Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1114 E. 2018/1163 K. 22.11.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/1114
KARAR NO : 2018/1163
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ: 24/11/2015
KARAR TARİHİ: 22/11/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesi özetle; Davalı …Sigorta şirketi nezdinde … numaralı zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile kayıtlı bulunan davalılardan sigortalı… A.Ş.’ nin işleteni ve maliki olduğu … plaka numaralı araç, diğer davalı…’ ın sevk ve idaresinde 01/09/2015 günü…Cad. İstikametine seyir eden müvekkilinin eşi/babası ..’ ın kullandığı araca çarparak ölümüne neden olduğunu, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’ nın … soruşturma numaralı dosyasındaki bilirkişi raporunda araç sürücüsü…’ ın kazanın oluşumunda 1. Dereceden asli kusurlu olduğunun belirlendiğini, ..’ ın makineci olarak çalışıp ailesinin geçimini sağlamakta olduğunu, ölümü ile eşi ve çocuğunun destekten yoksun kaldığını, … plakalı araç sürücüsünün ağır kusurlu olduğunu, trafik kazasında ölüm nedeniyle maddi tazminat tutarı belirlenerek işleten ve sürücü yönünden olay tarihinden, sigortacı yönünden sigorta limitini aşmamak üzere temerrüt tarihinden işletilecek avans faizi, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin birlikte ortaklaşa ve zincirleme davalılara ödetilmesini, ayrıca eşi için 100.000,00-TL, çocuk için 100.000,00-TL olmak üzere her iki davacı için toplam 200.000,00-TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek avans faizi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte ortaklaşa ve zincirleme işleten ve sürücüye ödetilmesini, kazaya neden olan … plakalı aracın trafik kaydına ihtiyati tedbir konulmasını, işleten ve sürücüsünün taşınır, taşınmaz malları ile üçüncü kişilerdeki ve bankalardaki hak ve alacakları üzerine ihtiyati tedbir konulmasını talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı… Aş. Vekili davaya cevap dilekçesi özetle; müvekkili şirketin “…” markası altında uzun süreli araç filo kiralama faaliyeti ile iştigal etmekte olan bir şirket olduğunu, dolayısıyla huzurdaki davada davalı müvekkilinin hukuken işletene addetmenin mümkün olmayacağını, davanın husumet yönünden müvekkili şirket yönünden reddi gerektiğini, müvekkili ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak aracın kiralandığını gösterir kira faturalarının ve ödemelerinin incelemelerini talep etmişlerdir, araç sürücüsünün kusurlu olduğu iddiasını kabul etmediklerini, kusur oranının yargılamayı gerektirdiğini, talep edilen tazminat bedelinin faiş olduğunu, kazaya karışan … plaka sayılı aracın kaza tarihinde sigortalı olduğunu, davanın kiracı şirket…A.Ş.’ ye ihbarını, haksız ve mesnetsiz olarak açılan davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. Vekili davaya cevap dilekçesi özetle; Dava dilekçesinde ölümlü trafik kazasına karıştığı belirtilen … plakalı aracın 16/07/2015 başlangıç-16/07/2016 bitim tarihleri arasında geçerli olmak üzere… numaralı Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile … A.Ş. Adına ölüm halinde kaza tarihi itibariyle şahıs başına 290.000,00-TL’ sine kadar azami sorumluluk hadleri ile müvekkili şirkete sigorta ettirildiğini, trafik kazası sonrasında yapılan başvuru üzerine müvekkili sigorta şirketi nezdinde… nolu hasar dosyasının açıldığını ve destekten yoksun kalma maddi tazminatının hesabı yapılarak davacı eş …için 94.581,08-TL, davacı çocuk için ise 29.528,25-TL olmak üzere toplamda 124.109,03-TL destekten yoksun kalma maddi tazminat hesabının yapıldığı 18/11/2015 tarihinde davacılar vekiline ödendiğini, davacılara karşı başkaca bir sorumluluğu kalmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin kabul olmamak kaydıyla kusur oranında ve poliçe limiti ile sınırlı sorumluluğunun bulunduğunu, kazaya karışan araç sürücülerinin kusur oranlarının belirlenmesi gerektiğini, temerrüt tarihinden itibaren avans faizi talebinin yasal isabetinin bulunmadığını, davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı…’ ın vekili davaya cevap dilekçesi özetle; Davalı sigorta şirketinin 124.109,33-TL tutarındaki tazminatın nakden ve tamamen ödediğini, kazaya sebebiyet veren sürücü ile araç işleteninin iş bu olaydan mütevellit zimmetinin kayıtsız şartsız ve rücuu kabil olmamak üzere tamamen ibra ettiklerine dair belgenin imzalandığını, iş bu davanın ikame edilmesinin hukuki yarar yokluğu anlamına geldiğini, müvekkilinin meydana gelen kazada 1.dereceden asli kusurlu olduğu iddiasının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, iş bu davada verilecek olan kararın tam kapsamlı olabilmesi için ceza davanın neticelenmesinin gerektiğini, müterafik kusur durumunun mevcudiyeti halinde belirlenen tazminattan indirim yapılması gerektiğini, haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER /
Hasar dosyası, İstanbul … ASCM’nin … esas sayılı dosyası, trafik kayıtları celbedilmiş, taraflarca bildirilen deliller toplanmıştır.
11/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda; … plakalı otomobil sürücüsü…’ ın %50 oranında kusurlu olduğunu, davacı taraf murisi müteveffa …’ in olayda %50 oranında kusurlu olduğu, davacılara ödeme tarihi olan 18/11/2015 tarihinde yapılan ödemeler ile davalıların destekten yoksun kalma tazminatı yönünde sorumluluklarının kalmadığını bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava trafik kazası nedeniyle 6098 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 49 maddesi kapsamında haksız fiil failine, 2918 Sayılı Kanun’un 85 maddesi kapsamında işletene ve 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91 ve devamı maddeleri ile 97 maddesi kapsamında, zorunlu mali sorumluluk sigortacısına yönelik Borçlar Kanunun 53/3 fıkrası kapsamında destekten yoksun kalma tazminatı; ve 6098 Sayılı Kanunun 56/2 ve 2918 Sayılı Kanunun 85 maddesi kapsamında haksız fiil faili ve işletene yönelik manevi tazminat talepli eda davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, dava konusu kazada tarafların kusur durumlarının ne olduğu, maddi ve manevi tazminat talep edebilme şartlarının oluşup oluşmadığı, tazminat tutarının ne olduğu, davalı …Turizm şirketinin işleten sıfatının bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
6098 Sayılı Kanun’un 49 maddesi uyarınca kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkalarına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Bu sorumluluğun hukuki niteliği kusur sorumluluğu olup haksız fiil failinin sorumluluğu bu madde kapsamında değerlendirilir.
6098 Sayılı Kanunun 53/3 maddesi uyarınca haksız fiil sonucu ölüm halinde ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıpların tazmini talep hakları vardır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 maddesinde düzenlenen motorlu araç işleten ile araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun hukuki niteliği ise kural olarak tehlike sorumluluğudur. Mezkur Kanunun 85/1 maddesi uyarınca “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” Yine aynı kanunun 58/son maddesi uyarınca “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” Bu düzenlemeler kapsamında motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin, motorlu aracın işletilmesi nedeniyle ortaya çıkan zararlardan sorumluluğu kusur(haksız fiil) sorumluluğu olmadığı gibi, objektif özen yükümlülüğünün ihlaline dayanan olağan sebep sorumluluğu niteliğinde de değildir. Tehlike sorumluluğu niteliğindeki bu sorumluluğun doğması için, motorlu aracın işletilmesine özgü tipik tehlikenin gerçekleşmesi yeterli olup motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin kusuru yahut objektif özen yükümlüğünü ihlali aranmaz. Motorlu taşıt işletenin olağan sebep sorumluluğu istisna olup 2918 Sayılı Kanun’un 85/3 fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre işletme haline olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından dolayı işletenin sorumlu tutulabilmesi için, zarar görenin, kazanın oluşumunda işleten veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere ilişkin bir kusurun varlığını veya araçtaki bozukluğun kazaya sebep olduğunu ispat etmesi gerekir. Somut olayda meydana gelen trafik kazası aracın işletilmesi sırasında meydana geldiğinden, işletenin sorumluluğunun tehlike sorumluluğu olduğunda şüphe yoktur. Bu sebeple işleten ancak kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilir.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 maddesinde düzenlenen motorlu araç işleten ile araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun hukuki niteliği ise kural olarak tehlike sorumluluğudur. Mezkur Kanunun 85/1 maddesi uyarınca “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” Yine aynı kanunun 58/son maddesi uyarınca “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” Bu düzenlemeler kapsamında motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin, motorlu aracın işletilmesi nedeniyle ortaya çıkan zararlardan sorumluluğu kusur(haksız fiil) sorumluluğu olmadığı gibi, objektif özen yükümlülüğünün ihlaline dayanan olağan sebep sorumluluğu niteliğinde de değildir. Tehlike sorumluluğu niteliğindeki bu sorumluluğun doğması için, motorlu aracın işletilmesine özgü tipik tehlikenin gerçekleşmesi yeterli olup motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin kusuru yahut objektif özen yükümlüğünü ihlali aranmaz. Motorlu taşıt işletenin olağan sebep sorumluluğu istisna olup 2918 Sayılı Kanun’un 85/3 fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre işletme haline olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından dolayı işletenin sorumlu tutulabilmesi için, zarar görenin, kazanın oluşumunda işleten veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere ilişkin bir kusurun varlığını veya araçtaki bozukluğun kazaya sebep olduğunu ispat etmesi gerekir. Somut olayda meydana gelen trafik kazası aracın işletilmesi sırasında meydana geldiğinden, işletenin sorumluluğunun tehlike sorumluluğu olduğunda şüphe yoktur. Bu sebeple işleten ancak kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilir.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesi ile motorlu araç işleten veya teşebbüs sahibine zorunlu mali sorumluluk sigortası yapma mecburiyeti getirilmiştir. Bu düzenleme ile sigortacının, motorlu taşıt işletenin veya teşebbüs sahibinin motorlu taşıtın işletilmesinden doğan sorumluluğunu teminat ile sınırlı olmak üzere karşılaması amaçlanmıştır. Aynı kanunun 92 maddesinde ise zorunlu trafik sigortacısının hangi zararlardan sorumlu olmadığı tahdidi biçimde sayılmıştır. Maddeye göre; aşağıdaki hususlar zorunlu mali sorumluluk sigortacısının sorumluluğu dışındadır:
“a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,
b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,
e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
f) Manevi tazminata ilişkin talepler.
g) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri,
h) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,
i) Bu Kanun çerçevesinde hazırlanan zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler.”
6098 Sayılı Kanunun 56/2 maddesi uyarınca ağır bedensel zarar veya ölüm halinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verilebilir.
Anılan düzenlemeler çerçevesinde somut olay değerlendirildiğinde; dava konusu kazanın meydana gelişinde … plakalı otomobil sürücüsü davalı…’ ın %50 oranında, davacıların desteği müteveffa …’ in olayda %50 oranında kusurlu oldukları, davacıların maddi tazminat taleplerinden feragat ettikleri anlaşılmakla davacıların maddi tazminat davalarının feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davalı … A.Ş.’nin dosyada mübrez uzun dönem operasyonel araç kiralama sözleşmesi ile … plakalı aracı dava dışı … A.Ş.’ye kiraladığı ve kaza tarihinde aracın kiracı da bulunduğu, bu haliyle davalının 2918 Sayılı Kanunun 3. Maddesi uyarınca kaza tarihi itibariyle işleten sıfatını haiz olmadığı, pasif husumetinin bulunmadığı anlaşılmakla bu davalıya karşı açılan manevi tazminat davalarının pasih husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacıların desteğinin kusur durumu, davacı…’un eşini, davalı …’un babasını kaybetmesi nedeniyle yaşamış oldukları elem, manevi tazminatın bir ceza ve zenginleşme aracı olamayacağı ilkeleri de göz önünde bulundurularak, davacı … ‘ ın manevi tazmitan talebinin kısmen kabulüne, davalı …’ın manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar verilerek, her bir davacı için 10.000,00 manevi tazminatın davalı…’dan, haksız fiil faili sıfatıyla TBK’nun 49 maddesi uyarınca, kaza tarihi olan 01/09/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacılara verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
Davacıların maddi tazminat taleplerinin feragat nedeniyle REDDİNE,
Davacıların …AŞ. ye yönelik manevi tazminat taleplerinin pasif husumet yokluğundan REDDİNE,
Davacı … ‘ ın manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 10.000,00-TL manevi tazminatın davalılar…’ dan kaza tarihi olan 01/09/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine
Davacı …’ ın manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile 10.000,00-TL manevi tazminatın davalılar… dan kaza tarihi olan 01/09/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,fazlaya ilişkin talebin reddine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 1.366,20.-TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan…’dan tahsiline, peşin alınan harçtan mahsubuna,
Davacı tarafça yatırılan 691,64.-TL peşin harcın davalılardan…’dan alınarak davacılara verilmesine,
Manevi tazminat talebi yönünden, davacı …’ın kendisini bir vekil aracılığı ile temsil ettirdiği anlaşılmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 2.180,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak adı geçen davacıya verilmesine,
Manevi tazminat talebi yönünden, davacı …’ ın kendisini bir vekil aracılığı ile temsil ettirdiği anlaşılmakla karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 2.180,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak adı geçen davacıya verilmesine,
Manevi tazminat talebi yönünden davalılardan… kendisini bir vekil aracılığı ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 2.180,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı…’a verilmesine,
Pasif husumet yokluğu nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 2.180,00.-TL maktu vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı …A.Ş.’ye verilmesine,
Davacılar tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı toplam 1.793,30.-TL yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre takdiren %10’nun davalılardan…’dan alınarak davacılara verilmesine,
Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
HMK nun 333. Maddesi gereğince davacı tarafça yatırılan 1.997,50.-TL gider avansından artan kalan kısmının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
Davalı…, …A.Ş. ve ihbar olunan…A.Ş. tarafından yatırılan ve kullanılmayan avansların talep halinde ve karar kesinleştiğinde adı geçen taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalılar …Turizm ve… vekillerinin yüzlerine karşı davalı mapfre sigorta vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinde itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip
¸e-imzalıdır
Hakim
¸e-imzalıdır
HARÇ BEYANI /
1.366,20.-TL KARAR HARCI
691,64.-TL PEŞİN HARÇ /
674,56.-TL KALAN HARÇ
DAVACI GİDERİ /
27,10.-TL BVH
1.400,00.-TL B.KİŞİ ÜCRETİ
366,20.-TL TEBLİĞLER /
1.793,30.-TL TOPLAM