Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/241 Esas
KARAR NO : 2023/657

DAVA : Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/04/2021
KARAR TARİHİ : 27/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalı ile müvekkil şirket arasında 24.04.2019 tarihli 5 yıl süreli LPG Otogaz Bayilik Sözleşmesi imzalandığını, 24.04.2019 tarihli LPG ile Çalışan Karayolları Taşıtları için İkmal İstasyonu Bayiliği Sözleşmesi’nin normal şartlar altındaki sona erme tarihi 24.04.2024 olduğunu, davalı tarafından .. 1. Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı ile imzalanan bayilik sözleşmesi hiçbir gerekçe gösterilmeksizin tek taraflı olarak feshedildiğini, davalının, sözleşmenin haksız şekilde feshine sebebiyet vermekle, müvekkilin zarara uğramasına neden olduğunu, bu nedenle davalının, Bayilik Sözleşmesi’nin 32. Maddesinin (a) bendine göre müvekkilin uğradığı müspet zararı tazmin etmek durumunda olduğunu, davalının, bayiliğe devam ettiği süre boyunca LPG satışına devam etmiş ve müvekkil de bu satışlardan kar elde ettiğini, bu nedenle sözleşmenin olağan şartlar altında devam etmesi, durumunda davalının LPG satışlarına devam edecek ve müvekkil de kar etmeye devam edeceğini, sözleşmenin süresinden önce davalının kusuru ile sona ermiş olması sebebiyle müvekkilin, bu kardan mahrum kaldığını, davalı tarafın, sözleşmenin 32. Maddesinin b bendine göre sözleşmeye aykırı davranışlarıyla sözleşmeyi feshettiğinden cezai şart ödemekle yükümlü olduğunu, cezai şart hesabının, bayinin LPG alımı yaptığı dönemde LPG alımının en yüksek olduğu aydaki LPG miktarının fesih tarihindeki perakende satış fiyatı ile çarpımıyla hesap edildiğini, yapılacak bilirkişi incelemesi ile davalının LPG alımı yaptığı dönemde aldığı en yüksek LPG miktarının tespiti ile sunulacak olan perakende satış fiyatları göz önüne alınarak cezai şart miktarının tespit edilmesini, bayilik sözleşmesinde kararlaştırılan cezai şart, ifaya eklenen cezai şart niteliğinde olduğundan hem müspet zarar (kar mahrumiyeti) hem de cezai şart aynı anda talep edilebildiğini, ayrıca fesih ihtarının davalıya tebliğ edildiği tarihten itibaren her iki tarafın da tacir olması sebebiyle müvekkil şirketin alacağına avans faiz oranı üzerinden faiz işletilmesini bu tüm nedenlerle kar mahrumiyeti olarak bilirkişi tarafından hesaplandığında artırılmak üzere şimdilik 1.500,00-TL, cezai şart olarak bilirkişi tarafından hesaplandığında artırılmak üzere şimdilik 5.000,00-TL, ariyet olarak teslim edilmiş emtianın müvekkile iadesine, emtianın iadesinin mümkün olmaması halinde rayiç bedelin davalıdan tahsiline, olmak üzere şimdilik toplam 9.500,00- TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı üzerinden faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, masraf ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’a usulüne uygun dava dilekçesi, tensip zaptı, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş olup, davalı cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
Mahkememizin 08/06/2021tarihli celse ara kararı gereği, -Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenerek davacının varsa talep edebileceği kar kaybı, ceza i şart alacağı ile emtianın iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı, iadesi mümkün değilse davalıya teslim edilen emtiaların bedelinin tespiti konusunda rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi raporunda özetle, 24.04.2019 tarihinde akdedilen 5 yıllık sözleşmenin davalı tarafından sözleşme bitiş tarihiden önce 12.03.2020 tarihli ihtarname ile fesih edilmesi nedeniyle , feshin haksız fesih olduğunun mahkemece kabul edilmesi durumunda , davacının Sözleşmenin 33/a maddesi uyarınca talep edebileceği mahrum kalınan karın 3 ay esas alınarak 3.881,40 TL hesaplandığı, davacının Sözleşmenin 33/b maddesi uyarınca talep edebileceği cezai şartın 58.506,25 TL olacağı, talep edilen cezai şartın davalının mali verilerinde tespit edilen sermaye ve özvarlık verileri kapsamında iktisaden mahvına sebebiyet olacak düzeyde olmadığı hesaplanmış olduğunu, davacının ariyet olarak teslim ettiği emtia bedeli talebine ilişkin, sözleşme fesih tarihi itibari ile kullanım süresi nazara alınarak amortisaman düşüldükten sonra net defter değerinin 42.811,54 TL olarak hesaplandığı görüş ve kanaatine varıldığının bildirildiği görüldü.
Mahkememiz 02/11/2021 tarihli celse ara kararı gereği, Davalı vekilince sunulan delil tespiti raporu, tarafların rapora karşı itiraz beyan dilekçeleri incelenerek, feshin haklı olup olmadığı, davacının o bölgede başka bir bayiliği ne kadar sürede tesis edebileceği hususunun LPG lisans yönetmeliği 37. Maddesi de dikkate alınarak aynı heyetten ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişi raporunda özetle, Sektörel değerlendirme ile; kök raporda sunmuş olduğum inceleme, değerlendirme ve yüksek kanaatlerimi aynen muhafaza ederek, Makul Süre konusuna yönelik olarak; “Dava konusu istasyonun bulunduğu … İL SINIRLARI DAHİLİNDE (tüm ilçeler dahil olmak üzere), herhangi bir AKARYAKIT İSTASYON BAYİLİK SÖZLEŞMESİ yapabilmek için, makul süre olarak 3 (üç) ay ı tespitle ve bunun hiçbir zaman asgari mesafe tahdidi ya da mesafe kısıtlaması veya yeni bir istasyon tesis etmek için gerekli ruhsat, imar tadil uygulamaları, vb… için gerekli süreler ile bir ilgisi olmadığını da ifade ederek,” Sektörel ve Mali incelemeler ile, davacının … Dalgıç Motor- … Tankının rayiç bedellerinin yeniden hesaplanması talebine ilişkin piyasa rayiç değerlerinin uzmanlık alanımıza girmediği , kök raporda mali değerlendirme ile tespit edilen “Davacının ariyet olarak teslim ettiği emtia bedeli talebine ilişkin, sözleşme fesih tarihi itibari ile kullanım süresi nazara alınarak amortisman düşüldükten sonra net defier değerinin 42.811,54 TL olarak hesaplandığı, 10 metreküp LPG Tankı için maddi bir değer 1998 yılına ait tank için amortismanını tamamlaması sebebiyle malen bir değeri bulunmadığı ve uzmanlık alanımız kapsamında değer tespiti yapılamadığı görüş ve kanaatine varıldığının bildirildiği görüldü.
Davacı vekilinin, 21/03/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile, talebini kar mahrumiyeti alacağı yönünden 2.381,40 TL artırarak 3.881,40 TL olarak, cezai şart alacağını 53.506,25 TL artırarak 58.506,25 TL olarak yeniden belirlediklerini, değeri 42.811,54 TL olarak ıslah ettiği ve ıslah harcını yatırdığı görülmüştür.
Mahkememizin 03/11/2022 tarihli ara kararı gereği, Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi hükümleri, dosya kapsamındaki deliller ve bilirkişi raporları, … Sulh Hukuk Mahkemesinin Değişik İş Dosyası ile taraf itirazlarını karşılar şekilde değerlendirme yapılarak; Makina mühendisi bilirkişi tarafından; LPG dalgıç motorunun rayiç bedelinin ve 1998 yılına ait tankın rayiç bedelinin tespit edilmesine, LPG konusunda uzman akaryakıt bayiliği uzmanı tarafından; davalı tarafça yapılan feshin haklı olup olmadığı tespit edilerek davacı … AŞ. nin, istasyonun bulunduğu o bölgede başka bir bayiliği ne kadar sürede tesis edilebileceğinin LPG Lisans Yönetmeliğinin 37. Maddesi de dikkate alınmak suretiyle tespit edilmesine karar verilmiş olup, .. 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyasından alınan raporda, aynı bölgede yeniden bir bayilik sözleşmenin yapılabilmesi için gerekli sürenin ortalama üç ay olabileceği ve sözleşmenin davalı tarafça haklı bir şekilde feshedildiği sonucuna varıldığının bildirdiği görüldü.
Tüm dosya kapsamı ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda,
Dava, taraflar sarasında akdedilen sözleşmeden kaynaklı tazminat davasıdır. Davacı ile davalı arasında 24/04/2019 tarihli 5 yıl süreli LPG ile çalışan karayolları taşıtları için ikmal istasyonu bayiliği sözleşmesi akdedilmiştir.
Davacı taraf, davalının 12.03.2020 tarihinde .. 1. Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesinin davalı tarafından tek taraflı olarak feshedildiğini belirterek davacının kar mahrumiyeti, cezai şart ve emtiaların iadesini olmadığı takdirde ise emtia bedelini talep ve dava etmiştir.
Dosya bilirkişiye gönderilmiş ve dosyaya sunulan bilirkişi raporunda, davalının feshinin haksız fesih olduğu ve davacının mahrum karının, 3.881,40 TL, davacının talep edebileceği cezai şartın 58.506,25 TL, emtia bedelinin ise amortismanlar düşüldükten sonra 42.811,54 TL olduğu yönünde kök rapor ve aynı mahiyette ek rapor sunulmuştur. Bilirkişi raporunun ayrıntılı, irdeleyici ve hükme elverişli olduğu anlaşılmakla davalının sözleşmeyi haksız olarak feshettiği ve davacının bu haksız fesih sebebiyle cezai şart, yoksun kalınan kar ve davalının elinde bulunan emtiaların bedellerini isteme hakkının olduğu kanaatine varılmış ve davanın KABULÜNE, 3.881,20 TL kar mahrumiyeti, 58.506,25 TL cezai şart ve 42.811,54 TL emtia bedeli olmak üzere toplam 95.699,19 TL’nin davalıdan tahsili ile, 9.500,00TL yönünden dava tarihinden itibaren, 86.199,19 TL yönünden ıslah tarihi olan 21/03/2022 tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulanmasına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın KABULÜNE, 3.881,20 TL kar mahrumiyeti, 58.506,25 TL cezai şart ve 42.811,54 TL emtia bedeli olmak üzere toplam 95.699,19 TL’nin davalıdan tahsili ile, 9.500,00TL yönünden dava tarihinden itibaren, 86.199,19 TL yönünden ıslah tarihi olan 21/03/2022 tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulanmasına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 6.537,21 TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 162,24 TL peşin harç ve 1.634,31 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.796,54 TL’nin mahsubu ile bakiye 4.740,66 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30 başvurma harcının, 162,24 TL peşin harcın ve 1.634,31 TL ıslah harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine
4-Kabul edilen dava değeri ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından sarf edilen toplam 4.464,75 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan masrafın üzerinde bırakılmasına,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1320.00 TL’nin davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Dair; davacılar vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır