Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/169 E. 2023/16 K. 12.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/169
KARAR NO : 2023/16

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 19/02/2016
KARAR TARİHİ : 12/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 07/07/2010 tarihinde Acentecilik Sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşmeye istinaden müvekkili şirketin, üçüncü kişilere davalı adına sigorta poliçesi düzenlediğini ve primlerini tahsil ettiğini, davalının, … 47. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile acentecilik sözleşmesinin haksız bir şekilde feshedildiğini, müvekkili acentenin, taraflar arasında akdedilen sözleşmeye istinaden üzerine düşen tüm edimlerini eksiksiz ifa ettiğini, davalı taraf her ne kadar ihtarname içeriğinde borçların ödenmemesi şeklindeki bir gerekçeye dayanmış olsa da bu durumun hukuki ve fiili gerçeklikle bağdaşmadığını, taraflar arasında akdedilen sözleşme hükümlerinden de açıkça görüleceği üzere, sözleşmenin herhangi bir zarara karşılık teminata bağlandığının görüleceğini, şayet müvekkili davalı tarafa herhangi bir zarar vermiş ve borçlarını ödememiş ise, davalı tarafın, sözleşmenin teminatından bu zararı karşılayabileceğini, bu sebeple, sadece borçların ödenmemesi şeklinde bir gerekçeye dayanılarak sözleşmenin feshedilmiş olmasının açıkça sözleşmeye ve hukuka aykırı olduğunu, gerek taraflar arasındaki sözleşmenin 24.maddesi, gerekse TTK’nın 122.maddesi hükmü ve gerekse 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 23/16 maddesi hükmü gereğince, davacı müvekkilinin haksız fesih karşısında denkleştirme alacağının düzenlendiğini, davalı tarafından işbu alacağa dayalı herhangi bir ödemenin yapılmadığını, sözleşme ve kanun maddesinin açık hükmü gereğince taraflarına ödenmesi gereken denkleştirme (portföy) alacağının istemi ile davanın açıldığını, alacağın/zararın tespit edilmesinin mümkün olmadığını, bu sebeple davanın belirsiz alacak olarak açıldığı iddia ve beyan ederek şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın avans/ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili sigorta şirketi ile davacı şirket arasında imza altına alınan 07/07/2010 tarihli Acentelik Sözleşmesinin, müvekkili sigorta şirketi tarafından … 47. Noterliği aracılığıyla, … tarihli, … yevmiye numaralı ihtarname ile haklı nedenle feshedildiğini, davacı acente tarafından tahsil edilen primlerin, müvekkili sigorta şirketine aktırılmamasından ötürü açılan icra ve dava takipleri bulunduğunu, ayrıca davacı aleyhine İstanbul … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın…Soruşturma sayılı dosyasından güveni kötüye kullanma suçundan dolayı suç duyurusunda bulunulduğunu, soruşturmanın devam ettiğini, davacı acentenin, sigortalılardan tahsil ettiği primleri tüm yazılı ve sözlü uyarılara rağmen süresi içinde müvekkili sigorta şirketine intikal ettirmediğini ve uhdesinde tuttuğunu, bu nedenle davacı acenteye ihtarname gönderilerek borcun ödenmesi aksi halde yasal yollara müracaat edileceğinin bildirildiğini, davacı acentenin ihtarnamede belirtilen alacak tutarını ödememesi üzerine alacağın tahsili amacıyla … 32. İcra Dairesi’nin …, …, … Esas sayılı dosyaları üzerinden icra takipleri başlatıldığını, takiplere itiraz edilmesi üzerine … 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …, …ve … Esas sayılı dosyaları ile itirazın iptali davaları açıldığını, … Esas sayılı dosyanın, …Esas sayılı dosya ile birleştirildiğini, Acentelik Sözleşmesinin, davacının tahsil etmiş olduğu sigorta primlerini müvekkili sigorta şirketine aktarmaması haklı nedeni ile feshedildiğini, bu sebeple davacı acentenin denkleştirme tazminatı talep etme hakkının bulunmadığını, müvekkili sigorta şirketinin, davacı münfesih acentenin bulduğu yeni müşteriler sayesinde, sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra önemli menfaatler elde etmediğini, davacı acentenin, münhasır bir acente olmadığını, bu halde münhasır bir acente olmayan davacı acentenin, portföyündeki müşterilerin poliçesini diğer sigorta şirketlerinden yenilemesinin mümkün olduğunu, herhangi bir kar kaybının olmasının mümkün olmadığını, davacının portföy tazminatı talep etme hakkının bulunduğunun kabul anlamına gelmemek kaydı ve şartıyla, Acentelik Sözleşmesinin, Sözleşmenin Sona Ermesinden Sonra Acenteye Tanınan İmkanlar başlıklı 24.maddesinde portföy tazminatının hangi hallerde ve ne oranda ödeneceği hususunun da açıkça belirtildiğini, sözleşmenin, 12/05/2010 tarihinde feshedildiğini, portföy tazminatı talep etme süresinin geçtiğini, TTK ilgili maddesi gerekse de Acentelik Sözleşmesi hükümleri gereği davacının portföy tazminatı talep etme hakkının bulunmadığını iddia ve beyan ederek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosyada tarafların bildirdiği belgeler, … 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın… Soruşturma sayılı dosyası, … 32. İcra Dairesi’nin; …, …ve … Esas sayılı icra takip dosyaları, … 60. Asliye Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, … 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyası delil olarak değerlendirilmiştir.
GEREKÇE: Dava 6102 sayılı TTK’nun 122. maddesinde düzenlenen denkleştirme tazminatı istemine ilişkindir.
Dava tarihinden sonra davacı şirketin ticaret sicilden terkin edilmesi ve tüzel kişiliğinin sona ermesi nedeniyle, işbu dava ile ilgili taraf teşkilinin sağlanabilmesi için davacı şirketin ihyası amacıyla ilgili kişilerce ihya davası dava açılması için süre verilmiş, …7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/12/2021 tarih,… Esas ve…Karar sayılı kararı ile davacı şirketin ihyasına karar verilmiştir.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 23/16. hükmüne göre, sigorta acentesinin denkleştirme talep edebilmesi için, sigorta acentelik ilişkisinin sona ermesi nedeniyle sigortacının acentenin portföyü sayesinde önemli menfaatler elde etmesi, hakkaniyetin tazminat verilmesini gerektirmesi, acentenin haklı bir nedene dayanmaksızın sözleşmeyi feshetmemiş olması yada kendi kusuruyla sözleşmenin feshine neden olmaması şarttır. Bu şartlardan birinin mevcut olmaması halinde sigorta acentesi denkleştirme talep edemez.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 122 m. uyarınca, acentenin talep edebileceği denkleştirme tazminatı miktarı, son beş yıllık faaliyeti sonucu aldığı tüm ödemelerin (komisyon, prim vs.) yıllık ortalamasını aşamaz. Beş yıldan daha az süren acentelik ilişkilerinde talep edilebilecek denkleştirme tazminatında azami miktar, faaliyet gösterilen sürenin yıllık ortalamasıdır.
… 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı dosyasının incelenmesinde; asıl ve birleşen davaların davacısının iş bu dava davalısı … Sigorta A.Ş., asıl ve birleşen dava davalılarının ise iş bu dava davacısı … Ticaret Ltd. Şti., asıl ve birleşen davaların 07/07/2010 tarihli sözleşme kapsamında davalıya ödenen miktarın tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takiplerine vaki itirazların iptaline ilişkin olduğu, 24/05/2018 tarihli karara karşı davalı tarafça yapılan istinaf kanun yolu başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin 2019/99 esas, 2020/1029 karar sayılı 01/10/2020 tarihli kararı ile esastan reddine dair karar verildiği, bu karara karşı davalı tarafça yapılan temyiz kanun yolu başvurusunun Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2020/8458 esas 2022/5903 karar sayılı 15/09/2022 tarihli ilamı ile reddine karar verildiği ve hüküm düzeltilerek onandığı, dosyanın 15/09/2022 tarihinde kesinleştiği anlaşıldı.
Taraflar arasında 07/07/2010 tarihli acentelik sözleşmesinin akdedildiği ve bu sözleşmenin davalı … Sigorta A.Ş. tarafından … 47. Noterliği’nin .. tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile tek taraflı olarak fesedildiği hususu uyuşmazlık konusu değildir. Davanın 19/02/2016 tarihinde açıldığı dikkate alındığında 6102 sayılı TTK’nın 122/4. Fıkrasında belirtilen 1 yıllık hak düşürücü süre içinde iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı tarafça sözleşmenin feshinin haklı olup olmadığı yönünden inceleme yapılacak olursa … 47. Noterliği’nin … tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinde borçların ödenmemesi hususu fesih sebebi olarak gösterilmiştir. Yukarıda incelenen ve kesinleşen … 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas…karar sayılı dava dosyası ile sabit olduğu üzere iş bu dava davacısı acente sigorta prim tahsilatlarına davalı sigorta şirketine aktarmamıştır. Bu nedenle acentelik sözleşmesinin davalı … Sigorta A.Ş. tarafından tek taraflı olarak feshi haklı olduğundan yasal koşulların bulunamaması nedeniyle davacının denkleştirme tazminatı talep edemeyeceği kanaatine varılmakla sübut bulmayan davanın reddine dair karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcının, davacı taraftan peşin olarak alınan 29,20 TL harçtan mahsubu ile Hazine’ye gelir kaydına, bakiye 150,70 TL karar ve ilam harcının davacı taraftan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kararın mahiyeti gereği üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider/delil avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
6-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nın 341/1. fıkrası uyarınca 2 haftalık yasal süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 12/01/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.*