Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/428 Esas
KARAR NO : 2022/309

DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/09/2014
KARAR TARİHİ : 26/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl dava dosyasında:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; Davalı … A.Ş. leasing alacaklısının alacağını tahsil etmek için müvekkili …’ın borçlu kefili olması sebebiyle aleyhinde … 13. İcra Müdürlüğünün …E. nolu haciz dosyası ile 47.417,00 TL’lik icra takibi başlattığını, ancak yapılan takibin dayanağı olan … 4. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu finansal kiralama sözleşmesine ek olarak verilen kefil senetleri ile icra takibine geçildiğini, bu takibin kefil borçlusu olan müvekkilinin borcun tamamını ödediğini, bu ödemelerin … A.Ş.’ye yapıldığını, ancak … 12. İcra Hukuk Hakimliği … Esas sayılı dosyaya başvuru sırasında müvekkilinin hesap özeti dökümlerini temin edemediğinden dolayı İcra Hukuk Hakimliği’nce tedbir verilmediğini ve haksız takibe devam olunduğunu, müvekkilinin kaza yaparak hasar gören iş aracı kiralama sözleşmesinde konu olan iş makinesinin hasarının giderilmesini sağladığını ve bu ödediği meblağı … Sigorta’dan kasko bedelini almak için rücu etme hakkını da borcuna karşılık … Kiralamaya temlik ettiğini, ödeme makbuzunun mahkeme dosyasına eklendiğini, hesap özetlerinde de görüldüğü üzere borcun davalıya gerek maaş kesintileri gerek kasko alacağının … Şirketine temlik edilmesiyle ve bankaya yapılan havaleler ile ödendiğini, ayrıca …’a ait … ilçesi …’de bulunan gayrimenkulün 149.000TL’ye satılmış olduğunu, yapılan takibin mükerrer takip olduğunu söz konusu satışın da hukuka ve hakkaniyete aykırı bir satış olduğunu,…A.Ş.’nin vermiş olduğu 23.05.2013 tarihli muhtıra cevabında müvekkilin 3 adet finansal kiralama sözleşmesini imzaladığını ileri sürdüğünü, oysa ki müvekkilinin sadece 1 adet sözleşmeyi imzalayıp borçlu kefili olduğunu, müvekkilin sadece … 4. Noterliğinin … tarihli ve … yevmiye No’lu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi’nde imzasının olduğunu, verilen ipoteğin yalnızca … 4. Noterliğinin …tarihli ve … yevmiye nolu düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesini kapsadığını ve buna ilişkin borcun müvekkil tarafından tam olarak ödendiğini, müvekkilinin borcu ödediğinin ispatının da borca esas finansal kiralama sözleşmesinde konu olan aracın borcu yoktur ve satımında hiçbir engel olmadığı ibaresi ile başkalarına devredilmesi olduğunu, esas borçlu …’in kiralanan iş makinası ile ilgili yapılan ve ilgili firmaya fatura edilen ödemelerin dökümünü talep etmiş olduğunu, bu dilekçenin 22.05.2013 tarihinde davalı şirket çalışanı … tarafından alınıp imza edildiğini, bunun üzerine davalı firma cari işlemler bakiye raporunu verdiğini, bu rapordan da anlaşılacağı üzere müvekkilinin ödemesi gereken başkaca bir borcunun kalmadığını, müvekkiline ait borcun tam ve eksiksiz olarak ödenmiş olması nedeniyle takibin iptaline, müvekkilinin diğer sözleşmelerde imzası olmamasından dolayı ipoteğin bu sözleşmeler ile bağlantılı olamayacağına karar verilmesini ve bu takip nedeni ile müvekkilinin gayrimenkulü üzerinde yapılan satış nedeniyle uğradığı zararın tazminine karar verilmesi için borçtan kurtulma davası açılmasının zaruri olduğunu belirterek, davanın kabulüne, müvekkilinin alacaklıya söz konusu borcunun olmadığnın tespitine davalının %40 tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Alacaklı …A.Ş. (eski unvan: … A.Ş.) ile müvekkili … A.Ş. arasında akdedilen … 1. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı alacak temlik sözleşmesi Hükümleri uyarınca … A.Ş’nin borçlu …- … fer’ileriyle birlikte alacağın tahsiline yönelik her türlü resmi merciye ve yasal yollara başvurma hakları da dahil olmak üzere müvekkili … A.Ş.’ne devir ve temlik edildiğini, mahkeme huzurunda açılmış olan davanın “menfi tespit” davası olmayıp “borçtan kurtulma” davası olduğunu, borçtan kurtulma davası, icra mahkemesince imza itirazı geçici olarak kaldırılan borçlunun, aleyhinde yapılmış olan icra takibini durdurmak yani icra dairesine yaptığı “imza itirazı” ile durmuş olan takibin, icra mahkemesinin aleyhine verdiği karara rağmen durmaya devam etmesini sağlamak için genel mahkemede açılan bir dava olduğunu, davaya konu … 13. İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı dosyasının itiraz edilmeksizin kesinleşmiş olduğunu, borçtan kurtulma davası icra mahkemesince verilen itirazın geçici olarak kaldırılması kararının borçlu ya da vekiline tefhim veya tebliğ edilmesinden itibaren yedi gün içinde açılabileceğini, davanın açılabilmesi için yasada öngörülmüş olan yedi günlük sürenin hak düşürücü süre olduğunu, somut olayda icra dairesine yapılmış bir itiraz olmadığı gibi süre şartına da uyulmadığını, bu nedenle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini talep ettiklerini, davanın borçtan kurtulma davası olduğundan davacı tarafın İcra ve İflas Kanunu’nun 69. maddesine göre dava konusu alacağın %15’i kadar teminat yatırılması gerektiğini, Davacı tarafça teminat yatırılmamış olduğunu, bu nedenle davanın reddi gerektiğini, …A.Ş. (eski unvan: … A.Ş.) ile … – … arasında … 4. Noterliğinin … tarihli … yevmiye no.lu, … 4. Noterliğinin … tarihli … yevmiye no.lu ve yine … 4. Noterliğinin … tarihli … yevmiye no.lu finansal kiralama sözleşmelerinin imzalandığını, Bu sözleşmelerden … yevmiye no.lu sözleşmeyi davacı …’ın müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile imzalamış olduğunu, ayrıca … ili. … ilçesi, … köyü, … Mevkii, 8 pafta 1907 parselde kayıtlı 2. kat, 5 bağımsız bölüm no.lu mesken niteliğindeki taşınmazın …-… ile imzalanmış ve imzalanacak olan finansal kiralama sözleşmesi ile doğmuş ve doğacak bütün borç ve taahhütlerinden 105.000 Euro tutarındaki kısmını … lehine 1. derecede fekki … tarafından bildirilinceye kadar süresiz olarak ipotek ettiğini, Başka bir ifade ile davacı borçlu …’ın vermiş olduğu ipotek hem bizzat kefil olduğu sözleşmeden kaynaklanan borçlarını hem de … – … İnş. Nak. ve Tic.’in asaleten ve kefaleten mevcut bütün borçlarının teminatını teşkil ettiğini, buna göre davacı borçlu tarafın iddia ettiğinin aksine … – …’in finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklı borçları ödenmemiş olup bu borçları teminen davacı borçlu …’a ait … ili, … ilçesi, … köyü, … Mevkii, 8 pafta 1907 parselde kayıtlı 2. kat, 5 bağımsız bölüm no.lu mesken niteliğindeki taşınmaz üzerindeki ipoteğin de devam ettiğini, davacı borçlu …’ın dava dışı borçlu …. – …’in doğmuş ve doğacak borçlarına teminen ipotek ettiği taşınmazının … 13. İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı dosyasından satıldığını, borçlu vekilinin sunmuş olduğu belgelerin bu dosya ile ilgili olmadığını, dava dilekçesinde davacının … yevmiye no.lu sözleşmeyi imzaladığı ve bu sözleşmeden kaynaklanan borcun ödendiğini, bu nedenle kefil olan davacının ödemesi gereken başkaca bir borç olmadığının belirtildiğini, Davacı borçlu …’ın vermiş olduğu ipoteğin hem bizzat kefil olduğu sözleşmeden kaynaklanan borçlar hem de ipotek senedinde de açıkça ifadesini bulduğu gibi imzalanmış ve imzalanacak olan finansal kiralama sözleşmesi ile doğmuş ve doğacak bütün borç ve taahhütleri kapsadığından …- … Tic.’in asaleten ve kefaleten mevcut bütün borçlarının teminatını teşkil ettiğini, davacının kefillikten ibra edildiğine ve finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklı borçların sona erdiğine ilişkin bir belgenin mevcut olmadığı gibi davacı kefilin hakkında başlatılan kambiyo takiplerine de itiraz etmediğini, ayrıca davacı kefilin sadece şahsi kefaletinden sorumlu olmayacağının, ipotek sözleşmesine göre ipotek bedeli üzerinden asıl borçlunun doğmuş ve doğacak borçlarından da sorumlu olacağının Yargıtay tarafından da kabul edildiğini, Davacı kefilin kendi sorumluluğunun sona erdiğini iddia etmiş olsa bile mevcut ipoteğin …-…Tic.’in asaleten ve kefaleten mevcut bütün borçlarının teminatını teşkil ettiğinden fek edilmediğini, Yargıtay’ın kabulüne göre davacı kefilin, ipotek bedeli kapsamında asıl borçlu … – … Tic.’in finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklı doğmuş ve doğacak borçlar nedeniyle sorumlu olduğunu, mükerrer takip yapıldığı ve ödenmiş bir borcun tekrar ödetilmeye çalışıldığı iddiasının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, temlik alan olarak açılmış yeni bir takip mevcut olmayıp temlik eden … A.Ş. tarafından açılmış ve kesinleşmiş takiplere devam edildiğini, Ayrıca, … no.lu finansal kiralama sözleşmesinin bitmiş olması ve sözleşmeye konu malın başkasına devredilmiş olmasının …- … Tic.’in başkaca finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borçlarının mevcut olmadığı ya da sona erdiği anlamına gelmediğini, diğer finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borçların ödenmediği ve davacı kefilin bu borçlardan ipotek bedeli kapsamında sorumlu olduğunu, … A.Ş. ile müvekkili şirket arasında imzalanan temlik sözleşmesine göre borçlu …- …Tic.’ten olan faiz ve masraflar hariç olmak üzere 398.733.00-TL alacağın müvekkili şirkete temlik edildiğini ve ipotek belgesine göre davacının bu borcun 105.000 Euro’luk kısmından sorumlu olduğunu bildirerek davanın reddine, davacı/borçlunun alacağın %40 oranında inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dava dosyasında:
Davacı … A.Ş vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; Alacaklı … A.Ş (Eski unvanı: … A.Ş) ile müvekkil … A.Ş arasında akdedilen … 1. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı Alacak Temlik Sözleşmesi hükümleri uyarınca … A.Ş’nin borçlu …-…’ten olan alacak hakları tüm fer’ileriyle birlikte alacağın tahsiline yönelik her türlü resmi merciye ve yasal yollara başvurma hakları da dahil olmak üzere müvekkil … A.Ş firmasına temlik olunduğunu, … A.Ş ile davalılardan … – … firması arasında akdedilmiş bulunan finansal kiralama sözleşmesine diğer davalıların da müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile imzalanması suretiyle finansman sağlandığını, finansal kira tutarlarının belirlenen tarih ve tutarlarda ödenmemesi nedeniyle davalı borçlulara … 3.Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, ihtara rağmen kira tutarlarının ödenmemesi üzerine finansal kiralama sözleşmesi feshedilerek davalı borçlular hakkında … 10. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçildiğini, ipotekli takibe borçlu tarafından itiraz edildiğini, itiraza uğramış olan mezkur dosyada itirazın kaldırılmasına yönelik bir yargısal karar bulunmadığından ipotekten kaynaklanan alacaklarının ödenemediğini belirterek, 233.604 TL tutarındaki haklı alacağı ve fer’ilerinin tüm davanın kabulü ile her bir davalı için müşterek ve müteselsilen dava değerinin fer’ileri ile tahsilini, alacağın teminatında yer alan ipotekli gayrimenkulün satışından elde edilen ve halen … 13. İcra Müdürlüğü … esas sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin taraflarına ödenmesini, hüküm kesinleşinceye kadar ipotekli gayrimenkulün satış bedelinin … 13. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasındaki tutarın dava sonuna kadar üçüncü kişilere ödenmemesi yönünde tedbir mahiyetinde ihtiyati haciz kararları uygulanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil hakkında açılan dava kapsamında, davalı müvekkilinin davacıya karşı olan tüm borçlarını ödediğini, davacı ile davalı müvekkili arasında 1 adet sözleşme imza edilmiş olup bu sözleşme kapsamında ve bu borca ilişkin ipotek verdiğini, müvekkili tarafından tüm ferileriyle ifa edildiğini, borcun ifası gerçekleştirildiği için de ipotek ilişkisi ve kefillik ilişkisinin sona erdiğini, iddia olunan noter kanalı ile yapılan ipotek sözleşmelerinde müvekkilince kefilliğin kabul edilerek imza altına alınan yalnızca … 4. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı düzenleme şeklindeki finansal kiralama sözleşmesi olduğunu belirterek, müvekkili hakkında açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
… 13.İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takip dosyası getirilmiş, yapılan incelemesinde; Davacı … A.Ş (Temlik alan … A.Ş) tarafından davalı … – … ve … aleyhine toplam 47.417,00- TL üzerinden Kambiyo senetlerine ilişkin ilamsız icra takibinin yapıldığı ve davalıların yasal süresi içinde ödeme emrine itiraz etmemeleri üzerine takibin kesinleştiği görülmüştür.
Mahkememizin 03/04/2017 tarihli 2014/415 Esas 2017/216 Karar sayılı kararı ile ” Asıl davada davacının … 13. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından dolayı davalıya borçlu bulunmadığının tespitine,Davacının %40 tazminat talebinin reddine, davalının %40 tazminat talebinin reddine, birleşen davada 233.604 TL nin davalı … …’ den tahsili ile, davacıya ödenmesine, davalı … hakkındaki davanın reddine,” dair karar verilmiş, asıl dava davacısı/birleşen dava davalısı … vekilinin mahkememize sunmuş olduğu istanaf dilekçesi doğrultusunda mahkememiz dosyasının İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderildiği, İstanbul BAM 44. Hukuk Dairesinin 27/05/2021 tarihli 2020/251 Esas 2021576 Karar sayılı ilamı ile ” Birleşen … 16. ATM’nin … E sayılı dava dosyası yönünden istinaf sebeplerinin kabulü ile … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …esas ve karar sayılı kararının 6100 sayılı HMK 353/1-a/6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, 1. ve 2. maddede belirtildiği şekilde ek rapor alınarak karar verilmek üzere mahkemesine iadesine” şeklindeki kararı ile mahkememizin 03/04/2017 tarihli 2014/425 Esas 2017/216 Karar sayılı kararı bozulmakla dava mahkememizin 2021/428 Esas sayılı sırasına kaydı yapılarak açık yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce 06/10/2021 tarihli celse ara kararı uyarınca, dosyanın önceki bilirkişilere tevdi ile birleşen dava açısından BAM ilamının 1 nolu bendi uyarınca ipotek resmi senedinin 10. Maddesi kapsamında … açısından alacak talebinin değerlendirilmesi, 2 nolu bendi uyarınca taşınmaz satış bedelinin ipotek bedelini karşılayıp karşılamadığı, bakiye borç kalıp kalmadığı konularında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişiler …ve … tarafından ibraz edilen 21/02/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; “Hukuki tavsifi ve nihai takdiri tamamen Sayın Mahkemeye ait olmak üzere yukarıda arz ve izah olunduğu şekilde bozma ilâmı doğrultusunda yapılan hesaplamaya göre …’ın şahsi sorumluluktan mütevellit 64.556,09 USD tutarında borcu olduğu” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe;
Dosya kapsamından; … A.Ş. ile … Hafriyat- … arasında; -…(…) nolu finansal kiralama sözleşmesinin … 4. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numarası ile düzenlendiği ve …’ın müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile imzaladığı, …Parsel: 1904 de kayıtlı taşınmazın … arsa paylı 6 numaralı bağımsız bölümü üzerine 105.000,00 Euro tutarında ipotek tesis edilmesinin kararlaştırıldığı, -… nolu finansal kiralama sözleşmesinin … 4. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numarası ile düzenlendiği ve …Ltd. Şti’nin müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile imzaladığı, -… nolu finansal kiralama sözleşmesinin … 4. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numarası ile düzenlendiği ve … Ldt. Şti’nin müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile imzaladığı, davacı …’a ait…Pafta: 8, Parsel: 1904 de kayıtlı taşınmazın 20/24904 arsa paylı 6 numaralı bağımsız bölümü üzerine … tarihinde, … yevmiye numarası ile … ve …/… arasında imzalanmış ve/veya imzalanacak olan finansal kiralama sözleşmesi ekleri ve iş bu sözleşme ile ilgili daha sonra düzenlenecek bilcümle ek ve tadil sözleşmelerinin hükümleri, …/…’in doğmuş ve/veya doğacak bütün borç ve taahhütlerinden 105.000,00 Euro tutarındaki kısmını … lehine 1. dereceden akdi faizli, fekki … Leasing tarafından bildirilinceye kadar süresiz olarak ipotek tesis edildiği, 4.maddede … Leasing alacağı tamamen tahsil edilinceye kadar taşınmazın … lehine rehinli kalmaya devam edeceği, borç kısmen ödendiğinde …’in muvafakati alınmaksızın mevcut ipoteğin çözülmeyeceği, resmi akdin 10. maddesinde “iş bu resmi senet ile borcu için … – …’in … A.Ş. ile imzalamış yada imzalayacak olduğu finansal kiralama sözleşmesinden doğacak borçları için işbu resmi senetteki ipotek bedeli kadar ayrıca müşterek müteselsil kefil olduğunu ve işbu borçtan şahsen sorumlu olduğunu” kabul ettiği anlaşılmıştır.
… A.Ş.’nin 15/10/2008 tarihinde … 3. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile … numaralı finansal kiralama sözleşmesine ilişkin 5.873,26 Euro kira, 80,19 Euro temerrüt borcu ödenmediğinden, tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde gecikme faizi ile birlikte ödenmesini, aksi taktirde 6.033,45 Euro (kira, temerrüt, ihtar mas) ile birlikte ileriye dönük 14.715,70 Euro kira borçları ve 100,00 Euro satın alma bedelinin 60 günün sonu 3 gün içerisinde ödenmesi ve malın iadesinin talep edileceğinin bildirdiği, … 3. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile … ve … nolu numaralı finansal kiralama sözleşmesine ilişkin kira, temerrüt borcu ödenmediği için, sözleşmenin 15/10/2008 tarihinde … 3. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiğinden, tüm finansal kira borçları muaccel hale geldiğinden, 14/04/2010 tarihi itibariyle toplam 232.360,00 USD ve 11.324,17 TL’nın ödeme gününe kadar işleyecek faizleri ile birlikte 15 gün içinde ödenmesini, aksi taktirde teminat olarak verilen ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapılacağının bildirildiği tespit edilmiştir.
… şirketi tarafından …. 13. İcra Dairesi’nin … takip sayılı dosyası ile 21/01/2009 tarihinde … – …, … Şti, … Ltd. Şti ve … aleyhine, …’ın müşterek borçlu ve müteselsil kefil olduğu 21/11/2008 vade tarihli 2.943,00 Euro ve 21/12/2008 vade tarihli ve 2.943,00 Euro tutarlı iki adet bononun da aralarında olduğu, 7 adet bonodan dolayı borçlu … 24.069,00 TL’sinden sorumlu olmak üzere 47.417,00 TL’nin tahsili için takip başlatıldığı, 17/01/2013 tarihinde Finansal Varlık Yönetimi’ne temlik edildiği ve dosyanın yenilenerek 2013/3192 takip numarasını aldığı, …’a ait … Pafta: 8, Parsel: 1904 de kayıtlı taşınmazın … arsa paylı … numaralı bağımsız bölümü üzerine haciz tesis edilmesi üzerine, 25/01/2013 tarihinde alacaklı tarafından satış talep edildiği, 05/02/2013 tarihinde kıymet takdirinin borçlulara tebliğ edildiği, 07/03/2013 tarihinde iş makinesinin borcunun ödendiği ve …’e satıldığından bahisle itirazda bulunulduğu, … 10. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasında, 21/07/2010 tarihinde … şirketi tarafından … firması ve … aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile 230.877,04 USD asıl alacak, 65.069,45 USD işlemiş faiz ki toplam 295.946,49 USD’nin tahsili için takip başlatıldığı, tapu kaydına bu icra dairesince …tarihinde … yevmiye ile İİK 150/c şerhi işlendiğinden, satış bedeli 140.925,90 TL’nin bu dosyaya gönderildiği, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe itiraz edildiğinden takibin durduğu, alacaklı tarafından itirazın kaldırılması ve iptali davası açıldığına ilişkin belge sunulmadığından, İİK 150/c şerhi hükümsüz kaldığından satış bedelinin 2013/3192 takip dosyasına iade edildiği, alacaklı vekilinin ipotek satış bedelinin taraflarına ödenmesine ilişkin talebinin, takibin kambiyo senetlerine mahsus takip olduğu, ipotek bedelinin tahsilinin mümkün olmadığı gerekçesi ile 27/06/2013 tarihinde reddedildiği tespit edilmiştir.
Mahkememizce istinaf incelemesinden önceki yargılama sırasında … Şirketi’nin defterleri üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi ile; 15/10/2008 ihtar tarihi itibariyle 591100 numaralı finansal kiralama sözleşmesinden dolayı asıl borçlu … Hafriyat – …’in 5.873,26 Euro kira borcu olduğu, 21/01/2009 takip tarihi itibariyle 11.702,68 Euro kira borcu, 5.886,28 Euro fatura edilmemiş borç olduğu, takip tarihinden sonra hesaba yatan, sigortadan yapılan virman ve kira masraf virmanları ile borcun ödendiği, … numaralı finansal kiralama sözleşmesinden 25/09/2008 ihtar tarihi itibariyle borç miktarının 3.789,75 USD, fatura edilmemiş borç miktarının 4.093,59 USD, 21/01/2009 takip tarihi itibariyle 19.384,33 USD ve en son 01/01/2011 tarihi itibariyle fatura edilmemiş kalan kira bedellerine ilişkin 81.163,95 USD borç bulunduğu, … numaralı finansal kiralama sözleşmesinden takip tarihinde 18.291,83 USD fatura edilmiş kira borcu mevcut olduğu, fatura edilmemiş 48.148,95 USD ve 36.576,67 USD kira borcu bulunduğu, 2012 yılı kayıtlarına göre … – …’in;-…(…) nolu finansal kiralama sözleşmesinden borcunun kalmadığı, -… numaralı finansal kiralama sözleşmesinden 48.148,00 USD ana para ve 36.576,00 USD ödenmemiş cari kira bedeli, -… numaralı finansal kiralama sözleşmesinden 81.163,00 USD ana para ve 40.735,00 USD ödenmemiş cari kira borcunun bulunduğu tespit edilmiştir.
Davacı …’ın… esas sayılı dosyada talebi; 5911 sayılı finansal kiralama sözleşmesinden doğan borç ödendiğinden bahisle, ipotekli taşınmaz satılmak suretiyle mükerrer takip ve tahsilat yapıldığından, ipotekli taşınmazın satış bedeli 149.000,00 TL’nin tahsiline, imzasının olmadığı finansal kiralama sözleşmelerinden sorumlu olmadığının ve … 13 İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından dolayı davalı tarafa borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, karar verilmesine ilişkindir.
Birleşen 2014/1341 Esas sayılı dosyada … A.Ş’nin talebi; temlik eden … A.Ş (Eski unvanı: … A.Ş) ile davalılardan … – … firması arasındaki finansal kiralama sözleşmesi uyarınca finansal kiraların belirlenen tarih ve tutarlarda ödenmemesi nedeniyle, 233.604,- TL tutarındaki alacağın ve fer’ilerinin davalılar … – … firması ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsili, alacağın teminatında yer alan ipotekli gayrimenkulün satışından elde edilen ve halen … 13. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin taraflarına ödenmesine ilişkindir.
Mahkememizce asıl dosyaya ilişkin olarak verilen “davacı …’ın … 13. İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyasında borçlu bulunmadığının tespitine, davacının ve davalının tazminat taleplerinin reddine,” dair karara yönelik tarafların istinaf başvuruları İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamıyla kesin olarak reddedildiğinden usuli kazanılmış haklar da gözetilerek asıl davaya ilişkin olarak inceleme yapılmamıştır. Bu kapsamda; asıl davaya ilişkin mahkememizce verilen “davacı …’ın … 13. İcra Müdürlüğünün… E. Sayılı dosyasında borçlu bulunmadığının tespitine, davacının ve davalının tazminat taleplerinin reddine,” ilişkin karar İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamı ile kesinleştiğinden bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle mahkememizce; birleşen dava yönünden İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamı çerçevesinde kaldırma sebepleri doğrultusunda inceleme ve değerlendirme yapılmıştır.
İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamında; “Birleşen dava yönünden; 1-… takip dosyasında borçlu …’ın itirazı mevcut olup,… A.Ş’nin … takip dosyası için açılmış itirazın iptali davası olmadığından, itirazın iptali davası açılarak mahkemece itiraz kaldırılmadığı sürece … 13. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin … A.Ş’ne ödenmesine karar verilemez ise de, mahkemece …A.Ş’nin bu talebi yönünden olumlu yada olumsuz bir karar verilmediğinden, … A.Ş’nin “… 13. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin taraflarına ödenmesine” ilişkin talep yönünden mahkemece karar verilmediğine ilişkin istinaf sebebi yerinde olmakla kabulüne karar vermek gerekmiştir. Birleşen davada …A.Ş’nin 233.604,- TL alacak talebi yönünden …’dan tahsiline ilişkin istek reddedilmiştir. İpotekli taşınmazın satışı ile borçtan kurtulunması için ipotek verenin borçtan şahsi sorumluluğunun olmaması gerekir. İpotek tesisine ilişkin resmi akdin 10. maddesinde “iş bu resmi senet ile borcu için … – …’in … A.Ş. ile imzalamış yada imzalayacak olduğu finansal kiralama sözleşmesinden doğacak borçları için işbu resmi senetteki ipotek bedeli kadar ayrıca müşterek müteselsil kefil olduğunu ve işbu borçtan şahsen sorumlu olduğunu kabul ettiği” tespit edilmiştir. İpotekli taşınmaz 10/06/2013 tarihinde 149.000,00 TL’na satılarak masrafların mahsubundan sonra 140.925,90 TL’sı …takip dosyasına gönderilmiştir. Davalı … resmi senetteki ipotek bedeli olan 105.000,00 Euro’ya kadar borçtan şahsen sorumlu olduğunu kabul ettiğinden, kabaca bir hesapla ipoteğin paraya çevrilme tarihi itibariyle 1 Eoro’nun serbest piyasada satış bedeli 2.49 TL olup 105.000,00 Euro 261.450,00 TL’sına tekabül ettiğinden …’ın ipotek aktinin 10.maddesi uyarınca şahsi sorumluluğu 261.450,00 TL’sı olup, satış bedeli 140.925,00 TL mahsup edildiğinde bakiye 120.525,00 TL borcu kalmaktadır. Bilirkişiden ipotek aktinin 10. maddesi kapsamında rapor alınmadan, … hakkındaki alacak talebinin reddine karar verilmesi doğru olmadığından, … A.Ş’nin bu yöne ilişkin istinaf sebebinin kabulü gerekmiştir. 2- …’ın taşınmaz ipoteği sebebiyle … – … firmasının gelecekteki tüm borçlarını kapsar mahiyette ve kefalet verilen dışındaki diğer sözleşmelerinden doğan borçlarından ipotek miktarı ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Mahkemece gerekçe kısmında diğer sözleşmelerden doğan borçtan ipotekli taşınmaz sebebiyle sorumlu olduğu tespit edilmesine rağmen, taşınmazın satış bedelinin ipotek bedelini karşılayıp karşılamadığı, bakiye borç kalıp kalmadığı tespit edilmeden, ipotekli taşınmaz satılmakla sorumluluğunun sona erdiğine karar verilmesi, çelişkili olduğu gibi, ipotek aktinin 10. maddesindeki şahsi sorumluluk düzenlemesi nazara alındığında dosya kapsamına aykırı olduğundan, gerekçedeki tespit ile hüküm fıkrasının çelişkili olduğuna ilişkin istinaf sebebinin yerinde olduğu tespit edilmiştir.” gerekçeleriyle … A.Ş’nin birleşen davaya ilişkin istinaf sebeplerinin kabulü ile 1. ve 2. maddelerde belirtildiği şekilde ek rapor alınarak karar verilmek üzere birleşen dosya yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Yargılama sırasında; birleşen dava yönünden İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamınını 1. ve 2. maddelerinde belirtildiği şekilde, dosyanın önceki bilirkişilere tevdi ile birleşen dava açısından BAM ilamının 1 nolu bendi uyarınca ipotek resmi senedinin 10. maddesi kapsamında … açısından alacak talebinin değerlendirilmesi, 2 nolu bendi uyarınca taşınmaz satış bedelinin ipotek bedelini karşılayıp karşılamadığı, bakiye borç kalıp kalmadığı konularında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir. Bilirkişiler tarafından yapılan ek incelemede; ipotek tesisine ilişkin resmi senedin 1. Maddesinin “… ile … Ltd. Şti. – … arasında imzalanmış ve/veya imzalanacak olan Finansal Kiralama Sözleşmesi ve Ekleri ve işbu sözleşme ile ilgili daha sonradan düzenlenecek bilcümle ek ve tadil sözleşmelerinin hükümleri … Ltd. Şti. – …’in doğmuş ve/veya doğacak bütün borç ve taahhütlerinden 105.000 Euro tutarındaki kısmını … […] lehine 1. derece fekki … tarafından bildirilinceye kadar süresiz olarak ipotek etmeyi kabul ediyoruz.” hükmünü içerdiği, aynı senedin 10. maddesinde ise “İşbu resmi senet ile, borcu için … Ltd. Şti. – …’in …ile imzalamış ya da imzalayacak olduğu finansal kiralama sözleşmesinden doğacak borçları için işbu resmi senetteki ipotek bedeli kadar ayrıca müşterek müteselsil kefil olduğumuzu ve işbu borçtan şahsen sorumlu olduğumuzu kabul ederiz.” hükmünün bulunduğu, madde metni çerçevesinde …’ın ipotek bedeli olan 105.000 Euro bedel için aynî teminatın (ipotek) yanı sıra ayrıca şahsî sorumluluğunun bulunduğu, bu çerçevede esas borçlulardan tahsil olunamayan tutar için kendisine başvurulmasının mümkün olduğu, dolayısıyla …’ın gayrimenkul satışından gelen 140.925,90 TL ile 105.000 Euro arasındaki farktan mütevellit sorumluluğunun devam ettiği, 105.000 Euro tutarındaki toplam sorumluluk tutarının, 10.06.2013 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla karşılanan kısmının 140.925,90 TL olduğu, anılan tutarın bu tarih itibariyle TCMB kur göstergeleri kapsamında Efektif Satış 2,5105 TL üzerinden 56.134,59 Euro’ya tekabül ettiği, 105.000 Euro’luk tutardan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla karşılanan 56.134,59 Euro düşüldüğünde kalan 48.865,41 Euro olup, bu şahsi sorumluluk tutarı içerisindeki ödenmeyen miktar olarak hesaplandığı, paraya çevrilen ipotek bedelinden sonra kalan borç 48.865,41 Euro çapraz kur esas alınarak hesaplandığında şahsi sorumluluk tutarının 64.556,09 USD olarak hesaplandığı tespit edilmiştir.
Birleşen dava açısından İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamı kapsamında yapılan değerlendirmede;
(i) Finansal kiralama sözleşmeleri kapsamında temlik eden … A.Ş.’nin 209.315,00 USD+16.423,00 TL alacaklı olduğu, davacının 398.733,22 TL alacağı temlik aldığı, ipotek tesisine ilişkin resmi senedin 1. maddesinin “… ile … Ltd. Şti. – … arasında imzalanmış ve/veya imzalanacak olan Finansal Kiralama Sözleşmesi ve Ekleri ve işbu sözleşme ile ilgili daha sonradan düzenlenecek bilcümle ek ve tadil sözleşmelerinin hükümleri … Ltd. Şti. – …’in doğmuş ve/veya doğacak bütün borç ve taahhütlerinden 105.000 Euro tutarındaki kısmını … lehine 1. derece fekki … tarafından bildirilinceye kadar süresiz olarak ipotek etmeyi kabul ediyoruz.” hükmünü içerdiği, aynı senedin 10. maddesinde ise “İşbu resmi senet ile, borcu için … Ltd. Şti. – …’in … ile imzalamış ya da imzalayacak olduğu finansal kiralama sözleşmesinden doğacak borçları için işbu resmi senetteki ipotek bedeli kadar ayrıca müşterek müteselsil kefil olduğumuzu ve işbu borçtan şahsen sorumlu olduğumuzu kabul ederiz.” hükmünün bulunduğu, …’ın ipotek bedeli olan 105.000 Euro bedel için aynî teminatın (ipotek) yanı sıra ayrıca şahsî sorumluluğunun bulunduğu, bu çerçevede esas borçlulardan tahsil olunamayan tutar için kendisine başvurulmasının mümkün olduğu, davalı …’ın taşınmaz ipoteği sebebiyle … – … firmasının gelecekteki tüm borçlarını kapsar mahiyette ve kefalet verilen dışındaki diğer sözleşmelerinden doğan borçlarından ipotek miktarı ile sınırlı olmak üzere sorumlu olduğu, …’ın gayrimenkul satışından gelen 140.925,90 TL ile 105.000 Euro arasındaki farktan mütevellit sorumluluğunun devam ettiği, 105.000 Euro tutarındaki toplam sorumluluk tutarının, 10.06.2013 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla karşılanan kısmının 140.925,90 TL olduğu, anılan tutarın bu tarih itibariyle TCMB kur göstergeleri kapsamında Efektif Satış 2,5105 TL üzerinden 56.134,59 Euro’ya tekabül ettiği, 105.000 Euro’luk tutardan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla karşılanan 56.134,59 Euro düşüldüğünde kalan 48.865,41 Euro borçtan davalının sorumluluğunun devam ettiği sonucuna varılmıştır. Bilirkişi tarafından çapraz kur yöntemiyle davalının sorumlu olduğu miktar USD cinsinden de belirtilmiştir. Ancak ipotek resmi senedinde; davalı Euro cinsinden ipotek verip, kefil olduğundan davalının bakiye sorumluluğunun Euro cinsinden tespit edilmesi zorunludur. Birleşen davada; davacı … A.Ş, 233.604,00 TL alacağının davalılar … .-… ve …’dan müteselsilen tahsilini talep etmiştir. Dava dilekçesinden davacı … A.Ş’nin yabancı para cinsinden olan alacağını TL cinsinden talep ettiği, seçimlik hakkını kullanarak tükettiği ve TL cinsinden tahsil talebinde bulunduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle davalı …’ın birleşen dava tarihi itibariyle TL cinsinden sorumlu olduğu miktarın belirlenmesi gerekir. Birleşen dava tarihi itibari ile Euro cinsinden efektif satış kurunun karşılığı 2,8002 TL’dir. Bilirkişi raporunda davalı …’ın Euro cinsinden sorumluluğunun devam ettiği miktar 48.865,41 EURO olarak tespit edildiğinden, birleşen dava tarihi itibariyle efektif satış kuru üzerinden bu miktar TL cinsine çevrildiğinde 136.832,92 TL yapmaktadır. Dolayısıyla davalı …’ın birleşen dava itibariyle toplam borcun 136.832,92 TL’lik kısmından şahsi sorumluluğunun devam ettiği sonucuna varılarak 136.832,92 TL’nin davalı …’dan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilmiştir. Birleşen davada, … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-… açısından verilen karar istinaf edilmediğinden ve İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamında bu davalı yönünden kaldırma bulunmadığından bu davalı yönünden verilen mahkememizce verilen karar kesinleşmiştir. Ancak davacı taraf müteselsilen talepte bulunduğundan, hüküm fıkrasının açık ve anlaşılabilir olması, infazda tereddüt yaratmaması ve davalılar yönünden müteselsil tahsil hükmü kurulabilmesi için tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla, müteselsilen; 233.604,00 TL’nin davalı … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-…’den tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir. Fakat, … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-… açısından mahkememizce önceki verilen karar kesinleştiğinden usuli kazanılmış haklar gözetilerek önceki karardaki vekalet ücretinden ve kaldırma kararı öncesindeki yargılama giderlerinden sorumlu tutulmuştur.
(ii) Davacının … 13. İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin ödenmesi talebi açısından yapılan değerlendirmede; … 10. İcra Müdürlüğü’nün …E sayılı dosyasında, 21/07/2010 tarihinde … şirketi tarafından … firması ve … aleyhine, … 4. Noterliği’nin … tarih ve …, … 4. Noterliği’nin … tarih ve …, … 4. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı finansal kiralama sözleşmelerinden doğan alacakları için, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile 230.877,04 USD asıl alacak, 65.069,45 USD işlemiş faiz ki toplam 295.946,49 USD’nin tahsili için takip başlatıldığı, … tarafından 23/07/2010 tarihinde icra dairesinin yetkisine ve borca itiraz edildiği, tapu kaydına bu icra dairesince … tarihinde … yevmiye ile İİK 150/c şerhi işlendiği, takibe itiraz edildiğinden takibin durduğu, alacaklı tarafından itirazın kaldırılması ve iptali davası açıldığına ilişkin belge sunulmadığından, İİK 150/c şerhi hükümsüz kaldığı anlaşıldığından …A.Ş’nin … takip dosyası için açılmış itirazın iptali davası olmadığından, itirazın iptali davası açılarak mahkemece itiraz kaldırılmadığı sürece … 13. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin … A.Ş’ne ödenmesine karar verilemeyeceğinden talebin reddine karar verilmiştir.
Tüm bu açıklanan nedenlerle; Asıl davaya ilişkin mahkememizce verilen “davacı …’ın … 13. İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyasında borçlu bulunmadığının tespitine, davacının ve davalının tazminat taleplerinin reddine,” ilişkin karar İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamı ile kesinleştiğinden bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına, birleşen İstanbul 16. ATM 2014/1341 E. Sayılı dosyası açısından davanın kısmen kabulüne; tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla, müteselsilen; A) 233.604,00 TL’nin davalı … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-…’den tahsili ile davacıya ödenmesine, B) 136.832,92 TL’nin davalı …’dan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacının … 13. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin ödenmesi talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Asıl davaya ilişkin mahkememizce verilen “davacı …’ın … 13. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasında borçlu bulunmadığının tespitine, davacının ve davalının tazminat taleplerinin reddine,” ilişkin karar İstanbul BAM 44 HD’nin 2020/251 E. Ve 2021/576 K. Sayılı ilamı ile kesinleştiğinden bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
2-Birleşen İstanbul 16. ATM 2014/1341 E. Sayılı dosyası açısından davanın KISMEN KABULÜNE;
-Tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla, müteselsilen;
A) 233.604,00 TL’nin davalı … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-…’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
B) 136.832,92 TL’nin davalı …’dan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
-Davacının … 13. İcra Müdürlüğünün …. E. Sayılı dosyasında bulunan satış bedelinin ödenmesi talebinin reddine,
-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 15.957,50 TL nispi karar ve ilam harcının davalılar … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-… ve …’dan tahsili ile hazineye irat kaydına, (davalı …’ın 9.347,05 TL’ye kadar sorumlu olması kaydıyla,
-Davacı tarafından birleşen 16. ATM 2014/1341 E. Sayılı dosyasında bozma öncesi yapılan 1.100,00 TL yargılama giderinin, davalılar … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-… ve …’dan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, (davalı …’ın 644,33 TL’ye kadar sorumlu olması kaydıyla)
-Davacı tarafından bozma sonrası yapılan 656,50 TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 376,12 TL’nin davalı …’dan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davalı … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-… hakkında karar istinaf edilmeden kesinleştiğinden usuli kazanılmış haklar doğrultusunda önceki kararda hükmedilen 19.966,24 TL nispi vekalet ücretinin davalı … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-… ve …’dan tahsili ile davacıya verilmesine, (davalı …’ın 16.949,13 TL’ye kadar sorumlu olması kaydıyla)
-Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 13.143,25 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
-Davacı ve davalılar tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair; Asıl dava davalısı- birleşen dava davacı ve Asıl dava davacısı-birleşen davalısı … vekillerinin yüzüne karşı, birleşen dava davalısı … Hafriyat İnş. Nak. Tic.-…’in yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2022

Katip
¸¸

Hakim
¸¸