Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/213 Esas
KARAR NO : 2023/227

DAVA : İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/03/2021
KARAR TARİHİ : 23/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili sunmuş olduğu 24/03/2023 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkil havayolu şirket ile dava dışı … (…) arasında imzalanan sözleşme çerçevesinde müvekkil havayolu şirketi … sistemine üye olan acentelerin müvekkil hava yoluna ait biletleri satmasını kabul ettiğini, borçlu davalı şirketlerde 2013 yılında imzaladıkları sözleşme ile …’nin … sistemine akredite olmuş olduklarını, bu kapsamda havayollarına ait bilet bedellerinin davalılar tarafından ödenmemesi riski göz önünde bulundurularak 2019 itibariyle …’ya davalı şirketlerce 28.078.000 USD tutarında banka teminat mektupları verildiğini, davalı şirketler müvekkil şirkete ait uçak biletlerini müvekkil nam ve hesabına satmışlar ve bilet bedellerini tahsil etmişler, tahsil edilen bu bedellerin müvekkil hava yolu şirketine ödenebilmesi için … tarafından 15 günlük periyotlarda davalı şirketlere ödeme talebi gönderilmiş ve satılan bilet bedellerinin karşılığının ödenmesi talep edildiğini, ancak davalıların bu bedelleri ödememekte ısrar etmesi nedeni ile davalıların … akreditasyonunun sona erdirilmesine karar verilmiş ve davalıların … bünyesinde bulunan teminat mektuplarının tamamı … tarafından bozdurulduğunu, bozdurulan teminat mektuplarının tamamı … tarafından bozdurulduğu, bozdurulan teminat mektuplarının toplam miktarı 28.078.000 USD olduğunu, … tarafından davalılardan alacakları oranında müvekkil şirketinde içerisinde bulunduğu hava yolu şirketlerine dağıtılmış olmasına rağmen müvekkil hava yolu şirketine ödenen miktar davalı şirketlerin müvekkil hava yolu şirketine olan toplam borç miktarını karşılamaya yetmemiş olduğunu, müvekkil hava yolunun iş bu dava dilekçesi tarihi itibariyle borçlu şirketlerden 4.131.700,20 TL asıl alacağı bulunmakta olduğunu, iş bu dilekçe tarihi itibariyle… A.Ş.’den 1.150.804,00 TL, …A.Ş.’den 1.566.985,80 TL, …A.Ş.’den 1.413.910,30 TL olduğunu, davalı – borçlu şirketle aleyhine … 29. İcra Dairesinin … sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, itiraz üzerine durduğunu, arabuluculuk görüşmelerinde anlaşma sağlanamadığını, kötü niyetli itiraz nedeniyle davalılar aleyhine %20 icra inkar tazminatı ile borçluların borcunu karşılamaya yeter taşınır ve taşınmaz malları ile üçüncü kişilerde ki hak ve alacaklarının ihtiyati haczini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini vekaleten iddia ve talep ederek dava etmiştir.
Davalılara usulüne uygun dava dilekçesi, tensip zaptı, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş olup, davalılar vekili tarafından ibraz edilen 20/04/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının yine vekilliğini yürüttüğü dava dışı …’nin ( ‘…’ ) bir takım kayıtlarına dayanılarak müvekkillerin davacıya borçlu olduğu belirtilmiş ise, dava dışı … tarafından düzenlenen kayıtların bu dava açısından delil olma niteliği bulunmamakta, zira müvekkiller … Ve …tarafından dava dışı … aleyhine haksız uygulamaları sebebiyle, tazminat davası açıldığını, davanın … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …sayılı dosyası üzerinde görülmekte olduğunu, davanın …’ya ihbar edilmesini, müvekkillerinin … nezdinde grup şirketleriyle birlikte toplam 23.078.000,- USD tutarında teminat mektubu bulunmasına rağmen …, 812 sayılı Karar’ı bahane ederek gurup şirketleri dahil müvekkillerden toplamda 60.712.000,- USD istediğini, müvekkillerin davalı ile yaptığı bir çok yazışma ve çözüm çabalarının sonuç vermemesi üzerine … müvekkillerin bilet satış yetkisini dondurarak onun ticari faaliyetlerini yerine getirmemesine sebep olduğunu, daha sonra teminat mektuplarını tanzim ederek bankalar nezdinde ki kredibilitesini de yok ettiğini, nihayetinde müvekkillerle olan sözleşmeyi feshettiğini, dosyaya müvekkiler ile davacı arasında imzalanmış tek bir sözleşme bile sunulmadığı, delil olarak dayanılan belgelerin müvekkiller ile ihtilaf halinde olan …’nın ne şekilde düzenlediği belli olmayan tek taraflı belgeleri olduğu, müvekkillerin borcunun olduğunu gösteren hiç bir kaydın bulunmadığını gerçeği ışığında da davanın reddi gerektiğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
… 29 İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyası uyap üzerinden istenilmiş yapılan incelemesinde; dosyamız davacısı tarafından davalı şirketler olan …Tic A.Ş aleyhine 1.150.804,00 TL asıl alacak, davalı … A.Ş aleyhine 1.566.985,80 TL asıl alacak, davalı … Tic A.Ş. Aleyhine 1.413.910,30 TL asıl alacak üzerinden ilamsız icra takibi yapıldığı, davalı şirketlerin icra takibine itiraz ettikleri ve takibin durduğu görülmüştür.
Mahkememizce … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak davalı …Tic A.Ş’nin resen seçilecek bir mali müşavir vasıtası ile ticari defter ve kayıtları incelenmek suretiyle davacı şirkete kesilmiş olan biletlerden dolayı borçlu olup olmadığı, varsa miktarının tespiti hususunda inceleme yapılması istenilmiş olup, ibraz edilen 17/09/2021 tarihli talimat raporunda; dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile davalı … Ve … şirketlerinin sunduğu ticari defterlere dayalı olarak yapılan inceleme neticesinde, Davalı (3) … A.Ş. Ve Davalı (2) … A.Ş.’ye ait 2019-2020 yılları arası ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, yasal açılış kapanış e-beratları ile envanter defteri tasdiklerinin süresinde yapıldığı, TTK 64/3 ve HMK 222/2. Maddesi gereğince 2019-2020 yılları arası defterlerin davalarda sahibi lehine delil vasfı taşıyabileceği kanaatinin hasıl olduğu, Davalı (3) … A.Ş.’nin 2019-2020 yılında davacı … 1 adet dış hat teslimat bedeli açıklamalı fatura düzenlediği, fatura alacağını … A.Ş.’nin hesabına virmanlayarak kapattığı, bunun dışında ticari ilişki kurulmadığı, ve davacı acenteye borç / alacak bulunmadığı, tespit edildiği, Davalı (2) … A.Ş.’nin 2019 yılında davacı … ile para akışı, faturalaşma, ve cari hesap ilişkisi kurulmadığının tespit edildiği bildirilmiştir.
Davacının … Menşeili şirket olduğu, Almanya ile ülkemiz arasında mütekabiliyet şartı olduğundan HMK’nun 84. Maddesi uyarınca; davalının teminat yatırılması talebinin reddine, İİK’nun 50. Maddesinin yollamasıyla HMK’nun 7/1. Maddesi uyarınca davalılardan …Tic. A.Ş nin adresi Mahkememiz yargı alanında kaldığından davalıların mahkememizin ve icra dairesinin yetkisine yapmış oldukları itirazın reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizce … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak görevlendirilen mali müşavir vasıtasıyla davalılar …A.Ş ve ..A.Ş ve … A.Ş’nin defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak davalıların defter ve belgelerinde yer alan 740.610ve 320 hesapları incelenerk davalıların hesaplarında İata’ya … sistemi aracılığıyla ne kadar para aktarıldığını, para aktaramadan dolayı ne kadar aktarması gereken kaldığı, ve davacının davalılardan takip tarihi itibariyle alacağının olup olmadığı varsa miktarının ne kadar olduğu konusunda rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 31/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda; Davalılardan … A.Ş nin 2019 yılı ve … A.Ş’nin 2019-2020 yılları ticari defter kayıtları nın incelendiği, her iki şirkete ait ticari defterlerin e deftere tabi olduğu, e defter beratlarının GİB’e usulüne uygun olarak ve yasal sürelerinde gönderildikleri, kayıtların mali mevzuata uygun olarak tutulduğu, defter kayıtlarının bir birini doğruladığı anlaşıldığını, davalıların ticari defter kayıtlarına göre takip ve 31.12.2019 tarihi itibariyle davacının … A.Ş den 0,60 TL alacağının olduğu, … a.ş ile ise bir ticari ilişkisinin olmadığının anlaşıldığını, davada sözü edilen 1-15 ekim 2015 tarihlerindeki …’nın … A.Ş.’ye kestiği fatura suretlerinden de görüldüğü üzere …’nın fatura muhteviyatlarında …. Vb. açıklamaların yer aldığı, ancak davada sözü edilen davacıya ait satılan biletlerin dökümünün yer almadığı anlaşıldığını, … taratından 16.10.2019 tarihinde bilet satışı yapılan bilgisayar sistemi davalılara kapatıldığından davalılarca 1-15 ekim 2019 döneminde satışı yapılan bilet sayıları, hangi şirketin ne kadar biletinin satıldığı ile ilgili bir tespit yapılamadığını, dosya içindeki bilgi belgelerden davalıların davacının biletlerini davacının sisteminden değil … sisteminden kestikleri ve …’nın faturalarına istinaden …’ya borçlandıklarının anlaşıldığını, … A.Ş ve … a.ş’nin incelenen ticari defterlerinin 320, 740 ve 610 nolu hesapları incelendiğini, 320 ve 740 hesapta … ile olan ticari ilişkiden kaynaklı faturaların yer aldığının anlaşıldığını, davalıların …’ya aktardıkları ödemeler ile …’ya olan borç tutarlarının raporun 4. Sayfasında özet tablo halinde belirtildiğini, … A.Ş.’nin 31.12.2019 tarihi itibariyle …’ya 47.776.440,89 TL borcunun olduğu, aynı tarih itibariyle … a.ş nin …’ya 78.452.132,76 TL borcunun olduğu anlaşıldığını, sonuç olarak dosya içindeki bilgi ve belgeler ile davalı kayıtlarının incelenmesinden takip tarihi … A.Ş. ve … a.ş nin ticari defter kayıtlarına göre … A.Ş nin davacıya takip tarihi itibariyle 0,60 TL borcunun olduğu, … A.Ş’nin borç ve alacağının olmadığının anlaşıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, davalı…’in İata tarafından tutulan … kayıtları, ticari defter ve kayıtları ile birlikte dosya incelenerek davacının her bir davalıdan alacaklı olup olmadığı, varsa her bir davalı için ayrı ayrı alacak miktarının nelerden ibaret ve ne kadar olduğu konusunda rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 25/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda; davacı ile davalı arasında doğrudan bir ilişki olmayıp, ilişkilerin dava dışı … aracılığıyla ticari ilişkinin kurulmuş olduğu ve … adlı organizasyon gereği 15 günlük dönemler için havayolu tarafından yapılan tüm taşımaların … acentesi olan firmalarca ödemesinin … yapılması ile … üzerinden havayollarına ödeme yapılmasının gerektiği, … tarafından gönderilen … raporlarına göre davacı Lufthansa firmasının davalı … A.Ş şirketinden 1.150.804,00 TL, davalı … Tic A.Ş’den 1.566.985,80 TL, davalı … Tic A.Ş’den 1.413.910,30 TL olmak üzere toplam 4.131.700,20 TL alacağı bulunduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce dosyanın günsüz olarak önceki bilirkişi kuruluna tevdi edilerek davalıların rapora karşı yaptığı itirazları karşılayarak ve irdeleyerek inceleyecek şekilde ayrıntılı rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 06/02/2023 tarihli bilirkişi kurulu ek raporunda; davacı ve davalılar arasında doğrudan fiili bir ilişki olduğu, ticari ilişkilerin dava dışı … aracılığıyla kurulmuş olduğu, davalı tarafın karşı beyanlarının kök raporda ifade edilen değerlendirmeleri değiştirecek ölçüde olmadığı, … tarafından gönderilen BSP raporlarına göre davacı … firmasının davalı… A.Ş’den 1.150.804,00 TL, davalı …Tic A.Ş’den 1.566.985,80 TL , davalı … Tic A.Ş’den 1.413.910,30 TL olmak üzere toplam 4.131.700,20 TL alacağı bulunduğu bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; Davalılar ile dava dışı … ( …) arasında yolcu satış acentesi anlaşması imzalandığı, … üyesi olan davalıların acente sıfatı ile hareket ettikleri, hava yolları için mali kontrol ve nakit akışını iyileştirmek amacıyla … sisteminin kullanıldığı, bu sistem üzerinden periyodik olarak ne kadar bilet kesildiğinin kontrol edilebildiği, bu sistem üzerinden alınan raporlama yöntemi ile hava yollarının hangi acentenin kendisi için ne kadarlık bilet sattığını ve acenteden ne kadar alacağı olduğunu kontrol edebildiğini, davalıların … sisteminde emanetçi sıfatıyla satışlarını yaptıkları bilet bedellerini seyahat acentesi kuralları ve yolucu bileti satış sözleşmesi gereğince belirli periyotlarla ilgili hava yollarına geri ödemesi gerektiği, davacı ile davalılar arasında doğrudan bir ticari ilişki olmadığı dava dışı … üzerinden hesapların takip edildiği, … ile davalılar arasında akdedilen davacıya ait uçak biletlerinin satış bedellerinin ve acentelik ücretlerinin ödenmesinin … nın … sistemi üzerinden gerçekleştirildiği ve periyodik olarak hesap mutabakatının bu sistem üzerinden yapıldığı bu sebeple BSP üzerinden yapılan incelemenin geçerli bir delil olduğu, davalıların pandemi sebebiyle yolcu iptali olduğuna ilişkin gerçekçi bir delili dosyaya sunamadıkları, bilet iadesi yaşanması ve uçuş iptallerine rağmen davalılara alacak iddiası yönetildiğine ilişkin herhangi bir ispat vasıtasının davalı tarafından sunulmadığı, … raporlarına göre davacının … A.Ş’den 1.150.804,00 TL ,… A.Ş den 1.416,910,30 TL , … A.Ş den 1.566.985,80 TL alacaklı olduğu hüküm vermeye elverişli, denetime açık bilirkişi kök ve ek raporu ile anlaşıldığından, Davanın kabulüne, itirazın iptaline, takibin…Tic A.Ş açısından; 1.150.804,00 TL, …Tic A.Ş açısından; 1.566.985,80 TL, … A.Ş açısından; 1.413.910,30 TL üzerinden devamına, asıl alacak 1.150.804,00 TL, 1.566.985,80 TL ve 1.413.910,30 TL’ye takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, davalılar tarafından belirlenebilir likit alacak miktarına itiraz edildiğinden %20 tazminatın davalılardan tahsiline, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulüne, itirazın iptaline, takibin …A.Ş açısından; 1.150.804,00 TL, …Tic A.Ş açısından; 1.566.985,80 TL, …Tic A.Ş açısından; 1.413.910,30 TL üzerinden devamına, asıl alacak 1.150.804,00 TL, 1.566.985,80 TL ve 1.413.910,30 TL’ye takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
2- Kabul edilen toplam alacak miktarı üzerinden hesap edilen 826.340,04 TL %20 tazminatın davalılardan (…AŞ. 289.219,01 TL den, …TİC. AŞ. 305.745,81 TL den, … TİC AŞ 231.375,21 TL den Sorumlu olmak kaydı ile) tahsiline,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 282.236,44 TL nispi karar ve ilam harcının başlangıçta mahkeme veznesine yatırılan 47.755,81 TL peşin harc ve icra veznesine yatırılan 22.803,31 TL harcın toplamı olan 70.559,12 TL’nin mahsubu ile bakiye 211.677,32 TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan ( …AŞ. 74.087,06 TL den, …TİC. AŞ. 78.320,60 TL den, …TİC AŞ 59.269,64 TL’den sorumlu olmak kaydıyla ) tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 70.559,12 TL harç ile, yine davacı tarafından yapılan 7.940,05 TL yargılama giderinin davalılardan ( … AŞ. 27.474,70 TL den, …TİC. AŞ. 29.044,88 TL den, …TİC AŞ 21.979,91 TL den Sorumlu olmak kaydı ile) alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 270.634,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan (…AŞ. 94.721,90 TL den, …TİC. AŞ. 100.134,58 TL den, …TİC AŞ 75.777,52 TL den Sorumlu olmak kaydı ile) alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde, taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.23/03/2023

Başkan …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Katip …
E-İMZALI

Harç Beyanı
K.H.= 282.236,44 TL
P.H.= 70.559,12 TL
B.H= 211.677,32 TL

Davacı yargılama gideri
6.700,00 TL bilirkişi ücreti
1.240,05 TL posta gideri gideri
7.940,05 TL Toplam yargılama gideri

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.