Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/381 E. 2023/836 K. 09.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/381 Esas
KARAR NO : 2023/836

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :18/07/2012
KARAR TARİHİ : 09/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen 18/07/2012 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin faturalar, sözleşmeler, para sayma makinalarının bakımı, yeni yazılım yüklenmesi ve benzeri hizmetlerden kaynaklanan cari hesap alacağının tahsili amacıyla davalı-borçlu banka aleyhine … 7. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasıyla icra takibi yapıldığını, borçlu süresinde borca itiraz ederek icra takibini durdurduğunu; uzun yıllar süresince, müvekkilinin davalının para sayma makinalarının tedarikçisi olduğunu, 09.06.2009 tarihinde, daha önce müvekkiline ait bir başka firma olan … şirketinde pazarlama elemanı olarak çalışmakta iken işten ayrılmış olan… isimli kişinin işten ayrıldığını gizleyerek, teknik servis elemanı olmadığı halde davalının … Şubesine giderek makine tamiri bahanesiyle 100.000 Euro parayı çalması sonucu müvekkili ile davalı arasında akdedilmiş bulunan sözleşmeleri davalı tarafından tek taraflı olarak fesh edildiğini, ayrıca müvekkiline tahsili için dava açıldığını; davalı elinde bulunan makinaların garanti kapsamı dışında kalan bakımı, onarımı, yazılım güncellemesi v.s. gibi hizmetlerden kaynaklanan alacaklarının davalı tarafından müvekkiline ödenmediğini; gönderilen faturaların da müvekkiline iade edildiğini bildirerek itirazın iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı vekili vermiş olduğu 10/09/2012 tarihli cevap dilekçesinde; davacı firma tarafından … marka para sayma makinalarının yeni çıkacak TL banknotlara adapte edeceğini yazılı olarak taahhüt ettiği; yapılan görüşmeler sonucunda bu hizmetin ücretsiz olarak yapılması hususunda mutabık kalındığı; sözleşme imzalandığı, ayrıca garanti kapsamında her türlü servis hizmeti için ücret talep edilmeyeceğinin belirtildiği; davacıdan 2007 ve 2008 yıllarında 1352 adet … model para sayma makinalarının satın alındığı; çıkan arızalardan sonra da davacının ücretsiz olarak vermeyi taahhüt ettiği bu hizmetleri gecikmeli olarak yeni banknotlar tedavüle çıktıktan sonra 24.02.2009 tarihinde tamamlayabildiği; banka ile ilişkilerin bozulmasının davacı çalışanı …’in 09.06.2009 tarihinde gerçekleştirdiği hırsızlık eyleminden önce davacının satmış olduğu makinalara gerekli satış sonrası desteği vermemesiyle başladığı; müvekkili banka tarafından yapılan tespitlere göre davacının 1386 adet makinaya garanti sürelerinde yılda 2 kez olmak üzere 2 yılda toplam 3573 adet periyodik bakım yapması gerekirken firma tarafından bankaya teslim edilen şube imzalı servis föylerinin incelenmesinden 1399 adet bakım yapıldığının görüldüğü,24.02.2012 tarihine kadar müvekkili tarafından bankaya bir borç bildiriminde bulunulmadığı; buna rağmen davacının 24.02.2012 tarihinde müvekkili bankaya mutabakat olmaksızın faturalar gönderdiği , bunlara da itiraz edildiği; firma garanti süresi bitmiş … marka cihazlara 182 adet bakım yaptığı, ancak ücret hakkında bir mutabakat bulunmadığı; sulh yolu sağlanmazsa hukuki yollarla kesinleştirilmesi gerektiği; hizmet sayısı 523 yerine 182 olacak şekilde davacının müvekkil Bankaya kestiği … tarih … numaralı fatura miktarı kadar borç olmadığından fatura bedeline itiraz edildiği; davacının … dışındaki para sayma makinaları ile ilgili yapmış olduğu tamirlerin sayısının 166 adet olup davacının … tarih … sayılı faturasının … hariç cihazlar için uygulanacak fiyatlara dair teyit yazıları doğrultusunda fatura miktarı kadar borçlan olmadığından fatura bedeline itiraz edildiği; davacı, 2007 yılından itibaren alınan Billsens marka makinalara garanti süreleri boyunca 3.573 bakım yapılması gerekirken, 1399 bakıma ait bakım formunu müvekkili bankaya teslim ettikleri; eksik bakım nedeniyle istenen verimin alınmadığı, davacının ücretsiz olarak yapması gerekirken yapmadığı … bakıma ilişkin bedelin 2. ve 3. Maddelerde belirtilen davacı alacakları mahsup edildikten sonra firma tarafından müvekkili bankaya ödenmesi gerektiği; öte yandan firmanın sunmuş olduğu bakım formlarına sonradan ücretli/ücretsiz şeklinde kaşeler vurduğu görüldüğü daha önce teslim edilen formlarda bu kaşelerin yer almadığı; müvekkili banka tarafından … 9. ATM’nin …Esas sayılı dosyasından açılmış bulunan dava sonunda alacak haklarının varlığına karar verilmesi halinde müvekkili Banka alacağının takas hakkını ileri sürdükleri alacaklarının takas mahsup edilmesini bildirerek davanın reddine ,%20 kötü niyet tazminatın davacıdan tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
… 7 İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası getirilmiş, yapılan incelemesinde; Davacı tarafından davalı aleyhine toplam 1.043.480,00 TL üzerinden ilamsız icra takibinin yapıldığı davalının yasal süresi içinde ödeme emrine itiraz ettiği takibin durduğu görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; davacı ile davalı arasında akdedilerek imzalanmış bulunan 01/02/2017 tarihli sözleşmenin 17/c maddesinde cihazların kullanılacağı süre boyunca TL , YTL , GBP , Euro ve Usd bankonatların yeni çıkacak adaptasyonlarının ücretsiz olarak yapılacağının net olarak kararlaştırıldığı, sadece sözleşmenin 17/d maddesinde banka tarafından talep edilmesi halinde TL, YTL; GBP Euro ve Usd dışında kalan yabancı para cinslerine adaptasyonun ücreti karşılığında yapılacağının kararlaştırıldığı, davacının davalı bankaya göndermiş olduğu 15/05/2009 tarihli emailinde de adaptasyon ücretinin ücretsiz yapıldığının bildirildiği, davacının sözleşmenin 17 maddesi kapsamında adaptasyon ücreti talep edemeyeceği, garanti süresi dolmuş makinelerin tamirinden dolayı TTK.nun 22.maddesi uyarınca talep edebileceği tamir ücretinin 235.332,34 TL olduğu hüküm vermeye elverişli denetime açık bilirkişi raporları ile anlaşıldığından; Davanın kısmen kabülüne itirazın kismen iptaline, takibin 235.332,34-TL üzerinden devamına, 235.332,34-TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, davalı tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak taraflarca belirlenebilir mahiyette bulunan likit alacak miktarına kötü niyetli olarak itiraz edildiğinden, kabul edilen toplam alacak miktarı üzerinden % 40 oranında icra inkar tazminatının (6352 Sayılı yasanın geçici 10. Maddesine göre bu kanunla ilgili hükümlerin yürürlüğe girdiği tarihten önce başlatılan takip işlemleri hakkında değişiklikten önceki uygulamaların devam edeceği, bu durumda 6352 sayılı yasanın yürürlüğe girdiği 03/04/2012 tarihinden önce yapılmış icra takipleri üzerine açılan davalarda %40 icra inkar tazminatı bu tarihten sonra yapılmış icra takiplerine ilişkin itirazın iptali davalarında da %20 icra inkar tazminatına hükmedileceği, takip tarihi 03/04/2012 tarihi olduğundan %40 icra inkar tazminatın) davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar taraf vekilleri tarafından istinaf edilmiş olup, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesinin 2019/469 Esas, 2022/557 Karar sayılı ilamında;”…Sözleşme ilişkisi yanlar arasında çekişmesiz olup uyuşmazlık davacının sözleşme gereğince edimini yerine getirip getirmediği, davalıya satış sonrası servis hizmeti verdiği para sayma makineleri üzerinde Türk lirasının YTL’den TL/ye geçişi sırasında yapılan yazılım güncellemelerinin taraflar arasındaki hukuki ilişki kapsamında ücrete tabi olup olmadığı ve davalının davacı tarafından eksik ifa edilen işler dolayısıyla uğradığı zarardan doğan bir alacak ve buna bağlı takas hakkının bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmıştır.Davacı tarafından düzenlenen ve takibe konu edilen faturalar;
1-1364 adet … hizmeti ile ilgili … sıra nolu, 14.02.2012 tarihli KDV dahil 800.932,07 TL bedelli,
2-523 adet … Tamir-Bakım ve program yükleme hizmeti ile ilgili … sıra nolu, 14.02.2012 tarihli KDV dahil 204.734,83 TL bedelli,
3-322 adet Para Say, -Bant. Mk. Tamir hizmeti ile ilgili, … sıra nolu, 14.02.2012 tarihli KDV dahil 37.813,11 TL bedelli faturalardır.
Davacı, faturaların davalının daha önceden başka firmalardan (garanti süreleri dolmuş) alınmış bir kısım para sayma makineleri, para bantlama makinelerinin tamir ve bakımlarına ilişkin ücretleri, davalının daha önceden … alınmış (garanti süreleri dolmuş) … makinelerinin tamir ve bakımlarına ilişkin ücretleri ve önceden … alınmış (garanti süreleri devam eden) … ve … marka para sayma makinelerine yeni yazılım yükleme, silme, kart değişimi ücretlerinden kaynaklandığını, davalıda, davacının garanti kapsamında hizmetleri ücretsiz vermeyi taahhüt ettiğini, davacının, 2007 yılından itibaren alman … marka makinalara garanti süreleri boyunca 3.573 bakım yapması gerekirken, 1399 bakıma ait bakım formunu müvekkil Bankaya teslim edebildiğini, davacı tarafından 2.174 bakımın eksik yapılması nedeniyle, makinalardan istenen verimin alınamadığını, davacının ücretsiz olarak yapması gerekirken bunu yapmadığını, 2174 bakıma ilişkin bedelin 2. ve 3. maddelerde belirtilen davacı alacaklarından mahsup edildikten sonra firma tarafından müvekkili Bankaya ödenmesi gerektiğini, davacı firmanın garanti süresi bitmiş … marka cihazlara 182 adet bakım yaptığını, davacının … dışındaki para sayma makinalar ile ilgili yapmış olduğu tamirlerin sayısının ise 166 adet olduğunu, ancak bu hizmetler için uygulanacak ücret hakkında müvekkili Banka ile davacı arasında bir mutabakat bulunmadığını iddia etmiştir. Mahkemece ilk bilirkişi raporundaki veriler doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosya kapsamında 01.02.2007 tarihli imzasız iki adet taslak sözleşmesi bulunmaktadır. Taslak metinlerin 17. Maddesinde YTL/TL dönüşüm uyarlamasının ( Upgrade hizmetinin) ücrete tabi olduğu düzenlenmişken, taraflarca imza altına alınan 01.02.2017 tarihli sözleşmede bu hükümlere yer verilmemiştir.
Taraflar arasında imzalı “…”nin2. maddesi; İş bu sözleşme Garanti kapsamındaki söz konusu makinelerin bakımının yapılması, her türlü arızalarının giderilmesi ve faal hale getirilmesi için yapılmıştır. Garanti kapsamında her türlü arıza giderimi ve servis hizmeti için ayrıca firma tarafından ücret talep edilmeyecektir
.4. Periyodik bakımlar yılda 2 kez yapılacak, iki bakım arasında en az 5 ay süre olacaktır. Periyodik bakımlarda Firma teknik servis elemanlarının yol ve konaklama masrafları Banka’dan lalep edilmeyecektir.
5. Periyodik bakım tarihleri dışındaki arızalarda İstanbul’da bulunan şubelerdeki makineler için Firma elemanınca şubeye gidilerek hizmet verilecektir. Anzanın Firma elemanı tarafından şubede giderilmemesi durumunda, şubeye arızalı makine yerine geçici yedek makine verilecektir.
6. Periyodik bakım dışındaki arızalarda … dışındaki şubelerde kullanılan makineler ilgili Şube’ce Firmaya gönderilerek tamir ettirilecektir. Arızalı makinenin firmaya ulaştıktan sonra, onarım süresi iki (2) işgününden dahi fazla sürdüğü takdirde, firma tarafından Şubeye kargo ile yedek makine gönderilecektir, Kargo ücreti gönderen tarafa aittir.
7. Banka; arızalı makineyi Firmaya e-mail veya faksla bildirecek, bu arıza bildirimine ait faks e-mail alındıları ihbar yerine geçerli olacaktır. Bildirimin telefonla yapılması halinde telefon açıldığı tarih vc saat şube ve firma tarafından karşılıklı olarak not edilecektir. Firma bildirilen arızaya istinaden mesai saatleri dahilinde İstanbul içindeki arızalara ihbarın firmaya ulaşmasından itibaren 24 saat içinde, İstanbul dışındaki şubelerde ihbarın ve makinenin firmaya ulaşmasından itibaren iki (2) iş günü içinde makineye müdahale ederek makinenin çalışır duruma gelmesini sağlayacaktır. Onanm süresi iki (2) işgününü aştığı takdirde Firma tarafından ilgili şubeye geçici yedek makine gönderilecektir.
9. Garanti süresi her bir makine için, makinenin şubeye gönderiliş tarihinden itibaren iki (2) yıldır. Garanti süresince makinelerin periyodik bakım dahil her türlü bakım, onarım, yedek parça için Firma tarafından Banka’dan hiçbir ücret talep edilmeyecektir. Garanti süresince yapılan bakımlarda, firma tarafından bakımın yapıldığına dair şube kaşe imzalı bakım formu bankaya teslim edilecektir. Şubelerden Firmaya tamir için gelen makinelerin listesi firma tarafından her ay periyodik olarak Destek Hizmetleri ve Satın Alma Müdürlüğüne raporlanacaktır.
10. TCMB tarafından önümüzdeki yıllarda tedavüle çıkacak TL, banknotların sahip olacağı güvenlik kriterlerine adaptasyonun firma tarafından sağlanacağı ve böylece makinenin sahte ayırma özelliğinin yeni banknotlar için de geçerli olduğu firma tarafından garanti edilmektedir.
Sözleşmenin 1. ve 9. Maddesi dikkate alındığında sözleşmenin davalının, davacıdan satın alacağı makineler için düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Davalı 27/08/2009 tarihinde,… 9. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında, para sayma makinelerinin bakımı sırasında davacı çalışanı …’in hırsızlık yaptığından bahisle davacı şirket ile dava dışı … aleyhinde tazminat davası açtığı, mahkemenin 2012/264 K. Sayılı kararı ile davanın davalı … yönünden tümüyle, davalı şirket yönünden KISMEN KABULÜ ile 100.000 EURO davacı zararının, davalı … bu tutarın tamamından, davalı şirket bu tutarın %50’si olan 50.000 EURO’luk kısmından sorumlu olacak şekilde davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine şeklinde karar verildiği, kararın Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 30.09.2013 tarih, 2013/9642 E.,2013/13498 K. Sayılı kararı ile onandığı anlaşılmıştır.
Somut davada, İhtilafın çözümünde taraflarca imza altına alınmış sözleşmenin esas alınması gerekmektedir. Faturaların Upgrade hizmeti ile garantisi dolan ve davacı dışında 3.kişiden alınan makineler için verilen hizmetlere ilişkin düzenlendiği yönündeki davacı iddiası dikkate alındığında, sözleşmenin 9. Maddesi gereğince davalının davacıdan satın aldığı makinelerin teslim tarihinin belirlenmesi zorunludur. Her bir makinenin garanti süresinin teslime göre belirlenmesi gerekmektedir. Yine sözleşmenin 9. maddesi uyarınca, garanti süresince yapılan bakımlarda, firma tarafından bakımın yapıldığına dair şube kaşe imzalı bakım formu bankaya teslim edildiğine ve şubelerden Firmaya tamir için gelen makinelerin listesinin firma tarafından her ay periyodik olarak Destek Hizmetleri ve Satın Alma Müdürlüğü de raporlandığına ilişkin belgeleri sunması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
6102 sayılı TTK 20. maddesi gereğince, tacir olan veya olmayan bir kişiye, ticari işletmesiyle ilgili bir bir iş veya hizmet görmüş olan tacir, uygun bir ücret isteyebilir.
taraflara sözleşmenin 9. Maddesi gereğince davacı firma tarafından bakımın yapıldığına dair şube kaşe imzalı bakım formunun bankaya teslim edildiğine ve şubelerden Firmaya tamir için gelen makinelerin listesinin firma tarafından her ay periyodik olarak Destek Hizmetleri ve Satın Alma Müdürlüğü ne raporlandığına ilişkin belgeleri ibraz konusunda süre verilerek, davalının davacıdan satın aldığı makinelerin şubelere gönderiliş tarihlerinin ne olduğu, her bir makine için sözleşmenin 9. Maddesi gereğince garanti süresinin hangi tarihte başladığı, davacının 01.02.2017 tarihli sözleşme gereğince garanti kapsamında kaç makine için hangi hizmetleri verdiği, davalının, davacıdan satın aldığı garantisi dolan makinalar ve davalının 3.kişiden satın aldığı makineler ile ilgili davacı hizmetinin bulunup bulunmadığı, varsa sözleşmede her hangi bir bedel öngörülmediğinden hizmet tarihi itibari ile rayiç bedellerinin tespiti konularında yeni bir bilirkişi heyetinden; tarafların iddia ve savunmalarının tereddüde yer vermeyecek şekilde değerlendirildiği; ayrıntılı, açıklayıcı, hüküm kurmaya elverişli, denetimine uygun, tarafların itirazlarını da karşılayacak şekilde rapor alınarak hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir. Bu sebeple ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması gerektiği..” şeklinde hüküm kurulmuştur.
Mahkememizce İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesinin 2019/469 Esas, 2022/557 Karar sayılı ilamına uyularak yargılamaya Mahkememizin 2022/381 Esas sayılı dosyası üzerinden devam olunmuştur.
Mahkememizce davacı ve davalının ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenmek suretiyle davalının davacıdan satın aldığı makinelerin şubelere gönderiliş tarihlerinin ne olduğu, her bir makine için sözleşmenin 9.maddesi gereğince garanti süresinin hangi tarihte başladığı, davacının 01/02/2017 tarihli sözleşme gereğince garanti kapsamında kaç makine için hangi hizmetleri verdiği, davalının davacıdan satın aldığı garantisi dolan makineler ve davalının 3.kişiden satın aldığı makineler ile ilgili davacı hizmetinin bulunup bulunmadığı, varsa sözleşmede herhangi bir bedel öngörülmediğinden hizmet tarihi itibari ile rayiç bedellerinin tespiti hususunda bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, ibraz edilen 01/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda; Davacı … Şirketi, 10.04.2012 tarihinde, davalı … BANKASI A.Ş. hakkında, … 7.İcra Dairesinin …E. sayılı dosyası ile, 1.043.480 TL asıl alacak üzerinden (asıl alacağa takip tarihinden itibaren değişken ticari avans faiz oranları dikkate alınarak hesaplanan faizi, icra masrafları ve vekalet ücretiyle birlikte tahsili, fazlaya dair ve faiz oranlarındaki artıştan doğan talep hakkı saklı tutularak, BK 84.maddesi gereğince kısmi ödemeler öncelikle işlemiş faiz, masraf ve ferilere mahsup edilmek üzere) ilamsız icra takibine geçtiği, takip talebi ve ödeme emrinde borcun nedeninin, “faturalar, sözleşmeler, cari hesap alacağı, para sayma makinalarının bakımı ve yeni yazılım yüklenmesiyle ilgili alacak” şeklinde belirtildiği, icra dosyasında, davacı takip alacaklısı tarafından, davalı takip borçlusu adına (… Bankası A.Ş. Genel Müdürlük Destek Hizmetleri ve Satın Alma Müdürlüğü) tanzim edilmiş, … tarih … numaralı 204.734,83 TL, …tarih … numaralı,… tarih … numaralı 800.932,07 TL olmak üzere toplam fatura alacağının 1.043.480,01 TL olduğu, ancak davalı takip borçlusu … Bankası vekilinin dosyaya sunduğu 18/05/2012 tarihli dilekçesiyle müvekkili bankanın alacaklı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığından bahisle, takipte istenen asıl alacağa, işlemiş faizine, faiz oranına ve alacağın tüm ferilerne itiraz ettiği ve takibi durdurduğu, huzurdaki davanın bu takibe yapılan itirazın iptaline yönelik bulunduğu, davacının davalıdan talep edebileceği toplam alacağının takip tarihi itibariyle tamamı asıl alacak olmak üzere 800.932,07 TL olarak tespit edildiği, davacının alacağının yasal defterlerinde kayıtlı bulunduğu ve bu alacakları için karşılık ayırarak şüpheli alacaklar hesabında takibini sürdürdüğü bildirilmiştir.
Tarafların bilirkişi raporuna yapmış olduğu itirazların değerlendirilmesi, davalının 3.kişiden satın aldığı makinelere ilişkin hizmet sunulup sunulmadığı, sunuldu ise miktarının ne olduğu konusunda bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, ibraz edilen 09/10/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda bilirkişiler kök raporundaki değerlendirmelerinde bir değişiklik bulunmadığını bildirmişlerdir.
İstanbul Bam 17.Hukuk Dairesinin kararında belirtildiği üzere dosya kapsamında 01.02.2007 tarihli imzasız iki adet taslak sözleşmesi bulunmaktadır. Taslak metinlerin 17. Maddesinde YTL/TL dönüşüm uyarlamasının ( Upgrade hizmetinin) ücrete tabi olduğu düzenlenmişken, taraflarca imza altına alınan 01.02.2017 tarihli sözleşmede bu hükümlere yer verilmemiştir Taraflarca imza altına alınan 01.02.2017 tarihli taraflarca imzalanmış sözleşme hükümleri değerlendirilerek sonuca varılması gerekmektedir
Davacı ile davalı arasında 01/02/2017 tarihli … marka para sayma dolar Euro kontrol makinelerine ilişkin satın alma bakım onarım garanti sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin 2.maddesinde garanti kapsamındaki makinelerin bakımının yapılması, her türlü arızaların giderilmesi ve faal hale getirilmesi için ayrıca ücret talep edilmeyeceği, 4.maddesinde periyodik bakımların yılda 2 kez yapılacağı, 2 bakım arasında en az 5 ay süre olacağı, periyodik bakımlarda firma teknik servis elemanlarının yol ve konaklama masraflarının bankadan talep edilmeyeceği, garanti süresinin her bir makine için şubeye gönderiliş tarihinden itibaren 2 yıl olduğu, garanti süresince makinelerin periyodik bakım dahil her türlü bakım onarım yedek parça için firma tarafından bankadan hiçbir ücret talep edilmeyeceği, garanti süresince yapılan bakımlarda firma tarafından bakımın yapıldığına dair şube kaşe imzalı bakım formunun bankaya teslim edileceği, 5.maddesinde Periyodik bakım tarihleri dışındaki arızalarda …’da bulunan şubelerdeki makineler için Firma elemanınca şubeye gidilerek hizmet verileceği Arızanın Firma elemanı tarafından şubede giderilmemesi durumunda, şubeye arızalı makine yerine geçici yedek makine verileceği,6.Periyodik bakım dışındaki arızalarda İstanbul dışındaki şubelerde kullanılan makineler ilgili Şube’ce Firmaya gönderilerek tamir ettirileceği, Arızalı makinenin firmaya ulaştıktan sonra, onarım süresi iki (2) işgününden dahi fazla sürdüğü takdirde, firma tarafından Şubeye kargo ile yedek makine gönderileceği Kargo ücretinin gönderen tarafa ait olduğu,7.maddesinde Banka; arızalı makineyi Firmaya e-mail veya faksla bildireceği, bu arıza bildirimine ait faks e-mail alındıları ihbar yerine geçeceği. Bildirimin telefonla yapılması halinde telefon açıldığı tarih vc saat şube ve firma tarafından karşılıklı olarak not edileceği, Firmanın bildirilen arızaya istinaden mesai saatleri dahilinde … içindeki arızalara ihbarın firmaya ulaşmasından itibaren 24 saat içinde, … dışındaki şubelerde ihbarın ve makinenin firmaya ulaşmasından itibaren iki (2) iş günü içinde makineye müdahale ederek makinenin çalışır duruma gelmesini sağlayacaktır. Onarım süresi iki (2) işgününü aştığı takdirde Firma tarafından ilgili şubeye geçici yedek makine gönderileceği,9.maddesinde ,Garanti süresi her bir makine için, makinenin şubeye gönderiliş tarihinden itibaren iki (2) yıldır. Garanti süresince makinelerin periyodik bakım dahil her türlü bakım, onarım, yedek parça için Firma tarafından Banka’dan hiçbir ücret talep edilmeyecektir. Garanti süresince yapılan bakımlarda, firma tarafından bakımın yapıldığına dair şube kaşe imzalı bakım formu bankaya teslim edilecektir. Şubelerden Firmaya tamir için gelen makinelerin listesi firma tarafından her ay periyodik olarak Destek Hizmetleri ve Satın Alma Müdürlüğüne raporlanacağı 10.maddesinde TCMB tarafından önümüzdeki yıllarda tedavüle çıkacak TL, banknotların sahip olacağı güvenlik kriterlerine adaptasyonun firma tarafından sağlanacağı ve böylece makinenin sahte ayırma özelliğinin yeni banknotlar için de geçerli olduğunun firma tarafından garanti edildiği, 13.maddesinde firmanın banka şubelerinde ve kendi işyerinde cihazlarda yapmış olduğu her türlü bakım onarım işlerini servis formları ile belgeleyeceği, 17/a maddesinde; firmanın sözleşme konusu sahtelik kontrol özellikli para sayma makinelerinin TLden YTL, USD, İngiliz Sterlini ve Euro cinsinden tedavüldeki türler için tanıma ve sahtelik kontrol özelliklerinin güncel olarak yüklenmiş olduğu, 17/b maddesinde ; a fıkrasında belirtilen efektif cinslerine göre bankonotların yeni çıkan sahtelik özelliklerine adaptasyonların ücretsiz yapılacağının kararlaştırıldığı, davacı tarafından 14/02/2012 tarihli A094216 sıra numaralı, 800.932,07 TL’lik fatura ile birlikte 1.364. Adet … makinelerine ait dönüşüm işine ilişkin alacak talebinde bulunulmuş ise de; taraflar arasında akdedilen 01/02/2017 tarihli sözleşmenin 17/c, 17/d maddeleri kapsamında makinelerin upgrade işlemi kapsamında ücret alınmayacağının kararlaştırıldığı, davacı tarafından İş Bankasına gönderilen 15/05/2009 tarihli emailde de YTL/ den TL ye geçiş aşamasında çok kısa sürede yapılmış olan bu işlemlerden dolayı makine başına alınması gerekli olan upgrade işlem parasının 40 yıllık iş bankası ve …ve işbirliğinin hatırı ve müdür beyin ısrar ve daha sonrakı siparişler açısından önemli olduğunun anlatılması üzerine ücret alımı yapılmadığının bildirildiği de dikkate alındığında davacının YTL den TL ye geçiş aşamasında yapmış olduğu işlemleri sözleşme kapsamında ücretsiz olarak yaptığının kabulü gerekeceği, sözleşmenin tacir olan davacıyı bağlayacağı, bu sebeple davacının upgrade işlemine yönelik alacak talebinde bulunamayacağı sonucuna varılmıştır.
İstanbul Bam 17 Hukuk Dairesinin kaldırma kararında sözleşmenin 9. Maddesi gereğince davacı firma tarafından bakımın yapıldığına dair şube kaşe imzalı bakım formunun bankaya teslim edildiğine ve şubelerden Firmaya tamir için gelen makinelerin listesinin firma tarafından her ay periyodik olarak Destek Hizmetleri ve Satın Alma Müdürlüğü ne raporlandığına ilişkin belgeleri ibraz konusunda süre verilerek, davalının davacıdan satın aldığı makinelerin şubelere gönderiliş tarihlerinin ne olduğu, her bir makine için sözleşmenin 9. Maddesine göre garanti süresinin hangi tarihte başladığı, davacının 01.02.2017 tarihli sözleşme gereğince garanti kapsamında kaç makine için hangi hizmetleri verdiği, davalının, davacıdan satın aldığı garantisi dolan makinalar ve davalının 3.kişiden satın aldığı makineler ile ilgili davacı hizmetinin bulunup bulunmadığı, varsa sözleşmede her hangi bir bedel öngörülmediğinden hizmet tarihi itibari ile rayiç bedellerinin tespiti konularının irdelenerek çözüme gidilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Davacı şirket tarafından davalı bankaya satılan ancak garanti süresi geçmiş olan makinelerin tamir ve bakımına ilişkin 204.734,83-TL lik fatura kapsamında 1279 adet makine için hizmet verildiği, bunlardan garanti kapsamına girmeyen 523 adet makine için fatura kesildiği, garanti kapsamındaki 739 adet makine için verilen hizmet karşılığı ücret alınmadığı iddia edilmiştir. Yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda; davacı ve davalı … bankası tarafından sunulan belgelerin incelenmesi sonucunda; Bilsens makinelerin garanti başlangıç bitiş tarihleri ile diğer makinelerin garanti bitiş ve başlangıç tarihlerini gösterir listelerin dosyaya sunulduğu bu listelerin incelenmesinde 38 makinenin garanti süresinin 2008 yılında 549 adetinin 2009 yıl sonunda geri kalan 806 adetinin ise 210-2011 yıllarında sona erdiği, davalı bankaca bu listelerde yer alan makineler ile ilgili olarak ilgili şubelere teslim tesellüm belgelerinin dosyaya sunulamaması sebebi ile listede yer alan garanti başlangıç bitiş tarihlerinin denetiminin yapılamadığı ancak davalının dosyaya sunduğu 28/12/2022 tarihli dilekçe ekindeki listeye göre garanti bitiş tarihinin çok azının 2007 yılına ait olduğunu garanti bitiş tarihlerinin 2009-2010-2011 yıllarına ait olduğu tespit edildiğinden davacının bakım ücreti olarak talep ettiği makinelerin henüz garanti kapsamı içinde bulunduğu sonucuna ulaşılarak davacının makinelerin tamir ve bakımına ilişkin olarak 204.734,83-TL talep edemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Davacı tarafından davalı bankanın başka kuruluşlardan satın aldığı ancak bakımını yaptığı makinelere ilişkin 37.813,11-TL alacak talebinde bulunulmuştur. Mahkememize ibraz edilen bilirkişi raporunda; 3. Kişiden alınan makinelerin garanti bitiş tarihlerinin 2009-2010-2011 yıllarına ait olması ve bu makineler içinde davalı bankaya hizmet verildiği, makinelerin davacıdan alınmadığı gözetildiğinde söz konusu fatura bedelinin davalı banka tarafından davacıya ödenip ödenmemesi gerektiğinin mahkemenin taktirinde olduğu bildirilmiştir. Davalının 3. Kişiden almış olduğu makineler ile ilgili olarak davacının hizmet verdiği bu makinelerin davacıdan satın alınmaması sebebi ile garanti kapsamında kabul edilerek davacının vermiş olduğu hizmeti alamayacağı yönündeki bilirkişi görüşüne iştirak edilmemiş, davacının 3. Kişilerden satın alınan makineler için yapmış olduğu hizmet bedeli olan 37.813,11-TL yi talep edebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; Davanın kısmen kabulüne, itirazın kısmen iptaline, takibin 37.813,11 TL üzerinden devamına, asıl alacak 37.813,11 TL’ye takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, %40 tazminatın davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulüne, itirazın kısmen iptaline, takibin 37.813,11 TL üzerinden devamına, asıl alacak 37.813,11 TL’ye takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
2-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 15.125,24 TL %40 tazminatın davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 2.583,01 TL nispi karar ve ilam harcından başlangıçta yatırılan 10.278,30 TL peşin harç ile icra veznesine yatırılan 5.217,40 TL harcın toplamı olan 15.495,70 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 12.912,69 TL harcın kararın kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yatırılan 2.583,01- TL harç ile, yine davacı tarafından yapılan bozmadan önce 6.845,00 TL, bozmadan sonra yapılan 18.327,00 TL olmak üzere toplam 25.172,00 TL yargılama giderinin davanın kabul edilen kısma tekabül eden 911,22 TL sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan bozmadan önce 23,00 TL yargılama giderinin davanın reddedilen kısmına tekabül eden 22,16 TL’sinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
6- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13.maddesi uyarınca maktu vekalet ücretinden az olamayacağından 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın reddedilen kısmı üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca hesaplanan 140.623,36 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
8-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, talep halinde ve karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 09/11/2023

Başkan
E-İMZALI
Üye
E-İMZALI
Üye
E-İMZALI
Katip
E-İMZALI

Harç Beyanı
K.H.= 2.583,01 TL
P.H.= 15.495,70 TL
B.H= 12.912,69 TL

Davacı yargılama gideri
Bozmadan önce: 6.845,00 TL
Bozmadan sonra: 18.327,00 TL
Toplam: 25.172,00 TL

Davalı yargılama gideri
23 TL tebligat gideri

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.