Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/447 Esas
KARAR NO : 2023/782

DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 15/06/2022
KARAR TARİHİ : 25/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Müvekkil … A.Ş.; 1990 yılından bu yana kuruyemiş, kahvaltılık gevrek, ezme ve özel markalı ürünleri ile gıda sektöründe ürünlerinin tamamını yüksek üretim standartları, hijyen şartları ve yasal mevzuatlar göz önünde bulundurarak üretmekte, ambalajlamakta ve yurtiçi ve yurtdışında satışını yaptığını, Müvekkil şirket ile davalı şirket arasında imzalanmış sözleşme gereğince uzun yıllardır müvekkil şirketin yurtdışı ürün ihracatlarında ilgili belgelerin taşınması hususunda davalı taraf müvekkilimize hizmet verdiğini, bu kapsamda müvekkil şirket anlaşmalı olduğu … firmasına (…) ürün göndermiş olup bu ürünlerin gümrükten çekilebilmesi için gerekli olan belgeleri ulaştırmak üzere davalı şirkete teslim ettiğini, 30/04/2021 tarih … nolu faturaya konu hizmetinizde müvekkil tarafından teslim edilen belgeler … Limanına gidecekken davalı şirket tarafından yapılan bir hata neticesinde önce başka bir ülkeye (…) gitmiş sonrasında gecikmeli bir şekilde ulaşması gereken yere ulaştığını, yaşanılan aksaklıklar nedeniyle ürünler alıcı firma tarafından gümrükten çekilemediğini, bu sebeple ekte sunulan faturalardan anlaşılacağı üzere 1.fatura (…) için 9.567 Euro liman depolama ücreti, 11.708 Euro liman bekleme ücreti, 2.fatura (…) için 10.973 Euro liman depolama ücreti, 13.381 Euro liman bekleme ücreti olmak üzere toplam 45.629 Euro maliyeti oluştuğunu, bu maliyet malların teslim edildiği firma tarafından müvekkilimize fatura ile yansıtıldığını, bilindiği üzere ulusal ve uluslararası mevzuata göre taşıyıcı, taşıdığı emtiayı tam ve sağlam olarak alıcısına teslim ile yükümlü olduğunu, malların kısmen veya tamamen kaybından veya hasarından veya gecikmesinden taşıyıcının sorumlu olduğunu, geç teslim neticesinde uğranılan zarar olan 45.629 Euro’dan davalı şirket sorumlu olduğunu, bu sebeple zararın giderilmesi için davalı şirkete … 4.Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi gönderilmiş ve zararın tazmini talep edildiğini, davalı şirket tarafından herhangi bir geri dönüş olmadığını, devamında da arabulculuğa başvuru yapılmış olup ancak yapılan görüşmeler neticesinde anlaşmazlık tutanağı düzenlendiğini, miktarı daha sonradan ıslah etmek üzere şimdilik 1.000 Euro’luk zararın davalıdan ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsili için işbu davayı açma gereği doğduğunu, tüm bu nedenlerle geç teslim nedeniyle müvekkilimizin uğradığı zarar olarak (fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik) 1.000 Euro’nun ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalıya yüklenmesi karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, Müvekkil şirket, uluslararası hava taşıması yapmakta olduğunu taşıma hizmetini uluslararası konvansiyonlar ve buna paralel düzenlemeler kapsamında verdiğini, müvekkil şirket taşıma koşulları ve sorumluluk sınırları 27716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hava Yoluyla Uluslararası Taşımacılığa İlişkin Belirli Kuralların Birleştirilmesine Dair Sözleşme (Varşova Konvansiyonu’na ek 4 sayılı Montreal Protokolü) hükümlerine paralel olarak düzenlenmiş olup işbu düzenlemeler basılı konşimento sisteminde konşimentonun arka yüzünde yer almaktayken elektronik konşimento sisteminde “…’in Deyimler ve Şartlar’ını okudum, kabul ediyorum” şeklinde işaretleme yapılmadan konşimento düzenlenmesine izin vermeyecek sistemde yer aldığını, müvekkil ile davacı taraf arasında uzun yıllardır süre gelen ticari ilişki mevcut olduğunu, davacının 2010 tarihli sözleşmesinde dahi … hizmetinin ifasından kaynaklanabilecek her türlü konuda … Deyimler ve Şartlarının geçerli olacağı hususunda anlaştığını, b anlaşma da davacının, müvekkilin sorumluluk sınırlarını bildiğini ve dolaylı zararlarından sorumlu tutulamayacağını kabul ettiğini açıkça gösterdiğini, davacı, 0.5kg evrak gönderisinin Türkiye’den …’a gönderilmesi sırasında yaşanan gecikmeden dolayı uğradığı zararlarını talep etmişse de hiçbir şekilde müvekkilin gecikmeden sorumlu olduğunu kabul etmemekle birlikte işbu sorumluluğu …’nin ödeme günündeki karşılığını aşamayacağını, davacının da bildiği şüphesiz olduğu üzere, …. Deyimler ve Şartlar 6.1 hükmünde …’in havayoluyla taşıması yapılan bir Gönderi’ye ilişkin sorumluluğu (karayolunun yardımcı taşıma şekli olarak kullanıldığı veya yol üzerinde duraklamaların olduğu haller da dahildir), Montreal Sözleşmesi veya Varşova Sözleşmesi (hangisi geçerliyse) hükümleriyle, bu Sözleşme’nin uygulanmadığı hallerde ise, (i) rayiç piyasa değeriyle veya beyan edilen değerle veya (ii) beher kilogram başına 22 Özel Çekme Haklarıyla/SDR (kilogram başına yaklaşık 30,00US$) sınırlı olacaktır. Gönderi’nin taşımasının sadece karayoluyla yapıldığı haller haricinde, bu limitler, diğer tüm taşıma yöntem ve şekilleri için geçerli olup sadece karayoluyla taşımada, aşağıdaki limitler uygulanacağını, davacının işbu limitleri aşacak şekilde müvekkile yönelttiği talep tamamen haksız olduğunu, davacı ile müvekkil arasında davacının dolaylı zararlarının üstlenilmesine ilişkin bir sözleşme olmadığı gibi davacı ek bedel ödeyerek müvekkilin sorumluluk limitlerinin arttırılması talebinde de bulunmadığını, yine … Deyimler ve Şartlarında 6.1.hükmün 3.paragrafında Gönderici’nin bu limitleri yetersiz bulması halinde, özel bir değer beyanında bulunabilir ve Madde 8’de tarif edildiği üzere sigorta talep edebilir veya kendi sigorta düzenlemelerini yerine getirebileceği hususuna yer verildiğini, ek sigorta yaptırmış olduğu varsayımında dahi taşıyıcının sorumluluğu gönderinin taşınmak üzere teslim alındığı andaki piyasa değerini geçemeyeceğinden ve davacının gönderisinin de bedelsiz evrak olduğu göz önünde bulundurulduğunda davacının fahiş taleplerinin reddi gerekeceğini, bir an için ve asla kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının haklı olduğu düşünülse bile davacı, basiretli bir tacir olarak gecikmeden dolayı zararını önleyebilecekken önlememiş zararın artmasına sebebiyet verdiğini, davacının, belgenin makul sürede muhataba teslim edilememesi halinde alternatif yolları izleyerek bir an önce yükün teslim alınması için çaba göstererek ticaret akışını sürdürebilecekken alması gereken önlemleri almadığı ve aksiyonları almadığı açıkça ortada olduğunu, davacı, zararının artmasını önlemek yerine basiretli bir tacir gibi davranmayarak zararının artmasına sebebiyet vermiş ve basiretli davranmayarak dolaylı olarak uğradığı ticari zararına sorumlu aradığını, Müvekkil şirket tarafından teslim yükümlülüğünün yerine getirildiğini, hiçbir şekilde teslim zamanı taahhüdü ya da başkaca özel fayda beyanı bulunmadığını, Uluslararası taşıma işiyle mükellef müvekkilin sorumluluğu herhalükarda sınırlı sorumluluğu olduğunu, Montreal Protokolü’nün 23/1 maddesi mucibince, …’nin milli paraya çevrilmesi karar tarihindeki kurdan yapılmalıdır. Bu sebeple de, ancak karar tarihinden itibaren faiz talep olunabildiğini, açık madde hükmü uyarınca SDR, karar tarihindeki kurdan milli paraya çevrilebileceğinden, temerrüt tarihinden itibaren faiz işletilmesi talebinin hukuki temeli olmadığını, bundan maada talep edilen faiz oranının da hatalı olduğunu, eğer davacı döviz cinsinden ödeme talep ediyorsa Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun madde 4/a uyarınca “Sözleşmede daha yüksek akdi veya gecikme faizi kararlaştırılmadığı hallerde, yabancı para borcunun faizinde Devlet Bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanır.” fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, haksız davanın usul ve esas reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 02/11/2022 tarihli celse ara kararı gereği, mali müşavir ve taşıma uzmanından davacının adresi olan … adresi itibariyle talimat yazılarak rapor alınmasına karar verilmiş olup, … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyasında alınan raporda, tüm dosya içeriği ile 2021-2022 yıllarına ait ticari defterler ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Davacı … Tic. A.Ş/ nin davalı … Tic. A.Ş. ne 31.07.2022 tarihli … no.lu Alınan Hizmet Faturasından kaynaklı 5.786,47-TL’ sı tutarında borçlu olduğu, davacı … Tic. A.Ş” nin paketinin hava yolu taşımacılığı gönderimi konusunda yapılan anlaşma ile ilgili 12.04.2021 tarihinde teslim etmek üzere davalı … Tic. A.Ş. kuryesi tarafından alınan paketin … yerine 04.05.2021 tarihinde …’ya gitmiş ve 05.05.2021 tarihinde paket alınarak ulaşması gereken …’ a 07.05.2021 tarihinde teslim edilmiştir. Paketin süresinde teslim edilmemesi, geç çekim yapılması, bu nedenle talep edilen 45.629,00-EUR depo ve demuraj ücretinden kaynaklanan zararın tazmini ile takip sürecindeki sorumluluk ve paketin teslim şekli yönünden hukuki değerlendirmenin mahkemeye ait olduğu görüş ve kanaatine varıldığını bildirdiği görüldü.
Mahkememizin 15/02/2023 tarihli celse ara kararı gereği, Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenerek davalı ticari defter ve kayıtları, talimat bilirkişi raporu ile talimat bilirkişi raporuna karşı taraf beyan ve itirazları gözetilerek davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı varsa miktarının nelerden ibaret ve ne kadar olduğu konusunda rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişi raporunda özetle, Davacının, davalı tarafından taşınan evrakı 12.04.2021 tarihinde varma yerine ulaştırması gerekirken, 07.05.2021 tarihinde gecikmeli ulaştırdığı, davalının gecikmeli taşıma için düzenlediği 5.786,47 TL navlun faturasını davacıdan talep edemeyeceğinin değerlendirildiği, davacının ayrıca gecikme zararı olarak … karşılığı TL tutarında (hüküm tarihinde … adresinden teyit edilecek TL miktarı) tazminat talep edebileceği, davacının ihraç ettiği malların liman beklemesi ve konteynerlerin ardiye oluşturmasından dolayı uğradığı zarardan davalının tam tazmin sorumlusu tutulamayacağı, davalının her halde sınırlı sorumlu olduğu, bu çerçevede 5.786,47 TL navlun ve… karşılığı 697,88 TL tazminattan davalının sorumluluğu sabit ise de sair zararın illiyet bağı ve sınırlı sorumluluk gereği davalıya yöneltilemeyeceği görüş ve kanaatine varıldığını bildirdiği görüldü.
Tüm dosya kapsamı ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda, Davacı vekili dava dilekçesi ile taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden davalının teslim etmesi gereken ürünleri davalının geç teslim etmesi sebebiyle 1.000 EURO’nun işleyecek faiz ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Taraflar arasında, sözleşme imzalanmış olup, sözleşmeye göre davalı taraf davacının yurt dışı ürün ihracatlarında ilgili belgeleri taşıma hususunda davalı taraf, davacıya hizmet verecektir.
Davacı taraf, davalının 30/04/2021 tarih, … numaralı faturaya konu belgeleri süresi içerisinde yetkili yerlere ulaştırmaması sebebiyle zarara uğradıklarını belirtip , depolama ücreti ve bekleme ücreti ödediklerini belirtmiştir. Davalı taraf ise bu belgelerin gecikmesinde davacı tarafın kusurundan kaynaklı olduğunu belirtmiştir.
Dosya kapsamında aldırılan 31/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda , Davacının ihracatını yaptığı emtianın ithalat ülkelerinde gümrük iş ve işlemleri ile teslim süreçlerinin gereği gibi yürütülmesi için, taşıma ve sevk evrakının taşımasının davalı yanca yürütüldüğü hususunda ihtilaf olmadığı, esasen, davalının taşımasını üstlendiği kargo içeriği sair ihraç edilen emtianın sevk evrakı olduğu için; söz konusu emtianın liman bekleme sürecine dair ardiye masrafı ve yine konteynerlerden kaynaklı bekleme ücretlerinden oluşan toplam davacı yanca iddia edilen zararı 45.629 EURO tutarındadır. Ancak, davacının söz konusu evrakın gecikmesine değil, bu evrakın gecikmesi ve başkaca bir çözüm tarzı bulunmamasına bağlı olarak bu miktarlarda ödeme yapmış bile olsa, bunun doğrudan davalının taşıması ile ve taşımada gecikmesi ile illiyet bağı içinde olduğunu da davacının ortaya koyması gerektiğini, davalının gecikmeden dolayı sorumluluğunun ancak navlunu iade etmek veya kararlaştırılan navlunun tahsil edilememesinden dolayı olduğunu, bu sebeple sorumluluğunun … olması gerektiği,… ‘nin rapor tarihinde 697,88 TL ye denk geldiği rapor edilmiş ise de, davacının sorumluluğunun mahkememizce taraflar arasında kararlaştırılan ücretini alamama şeklindedir. Bu sebeple davalı taraf belgelerin geç teslim edilmesinden kaynaklı olarak navlun bedelinin davacıdan tahsil edemeyecektir fakat davalı tarafın davacı tarafın dava dilekçesinde talep etmiş olduğu liman bekleme ve depolama ücretlerinden kaynaklı olarak herhangi bir sorumluluğunun olmaması sebebiyle davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 269,85-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 309,71-TL harçtan mahsubu ile bakiye 39,86-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden, reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca yapılan hesaplama neticesinde 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
5-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, Davalı vekilinin yüzüne karşı, davacı vekilinin yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 25/10/2023

Katip
E-imzalıdır.

Hakim
E-imzalıdır.