Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/1 E. 2023/952 K. 14.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/1 Esas
KARAR NO : 2023/952

DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 28/04/2017
KARAR TARİHİ : 14/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verileN … tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında … 4.Noterliğinin … tarih, … yevmiye, … numaralı finansal kiralama sözleşmesinin akdedildiğini, finansal kiralama sözleşmesine konu taşınmazların akdedilen sözleşme kapsamında kiralandığını, davalının finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklanan borcunu ödemediğini, davalıya borcun ödenmesi yönünde ihtarname keşide edildiğini, ihtarnamenin sonuçsuz kaldığını, davalının adreste bulunmadığı beyanlarının doğru olmadığını, davalı hakkında … 14 Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını bildirerek; finansal kiralama sözleşmesine konu taşınmazların müvekkiline aynen iadesine, gayrimenkullerin kaydına işlenmiş bulunan … 4.Noterliğinin…tarih, … yevmiye ve … sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesi şerhinin terkinine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş olup davalı herhangi bir cevap vermemiştir.
Dava, 6361 Sayılı Finansal Kiralama Kanununun hükümlerine dayalı olarak açılmış olup; finansal kiralama konusu malın davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki … 4.Noterliğinin…tarih, … yevmiye, … numaralı finansal kiralama sözleşmesinin 6361 Sayılı Yasanın 33.maddesi hükmüne uygun olarak ve düzenleme şeklinde yapılmıştır. Sözleşmede yazılı taşınır mal, kiralayan davacı tarafından kiracı davalıya teslim olunmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; Taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi 6361 sayılı yasanın 31/1 maddesi uyarınca kiracının finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşmesi nedeniyle feshedilmiş olup aynı yasanın 32.maddesi ve 33.maddesi kapsamında davalı kiracı malı derhal iade etmekle yükümlüdür. Finansal Kiralama Kanunu’nun 18.maddesi gereğince kiralayan malın maliki olup kiracıya kira bedeli karşılığında malın zilyetliğini bırakmaktadır. Sözleşmenin FFK.nun 22.maddesi uyarınca tapu kütüğüne şerh edilmesi veya beyanlar sütununda gösterilmesi şahsi bir hakka dayalı istem olup, şerhle veya beyanlar sütununda gösterilmesi ile finansal kiralama sözleşmesi ayni hakka dönüşmeyeceğinden kişisel hakka ilişkin şerhin terkinine yönelik davalarda HMK.nun 12/1 maddesinde yer alan kesin yetkiye ilişkin düzenleme kapsamına girmeyeceğinden Mahkememiz yetkili kabul edilerek açık yargılamaya devam olunmuş, finansal kiralama kanununun 31 , 32 ve 33 maddeleri uyarınca kira bedellerini ödemekte temerrüde düşmüş olan kiracının malı iade etmekle yükümlü olduğu sonucuna varılarak davanın kabulü ile sözleşme konusu taşınmazların iadesi ve tapu kayıtlarındaki şerhlerin kaldırılmasına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Mahkememizce verilen karar davalı müflis şirket iflas idaresi vekili tarafından istinaf edilmiş olup, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16.Hukuk Dairesinin 2022/1142 Esas, 2022/2063 Karar sayılı 07/12/2022 tarihli ilamında:”..Dava, finansal kiralama konusu malların iadesi talebine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Davalı şirket hakkında … 14. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından … E. sayılı davası ile 23.11.2017 tarihinde iflas kararı verilmiş olması nedeniyle, kararın iflas idaresine tebliğinin gerektiği gözetilerek Dairemizin 16/07/2018 tarih, … E. – … K. sayılı ilamı ile; “İflas idaresine kararın tebliği ile istinafı halinde dosyanın yeniden dairemize gönderilmek üzere mahalline geri çevrilmesine” karar verilmiştir.
Dosyanın geri çevrilmesi sonrasında ilk derece mahkemesi 21.09.2018 tarihli ek kararı ile; İİK.194.maddesi gereğince mahkememizce verilen kararın temyiz süresinin müflis davalı yönünden ikinci alacaklılar toplantısından 10 gün sonrasına kadar durdurulmasına” karar verilmiş; 31.05.2022 tarihinde ikinci alacaklılar toplantısının yapılması sonrasında müflis şirket iflas idaresi vekilinin süresindeki talebi üzerine dosyanın istinaf incelemesi için Dairemize gönderildiği anlaşılmıştır.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu uyarınca finansal kiralama konusu malın mülkiyeti davacı … şirketine aittir. Sözleşmenin sona ermesiyle davacının malın iadesini isteme hakkı mevcuttur.
Somut olayda, davalının finansal kira sözleşmelerinden doğan borç taksitlerini ödemeyerek temerrüde düştüğü, davacı tarafından gönderilen “Borçların 60 günlük süre içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmelerin feshedilmiş olacağı, kiralanan malların teslim edilmesi gerektiği” içerikli noter ihtarnamesinin davalıya tebliğ edildiği görülmüştür.
Davalı Müflis… Ltd. Şti. hakkında … 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile 23.11.2017 tarihinde saat 11.35’te iflas kararı verildiği, işbu davanın karar duruşmasının da 23.11.2017 günü saat 14.00’e bırakıldığının ara karar ile sabit olduğu, buna göre duruşma saati itibariyle hakkında iflas kararı verilmiş davalı yönünden duruşma gününün müflis davalı adına iflas idare vekiline tebliğ edilmesi ve taraf teşkili bu şekilde sağlandıktan sonra yargılamaya devam edilmesi gerekirken, davalıya yapılan tebliğ ile yetinilerek karar verilmesi usule aykırı olduğundan, sair yönlerden inceleme yapılmaksızın müflis şirket iflas idaresi vekilinin istinaf isteminin kabulüyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına..” şeklinde karar verilmiştir.
Mahkememizce İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16.Hukuk Dairesinin 2022/1142 Esas, 2022/2063 Karar sayılı 07/12/2022 tarihli ilamı uyarınca Mahkememizin 2023/1 Esas sayılı dosyası üzerinden yargılamaya devam olunmuştur.
Dava, 6361 Sayılı Finansal Kiralama Kanununun hükümlerine dayalı olarak açılmış olup; finansal kiralama konusu taşınmazın davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi ve beyanlar hanesindeki şerhin kaldırılması istemine ilişkindir.
Finansal Kiralama konusu mal, 6361 Sayılı Yasanın 23. maddesi gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. Anılan Yasanın 24.maddesi hükmü gereğince de, kiracı sözleşme süresinde finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6361 Sayılı Yasanın 30.maddesine göre sözleşme süresinin dolması, 31.maddesi hükmüne göre de; sözleşmenin ihlali hallerinde, aynı Yasanın 33.maddesi gereğince kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları, kiralayana derhal geri vermekle yükümlüdür.
Getirtilen tapu kayıtlarından finansal kiralamadan kaynaklanan şerhin olduğu görülmüştür.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda tapu sicilinin tanımı yapılmış değildir. Ancak, TMK 997/1.maddesindeki düzenleme ile taşınmazlar üzerindeki hakları göstermek üzere tapu sicilinin tutulacağını belirtmiş; anılan maddenin ikinci fıkrasında, “tapu sicili, tapu kütüğü ve kat mülkiyeti kütüğü ile bunları tamamlayan yevmiye defteri ve belgeler ile planlardan oluşur” demek suretiyle tapu sicilinin unsurları belirtilmiştir. Maddenin devamı üçüncü fıkrasında ise, sicilin örneği, nasıl tutulacağı ve yardımcı sicillerin tüzükle belirleneceği açıklanmıştır.
Tapu sicilinde özel mülkiyete konu taşınmazlar ile bu taşınmazlar üzerindeki ayni haklar (mülkiyet, irtifak hakları) taşınmaz yükü ile taşınmaz üzerindeki rehin hakları, sicilin bir parçası olan tapu kütüğüne tescil edilir. Her taşınmaza kütükte bir sayfa ayrılır. Kütüğün her sayfasında özel sütunlar bulunur. Bunlardan birini de, beyanlar sütunu oluşturur (TMK m.1000) .
TMK.nun 1012.maddesi ile beyanlar düzenleme konusu yapılmış olup, TMK.nun 1012.maddesinde bir taşınmazın eklentileri malikin istemi üzerine kütükteki beyanlar sütununa yazılacağı, bu kaydın terkininin kütükte hak sahibi görünen bütün ilgililerin rızasına bağlı olduğu, taşınmaz mülkiyetine ilişkin kamu hukuku kısıtlamalarının beyanlar sütununa yazılması ve bu sütuna yazılabilecek diğer hususların tüzükle belirleneceği, özel kanun hükümlerinin saklı olduğuna hükmedilmiştir.Beyanlar sütununa kaydedilecek hususlar TMK da ve Tapu Sicil Tüzüğünde yer alanlardan ibaret değildir. Bu nedenle özel yasa hükümleri saklı tutulmuştur.
Taşınmaz mülkiyetine ilişkin kamu hukuku kısıtlamalarının beyanlar sütununa yazılması ve bu sütuna yazılabilecek diğer hususlar tüzükle belirleneceği, özel kanun hükümlerinin saklı olduğu şeklindeki düzenleme de TMK.nun 1012.maddesinde yer almaktadır.Getirilen bu hükümle, taşınmazın eklentilerinin ve taşınmaz mülketiyetine ilişkin kamu hukuku kısıtlamalarının beyanlar sütununa kaydı öngörülmüş, kaydedilebilecek diğer hususlar tüzüğe bırakılarak, özel kanunlardaki beyanlar sütununa kaydedilmesi öngörülen konular da, saklı tutulmuştur.Tapu kütüğünün beyanlar sütununa bir beyanın yazılabilmesi için ya TMK’nunda bir hüküm olması veya özel kanunlarda bu konuda bir hükme yer verilmesi, yahut Tapu Sicili Tüzüğünde bir düzenleme yapılmış olması gerekir
Tapu Sicili Tüzüğü’nün 60.maddesi hükmünce kütüğün beyanlar sütununa ancak mevzuatın yazılmasını öngördüğü hususlar yazılabilir. TST’nün 61.maddesi uyarınca teferruatın mülkiyet hakkı sahibinin yazılı talebi üzerine beyanlar sütununda belirtilmesi olanaklıdır. Tüzüğün 62.maddesi TMK’nun taşınmaz mal sicilleri ile ilgili hükümlerine göre kurulmaları artık mümkün olmayan ayni hakların, 63.maddesi medeni hakların kısıtlanmasına ilişkin mahkeme kararlarının, 64.maddesi ise, işçi ve yüklenicinin işe başlama tarihi, inşaat ile ilgili sözleşmenin kütüğün beyanlar sütununda gösterilmesine olanak sağlamaktadır.
TMK’nunda sözü edilen özel yasa hükümleri ve TST’nün 60.maddesindeki düzenleme ile atıf yapılan mevzuat hükümleri incelendiğinde beyanlar sütununda nelerin yer alacağı tespit edilmiş olup, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 8.maddesine göre, finansal kiralama sözleşmesine konu taşınmaz mala ilişkin sözleşmeler beyanlar sütununda gösterilir. Tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilen şerh, Türk Medeni Kanununun 1010. ve 1011. maddelerinde belirtilen şahsi ve ayni hakların şerh ve tescili niteliğindeşahsi ve ayni hakların şerh ve tescili niteliğinde değildir. Beyanların işlevi, eylemli ve hukuki durumu göstermek, aleniyet ve kanıtlama kolaylığı sağlamaktır. Böylece beyanlar, taşınmazlarla ilgili bazı hukuksal ve eylemli durumlara açıklık verilmesine yarar.(Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2009/64 E, 2009/89 Karar,25/02/2009 tarihli ilamı da bu yöndedir)
TMK.nun 1009.maddesinde kişisel haklarda şerhler düzenlenmiş olup, TMK.nun 1009 hükmüyle şerh verilebilecek olan kişisel haklar,” arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan inşaat hakkı, kira, sözleşmeden doğan alım hakkı, sözleşmeden doğan ön alım hakkı, sözleşmeden doğan geri alım hakkı, şerh edilebileceği yasalarda açıkça öngörülen diğer haklar” olarak sayılabilir. Tapu kütüğüne kişisel bir hakkın şerh edilebilmesi için ya TMK’nunda bir hüküm olması veya özel kanunlarda bu konuda bir hükme yer verilmesi, yahut Tapu Sicili Tüzüğünde bir düzenleme yapılmış olması gerekir.
Tapu Sicil Tüzüğü’nün 54-55. Maddeleri hükmüne göre tapu kütüğüne ancak mevzuatın yazılmasını öngördüğü hususlar şerh edilebilir.Türk Medeni Kanunu’nun 1008.maddesi uyarınca sözü edilen özel yasa hükümleri ve Tapu sicil tüzüğünün 54-55.maddesindeki düzenleme ile atıf yapılan mevzuat hükümleri incelendiğinde tapu siciline hangi kişisel hakların şerh edilebileceği saptanmıştır. Buna göre 6361 sayılı yasanın 22.maddesinin 1.fıkrasına göre taşınmaz mallara ilişkin finansal kiralama sözleşmelerinin taşınmazın bulunduğu tapu kütüğünün şerhler hanesine tescil edilecektir.
Kişisel haklar tapu kütüğüne şerh edildiğinde ayni hak niteliğini kazanmaz. Ancak bu kişisel haklar tapu kütüğüne şerh verilmekle o taşınmaz üzerine sonradan kazanılan hakların sahiplerine karşı ileri sürülebilir duruma gelir.(Ömer UĞur Gençcan – Türk Medeni Kanunu sf.3013)
6361 sayılı Finansal kiralama Kanunu’nun 18.maddesinde finansal kiralama sözleşmesinin kiralayanın kiracının talebi ve seçimi üzerine 3.bir kişiden veya bizzat kiracıdan satın aldığı veya başka suretle temin ettiği veya daha önce mülkiyetine geçirmiş bulunduğu bir malın zilyetliğini her türlü faydayı sağlamak üzere kira bedeli karşılığında kiracıya bırakmasını ön gören sözleşme olduğu 22.maddesinde sözleşmenin yazılı şekilde yapılacağı taşınmaz mallara ilişkin sözleşmelerin taşınmazın bulunduğu tapu kütüğünün şerhler hanesine tescil ve şerh olunacağı düzenleme konusu yapılmıştır
Finansal Kiralama Sözleşmesinin tapu kütüğüne şerh edilmesi 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 22.maddesinden kaynaklanmaktır.(Mulga 3226 Finansal Kiralama Kanunu’nun 8.maddesine göre de finansal kiralama sözleşmeleri beyanlar hanesine kaydedilmektedir.)
Kişisel hak olan finansal kiralama sözleşmesi tapu kütüğüne 1008 – 1009..maddesi uyarınca tapu kütüğüne şerh edildiğinde veya 1012.maddesi uyarınca beyanlar sütununa yazıldığında ayni hak niteliğini kazanmaz. Ancak taşınmaz üzerinde sonradan kazanılan hakların sahiplerine karşı ileri sürülebilir duruma gelir. Finansal kiralama sözleşmesinin tapu siciline şerhi veya beyanlar sütununa yazılması ile ayni hak şekline dönüşmeyeceğinden somut olayın 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında çözümlenmesi gerekmektedir. 6361 sayılı yasanın 33.maddesinde sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracının malı iade ile yükümlü olacağı düzenleme konusu yapılmıştır
Mahkememizce … İflas Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … iflas sayılı dosyasında … Bankası A.Ş’nin tefrik talebi hakkında verilmiş olan kararın Mahkememize gönderilmesi istenilmiş, … İflas Müdürlüğü tarafından… sayılı kararın Mahkememize gönderildiği görülmüştür. Gönderilen kararın incelenmesinde, iflas müdürlüğü tarafından İcra Hukuk Mahkemesi kararı gereğince işbu dosyamıza konu taşınmazların masadan tefrikine karar verildiği, finansal kiralama şerhi hakkında herhangi bir işlem uygulanmadığı ancak taşınmazlar üzerindeki iflas şerhinin terkin edildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi 6361 sayılı yasanın 31/1 maddesi uyarınca kiracının finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşmesi nedeniyle feshedilmiş olup aynı yasanın 32.maddesi ve 33.maddesi kapsamında müflis davalı kiracı malı derhal iade etmekle yükümlüdür. Finansal Kiralama Kanunu’nun 18.maddesi gereğince kiralayan malın maliki olup kiracıya kira bedeli karşılığında malın zilyetliğini bırakmaktadır. Sözleşmenin FFK.nun 22.maddesi uyarınca tapu kütüğüne şerh edilmesi veya beyanlar sütununda gösterilmesi şahsi bir hakka dayalı istem olup, finansal kiralama kanununun 31 , 32 ve 33 maddeleri uyarınca kira bedellerini ödemekte temerrüde düşmüş olan kiracının malı iade etmekle yükümlü olduğu sonucuna varılarak, her ne kadar davalı iflas etmiş ise de davaya konu taşınmazlar iflas masasından tefrik edildiğinden, davanın kabulü ile sözleşme konusu taşınmazların iadesi ve tapu kayıtlarındaki şerhlerin kaldırılmasına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulüne, taraflar arasında imzalanan … 4.Noterliğinin … tarihli , … yevmiye numaralı, … numaralı finansal kiralama sözleşmesine konu : … İli, … İlçesi, … Köyü, … mevkii ….A pafta, 116 Ada, 10 parselde kayıtlı 11.872,00 m² taşınmaz, … İli, … İlçesi, … Köyü, … mevkii… Pafta, 101 Ada, 22 Parsel de kayıtlı 17.594,86 m² taşınmaz, … İli, … İlçesi, … … Dad, 1 parsel de 1/8 arsa paylı 3 nolu bağımsız bölüm, … ili , … İlçesi, … … Ada, 1 parselde 1/8 arsa paylı 4 nolu bağımsız bölüm, … İli, … İlçesi, … Mah, Pafta …, Ada No.16872, Parsel 13 de kayıtlı 4 katlı işyeri binası, … İli … İlçesi, …Mah, Pafta …, Ada 6151, Parsel 13 de kayıtlı 571191 arsa paylı 1 nolu bağımsız bölüm, … İli … İlçesi, … Mah, Pafta … , Ada 6117 , Parsel 1 de kayıtlı bina ve arsası ile ilgili taşınmazların davalıdan alınarak davacıya iadesine,
2-Finansal kiralama sözleşmesine konu taşınmazların kaydına konulan finansal kiralama sözleşmesi şerhinin terkinine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 565.128,63 TL karar harcından 141.282,16 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 423.846,47 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulanan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 386.730,00 TL nispi vekalet ücretinini davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan toplam 141.282,16 TL harç ile aşağıda dökümü yapılan bozmadan önce 78,00 TL, bozmadan sonra 18,00 TL olmak üzere toplam 96 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ile İflas idaresi vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.. 14/12/2023

Başkan …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Katip …
E-İMZALI

Harç Beyanı:
K.H: 565.128,63 TL
P.H: 141.282,16 TL
B.H:423.846,47

DAVACI YARGILAMA GİDERİ
Bozmadan önce: 78,00 TL
Bozmadan sonra:18,00 TL
Toplam: 96,00 TL

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.