Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/256 Esas
KARAR NO : 2023/754

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki İnanç Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/11/2016
KARAR TARİHİ : 19/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki İnanç Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen 21/11/2016 tarihli dava dilekçesinde, Müvekkilinin, davalı şirket ile yapmış olduğu 06.02.2013 tarihli ortaklık sözleşmesi uyarınca şirketin … adresinde restoran olarak faaliyetini sürdüren Şubesine %50 ortak olduğunu, sözleşmeye göre müvekkilinin demirbaşlara, gıdalara ve işletme faaliyetleri ile ilgili taşınır tüm mallara ilişkin mülkiyet hakkının %50 sine ortak olduğunu, müvekkilin ortaklık sözleşmesi yapılmadan önce ve Ortaklık sözleşmesi yapıldıktan sonra ortaklığa ödemeler yaptığını, daha sonra müvekkilinin aynı şartlarda davalı şirketin … ve … de bulunan diğer şubelerine de ortak olduğunu, söz konusu şubelere finansman sağlamak adına çeşitli tarihlerde davalı şirket yetkilisi hesabına ödemeler yaptığını, ancak bu şube ortaklıkları için taraflar arasında yazılı bir sözleşme yapılmadığını, şifahi anlaşma ile ortaklık kurulduğunu, müvekkilinin Şube ortakları için finansman desteği sağladığını ve ödemeleri davalıya yaptığını, Müvekkilinin, davalı şirkete ortak olmasına rağmen şimdiye kadar herhangi bir kar payı ya da kazanç elde edemediğini, davalılar tarafından müvekkile herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkilinden masraf ve restoran giderleri adına altında bir takım ödemeler alındığını, Müvekkilinin davalılara banka ve elden olmak üzere bu güne kadar 400.000,00-TL Üzerinde ödeme yaptığını, ancak bu alacağı iade edilmediğini ve kendisine herhangi bir kar alacağı ödemesi yapılmadığını, Sözleşmede, kar ve zarara her iki tarafın %50’şerlik pay ile ortak olduğunu, hesaplaşmanın aylık olarak yapılacağı ve her ayın ilk haftası içinde önceki aya ilişkin maliyetlerin mali ayrıntısının notlar halinde çıkarılacağı, kar ve zararın tespit edileceğinin kararlaştırıldığını, bu güne kadar böyle bir hesaplama ya da hesaplaşma yapılmadığını, davalının …’te bulunan şubeyi müvekkilin bilgisi dışında başka birine devrettiğini, …’taki şubeyi de kapattığını, …’teki şubenin devrinden ya da …’taki şubenin kapatılmasından sonra şubenin demirbaşlarından ve işletme faaliyetleri ile ilgili taşınır tüm mallardan elde ettiği gelirden müvekkile bir ödeme yapılmadığını , davalılara müvekkilinin alacağına ilişkin olarak … 19. Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderildiğini ,ancak bu güne kadar müvekkiline bir ödeme yapılmadığını, bu nedenle müvekkilinin davalılara yapmış olduğu ödemelerinin iadesi, devri yapılan şubelerdeki demirbaş satışlarından elde edilen gelir ve kar payı alacağı için iş bu davayı açtıklarını, müvekkili tarafından davalılara yapılan finansman desteği ödemelerin, ödeme tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve Müteselsilen tahsiline, Müvekkilin şubelerin devri ve ortaklığın ticari işleyişi nedeniyle elde edeceği, bu güne kadar ödenmeyen kazanç karın işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselşilen tahsiline, alacağın teminat altına alınması ve müvekkilin telafisi imkansız zarara uğramaması adına, davalıların araç, gayrimenkul, ticari sicil kayıtları ve 3. Şahıslardaki hak ve alacaklarına tedbir konulmasına, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde; Müvekkili … Şti. ile davacı … arasında imzalanan 06.02.2013 tarihli Şube Ortaklık Sözleşmesi” uyarınca, taraflar arasında 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda ifade bulduğu Üzere bir “adi ortaklık” kurulmuş olup, davalıya gönderilen … no.lu ihtarnamede yer alan tüm iddialar aşağıda açıklanan nedenlerle asılsız ve hukuka aykırı olduğunu ,taraflar arasında akdedilen sözleşmenin başlığından ve sözleşmenin konusu başlıklı 2. Maddesinde da açıkça anlaşılacağı üzere sadece … adresinde faaliyet gösteren restoranın işleyişine ilişkin olduğunu, kurulan Ortaklığın ve bu ortaklık için alınan ortaklık bedelinin şirketin diğer şubeleriyle hiçbir ilgisinin bulunmadığını, gerek sözleşme, gerekse fiili işleyiş bu durumu şüpheye yer bırakmaksızın ortaya koyduğunu,… ve şirketin yetkilisine aynı e-maillerde olmak üzere … restoranda istihdam edilen idari işlerden sorumlu personel … tarafından, düzenli olarak mali işleyişe ilişkin bilgi verildiğini, … sözleşmenin 8. Maddesince sevk ve idareden sorumlu yönetici ortak olduğunu, bu sıfatın kendisine verdiği tüm kanuni yetkileri kullanmasının önünde bir engel oluşturmadığını, gerek personelle gerekse mali işlerden sorumlu müşavirle doğrudan iletişim halinde olan …’nın her an, hiçbir sınırlamaya tabi olmaksızın her türlü bilgi ve belgeye erişim imkanının bulunduğunun tanık beyanlarıyla şahit olduğunu bildirerek ,davacının haksız davasının reddine, İşbu davanın davacı tarafından kötü niyetli olarak açılmasından dolayı HMK 329/1 gereğince müvekkil ile arasında Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince akdedilen ücret sözleşmesi gereğince dava konusu dairenin %15 nin davalıdan tahsiline,davanın kötü niyetli ile açılmasından dolayı davacının HMK 329/2 gereğince 5 bin TL’den aşağı olmamak üzere disiplin para cezası ile mahkum edilmesine yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; Davacı tarafça HMK nun 200. Maddesi uyarınca adi ortaklık ilişkisinin … dışındaki restaurantlar açısından da kurulduğuna ilişkin her hangi bir yazılı belge dosyaya ibraz edilmemiş olduğundan … ve … de bulunan restaurantlar açısından taraflar arasında adi ortaklık ilişkisi kurulduğu ispat edilemediği, davacı tarafından davalı şirket yetkilisi … adına … şubesi dışında toplam 358.300,00-TL’ lik ödeme yapıldığı, ödeme dekontlarında borç olarak gönderilen para … için avans bedeli, … ortaklık ödeme , Restaurant için ödeme, Ortaklık avansı ödemesi şeklinde açıklamalar bulunduğu, yine banka dekontlarından ayrık olarak şirket yetkilisi …’in aldığını kabul ettiği 97.500,00-TL lik ödemenin varolduğu (delil olarak sunulan mail yazışmasından ) anlaşılmıştır. Davacının yapmış olduğu bu ödemelerden 9.000,00-TL nin iade aldığı, davacı tarafından Adi Ortaklığın kurulduğu … şubesi dışındaki ödemelerin toplam 358.300,00-TL olduğu, davalı tarafından 9.000,00-TL iade ödemesi yapıldığı, davacının 349.300,00-TL alacaklı bulunduğu, adi ortaklık sözleşmesi kurulmadığından bu alacağını sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edebileceği, davacının … 19 Noterliğinin… tarih … yevmiye nolu ihtarı ile şirkete ve şirket yetkilisi …’e “… şubesine ortak olması ayrıca … ve …’de bulunan şirketlere de ortak yapılacağı vaadi ile toplam 398.330,00-TL ödeme yaptığı, ortak olunmasına rağmen kar payının ödenmediği, ortaklığa devam edilmesinin mümkün olmadığı, sözleşmenin feshi ile ortaklık nedeniyle elde edilecek kârın menfi ve müspet zararlarının reeskont avans faizi ile birlikte ödenmesini talep ettiği …” ihtarnamenin davalılara …. Ltd şirketine 10/09/2016 tarihine tebliğ edildiği, …’e de adreste bulunamaması sebebi ile tebliğ edilemediği, davacının ihtarnamesinde; ne miktar kar payı ne miktar müspet ve menfi zarar ne miktar ödediği parayı geri istediğini açık açık yazmadığı, ihtarnamede ki talep edilen alacağın belirli olmadığı, bu nedenle davalıların ihtar tarihi itibari ile temerrüde düşmedikleri dava tarihinden itibaren temerrüde düştükleri, adi ortaklık sözleşmesinin kurulmadığı restaurantlar için davacının yapmış olduğu 349.300,00-TL lik ödemenin sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda davalıdan talep edilebileceği, Adi ortaklık ilişkisinin kurulduğu … restaurantı için davacının davalı şirket yetkilisi …’e 55.000-TL ödeme yaptığı, ortaklık ilişkisinin kurulduğu restaurant da dahil tüm restaurantların toplam 57.725,12-TL kar elde ettiği, 5 şube için dönem karının 57.725,12-TL olduğu, … şubesi için karın 11.545,02-TL olduğu, taraflar arasında akdedilen adi ortaklık sözleşmesi uyarınca davacının %50 ortaklık payına düşen karın 5.772,51-TL bulunduğu, … şubesi açısından davacının elde edilen gelir ve giderler sonrasında %50 payına düşen 5.772,51-TL yi talep edebileceği gerekçesi ile adi ortaklıktan kaynaklanan 5.772,51 TL ve sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan 349.300,00-TL olmak üzere toplam 355.072,51 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar taraf vekilleri tarafından istinaf edilmiş olup, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 2022/2684 Esas, 2023/976 Karar sayılı 30/03/2023 tarihli ilamında; “…Dava adi ortaklıktan kaynaklı kar payı ve adi ortaklık için verildiği ileri sürülen bedelin iadesi talebine ilişkindir.
Davada bilirkişi incelemesi yapıldığı,kök ve Mali Müşavir bilirkişi yanına sektör bilirkişisi eklenerek ek rapor alınmıştır.
Dosyaya sunulan 06/02/2013 tarihli şube ortaklık sözleşmesinde, … adresinde bulunan restaurantın işleyişi ile ilgili adi ortaklık sözleşmesi imzalandığı, 4. maddede, bu ortaklık anlaşması ile ortaklık veren davalı … Şirketinin restaurantta bulunan demirbaşlara, gıdalara ve işletme faaliyeti ile ilgili taşınır tüm mallara ilişkin mülkiyet hakkının %50 sinin devrini ve işletmenin faaliyetleri neticesinde elde edilecek karın %50 sinin ortak olana ait olacağını kabul ve taahhüt ettiği, restaurantların işleyişi ile ilgili olarak her türlü giderin ortaklık bütçesinden karşılanacağı, faaliyetler ile ilgili toplanan nakit çek ve senetlerden masraflar düşüldükten sonra kalan kısımdan karın bölüşüleceği, hesaplaşmanın aylık olarak yapılacağı, kar ve zararın %50 sinin ortaklık verene %50 ninde ortak olana ait olacağının belirtildiği anlaşılmıştır.Davacı istinafında diğer şubelerden de kar payı alacağı olduğunu ileri sürmüştür.
Ancak davacının adi ortaklığının açıkça … şubesi yönünden yapıldığının anlaşıldığı,diğer şubeler yönünden ise şifahi anlaşmanın davalı tarafça kabul edilmediği ,buna dair yazılı delilin dosyaya sunulmadığı, bir kısım ödemelerin ödeme nedenlerinin açıklama ile dekontlarda belirtildiği,davacının delil listesinde yemin deliline dayanmasına rağmen mahkemece … şubesi dışındaki iddiaların yazılı delille ispatlanamadığı gerekçesi ile reddine karar verilmiş ise de; yemin deliline dayanan davacıya bu konuda yemin teklif hakkının hatırlamadan hüküm kurulduğu tespit edilmiştir.
Bu nedenle öncelikle davacı tarafa diğer şubeler yönünden adi ortaklık ilişkisinin sözlü kurulduğu konusunda davalılara yemin teklifinde bulunup bulunmadığı hatırlatılarak, bunun sonucuna göre uygun sonuç dairesinde karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verildiği görülmekle,bu yönüyle karar usul ve hukuka uygun bulunmadığı….” şeklinde hüküm kurularak mahkememiz kararı kaldırılmıştır.
Davacı vekiline istinaf bozma ilamı kapsamında diğer şubelere ait adi ortaklık sözleşmesinin şifai olarak kurulduğuna yönelik davalıya yemin teklif etme hakkı hatırlatılmış davalı taraf yemin teklif etme hakkını kullanmayacağını beyan etmiştir.
Davalılar vekili 14/06/2023 tarihli dilekçesi ile, cevap dilekçesini , önceki savunmalarını ve beyanlarını ıslah ederek zamanaşımı itirazında bulunmuştur. TBK ‘nun 146. Maddesi gereğince adi ortaklıktan kaynaklanan alacaklar 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğundan davanın açıldığı tarih itibari ve ıslah tarihi itibari ile 10 yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından zamanaşımı itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalıların Mahkememizin görevine ilişkin itirazlarının ise, Mahkememiz kararı sadece davacıya yemin teklif hakkının hatırlatılmaması dolayısıyla Bölge İstinaf Mahkemesince kaldırılmış olduğundan göreve ilişkin her hangi bir inceleme yapılmadığı gibi ortaklık anlaşması ile davalı … Ltd Şirketine adi ortaklık olunduğundan davaya bakma görevi ticaret mahkemelerine ait olduğundan görev itirazının da reddine karar vermek gerekmiştir.
Tüm dosya kapsamının ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; davacının yemin teklif etme hakkını kullanmadığı, … ve … şubeleri açısından adi ortaklık kurulduğunun kesin deliller ile ispatlanamadığı, … adına … şubesi dışında toplam 358.300,00-TL’ lik ödeme yapıldığı, ödeme dekontlarında borç olarak gönderilen para … için avans bedeli, … ortaklık ödeme , Restaurant için ödeme, Ortaklık avansı ödemesi şeklinde açıklamalar bulunduğu, yine banka dekontlarından ayrık olarak şirket yetkilisi …’in aldığını kabul ettiği 97.500,00-TL lik ödemenin varolduğu (delil olarak sunulan mail yazışmasından ) anlaşılmıştır. Davacının yapmış olduğu bu ödemelerden 9.000,00-TL nin iade aldığı, davacı tarafından Adi Ortaklığın kurulduğu … şubesi dışındaki ödemelerin toplam 358.300,00-TL olduğu, davalı tarafından 9.000,00-TL iade ödemesi yapıldığı, davacının 349.300,00-TL alacaklı bulunduğu, adi ortaklık sözleşmesi kurulmadığından bu alacağını sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edebileceği, davacının … 19 Noterliğinin …tarih … yevmiye nolu ihtarı ile şirkete ve şirket yetkilisi …’e “…şubesine ortak olması ayrıca … ve …’de bulunan şirketlere de ortak yapılacağı vaadi ile toplam 398.330,00-TL ödeme yaptığı, ortak olunmasına rağmen kar payının ödenmediği, ortaklığa devam edilmesinin mümkün olmadığı, sözleşmenin feshi ile ortaklık nedeniyle elde edilecek kârın menfi ve müspet zararlarının reeskont avans faizi ile birlikte ödenmesini talep ettiği …” ihtarnamenin davalılara …Tic. Ltd şirketine 10/09/2016 tarihine tebliğ edildiği, …’e de adreste bulunamaması sebebi ile tebliğ edilemediği, davacının ihtarnamesinde; ne miktar kar payı ne miktar müspet ve menfi zarar ne miktar ödediği parayı geri istediğini açık açık yazmadığı, ihtarnamede ki talep edilen alacağın belirli olmadığı, bu nedenle davalıların ihtar tarihi itibari ile temerrüde düşmedikleri dava tarihinden itibaren temerrüde düştükleri, adi ortaklık sözleşmesinin kurulmadığı restaurantlar için davacının yapmış olduğu 349.300,00-TL lik ödemenin sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda davalıdan talep edilebileceği, Adi ortaklık ilişkisinin kurulduğu … restaurantı için davacının davalı şirket yetkilisi …’e 55.000-TL ödeme yaptığı, ortaklık ilişkisinin kurulduğu restaurant da dahil tüm restaurantların toplam 57.725,12-TL kar elde ettiği, 5 şube için dönem karının 57.725,12-TL olduğu, … şubesi için karın 11.545,02-TL olduğu, taraflar arasında akdedilen adi ortaklık sözleşmesi uyarınca davacının %50 ortaklık payına düşen karın 5.772,51-TL bulunduğu, … şubesi açısından davacının elde edilen gelir ve giderler sonrasında %50 payına düşen 5.772,51-TL yi talep edebileceği anlaşıldığından; adi ortaklıktan kaynaklanan 5.772,51 TL ve sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan 349.300,00-TL olmak üzere toplam 355.072,51 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Davanın kısmen kabulüne, adi ortaklıktan kaynaklanan 5.772,51-TL ve sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan 349.300,00-TL olmak üzere toplam 355.072,51- TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen 24.255,03-TL karar harcından, peşin alınan 170-TL. İle 6.392,11-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 6.562,11-TL. harcın mahsubu ile bakiye 17.692,89-TL harcın davalılardan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 6.562,11-TL harç ile aşağıda dökümü yapılan bozmadan önce 3.535-TL bozmadan sonra 40-TL olmak üzere toplam 3.575‬-TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 3.289‬,00-TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar tarafından yapılan 150-TL yargılama giderinin, davanın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan 12-TL’nin tahsil kabiliyeti olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 55.260,88 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Ücret tarifesinin 13. Maddesi uyarınca davanın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan vekalet ücreti maktu vekalet ücretinden az olamayacağından 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7-Davacı ve davalılar tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 19/10/2023

Başkan …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Katip …
E-imzalıdır.

Bozmadan Önce
Harç Beyanı
K.H.= 24.255,03-TL
P.H.= 6.562,11- TL
B.H= 17.692,89-TL

Davacı yargılama gideri
Bozmadan önce
Bilirkişi ücreti 1.900- TL
Tebligat gideri 1.635 TL
Bozmadan sonra 40-TL
Toplam 3.575‬- TL