Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/383 Esas
KARAR NO : 2022/866

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/05/2022
KARAR TARİHİ : 06/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafın, 06.08.2009 tarihinde … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile vekil eden Davacı’lardan … aleyhine kambiyo senetlerine mahsus yolla bir icra takibi başlattığını, davalı tarafın, 2009 Eylül ayından itibaren icra dosyasında herhangi bir işlem yapmayarak takibe konu çeklerin zamanaşımına uğramasına ve dosyanın işlemden kalkmasına sebebiyet verdiğini, hatta uzun süre işlem görmeyen icra dosyası … 3. İcra Müdürlüğü tarafından 19/06/2020 tarihinde re’sen verilen karar ile imha edildiğini, davalı tarafın 2021 senesinde … 20. İcra Hukuk Mahkemesinde icra dosyasının ihyası talebinde bulunduğunu, mahkemece verilen 13.09.2021 tarihli ve …Esas, …sayılı Karar üzerine takip 14.10.2021 tarihinde yenilenerek … Esas numarasını aldığını, davalı alacaklı vekillerince cebri icra işlemleri yapıldığını, Uyap sisteminde taralı bulunan çek fotokopileri ile takip talebinden de anlaşılacağı üzere icra takibi açılırken … icra takip borçlusu olarak gösterilmediğini, … 20. İcra Hukuk Mahkemesinin ihya kararında her nasılsa davalı olarak gösterildiğini, yenileme işlemi sonrasında Uyap’a borçlu sıfatı ile kaydı yapıldığını, bu gerekçe ile …’ın … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile başlatılan takipte alacaklı yana borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini, takibe konu çekler üzerindeki imzaların vekil eden …’nın eli mahsulü olduğunu, takibe konu kambiyo senetlerinin 6 adet çek vasfında kıymetli evrak olduğunu, takibe konu çeklerin, 05.03.2009 tarihli 5.000,00 TL. Bedelli, 25.03.2009 tarihli 5.000,00 TL. Bedelli, 10.04.2009 tarihli 5.000,00 TL. Bedelli, 30.04.2009 tarihli 6.000,00 TL. Bedelli, 10.05.2009 tarihli 6.390,00 TL. Bedelli, 30.05.2009 tarihli 6.250,00 TL. Bedelli olduğunu, çeklerin ödeme tarihleri 05.03.2009-30.05.2009 tarihleri arasında olduğunu, 06/08/2009 tarihinde … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayısı ile başlatılan İcra takibinde alacaklı vekilince yapılan en son işlem tarihinin ise 18.09.2009 olduğunu, takibe konu çeklerin bankaya ibraz tarihi ve hatta icra takibinin açıldığı 06.08.2009 tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan TTK. 726 maddesi uyarınca takibe konu çekler hakkında 6 aylık zaman aşımı süresi uygulanacağını, 18.09.2009 tarihinden sonra hiç bir işlem yapılmayıp takipsiz bırakılan icra dosyasına konu çekler 18/03/2010 tarihi itibarı ile zamanaşımına uğradığını, davalı alacaklının 2021 senesinde icra dosyasını ihya etmesinin neticeye etkili olmayacağını, bu nedenlerle İİK.madde 72/3 uyarınca muhterem mahkemece takdir edilecek bir teminat mukabilinde … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına yatacak paranın dava sonuna kadar davalı yana ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, neticeten davanın kabulü ile vekil eden davacı’ların davalı yana borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini ,yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın, “İcra Takibinden Sonra Açılan Menfi Tespit Davası (İİK M.72/3)” olduğunu, davacılardan biri olan …’ın icra takibinde borçlu olmadığını, icra takibinde ve de ihya davasında borçlu olarak gösterilmediğini, …’a icrai bir işlem hiç yapılmadığını, bu nedenle …ın, işbu davada davacı sıfatı yokluğu’ndan dolayı, aktif husumet ehliyeti bulunmadığını, bu nedenle bu davacı yönünden, dava şartı olan taraf ehliyeti bulunmadığından davanın reddi gerektiğini, davacı … açısından, hukuki yarar yokluğunda (dava şartı yokluğundan) davanın usulden reddi gerektiğini, davacılar tarafından taraflarına … 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyası ile takip sonrası tarihte zamanaşımı sebebiyle icranın geri bırakılması ve icranın durdurulması ve iptali davasını açılmış olduğunu, davanın halen derdest olduğunu, davada, takibin tedbiren durdurulması talebinin reddedildiğini, bunun üzerine işbu menfi tespit davasının açıldığını, davacılardan …, imzanın kendisine ait olmadığını söylediğini ancak borçlu …’ın, taraflar arasında … 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin … E. dosyasında görünen karşılıksız çekin keşide etme ceza davasındaki 29.07.2011 tarihli duruşma zaptında görüleceği üzere, mahkeme huzurunda, …’a vekaletname verdiğini işbu vekaletname ile çekleri imzaladığını beyan ettiğini, borçlu …’ın, …’in keşide ettiği; ve diğer borçlu tarafından cirolanan ve müvekkile verilen; … Banka A.Ş. … şb. nin 05.03.2009, 25.03.2009, 10.04.2009, 30.04.2009, 10.05.2009, 30.05.2009 keşide tarihli toplam 6 adet çek, ibraz edildiklerinde, karşılıkları olmadığından arkalarının yazdırıldığını, toplam 6 adet çekin ödenmediğini, arkalarının da yazdırıldığını, müvekkil tarafından, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Değişik İş sayılı dosyası ile, borçlu aleyhine ihtiyati haciz kararı alındığını, … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı icra dosyasından ihtiyati haciz kararının icraya konduğunu, aynı dosyadan esasa geçildiğini, icra takibinin usulüne uygun olarak kesinleştiğini, borçlunun adreslerine hacze gidildiğini, borçlu aleyhinde, … 2. İcra Ceza Mahkemesi’nin … E. … K. Sayılı dosyasından İİK m.337/a maddesi gereği ticareti usulüne uygun terk etmeme sebebiyle ceza davası açıldığını, sanık borçlu …’a ceza verildiğini, icra dosyasının kapalı olduğu için, arşiv dosyaları arasında aranması için müdürlüğe talepte bulunulduğunu, fakat 2009 dosyalarının imha edildiğinin bildirildiğini, bunun üzerine taraflarınca ihya davası açıldığını, … 20. İcra Hukuk Mahkemesi’nin… E. …K. sayılı dosyasından verilen karar ile … 3. İcra Müdürlüğü’nün …. E. sayılı icra dosyasının yenilenmesine karar verildiğini, bu kararın taraflara usulüne uygun tebliğ edildiğini, ayrıca yasa gereği işbu mahkeme kararının ilan edildiğini ve kesinleştiğini, … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası; … E. sayılı esasa kaydedilerek yenilendiğini, ihya davası sırasında taraflara gerekli tebligatların yapıldığını, fakat ne cevap dilekçelerinde ne de dava süresince hiçbir şekilde icra dosyasına itiraz edilmediğini, zamanaşımı definde bulunmadığını, ayrıca hem …’a hem …’a ellerinde icra dosyası ile ilgili evrak bulunup bulunmadığının sorulduğunu, kendilerinde evrak olmadığını da ifade ettiklerini, … 20. İcra Hukuk Mahkemesi’nin… E. … K. sayılı dosyasından verilen yenileme kararının önemli olduğunu, zira burada pek çok araştırma yapıldığını, davacılara dilekçeler ve tensip zaptı tebliğ edildiğini, kanun gereği gerekli muhtıraların yazıldığını, ilanların yapıldığını, Adalet Bakanlığı ve Savcılık araştırma ve yazışmalarının eksiksiz yapıldığını, nihayetinde gerekçeli karar ilan edildiğini ve kesinleştiğini, gerek icra dosyasında gerek … 20. İcra Hukuk Mahkemesi’nde görülen davada, zamanaşımını hiçbir şekilde ileri sürmemiş borçlunun, bu hakkından feragat etmiş sayılacağını, bu nedenlerle davanın reddini, dava masrafı ve vekalet ücretinin davacılar üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava; İcra takibine konu kambiyo senetlerinden dolayı davacının, davalıya borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Dosyada mübrez … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. (yenileme sonrası … Esas) dosyasının incelenmesinde borçlu …’ın Oktay Kozmetik ünvanı ile keşide ettiği … Banka A.Ş. Şenesenevler/İstanbul Şubesinin 05.03.2009, 25.03.2009, 10.04.2009, 30.04.2009, 10.05.2009, 30.05.2009 keşide tarihli toplam 6 adet çekin davalı tarafça bankaya ibraz edildiği, çeklerin karşılıkları olmadığından arkalarının yazdırıldığı, bunun üzerine davalı tarafça davacı … aleyhine … 3. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, akabinde dosyanın işlemesiz bırakıldığı ve daha sonra müdürlük tarafından dosyanı imha edildiği, bunun üzerine davalı tarafça ihya davası açıldığı, … 20. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı dosyasından verilen karar ile … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı icra dosyasının yenilenmesine karar verildiği, işbu mahkeme kararının ilan edildiği ve kesinleştiği, … 3. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası; … E. sayılı esasa kaydedilerek yenilendiği, … 20. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E…. K. Sayılı dosyası incelendiğinde ise davalı tarafça … ve …’ın davalı gösterildiği, davanın kabul edilmesi üzerine yenilenen icra dosyasında …’ın da borçlu hale getirilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davacılar vekilinin, müvekkili davacı … yönünden takipten sonra kambiyo senedinin zamanaşımına uğradığı, davacı … yönünden ise takibe konu çeklerde imzası bulunmadığından husumet itirazında bulunduğu anlaşılmaktadır. Davalı taraf ise davacı … yönünden zamanaşımı itirazının icra mahkemesinde ileri sürülmediği, davacı … yönünden ise takipte borçlu olarak gösterilmesinde kusurlarının bulunmadığı savunulmaktadır. Burada her iki davacı yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapmak gerekmektedir.
İİK’nun 71/2. maddesinde; “Borçlu, takibin kesinleşmesinden sonraki devrede borcun zamanaşımına uğradığını ileri sürecek olursa, 33/a maddesi hükmü kıyasen uygulanır” hükmüne, İİK’nun 33/a-1. maddesinde de; “ilamın zamanaşımına uğradığı veya zamanaşımının kesildiği veya tatile uğradığı iddiaları icra mahkemesi tarafından resmi vesikalara müsteniden incelenerek icranın geri bırakılmasına veya devamına karar verilir” hükmüne yer verilmiş bulunmaktadır. Takibin kesinleşmesinden sonraki döneme ilişkin olarak İİK’nun 71/2. ve 33/a maddelerine dayalı zamanaşımı isteminin incelenmesi, bu istemin belli bir sürede ileri sürülmesi koşuluna bağlı değildir (HGK’nun 04/11/1998 tarih ve 1998/12-763 E., 1998/797 K. sayılı kararı.). Takip dayanağı belge kambiyo senedi niteliğinde bono olduğundan, davaya konu olayda takip dayanağı senedin tanzim ve takip tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nun 661, 662. ve 663. maddelerinin uygulanması gerekir. TTK’nun 726. maddesi uyarınca çekler için 6 aylık zamanaşımı öngörülmüştür.
Takip dayanağı çeklerin tanzim tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nun 690. maddesi uyarınca çekler hakkında uygulanması gereken aynı Kanun’un 662. maddesinde zamanaşımını kesen sebepler “dava açılması, takip talebinde bulunulması, davanın ihbar edilmesi veya alacağın iflas masasına bildirilmesi” şeklinde sınırlı olarak sayılmıştır. Öte yandan, alacaklı tarafından yapılan icra takip işlemleri de zamanaşımını keser. TTK’nun 663/2. maddesine göre ise, zamanaşımının kesilmesi ile kesildiği tarihten itibaren yeni bir süre işlemeye başlar. Somut olayda icra takibinde alacaklı vekilince yapılan en son işlem tarihinin ise 18.09.2009 olduğu, çeklerden keşide tarihi en ileride olan çekin 30/05/2009 tarihli çek olduğu, icra dosyasının ise 2021 yılında yenilenmesi nedeniyle çeklerin bankaya ibraz tarihi ve hatta icra takibinin açıldığı 06.08.2009 tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan TTK. 726 maddesi uyarınca takibe konu çekler hakkında 6 aylık zaman aşımı süresi uygulanacağından icra dosyasına konu çeklerin 18/03/2010 tarihi itibarı ile zamanaşımına uğradığı anlaşılmaktadır. Zamanaşımına uğramış kambiyo senetleri delil başlangıcı olarak kabul edilebilecek olup, davanın menfi tespit davası olması nedeniyle ispat yükü alacaklı üzerinde olduğundan, davalı alacaklının temel ilişkiye dayalı alacağını ispat etmesi gerekmektedir. Davalı taraf temel ilişkiye dayalı alacağın varlığına dair savunmalarda bulunmamış ve herhangi bir ispat vasıtası ileri sürmemiştir. Bunun yanı sıra kesin delil niteliğindeki yemin deliline de dayanmamıştır. Böylece alacağın varlığının davalı tarafça ispat edilemediği kanaatine varılarak davacı … yönünden, alacağın varlığının ispat edilememiş olması nedeniyle kabulüne karar verilmiştir.
Davacı … yönünden ise, davalı taraf cevap dilekçesinde davacı …’ın, … yerine imza attığı savunmasında bulunmuş, ilerleyen aşamalarda takipte borçlu olarak gösterilmiş olmasında kusurlarının bulunmadığını beyan etmiştir. Ancak icra dosyasının ihya edilmesine yönelik açılan davada (… 20. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. … K. sayılı) davacı … da davalı olarak gösterilmiş ve mahkemece verilen davanın kabulüne dair karar sonrası icra dosyasında borçlu sıfatı oluşmuştur. Davalı taraf da yeni durum sonrasında icra takibine kaldığı yerden devam etmiş olup kusurunun olmadığından bahsedilemeyecektir. Böylece takibe konu çekler yönünden davacı …’ın sorumluluğu bulunmadığından, temsilci sıfatıyla imza atmış olması ihtimalinde dahi zamanaşımına uğramış çekler yönünden yukarıdaki izah edilen sebepler uyarınca sorumluluğunun bulunmadığı dikkate alındığında bu davacı yönünden de davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulüne,
2-Davacıların, … 3.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına konu çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespitine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 2.545,11-TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 636,28-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye ‬ 1.908,83‬-TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 636,28-TL peşin harç ile 80,70-TL başvurma harcı olmak üzere 716,98-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 48,50-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, Taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.06/12/2022

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”