Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/176 Esas
KARAR NO : 2023/174

DAVA : Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi)
DAVA TARİHİ : 10/03/2022
KARAR TARİHİ : 07/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle, davacı müvekkillerin adi ortaklık sözleşmesi ile birlikte ortak yürütülen … ünvanlı iş yerinin doğal gaz kullanımının kaçak olduğu iddiasıyla tanzim edilen, ancak davacılara tebliğ edilmeyen tutanaklardan kaynaklı, doğal gaz tüketim ve ceza bedeline ilişkin fatura düzenlenerek davacı …’e tebliğ edildiğini, müvekkillerin … adresinde bulunan iş yerindeki doğal gazı davalı şirketten … tesisat numarası ile … nolu sayaç üzerinden aldığını, müvekkile davalı kurum tarafından tebliğ edilen … tarih ve … numaralı faturada Kaçak Gaz Kullanım bedeli olarak 110.597,36 TL tutarında ceza kesilmiş, fatura bedeli de 65.252,44 TL(KDV dahil) olarak belirlendiğini, kaçak doğal gaz kullanımı nedeniyle kesilen işbu ceza ve toplam tüketim bedeliyle tanzim edilen 175.849,00 TL tutarındaki fatura, görevli memurlar tarafından hatalı inceleme yapılarak düzenlendiğini, söz konusu taraflarına tebliğ edilen faturaya karşı Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmenliğinin 50. Maddesine istinaden süresinde itiraz edildiğini, ancak davalı kurum tarafından yapılan itirazın 04/03/2022 tarihinde sms yoluyla bilgilendirme yapılarak haksız bir şekilde ret edildiğini, söz konusu yönetmenliğin 50/3-son cümle maddesi gereği itirazın ret edildiği tarihten beş iş günü içerisinde fatura bedelinin ödenmesi gerektiği ve gecikme halinde yaşanabilecek gaz kesintisi ve benzeri yaptırımlar nedeniyle mağduriyet yaşanmaması açısından davacı müvekkilin tüm borçtan sorumlu olmadığının tespiti için dava açma zorunluluğu doğduğunu, somut olaya ilişkin davalı yanca uyuşmazlık konusu 65.252,44 TL(KDV dahil) tüketim bedeli ve 110.597,36 TL kaçak ceza bedelinin neye göre belirlendiğine ilişkin herhangi bir yazılı tutanak verilmediği gibi yargılama aşamasında, davalı kurumdan istenecek uyuşmazlık konusu abonman sözleşmesine ilişkin dosya içeriği işlem dosyası ile kanıtlanacağı üzere, davacının doğal gaz tüketimine yönelik bugüne kadar herhangi bir usulsüzlük tutanağının düzenlenmediği de anlaşılacağını, öte yandan doğal gaz tüketim faturası ve kaçak gaz ceza bedelinin kabul edilmesi halinde ise; yargılama aşamasında dosyaya getirilecek tutanaklar ve davacı adına düzenlenen faturalara ilişkin hesap ekstresi göz önüne alınarak yaptırılacak bilirkişi incelemesi sonucunda tüketim bedeli ve ceza miktarının aşırı olduğu da anlaşılacağını, davacının borç tehdidi altında olması nedeniyle belirtilen borcun olmadığının tespitini ve ödenen veya ödenecek paraların istirdadını istemek zorunluluğu doğduğunu, tüm bu nedenlerle öncelikle, henüz icra takibi başlatılmamış olan … tarih ve … numaralı faturada belirtilen 175.849,00 TL miktar borç yönünden icra takibinin durdurulması bakımından ihtiyati tedbir kararı verilmesine, uyuşmazlık konusu faturadan dolayı davacı müvekkillerin davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine, dava süresince uyuşmazlık konusu faturanın icra tehdidi altında ödenmesi durumunda, alacaklıya ödenecek bedelin ödeme tarihi itibariyle ticari faizi ile geri alınmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkil şirket …’ın, TTK hükümlerine göre kurulduğunu, bir özel hukuk tüzel kişisi olarak, 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun bu kanuna dayanarak yürürlüğe koyduğu mevzuata tabi olarak, … genelinde şehir içi doğal gaz dağıtım hizmetini ifa ettiğini, … kanunların ve yönetmeliklerin kendisine tanıdığı hak ve yükümlülüklere riayetle faaliyetlerini icra ettiğini, dava ile borçlu olmadığının tespiti ile 27.01.2022 tarih, … sayılı 175.849,00TL bedelli faturanın icra takibine konu edilmemesi ve faturaya dayalı olarak davacının doğal gazının kesilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiğini, İhtiyati tedbir talebinin reddedildiğini, borçlu olduğu sabit olan davacının haksız davasının reddini talep etme zorunluluğu doğduğunu, davacılardan … adına, … numaralı tesisatın kayıtlı olduğu kumaş ve tekstil ürünlerini ağartma ve boyama hizmetleri konusunda ticari faaliyette bulunmakta olduğu … adresinde … vergi kimlik no ve … sözleşme hesap no ile 09.01.2018 tarihinde sözleşme yaparak ticari aboneliğini başlatmış, onaylı proje kapasitesine istinaden tarafına G65 tip sayaç tahsis edilmiş, ve resmi gaz açılış işlemleri yapıldığını, … numarasına kayıtlı adreste 15.10.2021 tarihinde yapılan saha tespitinde, onaylı proje dışı cihazlar eklenmek suretiyle, bahse konu tesisata tesis edilmiş olan doğal gaz sayacında kapasite aşımı yapılarak kaçak doğal gaz kullanımı yapıldığı tespit edilmiş olup bu sebeple davacıya kaçak kullanım ceza bedeliyle birlikte 175.849,00TL tutarında fatura tahakkuk edildiğini, davacı şirket tarafından doğalgaz sözleşmesinde onaylanan projeye, proje dışı cihazlar eklenmek suretiyle tesisata müdahale edildiğini, doğal gaz sayacında kapasite aşımı yapıldığı sabit hale geldiğini, davacının onaylı proje dışı cihaz eklemek suretiyle tesisata müdahale ederek kaçak doğalgaz kullandığı tespit edildiğini, davacının kapasite aşımı yaptığının sabit olduğunu, Müvekkil şirket … tarafından, davacının kullandığı sayaca müdahale edilmiş olabileceği şüphesiyle yapılan saha tespitinde kaçak doğal gaz kullanımı yapıldığı tespit edildiğini, Müvekkil şirketin her zaman sayacı kontrol edebileceği Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ile hüküm altına alınmış olup Sayaçların Kontrol Edilmesi’ne ilişkin 43. maddesi; “Dağıtım şirketi, sayaçları gerekli gördüğü zamanda müşterinin nezaretinde olsun veya olmasın her zaman kontrol edebilir. Yapılan kontrolde, sayaçta arıza tespit edilirse, endeks değerini de içeren tutanak düzenlenerek çalışır durumda başka bir sayaç takılır.” şeklinde olduğunu, bu doğrultuda, müvekkil şirket tarafından 15.10.2021 tarihinde yapılan saha tespitinde, davacı firma tarafından onaylı proje dışı cihazlar eklenmek suretiyle, bahse konu doğal gaz sayacında kapasite aşımı yapılarak kaçak doğal gaz kullanımı yapıldığı tespit edildiğini, EPDK Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin kaçak doğalgaz kullanımı başlıklı 52. Maddesi; “Dağıtım sistemine veya sayaca ya da tesisata müdahale edilerek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, tüketimin eksik veya hatalı ölçülerek ya da hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmiş sayaçtan geçirilmeden mevzuata aykırı bir şekilde tüketilmesi, kaçak doğal gaz kullanımı olarak kabul edilir. Kaçak doğal gaz kullanımının tespit edilmesinde, dağıtım şirketinin tespitini doğru bulgu ve belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır. Kaçak doğal gaz kullanıldığının tespit edilmesi halinde, dağıtım şirketi tarafından tutanak düzenlenir ve kaçak kullanımın engellenmesi için gereken önlemler alınır.” şeklinde olduğunu, onaylı proje dışı cihaz eklemek suretiyle tesisata müdahale ederek tüketimin doğru tespitini engellemiş dolayısıyla kaçak doğalgaz kullandığı sabit hale geldiğini, davacıya tahsis edilen g65 tipi sayaç 300mb basınçta 130 m3/h tüketim kaydetme kapasitesine sahipken, davacının tesisata müdahale ederek eklediği cihazların toplamı ile saatte 136,45 m3 tüketim yaptığı tespit edildiğini, davacının eklediği cihazlar sebebiyle 6,45 m3’lük tüketim açığı meydana geldiğini, davacının doğalgaz kullanımının şaibeli olduğundan müvekkil şirket igdaş tarafından davacının lehine olacak şekilde kıyas hesabı yapılarak tahakkuk edilen faturanın, epdk mevzuatları usulune uygun olduğunu, Müvekkil şirket tarafından yapılan saha tespitinde davacı şirket haftada 6 gün, günde 12 saat çalışma saatinin olduğunu beyan ettiğini, bu beyan doğrultusunda, müvekkil şirket tarafından davacı firmanın çalışma süresi toplamından 1 saatlik mola süresi olabileceği göz önünde bulundurularak bu sürenin düşüldüğünü, Müvekkil şirket tarafından davacıya bu bilgiler ışığında günde 6,45m3/h debi farkı*11 saat çalışma süresi= 70,95m3 kaçak tüketim hesaplandığını, tatil günleri hesaplamalardan düşülmüş ve 312 gün*70,95m3= 22.136m3 kaçak kıyas bedeli+%200 kaçak kullanım bedeli cezası ile 27.01.2022 tarih, … numaralı 175.849,00TL tutarlı kapasite aşımı sebebiyle kaçak kullanım faturası tahakkuk edildiğini, davacıya mevzuat gereği geriye dönük 1 yıldan fazla kaçak kullanım işlemi uygulanmadığından, 1 yıllık toplam kapasite aşımı kaçak kullanımı 22.136m3 olarak hesaplanmış ve %200 kaçak kullanım cezası ile birlikte 27.01.2022 tarih, … no 175.849,00TL tutarında kaçak kullanım faturası tahakkuk edildiğini, zira bu usul EPDK mevzuatına son derece uygun olup dayanağı Kaçak kullanım gerçekleştiren abonelere uygulanacak cezai şarta ilişkin Kaçak veya Usulsüz Doğal Gaz Kullanımı Durumunda Uygulanacak Usul ve Esaslar’ın 4. Maddesi olduğunu, İlgili hüküm, “Kaçak olarak kullanılan doğal gaz tüketim bedeli; kaçak doğal gaz kullanım miktarı ve faturalandırmanın yapıldığı tarihteki cari perakende satış fiyatı esas alınarak hesaplanır. Dağıtım şirketi, müşterilerle yapacağı anlaşma ve sözleşmelerde kaçak doğal gaz kullanım miktarının % 200’üne kadar, tekerrürü halinde ise % 300’üne kadar “kaçak doğal gaz kullanım bedeli” uygulanabileceğine ilişkin hükümlere yer verebilir.” şeklinde olduğunu, davacıya tahakkuk ettirilen tüketim bedeli ve cezai şartlı kaçak doğalgaz bedelinin Enerji Piyasası mevzuatına uygun olduğu ortada olduğunu, Nitekim, Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin Sayaç başlıklı 40. maddesinde; “Sayaçların takılması, sökülmesi, değiştirilmesi, kontrolü ve benzeri herc türlü işlem, dağıtım şirketince gerçekleştirilir. Müşteri, sayaca hiçbir şekilde müdahale edemez. Sayaçlara dışarıdan yapılan müdahale sonucu oluşacak zarar ve ziyan müşteri tarafından karşılanır.” dendiğini, dolayısıyla müvekkil şirketin davacıya tahakkuk ettiği faturada tüm aşamaların mevzuata uygun şekilde işletildiğini, müvekkil şirket tarafından davacıya tahakkuk edilen faturada davacı lehine olabilecek tüm hususlar ayrıntılarıyla düşünülmüş ve hesaba katılmış olup davacının hakkı gasp edilmemek amaçlandığını, bu nedenlerle davacının onaylı proje dışı cihazlar eklemek suretiyle tesisata müdahale ederek kaçak doğalgaz kullandığı, İgdaş tarafından davacıya tahakkuk edilen faturada yanlışlık bulunmadığı ve usule uygun olduğu hususları göz önüne alınarak davacının soyut ve gerçeği yansıtmayan iddialarının ve huzurdaki haksız davanın esastan reddine, 27.01.2022 tarih, … no 175.849,00TL tutarında kaçak kullanım faturasından dolayı borçlu olduğunun tespitine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, … tarih, … numaralı faturadan dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkememizin 21/06/2022 tarihli celse ara kararı gereği, Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller ve dosyadaki belgeler, sayaç dökümleri, tüketim miktarları, tesisat ve raporlar incelenerek, öncelikle davacının kapasite aşımı yapıp yapmadığının tesit edilmesi, projeye aykırı bir durum olup olmadığının belirlenmesi, kaçak doğalgaz kullanımı söz konusu ise davalı tarafından düzenlenen faturanın fiili duruma ve mevzuata uygun olup olmadığının tespit edilmesi, davacının davalıya fatura nedeniyle borçlu olup olmadığı konusunda rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişiler Doğalgaz hususunda uzman Makine Mühendisleri …, … ile …’ın 05/09/2022 tarihli raporunda özetle, Davalı tarafa ait işletmede kazan değişimi ve ilave numune yıkama kazanı sebebiyle sayaç kapasitesini aşan, tüketimin meydana gelmediğine, davacı tarafça doğalgaz tesisatına yapılan ilave ve değişiklikler sebebiyle usulsüzlük yapıldığına, davacı tarafa ait işyerinde ölçümsüz ve kaçak gaz kullanılmamış olduğuna, davalı kurum tarafından düzenlenen faturada davacı tarafa yükletilen 110.597,36.-TL kaçak tüketim bedelinin uygun bulunmadığı görüş ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Mahkememizin 08/11/2022 tarihli celse ara kararı gereği, projelerin ibraz edilmesi halinde dosyanın önceden rapor alınan bilirkişi heyetine tevdi edilerek itirazların sunulacak projelerin irdelenerek, değerlendirilip ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişiler Doğalgaz hususunda uzman Makine Mühendisleri …, … ile …’ın 21/12/2022 tarihli raporunda özetle, Davalı tarafa ait işletmede kazan değişimi ve ilave numune yıkama kazanı sebebiyle sayaç kapasitesini aşan, tüketimin meydana gelmediğine, davacı tarafça doğalgaz tesisatına yapılan ilave ve değişiklikler sebebiyle usulsüzlük yapıldığına, davacı tarafa ait işyerinde ölçümsüz ve kaçak gaz kullanılmamış olduğuna, davalı kurum tarafından düzenlenen faturada davacı tarafa yükletilen 110.597,36.-TL kaçak tüketim bedelinin uygun bulunmadığı görüş ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacıların adi ortak olarak … ünvanlı iş yerini işlettikleri, davalı ile doğal gaz aboneliği başlatılarak … tesisat numarası ile … nolu sayaç üzerinden doğal gaz aldıkları, davalı tarafça, davacılar aleyhine, dava konusu …tarih ve … numaralı fatura ile Kaçak Gaz Kullanım bedeli olarak 110.597,36 TL tutarında ceza ve 65.252,44 TL(KDV dahil) kullanım bedelinin tahsilinin istendiği, davacı tarafça ise anılan faturaya itiraz edilerek bu faturadan dolayı borçlu olunmadığının tespiti istendiği ve kaçak kullanım iddiasının inkar edildiği, mahkememizce davalı kuruma müzekkere yazılarak kaçak gaz kullanım tespit tutanağı, tespite ilişkin belge ve görüntüler, tüketim dökümleri ve faturaların celp edildiği, akabinde bilirkişi heyetinden rapor alındığı, taraf itirazları üzerine davalı vekiline itiraz dilekçesinde bildirdiği şekilde projelerin okunaklı suretlerini fiziken sunmak üzere 2 haftalık verildiği, süresi içinde projelerin sunulması üzerine ek rapor alındığı, alınan raporlarda davacı tarafa ait işletmeye ait 23/12/2021 tarihli, güncel, onaylı doğalgaz projesine göre işletmede mevcut ekipmanlar ile kullanılabilecek maksimum doğalgaz miktarı 119,40 m³/h olarak hesaplandığı, yerinde incelemede tespit edilenler ile projede mevcut olan ekipmanların uyumlu oldukları, dosya kapsamı belge ve delillerden davacı tarafa ait işletmede güncel projeden önce mevcut projede 300.000 Kcal/h kapasiteli kazan bulunduğu, bunun yanında hali hazırda mevcut olan 34.400 Kcal/h kapasiteli numune kurutma makinesinin bulunmadığı, dosyaya sunulmuş olan ilk proje örneğinden anlaşılana göre ilk projede Numune Kurutma Makinesinin mevcut olmadığı ve projesiz ilave edildiği, bunun yanında, Brülör değiştirilmemiş olmakla birlikte, doğalgaz kazanının da …. şartname ve prosedürlerine aykırı olarak davacı tarafça projesiz değiştirildiği, daha yüksek kapasiteli kazan yerleştirildiği, brülörün tüketim miktarı kazanın kapasitesine göre değişkenlik gösterdiği, dava konusu olayda kazanın büyük seçilmesi ile tüketimin arttığı davacı tarafım işyerinde 15/12/2017 tarihli ilk abonelikten itibaren … numaralı rotary tip, aynı, sayaç kullanılmakta olduğu, olay sonrası yeniden yapılan proje kapsamında önceki sayacın değiştirilmesine gerek görülmediği, buradan da mevcut güncel makine/kazan parkı ile sayaç kapasitesini aşacak miktarda tüketim söz konusu olmadığının anlaşıldığı, mevcut … sayaç 300 Mbar fark basınçta 130 m³/h _ (100m³/h x1,3 = 130 m³/h) gaz debisini ölçebilecek kapasitede olduğu bu durumda; dosya kapsamı belge ve deliller, yerinde inceleme sırasında yapılan teknik tespitler ve dosya kapsamı diğer tüm delillerden açıkça anlaşıldığı üzer davacı tarafça yukarıda belirtilen usulsüzlük yapılmış olmakla birlikte, yapılan kazan değişikliği ve ilave edilen numune kurutma makinesi sebebiyle, kapasite aşımı meydana gelmediği, mevcut ekipmanların toplam maksimum tüketim değerleri toplamı 119,4 m³/h’ olduğu, kapasite aşımı söz konusu olsaydı davalı kurum tarafından yeni proje ile birlikte önceki … sayacın değiştirilerek daha büyük (…) bir sayacın takılmış olmasının gerektiği, netice itibari ile, davacı tarafa ait işletmede sayaç tarafından okunamayacak türden bir kapasite aşımı olmadığı belirtilerek davacı tarafın, fatura nedeniyle davalı kuruma borçlu olmadığı, kanaatine varıldığının belirtildiği, alınan ek raporda da taraf itirazlarının irdelendiği, bu hali ile raporun denetime elverişli ve hükme esas alınabilir nitelikte olduğu kanaatine varılarak aksi yöndeki taraf itirazlarına itibar edilmemiş olup, davacı tarafça kaçak doğal gaz kullanımı olmadığı, yapılan ölçümlerin kullanım miktarını tam ve doğru şekilde tespit edebildiği kanaatine varılarak, tespit edilen kullanım miktarının yasal mevzuata göre uygun olarak tespit edilen kullanım bedeli olan 65.252,44 TL yönünden davacının sorumluluğunun devam ettiği, kaçak kullanımdan kaynaklı ceza bedeli olan 110.597,36 TL yönünden ise davacının sorumluluğunun kaçak kullanımın mevcut olmaması nedeniyle bulunmadığı anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne, davacının davalı tarafça tanzim edilen … düzenleme, … ödeme tarihli, … fatura numaralı faturanın 110.597,36 TL si bakımından borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine, dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ İLE, Davacının davalı tarafça tanzim edilen … düzenleme, … ödeme tarihli, … fatura numaralı faturanın 110.597,36 TL si bakımından borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 7.554,90-TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 3.003,07-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 4.551,83‬-TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 3.083,77‬-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 6.122,25-TL yargılama giderinin ( 122,25 TL posta ve müzekkere, 6.000,00 TL bilirkişi gideri) davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 3.850,48-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 17.589,60-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 10.440,26-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, Taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.07/03/2023

Katip
e-imzalı

Hakim
e-imzalı

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”