Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/402 E. 2023/639 K. 21.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/402 Esas
KARAR NO : 2023/639

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/07/2018
KARAR TARİHİ : 21/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen 13.07.2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin 13/06/2012 tarihinde … Bankasından Genel Kredi Sözleşmesi ile 2.600.000,00 USD tutarlı ihracat döviz kredisi kullandığını, bu tarihten yaklaşık 1 yıl sonra müvekkili düşük kredi oranlarını dikkate alarak dayalı bankadan kullanacağı yeni bir kredi ile mevcut krediyi yapılandırmak istediğini, dayalı bankaca piyasa rayicinden yüksek kredi oranları teklif edilmesi üzerine müvekkilinin krediyi ödeyerek kapattığını, bu süreçte (geçen 1 yıl) müvekkili, bankaya 204.298,61 USD tutarında faiz Ödemiş olmasının yanı sıra, bu faiz ödemesine ek olarak dayalı banka kredinin kapatılması üzerine “kredi erken kapama” adı altında müvekkili şirketten 177.727,11- USD tahsil ettiğini, Müvekkili ile davalı banka arasındaki genel kredi sözleşmesinin eki mahiyetindeki “ticari kredi komisyonlan” isimli tabloda açıkça “taksitli ticari krediler/erken kapama komisyonu” nun kredinin %2’si oranında olduğunun belirtildiğini, dolayısıyla, “kredi erken kapama komisyonu” olarak, müvekkili şirketten bu oran üzerinden tahsil edilmesi gerekirken yasaya, yerleşik uygulamaya, istikrar kazanmış içtihatlara, hakkaniyete, aradaki sözleşmeye, dayalı banka tarafından ilan edilen ticari kredi komisyon oranlarına aykırı olarak rıza hilafına fahiş bir tutar tahsil edildiğini, iş bu haksız ve hukuka aykırı işlem dolayısıyla müvekkili şirket tarafından davalı bankaya … 25. Noterliği’nin … tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi gönderildiğini, fazladan tahsil edilen tutarın iadesinin istendiğini, Davalı bankanın … Şubesi tarafından bu ihtarnameye cevaben … 7. Noterliğinden gönderilen … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamede tahsil edilen tutarın “erken kapama komisyonu” değil “Erken Kapama maliyeti” olarak tahsil edildiğini, fakat bu tahsilatın hangi dayanakla yapıldığı, erken kapama maliyetinin ne olduğu ve ne sebeple alınması gerektiğinin hiçbir şekilde müvekkili şirkete açıklanmadığını, bunun üzerine yine müvekkili şirket tarafından … 25. Noterliğinden … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname gönderilerek tahsil edilen tutarın hangi maliyetlere ilişkin olduğunun tevsik edici belgelerle birlikte açıklanması gerektiğini, yapılan fazladan ve fahiş kesintinin yasal hiçbir dayanağının olmadığını, yapılan ödemenin iade edilmesi gerektiği bildirildiğini, davalı bankaca bu ihtarnameye rağmen müvekkili şirkete herhangi bir para iadesi yapılmadığını, ihtarnameye cevap dahi verilmediğini, bu sebeplerle … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas sayılı dosyası ile görülen alacak davası açıldığını, açılan davada davanın kabulü ile, 125.272,11-USD’nin 17/06/2013 tarihinden itibaren devlet bankalarının USD’cinsi bir yıllık mevduata uyguladığı en yüksek orandaki faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verdiğini, ancak söz konusu mahkeme kararı Yargıtayca bozulduğunu, müvekkilinin mağduriyeti ve hak kaybı devam ettiğini bildirerek; Davalı banka tarafından Bankacılık Kanunu, Borçlar Kanunu ve genel ahlaka aykırı olarak müvekkili şirketten kredi miktarının %7 den fazlası için fazladan tahsil edilen 125.727,00- USD’nin kesintinin gerçekleştiği 17.06.2013 tarihinden itibaren devlet bankalarının USD cinsi bir yıllık mevduata uyguladığı en yüksek orandaki faizi ile birlikte iadesine, davanın kabulüne, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerine yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde; Kredi sözleşmesi, sözleşme öncesi bilgi formu, ödeme planı nedeniyle kendisinden tahsil edildiğini iddia ettiği 125.727 USD karşılığı 606.796,22,-TL’nin ücretin iade talebinde haksız olduğunu, yapılan kesintilerin usul ve yasaya uygun olduğunu, tacir olan davacımn ihtirazı kayıt konulmaksızın kesintilerin davacının bilgisi dahilinde yapıldığını, sözleşmede erken ödemeye ilişkin şartlar düzenlendiğini, erken kapama maliyeti ile erken kapama komisyonu sözleşmeye göre birbirinden farklı anlamlara geldiğini, bankacılık uygulamasında krediler erken kapama opsiyonlu ve erken kapama opsiyonsuz olarak ayrıldığını, erken kapama opsiyonunun sunulduğu sözleşme şartları ile erken kapama opsiyonunun olmadığı sözleşme şartları ve hükümlerinin de farklı olduğunu, erken kapama opsiyonsuz kredi, erken kapama opsiyonlu krediye göre daha maliyet açısından ucuz olduğunu, kredi kullanan tarafından erken kapama talebinde bulunması halinde erken kapama komisyonu dışında erken kapama maliyetini de yükümlenmiş olduğunu ve sözleşme ile kabullenmiş olduğunu, kredi erken kapama opsiyonlu olarak alınmış olsa idi davacıdan sadece erken kapama komisyonu alınması gerektiğini, hesaplanan 218.240,32 USD erken kapama maliyetine rağmen davacıdan 177.727,11 USD sözleşme gereğince erken kapama maliyeti tutarı ve sözleşmede yazılı oranda erken kapama komisyonu tahsil olunduğunu, işin özünde fazla ödenen değil, eksik ödenmiş bir bakiye söz konusu olduğunu bildirerek; davanın reddini talep etmiştir.
… 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas, …Karar sayılı dosyası getirtilmiş, yapılan incelemesinde; davacının davalı bankadan kredi aldığı, aldığı krediyi süresinden önce ödeyerek kapattığı, bu ödeme sırasında davalının erken kapama maliyeti adı altında tahsilat yaptığı, davalı banka tarafından erken kapama maliyetiyle ilgili somut delil ortaya konmadığı, tahsil edilen kesintinin yasal ve akdi dayanağının bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verildiği, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2015/5542 E , 2015/12579 sayılı 25/11/2015 tarihli bozma ilamı ile davacının davasını belirsiz alacak davası olarak açtığı, davacının iddiasına göre tahsil edilen ve iadesi talep olunan miktarın belli olduğu, davanın belirsiz alacak davası niteliğinde olmadığı, hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle kararın bozulduğu, … 2 Asliye Ticaret Mahkemesince Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verildiğ görülmüştür.
Mahkememizce dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, ibraz edilen 27/12/2018 tarihli raporda: davalı bankanın bu konuda talepte bulunmasını haklı gösterecek bir sözleşme hükmü bulunduğunun belgelenmesi ve/veya başka bir hukuki nedenle davalının, davacı borçludan “Erken kapama maliyeti talebinde bulunabileceği kanaatine varılması halinde, 125.727,00 USD’lik kesintiden davalı bankaya atfedilecek bir kusurun oluşmayacağı, aksi takdirde kesinti tarihi 17.06.2013 tarihinden itibaren Devlet Bankalarının USD cinsinden bir yıllık mevduata uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden davacıya iade edilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Dava, genel kredi sözleşmesinden kaynaklanan borcun erken kapatılması nedeniyle erken kapama maliyeti kesintisinin iadesine dayalı alacak istemine ilişkindir.
Mahkememizce Taraflar arasında imzalanmış olan genel kredi teminat sözleşmesinin 23.maddesinde müşterinin kredinin bakiye borcunu vadesinde önce kapatmak istemesi durumunda bunun kabul edilip edilmemesinin bankanın yetkisinde olduğu, bankanın belirleyeceği erken kapama ücretinin de ödenmesi ile mümkün olacağının kararlaştırıldığı, davacının banka nezdinde bulunan hesabından 17/06/2013 tarihinde 177.727,11 USD erken kapama açıklaması ile hesaptan düşüm yapıldığı, kredi kapama tarihi itibariyle ana para tutarının 2.600.000 USD olduğu, %2 oranına tekabül eden tutarın 52.000 USD bulunduğu, erken kapama halinde erken ödeme komisyonu alınabileceğinin taraflarca kararlaştırıldığı, ancak erken kapama oranının taraflarca belirlenmediği, bu durumda Yargıtay’ın istikrar kazanmış uygulamaları doğrultusunda ödeme sonrası kalan ana para bakiyesine %2 oranında kesintinin kabul edilebileceği, davalı tarafından erken kapama komisyonuna ilişkin belirlenmiş bir oranın var olduğunun ispat edilemediği anlaşıldığından; davacının fazladan ödediği 125.727,00 USD’lik erken kapama komisyon bedelinin kesinti tarihi olan 17/06/2013 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca işleyecek faizi ile davalıdan talep edebileceği hüküm vermeye elverişli denetime açık bilirkişi raporu ile anlaşıldığından; Davanın kabulüne, 125.727,00 USD’nin 17/06/2013 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4-a maddesi uyarınca işleyecek faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiş olup, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin 2019/1822 Esas, 2020/1436 Karar sayılı 10/12/2020 tarihli ilamı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, davalı vekili tarafından BAM kararının temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 11 Hukuk Dairesinin 2021/2748 Esas, 2022/1668 Karar sayılı 09/03/2022 tarihli ilamında; “…. İlk derece mahkemesince, kredi borcunun erken kapatılması halinde erken ödeme komisyonu alınacağı ve fakat sözleşmede erken kapatma komisyonu oranının taraflarca belirlenmemiş olduğu tespiti ile ana para bakiyesine %2 oranında yapılacak kesinti makul görülerek davanın kabulüne karar vermiş ve bu karara karşı davalı banka vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu ise, %2’den fazla bir oran kararlaştırılmış olduğu ve kredinin erken kapatılması nedeniyle davalı bankanın maruz kaldığı ek maliyetler bulunduğu ispatlanamadığından, esastan reddedilmiştir.
Ancak, 09.12.2006 tarihli Resmi Gazete’de Merkez Bankası tarafından yayınlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları İle Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında 2006/1 sayılı Tebliğ’in 6. maddesi, “Bankalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bildirdikleri azami oranları aşmamak kaydıyla, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarını ve katılma hesaplarında uygulayacakları kâr ve zarara katılma oranlarını vadelerine göre tüm şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan eder ve bu oranları internet sitelerinde yayımlar.” şeklinde değiştirilmiştir. Bu durumda ticari kredilerde bankalar tarafından alınacak olan kapama komisyonu hukukilik denetimi yapılırken öncelikle anılan yasal düzenleme gereğince ilan ve yayım yapılmışsa, bankaların bu oranlar üzerinden masraf ve benzeri kesintiler yapabileceğinin kabulü ile hüküm kurulması, şayet gerekli ilan ve yayımlar yapılmamış ise emsal banka uygulamalarının araştırılması ve alınan masrafların emsal banka uygulamalarına göre orantılı olup olmadığının gerekirse bilirkişi marifetiyle değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile karar verilmiş olması doğru görülmemiş ve kararın bozulmasına karar verilmesi gerektiği … ” bildirilmiştir.
Mahkememizce Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2021/2748 Esas, 2022/1668 Karar sayılı 09/03/2022 tarihli ilamına uyularak yargılamaya Mahkememizin 2022/402 E.sayılı dosyası üzerinden devam olunmuştur.
…bankası, …Bankası, … Bankası, … Bankası, … Bankası ve … müzekkere yazılarak erken kapama komisyon oranını 2013 yılı itibariyle % kaç oranında uyguladıkları sorulmuş, verilen cevaplar içerisinde erken kapama komisyon oranlarına ilişkin bildirimin … Bankası ve … Bankası tarafından yapıldığı, … Bankasının %4, … Bankasının %2 oranında erken kapama komisyonu uyguladığını bildirdiği görülmüştür.
Mahkememizce Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda önceki bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş, ibraz edilen 22/06/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda; davalı bankanın ilan ettiği erken kapama komisyon oranı %2 ile bağlı olacağına , bu nedenle kesinti tarihi 17/06/2013 tarihinden itibaren 125.727,00 USD matrah üzerinden devlet bankalarının USD cinsinden bir yıllık mevduata uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden davacıya iade edilmesi gerekeceği bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; Mahkememizce yazılan müzekkerelere verilen yanıtlarda bildirimde bulunan iki bankanın erken kapama komisyon oran ortalanmasının %3 olduğu, davalı bankanın ilan ettiği erken kapama komisyon oranı ise %2 olarak belirlendiği, davalı bankanın ilan ettiği bu oran ile bağlı olacağı, kredi kapama tarihi itibariyle ana para tutarının 2.600.000 USD olduğu, %2 kapama oranına tekabül eden tutarın 52.000 USD olarak hesaplandığı, davacı tarafından bu tutara itiraz edilmediği, davalının kesinti tutarı olan 177.721,51 USD den 52.000 USD’nin düşümü sonucunda davacının 125.727 USD’lik erken kapama maliyeti kesintisinin iadesini talep edebileceği hüküm vermeye elverişli, denetime açık bilirkişi raporu ile anlaşıldığından davanın kabulüne, 125.727,00 USD nin 17/06/2013 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca işleyecek faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın kabulüne, 125.727,00 USD nin 17/06/2013 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca işleyecek faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 41.722,50 TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 10.362,57 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 31.359,93 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 10.362,57 TL harç ile, yine davacı tarafından yapılan bozmadan önce 818,50 TL, bozmadan sonra 630,50 TL olmak üzere toplam 1.449,00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 91.509,45 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde, davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 15 günlük sürede temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 21/09/2023

Başkan
E-İMZALI
Üye
E-İMZALI
Üye
E-İMZALI
Katip
E-İMZALI

Harç Beyanı
K.H.= 41.722,50 TL
P.H.= 10.362,57 TL
B.H= 31.359,93 TL

Davacı yargılama gideri
Bozmadan önce: 818,50 TL
Bozmadan sonra: 630,50 TL
Toplam: 1.449,00 TL

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.