Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/696 E. 2023/280 K. 11.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/696 Esas
KARAR NO : 2023/280

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/10/2022
KARAR TARİHİ : 11/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, …’nun işletmesi Davacı Müvekkil Şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı-borçlu’ya ait …, …, …, …, .., …, … plakalı araçlar, provizyon kaydındaki, araçlar ile 29.11.2020-03.01.2021 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerinin ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediği tespit edildiğini, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine Müvekkil Şirketçe; Davalı-Borçlu aleyhine … 32. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığını, Davalı-Borçlu, “borcun tamamına,faize,faiz oranına ve her türlü ferilerine” itiraz ettiğini, ilgili İcra Müdürlüğünce de söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiğini, Davalı-Borçlunun itirazları zaman kazanma amacı ile haksız ve kötüniyetle yapılmış olduğundan, Mezkur dava ikame edilmeden önce Davalı tarafça … 32. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ve borcun ödenmesine ilişkin arabuluculuk başvurusunda bulunulmuş ancak; anlaşmaya varılamadığını, davalı-borçluya ait …, …, …, …, …, …, … plakalı araçlarca, işletme hakkı Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’e ait Otoyol’dan 29.11.2020-03.01.2021 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, davalı-borçlura ait araçların Otoyol’u kullandığı anlarda HGS/OGS hesaplarının müsait olmadığını, Otoyoldaki tüm levha ve uyarılarla yolun genel durumuna dikkat ederek araç kullanmak araç sahiplerinin ve sürücülerin kendi sorumluluklarında olduğunu, benzer şekilde KGM ve Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket tarafından yapılan ilanlar da vatandaşa yeterli bilgilendirmeyi sağladığını, bu durumda ücretli otoyolları kullanan Davalı-borçlu HGS/OGS hesabını müsait tutmayarak Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’in sağladığı hizmetin karşılığında ücret ödeme yükümlülüğünü kendi kusuruyla ihlal ettiğini, davalı-borçlunun kendi ihmal ve kusurunun neticesini Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’e yüklemeye çalışmasının kabul edilemeyeceğini, Davacı-Alacaklı Müvekkil şirketçe, Davalı-borçluya ait plakalara tanımlı HGS hesabına ilişkin provizyon sorgusu kontrolü yapılmış ve geçişlere ilişkin provizyon sorgusunun “OGS’de kayıtlı olmayan plaka, Ürün sisteme kayıtlı değil, iptal ürün, ürün kara listede vb. ” sonucu ile döndüğü anlaşıldığını,… Otoyolunun işletiminden sorumlu olan Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket, köprü ve otoyollardan ihlalli geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine ilişkin işlemleri, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Hizmetleri Hakkında Kanun’a (“6001 Sayılı Kanun”) uygun şekilde yürütüldüğünü, 6001 Sayılı Kanun’un 30. maddesinin 7. fıkrasında “geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” hükmü düzenlendiğini, bu kapsamda araç sahiplerine, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı sunulduğunu, söz konusu düzenlemeler kapsamında Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket tarafından, geçiş yapan araçlara ait OGS veya HGS hesaplarından geçiş ücreti tahsil edildiğini, OGS veya HGS cihaz ve hesaplarının uygun olmaması halinde araç sahipleri, ihlalli geçiş tarihinden başlayarak on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilmektedirler. Belirtilen süre içinde ücreti ödemeyenler hakkında ise kanunun açık hükmü uyarınca ücretin dört katı tutarında ceza uygulandığını, Davacı-Alacaklı Müvekkilin söz konusu cezayı uygulamaması kanuna aykırılık teşkil edeceğinden bu konuda Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’e bir sorumluluk yüklenmesinin hukuka aykırı olacağını, Müvekkil Şirket’e ödeme yapılabilecek kanalların açık olduğunu, dolayısıyla davacı-alacaklı müvekkilin uyguladığı tüm işlemlerin mevzuata ve hakkaniyete uygun olduğu açıkça görüldüğünü, davalı-borçlu; mesleği/ticari işi gereği ücretli otoyolu kullanmakta olduğunu, araçların ticari amaçla kullanıldığını, Davalı-borçlu …, …, …, …, …, …, … plakalı ticari kullanım niteliği bulunan araçları ile 29.11.2020-03.01.2021 tarihleri arasında mesleki ve ticari faaliyetini gerçekleştirdiği sırada, işletme hakkı Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’e devredilen otoyoldaki serbest geçiş bölgelerinden ücret ödenmeksizin takibe konu edilen ihlalli geçişleri yaptığını, davalı-borçlu hakkında … 32. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinde; 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 2 nci maddesi uyarınca işlemiş ve işleyecek dönem için takip tarihinde yürürlükte olan %16,75 ticari faiz oranı- değişen oranlarda ve faiz oranlarındaki artıştan doğan her türlü hakklarını saklı tutularak talepte bulunulduğunu, söz konusu yasa maddesi gereğince; arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi, TCMB’nin önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı üzerinden istenebildiğini, ticari işlerde uygulanan avans faiz oranı, 3095 sayılı Yasa’nın 2 nci maddesi hükmüne göre değişken bir özellik taşıdığını, uygulamada İcra-İflas Yasası kapsamında takibe alınan borçların tahsili aşamasında 3095 sayılı kanuni faiz ve temerrüt faizine ilişkin kanun hükümleri çerçevesinde icra daireleri tarafından hesaplanmak suretiyle yürütülen faizler; katma değer vergisine tabi olduğunu, davacı-alacaklı Müvekkil Şirket’in güncel bakiyesi 55.529,38 TL alacağı bulunduğunu, Davalı-Borçlunun araçlarının ihlalli geçişlerine ilişkin Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirkete ödenmesi gereken borç, Davalı-Borçlu tarafından hiçbir haklı gerekçe olmaksızın ödenmeyerek dava açılmasına sebep olduğunu, Davalı-Borçlu, Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’in alacağını ödemekten kaçabileceği, huzurdaki dava neticesinde alınacak ilamı etkisiz hale getirmek için mal varlığı değerlerini elden çıkarma yoluna gidebileceği endişesi yarattığını, davada Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’in alacağı rehinle temin edilmediğini, Davalı-Borçlunun hiçbir açıklama göstermeksizin likit borcunun ödemekten kaçınması Davacı-Alacaklı Müvekkilin alacağına kavuşmasını zorlaştıracağını ve hatta imkânsız hale geleceğini gösterdiğini, tüm bu nedenlerle, müvekkil şirketin fazlaya ilişkin ve başkaca tüm yasal talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile; … 32. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, avans faiz oranlarında yapılan değişiklikler uyarınca faizin değişen oranlarda kademeli olarak hesaplanması gerektiği göz önünde bulundurularak devamına, … 32. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödenmesine; ihtiyati haciz talebimizin kabulü ile, davalı/borçlunun menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarının, müvekkil şirket güncel alacağı olan 55.529,38-TLyi karşılayacak miktarının ihtiyaten haczine; yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkil şirketin ogs hgs hesaplarında para bulunmasına rağmen bu bedellerin davacı tarafça süresinde çekilmemesi müvekkil aleyhine ceza işletilmesi hukuka aykırı olduğunu, banka hesaplarının (… Bankası) ve ogs hgs kayıtları incelendiğinde araçlarında bulunan ogs hgs cihazlarına para yüklemesi yaptıkları ve daha sonra sistemden sorguladığında borç gözükmüyor olmasının haklılıklarını ispatlar nitelikte olduğunu, davacının süresi içerisinde varsa geçiş ücretlerini cihazlardan tahsil edebilecek iken haksız kazanç sağlama yoluna gidip 4 kat ceza ile birlikte müvekkil aleyhine hukuksuz takip başlatıldığını, Müvekkil şirkete ait otobüslerin geçişleri için ödeme yapmaya çalıştığına sistem de borcu yoktur uyarısı aldığını, davacıdan kaynaklanan hatanın tespiti gerektiğini, davacının sisteminden kaynaklanan bu soruna ilişkin video cd olarak da mahkemenize sunulacağını, davacının sisteminde yaşanan bu aksaklığın müvekkil şirkete 4 kat ceza olarak yansıtılması hukuka aykırı olduğunu, davacının basiretli bir tacir olarak sistemini sürekli ayakta tutması ve ödeme imkanı sağlama yükümlülüğü bulunduğunu, bu husustaki eksikliğinin müvekkil şirkete yüklenmesinin kabul edilemeyeceğini, bu hususun ve davacıya ait sistemin bilirkişi marifetiyle incelenmesi gerektiğini, borca ilişkin herhangi bir ihtar bildirim yapılmaksızın tarafımıza ödeme emri gönderildiğini, gecikme zammı ve ceza tutarı yansıtıldığını, Müvekkil şirkete herhangi bir bildirim yapılmaksızın faiz yansıtılması veyahut cezai işlem yapılması hukuka ve yasalara aykırı olduğunu, davacının iddia ettiği bilgilendirme metninin müvekkil şirket çalışanlarına tebliğ ettiği iddiasını ispatla mükellef olduğunu, müvekkil şirket çalışanı kişilerden imza alınıp alınmadığı da dosyaya bildirilmediğini, davacı hakkında bu konuya ilişkin yüzlerce şikayet bulunmadığını, davacının aleyhine Şikayet Sayısının 119 ve bu şikayetlerden Çözüm Sayısının 5 olduğunu, davanın özünde geçişlerden kaynaklanan cezaların 4 katı olması sebebiyle müvekkil şirkete yüklenen bedelin ekonomik olarak ağır olduğu ve buna davacının sisteminin sebep olduğu aşikar olduğunu, Müvekkilin sürekli ödeme yapmasına rağmen açılan bu icra takipleri ve davaların haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Müvekkil şirketin uzun yıllar ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren köklü bir firma olduğunu, firmanın pandemi döneminde mali zorlukları oluşmuşsa da faaliyet göstermeye devam ettiğini, davanın reddini, davacı aleyhine %20 den aşağıda olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, Vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, ihlalli geçiş nedeniyle alacağın davacı şirket tarafından icra takibine konulması üzerine davalı borçlunun borca, faize ve ferilerine itirazı üzerine açılan itirazın iptali davasıdır.
Mahkememizce dava konusu celp edilen … 32. İcra Müdürlüğünün… esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı hakkında toplam 39.355,45-TL toplam alacağın tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalının icra takibine, borca, faize ve ferilerine 10/02/2022 itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğu, süresinde de huzurdaki davanın açıldığı tespit edilmiştir.
Mahkememiz 17/01/2023 tarihli ara kararı gereği, davacı alacağının itiraza uğramayan otoyol geçiş ücreti hariç tespit edilmesine karar verilmiş olup, Mali Müşavir …’ın 13/02/2023 tarihli raporunda özetle, Davacı taraf, davacı şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, Davalı-Borçlu ‘ya ait …, …, …, …, …., …, … plakalı araçlar, provizyon kaydındaki, araçlar ile 29.11.2020-03.01.2021 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını beyan ettiği, davacı tarafın iddia ettiği ihlali geçişlerin yapıldığı 29.11.2020-03.01.2021 tarihleri arasında …, …, …, …, …, …, … plakalı aracın davalı adına kayıtlı/tescilli olduğu, davalı tarafın geçiş ücretlerini ödediğini ispat etmesi gerektiği, buna dair dosya muhteviyatına herhangi bir belge sunmadığı ve itirazlarını soyut şekilde yaptığı, davacı tarafından dosya muhteviyatına davalı tarafa ait 7 adet aracın 172 adet geçişe ait liste, sorgulama ve görüntü bilgilerinin sunulduğu, davacı tarafın takip tarihi itibariyle 36.521,75 TL alacağı talep edebileceği (Davacı tarafından sunulan belgeler içerisinde yukarıda detayı ve dökümü verilen 172 adet ihlalli geçişin olduğu, İş bu ihalli geçişlerinin tutarının 7.304,35 TL olduğu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Hizmetleri Hakkındaki Kanunun- 30-1 Maddesine dayanarak davacının 4 katı idari para cezası ekleyerek gecikme cezasının tutarı 29.217,40 TL olarak, toplam geçiş tutarın da 36.521,75 TL olarak hesaplandığı,) davalı tarafın takip tarihinden önce ihtar veya tevsik edici bir belge ile temerrüde düşmediği/düşürülmediği, takdir sayın mahkemenize bırakılarak, takip tarihine kadar olan işlemiş faizin 2.423,85 TL olarak hesaplandığı (TCMB- avans işlemlerinde uygulanan kademeli faiz oranları), KDV tutarının ise 436,29 TL (2.423,85 TL*0,18) olarak hesaplandığı, davacı tarafın takip tarihinden itibaren avans ve değişen oranlardaki faiz talep edebileceği görüş ve kanaatine varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
6001 sayılı yasanın 30. maddesi gereğince yapılan değerlendirmede, Anayasa Mahkemesi’nin ilgili kanunun 7. maddesinde belirlilik ilkesine aykırılık bulunmadığı tespiti karşısında ihtar şartının aranmayacağı yolundaki İstanbul BAM 17. HD. 02.06.2020 T. 2017/2867 E. 2020/955 K. sayılı ilamı da gözetilerek kayıtlarda düzeltme süresi olan 15 gün içerisinde ödemenin mevcut olmadığı, hgs bakiyesinde yeterli miktar para bulundurma yükümlülüğünün davalıda olduğu, buna dair davalı tarafından bankadan alınmış bir belgenin dosyaya sunulmadığı gibi sisteme tanımlı banka bilgilerine dair bir belgenin dosyaya sunulmadığı, sistemin geçiş tarihlerinde arızalı olduğuna dair iddiasını belgeleyen herhangi bir tespit veya tutanağı dosyaya sunmadığı, davalının maliki olduğu araçların ticari kullanım niteliğindeki araçlar olması nedeniyle avans faizi uygulanması gerekeceği, somut olayda geçiş tarihinde davalı-borçluya ait …, …, …, …, …, …, … plakalı araçlar ile 29.11.2020-03.01.2021 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin 172 adet ihlalli geçiş yapıldığı, iş bu ihalli geçişlerin tutarının 7.304,35 TL olduğu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Hizmetleri Hakkındaki Kanunun- 30-1 Maddesine dayanarak davacının 4 katı idari para cezası talep edebileceği, bu tutarın da 29.217,40 TL olduğu, bu hali ile davacının talep edebileceği asıl alacak miktarının 36.521,75 TL olarak hesaplandığı anlaşılmakla, bu miktar açısından yapılan itirazın iptaline, asıl alacağa yönelik talebin ve takipten önce davalının temerrüde düşürülmemesi nedeniyle işlemiş faiz ve diğer feri taleplerin reddine, ihlalli geçişlerin takip talebinde detaylı olarak sunulması ile alacağın davalı tarafça hesap edilebilir halde olduğu anlaşıldığından alacağın likit olduğu kanaatine varılarak tespit edilen asıl alacak üzerinden hesaplanan 7.904,35‬ TL inkar tazminatının davalıdan tahsiline dair davacının davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın kısmen kabulüne,
Davalı tarafın … 32. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında yapmış olduğu itirazının kısmen iptali ile, takibin 36.521,75-TL asıl alacak üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren faiz işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Kabul edilen asıl alacağın (36.521,75-TL) % 20’si oranındaki 7.904,35‬ TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 2.494,80-TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 672,10-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.822,7‬0-TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 1.800,00 TL bilirkişi ve 126,00 TL posta gideri toplamı olan 1.926,00-TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 1.787,32 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 2.833,70-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk giderinin davanın kabul ve reddolunan miktarları dikkate alınarak 112,33‬-TL’sinin davacıdan, 1.447,67-TL’sinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
8-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, Taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 11/04/2023

Katip
e-imzalı

Hakim
e-imzalı

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”