Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/628 E. 2022/706 K. 25.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/628
KARAR NO : 2022/706
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 05/11/2020
KARAR TARİHİ : 25/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 06/11/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; … nun işletmesi Davacı Müvekkil Şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı-borçlu … … A.Ş ait …,…, … plakalı araçlar ile 07.09,2018 – 04.10.2018 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kantn’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkanı verilmekte ise de, davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiğini, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine Müvekkil Şirketçe; davalı-borçlu Şirket aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla 26.10.2018 tarihinde icra takibi başlatıldığını, davalı-borçlu Şirkete ödeme emrinin 08.11.2018 tarihinde tebliğ edildiğini, davalı-borçlu şirketin borca itiraz ettiğini, ilgili icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verildiğini, takibin durdurulması sonrası müvekkil şirket açısından mağduriyet oluşturduğundan ve zaruri olarak dava açmadan önce arabuluculuk başvurusu yapılması gerektiğinden, 04.09.2020 tarihinde yapılan ticari arabuluculuk başvuru sonucunun 14.09.2020 tarihinde sonuçlandığını, taraflarca anlaşmaya varılamadığını, davalı-borçlu şirketin itirazlarının zaman kazanma amacı ile haksız ve kötü niyetle yapıldığını, davalı-borçlu şirkete ait araçların Otoyol’u kullandığı anlarda … hesaplarının müsait olmadığını, …/… hesabını müsait tutmak ve geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmak Davalı-Borçlu Şirketin sorumluluğunda olduğunu, davacı-alacaklının Müvekkil Şirket tarafından yapılan ilanlar da vatandaşa yeterli bilgilendirmeyi sağladığını, bu nedenlerle davanın kabulü ile; davalı-borçlunun …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile, takibin devamına, borçlunun menkul ve gayrimenkullerinin borca yetecek kadar olan kısmının ihtiyaten haczine, davalı-borçlu şirketin İİK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusur alacağın %20′ sinden az olmamak üzere İcra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı-borçlu şirkete yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin 27/01/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle, Otoyol ve 3. Boğaz Köprüsü işletme kurallarının dayandığı yasal çerçeve açısından taraflar arasında bir tartışma bulunmadığını, davaya konu bulunan köprü ve otoyol geçişleri için, geçiş yapan araçlara ait ( … veya … sistemine dahil ) cihazların davacı şirketin sistemleri tarafından elektronik yolla okunarak geçiş ücretinin davalıdan tahsili, bu cihazların bağlı olduğu davalı şirketin banka hesaplarından otomatik olarak yapıldığını, davalı şirketin banka hesaplarının ise davacı tarafından provizyon toluyla tahsil edilip hesap eksildikçe otomatik biçimde dava dışı muhatap banka tarafından tamamlama biçiminde hesapların hep tahsilata hazır tutulduğunu, davacı şirketin geçişten itibaren 15 günlük sürede hesapta para olmasına rağmen tahsilatlarını güncel anlık geçişler için yapması neticesinde bu davaya konu geçişler ödenmemiş gözüktüğünü, davacı şirketin elektronik sistemlerinin, geçişlerde dorse plakalarına da ücret yazabildiğini, davacının kayıtlarında bu ücretlendirmede araç hatası yapılıp yapılmadığı hususunun tespiti açısından ayrıca davacının ek belgeler sunması gerektiğini, Müvekkil şirketin, çekici (TIR) araçlara takılı dorse (TAŞIYICI ARAÇ) kullanarak taşıma hizmeti verdiğini, çekici araçlarının ayrı plaka ve tescil kayıtları, dorse araçlarının da ayrı plaka ve tescil kayıtları olduğunu, her biri Karayolları Trafik Kanununa göre ayrı ayrı araç kabul edildiğini, geçiş ücretleri tonaj ve dingil sayısına göre yapıldığını, çekici araç ve dorse plakalarının ayrı okunduğunu, ücret çekici araç üzerinden ödendiğini, dorselerin tek başına hareket kabiliyeti bulunmadığını, Dorse’ lerin Çekici araçla bir bütün olarak kabul edildiğini, tek araç olarak ücretlendirildiğini, bu sebeple ücretlendirme de hata olup olmadığının araştırılması gerektiğini, itiraza uğrayan icra takibi konusu miktarın içinde hem otoyol geçiş ücreti hem de kaçak geçiş cezası olduğunu, şirketin aracına bağlı olan geçiş cihazının (…) … hesabına … Bankası A.ş., … Şubesi hesabımızdan otomatik olarak yükleme talimatı olduğunu, geçiş ücreti için tahsis edilen hesaptan yararlanan aynı şirkete ait birden fazla araç olduğunu, bütün araçların tek bir ödeme hesabından yararlandığını, araçların geçiş ücretlerinin otomatik olarak ödenmesinden sonra bakiyenin sürekli biçimde davalı şirketin banka hesabından takviye edildiğini, hesabın hiç öngörülen sürede bakiyesiz bırakılmadığını, aracın ücret ödemeden geçmesinin söz konusu olamayacağını, bakiyenin yetersiz olduğunda davacı şirketin iki hafta içinde bakiyenin tamamlanması halinde geçiş sistemi hesabından otomatik olarak alması gereken ücreti almadığını, tamamlanmış olan bakiyeye rağmen cezalı geçiş uygulandığını, uygulamada davacı şirket sistemlerinin bir kez … hesabını otomatik olarak sorguladığını, hesabın yetersiz olduğunda 15 günlük süre dolmasa dahi bir kez daha sorgulama yapmadığını, bu sırada müvekkil bankanın hesabına verdiği talimatı anı anına kontrol edemediği için de cezaya düştüğünü anlayamadığını, müvekkil davalı şirketin kusuru olmadığını, bu nedenlerle davanın reddine , davanın masraf ve vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER :
Mahkememizin 22/03/2021 tarihli celse ara kararı gereği, Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, davacının sistem kayıtları, geçiş görüntüleri, trafik tescil belgeleri ve dosya incelenerek davacı tarafından işletilen otoyollardan davalının maliki olduğu araçların ücret ödemeksizin geçiş yapıp yapmadığı, yapmış ise geçiş ücreti ve para cezasının ne kadar olduğu konusunda takip talebinde açıkça belirtilen ihlalli geçişler ile sınırlı olarak değerlendirme yapılarak davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı varsa miktarının nelerden ibaret ve ne kadar olduğu konusunda rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişi … ‘in 25/05/2021 tarihli raporunda özetle, Davacı şirket tarafından işletilmekte olan köprü ve otoyollardan geçişler sırasında yapılan ödemeler …/… veya Nakit olarak yapılmakta, nakit ödeme veya otomatik ödemenin yapılamadığı durumlarda gişelerden 15 gün içerisinde geçiş ücretlerinin ödemelerinin yapılamasına dair evrak verilmektedir. Ödenmeyen geçişlerden sonra …/… hesaplarına 15 gün içerisinde yapılan ödemelerden geçiş ücretinin kesileceği şeklinde yaygın bir kanı vardır. Ancak 15 gün içerisinde …/… hesaplarına yüklenen bakiyeler Karayolları Genel Müdürlüğünce işletilmekte olan köprü ve otoyolları kullananların hesaplarından otomatik kesilmektedir. Yap/işlet/devret modeli ile işletilen köprü ve otoyollarda böyle bir uygulama bulunmamaktadır. Davacı Şirketin de böyle bir taahhüdü yoktur. Dorselerde sanal plaka uygulaması yapılmaktadır. Hesaplarında cüz’i miktarda bakiye bulunmaktadır. Plakası tespit edilemeyen çekicilerin plakasını tespit etmek için yapılan bir uygulama olup, bir çekiciye beş dorse kayıt edilebilmektedir. Dorselerin ve çekicilerin geçiş tarihleri incelenmiş bağlı olduğu çekicilerin tespitinin yapılanları ile geçiş tarihleri karşılaştırılmıştır. Aynı tarih ve saate denk gelen bir geçiş tespit edilmemiştir. Dosya içerisinde geçiş yaptığı bildirilen araçlara ait … hesap durumlarını gösterir ekstreye rastlanılmamıştır. Geçiş sırasında … hesaplarında yeterli bakiye olduğunu gösterir ekstrenin dosyaya konulması halinde yeni inceleme yapılabilir. Davacı şirket tarafından … hesabının olduğu bankalardan değişik tarihlerde provizyon (karşılık) sorgusu yapılmaktadır. Ancak geçişten sonra hesaba yapılan yüklemelerde herhangi bir tahsilat yapılamamaktadır. Geçişten sonra yapılan ödemeler … hesabına değil, geçiş sırasında verilen bilgi fişinde veya davacı şirketin internet sitesinde belirttiği banka hesaplarına yapılmalıdır. Davacı firma … plakalı aracın 15.09.2018 tarihinde yaptığı geçişte sınıf uyumsuzluğu tespit etmiş olmasına rağmen aynı plakalı aracın yaptığı diğer 8 geçişte herhangi bir sınıf uyumsuzluğu tespit etmemiştir. Bu durumun sistemsel bir arızadan meydana geldiği düşünülmektedir. Sistemsel arızalardan yol kullanıcıları sorumlu tutulamayacağından dorse ile yapılan bu geçişten talep edilen ceza miktarının tahsil edilip edilmeyeceğinin takdiri yüce mahkemededir. Bu geçişin cezalarının dahil edildiği miktar ile sadece geçiş ücretinin toplam miktara dahil edildiği miktar aşağıda belirtilmiştir. Davacı tarafın KDV hesabının yapılması talebi ile ilgili olarak, geçiş ücretlerine KDV nin dâhil edildiği 4 katı cezalı miktar hesaplanırken KDV dahil fiyat üzerinden 4 katı cezanın hesaplandığı dolayısı ile geçiş ücretlerine KDV nin dahil edilmiş olduğu, Ayrıca talep edilen KDV’nin, Gelir İdaresi Başkanlığının Özelgeleri ve Katma Değer Vergisi sirküleri kapsamında hesaplanarak talep davalıdan edilmesinin yerinde olmadığı, Alacak Tutarı hesaplanırken; Geçiş ÜcretiX4 Katı CezatGeçiş Ücreti-Ödenmesi gereken Toplam Tutar Formülünden faydalanıldığı; 2.058,95TLX4-8.235,80TL42.058,95TL 10.294,75TL(Toplam Tutar) … plakalı römork ile yapılan geçiş ücretinin anapara kısmı (cezadan arındırılmış kısım) toplam tutara eklenerek davalı firmanın ödemesi gereken ücret tespit edilecektir. 10.294,75TL47,STL-10.302,25TL olmakla birlikte bu rakama … plakalı aracın 4 katı ceza miktarı eklenmemiştir. Davalı firmanın dört katı cezadan da sorumlu tutulması halinde ödenecek ücret; 10.302,25TL*28,60TL- 10.330,85TL olarak hesaplanacağı görüş ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizin 09/02/2022 tarihli celse ara kararı gereği, tarafların beyan ve itirazları da değerlendirilmek suretiyle müzekkere yanıtları da incelenerek ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişi … ‘in 14/06/2022 tarihli raporunda özetle, Davalı firmanın davacı firmaya ödemesi gereken toplam miktarın KDV, Avans faiz, dört katı ceza eklenmek sureti ile 10.496,42TL(On Bin Dört Yüz Doksan Altı Türk Lirası Kırk İki Kuruş) olduğu; … plakalı araç ile 15.09.2018 tarihinde yapılan geçişin sınıf uyuşmazlığı nedeni ile tahsil edilemediği ancak başka tarihlerde yapılan geçişlerin sorunsuz olarak tahsilatının yapıldığı anlaşılmıştır. Bu tarihte yapılan geçişten davalı firmanın sorumlu tutulmayacağı kanaatine varılması halinde davalı firmanın davacı firmaya ödemesi gereken toplam miktarın 10.460,36TL(On Bin Dört Yüz Altmış Türk Lirası Otuz Altı Kuruş) olduğu; … Bankası tarafından gönderilen hesap ekstresinin geçişler ile ilgili olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememizce celp edilen …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı icra takip dosyasında; davacı/alacaklının 10.616,87 TL’nin tahsiline ilişkin icra takibine geçtiği, davalı 08/11/2018 tarihli dilekçesi ile takibe, borca, faize ve borcun tüm ferilerine itirazı üzerine takibin durduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, 6001 Sayılı Kanun kapsamında davacı tarafından işletilen otoyollardan davalının maliki olduğu araçların ücret ödemeksizin geçiş yaptığı iddiasıyla meydana gelen geçiş ücreti ve para cezasının tahsili istemiyle başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkindir.
6001 sayılı yasanın 30. maddesi gereğince yapılan değerlendirmede, Anayasa Mahkemesi’nin ilgili kanunun 7. maddesinde belirlilik ilkesine aykırılık bulunmadığı tespiti karşısında ihtar şartının aranmayacağı yolundaki … BAM … HD. 02.06.2020 T. 2017/… E. 2020/ … K. sayılı ilamı da gözetilerek kayıtlarda düzeltme süresi olan 15 gün içerisinde ödemenin mevcut olmadığı, … bakiyesinde yeterli miktar para bulundurma yükümlülüğünün davalıda olduğu, buna dair davalı tarafından bankadan alınmış bir belgenin dosyaya sunulmadığı gibi sisteme tanımlı banka bilgilerine dair bir belgenin dosyaya sunulmadığı, sistemin geçiş tarihlerinde arızalı olduğuna dair iddiasını belgeleyen herhangi bir tespit veya tutanağı dosyaya sunmadığı, davalının maliki olduğu araçların ticari kullanım niteliğindeki araçlar olması nedeniyle avans faizi uygulanması gerekeceği, somut olayda davalı-borçlu … A.Ş ait …,…, … plakalı araçlar ile 07.09,2018 – 04.10.2018 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığının anlaşıldığı, ihlali geçiş yapılan … plakalı aracın 15.09.2018 tarihinde yapılan geçişini sınıf uyumsuzluğu nedeni ile tahsil edilemediğinin belirtildiği, ancak aynı plakalı aracın yaptığı diğer 8 geçişte herhangi bir sınıf uyumsuzluğu tespit edilemediği, bu durumda anılan plakalı araç yönünden araç sahibinin geçiş ücretinden sorumlu olduğu, ancak geçiş cezalarından sorumlu olmayacağı kanaatine varılmakla, … Plakalı araç ile yapılan ve sınıf uyumsuzluğu nedeni ile tahsil edilemeyen geçişin diğer geçişlerden çıkartılması sonucunda bilirkişi tarafından asıl alacak yönünden hesaplanan 10.344,75 TL’nin içeriği itibari ile dosya kapsamı ve bilimsel veriler ile uyumlu, tarafsız ve denetime elverişli olduğu kanaatine varılmış ve bu miktar yönünden itirazın iptaline karar verilmiş, davacı tarafça takipten önce davalının temerrüde düşürülmediği, buna ilişkin bir delil yada kayıt da sunulmadığından, davacının takipteki faiz talebinin yerinde olmadığı anlaşılmakla, davacının davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın kısmen kabulüne, Davalının …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyasında yapmış olduğu itirazın 10.344,75 Asıl alacak yönünden iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2- Asıl alacağın % 20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 706,65 TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 127,70 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 578,95‬ TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 127,70 TL peşin harç ile 54,40 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 182,1‬0‬ TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 946,70 TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 925,15 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın red edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 240,92 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davanın kabul ve reddolunan miktarları dikkate alınarak 30,05 TL’nin davacıdan, 1.289,95 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
9-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, Taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 25/10/2022

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”