Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/860 Esas
KARAR NO : 2023/369
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi)
DAVA TARİHİ : 30/12/2021
KARAR TARİHİ : 10/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin sigorta şirketi nezdinde sigortalı olan … AŞ.’nin; birçok firmalara ait muhtelif cins ve miktarda emtia, sigortalı …Transfer Merkezinde … plakalı nakliye aracına 25.12.2017 tarihinde yüklendiğini, … plakalı araç ise 26.12.2017 tarihinde emtiayı … Transfer merkezine götürmek üzere aktarma merkezinden ayrıldığını, emtia, araç ve şoförden haber alınamaması üzerine emniyeti suistimal ve hırsızlık eylemi sebebi ile Sigortalı …’ya ödenen bedelin davalıların kusuru gereğince davalı taraflardan rücuen tazminin tahsili amacıyla … 26. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden takibe geçildiğini, davalıların itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, davalıların haksız itirazının iptali ile takibin devamını talep ve dava etmektedir.
Davalı … Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın hasar ödemesine sebep olan taşıma işlemi konusunda müvekkil şirketin herhangi bir ilgisi, yetkisi ve sorumluluğu olmadığını, müvekkil şirket tarafından yapılan itirazın haklı ve yerinde olduğunu, dava dosyasında 2. davalı görünen ….’nin müvekkil şirket ile 23.11.2017 tarihinde araç kiralama sözleşmesi yaptığını fakat aracını hiç bir surette müvekkil şirkete teslim etmediğini, belge tanımlama işlemlerinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın E-Devlet web uygulaması üzerinden T.C kimlik numarasıyla interaktif şekilde yapılmakta olduğunu ve araç sahibinin aynı web sayfası üzerinden T.C kimlik numarasıyla muvafakat vererek ve belge sahibi şirketin de yine aynı sayfa üzerinden taşıt kartı tanımlamakta ve taşıt harcını ödediğini, davacı şirketin sunmuş olduğu taşıt kartındaki bilgilere göre aracın belgeye kayıt ve belge düşüm tarihleri göründüğünü, şirketin belge kaydını 24.11.2017 tarihinde yaptığını ve bu işlem sonrası …’nin bir çok bahane ile müvekkil şirkete aracı teslim etmediğini, bu arada müvekkil şirketin … belgesini kullanarak kendi nam ve hesabına taşıma işi yaptığını, müvekkil şirketin durumdan haberdar olduğu an itibariyle gönderdiği … 31. Noterliği … tarih ve … Yevmiye No’lu ihtarname ile sözleşmeyi tek taraflı sona erdirdiğini, devamında da 03.01.2018 tarihi itibariyle de belgesinden bu aracın kaydını düşürdüğünü, …’nin müvekkil şirketin belge kaydıyla birlikte aracı kiraladığını, aracı müvekkil şirkete teslim etmeyerek 3. kişilerin araçla beraber … belgesini kullandırdığını, aracı bir başkasına kiraladığını müvekkil şirkete bildirmediğini, bildirmiş olsaydı … Lojistik belge düşümünü yapacak ve böyle bir durumla karşılaşmayacağını,davacı şirketin sigortalısı olan … AŞ.’nin yapılan taşıma işlemi esnasında hukuki nitelik olarak taşıma komisyoncusu olduğunu ve T.T.K hükümlerine göre tacir olmakla ve özenle ve basiretli bir iş insanı gibi davranmakla yükümlüdür olduğunu, taşıma için …’le ile anlaştığında Müvekkil şirkete ait … belgesini görmüş olduğu halde ve sonrasında bu taşıma sözleşmesini …firmasına bildirmediğini ve belge kontrolü yapmadığını, bu taşıma işi için müvekkil şirket adına kesilmiş tek bir belge bulunmadığını, dava dilekçesinde bahsi geçen sevk irsaliyeleri, taşıma irsaliyesi, fatura vs. belgeler müvekkil şirkete ait olmadığını, ayrıca yine bu iş için müvekkil şirket tek bir fatura dahi kesilmediğini ve müvekkil şirketin bu taşıma işinden de hiç haberi bile olmadığını, Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin Sorumluluk, Yükümlülük ve Haklar maddesinde hükümlere göre taşıma işinden hiç bir şekilde bilgisi olmayan müvekkil şirketin ,oluşan hasardan sorumlu olması haksız olduğunu, taşıt sahibi … ile Yetki belgesi sahibi … vekili … ile 23 Kasım 2017 tarihli akdedilen Taşıt Kira Sözleşmesi her ne kadar madde 5 gereğince “Bu sözleşme kapsamında yapılacak işlemlerden dolayı taraflar Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde öngörülen sorumluluk ve yükümlülükler bakımından müştereken ve müteselsilen sorumlu ve yükümlüdürler.” denilmekle beraber aynı sözleşmenin ”a” ”c” ve ”d” maddelerinde gerek Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne aykırı davranma ve zarara sebep olma gerekse, malın çalınması, bozulması ya da evsaf değiştirme gibi durumlar için sorumluluğun araç sahibine ait olduğu açıkça belirtildiğini, yönetmelikte de açıkça belirtildiği üzere belge sahibinin taşıyan sıfatına haiz olabilmesi için taşıma işini kendi nam ve hesabına yapması gerektiğini, müvekkil şirket belge sahibi olarak dava konusu olayda taşımadan sorumlu olmadığı gibi haberdar bile olmadığını, müvekkil şirket huzurdaki davaya konu olan taşıma işinde taraf olmadığını, … ile taşıma anlaşması yapmadığı gibi bu taşıma işinden ticari bir kazanç da elde etmediğini, taşıma işinde … ile … arasında kurulduğunu, kiralık araçlar belge sahibi taşıyıcının belgesini kullanarak kendi nam ve hesaplarına taşıma işini yapamayacağını, müvekkil şirketin yapılan taşıma işinin tarafı olmadığı gibi ticari bir kazanç da elde etmediğini ve oluşan zarardan sorumlu olmasının mümkün olamayacağını iddia etmektedir.
Davalı… cevap dilekçesinde özetle; sahibi olduğu …plakalı aracını 28/11/2017 tarihinde …’e kiraladığını, kira sözleşmesinin 9. maddesinde bulunan “kira süresince doğacak olan her türlü sorumluluklar, kazai, cezai, vergi rüsum ve harçlar ve sair her türlü sorumluluklar kiracıya aittir” hükmüne göre doğacak zararlardan sorumlu olmadığını, sorumluluğun kiracısı olan ….’e ait olduğunu, dava konusu emtianın kaybına ilişkin davada … Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı görünen davada beraat ettiğini, borca itiraz ettiğini ve davanın reddini talep etmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla mali müşavir bilirkişiye tevdii edilen dosyaya 31/08/2022 tarihinde tanzim olunan talimat bilirkişi raporunda özetle; Davalı …Ltd. Şti. 2017-2020 yıllarını kapsayan ticari defterleri tarafımca incelenmiş olup, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve kanuna göre sahibi lehine delil olma niteliği taşımaktadır. …Tic. Ltd. Şti. 2017-2018-2019-2020 yıllarına ait defterlerde; davacı … A.Ş. ile arasında bir kayıt ve borç/alacak ilişkisi bulunmaktadır. …Ltd. Şti. 2017-2018-2019-2020 yıllarına ait defterlerde; diğer davalı …arasında taşıt kiralama işlemine ait bir kayıt ve borç/alacak ilişkisi bulunmaktadır. … Ltd. Şti. 2017-2018-2019-2020 yıllarına ait defterlerde; dava dışı …A.Ş. ile arasında, taşıma işine ait herhangi bir kayıt ve borç/alacak ilişkisi bulunmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Mali Müşavir, makine mühendisi ile taşıma uzmanına tevdi edilen dosyaya 10/03/2023 tarihinde tanzim olunan bilirkişi heyet raporu özetle;
-10.02.2017–10.02.2018 Tarihli Nakliyat Yurtiçi Taşıyıcı Sorumluluk Poliçesi ve Nakliyat Abonman Sig. Zeyilnamesi : Davacının, dava dışı … için 10.02.2017
– 10.02.2018 tarih aralığını kapsaysayan “Nakliyat Yurtiçi Taşıyıcı Sorumluluk Poliçesi” düzenlediği, akabinde söz konusu poliçe için “Nakliyet Abonman Sigorta Zeyilnamesi” düzenlendiği tespit edilmiştir.
-Bila Tarihli … Nolu Şehirlerarası Taşıma Sözleşmesi ve Araç Sevk Çizelgesi: Üzerinde tarih olmayan … nolu Şehirlerarası Taşıma Sözleşmesi ve Araç Sevk Çizelgesi incelendiğinde;
• Sözleşmede … isimli kişinin imzasının bulunduğu,
• Sevkiyatın … Plakalı araç ile … Merkezi arasında yapılacağı tespit edilmiştir.
– 25.12.2017 Tarihinde Düzenlenmiş 10 Adet Taşıma İrsaliyesi: Hırsızlığa konu edilen ve dava dışı … müşterilerine ait ürünlerin taşınacağına ilişkin 25.12.2017 tarihinde “951003 no’dan 951012 nolu irsaliyelere kadar 10 adet Taşıma İrsaliye”si düzenlendiği, irsaliyelerin tam olarak okunmamakla birlikte teslim alana ilişkin imzanın bulunmadığı görülmüş ise de, tarafların … 38.Asliye Ceza Mahkemesi … Ceza Dava Dosyasına verdikleri ifadelerde söz konusu taşımayı yapmadıklarına ilişkin beyanlarının olmadığı tespit edilmiştir.
-26.04.2018 Tarihli Ekspertiz Raporu : 26.04.2018 tarihli ekspertiz raporunda; dava dosyasında bulunan bilgilerin yazılı olduğu, dava dışı …’nun; 342.807,48 TL. zarar talebinde bulunduğu, ekspertiz sonucunda 260.750,80 TL. zarar tespiti yapıldığı tespit edilmiştir.
-28.09.2018 Tarihli Hasar Ödemesi : Davacı sigorta şirketinin, sigortalısı dava dışı …’ya 28.09.2018 tarihinde … Bankası aracılığıyla 150.000,00 TL. hasar ödemesi yaptığı tespit edilmiştir.
– … 31.Noterliği … Tarih … Yev.Nolu Taşıt Kira Sözleşmesi (…-…) : Davalı … ile davalı …arasında … 31.Noterliği … tarih … yevmiye nolu Taşıt Kira Sözleşmesi akdedildiği, sözleşme içeriğinin;
• … Plakalı aracın, sözleşme tarihinden başlayarak taşımacının yetki belgesenin bitim tarihine kadar aylık 1.100,00 TL. bedelle kiralandığı,
• Kira süresince hür türlü ceza, vergi vb. ödemelerden kiralayan …’nin sorumlu olacağı,
• Şoförlü olarak kiralanan aracın yurtiçinde ve yurtdışında gümrük kapı ve limanlarında yükleyeceği yük ve eşyadan eksiltme , çalışması, evsaf değiştirmesi veya bozulması gibi durumlarda şoför ve araç sahibinin sorumlu olduğu hususları tespit edilmiştir.
-… 15. Noterliği … Tarih … Yev. Nolu Taşıt Kira Sözleşmesi (…) : Davalı … ile dava dışı … arasında … 15.Not…. tarih … yevmiye nolu Taşıt Kira Sözleşmesi akdedildiği, sözleşme içeriğinin;
• … Plakalı aracın, sözleşme tarihi itibariyle 3 ay süre ile aylık 2.500,00 TL. bedelle kiralandığı,
• Kira süresince hür türlü ceza, vergi vb. ödemelerden kiracı …’in sorumlu olacağı,
• Kira süresinde ortaya çıkacak ceza vb. ödemelerin daha sonra ortaya çıkması halinde kiralayanın bunu kiracıdan talep edebileceği,
• Kiracının aracı bir başkasına kiraya veremeyeceği husuları tespit edilmiştir.
– … 31. Noterliği … Tarih … Yev. Nolu İhbarname: Davalı …Şti’nin … 31.Noterliği … Tarih ve … Yevmiye Nolu İhbarname ile davalı …’ye; “23.11.2017 tarihinde … plakalı araç için yapılan taşıt kira sözleşmesinin, görülen lüzum üzerine bugünden itibaren tek taraflı olarak fesih edildiği” ihar edilmiştir.
– … Plakalı Araç Ruhsatı : Husumetin kaynağı olan … Plakalı … Kamyonun, 04.02.2018 tarihinde davalı … adına tescil edildiği tespit edilmiştir.
– … 38.Asliye Ceza Mahkemesi …Ceza Dava Dosyası :
Dava dosyasına 08.04.2022 tarihinde … 38.Asliye Ceza Mah. tarafından gönderilen… Ceza Dava Dosyası incelendiğinde; “…Bankası A.Ş’nin suçtan zarar gören, … A.Ş. ve … Müdürü …, …, …, …, … ve …’nın SANIK sıfatında olduğu ceza dosyasında; tüm sanıkların berat ettiği, hırsızlığa konu ürünleri … sahte sürücü ve SRC belgesi ile teslim alan…’ın 3 yıl hapis ve 1000 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına” karar verilmiştir.
– Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 24.02.2022 Tarihli Yazısı ve Ekindeki Belgeler: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından 24.02.2022 tarihinde gönderilen yazısında; “… Plakalı taşıtın sözleşmeli olarak … Ltd. Şti. firmasına 24.11.2017 tarihinde ilave işlemi yapıldığı, 03.01.2018 tarihinde fesih işlemi gerçekleştirildiği” bilgisi verilmiştir.
-31.08.2022 Tarihli Bilirkişi Raporu : 31.08.2022 tarihli bilirkiş raporunda; “Davalı …Şti’nin 2017-2018-2019-2020 ticari defter ve belgelerinin incelendiği, defterlerin sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, davalının ticari defterlerinde davacı ve dava dışı sigortalısı … A.Ş’ye ait ticari ilişkiye rastlanmadığı, husumete konu kiralama işlemine ilişkin herhangi bir kayıda, borç alacak ilişkisine rastlanmadığı, dava dışı …’nın taşıma irsaliyelerine ilişkin herhangi bir kayda rastlanmadığı, davacı tarafından ödenen tazminata ilişkin herhangi bir kayıda rastlanmadığı” tespit edilmiştir.
Davacı ile dava dışı … arasında, hırsız olayını kapsayan tarihlerde (10.02.2017 –10.02.2018 tarih aralığını kapsaysayan) “Nakliyat Yurtiçi Taşıyıcı Sorumluluk Poliçesi” düzenlediği, akabinde söz konusu poliçe için “Nakliyet Abonman Sigorta Zeyilnamesi” düzenlendiği,
Davacının, alacağının dayanaklarından biri üzerinde tarih olmayan … nolu Şehirlerarası Taşıma Sözleşmesi ve Araç Sevk Çizelgesi olduğu, çizelgede sahte kimlikli … (asil ismi …) isimli kişinin imzasının bulunduğu, sevkiyatın … Plakalı araç ile … Merkezi ile … Transfer Merkezi arasında yapılacağının belirtildiği ve buna ilişkin 25.12.2017 tarihinde “… no’dan 951012 nolu irsaliyelere kadar 10 adet Taşıma İrsaliye”si düzenlendiği, irsaliyelerin tam olarak okunmamakla birlikte teslim alana ilişkin imzanın bulunmadığı görülmüş ise de, tarafların … 38. Asliye Ceza Mahkemesi …Ceza Dava dosyasına verdikleri ifadelerde söz konusu taşımayı yapmadıklarına ilişkin beyanlarının olmadığı,
26.04.2018 tarihli ekspertiz raporunda;, dava dışı …’nun; zararının 260.750,80 TL. olduğuna ilişkin tespit yapıldığı,
Davacı sigorta şirketinin, sigortalısı dava dışı …’ya 28.09.2018 tarihinde … Bankası aracılığıyla 150.000,00 TL. hasar ödemesi yaptığı,
Davalı … ile davalı … arasında … 31.Noterliği … tarih … yevmiye nolu Taşıt Kira Sözleşmesi akdettiği, akabinde dava dışı … ile de … 15.Not. … tarih … yevmiye nolu Taşıt Kira Sözleşmesi akdettiği,
Davalı … Ltd. Şti’nin … 31.Noterliği … Tarih ve … Yevmiye Nolu İhbarname ile davalı …’den kiraladığı husumete konu edilen taşıta ilişkin yapılan kira sözleşmesini tek taraflı olarak fesih ettiği, Ulaştırma ve Altpayı Bakanlığı kayıtlarına 24.11.2017 tarihinde işlenen … Plakalı aracın 03.01.2018 tarihinde fesih işlemi gerçekleştirdiği,
Husumetin kaynağı olan … Plakalı … Kamyonun, davalı … adına trafiğe tescil edildiği,
Dava dosyasına 08.04.2022 tarihinde … 38.Asliye Ceza Mah. … Ceza Dava Dosyasında, … A.Ş. ve … Müdürü …’in KATILAN, …, …, …, … ve …’nın SANIK sıfatında olduğu ceza dosyasında; tüm sanıkların berat ettiği, hırsızlığa konu ürünleri … sahte sürücü ve SRC belgesi ile teslim alan …’ın 3 yıl hapis ve 1000 gün adli para cezası ile cezalandırıldığı,
Davalı … ticari defterlerinde davaya konu edilen husumete ilişkin kayda rastlanmadığı, davalının ticari defterinin işletme defteri olması sebebiyle sahibi lehine delil vasfına haiz olmadığı,
Dava dışı … A.Ş’nin ticari defterlerinde davacı tarafından ödenen sigorta bedelinin kayıtlı olduğu, bedelin tahsil edildiği,
Davacı …’nın hasar bedeli ödemesini dava dışı …’ya 28.09.2018 tarihinde … Bankası aracılığıyla 150.000,00 TL. hasar ödemesinin haksız fiil eylemine ilişkin olduğu dikkate alındığında; 28.09.2018 temerrüt tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği, İncelemeler bölümünde açıklanan sebeplerle davalı …’nin ekspertiz raporunda belirlenen hasar tutarının tamamından sorumlu olduğu, diğer davalı …’in ise hasardan sorumlu tutulamayacağı,
Her ne kadar taşımaya ilişkin bilirkişi heyet üyemiz davalı …’nin tüm zarar ve ziyandan sorumlu olduğunu, diğer davalı … Dan. Kiralama İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti’nin kusursuz olduğunu belirtmiş ise de, bu hususta takdirin Sayın Mahkemeye Ait Olduğunu belirterek; Davacının, davalı …’den; 150.000,00 TL İçin 28.09.2018 Ödeme Tarihi ile 23.12.2019 İcra Takip Tarihine Kadar; Ana Para ; 150.000,00 TL. Faiz ; Yıllık (%9) Oranı ile 452 Gün için 16.717,81 TL. Toplam ; 166.717,81 TL talep edebileceği hesaplanmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, davacı sigorta şirketinin sigortalısı … ödediği bedelin rücuen tazmini için başlattığı icra takibine davalı borçluların borca, faize ve ferilerine itirazı üzerine açılan itirazın iptali davasıdır.
26/04/2018 tarihli ekspertiz raporuna istinaden … plakalı kamyonla 25/12/2017 tarihinde … tarafından …’dan Samsun’a transfer edilen muhtelif firmalara ait emtianın çalınması üzerine meydana gelen zarara karşılık olarak davacı … A.Ş. tarafından sigortalısı …A.Ş.’ye 150.000,00 TL tazminatın ödendiği, davacı …A.Ş. tarafından ödenen bu tazminatın rücuen tahsili amacıyla … 26. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Alınan mali bilirkişi talimat raporunda yapılan tespitler ışığında yapılan değerlendirmede, davalı … Ltd. Şti.’ye ait L1 taşıma yetki belgesinin diğer davalı …’ye ait olan … plakalı araç için … 31. Noterliğinin 23/11/2017 tarihli 26508 yevmiye numaralı taşıt kira sözleşmesi ile kiralamıştır. Sözleşme bedeli olarak 1.100,00 TL belirlenmiştir. Bu kira sözleşmesi, … 31. Noterliğinin … tarih ev … yevmiye numaralı ihbarnamesi ile feshedilerek 04/01/2018 tarihinde … plakalı araç yetki belgesinden düşülmüştür. Dolayısıyla olay tarihinde sözleşmenin ayakta olduğu, bu durumun Ulaştırma Bakanlığı cevabi yazısından da anlaşıldığı görülmüştür.
Dava dışı … ile diğer davalı … arasında düzenlenen “Şehirler Arası Taşıma Sözleşmesi ve Araç Sevk Çizelgesi”ne istinaden 25/12/2017 tarihinde, …tarafından … numaralı 10 adet Taşıma İrsaliyesi düzenlenmiştir.
Davalı … Danışmanlık Kiralama İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti’ne ait ticari defter ve belgeler üzerinde yapılan mali incelemede; diğer davalı … ile olan kiralama işlemine ve kira ödemesine ait herhangi bir kaydın ve borç/alacak ilişkisinin bulunmadığı ve dava dışı … tarafından düzenlenen yukarıda belirtilen taşıma irsaliyelerine ait ticari defter ve kayıtlarda herhangi bir kaydın ve borç/alacak ilişkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Davalı …’nin davaya konu olan taşımada kullanılan … Plakalı aracın sahibi olduğu ve bu araç için 23.11.2017 tarihinde … 31. Noterliği’nde diğer davalı … ile araç kiralama sözleşmesi yapmış iken bu tarihten sadece 5 gün sonra 28.11.2017 tarihinde … 15. Noterliği’nde … ile taşıt kiralama sözleşmesi yaptığı görülmektedir.
1. sözleşmenin süresi dolmamışken 2. sözleşmeyi yapmış olması basiretli bir tacirden beklenen bir hareket olmayıp, aracın …’e teslim edilmediğine, 2. sözleşmeyi yaptığı tarih olan 28.11.2017 tarihinde halen 1. Davalı olan araç sahibinin kullanımında olduğuna dair de karine oluşturmaktadır.
Her ne kadar taşıma bilirkişisi, …’nun yaptığı araç sözleşmesinin sahte isim kullanan bir şahısla yapıldığı, malzemeleri yüklediği aracın hangi şirket tarafından gönderildiğinin dahi belli olmadığı (buna dair bir yazışma ve/veya belge bulunmamasına), …’nun malzemeleri kim olduğu ya da hangi firma olduğu belli olmayan bir araca yüklediği, dosyaya eklenen bu araca ait olduğu anlaşılan taşıma irsaliyesinde tarih bölümünün okunmadığı, malı teslim edenin ve teslim alanın imzasının bulunmadığı taşıma senedinin içeriği hakkındaki TTK Madde 857/1 hükmüne göre, taşıma sözleşmesinde taşımacı firmanın ticaret ünvanı/ adresi bilgilerinin yer almadığı, sadece sürücü ismi (sahte) ve imzasının bulunduğu, hırsızlık olayının yaşanmasında davalılar kadar yükleri teslim etmeden önce yapması gereken kontrolleri tam olarak yapmadığı anlaşılan (özellikle belirlenen kimlik bilgisi kontrolü yapıldığı takdirde sürücünün sahte kimlik ile işlem yaptığının anlaşılacağı göz önüne alındığında) …’nun sorumluluğunun da bulunduğu kanaatinde bulunmuş ise de dosya kapsamında malların sigortalı … tarafından davalı …’ye taşıma irsaliyeleri ile teslim edildiği noktasında bir uyuşmazlık bulunmadığından bu görüşe mahkememizce itibar edilmemiştir.
Taşıma yapılan aracın ruhsatının 1 numaralı davalı olan …’ye ait olması ve araç sahibinin yapmış olduğu 1. araç kiralama sözleşmesinde aracın şoför ile birlikte kiralandığının görülmesi, 2. Sözleşmenin ise 1. Sözleşme şartları henüz yerine getirilmemişken yapılması sebebi ile araç sahibi 1 numaralı davalı …’nin basiretli bir tacir olarak aracı emanet ettiği kurum ve kişileri özenle seçme yükümlülüğü bulunduğundan, sürücü de kendisinin vereceği sözleşme şartlarında açıkça belirtildiğinden vuku olan hırsızlık olayında sorumluluğunun bulunduğu görüşüne ulaşılmıştır.
TTK Madde 875/1 “Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.” hükmü uyarınca da taşımacı doğan zarardan sorumludur.
TTK Madde 877- (1) “Taşıyıcı, taşıma aracındaki arızaya, taşıtı kiraladığı kişinin onun temsilcilerinin veya çalışanlarının kusuruna dayanarak sorumluluktan kurtulamaz.”.
TTK Madde 879- “(1) Taşıyıcı; a) Kendi adamlarının, b) Taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur.” hükümleri uyarınca 1 numaralı davalı … bu hükümler çerçevesinde de sorumluluktan kurtulamayacaktır.
2 Numaralı Davalı olan … şirketi … 31. Noterliği ile … Tarih … Yev. Nolu çekmiş olduğu ihbarnamede, aracın kendilerine teslim edilmediğini ihtar ettiği, yukarıda açıklandığı üzere taraflar arasında yapılan araç kiralama sözleşmesinin 5. gününde aracın başka bir şahsa kiralanması sebebi ile 2 numaralı davalıya aracın teslim edilmediği, teslim edilse dahi aracın şoför ile birlikte kiralanacağı gözetildiğinde gönderilecek şoförü seçme hak ve sorumluğunun aracı kiralayan 1 numaralı davalı üzerinde olduğu, bu sebeplerle 2 Numaralı davalı … firmasının vuku bulan hırsızlık olayında sorumluluğunun bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
TTK Madde 886- “(1) Zarara, kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdiği ispat edilen taşıyıcı veya 879 uncu maddede belirtilen kişiler, bu Kısımda öngörülen sorumluluktan kurtulma hâllerinden ve sorumluluk sınırlamalarından yararlanamaz.” hükmü taşımacının sınırlı sorumluluktan yararlanamayacağı durumları belirtmektedir. 1 Numaralı davalının oluşan olayda yukarıda açıklanan sebepler göz önüne alındığında pervasızca davranış sergilediği anlaşılmakla sorumluluk sınırı hakkından yararlanamayacağı kanaatine varılmıştır.
TTK Madde 888- “(1) Taşıma, kısmen veya tamamen üçüncü bir kişi olan fiili taşıyıcı tarafından yerine getirilirse, bu kişi eşyanın zıyaı, hasarı veya gecikmesi nedeniyle kendisi tarafından yapılan taşıma sırasında ortaya çıkan zarardan asıl taşıyıcı gibi sorumludur. Asıl taşıyıcının gönderen veya gönderilen ile, sorumluluğun genişletilmesi için yaptığı sözleşmeler, fiili taşıyıcıya karşı, bunları yazılı olarak kabul etmesi şartıyla geçerlidir.” fiili taşıyıcının 2 Numaralı davalı olan … olduğu iddia edilse de sürücünün bu firma ile bağının bulunmaması, taşımanın bu taşıyıcı ile yapıldığına dair bir belgenin bulunmaması ve taşıma aracının davalıya teslim edildiğine dair bir delil bulunmadığı gözetildiğinde 2 numaralı davalının fiili taşıyıcı olarak taşıma işlemini gerçekleştirdiği ispatlanamadığından fiili taşıyıcı olmadığı kanaatine varılmakla bu madde hükmü nedeniyle bu davalının sorumlu tutulamayacağı anlaşılmıştır.
Davalı … sahibi olduğu … plakalı aracını 28/11/2017 tarihinde …’e kiraladığını, kira sözleşmesinin 9. maddesinde bulunan “kira süresince doğacak olan her türlü sorumluluklar, kazai, cezai, vergi rüsum ve harçlar ve sair her türlü sorumluluklar kiracıya aittir” hükmüne göre doğacak zararlardan sorumlu olmadığını, sorumluluğun kiracısı olan …’e ait olduğunu iddia etmiş ise de bu durum nisbilik ilkesi gereğince kiracı ile kendisi arasında rücuya konu ayrı bir konu olduğundan sorumluluğunu kaldıran bir neden değildir. Yine dava konusu emtianın kaybına ilişkin davada … Asliye Ceza Mahkemesinin …Esas sayılı görünen davada beraat ettiğini iddia etmiş ise CMK 223/2-e gereğince şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince beraat ettiği anlaşılmakla ceza dosyasında mahkememizi hukuken bağlayan bir maddi vakıa tespiti yapılmadığından bu davalının sorumluluğuna bir etkisinin bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Son mali raporda, davacının, davalı …’den 150.000,00 TL asıl alacak ve bu alacak için ödeme Tarihi ile takip tarihine kadar 16.717,81 TL olmak üzere toplam 166.717,81 TL talep edebileceği ancak icra takibi ile 150.000,00 TL asıl alacak ve 16.532,88 TL işlemiş faiz talep edildiği görülmekle taleple bağlılık ilkesi gereği talep edilen faiz tutarının hesaplanan faiz tutarından düşük olması gerekçesi ile yerinde olduğu anlaşılmakla ve yukarıda açıklanan nedenlerle davanın davalı … yönünden kabulü ile 150.000 TL asıl alacak ve 16.532,88 TL işlemiş faiz olmak üzere takibin 166.532,88 TL üzerinden devamına, asıl alacak 150.000 TL ye takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, tazminatının miktarın varlığı ve miktarı ile sorumluların tespiti yargılama neticesinde belirlendiğinden davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine ve davanın davalı … LTD. ŞTİ. yönünden reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın davalı … LTD. ŞTİ. yönünden REDDİNE,
2-Davanın davalı … yönünden KABULÜ ile 150.000 TL asıl alacak ve 16.532,88 TL işlemiş faiz olmak üzere takibin 166.532,88 TL üzerinden devamına, asıl alacak 150.000 TL ye takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Harçlar Yasası’na göre alınması gereken 11.375,86 TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 2.011,31 TL harcın mahsubu ile bakiye 9.364,55 TL’nin davalı …’den tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 2.011,31 TL peşin harcın davalı …’den tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 25.979,93 TL vekalet ücretinin davalı …’den tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından sarf edilen toplam 5.667 TL yargılama giderinin davalı …’den tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalılar tarafından belgelendirilen bir yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalı …’den tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
9-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
10-Davalı .. Ltd. Şti. duruşmalarda vekille temsil edildiğinden AAUT. M. 13/4 gereğince 9.200 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı davalı …’nin yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 10/05/2023
Katip
ee-imzalıdır
Hakim
ee-imzalıdır