Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/187 E. 2019/395 K. 17.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2016/187 Esas
KARAR NO : 2019/395
DAVA : Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak ve Ariyet Aidiyet Tespiti
DAVA TARİHİ: 13.10.2015 ( Mahkememize Kayıt Tarihi: 24/02/2016 )
KARAR :KABUL
KARAR TARİHİ: 17/04/2019
Mahkememizde görülmekte olan bayilik sözleşmesinden kaynaklanan alacak ve ariyetlerin aidiyet tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Davacı ile davalı arasında bayilik ilişkisine ilişkin olarak 20/09/2010 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi ve ekinde bu sözleşme ile ilişkilendirilen protokolün müvekkili tarafından tek taraflı olarak imzalandığını ve davalı yetkililerine teslim edildiğini, bayilik sözleşmesinin kısa bir süre sonra müvekkiline ulaştığını, davalı şirket yetkililerince protokolün en kısa sürede imzalanıp müvekkiline teslim edileceğinin bildirilmesine rağmen ilişkilendirilen protokolün müvekkiline ancak 04/05/2015 tarihinde ulaştırıldığını, müvekkilinin üzerine düşen tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, protokolün 5. Yılın sonunda ulaştırılmasının güven sarsıcı bir davranış olduğunu, ticari defterler, sözleşme metni, verilerin birlikte değerlendirilmesi halinde müvekkilinin kaybının tespit edileceğini beyan ederek davanın kabulü ile, şimdilik 50.000,00 TL’nin ihtarname tarihi olan 20/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile beraber davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini davalının 20/09/2010 tarihli akaryakıt Bayilik Sözleşmesi ve ekinde bu sözleşme ile ilişkilendirilen aynı tarihli Protokol’deki yüklenmiş olduğu edimlerin yerine getirilmesi olan ve Protokol’ün 3.2.3 maddesi gereğince müvekkilinin, davalıdan satın almış olduğu benzin ve motorinler için… Satış Fiyatına göre tespit edilmesi gereken kar payı paylaşımının, …fiyatına göre hesaplanmış olduğu tespit edildiğinden bahisle aradaki farkın şimdilik 50.000 TL ‘sinin sonradan bakiye harçları ikmal edilmek şartı ile artırılmak üzere (HMK 107.Maddesi) ihtarname tarihi olan 20/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile beraber davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, Protokol’ün 3.2.2 maddesi gereğince, davalı tarafça, mülkiyetini müvekkile intikal ettireceği taahhüt edildiği halde, daha sonra Protokol metni üzerinde tahrifat yapmak sureti ile üzeri çizilen mezkur taahhüde konu ariyet malzemenin mülkiyetinin müvekkile aidiyetinin tespitine, bunun talepleri gibi kabul görmez ise ariyet malzemenin bedeli olan 10.000 TL’nin sonradan bakiye harçları ikmal edilmek şartı ile artırılmak üzere (HMK 107) ticari faizi ile beraber tahsili ile müvekkile ödenmesine karar verilmesini, protokolün 3.2.2 maddesinde belirtilen ariyet ve demirbaş eşyaların dava sonuna kadar müvekkilin kullanımında kalması yönünde İhtiyati tedbir kararı verilmesini, her türlü yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Huzurdaki davanın taraflar arasında imzalanan sözleşme ve TBK’nın amir hükümlerine aykırı olduğunu, mahkemenin yetkisiz olduğunu, yetkili mahkemenin İstanbul Mahkemeleri olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini, davacının protokol hükmünün sonradan çizildiği konusundaki iddiası gerçek dışı olduğunu, davacı söz konusu hükmün baştan beri üzerinin çizili olduğnun farkında olduğunu, protokol bu şekilde imzalandığını, bu nedenle taraflarca açık bir şekilde kabul edilmemiş ve üstü çizilmiş bir hükmün davaya dayanak olarak kabul edilmesi mümkün olmadığını, taraflar arasında imzalanan Akaryakıt Bayilik Sözleşmesinin 27. Maddesinde ariyet konusu ürünlerin davacıya yediemin olarak bırakıldığı ve ariyet konusu ürünlerin mülkiyetinin müvekkiline ait olduğu ve talep edildiği an müvekkiline iade edilmesi gerektiği de açıkça hüküm altına alındığını, taraflar arasındaki protokolün ve sözleşmenin müvekkiline tek taraflı düzenleme hakkını tanıması, bayinin yapılan düzenlemelere itirazının olmaması ve zımnen düzenlemeleri kabul etmesi, sözleşme süresince hiçbir itirazda bulunmayarak müvekkilinden mal alımına devam etmesi, düzenlenen faturalara itirazının olmayışının, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin kurulduğu andan itibaren zımnen değiştirilerek uygulanması ve mahkemenin resen tespit edeceği nedenleri ile; taraflar arasındaki imzalanan Protokolün 5.4 ve 6.2 maddelerinin atfı ile Akaryakıt Bayilik Sözleşmesinin 54. Maddesi uyarınca yetkisizlik kararı verilmesini, davacının ihtiyati tedbir talebinin reddini, aksi kanaatte ise ariyet konusu ürünlerin bedeli ve müvekkilinin uğrayacağı zararların karşılanması amacı ile uygun bir teminata hükmedilmesini, haksız açılan davanın reddini, davacının uhdesinde bulunan ariyet konusu ürünlerin bilirkişi marifeti ile tespit edilecek bedellerinin (kabul anlamına gelmemek kaydı ile) davacıya ödenmesi gerekecek bedellerden takas veya mahsup edilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Tüm dosya kapsamı incelenip değerlendirildiğinde; tarafların iddia ve savunmalarından, anlaşamadıkları hususlar, anlaştıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler şu şekildedir:
Davanın MUT Asliye Hukuk Mahkemesi’ nin ( ATM Sıfatı ile)… Esas- … Karar sayılı 14.12.2015 tarihli yetkisizlik kararı sonrasında Mahkememiz yukarıdaki esas sırasın kaydolduğu anlaşıldı.
Davacı, 215,293,74 TL bayilik sözleşmesi alacağının davalının temerrüt tarihi olan… Noterliğinin 20/07/2015 tarih 6486 yevmiye numaralı ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 26/08/2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsilini ve bayilik protokolünün 3.2.2. Maddesi gereğince 5 yıllık sözleşme sonunda aidiyet olarak verilen demirbaşların bayinin mülkiyetine geçeceğine dair hüküm uyarınca 4 adet 2×4 akaryakıt pompası, 4 adet dalgıç motor, 1 adet hava su saati, 1 adet kompresörün davacıya aidiyet olarak aidiyetin tespitini talep etmiştir.
Davalı, iddia olunan vakıaları inkar ile genel mahiyette davanın reddini savunmuştur.
Dava, bayilik sözleşmesi alacağının varlığı, miktarı ile bayilik protokolünün 3.2.2. Maddesi gereğince 5 yıllık sözleşme sonunda aidiyet olarak verilen demirbaşların bayinin mülkiyetine geçeceğine dair hüküm uyarınca 4 adet 2×4 akaryakıt pompası, 4 adet dalgıç motor, 1 adet hava su saati, 1 adet kompresörün davacıya aidiyet olarak aidiyetin tespitinin mümkün olup olmadığına dairdir.
TMK 6 ve 7 ile HMK 187- 293. Maddeleri gereğince ispat hususuna dikkat edilmiştir. Hukuken denetime elverişli olan belirli ve eksiklik bulunmayan, iddia ve savunmaları karşılayan bilirkişi raporları değerlendirilmiştir. Taleple bağlılık ilkesi ve hakimin Türk hukukunu re’ sen uygulaması ilkelerine riayet edilmiştir.
Mut Asliye Mahkemesine yazılan talimat ile alınan 22/01/2018 tarihli … tarafından hazırlanan bilirkişi raporu ( Bayilik protokolünün 3.2.2 maddesinde belirtilen “5 Yıllık sözleşme sonunda ariyet olarak verilen demirbaşlar, bayinin mülkiyetine geçecektir” ibaresinin üstü çizilmiş fakat taraflarca paraflanmamış olduğundan şüpheli görülerek demirbaşların davacı Kemal Sezer uhdesinde kalabileceği, Bayilik protokolün 3.2.3 maddesinde de açıkça belirtildiği üzere satın alınan akaryakıt ürünlerinin İzmir Tüpraş depo satış fiyatlarının uygulanmasının gerektiğini teknik olarak değerlendirmiştir.) incelenmiştir.
Mut Asliye Mahkemesine yazılan talimat ile alınan 19/07/2018 tarihli Osman Uçar tarafından hazırlanan bilirkişi raporu (Davacı …’in 2010-2012-2013-2014-2015 yıllarında davalı şirket …’ten toptan akaryakıt alışlarında; Alpet’in satış fiyatlarını Bayilik Protokolündeki ticari şartlar, Alpet tarafından düzenlenen satış faturaları ve davacı …’in defter kayıtları, Alpet Mut pompa satış fiyatları ve … Depo Satış fiyatlarını dikkate alınarak hazırlanan fark hesaplama tablolarına göre; davacı …’in 2010-2012-2013-2014-2015 yıllarında Alpet’ten aldığı akaryakıt tutarı farklarından toplam; 215.293,74 TL alacaklı olduğu teknik olarak değerlendirilmiştir. ) incelenmiştir.
08/10/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile davanın bilirkişi raporuna uygun ıslah edildiği anlaşılmaktadır.
Saptanan ve hukuksal durum karşısında taraflar arasında akdedilen ve çekişmesiz olan bayilik sözleşmesi ve eki protokol m. 3.2.3 uyarınca İzmir Tüpraş depo satış fiyatlarının kar uygulanmasının gerektiğine dair anlaşmaya varıldığı, bayilik sözleşmesi ve eki protokol m. 3.2.2 uyarınca taraflar arasında ariyete ilişkin 5 Yıllık sözleşme sonunda ariyet olarak verilen demirbaşların davacı bayinin mülkiyetine geçeceği hususunun taraflarca serbest iradeleri ile kararlaştırıldığı, 3.2.2 maddesinin paraflanmadan/ imzalanmadan çizildiği bu haliyle çizilen maddenin kimin tarafından ( Taraflarca mı , yoksa bir tarafça mı, yoksa taraflar dışı kişilerce mi çizildiğinin tespiti mümkün değildir. ) çizildiğinin anlaşılamaması karşısında çizik paraflanmadığından/ imzalanmadığından hükmün geçerliliğinin devam ettiği ve geçerli olduğu, aksinin dürüstlük ilkesi ve hukukun genel ilkelerine aykırı olacağı değerlendirilmiştir. Teknik olarak yapılan hesaplama sonucunda davacının sözleşme gereğince kar payı alacağının ıslah edilen aşağıdaki hükümde belirlenen miktar kadar teknik bilirkişi tarafından hesaplandığı, ariyet verilen demirbaşların sözleşme sonu itibarı ile davacı bayiiye ait olduğu tarafların hür iradeleri ile imzaladığı sözleşmeden anlaşılmış aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile;
-215,293,74 TL bayilik sözleşmesi alacağının davalının temerrüt tarihi olan …Noterliğinin 20/07/2015 tarih 6486 yevmiye numaralı ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 26/08/2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline davacıya verilmesine,
-Bayilik protokolünün 3.2.2. Maddesi gereğince 5 yıllık sözleşme sonunda aidiyet olarak verilen demirbaşların bayinin mülkiyetine geçeceğine dair hüküm uyarınca 4 adet 2×4 akaryakıt pompası, 4 adet dalgıç motor, 1 adet hava su saati, 1 adet kompresörün davacıya aidiyet olarak aidiyetin tespitine (dava konusu çekişme yapılan ariyetler),
2-6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca karar ve ilam harcı olan 14.706,72 TL ‘nin davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.024,65 TL ile 2.840,00 TL olmak üzere toplam 3.864,65 TL harçtan mahsubu ile Hazine’ ye gelir kaydına, bakiye 10842,10 TL daha harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ ye gelir kaydına, mahsup edilen toplam 3.864,65 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya iadesine, başvuru ve vekalet suret harcının davacı üzerinde bırakılmasına,
3-6100 S HMK gereğince tebligat gideri, bilirkişi ücreti, posta masrafı olan 3.553,90 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince belirlenen 18.867,62 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5- 6100 S HMK m. 333 uyarınca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, mahkememize yazılı / sözlü başvuru ile zabıt katibince tutanağa geçirilmek suretiyle kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul BAM’a gönderilmek üzere istinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan tahkikat sonucunda karar verildi. Karar usulen açıklandı, okundu.
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır