Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/204 Esas
KARAR NO : 2022/440

DAVA : Alacak (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/03/2021
KARAR TARİHİ : 15/06/2022

Mahkememizdeki İtirazın İptali davasının mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 29/01/2019 tarihinde … Ortaklığı Hizmetleri sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme kapsamında müvekkilinin üzerine düşen edimleri yerine getirdiğini, bu kapsamda da 460.200 TL + KDV bedeli hak ettiğini, ancak davalı tarafından bedelin ödenmediğini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL bedelin 28/05/2019 tarihinden itibaren aylık % 2,5 faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile yargılama masrafları ve vekalet ücretininde davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 21/04/2022 havale tarihli beyan dilekçesi ile dava değerini toplamda 460.200 TL bedele yükselterek harcını yatırdığı anlaşıldı.
Davalı vekili cevap dilekçesi özetle; davacının iddialarının teklif aşamasında kaldığını, davacının müvekkilinden herhangi bir alacağının bulunmadığını savunarak haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla mali müşavir ile akademisyen bilirkişi heyetine tevdii edilen dosyaya 04/10/2021 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle;
Davacı tarafın 2019 ve 2020 yılı ticari defterlerinin 6102 SY 64.md.sinin 3.fıkrası son cümlesi kapsamında 06 Haziran 2013 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 28669 ile yapılan değişikliğin 15/a md.si kapsamında tasdiklerinin süresi içersinde yapıldığı, davacı tarafından sunulan ticari defterlerinin TTK hükümleri uyarınca usulüne uygun tutulduğu görülmüştür.
Davalı … A.Ş. nin 2020 yılına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu görülmüştür. HMK 222./2 maddesi kapsamındaki koşulları taşıdığı belirlenmiştir. Takdir mahkemeye aittir.
Dava dışı … Ticari Defterleri : şirketin 2018,2019,2020 yıllarına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu görülmüştür. HMK 222./2 maddesi kapsamındaki koşulları taşıdığı belirlenmiştir.
Davacı Sunulan Kayıtları Uyarınca Tespit Edilenler :
Davacı şirket tarafından davalı şirkete ilişkin hesap / kayıt mevcut olmadığı bildirilmiştir.
Davalı Sunulan Kayıtları Uyarınca Tespit Edilenler :
Davalı tarafından dava dışı şirkete ilişkin 120.01.0051 … Gümrük Müşavirliği hesabını ve fatura suretlerini sunmuş olup incelendiğinde,
Davalı tarafından dava dışı firmaya 31.12.2019 tarihinde 5.900 TL ve 27.02.2020 tarihinde 2.360 TL tutarında tanzim ettiği faturalarının … firması borcu olarak kayıtlı olduğu karşılığında 10.04.2020 tarihinde 8.260,00 TL ödemenin dava dışı şirket alacağı olarak kayıtlanması neticesinde borç / alacak kalmadığı mevcuttur.
Davadışı … Sunulan Kayıtları Uyarınca Tespit Edilenler :
Dava dışı firma tarafından davalı şirket ile olan ticari ilişkiye ilişkin 320.01.003.561 …A.Ş. hesabını, fatura suretlerini ve ödeme dekontunu sunmuş olup, sunulanlar incelendiğinde,
Davalı tarafından 31.12.2019 tarihinde 5.900 TL ve 27.02.2020 tarihinde 2.360 TL tutarında tanzim ettiği faturalarının davalı alacağı kayıtlı olduğu karşılığında 10.04.2020 tarihinde 8.260,00 TL ödemenin davalı borcu olarak kayıtlanması neticesinde borç / alacak kalmadığı mevcuttur.
Davalı Fatura İçerikleri :
Davalı şirketin Dava dışı şirkete tanzim ettiği fatura içerikleri incelendiğinde,
Davalı tarafından “İş Zekası Eğitim Hizmet Bedeli” açıklamalı, 27.28 Aralık tarihlerini içeren 2 günlük eğitim için 5.900 TL ve 12.02.2020 tarihli 1 günlük eğitim için 2.360 TL tutarlı faturaların dava dışı firmaya tanzim edildiği görülmüştür.
Sunulan Kayıtlar kapsamında incelemeler neticesinde ;
Davacı tarafından davalı şirkete tanzim edilmiş herhangi bir fatura veya davalı tarafından davacıya yapılan ödeme mevcut olmadığı,
Davalı ile dava dışı firma tarafından sunulan kayıtlar incelendiğinde, davalı tarafından Aralık 2019 ve Şubat 2020 tarihlerinde verdiği İş Zekası Eğitimlerine ilişkin toplam 8.260 TL tutarında Hizmet Bedeli faturalarını tanzim ettiği ve dava dışı firma tarafından davalı şirkete ödeme yapıldığı mevcuttur.
Davacı Talebi Hesaplaması:
Davacı tarafından, 1.950.000 TL (KDV hariç) proje bedelinin % 20 sini talep etmiş olup, proje bedelinin % 20 ‘lik kısmı 390.000 TL (KDV dahil 460.200 TL) olarak hesaplanmıştır.
Dosya Mevcudu :
1) … Satış ,Pazarlama ve İş Ortaklığı Hizmetleri Sözleşmesi (29.01.2019):
… A.Ş. ile … A.Ş. arasında 29.01.2019 tarihinde 3 yıl süreli (md.6) … Ortaklığı Hizmetleri Sözleşmesinin akdedildiği,
… Teklifi (26.03.2019)
… tarafından … firmasına 26.03.201 tarihinde … Platform projesi teklifi sunulduğu, Proje başlatma, Analiz, Sistem Kurulumu, Entegrasyon, UAT, Pilot ve Eğitim ve Lansman uygulamaya geçiş şeklinde sorumluluk paylaşımlarının 14. ve 15. Sayfalarda belirlendiği,
Proje kapsamının (md.6)
“Dış ticaret işlemlerinin yurt içi ve yurt dışı olmak üzere ,tedarik zincirindeki tüm aktörlerin (üretici, ithalatçı, ihracatçı, uluslar arası ve yerel taşıyıcılar, antrepo, gümrük müşavirleri, gümrük otoriteleri, liman otoriteleri, vergi otoriteleri, bankalar, özel izin ve kontrol otoriteleri) güvenli bir platform üzerinden tüm belge ve süreci iletecekleri yapı kurulacaktır. Platform hem ihracat hem de ithalat için uçtan uca tüm sürecin … üzerinden güvenli ve mutabakat sorunu oluşturmadan , transparan olarak tüm aktörler tarafından takip edilebilir ve mevcut sistemlerine entegre yapılabilir yapıda olacaktır.”
Teklifin 16. maddesi Proje teklifinin
Model 1
Platformun sahibi … olarak, gelir ve iş modelinin kendisini yönetiyor olacaktır.
Model 2
Platform bedeli % 50 olarak …’e yansıtılacak, buna karşın … ile platform gelirinden % 20’sini paylaşacaktır.
KDV hariç bedellerdir ve diğer teknik hususlar mevcuttur.
… A.Ş. ve Davalı ile Dava dışı şirketin Ticaret Sicil Bilgileri :
Davacı tarafından sunulan Dava dışı … A.Ş.’ne ilişkin ticaret sicil müdürlüğü bilgileri ve T.T.S.G. suretleri incelendiğinde,
… sicil no ile kayıtlı … A.Ş.’nin kuruluş ve ana sözleşmesinin 28.05.2019 tarihinde tescil edildiği,
Firma … kodunun : 62.01.01. Bilgisayar Programlama faaliyetleri (sistem,veri tabanı,network, web sayfası vb. yazılımları ve müşteriye özel yazılımların kodlanması vb..) olduğu,
Şirketin sermayesinin 50.000 TL olup, ortaklık yapısına ilişkin ayrıntılı döküm rapor içeriğinde yapılmış olup davalının dava dışı şirkette % 20 ortağı olduğu görülmüştür.
Ticaret Sicilde … sicil no ile kayıtlı, … A.’nin Yönetim Kurulunun üyelerinin ilişkin ayrıntılı döküm rapor içeriğinde yapılmıştır.
Ticaret Sicilde … sicil no ile kayıtlı, … A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi ve yetkilisinin Metin Karabiber olduğu görülmüştür.
Yukarıda incelenen ticaret sicil kayıtları uyarınca, … A.Ş. ‘nin ortaklık yapısı incelendiğinde, … A.Ş.’nin % 20 ortağının davalı şirket olduğu, diğer ortaklardan …’in dava dışı … A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olduğu, diğer ortakların … ve … olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasında geçerli bir simsarlık sözleşmesinin kurulduğu, dava konusu işbirliğinin davacının aracılık hizmeti sonucu oluştuğu, bu bakımdan davacının sözleşmede kararlaştırılan ücretine hak kazandığı, davacının talep edebileceği ücretin 460.200,00 TL olarak hesaplandığı, davacının hesaplanan alacağına 28.05.2019 tarihinden itibaren aylık % 2,5 faiz de uygulanması gerektiği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında yeniden değerlendirilmesi amacıyla kök raporu hazırlayan bilirkişi heyetine tevdii edilen dosyaya 30/03/2022 tarihinde tanzim olunan bilirkişi ek raporunda özetle; davalının davacı ile olan anlaşması, proje bedeli üzerinden davacıya % 20 komisyon ödenmesi şeklindedir. Dolayısıyla proje bedeli de 1.950.000 TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacı şirket tarafından komisyon alacağına ilişkin olarak açılan alacak davasıdır.
Taraflar arasında 29.01.2019 tarihli … Satış, Pazarlama ve İş ortaklığı Hizmetleri Sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşme uyarınca davacının aracılık yapacağı sözleşemlerin bedelinin % 20’sini komisyon olarak alacağı kararlaştırılmıştır.
Davacının iddiası, davalı ile dava dışı … A.Ş.’yi … proje teklifi kapsamında bir araya getirdiği, … Proje Teklifi’nin 16. maddesinde proje bedelinin 1.950.000 TL+ KDV olarak belirlendiği, aracılık ettiği “… Proje Teklifi” işi kapsamında davalı şirket ile dava dışı … A.Ş.’nin 28.05.2019 tarihinde … A.Ş.’yi kurdukları, bu bakımdan ücrete hak kazandığı yönündedir.
Davalı tarafın iddiası ise, taraflar arasında bir sözleşme ilişkisinin kurulmaması nedeniyle davacının ücrete hak kazanmadığı yönündedir.
Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir (TBK. m. 520/1).
Ticaret sicil kayıtları dikkate alındığında … A.Ş.’nin % 20 ortağının davalı şirket olduğu, diğer ortaklardan …’in dava dışı … A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olduğu, diğer ortakların …ve … olduğu tespit edilmiştir. Bu bakımdan davacının “davalı şirket ile dava dışı … A.Ş.’nin 28.05.2019 tarihinde … A.Ş.’yi kurdukları, bu bakımdan ücrete hak kazandığı” yönündeki iddiası yerindedir.
Taraflar arasındaki mail yazışmaları incelendiğinde, davalının şirket yetkilisi tarafından gönderilen 11 Mayıs 2019 tarihli mailde yer alan “Hocam sen aramızdaki protokole bağlı kalarak neden % 20 kabul etmiyorsun”, 10 Mayıs 2019 mailde yer alan “Karar senin hocam. …’nın kazancının % 20 si senin, proje süresi ve sonrasında”, 10 Mayıs 2012 tarihli mailde yer alan “… kazancının % 20 si senin. Şimdi ya da sonra” yönündeki beyan ve ikrarlar davacının dava konusu bedeli almaya hak kazandığını teyid etmektedir. HMK. m. 199 hükmüne göre: “Uyuşmazlık konusu vakıaları ispata elverişli yazılı veya basılı metin, senet, çizim, plan, kroki, fotoğraf, film, görüntü veya ses kaydı gibi veriler ile elektronik ortamdaki veriler ve bunlara benzer bilgi taşıyıcıları bu Kanuna göre belgedir”. Dolayısıyla anılan ikarların belge niteliği dikkate alındığında davacı dava konusu ücrete hak kazanmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmede yer alan “İŞ ORTAĞI da 3. PARTİ tarafından …’in yönlendirdiği bir müşteriye eğitim hizmeti satışı yapılması halinde ilgili fatura/proje tutarının % 50’si; proje, danışmanlık vb. her türlü satışın yapılması halinde ilgili fatura/proje tutarının % 20’si …’e komisyon olarak ödenecektir” hükmü gereğince davacı şirketin 1.950.000 TL + KDV tutarı olan 2.301.000 TL bedelin % 20 si olan 460.200,00 TL ücrete hak kazanmaktadır.
Taraflar arasındaki sözleşmede komisyon ödemelerinin 7 gün içerisinde yapılacağı, belirtilen süre içerisinde ödemenin yapılmaması halinde davacının aylık % 2,5 oranında temerrüt faizi talep edeceği öngörüldüğünden, davacının hesaplanan alacağına 28.05.2019 tarihinden itibaren aylık % 2,5 faizin uygulanması gerekecektir.
Davalının diğer iddiası, hizmetin verilmediği bu nedenle ücrete hak kazanılmadığı yönündedir. Simsarlık sözleşmesini düzenleyen TBK. m. 520/1 hükmüne göre, “simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir”. Simsarın ücretini düzenleyen TBK. m. 521/1 hükmüne göre ise: “Simsar, ancak yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır”. Yine TBK. m. 522 hükmüne göre: “Ücret, belirlenmemişse tarifeye, tarife yoksa teamüle göre ödenir”.
Simsarlık sözleşmesinde önemli olan husus, tarafların simsarın hizmet ve emeğiyle bir birbirlerini tanımaları, bir araya gelmeleridir. Davacının simsarlık sözleşmesine ilişkin TBK. m. 520 hükmünde yer alan “sözleşme kurulması imkânının hazırlanması” ve TBK. m. 521 hükmünde yer alan “yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulması” yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde ücrete hak kazanması mümkündür.
“Davacıyla davalı arasında 15.3.1996 tarihinde tellallık sözleşmesi yapıldığı ve aynı zamanda satın alınacak emlağın gösterildiği, bundan sonra 19.3.1996 tarihinde davalının bu kez komisyoncu … aracılığıyla aynı taşınmazı satın aldığı anlaşılmaktadır. Davalı, davacı ile yapmış olduğu sözleşmeyi ortadan kaldırmadan ve onun gösterdiği daireyi satın almakla sözleşme gereği davacıya ödemeyi taahhüt ettiği komisyon ücretini ödemekle yükümlüdür” (YHGK. E.1999/13-61 K. 1999/32 sayı ve 3.2.1999 tarihli kararı).
“Davacı, simsarlık sözleşmesinden doğan komisyon bedeli ve cezai şartın tahsili için başlattığı takibe vaki itirazın iptali istemi ile eldeki davayı açmıştır. Davacı emlakçı ile davalı arasında imzalanan sözleşmeler 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 520. maddesindeki (Eski BK md 404.) şartlara uygun geçerli bir simsarlık sözleşmesidir.
Simsarlık sözleşmesi, simsar ile bu sözleşmeyi imzalayan kişi arasında hak ve borç doğuran bir sözleşmedir. Öyle olunca davalı, şartların gerçekleşmesi halinde, davacıya karşı sözleşme ile yükümlendiği ücretten sorumludur. Davalının, davacı komisyoncuyu devre dışı bırakarak, maliki olduğu sözleşmeye konu taşınmazları sözleşme süresi içinde kendisi satıp tapuda alıcısına devir ettiği ve sözleşme hükümleri uyarınca davacının alacağı olan sözleşme bedellerini davacıya ödemediği sabittir. Sözleşmeye göre, satış bedelinin % 3’ü satıcı tarafından ödenmesi gereken simsarlık ücreti olup, bunun dışında satış bedelinin geri kalan % 3’ü oranındaki kısmının ise cezai şart niteliğinde bulunduğunun kabulü gereklidir”. (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 25.01.2016 gün ve 2014/4791 E. 2016/1407 K.)
Taraflar arasında geçerli bir simsarlık sözleşmesinin kurulduğu, dava konusu işbirliğinin davacının aracılık hizmeti sonucu oluştuğu, bu bakımdan davacının sözleşmede kararlaştırılan ücrete hak kazandığı kanaatine varılmıştır.
Kök raporda 16. Madde kapsamında Model 1 ve 2 olarak alternatif mevcut iken 1. Alternatifin esas alınmasının dayanaklarının tartışılması ve itirazların karşılanması için dosya heyete ek rapor alınmak üzere tevdi edilmiştir.
Sunulan ek raporda, kök raporun sözleşme maddesi esas alınarak hesaplamasının yapıldığı, taraflar arasındaki “… Hizmetleri Sözleşmesi” içeriğinde davalı ile çalışma esasları ve paylaşımlara ilişkin hükümlere göre sözleşmenin “Ek : 2 Komisyon oranları ve koşulları 1.b maddesi ile birlikte diğer bentler” deki süreklilik arz eden şekilde devamlılık halindeki paylaşımların belirlendiği, davalı tarafın dava dışı … firmasına verdiği alternatifli teklifte yer alan 1. Model sözleşmenin Ek.2-b maddesindeki son cümledeki esaslar ile birlikte değerlendirildiği, dosyada ve sözleşmenin ilgili maddesinde davacının proje üzerinden % 20 komisyon alacağının belirlendiği, platform bedelinin 1.950.000 TL olduğu model 1 de anahtar teslim fiyatının ürün açıklaması ile mevcut olduğu, Model 2 nin gelir paylaşımına ilişkin bir teklif olduğu, böyle bir durumda ise platformun gelirinin % 20 sinin … ile paylaşılmak kaydı ile 950.000 TL olarak anahtar teslim platform bedelinin söz konusu olacağının belirlendiği, dava dosyasına konu sözleşme ile ilgili davalı tarafından davacı tarafa herhangi bir ödemenin yapılmadığı, davalı tarafından dava dışı şirkete yapılmış olan dosyada mevcut teklifte, teklife konu projen bedeli olarak 1.950.000 TL bedelin iletildiği, bu bedel her ne kadar model 1 olarak belirtilmiş ise de projenin anahtar teslim fiyatı olduğunun teklifte mevcut olduğu, bu nedenle proje bedeli üzerinden davacı ile davalı arasındaki sözleşmenin komisyon maddesi kapsamında davacının % 20 komisyona hak kazandığı, 2. Modelde … firmasına % 50 olarak platform bedelinin 950.000 TL olarak yansıtılacağı, buna karşın … ile platform gelirlerinin % 20 sinin paylaşılacağı model 2 nin davalı tarafça dava dışı şirkete iletildiği, ancak davalının davacı ile olan anlaşmasının, proje bedeli üzerinden davacıya % 20 komisyon ödenmesi şeklinde olduğu, dolayısıyla proje bedelinin 1.950.000 TL olduğu hükme elverişli ek rapordan anlaşılmakla davacının talep edebileceği ücretin 460.200,00 TL olduğu, davacının hesaplanan alacağına 28.05.2019 tarihinden itibaren aylık % 2,5 faiz uygulanması gerektiği gözetilerek davanın kabulü ile 460.200 TL bedelin 10.000 TL’sine 28/05/2019 tarihinden itibaren ve 450.200 TL’sine ıslah tarihinden itibaren aylık %2,5 faiz uygulanarak davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 460.200 TL bedelin 10.000 TL’sine 28/05/2019 tarihinden itibaren ve 450.200 TL’sine ıslah tarihinden itibaren aylık %2,5 faiz uygulanarak davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 31.436,26 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 170,78 TL + 7.688,30 TL ıslah harcından oluşan toplam 7.859,08‬ TL harcın mahsubu ile bakiye 23.577,18 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 170,78 TL peşin harç ile 7.688,30 TL ıslah harcından oluşan toplam 7.859,08‬ TL harcın davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; posta, tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücretinden oluşan toplam 2.660,25 TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 40.060,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320 TL bedelin davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK. 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/06/2022
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır
“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”