Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/535 Esas
KARAR NO : 2023/630

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/08/2021
KARAR TARİHİ : 19/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin triko dokumacılığı konusunda faaliyet gösteren ünlü markalara fason üretim yapan bir şirket olduğunu 10.10.2019 tarihinde iplik temini için davalı tarafa 7.762.500 TL’lik ödeme yaptığını 10 adet 776.250 TL’lik çekin peşin verildiğini ve … adlı firmadan sipariş geldikçe ödemesini peşin yaptığı ipliği talep ettiğini, davalının bir kısım çekleri tahsil ettiğini, piyasada kullandığını 7- 8 ay sonra iplikleri veremeyeceğini beyan ettiğini ve çekleri iade etmek istediğini ilettiğini, | Mart 2020 tarihinde davalı tarafa gönderilen yazıda ipin siparişi geçilen kilodan az ya da gelmemesi ya da geç gelmesi konusunda gerekli önlemleri alınız farklı gelen iplikler geri gönderilecektir ayrıca belirtmek isteriz ki bu sezon otomatik reklamasyon dönemine geçilmiştir iplik kaynaklı, ipliklerin gecikmesinden dolayı aşağıda belirtilen oranlarda reklamasyon uygulanacaktır yazısı gönderildiğini, davalı tarafın teslim etmesi gereken iplikleri teslim edemedi gibi 3 Haziran 2020 vadeli 776.250 TL, 4 Mayıs 2020 vadeli 776.250 TL, 8 Mayıs 2020 vadeli 8 Haziran 2020 vadeli 8 Temmuz 2020 vadeli 8 Ağustos 2020 vadeli 8 eylül 2020 vadeli 776.250 TL miktarlı 6 adet çeki iade ettiğini, mağdur olduklarını ödemesi peşin yapılan tarihte ipliğin fiyatının 6 USD karşılığı 31,05 iken çeklerin ve paranın iade edildiği tarihte 47,8 TL olduğunu 10.12.1019 tarihli davalıya yapılan ödemeler karşılığında teslim edilmesi gereken ve teslim edilmeyen 746.187 TL değerindeki ipliklerin sipariş tarihindeki fiyat üzerinden hesaplanıp teslim edilmesinin istendiğini davalının iplikleri vermeyip | yıl sonra müvekkil banka hesabına parayı işlettikten sonra yatırdığını, paranın kabul edilmeyeceğini ipliklerin verilmesinin istendiğini, paranın iade edildiğini, davalının ipliği teslim edemeyeceğini bildirdiğini, müvekkilinin aynı iplikleri temin için 400 bin TL fazla ödeme yapılmak zorunda kalınacağını farkettiğini, davalı tarafından iplik tedarikinin zamanında ve talebe uygun yerine getirilmemesi sebebiyle reklamasyon adı altında tedarikçi firma olan davalıdan hakkı bulunduğunu ve bu vakalar sonucu uğranılan genel zarara eklenmesi gerektiği ve bilirkişi tarafından sair zararlarımıza ek olarak bu zararları da talep ettiğini bildirerek şimdilik fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili ıslah dilekçesinde özetle; bilirkişi raporuna uygun olarak müspet zarar talepleri olan 10.000.TL yi 278.352,64 TL arttırarak harcı ikmal ederek, müspet zarar taleplerini bilirkişilerce belirlenen: 288.352,64 TL ye yükselttiklerini, belirlenen bedele yükseltme dilekçeleri sonrası için de temerrüt faizi uygulanması taleplerinin olduğunu, faiz açısından da ıslah talepleri ile birlikte dava dilekçesinde talep edilen asıl alacağa bağlı feri alacak olduğu için talep ettiklerini, bu itibarla harcı alınmak suretiyle temerrüt faizi olarak: 62.305,20 TL olarak faiz taleplerini dava şeklinde ileri sürdüklerini, faiz taleplerinin de asıl alacağa dönüşmüş feri alacak olduğu gözetilerek, müspet zarar talebinin bilirkişilerce belirlenen 288.352,64 TL. ve temerrüt faizi olarak 62.305,20 TL ile birlikte toplam : 350.657,84 TL olarak ıslah edilerek, ıslahtan sonrası için işleyecek temerrüt faizi ile birlikte hükme alınması talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 2019 yılında davacı ile… cinsi iplik satışı ve ek olarak pill-e x farkı için anlaşmışlar ancak yazılı sözleşme imzalamamış olduklarını, müvekkilinin müşteriden sipariş aldıktan sonra beraber çalıştığı fabrikaya bu siparişleri ilettiğini yapılacak ödemeler için müşteriler tarafından fabrikaya çek verildiğini ve mal teslimi üzerine bu çeklerin karşılığının alındığını, iplik birim fiyatlarının fabrika tarafından Amerikan doları üzerinden belirlendiğini, ancak tarafların Türk Lirası cinsinden 28,75 TL artı KDV olmak üzere 31,05 TL birim fiyatlı olarak ödeme yapılması konusunda anlaştıklarını davacının verdiği sipariş üzerine fabrika ile iletişime geçildiğini ve üretime başlandığını bu kapsamda davacıya 21 Ocak 2020 – 20 Haziran 2020 tarihleri arasında yaklaşık 34 ton mal teslim edildiğini ,bu sipariş kapsamında Nisan 2020 ayında davacının siparişini iptal ettiğini ancak sipariş edilen renkte boyanmış olan iplikleri teslimi aldığını, Haziran 2020’nin ilk haftasında iplik birim fiyatının 3,70 dolar iken bu tarihin kuru olan 6,78 den hesap edildiğinde birim fiyatı 25 Liraya tekabül ettiğini, taraflar arasında iplik satışını TL cinsinden yapılacağı kararlaştırıldığından ve anlaşılan fiyat yukarıda belirtildiği gibi 31,05 TL olduğundan, davacının iplik fiyatlarının anlaşılandan düşük kalması sebebi ile şifahen sipariş iptalini de bahane ederek daha fazla mal almaktan vazgeçtiğini söylediğini ve çeklerini iadesini talep ettiğini, müvekkilinin fabrikaya ikna ederek 10 adet çekten 6 adetini 9 Haziran 2020’de iade edebildiğini, uzun yıllar birlikte çalıştığı ve İplik fiyatlarında artma olsa da kendisine sözleşmede Anlaşılan fiyat ne ise o fiyattan mal veren fabrikaya mahcup olmamak ,hem de davacının Ekonomik olarak zor durumda olması nedeniyle davacıya da yardımcı olmak adına müvekkilinin davacının sipariş verdiği mallara ait çek bedellerini ödeyerek malları bizzat almayı kabul ettiğini, bu kapsamda 3 Haziran 2020’de 776.000 TL 4 Ağustos 2020’de 200.000 TL 3 Eylül 2020 t.de 300.000 TL ödeme yapıldığını Davacı tarafından İtiraz edilmeksizin kabul edildiğini, 4 Eylül 2020 vadeli son çeke gelindiğinde ise müvekkilinin davacıya ödeme yapmakta zorlandığını 2021 Yılbaşından sonra Davacıya ödeme yapacağını söylediğini 19 Mart 2021 tarihinde 746.187 TL ödeme yaptığını ,Ancak bu sırada iplik fiyatlarının yeniden yükselmesi nedeniyle davacının bu ödemeyi haber vermeden iade ettiğini ve mal verilmesini istediğini müvekkilinin ise sözleşmenin Davacı tarafından sona erdirilmesi sebebiyle mal verilmeyeceğini söylemiş ve iade edilen meblağı tekrar davacı hesabına gönderdiğini, davacının sözleşme tarihi olan 10-10-2019 da iplik birim fiyatı 4,80 usd ve pill-ex farkı 0,20 sent olarak toplam birim fiyat 5 dolar iken çek iade tarihi olan 9 Haziran 2020’de pill-ex farkı ile toplam 3,90 usd olduğunu, Dolayısıyla davacının iddiasının aksine çekler iade edildiği tarihte iplik fiyatlarının artmadığını düştüğünü, ayrıca davacının son ödemeyi iade ederek talep ettiği ipliği başka yerden temin etmek için fazla miktar ödemesi gerektiğini, önceden feshettiği sözleşmeyi hiç feshetmemiş gibi müvekkilinin kendisine ödediği meblağı iade ederek mal talep ettiğini, son sipariş talebi 02.02.2021 Olup ,bu tarihteki fiyat listesi incelendiğinde iplik birim fiyatının pill-ex farkı ile 4,70 USD ye yükseldiğinin görüldüğünü , son siparişten kısa süre sonra 29 Mart 2021 tarihinde ise sipariş iptaline dair e-posta nın nderildiğini, sözleşmeyi feshedenin Davacı olduğundan tazminat ve reklamasyon isteyemeyeceğini bildirerek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, sözleşmeye aykırılık iddiası ile müspet ve menfi zarar ile reklamasyon tazminatının tahsiline ilişkin alacak davasıdır.
Mahkememizin 24/11/2021 tarihli celse ara kararı gereği, tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, mail yazışmaları, faturalar, yazılı belgeler, ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenerek, sektörel açıdan sözleşmenin ifa edilememesi durumunda davacının başka bir firma ile aynı şartlarla anlaşma yapıp yapamacağının değerlendirilmesi, yapabilecek durumda ise ne kadar sürede yapabileceğinin tespit edilmesi, yeni yapılan sözleşme ile eski sözleşme arasındaki fiyat farkı ve zararların tespiti davacının zarar kalemlerine yönelik iddialarının deliller kapsamında değerlendirilerek hesaplanması konusunda rapor alınmasına karar verilerek, Bilirkişiler Tekstil konusunda uzman …, Mali Müşavir … ve Borçlar Hukuku Nitelikli Hesaplamalar uzmanı …’nun 31/05/2022 tarihli raporunda, somut olaydaki iddia, savunma, vakıa ve sunulan belgeler Mahkemenin tarafımıza tevdi ettiği görev kapsamında değerlendirildiğinde, Taraf defter kayıtları uyarınca, davacının vermiş olduğu çekler öncesi 1.302.113,13 TL davacı alacağı mevcut olduğu, davacı tarafından 10.09.2019 tarihinde 10 adet toplam 7.762.500 TL çek ödemesi yaptığı ve davalı firmaya toplam 18.173,99 TL faturası olduğu, karşılığında davalı tarafından 2.402.850,22 TL tutarında fatura tanzim edildiği, 6 adet toplam 4.657.500 TL tutarındaki çeklerin davalı tarafından iade edildiği, ayrıca davalı tarafından davacıya toplam 2.022.437,00 TL banka havalesi yapıldığı, taraf kayıtlarında borç/alacak bakiye olmadığı, Davacının davalıya 7.762.500 TL tutarında 10 adet çeki teslim ederek ödeme yaptığı 10.10.2019 tarihinde tarafların 28,75 * KDV — 31,05 TL/kg birim fiyattan anlaştığı, davalının anlaşma konusu iplikleri davacıya teslim etmemesi nedeniyle taraflar arasındaki anlaşmanın 29.03.2021 tarihinde feshedildiği, davalının göndermediği dava konusu 2/35 akrilik HB TOW ipliği davacının sözleşme fesih tarihinde piyasadan ortalama 39,86 TL/kg birim fiyattan satın alabileceği, davalının davacıya satmadığı 24.031,79 kg 2/35 akrilik HB TOW iplik için davacının 288.352,64 TL fazladan ödeme yapmak zorunda kaldığı, davacının müspet zararının 288.352,64 TL olarak hesaplandığı, Davalının iplikleri teslim etmemesi nedeniyle davacının müşterilerine karşı verdi; taahhütleri yerine getirip getiremediği, müşterilerinin güvenini boşa çıkarıp çıkarmadığı ve davacının zararının oluşup oluşmadığı hususunun bu konuda herhangi bir belge sunulmadığından ispata muhtaç olduğu, Davacının 01.03.2020 tarihli sipariş formunda 22 gün ve üzeri termin gecikmesi halinde 9430 reklamasyon ve/veya sipariş iptali yazdığı, ipliğin teslim edilmesi gereken termin tarihi yazmadığından ipliğin ne zaman teslim edilmesi gerektiği ve davalının gecikip gecikmediği hususunun ispata muhtaç olduğu kanaatine varıldığını bildirdiği görülmüştür.
Mahkememizin 18/10/2022 tarihli duruşma ara kararı gereği, taraf vekillerinin rapora itirazlarının değerlendirilerek ek rapor tanzim edilmesi için dosyanın önceden rapor alınan bilirkişi heyetine tevdine karar verilerek, Bilirkişiler Tekstil konusunda uzman …, Mali Müşavir … ve Borçlar Hukuku Nitelikli Hesaplamalar uzmanı …’nun 17/04/2023 tarihli ek raporunda, somut olaydaki iddia, savunma, vakıa ve sunulan belgeler Mahkemenin tarafımıza tevdi ettiği görev kapsamında değerlendirildiğinde; tarafların kök bilirkişi raporuna karşı itirazları değerlendirilmiş olup, kök rapordaki tespit ve değerlendirmelerinde herhangi bir değişiklik bulunmadığını, hukuki tavsif nihai takdirinin mahkemeye ait olduğu kanaatine varıldığının bildirildiği görülmüştür.
Tarafların iddia ve savunmaları ile sunulan bilgi ve belgelerin incelenmesinde, Davacı …Şti.’nin davalı … Şti.’ne… cinsi iplik siparişi verdiği ve bunun için toplam 7.762.500 TL tutarında 10 adet çeki 10.10.2019 tarihinde davalıya verdiği, anılan tarihte tarafların iplik fiyatının 28,75 + KDV = 31,05 TL/kg birim fiyattan faturalandırılması konusunda anlaştıkları, taraflar arasında akdedilmiş yazılı bir sözleşme bulunmadığı, davacı tarafından mail yolu ile 01.03.2020 tarihinde 28,75 TL/kg + KDV birim fiyattan 6.900 kg pembe renk 2/35 akrilik HB TOW iplik siparişi verildiği, sipariş formunda 22 gün ve üzeri termin gecikmesi halinde %30 reklamasyon ve/veya sipariş iptali yazdığı, taraflar arasındaki sözlü anlaşma gereği toplam 4.657.500 TL tutarındaki 6 adet çekin Haziran 2020’de davacıya iade edildiği, davalı tarafça kullanılması nedeniyle iade edilemeyen çekler açısından ise muhtelif tarihlerde davalı tarafından davacıya ödeme yapıldığı, 03/09/2020 tarihinde yapılan son ödemeden sonra davalı tarafın, iade edilemeyen çeklerden kaynaklı olarak davalının davacıya 746.187 TL borcu kaldığı, 19/03/2021 tarihinde davalı tarafça bu borcun davacıya banka havalesi ile ödenmesi sonrasında davacı tarafın, para yerine iplik gönderilmesini talep ettiği ancak davalı tarafça bunun kabul edilmediği ve işbu dava ile davacı tarafın, 01/12/2021 tarihinde mahkememize sunulan açıklama dilekçesinde belirtildiği şekilde sipariş tarihindeki iplik fiyatı ile paranın müvekkili hesabına iade edildiği tarih arasındaki iplik fiyatı arasındaki fark bedelinin, sözleşme gereği davalının taahhüdünü yerine getireceğine olan güven nedeniyle müvekkilinin piyasaya verdiği taahhütler açısından güvenin boşa çıkmasından kaynaklı menfi zararın ve 01/03/2020 tarihinde yapılan anlaşma ile ipliklerin gecikmesinden doğan reklamasyon bedelinin talep edildiği, davalı tarafça ise çeklerin iade edildiği 2020 yılının haziran ayı itibari ile iplik fiyatlarının 25 TL’ye düştüğünü, davacının da bu durumu bahane ederek siparişleri iptal ederek çekleri iade almak istemesi üzerine müvekkilinin çekleri iade ettiği savunmasında bulunduğu anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, 10/10/2019 tarihinde yapılan sözlü anlaşma uyarınca tarafların edimlerini ifa edip etmedikleri, taraflar arasındaki anlaşmanın ne şekilde ve ne zaman sonlandığı, davacının zarar kalemlerini ve reklamasyon alacağını talep hakkının bulunup bulunmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında 2/35 HB TOW cinsi iplik siparişi verildiği ve bunun için toplam 7.762.500 TL tutarında 10 adet çekin 10.10.2019 tarihinde davalıya verildiği, anılan tarihte tarafların iplik fiyatının 28,75 + KDV = 31,05 TL/kg
birim fiyattan faturalandırılması konusunda anlaştıkları konusunda ihtilaf bulunmamaktadır. Davacının müspet ve menfi zarar taleplerinin feshe bağlı talepler olduğu değerlendirildiğinde feshin ne zaman ve ne şekilde yapıldığının tespiti gerekmektedir. Taraflar arasında malın ne zaman teslim edileceğine dair yazılı bir anlaşma bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki sipariş görüşmeleri mail üzerinden yapılmış olup, bir takım malların teslim edildiği ve çeklerin davalı tarafça kullanıldığı sabittir. Taraflar arasındaki sipariş ve mal teslimi noktasında 2020 yılının mart ayından sonra ortaya çıkan pandemi sonrasında ticari hayatta oluşan ekonomik sıkıntılar sonrasında anlaşmazlık oluştuğu anlaşılmaktadır. Davalı tarafça, çeklerin iade edildiği 2020 yılının haziran ayı itibari ile iplik fiyatlarının 25 TL’ye düştüğü, davacının da bu durumu bahane ederek siparişleri iptal ederek çekleri iade almak istemesi üzerine müvekkilinin çekleri iade ettiği savunmasında bulunduğu, bu yönde alınan bilirkişi raporunda da 01/06/2020 tarihinde iplik birim fiyatının rayiç değerinin 26,59 TL olduğu belirtilmiştir. Taraflar arasında 2020 yılının haziran ayında 4.657.500 TL
tutarındaki 6 adet çekin davacıya iade edildiği, daha önce kullanılan çekler açısından da davalı tarafça davalıya ödemeler yapıldığı konusunda da ihtilaf bulunmamaktadır. 2020 yılının Eylül ayına kadar yapılan bu ödemeler sonrasında davalının, almış olduğu çeklerden kaynaklı olarak davacıya 746.187 TL borcu kaldığı da bilirkişiler tarafından tespit edilmiştir. Taraflar arasında dava konusu anlaşmanın dışında da taraflar arasında ticari ilişkinin devam ettiği ve başkaca mal alım satım ilişkisinin de aynı dönemde mevcut olduğu sabit olup, bakiye kalan 746.187 TL’nin davacı tarafça uyuşmazlık tarihine kadar talep edilmediği anlaşılmaktadır. Her ne kadar bilirkişiler tarafından 29/03/2021 tarihi itibari ile taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiği belirtilmiş ise de, bu yönde davacı tarafça yapılmış bir ihtar veya sunulmuş başkaca bir delil bulunmamaktadır. İspat kuralları gereği, davacı iddiasını yazılı delil ile ispat etmekle mükellef olup, sözleşmenin 29/03/2021 tarihine kadar devam ettiği konusunda herhangi bir delil ibraz edilmemiştir. Buna göre, mahkememizce yapılan değerlendirmede 2020 yılının Haziran ayında davacı tarafından davalıya mal teslimi için tevdi edilen çeklerin, davalı tarafça davacıya iade edilmiş olması, kullanılan çekler açısından da davalının davacıya ödemelerde bulunduğu gözetildiğinde, taraflar arasındaki anlaşmanın esasen 2020 yılının Haziran ayında karşılıklı anlaşma ile sona erdiğini kabul etmek gerekmiştir. Kullanılmayan çeklerin iade alınması, kullanılan çekler karşılığında da davalı tarafça ödeme yapılması, tarafların sözleşmeyi sonlandırma iradelerinin bulunduğunu kabul etmeyi zorunlu kılmaktadır. Nitekim, bu tespitin aksine davacı tarafça yazılı bir delil de ibraz edilmemiştir. Tarafların karşılıklı anlaşma ile sözleşmeyi sonlandırdıkları kabul edildiğinden, haklı nedenle fesih halinde talep edilebilecek menfi ve müspet zarar kalemleri açısından davacının talep hakkı olmayacağından bu taleplerin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafın bir diğer talebi de reklamasyon alacağı talebidir. Davacı taraf bu talebini, mail yolu ile gönderilen 01.03.2020 tarihinde 28,75 TL/kg + KDV birim fiyattan 6.900 kg pembe renk … akrilik… iplik siparişi formunda 22 gün ve üzeri termin gecikmesi halinde %30 reklamasyon ve/veya sipariş iptalinin isteneceğine dair yazışmasına dayandırmış olup, anılan talebin davalı tarafından kabul edildiğine dair yazılı olarak sunulmuş bir beyanın olmaması ve taraflarca yazılı bir anlaşmanın bulunmaması gözetildiğinde ispatlanamayan bu talebin de reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 269,85 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 170,78 TL + 5.998,00 TL ıslah harcından oluşan toplam 6.168,78 TL harçtan mahsubu ile bakiye ‬5.898,93‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 54.598,68 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
6-Arabuluculuk ücreti olan 1.320 TL bedelin davacıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
7-Bakiye gider avansının HMK 333 maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde derhal yatıran tarafa iadesine,
Dair, Taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 19/09/2023

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”