Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1189 Esas
KARAR NO : 2019/1059

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :14/12/2015
KARAR TARİHİ : 26/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; müvekkili şirket yaklaşık 25 yıldır sektörde faaliyet gösteren, Türkiye’nin en önde gelen sigorta acentelerinden birisi olduğunu, müvekkili şirketin sigorta poliçesi tanzim ettiği müşterilerinden olan alacaklarına karşılık olarak aldığı, hamili bulunduğu davaya konu çekin de içlerinde olduğu bir kısım çekler, rızası hilafına elinden çıktığını, olay adli makamlara intikal ettiğini, müvekkili şirket eski çalışanlarından … isimli şahsın, davaya konu çekle birlikte onlarca çeki müvekkili şirket kasasından aldığı, müşterilerden teslim aldığı bir kısım çekleri de müvekkili şirkete teslim etmeyerek muhtemelen 3. Kişilere verdiği anlaşılmış, bunun üzerine İlgili şahıs hakkında 03.11.2015 tarihinde… Polis Merkez Amirliğine şikâyette bulunulduğunu, ilgili şahıs hakkında, İstanbul Anadolu … Asliye Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, her ne kadar, olay ilk bakışta adi bir hırsızlık ve güveni kötüye kullanma olarak değerlendirilse de, ortaya çıkan belge ve bilgiler, olayın boyutunun düşünülenden daha farklı olduğunu gösterdiğini, şirket bünyesinde yapılan araştırmalarda, şikayete konu çekler dışında bir çok müşteri çekinin ve şirket çekinin de kayıp/ çalıntı olduğu anlaşılmış, şirketin çalıntı çeklerinden bir kısmı 3. Şahıslar tarafından bankaya ibraz edilmiş, tahsil edilmeye çalışılmış, huzurdaki davaya konu çekte davacı tarafından bankaya ibraz edilmiş, yalnızca şirket personelinin değil, şirket dışından bir kısım kişilerinde bu eylemlere iştirak ettikleri anlaşılmış ve söz konusu çeklerle birlikte, olaya karışan tüm kişiler hakkında olayın tüm yönleriyle araştırılması ve ilgililer hakkında adli işlemlerin yapılmasını teminen İSTANBUL ANADOLU CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’ na şikayet dilekçesi verilmiş olup, davacı hakkında da ek şikayet dilekçesi verilen bu soruşturma halen Savcılığın… soruşturma numaralı dosyasında işlem gördüğünü, tüm bu işlemlerle eş zamanlı olarak, çalınan çeklerle ilgili mahkemelerden tedbirler istenerek iptal davaları açıldığını, çekin hırsızlık mahsulü çek olmasının yanında, müvekkili şirketten çeki aldığı iddia edilen …Şti’ye de müvekkili şirketin herhangi bir borcu olmadığını, söz konusu çekin, Hırsızlık mahsulü olduğu ve adli işlemlere konu olduğu bir yana, çekin arkasında yer alan müvekkili şirket cirosundan sonra çekin davalılardan …Şti’ ne geçtiği, bu şirket tarafından da ciro edilmek sureti ile davalıya geçtiği görüldüğünü, müvekkili şirkettin cirosundan sonra çeki aldığı görülen davalılardan …Şti’ nin ise, kayıtlarımıza bakıldığında şirketlerinde bir alacağı olmadığı, aksine müvekkili şirketin bu şirketten alacaklı olduğu görüleceğini, gerek davaya konu bu çek, gerek sahte imzalarla tahsil edilmeye çalışılan şirketlerinin bir kısım çekleri incelendiğinde tamamında da ciranta olarak… Şti’isimli şirketin yer aldığı görüldüğünü, bu şirketin, müvekkili şirketten çekleri almasını gerektiren bir alacağı olmadığı anlaşıldığından, söz konusu şirketin de hakkında dava açılan personelleri ile iş birliği içerisinde olabileceği, bu çekleri ele geçirerek piyasada kullandığı menfaat elde ettiği düşüncesi ile, ilgili şirket yetkilileri hakkında da İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’ nın… soruşturma numaralı dosyasında şikayette bulunulduğunu,” iddialarında bulunarak; öncelikle hem keşideci, hem müvekkili şirketten önceki cirantalar hem de müvekkili şirket yönünden, bu olmadığı takdirde müvekkili şirket yönünden açıklanan nedenlerle teminatsız olarak, bu uygun görülmediği takdirde sayın mahkemece belirlenecek teminat karşılığında tedbiren ;Dava konusu çekin konu olduğu İstanbul … İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı İcra Takibinin durdurulmasına, icra kasasına ödenen bedellerin alacaklı/ davalıya ödenmemesine, müvekkili şirketin davalılara borçlu olmadığının tespiti ile davalıya bir bedel ödenmesi halinde bu bedelin ve dava konusu çekin istirdadı ile müvekkili şirkete iadesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA /
Davalı … cevap dilekçesi özetle; davacı tarafından … Polis Merkezliği’ne personeli hakkında suç duyurusunda bulunulduğu belirtilen 03.11.2015 tarihinden önce çek müvekkili ciro edildiğini, dolayısıyla müvekkilinin bu durumdan haberdar olması mümkün olmadığını, sonra ciro edilmiş olsaydı dahi müvekkiline hiçbir bildirim yapılmadığı için bundan haberdar olması söz konusu olamayacağını, davacının bahsetmiş olduğu İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin … E. sayılı dosyasına müvekkili dahil edilmemiş olup, dava konusu çek müvekkiline işbu karar verilmeden çok önce ciro edildiğini, bu nedenle müvekkilinin bahsi geçen dosyalardan ve dosyalarda verilen kararlardan haberdar olması mümkün olmadığını, kendisine herhangi bir ihbar veya bildirim yapılmadığını, dava konusu davacı … A.Ş. çalışanı … tarafından sahte imza ile dolandırıldığı ileri sürüldüğünü, ancak müvekkili tarafından çek iyiniyet ile, davacı tarafından belirtilen konulardan habersiz şekilde ciro alındığını, çek… A.Ş’ nin kaşesi ile cirolanmış olduğundan müvekkilinin sahte imzayı anlaması mümkün olmadığını, dava konusu çek kambiyo vasfını haiz olduğunu, kıymetli evrağın bir türü olan çek için de “mücerretlik ilkesi” geçerli olduğunu, dolayısıyla çek düzenlenmesine sebep olan hukuki işlemden bağımsız olup, asıl hukuki işlemin geçersizliği çekin geçerliliğini ve kambiyo vasfını etkilemeyeceğini, bu nedenle davacının diğer borçlu “… Şti.” ne borcunun olup olmaması hususunun çekin geçerliliğine hiçbir etkisi bulunmadığını, çek hakkında bir takım suç duyurularında bulunulmuş olmasının da aynı şekilde çekin geçerliliğine ve kambiyo vasfına etkisi bulunmadığını, davacının aksi yöndeki beyanlarının hiçbir hukuki dayanağı bulunmadığını,..” savunmasında bulunarak; davanın reddine, tedbir kararının kaldırılmasına, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı… Şti.’ ye yasaya uygun tebligat yapılmasına karşın, davayı takip etmediği gibi, yazılı bildirimde de bulunmadığından H.M.K.nun 128. maddesi hükümü gereğince davayı inkar ettiği varsayılmıştır.

KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; İİK’nun 72 maddesi kapsamında menfi tespit ve TTK’nun 792 maddesi kapsamında istirdat istemlerine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, İstanbul … icra müd. … esas sayılı dosyasında takibe konan 1.800,00 TL bedelli, 21/11/2015 keşide tarihli çek nedeniyle davacı şirketin davalılara borçlu olup olmadığı, dava konusu çekin TTK’nun 792 maddesi kapsamında davalı …’dan istirdadı koşullarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, İstanbul…İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı takip dosyası celbedilmiştir.
… Ticraet Sicil Müdrülüğü ve Vergi Dairesine yazılan müzekkere cevaplarından, davalı …’un esnaf ya da tacir kaydının bulunmadığı anlaşılmıştır.
…Şirketinin 2015 yılı şirket yetkililerinin isimlerinin … Ticaret Sicil Müdürlüğünden ilgili ticaret sicil gazetesi ile birlikte istenilmiş, gelen yazı cevabından 2015 yılı itibariyle davalı şirket yetkilisinin … olduğu anlaşılmıştır.
Davalı …’un UYAP sistemi üzerinden dosya arasına alınan nüfus kaydından davalı şirket ortak ve yetkilisi … ile kardeş oldukları tespit edilmiştir.
İstanbul Anadolu … Asliye Ceza Mahkemesi’ nin … esas sayılı dosyası bekletici mesele yapılmış, davacının çalışanı … hakkında hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçu nedeniyle mahkumiyet kararı verildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu çek incelendiğinde, davacının çekin cirantası olduğu, kendisinden sonra gelen ilk cironun davalı şirkete ait olduğu, davalı şirketin de çeki davalı …’a ciro ettiği anlaşılmıştır.
Davacının iddiası ve tüm dosya kapsamına göre; davacı ile davalı arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığı davaya konu çekin bu ticari ilişki nedeniyle davacı tarafından davalıya verilip verilmediği ve davalıdan bu çekin diğer davalı …’ a geçişine ilişkin vakaların tespiti bakımından her iki şirketin 2014/2015/2016 yılı ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır. 22/12/2017 teslim tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı şirket ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapıldığı, defterlerin birbirini teyit ettiği ve defterlerin delil niteliği taşıdığı, davacı şirketin defter kayıtları ve belgelerinin incelenmesinde; davacı şirketin, dava konusu 21.11.2015 tarih ve… no.lu 1.800,00 TL tutarındaki çeki, dava dışı müşterisi … firmasından cari hesap alacağına karşılık aldığı, davacı şirketin, davalı… şirketi ile ticari ilişkisinin olduğu, davalı … şirketinden araç kiralaması yapıldığı; ancak ticari ilişkinin 21.10.2014 – 28.09.2015 tarihleri arasında gerçekleştiği, ticari defterlere göre … şirketinin davacı şirkete 512.729,84 TL borçlu olduğunun gözüktüğü, davacı şirketin, ticari defterlerinde dava konusu 1.800,00 TL tutarındaki çeki 31.12.2015 tarihinde dava dışı … A.Ş.’nin cari hesabına işlediği, defter ve belgerelere göre dava dışı… A.Ş.’nin , davacı şirkete 2013, 2014 ve 2015 yıllarında araç kiralama hizmeti sunduğu, defterlerde …Şirketi’nin davacı şirkete 591.928,93 TL borçlu gözüktüğü, dava konusu çekin arka sayfasından, çekin davacı şirketten davalı … şirketine, bu şirketten de davalı …’a ciro edildiğinin görüldüğü sonuç ve kanaatini bildirilmiştir.
Davacı … vekiline, müvekkilinin esnaf yahut tacir olmadığına dair yazı cevaplarına karşı diyeceklerini beyan ve dava konusu çeklerin hangi ticari ilişkiye istinaden ciro alındığını açıklamak üzere 2 haftalık kesin sure verilmiş, davalı vekilince ara karara istinaden sunulan beyan dilekçesi ile …’un askerden döndükten sonra abisinin iş yerinde geçici olarak çalıştığının, abisinin il dışında olması nedeniyle ve yine abisinin isteği üzerine davalı …’in çeki ciroladığının bildirildiği görülmüştür.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı şirketin muhasebecisi olan …’ın, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında davacının müşterilerinden aldığı ve dava konusu çekin de aralarında bulunduğu henüz vadesi dolmayan 17 adet 242.836,26 TL lik çeklerin sanık tarafından alınıp cari hesaplara işlendiği halde çek asıllarının başkalarına verildiği, bu nedenle sanık … hakkında İstanbul Anadolu … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanmak suçundan mahkumiyet kararı verildiği, dava konusu çekin davacıdan sonraki ilk cirantasının davalı şirket olduğu, davacının ticari defterlerinde yapılan inceleme sonucunda dava konusu çekin davacı ve davalı şirketler arasındaki ticari ilişkiye istinaden verilmediğinin anlaşıldığı, zira çekin keşide tarihi itibariyle şirketler arasında ticari ilişki bulunmadığı, anılan çekin davacı tarafından müşterisinden alınıp dava dışı …firmasına verildiği, bu kabule göre davalı şirketin dava konusu çeki doğrudan davacının muhasebecisinden aldığının açık olduğu, başka ifade ile çeki istisap etmekte kötü niyetli bulunduğu, davacıdan çeke dayalı herhangi bir alacağının bulunmadığı, öte yandan davalı şirket yetkilisi …’in kardeşi olan ve esnaf ya da tacir sıfatı bulunmayan …’un, dava konusu çeki herhangi bir ticari ilişkiye istinaden iktisap etmediği, kardeşinin tek ortağı ve yetkilisi olduğu davalı şirketin dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiğini bilmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, buna göre davacının elinden rızası hilafına çıkan ve davalılarca kötüniyetle iktisap edildiği anlaşılan çek yönünden davacının menfi tespit ve istirdat taleplerinin yerinde olduğu mahkememizce sabit görülmüş ve aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

H Ü K Ü M /
1-Davacının menfi tespit talebinin kabulü ile ; İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takibine konu …Bankası… Şubesi’ ne ait hesaptan keşide edilen … çek numaralı 21/11/2015 keşide tarihli ve 1.800,00-TL bedelli çekten ötürü davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Davacının çek istirdatı talebinin kabulü ile dava konusu …Bankası … Şubesi’ ne hesaptan keşide edilen… çek numaralı 21/11/2015 keşide tarihli ve 1.800,00-TL bedelli çekin davalı …’dan istirdadı ile davacıya verilmesine, çek bedelinin davalıya ödenmiş olması halinde çek bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 122,95-TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan tahsiline, peşin alınan harcın mahsubuna, bakiye 92,218-TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına
4-Davacı tarafından yapılan 27,70 başvru harcı, 30,74 peşin harç, 600,00-TL bilirkişi ücreti, 248,10-TL posta gideri olmak üzere toplam 906,54-TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Menfi tespit talebi yönünden; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 1.800,00-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Çek istirdadı talebi yönünden; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 1.800,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalılarca tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendileri üzerinde bırakılmasına,
8-HMK. nun 333. maddesi gereğince taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır