Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/44 E. 2023/403 K. 17.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/44 Esas
KARAR NO : 2023/403

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 18/01/2022
KARAR TARİHİ : 17/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili sunduğu dava dilekçesi ile; müvekkili şirket ile toptan kumaş ticareti işi ile iştigal eden … Şirketi arasında işyeri sigorta sözleşmesi akdedildiğini, 12/08/2020 günü sigortalı işyerinin yer aldığı cadde üzerinde kaldırım altında geçen ve davalı …’ye ait ana su hattında su kaçağı oluştuğunu, işyerinin bodrum katında depo bölümünde paletler halinde bulunan … ve yün kumaş emtiasının üzerine aktığını, hasar meydana geldiğini, ekspertiz incelemesi sonucunda 104.325,72 TL hasarın meydana geldiğini ve sigorta tazminatının sigortalı şirkete ödendiğini belirterek sigortalı işyerinde meydana gelen zarardan davalı …’nin 6098 sayılı TBK’nun 49 vd maddeleri gereğince sorumlu olduğunun tespitine, sigorta tazminatı olarak ödenen 104.325,72 TL’nin davalı …’den tahsili ile davacı …Ş.’ye ödenmesine, asıl alacağa haksız fiili tarihi olan 13.08.2020 gününden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili sunduğu cevap dilekçesinde; mahkemenin görevli olmadığını, davacının tazminat talebine dayanak gösterdiği olguların hizmet kusuru niteliğinde olduğundan davanın ancak İdari Yargılama Usulü Kanunun’nun 2 ve 13 md. gereği görevli idare mahkemesinde açılabileceğini, açılan davanın tazminat davası olduğunu, tazminat talep edilenin zarara neden olayda kasıt, ihmal teseyyüp ya da kusurunun olması, tazminat talep edilen ile hasar arasında bir illiyet bağının bulunması gerektiğini, olayda idarenin herhangi bir kastının ve ihmalinin bulunmadığını, olayın meydana geldiği yerin bodrum kat olduğunu, böyle yerlerde dışarıdan gelebilecek su sızıntılarına karşı betonarme tecrit duvarının yapılması ve muhtemel su baskınlara karşı tahliye pompasının bulunması gerektiğini belirterek usul ve esastan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı … şirketi alacağının tespiti, davacının ortak kusuru bulunup bulunmadığı tespiti, hasar bedelinin kadri marufunda bulunup bulunmadığının tespiti, binanın yalıtım özelliklerinin yeterli olup olmadığı noktasında mali müşavir, tekstil mühendisi ve inşaat mühendisi vasıtasıyla inceleme yapılarak rapor alınmasına karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan 28/09/2022 tarihli raporlarında;
… Akişyeri Paket Sigorta Poliçesi : Davacı … ile dava dışı …Ltd. Şti. arasında “…” rizikolu adres için 17.11.2019-17.11.2020 tarihleri arasında… numaralı poliçenin tanzim edildiği tespit edilmiştir.
3.3. Dava Dışı … Hasar Tazmin Talebi : Dava dışı … 24.08.2020 Tarihinde davacı …’ya “12.08.2020 Çarşamba günü Saat 16:30 da işyerinin bulunduğu sokakta … ye ait su borusunun patlaması suretiyle şiddetli akan suyun paletlerin üzerinde bulunan kumaş toplarının üzerine gelmesiyle hasar oluştuğunu, gerekli işlemlerin yapılarak hasarın karşılanması” talep edilmiştir.
… Ekspertiz Raporu : Dava dışı …’in sigorta poliçesine istinaden hasar talebi yapması üzerine, davacı …’nın hasar tespiti için ekspertiz yaptırdağı, … nolu ekspertiz raporunda;
• 12.08.2020 tarihinde sigortalı işyerinin yer aldığı cadde üzerindeki kaldırım altında geçmekte olan … ye ait ana su hattında oluşan kaçak sonrası sigortalı şirketin bodrum katında paletler halinde istifli bulunan rulolar halindeki … likra ve yün kumaş emtiaların üzerine su akarak/fişkırarak hasarlara neden olduğunun tespit edildiği, • Pandemi nedeniyle yarım gün çalışıldığı olay esnasında işyerinin kapalı olduğu aynı binada ikamet eden sigortalı şirket personeli taraından durumun fark edilmesi üzerine müdahale edildiği akabinde … tarafından kaldırımın kazılarak arızalı ana su hattının 2 günlük çalışma sonucunda yenisi ile değiştirildiğinin saptandığı,
• Bahse konu işyerinin bodrum, zemin üzeri 4 katlı binanın bodrum ve zemin katında faaliyet gösterdiği, cadde ve sokaktan olmak üzere iki ayrı giriş kapısının mevcut olmasına rağmen bodrum ve zemin katın içeriden birbiri ile bağlantılı olduğu,
• Sigortal işyerinin sigortalı şirket ortağı … üzerine tapulu olduğunu,
• Bodrum kattta depo ve idari ofis, giriş katta show room ve satış bölümleri bulunduğu,
• Su ile temas eden 2 palet kumaşın hasar gördüğü ve kumaşlar üzerinde yoğun ıslanma nedeni ile lekelerin oluştuğu beyan ve tespit edildiğini,
• Sigortalı işyerinde iki ayrı tarihte yapılan ekspertizde ıslanmaya bağlı olarak hasar gören rülolar halinde kumaşların ayrım ve sayımlarının yapıldığı, sigortalı tarafından 2 palet üzerinde istifli 124 adet rulo halinde emtianın hasarlı olduğu beyan edilse de toplam 68 adet rulo kumaş emtisanının hasara konu olabileceğinin tespit edildiği,
• Siortalı nezdinde yapılan sayım ve tartım işlemleri neticesinde toplam 60 adet rulo halindeki … likra (fantezi) kumaş emtiası ile 8 adet rulo halindeki yün kumaş emtisanın hasarlı olduğu, kumaş topları üzerinde yoğun şekilde ıslaklık ve lekelenmelerin mevcut olduğunun tespit edildiği, rulolar halinde kumaştan ıslaklık nemlenme payları da göz önünde tutularak yapılan tartım ve ölçümler sonucunda; “60 adet ruho halindeki … Likra Kumaş Emtiasının 4.271,46 metreye 8 adet rulo halindeki yün kumaş emtiasının ise 474,12 mt. tekabül ettiğinin hesaplandığı,
• Hasarlı malzemelerin ahşap paletler üzerinde istiflendiği gözlemlendiği ve poliçede belirtilen palet/raf şartının yerine getirildiğinin saptandığı,
• Hasara uğrayan kumaşların yıkama işleminden geçirilse dahi yıkama esnasında metraj olarak küçülecekleri ve işlem görmüş kumaş evsafını kazanacağından 4.754,58 mt hasarl kumaşarın daha fazla zarar görmeden değerlendirilmeleri amacıyla 30.000,00 TL. bedelle sigortalıya bırakılması hususunda mutabık kalındığı,
• Dahili su hadisesi nedeni ile ayrıca bodrum kattaki 2 adet idari ofisin zemin laminat farkeleri ile deponun duvar sıva ve boyalarının da hasar gördüğü saptandığı ve poliçe tetkikinde 66.000,00 TL. bedelindeki demirbaş teminatı kapsamında iç dekorasyonların teminat altına alındığının saptandığı,
• Sigortalıdan hasar gören kumaşlara ait alış faturalarının talep edildiği, şirketin merkez adresi dışında İstanbul ve İzmir de olmak üzere 2 adet show room adresinin olduğu, defter kayıtlarından şirketin 1 gün önceki stok bedelinin 3.570.432,75 TL. olarak tespit edildiği,
• Alış faturalarının tetkiki ve sigortalı ile yapılan görüşme, piyasa koşulları tespiti sonrasında hasara konu kumaşların birim fiyatlarının tespit edildiği, … Kumaşların 4 USD/MTL iki cins halindeki yüm kumaşların ise 5,75 USD/MT. VE 7,50 UST/MT alış bedellerinin olduğu,
• Emtia Hasarı olarak; 99.385,72 TL. + 2 idari büronun laminat parkesi ile laminat parke yapımı, sökümü ve duvar alçı ve boya işi; 4.940,00 TL. olmak üzere toplam hasar bedeli; 104.325,72 TL. olarak tespit edilmiştir. 3.5. Hasar Ödemeleri : Davacı …, ekspertiz raporu ile tespit edilen 104.325,72 TL. hasar bedelini; • 17.09.2020 tarihinde 99.385,72 TL. (…bank-… Şb. Dekontu)
• 17.09.2020 tarihinde 4.920,00 TL. (Akbank-Bu Yaka Şb. Dekontu) ile ödediği tespit edilmiştir.
3.6. Temlikname : “Sigorta poliçesi kapsamında hasarlı gören ürünler için tarafına ödenen 104.325,72 TL. hususunda …’yı ibra ettiği, …’nın bu hususta açacağı her türlü dava vb. hususlardaki haklarını …’ya devir ettiği”ne ilişkin İbraname ve Temlikname verdiği tespit edilmiştir.
3.7. …’nın … den Hasar Tazmin Talebi : Davacı … dava dışı müşterisinin hasarını ödemesinin akabinde zararın tanzimi için …’ye 12.10.2020 tarihinde yazı ile başvurmuş, kaldırım altından geçen su hattındaki kaç sebebiyle tekstil ürünleri hasar gören müşterisine ödediği 104.325,72 TL. nın 7 gün içinde ödenmesini talep etmiş ancak … nin bu hususta olumsuz cevap verdiği tespit edilmiştir. Davacının dilekçesinin davalıya teslim edildiğine ilişkin bir belge olmamakla birlikte, davalı …’nin Sayın Mahkemeye gönderdiğ belgelerde dilekçenin … kayıtlarına …sayılı ile kayıtlı olduğu tespit edilmiştir.
3.9. … – 12.08.2020 Tarihinde Meydana Gelen Arıza İle İlgili Yazışmaları : Davalı … tarafından dava dosyasına 25.04.2022 tarihinde gönderilen yazı eki belgeler incelendiğinde;
• Davacının, 12.10.2020 tarihinde sigortalı müşterisine ödediği 104.325,72 TL. nın tazmin edilmesine ilişkin dilekçesinin bulunduğu, dilekçenin … kayıtlarına … tarih … sayı ile kayıt edildiği,
• Hasar gören ürünlerin olduğu adreste 12.08.2020 tarihinde arıza kaydı alındığı, 4 saat içinde arızanın giderildiği, oluşan hasarın binanın su yalıtımının olmamasından kaynaklandığı, kendi sorumlulukları olmadığından ödeme yapılamayacağının davacı …’ya yazı ile bildirildiği,
• Arabuluculuk görüşmelerine yüklenici firmalarında katılması hususunda firmalara bilgi verilmesinin istendiği tespit edilmiştir.
… Müdürlük Yazıları (İmar ve Şehircilik Müd. – Ruhsat ve Denetim Müd) : Dava dosyasına … Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü ile Ruhsat ve Denetim Müdürlüklerinin bilgi verdiği, gönderilen yazıların içeriğinin;
• … Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nün … tarihli yazısında; “Hasarın meydana geldiği … 8854 Ada, 11 Parsel, 69 kapı nolu adreste …tarih … sayı ile iş bitirme tutanağı tanzim edildiği ancak Yapı Kullanma İzin Belgesi (İskan) düzenlenmediği, 25.07.2017 tarihinde ruhsat ve eklerine aykrı inşai faaliyet yapıldığının tespit edildiği, yapılan kısımların yasal süresi içerisinde yıkılarak uygun hale getirildiği” bilgisi verilmiştir.
• … Belediyesi Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü’nün 01.06.2022 tarihli yazısında; “…, İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi, 8854 ada, 11 parsel, 69 kapı sayılı yere ait ilgide kayıtlı yazı ve ekleri incelenmiş olup, söz konusu yerin imar işlem dosyasında yapılan incelemede ilgili yere … tarih, …sayı ile yapı ruhsatı,… tarih, … sayı ile İş Bitirme Tutanağı tanzim edildiği, ancak yapı kullanma izin belgesi (iskan) düzenlenmediği ilgili yerde ruhsat ve eklerine aykırı inşai faaliyet yapıldığı tespit edildiğinden … tarih, … sayılı 1 no’lu Yapı Tatil Tutanağı tanzim edilmiş, ruhsat ve eklerine aykırı yapılan kısımlar yasal süresi içerisinde yıkılarak uygun hale getirildiği görüldüğünden bu tutanağa istinaden 3194 sayılı İmar Kanunu 42. Maddesine göre … tarih, … sayılı Belediye Encümenince para cezası kararı alındığı görülmüştür. Ayrıca Ruhsat ve Denetim Müdürlüğümüzce yapılan araştırma neticesinde ise, … kapı sayılı yerde adres ile ilgili olarak kayıtlarımızda İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsat kaydına rastlanmamıştır. Herhangi bir belge tanzim edilmemiştir.” bilgisi verilmiştir.
4)- TEKNİK İNCELEME (KUMAŞ HASARI) : Emtia Hasarı Açısından Değerlendirme;
03.09.2020 tarihli .. Şirketi tarafından hazırlanmış … rapor numaralı Ekspertiz raporunda hasar değerinin;
Genel Toplamda Emtia hasarının 148.283,34 TL. Ve Sovtaj bedelinin 30.000 TL. Olarak ve Eksik Sigorta Tutarının 18.897,62 TL. olarak hesaplandığı, buna göre Toplam emtia hasarının: 99.385,72 TL. Olarak hesaplandığı görülmüştür.
Ekspertiz incelemesi ekinde sunulan fotoğraflar incelendiğinde, kumaşların ıslandığı görülmüş, bu kumaşlara yıkama işlemi yapılarak sadece fire ve yıkama masrafı ile kurtarılabileceği, kumaşlar üzerine su dökülmesinin veya suya maruz kalmasının, (çok uzun (30 gün gibi) bekleme yapılmadan) boyahanede yıkama ve kurutulması halinde, kumaşların değeri anlamında olumsuz hiç bir etkisi olmayacağı, piyasada genel olarak bilinen bir durumdur.
Kumaşların yıkama ve kurutma işleminin yapılması için denemeye de gerek yoktur. Zira son derece basit ve hızlı bir şekilde boyahanede yaptırılabilecek, herhangi bir risk taşımayan bir prosestir. Sonucun olumsuzluğu örneğin ramdan çok sıcak geçirilip elastan özelliğini kaybetmesi gibi, ancak boyahanenin hatalı bir işlem yapılması ile mümkün olabilir, ancak her halükarda kumaşları sıfırdan yaptırmaktan çok daha düşük maliyetli, zahmetsiz, daha az riskli ve çok daha hızlı bir sonuç almayı sağlayacağı tartışmasızdır. Kumaşların ıslaklığının ve üzerindeki kokunun giderilmesi amacıyla yıkama işlemine tabi tutulmasının, kumaşların ekonomik değeri üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi olmayacağı kanaatine varılmıştır.
Hasar fotoğrafları incelendiğinde hasarlanan kumaşlardaki ıslanma ve lekelerin basit bir yıkama ile giderilebilir nitelikte olduğu tespit edilmiştir.
Buna göre; hasar tarihinde 4.932,60 metre kumaş için yıkama ve bitim işlemlerinin en fazla 5 TL./metre olarak hesaplanabileceği; buna göre toplam hasarın; Toplam emtia hasar bedelinin 32.449,19 TL. Olarak hesaplanmıştır.
5)- Teknik İnceleme (İnşai Kusur Tespiti) : 26 Eylül 2022 tarihinde Dava dışı …’in “…adresine gidildi gerekli incelemeler yapıldı fotoğraflama ve ölçümler yapıldı. 12.08.2020 tarihinde işyerinin yer aldığı cadde üzerinde kadırım altından geçen ve davalı …’ye ait ana su hattında su kaçağı oluştuğunu, oluşan bu su kaçağı sigortalı işyerinin bodrum katında depo bölümünde paletler halinde bulunan poly viscon ikra ve yün kumaş emtiasının üzerine akmak suretiyle hasar meydana getirdiğini ve bu hasarda oluşan su kacağına ilişkin sorumluluk ve kusur oranları hakkında tespit yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamından yapılan inceleme gerek yerinde yapılan inceleme ve tüm olay değerlendirildiğinde teknik olarak müteferrik kusu oranları aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
1. Ana gayrimenkul olan .. adresindeki yapının iskansız ve mevcut yönetmelik ve şartnamelere uygun olarak (yapı kullanım izin belgesi olmadığından dolayı Yapı sahibi % 25 kusurludur.
2. Dava dışı …ise dosya kapsamında bir resmi işyeri ruhsatı olmadığından dolayı sigortalı % 25 kusurludur.
3. Davalı … Genel Müdürlüğü ise su hattında oluşabilecek hasarlara karşı gerekli önlemleri almadığı ve su hattının mevcut yönetmelik ve şartnameye uygun malzeme ile teşkil etmesi gerekirken ve bir kaçak durumunda yapıya zarar vermemesi gerekli iken bu hasara neden olduğu için % 50 kusurludur.
Ana Para Alacağının Tespiti : Davacı, 17.09.2021 tarihinde hasar bedeli olarak dava dışı tekstil firmasına 104.325,72 TL. ödeme yapmış ise de, Tekstil Mühendisi Bilirkişinin hasarlı ürünlerin resimleri üzerinden yaptığı inceleme ve su baskınının temiz su (yağmur suyu) ile oluştuğunu dikkate alarak, hasarlı ürünlerin yıkanarak kurtulabileceği kanaati oluşmuş, yıkama masrafının 32.449,19 TL. olacağı tespit ettiğinden, hesaplamamız alternatifli olarak İnşaat Mühendisi Bilirkişinin tespit ettiği kusur oranları dikkate alınarak yapılmıştır. Yapılan Hesaplama ile;
a-Davacının yaptığı hasar ödemesi ve kusur oranları dikkate alınarak yapılan hesaplamada, davacı şirketin 104.325,72 TL. hasar ödemesinden;
• Taşınmazın Dava Dışı Sahiplerine %25 kusur oranı ile; 26.081,43 TL.
• Dava Dışı Sigortalı …’e %25 kusur oranı ile; 26.081,43 TL.
• Davalı …’ye %50 Kusur oranı ile; 52.162,86 TL tutarlarında sorumlu oldukları tespit edilmiştir.
b-Hasara uğrayan tekstil ürünlerinin yıkama yolu ile kurtulabileceği kanaati ile tespit edilen 32.449,19 TL. nın;
• Taşınmazın Dava Dışı Sahiplerine %25 kusur oranı ile; 8.112,30 TL.
• Dava Dışı Sigortalı …’e %25 kusur oranı ile; 8.112,30 TL.
• Davalı …’ye %50 Kusur oranı ile; 16.224,60 TL tutarlarında sorumlu oldukları tespit edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenerek taraf itirazları tek tek irdelenerek mütarafik kusur ve kumaşlara yönelik teknik itirazlar tartışılarak davacının varsa tazminat miktarının tespiti konusunda rapor alınmak üzere bilirkişiler mali müşavir, inşaat mühendisi ile tekstil mühendisi rapor alınmasına karar verildiği, bilirkişi heyetinin mahkememize sundukları 28/02/2023 tarihli raporlarında;
Davacı, 17.09.2021 tarihinde hasar bedeli olarak dava dışı tekstil firmasına 104.325,72 TL. ödeme yapmış ise de, Bilirkişi Heyet Üyemiz Tekstil Mühendisi …’ın yaptığı inceleme ve değerlendirme ile su baskınının temiz su (yağmur suyu) ile oluştuğunu dikkate alarak, hasarlı ürünlerin yıkanarak kurtulabileceği kanaati oluşmuş, yıkama masrafının 42.870,33 TL olacağı tespit ettiğinden, hesaplamamız alternatifli olarak Bilirkişi Heyet Üyemiz İnşaat Mühendisi …’n tespit ettiği kusur oranları dikkate alınarak yapılmıştır. Yapılan Hesaplama ile;
a-Davacının yaptığı hasar ödemesi ve kusur oranları dikkate alınarak yapılan hesaplamada, davacı şirketin 104.325,72 TL hasar ödemesinden;
• Taşınmazın Dava Dışı Sahiplerine %25 kusur oranı ile; 26.081,43 TL.
• Dava Dışı Sigortalı …’e %25 kusur oranı ile; 26.081,43 TL.
• Dava Dışı İlçe Belediyesi’ne %25 kusur oranı ile; 26.081,43 TL.
• Davalı …’ye %50 Kusur oranı ile; 26.081,43 TL. tutarlarında sorumlu oldukları tespit edilmiştir.
b-Hasara uğrayan tekstil ürünlerinin yıkama yolu ile kurtulabileceği kanaati ile tespit edilen 42.870,33 TL nın;
• Taşınmazın Dava Dışı Sahiplerine %25 kusur oranı ile; 10.717,58 TL
• Dava Dışı Sigortalı …’e %25 kusur oranı ile;10.717,58 TL
• Dava Dışı İlçe Belediyesi’ne %25 kusur oranı ile; 10.717,58 TL
• Davalı …’ye %25 Kusur oranı ile; 10.717,58 TL tutarlarında sorumlu oldukları tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davacı … şirketinin dava dışı sigortalı şirketle akdettiği iş yeri sigorta poliçesi kapsamında davalı …’nin ana su hattında su kaçağı bulunduğu iddiasıyla sigortalı iş yerinin depo bölümündeki baletler halindeki poly viskon likra ve yün kumaş emtiasının hasar gördüğü iddiasıyla davacının sigortalısına ödemiş olduğu bedelin davalı İskiden rücuen tahsiline ilişkin açılan rücuen tazminat davasıdır.
03.09.2020 tarihli … Şirketi tarafından hazırlanmış … rapor numaralı Ekspertiz raporunda hasar değerinin; genel toplamda emtia hasarının 148.283,34 TL ve sovtaj bedelinin 30.000 TL olarak ve eksik sigorta tutarının 18.897,62 TL olarak hesaplandığı, buna göre toplam emtia hasarının 99.385,72 TL olarak hesaplandığı görülmüştür.
Ekspertiz incelemesi ekinde sunulan fotoğraflar incelendiğinde, kumaşların ıslandığı, bu kumaşlara yıkama işlemi yapılarak sadece fire ve yıkama masrafı ile kurtarılabileceği, kumaşlar üzerine su dökülmesinin veya suya maruz kalmasının, (çok uzun (30 gün gibi) bekleme yapılmadan) boyahanede yıkama ve kurutulması halinde, kumaşların değeri anlamında olumsuz hiç bir etkisinin olmayacağı, kumaşların yıkama ve kurutma işleminin yapılması için denemeye de gerek olmadığı, zira bu işlemin son derece basit ve hızlı bir şekilde boyahanede yaptırılabilecek herhangi bir risk taşımayan bir işlem olduğu, sonucun olumsuzluğu örneğin ramdan çok sıcak geçirilip elastan özelliğini kaybetmesi gibi, ancak boyahanenin hatalı bir işlem yapması ile mümkün olabileceği, ancak her halükarda kumaşları sıfırdan yaptırmaktan çok daha düşük maliyetli, zahmetsiz, daha az riskli ve çok daha hızlı bir sonuç almayı sağlayacağı, kumaşların ıslaklığının ve üzerindeki kokunun giderilmesi amacıyla yıkama işlemine tabi tutulmasının, kumaşların ekonomik değeri üzerinde herhangi bir olumsuz etkisinin olmayacağı, hasar fotoğrafları incelendiğinde hasarlanan kumaşlardaki ıslanma ve lekelerin basit bir yıkama ile giderilebilir nitelikte olduğu kök raporda teknik tekstil bilirkişi raporu ile tespit edilmiş olup hasara uğrayan kumaşların yıkanarak kurtulabileceği kanaatine göre, buna ilişkin masrafın 32.449,19 TL olarak hesaplandığı, hasarın gerçekleştiği taşınmazın iskanının olmaması, dava dışı …’in işyeri açma ve çalıştırma ruhsatının olmaması gibi hususlar dikkate alındığında, müterafik kusurun söz konusu olduğu tespit edilmiş olup taşınmazın dava dışı sahiplerinin %25, dava dışı sigortalı …’in %25, davalı …’nin %50 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenerek taraf itirazları tek tek irdelenerek mütarafik kusur ve kumaşlara yönelik teknik itirazlar tartışılarak davacının varsa talep edebileceği tazminat miktarının tespiti konusunda mali müşavir, inşaat mühendisi ile tekstil mühendisi bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınmasına karar verilmiş olup sunulan bu son raporda;
Dava konusu dahili su basma hadisesinin “Sigortalı …” adresinde 12.08.2020 tarihinde kaldırım altından geçmekte olan ana su hattında oluşan kaçak sonrası gerçekleştiği, bu hadise sonucunda Ekspertiz tarafından Sigortalı nezaretinde rulolar halinde kumaşların ıslaklık/nemlenme payları göz önünde tutularak yapılan sayım ve tartım işlemleri neticesinde, toplam 60 adet rulo halindeki polyvisconlikra (fantazi) kumaş emtiası ile 8 adet rulo halindeki yün kumaş emtiasının hasarlı olduğunun tespit edildiği, bu kumaşlar için; 4,271,76 m. polyvisconlikra/fantazi kumaş (124.094,63 ₺), 128,12 m. yün kumaş (5,349,01 ₺), 346 m. yün kumaş (18,839,70 ₺) mamül ürün bedeli olarak toplam 148,283,34 ₺ hesaplandığı, hasarlı bulunan kumaşların daha fazla zarar görmeden değerlendirilebilmeleri amacı ile 30.000.00 ₺ sovtaj bedelle sigortalıya bırakıldığı, davacı … şirketi tarafından eksik sigorta tutarı da düşülerek sigortalıya tüm bu hesaplamalar sonucunda emtia bedeli olarak 99,385,72 TL ₺ ödeme yapıldığı, ekspertiz raporu, davacı taraf delilleri ile önceki bilirkişi raporu görselleri dikkate alındığında kumaşların paletler üzerinde, yatay olarak ve naylon poşetler içerisinde korumalı olarak muhafaza edildiği, su baskınının aşağıdan yukarı değil, yukarıdan aşağıya gerçekleştiği ekspertiz raporunda bu durumun “Paletler üzerinde istifli bulunan rulolar halindeki polyvisconlikra ve yün kumaş emtiaları üzerine suların akarak/fışkırarak hasara neden olduğu” şeklinde ifade edildiği, bu durumda palet yüksekliğinin sigorta koşullarını yerine getirdiği gibi sektörel açıdan da kumaş saklama koşullarına uygun olduğu, görsellerden de anlaşılacağı üzere muhafaza yöntemleri sayesinde emtianın tamamının hasar almadığı, sigortalı nezaretinde ekspertiz tarafından yapılan ölçümlerde de hasarlı kumaş miktarının toplam 68 adet rulo kumaş olduğu, hasarlı kumaşların olay sonrası tahliyesi nedeni ile ürünler üzerinde inceleme ve değerlendirmesinin mümkün olmaması üzerine değerlendirmelerin dava dosyasında yer alan görseller üzerinden yapılması zorunluluğu olduğundan görsellerde kumaşların bahse konu dahili su basma hadisesi sonucunda zarar gördüğü, üzerlerinde lekeler oluştuğu, ekspertiz raporunda da “kumaş topları üzerinde yoğun şekilde ıslaklık ve lekelenmelerinin mevcut olduğu tespit edilmiştir.” ifadesini yer aldığı, bununla birlikte kumaş yapıları ve üretim proseslerindeki işlemler dikkate alındığında bahse konu kumaşların yeniden işlem görerek kullanılır hale getirilmesinin mümkün olduğu, zira sigortalıya sigortacı şirket tarafından bu hasarlı kumaşların sovtaj bedelli olarak bırakıldığı,
Davacı tarafça önceki bilirkişi raporuna itirazda bulunularak atıfta bulunulan akademik çalışmada (Başak Arslan, Ev Tipi Yıkamanın Çeşitli İplik ve Örgü Tipinden Mamül Viskon Kumaşlar Üzerindeki Etkileri” Y. Lisans Tezi, 2006) %100 viskon ve %96/4 viskon/likra içeriğine sahip, ring, vortex ve sirospun iplik teknolojileriyle üretilen, gevşek, orta ve sıkı ayarda örülen süprem, ribana ve interlok temel örgüleri üzerinde farklı parametrelerle ev tipi yıkamanın etkileri araştırılmıştır. Bu araştırmadaki amaç; giysi vb. mamül ürünün tüketiciler tarafından kullanımı aşamasında tekrarlanan yıkamalardan etkilenme durumlarının tespitidir. Yıkama işleminin viskon ve viskon likra mamül kumaşlar üzerindeki boyutsal ve fiziksel etki dereceleri gibi hususların sektörde faaliyet gösteren basiretli tacir durumundaki üretici ve satıcı işletmeler tarafından da bilindiği, çeşitli nedenlerle gerekli hallerde yeniden yıkama-ram-sanfor işlemlerinin sektörde hali hazırda gerçekleştirilen işlemler olduğu, yeniden işlem görme prosesleri için yapılan hesaplamalarda da sektörde gerçekleştirilen uygulamalar ve piyasa değerleri dikkate alınarak maliyet hesaplamalarının yapılabildiği,
İş bu dava kapsamında; hasarlı kumaşların yeniden kullanılabilir hale getirilebilmesi için yıkama ve kurutma işlemlerinden geçirilmesinin gerekeceği, suyun ana su şebekeden gelmesinden dolayı yıkama+ram (gerekirse sanfor) işlemlerinin kumaşların geri kazanımında yeterli olacağı, kumaşların kullanıma elverişli hale getirilebileceği, suyun yukarıdan aşağıya doğru akması nedeniyle en üstte bulunan kumaş toplarının (şebeke suyu olsa da toz ile karışarak çamurlu hale gelebileceğinden) yoğun olarak etkilenebileceği, alt kısımlardaki kumaş toplarının naylon ambalaj ile muhafaza edilmesi nedeniyle daha az hasar alabileceği (naylon ambalajlarda oluşabilecek, delik, yırtık vb. durumlar göz önünde bulundurularak) bu nedenle aşağıdaki toplara doğru sızan suyun kumaş toplarının ilk birkaç metresine yoğun hasar verebileceği ve bu miktarın %3’lük fire değeri içerisinde hesap edilebileceği hususları referans alınarak hasarlı kumaşların yeniden kullanılır hale getirilmesi için yıkama – kurutma – (çekmezlik değeri bakımından sanfor) işlemi yapılabileceğinden dava konusu kumaşların değer kaybına uğramayacağı, kullanıma elverişli hale getirilebileceği, alınan son rapordaki ayrıntılı, irdeleyici ve hükme elverişli farklı seçilen tekstil teknik bilirkişi raporuyla da tespit edilmiş olup bu değerlendirmeler doğrultusunda, dava konusu kumaşların yapısı ve teknik özelliği dikkate alınarak yapılan piyasa araştırması sonucunda, olay tarihi itibarıyla polyviskonelastan içerikli kumaşların ortalama 0,75 $/metre, yün içerikli kumaşların istenilen apre özelliğine göre ortalama 1.25 $/metre aralığında yıkama+ram işlem fiyatlarının tespit edildiği. ilk ekspertiz tarihi olan 17.08.2020 tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Döviz kuru 1$= 7,37 ₺’na tekabül ettiği, bu bağlamda söz konusu emtianın miktar ve özellikleri ile gerçekleştirilmesi gereken işlemler sonucunda; hasarlı emtia iyileştirme/tamirinde ortaya çıkan masrafın 30.330,7885 ₺ + (KDV) 6.539,5419 ₺ toplam 42.870,3304 TL olabileceği,
Davaya konu edilen hasarın gerçekleştiği taşınmazın iskanının olmaması, dava dışı …’in işyeri açma ve çalıştırma ruhsatının olmaması gibi hususlar dikkate alındığında müterafik kusurun söz konusu olduğu, taşınmazın dava dışı sahiplerinin %25, dava dışı sigortalı …’in %25, dava dışı İlçe Belediyesi’nin iskan ve ruhsat verilmesinden sorumlu olduğu gözetilerek %25, davalı …’nin % 25 oranında kusurlu oldukları tespit edilmekle;
Hasara uğrayan tekstil ürünlerinin yıkama yolu ile kurtulabileceği her iki rapordaki tekstil bilirkişiler tarafından belirlenmekle toplam zararın itirazları karşılar nitelikteki son tekstil bilirkişi raporuna göre 42.870,3304 TL olduğu hesaplandığından davalının %25 kusur oranına göre davalının 10.717,58 TL zarar bedelinden sorumlu olduğu kanaatine mahkememizce alınan ayrıntılı, irdeleyici ve hükme elverişli son teknik bilirkişi heyet raporundaki tespitlerden varılmakla ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekeceğinden davanın kısmen kabulü ile 10.717,58 TL tazminatın 17/09/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 10.717,58 TL tazminatın 17/09/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Yasası’na göre alınması gereken 732,12 TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 1.781,63 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.049,51 TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yatırılan 732,12 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Kabul edilen dava değeri ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 9.200 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi m.13/3 gereğince 9.200 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından sarf edilen toplam 8.864,25 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranı dikkate alınarak hesaplanan 910,64 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davanın kabul ve red oranı dikkate alınarak hesaplanan 1.184,39 TL’nin davacıdan,135,61 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
9-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 17/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır