Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/136 Esas
KARAR NO : 2022/211

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/02/2021
KARAR TARİHİ : 24/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 24.02.2021 tarihinde açtığı dava dilekçesinde; Davalı ile müvekkili arasında 11.12.2017 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi ve bayilik protokolü akdedildiğini, ancak bayilik sözleşmesinin 11.12.2017-11.12.2022 tarihleri arasında yürürlükte olacakken, 23.10.2019 tarihinde Petrol piyasası lisans yönetmeliğinin 17. Maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca 6 aydan uzun süre faaliyet göstermemesinden kaynaklı olarak EPDK nezdindeki bayilik lisansının sonlandırıldığını, sözleşmenin 23.10.2019 tarihinden itibaren fiilen sona ermesi neticesinde müvekkilinin zarara uğradığını, davalının sözleşmeden kaynaklı alacaklarını tazmin etme zorunluluğu bulunduğunu, sözleşmenin süresinden önce fesih edilmesi halinde 50.000-USD cezai şart belirlendiğini, davalının bu cezai şarttan sorumlu olduğunu, davalının eksik alım gerçekleştirmesi nedeniyle şimdilik fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 30.000 TL talep edildiğini, bayilik sözleşmesinin süresinden önce feshinden kaynaklı davalının yoksun kalınan kardan sorumlu olduğunu, şimdilik fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 20.000-TL talep edildiğini, bütün bu hususlar hakkında arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını belirterek, sözleşmenin haklı bir neden olmaksızın süresinden önce sona erdirilmiş olması nedeniyle taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 4. maddesinde ön görülen cezai şart alacağını şimdilik 50.000 TL’lik kısmının, davalı şirketin sözleşmenin erken feshi nedeniyle eksik sattığı yakıt bedelinin şimdilik 30.000 TL’lik kısmının, sözleşmenin olağan süresine göre hesaplanacak kar mahrumiyetinin şimdilik 20.000- TL’lik kısmının davalıdan tahsiline, tüm alacak kalemlerine dava tarihinden itibaren taraflar arasındaki sözleşme şartları uyarınca hesap edilen avans faizine 20 puan eklenmek suretiyle tespit edilecek faiz oranında faiz işletilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak dava dilekçesi, tensip zaptı tebliğ edilmiş olup, davalı tarafından cevap verilmemiş olduğu görüldü.
Mahkememizce dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi tarafından ibraz edilen 05/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda; davacının incelemeye ticari defter ve kayıtlarını sunduğu TTK hükümleri uyarınca usulüne uygun tutulduğu, davalının incelemeye ticari defter ve kayıt sunmadığı, dosya, sözleşme, protokol, EPDK tarafından gönderilen müzekkere cevap yazıları ve davacının sunulan kayıtlarının incelemeleri neticesinde; EPDK tarafından davalı bayinin lisansının Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 17 inci maddesinin 1. Fıkrasının (g) bendi uyarınca 23.10.2019 tarih ve 47102 sayılı karar ile sonlandırıldığı, Protokolünün 4.maddesi uyarınca cezai şart bedelinin 50.000 USD olduğu, davacı tarafından şimdilik 50.000-TL talep edildiği, Protokolün 3.1.6 maddesi ve ilk döneme ilişkin davacının ihtarnamesi kapsamında lisansın sonlanma tarihi olan 23.10.2019 tarihine kadar eksik alımlara ilişkin 177.827,65 USD cezai şart bedeli hesaplandığı, davacının şimdilik eksik alımlara ilişkin 30.000-TL talep ettiği, davacının talep ettiği cezai şartların, davalının iktisaden mahvına sebep olup olmayacağına ilişkin davalının mali tabloları dosya içerisinde mevcut olmamakla ve davalı tarafından ticari defter de sunulmamış olmakla mali durumuna ilişkin tespitin yapılamadığını, davacının davalının bulunduğu bölgede yeni bir akaryakıt istasyonu bayilik anlaşması yapabilmesi için 90 gün (3ay) süre gerekli olduğu değerlendirilerek 3 ay için kar mahrumiyeti 33.332,64-TL olarak hesaplanmış olup, davacı tarafından şimdilik 20.000 TL talep edildiğini bildirmişlerdir.
Taraflar arasında 01/12/2017 tarihli 5 yıl süreli akaryakıt bayilik sözleşmesi ve 2017 tarihli bayilik protokolünün akdedildiği, bayilik protokolünün 4. Maddesinde bayinin sözleşme ve protokol ile üstlenmiş olduğu yükümlülük veya taahhütlerden her hangi birini ihlal etmesi durumunda bu ihlale bağlı olarak bayilik sözleşmesinin süresinden önce feshi halinde veya bayinin mevzuat petrol piyasası mevzuatının kendisine yüklenmiş olduğu yükümlülüklerinden her hangi birini ihlali halinde veya bu ihlale bağlı olarak akaryakıt bayilik sözleşmesinin süresinden önce … fesihinden önce …’in ilk yazılı talebinde 50.000 Usd cezai şartın …’e nakden veya defaten ödeneceğinin kararlaştırıldığı, EPDK tarafından davalı şirketin 09/09/2019 tarihi itibari ile 6 ay süre ile akaryakıt bayilik faaliyetinin yapılmadığının tespit edildiği ve lisansının petrol piyasası lisans yönetmeliğinin 17 maddesinin 1. Fıkranın g bendi uyarınca 23/10/2019 tarih 47102 sayılı karar ile sonlandırıldığı, bu sebep ile davacının bayilik protokolünün 4. Maddesi uyarınca cezai şart bedeli talep edebileceği 50.000-Usd lik cezai şartın davacının talebi doğrultusunda 3.7776TL lik kur üzerinden çarpımı sonucunda ; davacının talep edebileceği cezai şart miktarının 188.888TL olduğu sonucuna varılmıştır.
Bayilik sözleşmesinin 48/d maddesinde; sözleşme ile veya ek protokol ile belirlenen cezai şarta ilaveten fesih tarihinden sözleşme sonuna kadar geçecek dönemde yıllık satış taahhüdüne göre satılması gereken toplam petrol ürünleri miktarlarının fesih işlemi nedeni ile satılamaması sonucu … uğradığı tüm zarar ziyanı fesih tarihinden sözleşme süresi sonuna kadar satması gereken beher m3 ürünlerindeki … kârı esas alınmak suretiyle belirlenecek olan … zarar ziyanını hiçbir itirazda bulunmaksızın …’in ilk talebinde derhal nakten veya defaten ödemesi gerektiği, davacının incelenen ticari defterlerinde; 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin gelir tablolarına göre Karlılık oranlarının tespit edildiği, davacı tarafından yeni bir bayi açılabilmesi için geçecek makul sürenin 3 ay olduğu, 3 aylık mahrum kalınan karın 33.332,64-TL olduğu bilirkişi raporu ile anlaşılmıştır.
Bayilik protokolünün 3.1.6 maddesinde bayinin her bir sözleşme yılında asgari 1.800 metre küp ürünün …’ten satın alacağının kararlaştırıldığı, sözleşme başlangıcının 11/12/2017 tarihi olduğu, bir yıllık dönemin 10/12/2018 tarihinde sona erdiği, 11/12/2018 ile EPDK’nun davalının bayilik lisansını sona erdirdiği 23/10/2019 tarihine kadar sözleşme ilişkisinin devam ettiği, davalının 11/12/2017 ile 10/12/2018 dönemi için 1.448,32 metre küp 11/12/2018 ile 23/10/2019 dönemi için 1.515,47 metre küp eksik alımda bulunduğu, davacı tarafından … 8. Noterliğinin … tarihli … yevmiye nolu ihtarı ile ilk dönem için eksik alımdan kaynaklanan 86.880-usd cezai şartın talep edildiği, davacı tarafından bu ihtar ile cezai şart alacağından vazgeçilmediği, davalıya bildirildiğinden 1. Yıl için eksik alımdan kaynaklı cezai şart talep edebileceği 11/12/2018 – 23/10/2019 tarihleri arasındaki 2. Yıl için ise sözleşmenin 1 yıllık süresi dolmadan EPDK’ nun kararı ile bayilik lisansı iptal edilerek sözleşmenin ifası imkansız hale geldiğinden davacının bu dönem içinde eksik alımdan kaynaklanan cezai şartı talep edebileceği, 2. dönem için talep edilebilecek cezai şart toplam miktarının 177.827,65-Usd olduğu, davacının talebi doğrultusunda 3.7776 TL lik kur üzerinden yapılan hesaplama sonucunda; talep edilebilecek alacağın 671.759-TL olduğu sonucuna varılmıştır.
Davacı tarafından 14/12/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile bayilik protokolünün 4. Maddesinde öngörülen 50.000-Usd’lik cezai şart ( 50.000-Usd x 3,7776 TL =188.880,00-TL ), eksik satıştan kaynaklı cezai şart alacağı da 177.827-Usd x 3,7776-TL = 671.759,00-TL’ ye kâr mahrumiyetinden kaynaklı cezai şart alacağı da 33.332,00-TL ye çıkartılarak toplam 893.891,00-TL talep edilmiştir.
Tüm dosya kapsamının ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesinin EPDK’nun Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 17 inci maddesinin 1. Fıkrasının (g) bendi uyarınca 23.10.2019 tarih ve 47102 sayılı karar ile davalının bayilik lisansını sonlandırması nedeni ile davacı tarafından haklı nedenle fesh edildiği, davacı tarafından bayilik protokolünün 4. Maddesi uyarınca; cezai şart, sözleşmenin 48/d maddesi uyarınca kâr mahrumiyeti ve eksik alımdan kaynaklı cezai şart, Bayilik Protokolünün 3.1.6. Maddesi kapsamında eksik alımdan kaynaklanan cezai şart talep edebileceği hüküm vermeye elverişli denetime açık bilirkişi raporu ile anlaşıldığından Davanın kabulüne,893.791,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranına sözleşmenin 42.maddesi uyarınca 20 puan eklenerek bulunacak faiz oranı üzerinden faiz işletilerek davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM
1-Davanın kabulüne, 893.791,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranına sözleşmenin 42.maddesi uyarınca 20 puan eklenerek bulunacak faiz oranı üzerinden faiz işletilerek davalıdan tahsiline,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 61.054,86-TL nispi karar ve ilam harcının, başlangıçta yatırılan 1.707,75-TL peşin harç ile 13.559,04-TL ıslah harcının mahsubu ile eksik harç olan 45.788,07-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 15.266,79-TL harç ile yine davacı tarafından yapılan toplam 1.662,85-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince hesaplanan 61.739,55-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğundan tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 24/03/2022

Başkan
E-imzalıdır.
Üye
E-imzalıdır.
Üye
E-imzalıdır.
Katip
E-imzalıdır.

K.H: 61.054,86-TL
P.H :15.266,79‬-TL
B.H: 45.788,07-TL

Davacı yargılama gideri
Bilirkişi Ücreti: 1.600-TL.
Posta Ücreti : 62,85-TL.
Toplam 1.662,85-TL.

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.