Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/778 E. 2018/379 K. 12.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/778 Esas
KARAR NO : 2018/379
DAVA : Komisyon ve Portföy Tazminatı
KARŞI DAVA : İstirdat- Mahrum Kalınan Kar- Portföy Haksız Kazancı Nedeniyle İstirdat
DAVA TARİHİ : 14/06/2012
BİRLEŞEN DAVA: İstanbul (Kapatılan) 40.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/238 Esas sayılı dosyası
DAVA : İtirazın İptali
BİRLEŞENDAVA
TARİHİ : 28/09/2017
KARAR TARİHİ : 12/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan (komisyon ve portföy tazminatı) asıl dava, (istirdat- mahrum kalınan kar- portföy haksız kazancı nedeniyle istirdat) karşı dava ve (itirazın iptali) birleşen davalarının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı karşı davalı birleşen dava davacısı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Müvekkili …Şti. ile davalı … A.Ş arasında Samsun …Noterliğinin 29/12/2008 tarih … yev. Nolu aracılık hizmetleri sözleşmesi düzenlendiğini, … A.Ş’nin el değiştirme sonrası yeni bir tadil protokolü imzalandığını, bir kısım acentenin imzaladığını, bir kısım acentenin ise imza etmediğini, sözleşmenin haklı nedenle fesh edildiğini, müvekkilinin tadil sözleşmesini imzalamaması nedeniyle davalı şirketin 07/05/2012 tarihinde göndermiş olduğu elektronik posla ile ”Tadil Protokolünün İmzalanmaması” gerekçesi ile araç desteği ve sağlık sigortasının geri alındığını bildirdiğini, 18/05/2012 tarihinde de fiilen geri alındığını, sözleşme özgürlüğü prensibine aykırı olarak sözleşme şartı haline dönüşen hakların geri alınması ile taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin temelinden çöktüğünü, müvekkiline sigorta şirketinden …’in yapılan müşteri aktarmaları nedeniyle… Sigortaya yapılması gereken komisyon ödemelerinin ödenmediğini, acentelerine de eşit davranmadığını, … Noterliğinin 08/06/2012 gün ve…ile münakıt acentelik ve aracılık sözleşmesinin derhal kaydı ile ve haklı nedenle fesh edildiğini ve davalı şirket merkezine gönderildiğini, müvekkilinin büyük zararının mevcut olduğunu beyan ederek taraflar arasında …Noterliğinin … yevmiye numaralı acentelik sözleşmesi ile … Noterliğinin 29/12/2008 tarih ve … yevmiye numaralı aracılık sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğinin tespitine,… A.Ş’nin aktarımlarımdan doğan komisyon hakkı uyarınca şimdilik kaydı ile 10.000 TL’nin davalıdan tahsiline, davalı şirket tarafından şeklen ve esasen hukuka aykırı olarak geri alınan sağlık sigortasının muhatap şirketin ciddiyetsiz tavırları sonucunda hangi tarihte geri alındığının bildirilmeyerek müvekkilinin bir aylık yenileme süresinin kaçırılmasına sebebiyet verilmesi sebebi ile yenileme süresine hak kazanana kadar müvekkili ile bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerine özel sigorta sektörünün ilk beş sırasında yer alan bir sigorta şirketinden sağlık sigortasının yaptırılması ile masraflarının karşılanmasına, davalı şirketin araç desteğini geri çekmesi nedeni ile ikame araç sağlamasını, bunun mümkün olmaması halinde günlük 40 TL olmak üzere 31 Aralık 2014 sonuna kadar ödemek zorunda kalacağı ikame araç bedelinin bir defada ödenmesine, iş bu fesihname tarihinde Muhatap Şirkette bulunan 6.100,00 TL portföyün dikkate alınarak şimdilik kaydı ile 10.000 TL müşteri tazminatının davalıdan tahsiline, bu alacaklara 08/06/2012 tarihinden itibaren ticari işlere uygulanan en yüksek oranda faiz işletilmesini, yargılama masrafları, noter fesihname masrafı ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; davacı ile davalı arasında … Noterliğinin 22/02/2008 tarih ve…yevmiye numaralı acentelik ile…. Noterliğinin 29/12/2008 tarih ve … yevmiye numaralı aracılık sözleşmesi akdedilmiş olduğunu, davalının hukuka aykırı hareketleri neticesinde davalı tarafından…Noterliğinin 08/06/2012 tarih… Sayılı fesihnamesi ile münakit acentelik ve aracılık sözleşmesinin haklı neden ve derhal kaydı ile feshedilmiş olduğunu, İstanbul … İcra Müdürlüğünün… E. Sayılı ve İstanbul …İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyaları ile icra takibi başlatıldığını beyan ederek huzurdaki itirazın iptali davacasının derdest İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası ile birleştirilmesine, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasına ve İstanbul… İcra Müdürlüğünün … E. Yapılan davalının haksız itirazının iptaline, her bir dosya için ayrı ayrı %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama masrafları ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı karşı davacı birleşen dava davalısı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; davacı tarafından açılan davanın kısmi dava olarak açılmasına karşın ne kısmi dava ne de belirsiz alacak davası şartlarına uymaması nedeniyle esasa girilmeden reddinin gerektiğini, taraflar arasında bulunan … Noterliği tarafından onaylı 29/12/2008 tarih ve … yev. Numaralı Aracılık Sözleşmesi ve…Noterliği 22/02/2008 tarih ve… yev. Nolu Acentelik Sözleşmesinin davacı tarafından haklı sebep olmaksızın fesh edildiğini, buna rağmen tazminat talebi ile açılan davanın tamamen kötü niyet göstergesi olduğunu, sözleşmenin feshine sebep müvekkil şirketin almış olduğu kurumsal bir karar sonucu mevcut sözleşmelerin uzatılması amacıyla imzalanması önerilen 01/01/2012 tarihli tadil sözleşmesinin gösterildiğini, sözleşmelerin değişen mevzuata göre doğacak ihtiyaçlar doğrultusunda veya süre uzatımı amaçlı olarak tadil edilebilmekte olduğunu, nitekim daha önce aracılık sözleşmesinin ek protokol ile 31/12/2014 tarihine kadar uzatıldığını ve sözleşme uzatma bedelinin davacı firmaya ödendiğini, mevcut sözleşmelerin değişen mevzuat ve kurumsal kararlar sonucunda ihtiyaca cevap vermez duruma geldiği için diğer tüm acente ve aracı firmalar ile bir tadil protokolü imzalandığını, tadil protokollerin imzalanmadığını, eşi üzerine alınmış … acentelik’e kaydırıldığını, mevcut sözleşmeleri fesh edildiğini, davacının rekabet etmeme, özen ve sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğini beyan ederek davacı tarafından açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, davacı karşı davalı tarafından ek protokol uyarınca tahsil edilmiş 51.445,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek bankaların kısa vadeli kredilere uyguladığı en yüksek avans faizi ile birlikte müvekkil şirkete ödenmesine, davacı karşı davalının ihlal ettiği yükümlülükleri sebebi ile yaşanan çıktılar sebebi ile müvekkil şirketin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile uğradığı zararın şimdilik toplam 185,870 TL’sinin çıktıların yaşandığı tarihlerin nazara alınarak hesaplanacak bankaların kısa vadeli kredilere uyguladığı en yüksek avans faizi ile birlikte müvekkil şirkete ödenmesine ve karşı davanın kabulü ile erken fesih sebebi ile davacı karşı davalıya fazladan ödenmiş olan toplam 15.826 TL tutarındaki primlerin ödeme tarihinden itibaren işlemiş avans faizi ile birlikte müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Karşı Dava dilekçesinde özetle; Erken fesih nedeniyle davacıya fazladan ödenen primlerin iadesi gerektiğini, davacı şirketin haksız feshi neticesinde iş bu dava tarihi itibariyle davacı şirket portföyünden …’a aktarmış olduğu portföy sebebiyle 15.826,00 TL haksız kazansı söz konusu olduğunu beyan ederek davacı tarafından açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, davacı/ karşı davalı tarafından ek protokol uyarınca tahsil edilmiş 51.445,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek bankaların kısa vadeli kredilere uyguladığı en yüksek avans faizi ile birlikte müvekkil şirkete ödenmesine, davacı/karşı davalının ihlal ettiği yükümlülükleri sebebi ile yaşanan çıktılar sebebi ile müvekkil şirketin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile uğradığı zararın şimdilik toplam 185.870,00 TL’sinin çıktıların yaşandığı tarihler nazara alınarak hesaplanacak bankaların kısa vadeli kredilere uyguladığı en yüksek avans faizi ile birlikte müvekkil şirkete ödenmesine, karşı davanın kabulü ile erken fesih sebebi ile davacı-karşı davalıya fazladan ödenmiş olan toplam 15.826,00 TL tutarındaki primlerin ödeme tarihinden itibaren işlemiş avans faizi ile birlikte müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
– Taraflar arasındaki sözleşme, ekleri belgeler, tarafların ticari kayıtları, fesih ihtarı, bilirkişi incelemesi, yürürlükteki mevzuat hükümleri…
*ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
Tüm dosya kapsamı incelenip değerlendirildiğinde; tarafların iddia ve savunmalarından, anlaşamadıkları hususlar, anlaştıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler şu şekildedir:
Davacı … şirketi, davalı … şirketinden acentelik aracılık sözleşmesinden doğan komisyon ödemesi ve portföy tazminatı talep etmektedir.
Davalı … şirketi, genel mahiyette davanın reddini savunmuştur.
Dava, acentelik ve aracılık sözleşmesinden kaynaklanan komisyon ödemesi ve portföy tazminatına ilişkindir.
Dava konusu sözleşmenin, davacı tarafından ”tadil protokolünün imzalanmaması neticesinde kendisine sağlanan araç desteği ve sağlık sigortası haklarının 18.05.2012 tarihinde davalı şirket tarafından geri alınması nedeni ile taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin temelden çöktüğü” gerekçesi ile feshedildiği anlaşılmaktadır. Ancak bu feshin, sözleşmenin işlem temeli olmaması sadece dosyada bulunan belgeden de anlaşılacağı üzere belgeye dayalı yan hak teşkil etmesi karşısında haklı sayılamayacağına kanaat getirilmiştir.
Saptanan ve hukuksal durum bu olunca; davacının fesihte haklı olmaması nedeni ile davalıdan acentelik ve aracılık sözleşmesinden kaynaklanan komisyon ödemesi ve portföy tazminatını isteyemeyeceği tespit edilmiş bu nedenle davanın reddi gerektiğine kanaat oluşmuş aşağıdaki biçimde hüküm kurulmuştur.
*KARŞI DAVA YÖNÜNDEN;
Tüm dosya kapsamı incelenip değerlendirildiğinde; tarafların iddia ve savunmalarından, anlaşamadıkları hususlar, anlaştıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler şu şekildedir:
Karşı davacı …, karşı davalının sözleşme feshinde haklı olmaması nedeni ile; sözleşme uzatma bedeli, portföy yönünden haksız kazanç, mahrum kalınan kar talep etmiştir.
Karşı davalı genel mahiyette davanın reddini savunmuştur.
Karşı dava, karşı davalının sözleşme feshinde haklı olmaması nedeni ile; sözleşme uzatma bedeli, portföy yönünden haksız kazanç, mahrum kalınan kar talebine ilişkindir.
Karşı dava konusu olan sözleşmenin, karşı davalı tarafından ”tadil protokolünün imzalanmaması neticesinde kendisine sağlanan araç desteği ve sağlık sigortası haklarının 18.05.2012 tarihinde davalı şirket tarafından geri alınması nedeni ile taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin temelden çöktüğü” gerekçesi ile feshedildiği anlaşılmaktadır. Ancak bu feshin, sözleşmenin işlem temeli olmaması sadece dosyada bulunan belgeden de anlaşılacağı üzere belgeye dayalı yan hak teşkil etmesi karşısında haklı sayılamayacağına kanaat getirilmiştir.
Saptanan ve hukuksal durum bu olunca; Karşı davalının fesihte haklı olmaması nedeni ile incelenen ticari kayıtlar ve belgeler karşısında; karşı davacının sözleşme uzatma bedelini ödediği ve ek protokol gereğince aracı tarafından sözleşmenin şartlarına uyulmaması ve vadeden önce fesih halinde geri ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği anlaşılmakla ödenen bu miktarın tamamının aşağıda belirlendiği şekilde iadesi gerektiği değerlendirilmiştir. Haksız fesih nedeni ile; sözleşme gereği tespit edilen oranlarda ödenen tutar ile her yıl eşit şekilde komisyon ödemesi yapılmış olsaydı ödenmesi gereken tutar arasındaki farkın portföy yönünden aşağıda belirlenen miktar kadar karşı davalının haksız kazancı oluştuğuna kanaat getirilmiştir. Emeklilik programından çıkan müşterileri nedeni ile sigorta aktüerya hesaplarında şirket portföyüne katılan bir poliçenin şirket bünyesinde 10 sene kalması esas varsayımı ile mahrum kalınan kar yönünden karşı davalının talebi yönünden yapılan incelemede; taraflar arasındaki sözleşmenin tarihinin 2008 olması, haksız feshin 2012 yılı olması dikkate alındığında; yönetmeliğe uygun figk ortalaması % 2 olarak değerlendirilmiş 06/2012 varsayımına göre; aşağıda belirlenen miktar kadar karşı davacının karşı davalıdan mahrum kalınan kar kaybını isteyebileceğine kanaat getirilmiştir. Sonuç olarak karşı davanın kısmen kabulü- kısmen reddi gerektiğine kanaat oluşmuş aşağıdaki biçimde hüküm kurulmuştur.
*BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN; (İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin … E)
Tüm dosya kapsamı incelenip değerlendirildiğinde; tarafların iddia ve savunmalarından, anlaşamadıkları hususlar, anlaştıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler şu şekildedir:
Birleşen dava davacısı … şirketi, birleşen dava davalısı … şirketinden acentelik aracılık sözleşmesinden doğan cari hesap alacaklarına ilişkin olarak İstanbul … İcra Dairesi’ nin… E ve İstanbul … İcra Dairesi’ nin … E sayılı takip dosyalarına yapılan itirazların iptali ile icra inkar tazminatı talep etmiştir.
Birleşen dava davalısı … şirketi, genel mahiyette davanın reddini savunmuştur.
Dava, acentelik ve aracılık sözleşmesinden kaynaklanan cari hesaba dair itirazın iptali, alacağın varlığı ve miktarına ilişkindir.
Taraflar arasındaki dava konusu sözleşmenin, davacı tarafından ”tadil protokolünün imzalanmaması neticesinde kendisine sağlanan araç desteği ve sağlık sigortası haklarının 18.05.2012 tarihinde davalı şirket tarafından geri alınması nedeni ile taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin temelden çöktüğü” gerekçesi ile feshedildiği anlaşılmaktadır. Ancak bu feshin, sözleşmenin işlem temeli olmaması sadece dosyada bulunan belgeden de anlaşılacağı üzere belgeye dayalı yan hak teşkil etmesi karşısında haklı sayılamayacağına kanaat getirilmiştir.
Saptanan ve hukuksal durum bu olunca; davacının fesihte haklı olmaması nedeni ile davalıdan acentelik ve aracılık sözleşmesinden kaynaklanan cari hesap alacağının bulunmaması karşısında talepte bulunamayacağına kanaat getirilmiş bu nedenle birleşen davanın reddi gerektiğine kanaat oluşmuş aşağıdaki biçimde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Asıl dava yönünden;
Davacının davasının reddine,
2-Karşı dava yönünden ;
Karşı davacının davasının kısmen kabulü kısmen reddi ile;
51.445,00 TL ödenen bedel;14.147,92 TL portföy yönünden davacının haksız kazancı; 185.080 TL mahrum kalınan kar yönünden toplamda 250.672,92 TL nin karşı dava tarihi olan 24/07/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte karşı davalıdan tahsiline karşı davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Birleşen dava yönünden;
Birleşen dava davacısının davasının reddine,
Asıl Dava yönünden;
4-6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre karar ve ilam harcı olan 35,90 TL ‘nin davacı tarafça peşin olarak yatırılan 297,00 TL harçtan mahsubu ile Hazine’ ye gelir kaydına, bakiye 261,10 TL harcın karar kesinleştiğinde davacı tarafa talebi ile iadesine,
5- Davalı – karşı davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince belirlenen 2.400,00 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalı… Şti.’den tahsili ile davalı-karşı davacı …Ş.’ye verilmesine, verilmesine,
Karşı Dava yönünden;
6- 6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre karar ve ilam harcı olan 17.123,47 TL nin karşı dava harcı olarak yatırılan 3.759,15 TL harçtan mahsubuna Hazine’ ye gelir kaydına ve bakiye 13.364,32 TL daha harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ ye gelir kaydına,
7- Davalı – Karşı davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince belirlenen 20.990,38 TL nispi vekalet ücretinin davacı-karşı davalı… Şti.’den tahsili ile davalı-karşı davacı …Ş.’ye verilmesine, verilmesine,
8- Davacı – Karşı davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince red edilen miktar üzerinden belirlenen 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacı …Ş.’den tahsili ile davacı-karşı davalı… Şti.’ye verilmesine,
Birleşen Dava yönünden;
9- 6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre karar ve ilam harcı olan 35,90 TL nin Peşin alınan 90.30-TL harçtan mahsubuna Hazine’ ye gelir kaydına, bakiye 54,40 TL daha harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
10- Birleşen dava davalısı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince belirlenen 2.180,00 TL vekalet ücretinin birleşen dava davacısından tahsili ile birleşen dava davalısına verilmesine,
11- İşbu dava nedeni ile davalı-karşı davacı tarafından yapılan 2.310,00-TL yargılama giderinin davanın red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 2.287,47-TL’sinin davacı-karşı davalı… Şti.’den tahsili ile davalı-karşı davacı …Ş.’ye ödenmesine, kalan miktarın karşı davacı üzerinde bırakılmasına,
12- İşbu dava nedeni ile davacı-karşı davalı- birleşen dosya davacısı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
13- 6100 S HMK m. 333 uyarınca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair, davacı karşı davalı birleşen dava davacısı vekilinin ve davalı karşı davacı birleşen dava davalısı vekilinin yüzüne karşı mahkememize yazılı / sözlü başvuru ile zabıt katibince tutanağa geçirilmek suretiyle kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul BAM’a gönderilmek üzere istinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan tahkikat sonucunda karar verildi. Karar usulen açıklandı, okundu.
Katip …
Hakim …
¸e-imzalıdır