Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/873 E. 2018/734 K. 05.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/873 Esas
KARAR NO : 2018/734
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 12.07.2010 ( MAHKEMEMİZ ESASINA KAYIT TARİHİ:17/09/2014)
KARAR :KABUL- AÇILMAMIŞ SAYILMA
KARAR TARİHİ : 05/07/2018
Mahkememizde görülmekte olan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkil …’in senaryosunu yazıp yönettiği ve yapımcı şirket olarak tüm filmin masraflarını finanse ettiği ”…” adlı filmin pozitif kopya diye tabir edilen makara şeklinde olan 25 kilogram ağırlığındaki orijinal kaydını… Film Festivalinde gösterilmek üzere ödüllü film yarışmasına göndermek için festivalin sponsoru olan … Kargo’ya … şubesinden 20/01/2010 tarihinde festival adresine gönderilmek üzere teslim edildiğini ancak filmin pozitif kopyalarının Türkiye’den Paris’e ulaştığı halde … Ekspress Kargo tarafından kaybedildiğinin bildirildiğini, orijinal kopya bulma çabalarının sonuç vermemiş olduğunu ve müvekkilin film festivale katılamadığını, davalının 10/12/2010 tarihli dilekçesinde cevap olarak … Kargo’nun Türkiye’deki bayisi olduğunu iddia ederek müteselsil sorumluluk taşıdığını, ayrıca … Kargo ve Taşımacılığında festivalin sponsoru olduğundan bu festivale gönderilecek olan tüm filmlerin yetkili tek taşıyıcısı olduğunu, taşınan emtianın değeri konusunda tam bilgi sahibi olduklarını, maddi anlamda sadece bu festivale gönderilmek için Türkçe seslendirmeleri ve İngilizce altyazıları bulunan pozitif kopyalara ayrıca masraf yapılarak Fransızca Altyazılar da eklenmiş olduğunu, ayrıca bu kopyaların daha sonra … Festivali’ndeki yarışmaya katılmak üzere gönderileceğini, fakat filmin pozitif kopyalarının kaybolması nedeniyle tekrardan kopyalarının oluşturulması ve İngilizce çevirilerin yapılması gerektiğini, maliyet olarak pahalı olan bu işlem yüzünden müvekkilinin ekstra bir harcama yaparak maddi zararı oluştuğunu, ayrıca davacının… Festivali’ne davalının kusuru neticesiyle katılamamasının prestij kaybına sebep olduğunu ve manevi zararının da söz konusu olduğunu beyan ederek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik davalının kusuru nedeniyle ortaya çıkan zarardan sorumlu olan davalının 1.000 TL maddi, 25.000 TL manevi tazminat ödemeye mahkum edilmesine, yargılama masrafları ve ücreti vekaletin davalı yan tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı … Kargo vekili cevap dilekçesinde ve özetle; göndereni davacı …, alıcısı … olan içeriği festival filmi olarak taraflarına beyan edilen fakat herhangi bir değer belirtilmeyen manifestosu 17 kg olan bir adet kargonun müvekkil şirkete teslim edilmiş olduğunu,…’da kaybolan kargo sonucunda … tarafından alıcıya kilo başına 22 Euro olmak üzere 374 Euro hasar tazminatı ödenmek istendiğini ancak davacının bu öneriyi kabul etmediğini, müvekkil şirketin ticari unvanının …A.Ş olduğunu, oysa dava dilekçesinde davalı taraf olarak … A.Ş olarak belirtilmiş olduğunu ve böyle bir şirket olmadığından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddini, taşıma işi ticari iş niteliğine haiz olduğundan TTK M.3 ve TTK M.4 uyarınca bu davanın yargı yerinin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, mezkur eşyanın değeri taşıyana teslim anında beyan edilmemiş olduğunu, …Konvansiyonu’nun 22/2 maddesi uyarınca taşıyıcının sorumluluğunun kilogram başına 17 özel çekme hakkı ile sınırlandırılmış olduğunu, ayrıca müvekkilin hiçbir sorumluluğu olmadığından davanın …’e ihbar edilmesi gerektiğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde ve özetle; hem müvekkil şirketin hem de diğer davalı şirketin taşıma alanında faaliyet gösterdiğini, dava dilekçesinde davalı olarak belirtilen bir şirket bulunmadığından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddini, davalı olarak gösterilen müvekkilin huzurdaki ihtilafla ilgisi olmadığını, Montreal Sözleşmesi’nin 35. Maddesi ve …Sözleşmesinin 29. Maddesi uyarınca ulaşma tarihinden veya uçağın ulaşması gereken tarihten veya taşımanın durduğu tarihten başlamak üzere 2 yıl içinde davanın açılmaması halinde taşıyıcının sorumluluğunun sona erdiğini, dava dilekçesinde taraflarda değişiklik yapılıp ilk başta belirtilmeyen tarafı davaya dahil etmenin ret sebebi olduğunu, bu usulen hatalı davranış kabul edilse dahi müvekkilin davaya dahil edildiği tarih bu usuli değişiklik ile müvekkil şirkete dava açılma tarihi olacağından söz konusu 2 yıllık hak düşürücü süreden sonra müvekkile başvurulmuş olduğundan davanın reddedilmesi gerektiğini, Montreal Sözleşmesinin 33/4 ve …Sözleşmesinin 28/2 maddesi uyarınca uyuşmazlığa bakacak mahkemenin görevinin TTK’ya göre belirlenmesi gerektiğini, müvekkil şirket sorumlu dahi kabul edilse bile sorumluluğunun azami olarak sınırlandırılmış olduğunu, tazminat ödemelerinin …Konvansiyonu ve Montreal Protokolü çerçevesinde beher kilo için 17 SDR (özel çekme hakkı) ile sınırlandırılmış olduğunu, ayrıca müvekkilin zarar verme kastı bulunmadığından ve zarara yol açacak bilerek / isteyerek yaptığından söz edilemeyeceğinden tam tazminat isteyebilmenin şartları oluşmadığını, manevi tazminat şartlarının oluşmadığını, manevi tazminatın zenginleşme aracı olarak kullanılamayacağını, davacının maddi zararını ispat edememiş olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Tüm dosya kapsamı incelenip değerlendirildiğinde; tarafların iddia ve savunmalarından, anlaşamadıkları hususlar, anlaştıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler şu şekildedir:
Davacı taraf, … filminin…’ da düzenlenen film festivali kapsamında gösterimi amacı ile pozitif kopyalarının taşınması esnasında kaybolması sonucu yeniden film kopyası maliyeti ve çeviri bedeli olan 1.000,00 TL maddi zararının ve kayıp nedeni ile yaşanan 25.000TL manevi zararının tahsilini davalı taraftan talep etmiştir. Davacı 07.04.2014 tarihli celsede davalı … yönünden davalarını devam ettirdiklerini beyan etmişlerdir. Bu nedenle aşağıdaki şekilde davalı … yönünden davanın açılmamış sayılmasına hükmolunmuştur. Faiz talebi bulunmamakla ve ıslahları tahkikatın sona ermesinden sonra olmakla hüküm aşamasında bu hususa, taleple bağlılık ilkesine dikkat edilmiştir.
Davalı … Kargo ve davalı … davanın genel mahiyette reddini savunmuştur.
Dava, … filminin pozitif kopyalarının taşınması esnasında kaybı nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın tazminine ilişkindir.
Bilirkişiler; …, … ve … tarafından hazırlanan 16/09/2014 tarihli bilirkişi raporu ve 06/03/2017 tarihli bilirkişi ek raporu dosya kapsamında iddia, savunma ve toplanan deliller doğrultusunda değerlendirilmiştir.
Buna ilişkin tarafların iddia- savunma ve toplanan delilleri, bilirkişi raporu ile ticari kayıtlar incelenmiştir. Hukuken denetlenebilen hüküm kurmaya elverişli belirli ve eksiksiz iddia ve talepleri karşılayan ve hükme esas alınan bilirkişi raporu alınmış ve deliller değerlendirilmiştir. TMK 6 ve 7 ile HMK 187- 293. maddeleri gereğince ispat hususuna ve ispat kurallarına dikkat edilmiştir.
Tazminat davasında talep koşulları; haksız fiil, zarar (maddi zarar/ manevi zarar ), haksız fiil ile zarar arasında illiyet bağı, hukuka aykırılık, haksız fiilde bulunanın kusurunun kümülatif olarak bulunması halinde oluşur.
Dava konusu yapılan film kopyalarının davalı asıl taşıyan …’ e teslim edildiği, bu aşamadan sonra film kopyalarının kaybolduğu, taşıma işlerinden kaynaklanan zarar sorumluluğunun bu durumda davalı …’ te bulunduğu anlaşılmaktadır. Taşıma işlerinin niteliği gereği taşıdığı riziko nedeni ile buna ilişkin sorumluluğun sınırının ulusal mevzuat ve taraf olduğumuz uluslar arası mevzuatta düzenlenmiş olduğu dikkate alınıp TTK, …Sözleşmesi ve Lahey Protokolünde yerinin olduğu, bu nedenle dava konusu film kopya değerinin 2.000,00 TL olduğu ve çeviri bedelinin 500TL olduğu özel ve teknik inceleme sonucu değerlendirilmiştir. Davacının talebi 1000,00 TL maddi zarara ilişkin olmakla hükümde taleple bağlı kalınarak taşıma esansında kayıp nedeni ile uğranılan ve ödenmek zorunda kalınan zararın maddi tazminine hükmolunmuştur. Davalı …’ in sorumlu olduğu, aşağıda belirlenen maddi zarara dair miktar kadar davacının davasını ispatladığı değerlendirilerek davalı …’ in haksız olduğu ve sorumlu olduğuna kanaat getirilmiştir.
Manevi tazminat açısından; davacının uluslar arası film festivaline katılımına ilişkin gerekli olan film kopyalarının taşıma aşamasında davalı …’ in mesleki özen ve dikkati göstermemesi yönündeki kusuru sonucu kaybı nedeni ile yaşadığı manevi zorluklar ile festivale katılım için kopya ve çeviri yaptırmak zorunda kalması bunun bir süreç içermesi hususuna dikkat edilmiştir. Manevi tazminat açısından, kusur ile kayba ve davacı zararına davacıyı manevi müşküle düşüren davranıştan teslim alan davalı …’ in sorumlu olduğuna kanaat getirilmiştir. Davacı tarafın maddi zararının bulunduğu ve kayıp sonucu yaşadığı süreç nedeni ile davacı taraf açısından duyduğu elem ve ızdırabın bulunmasının sanat yönü ile hayatın olağan akışına uygun olduğu hususu ile manevi tazminatın maddi değil psikolojik onarıma dönük olduğuna dikkat edilmiştir. Tarafların mali sosyal durumuna, davacı tarafın yaşadığı zarara, davalı …’ in kusuruna dikkat edilmiştir. Zarar sonucunun davacının statüsüne ve sosyal hayatına etkileri değerlendirilmiştir. Mahkememizce taktir olunan manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar her olaya göre değişebileceğinden, somut olayda taktir hakkını kullanılırken, somut olaya etkili olan nedenler de objektif ölçülere göre irdelenmiştir ve gösterilmiştir. Mahkememizce özel haller ( uluslar arası düzeyde gösterilecek film pozitif kopyalarının kaybı sonucu yenilerinin yeniden kopyalanması ve tercüme edilmesi süreci, davalı …’ in mesleki dikkat ve özen yükümüne aykırı olarak taşıma amacı ile teslim edilen film kopyalarının kaybındaki kusuru, dava konusu taşınan film kopyalarının sanatsal açıdan davacı için kendini uluslar arası platformda göstermesi için önem arz etmesi, … vb göz önünde tutularak, manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar verelen tutar adalete uygun değerlendirilmiştir. Davacının davalı taraftan istemiş olduğu 25.000,00 TL manevi tazminatın günümüz şartlarında davacının sosyal statüsü, tarafların mali sosyal durumları ve olaydaki davalı …’ in tam kusuru nedeni ile makul bir rakam olduğu anlaşılmaktadır. İstenilen manevi tazminat para tutarı, aslında ne tazminat ne de cezadır,çünkü mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını amaç edinilmediği gibi, kusurlu olana yalnız hukukun ihlalinden dolayı yapılan bir kötülük de değildir, aksine, zarara uğrayanda bir huzur duygusu uyandırmayı, aynı zamanda ruhi ızdırabın dindirilmesini amaçlamaktadır. Bu nedenle tazminata benzer bir fonksiyonu da vardır, bu nedenle bu tazminatın sınırı amacına göre belirlenmiştir, taktir edilen miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır ilkelerine de dikkat edilmiştir. Manevi tazminat, kusurlu tarafın fiili sonucu bozulan ruh huzurunun, duyulan ve ileride duyulacak elem ve ızdırabın kısmen ve imkan nisbetinde iadesini amaçladığından mahkememizce T.M.K.nun 4. maddesi gereğince hak ve nesafete göre takdir hakkı kullanılarak, manevi tazminat miktarı tespit edilmiştir. Mahkememizce belirleme yapılırken somut olayın özelliği, zarar görenin ve kusurlu tarafın ekonomik ve sosyal durumu, paranın alım gücü, taşıma esnasındaki kayıp sonucu yaşanan süreçte duyulan ve ileride duyulacak elem ve ızdırabı gözetilmiştir. Maddi ve hukuki olgular; hukuk- hak- nesafet- hakkaniyet- ülkenin ekonomik koşulları- tarafların ekonomik sosyal durumları- paranın satın alma gücü- davalının ve tarafların kusur durumları- olayın ağırlığı- olay tarihi- gelişen hukukta tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oran- cezadan çok mağduru tatmin edici olması- manevi tazminatın bölünmezliği ile birlikte değerlendirilmiştir. Manevi zarardan davacının taşıma esansında yaşanan kayıp ve sonucu yaşanan süreç nedeni ile elem duyduğu muhakkak olduğundan davalı …’ in sorumlu olduğu anlaşılmış, davacı ve davalı tarafların ekonomik ve sosyal durumları, zararın ağırlığı, davalının kusuru, davacı tarafın durumu dikkate alındığında kusursuzluğu nazara alınarak manevi tazminatın zenginleşme aracı olarak kullanılamayacağı hususu da dikkate alınmak suretiyle paranın satın alma gücü karşısında hakkaniyet gereğince makul bulunan- vicdanen kanaat edinilen talep edilen manevi tazminatın davacıya verilmesi gerekmiştir. Mahkememizin de kabulünde olduğu üzere, davalı tarafın kusuru nedeni ile davacıyı maddi ve manevi zarara uğrattığı, bu kusurlu davranışın aynı zamanda hayatın olağan akışında mağduriyet yaşayan herkesi etkileyebilecek nitelikte olduğu, davacının tinsel aleminde üzüntü, elem , keder ve manevi yıkıma vücut verdiğine kanaat getirilmiştir. Mahkememizce, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, tazminata esas olan fiilin ağırlığı ile hakkaniyet kuralları (TBK 58, 60, TMK 24,25, Anayasa’nın Temel Hak ve Özgürlükler Hükümleri doğrultusunda TMK 4. maddesi uyarınca) dikkate alınarak davacı yararına uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekmiş, tüm dosya içeriğine göre vicdanen- takdiren ve kanunen aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Davacının talebi dikkate alındığında davanın davalı …- … yönünden kabulünün gerektiğine, davalı …A.Ş yönünden davanın 07/07/2014 tarihi itibari ile açılmamış sayılması gerektiğine dair hükme kanaat getirilmiş, saptanan ve hukuksal durum karşısında aşağıdaki şekilde kanunen, taktiren ve vicdanen karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davacının davasının HMK 26. Kapsamında (04/07/2018 tarihli ıslah beyanı tahkikatın sona ermesinden sonra yapılmakla dikkate alınmamıştır) tam kabulüne, 1.000 TL maddi zarar ve 25.000 TL manevi zararın davalı …- …’dan tahsiline, davacı tarafa verilmesine, davalı …A.Ş yönünden davanın 07/07/2014 tarihi itibari ile açılmamış sayılmasına,
2- 6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca karar ve ilam harcı olan 1.776,06 TL ‘nin davacı tarafça peşin olarak yatırılan 386,10 TL peşin harç ile ıslah harcı olarak yatırılan 100,00 TL olmak üzere toplam 486,10 TL harçtan mahsubu ile Hazine’ ye gelir kaydına, bakiye 1.289,96 TL daha harcın davalılardan …-…’dan tahsili ile Hazine’ ye gelir kaydına, mahsup edilen toplam 486,10 TL harcın davalılardan …-…’dan tahsili ile davacıya iadesine, başvuru ve vekalet suret harcının davacı üzerinde bırakılmasına,
3- 6100 S HMK gereğince bilirkişi ücreti, tebligat gideri, posta masrafı olan 2.049,00 TL yargılama giderinin davalılardan …-…’ dan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince maddi tazminat yönünden belirlenen 1.000 TL ile manevi tazminat yönünden belirlenen 3.000,00 TL olmak üzere toplam 4.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan …-…’ tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı …A.Ş kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. Deki esaslara göre 6100 S HMK gereğince belirlenen 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …A.Ş.’ye verilmesine,
6- 6100 S HMK m. 333 uyarınca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, mahkememize yazılı / sözlü başvuru ile zabıt katibince tutanağa geçirilmek suretiyle kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul BAM’a gönderilmek üzere istinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan tahkikat sonucunda karar verildi. Karar usulen açıklandı, okundu.
Katip
Hakim
¸e-imzalıdır