Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/564 Esas
KARAR NO:2022/688

DAVA:Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:24/01/2017
KARAR TARİHİ:25/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin … bölgesinde … sektöründe iştigal eden bir firma olduğunu, müvekkili şirket ile davalı arasında 26/05/2016 tarihi itibari ile … isimli 36*18*3 ebatlarında alttan kapaklı duba ile … … isimli 11,90*5,1,8 m ebatlarında … cat yapımı için anlaştıklarını, anlaşma gereği imzalanan sözleşme ile beraber müvekkil şirketin davalıya söz konusu işi yapabilmesi için her türlü imkanı sağladığını, davalının talep ettiği her türlü malzemeyi hazır ettiğini, bunlara ilişkin irsaliyelerin düzenlendiğini, sözleşmenin 1. maddesine göre söz konusu yapım işleminin sözleşmenin imzalanması ve sacların tesliminden itibaren 85 gün içinde teslim edilmesi gerektiği aksi halde sözleşmenin 1. maddesinde ön görülen gecikme cezasının uygulanacağının kararlaştırıldığını, ancak davalı tarafın sözleşmenin hükümlerine uymadığı gibi sözleşme gereği malzemenin teslimini de yapmadığını beyan ile şimdilik 50.000,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek cezai işlem ile birlikte davalı şirketten alınarak, müvekkili şirkete verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, ancak herhangi bir savunmada bulunmamıştır.
Dava, davacı ile davalı arasında yapılmış olan sözleşme kapsamında davalının üreritimini yapıp teslim etmesi gereken kapak duba işini teslim tarihinde teslim etmemesi nedeniyle cezai şart alacağının tahsili, işin yapımı için yetki verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde, 2017/… Esas 2017/… Karar sayılı 02/11/2017 tarihli karar ile “Davaya bakmaya Deniz Ticaret Mahkemesi görevli olduğundan davanın görev nedeniyle reddine” karar verilmiş, … 17. Asliye Ticaret Mahkemesince de karşı görevsizlik kararı verilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesi’nce görev uyuşmazlığının değerlendirilip 2020/855 Esas 2020/1675 Karar sayılı ile 24/09/2020 tarihinde mahkememizin görevli olduğuna dair karar verilmekle, dava dosyası mahkememiz esasının 2021/564 Esas sırasına kaydedilmekle yargılamaya devam olunmuştur.
Taraflar arasında 26/05/2016 tarihli Tekne Yapımı Teknik Şartname ve Fiyat Teklifi sözleşmesinin akdedildiği, işin süresinin sözleşmenin 1.maddesinde 85 olarak kararlaştırıldığı, işin süresinde teslim edilmemesi halinde geciken her bir gün için 5.000 TL gecikme cezası uygulanacağının kararlaştırıldığı görülmüş, davacı tarafça davalıya 14/11/2016 tarihli ihtarnamenin gönderildiği, sözleşmenin 1 maddesinde kararlaştırılan sürede işin tamamlanarak teslim edilmesi gerektiğinin, sözleşmeye göre sac tesliminin 03/07/2016 tarihinde yapıldığı, teslimatın 16/09/2016 tarihinde yapılması gerekirken duba imalatının henüz tamamlanmadığı, ihtar tarihi itibariyle teslimin 49 gün geciktiğinin, ihtarın tebliğinden itibaren 9 günlük sürede işin tamamlanarak teslim edilmemesi halinde sözleşmenin 1 ve 6.maddelerinde sayılan hakların kullanılacağını, eksik yapım işlemlerinin yaptırılarak, tüm masraflarının davalı tarafa yükleneceğinin ihtar ile bildirildiği, ayrıca davalının davacı şirket yetkililerine mail ile tersanede imalatı süren … D-2 ve … … isimli projelerin imalatına hakediş ödemeleri gelmediğinden 11/11/2016 tarihi itibariyle durdurulduğunun, ortamdaki olumsuzluklar giderilene kadar imalata başlanmayacağının ve bu süre zarfında sözleşmenin muhtelif sebepler maddesinde sayılan tüm zarar ve ziyanın tahsili yoluna gidileceğinin bildirildiği, davacı şirket yetkililerince cevaben hakedilip ödenmeyen hakediş olmadığının bildirildiği görülmüştür.
Dava dışı … Gemi ve Tersanecilik ile davalı arasında 20/01/2016 tarihinde 1 yıl süreli olarak tersanedeki mahallin kullanımı konulu sözleşmesi yapıldığı, dava dışı yer sağlayıcı tarafından davalıya 17/01/2017 tarihli ihtarnamenin gönderildiği, sözleşmenin 18/01/2016 tarihinde sona ereceğinin, bu tarihten sonra işgal edilen alanın teslim edilmesinin, aksi takdirde mahkeme yoluna gidileceğinin, alana su ve elektrik verilmeyeceğinin ihtar edildiği, ayrıca bu süre geçtikten sonra alanda yapılan işgaller için tahsil edilecek bedellerin bildirildiği görülmüştür.
Dava konusu talebe ilişkin olarak, … Asliye Hukuk Mahkemesinin …/… D.İş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığı, yapılan tespit sonucunda bilirkişiler tarafından 23/12/2016 tarihinde ” işin tamamlanabilmesi için yaklaşık olarak 6390 metre kaynak metrajı yapılması gerektiği, eksik montaj işlerinin 4 ekiple (8 kişi) yaklaşık olarak 15-20 gün arasında tamamlanabileceği, 03/07/2016 tarihinde başlayan 85 günlük teslim süresinin 26/09/2016 tarihinde son bulduğu, tespit istem tarihi olan 16/11/2016 tarihi itibariyle 51 gün, keşif tarihi olan 02/12/2016 tarihi itibariyle 67 gün gecikmenin söz konusu olduğu” nun rapor edildiği görülmüştür.
… 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyası ile yaptırılan keşfen inceleme neticesinde, davacıya ait liman işletme sahasında denizde yüzer vaziyette bulunan … D-2 isimli Alttan kapaklı Duba ve … … isimli … Cad deniz vasıtaları mahallinde incelenmiş, taraflar arasındaki sözleşmenin zamanında ifa edilmediği, zamanında ifa edilmeme nedeniyle oluşması muhtemel cezai şartın 560.000 TL olduğu 28/03/2019 tarihinde rapor edilmiştir.
Mahkememizce … Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak, tayin edilecek bir mali müşavir bilirkişi vasıtası ile davalı defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılıp, taraflar arasındaki sözleşmeye göre tarafların yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, sözleşme kapsamında yapılan işin ödeme kayıtlarına dair inceleme yapıp rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiş, dosyamız talimat mahkemesine gönderilmiş, yapılan yasal ihtarata rağmen davalı tarafça ticari defter ve kayıtlar ibraz edilmediğinden incelemenin yaptırılamadığı ve rapor alınmadığı talimat mahkemesince bildirilmiştir.
Mahkememizce dosyanın Mali Müşavir …, Makine Mühendisi …, Gemi Makine Mühendisi …’na verilerek; dosya ve davacı deferleri üzerinde inceleme yapılarak; taraflar arasındaki sözleşme konusu işin teslim şartları, teslimin sözleşmeye göre yapılıp yapılmadığı, sözleşme konusu işin teslim durumu itibariyle davacı yönünden cezai şart alacağı oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise dava tarihi itibariyle ne kadar olduğuna dair rapor düzenlemelerinin istenilmesine karar verilmiş, dosyamız bilirkişi heyetine tevdi edilmekle, bilirkişiler tarafından ” davacı ile davalı arasında yapılan 26/05/2016 tarihli Tekne Yapımı Teknik Şartname ve Fiyat Teklifi sözleşmesinin, davacı tarafın defter kayıtları ve davacı tarafın dava dilekçesi ile birlikte dava dosyasına davacı tarafından sunulan belgeler ve diğer teknik bilirkişi raporlarının incelenmesi neticesinde teslim şartlarının; Gemi ürüteminde kullanılan saçların … Gemi’ye teslim edilmesi ile sözleşme yürürlüğe girecek olup, teslim süresi sözleşmenin yürürlüğe girmesi tarihinden itibaren başlayacağı, teslim süresinin 85 gün olarak belirlendiği, davacı sözleşmede belirtilen gemi üretim konusu saçları 357.425 KG olarak davalıya teslim ettiği, teslim şekli ile ilgili dava dosyası içinde bulunan sevk irsaliyeleri üzerinde yapılan incelemede irsaliyeler okunamadığından rapora ayrıntıları yazılamadığı, davalı tarafından Teknik Şartnameye göre davacı tarafa sözleşmede belirtilen üretim konusu … İsimli 36*18*3 ebatlarında alttan kapaklı dupa yapımı ve … … isimli 11,90*5*1,8 m ebatlarında multı cat yapımları için teslim edilen ödemelere ve saclara ilişkin davacı tarafa herhangi bir teslimin yapıldığı tespit edilemediği, davacı kayıtlarında davalı tarafa 562.778.42.-TL davalı taraftan alacaklı olduğu, ayrıca davalı ile davacı arasında yapılan sözleşmenin işin süre başlığı altında belirtilen maddede Teslim süresi 85 gün olduğu, teslim süresi teslim edilmemesi durumunda geciken her gün için 5.000.-TL ceza uygulanacaktır denilmektedir. Davalıya yapılan saç teslim tarihi 27/09/2016 tarihi itibariyle tamamlandığı, bu tarihten itibaren gemi üretiminin başlanılması halinde 85 gün içinde teslim edileceği, davacı Teknik Şart namede yazılı hususları yerine getirdiği dava dosyası içinde bulunan belgeler ve defter kayıtların üzerinde tespit edildiği, davalının Teknik Şartnamede yazılı hususları yerine getirmediği davacı tarafından saç teslim tarihinin tamamlandığı 27/09/2016 tarihinden itibaren dava tarihine kadar sürede her gün için 5.000.-TL ceza uygulanacağı yazıldığı bu tutarın ise dava tarihine kadar hesaplanması gerektiği, yapılan hesaplamada 119 GÜN*5000.-TL 595.000.-TL tutarında ceza oluştuğu, neticeten yukarıda izah edilen açıklamalar, incelemeye ibraz edilen ticari defterler, ibraz belgeler, protokol ve dosyaya sunulu evraklar ile sınırlı olarak, davacının dava mahkemece davacının davasında haklı görülerek alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklı) karar verilmesi halinde, davacının takip tarihinden 595.000 TL ceza ve 562.778.42.-TL cari alacak talep edebileceği” sonuç ve kanaatine varıldığı 20/10/2021 tarihinde rapor edilmiştir.
Mahkememizce davalının kurumlar vergisi beyanname kayıtları celp edilmiş, dosyamızın daha önceki bilirkişi heyetinden mali müşavir bilirkişiye verilmesine ve cezai şart isteminin davalının mahfına sebep olup olmayacağı yönünde inceleme yaparak rapor düzenlenmesi istenilmiş, bilirkişi tarafından “Kök Raporda yapılan tespitlerde belirtilen hususların dışında davalı tarafın mali durumunun, varlık ve mal değerlerinin tespiti dava dosyası içinde bulunan belgelere göre incelendiğinde, davalının 2016 yılı dönemine ait 01/01/2016-31/12/2016 tarihleri arasında beyanında işletme özetinde; 337.767,14 TL tutarında emtia aldığı,157.318,99 TL gider oluştuğu, 428.223,73.-TL satış/hasılat yaptının anlaşıldığı, 74.332,00.-TL dönem sonu mal mevcudunun ise 7.469,60.-TL olduğunun tespit edildiği, cezai şart isteminin davalının mahfına sebep olacağı sonuç ve kanaatine varıldığı” 22/05/2022 tarihinde rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Taraflar arasında 26/05/2016 tarihli Tekne Yapımı Teknik Şartname ve Fiyat Teklifi Sözleşmesinin akdedildiği ve sözleşme gereği davalının … isimli 36*18*3 ebatlarında alttan kapaklı duba ile … … isimli 11,90*5,1,8 m ebatlarında … cat yapımı işini üstlendiği görülmüş; davacının sözleşme konusu işi yapabilmesi için davalıya tüm malzemeleri temin ettiklerini, işin saçların tesliminden itibaren 85 gün içinde tesliminin taahhüt edildiğini, ancak davalının duba ve … catin teslimini süresinde tamamlamadığını beyan ile 120 günlük gecikmeye karşılık fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 50.000 TL cezai şartın, sözleşmenin 1. Maddesi düzenlemesine göre davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, davalı tarafça savunmada bulunulmamıştır.
Mahkememizce davalı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yaptırılmasına karar verilmiş, mahal mahkemesine talimat yazılmış ise de, ticari kayıtlar ihtara rağmen ibraz edilmediğinden inceletilememiştir.
Dava konusu imalatlar ile ilgili olarak … Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile yaptırılan tespit neticesinde, işin tamamlanması için yaklaşık olarak 6390 metre kaynak yapılması gerektiği, eksik montaj işlerinin 4 ekiple(8 kişi) yaklaşık olarak 15-20 gün arasında tamamlanabileceği, işin başlama tarihi olan 03/07/2016 tarihinden itibaren taahhüt edilen 85 günlük sürenin 26/09/2016 tarihinde son bulgunun tespit edilmiştir.
Davacı tarafça davalıya gönderilen 14/11/2016 tarihli ihtar ile ihtar tarihi itibariyle işin tesliminin 49 gün geciktiği, ihtarın tebliğinden itibaren 9 günlük sürede işin tamamlanarak teslim edilmemesi halinde sözleşmenin 1 ve 6.maddelerinde sayılan hakların kullanılacağı ihtar edilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin idari ve teknik hususları düzenleyen 3.maddesinde sac ve profil malzemelerinin davacı tarafça tedarik ve davalıya tesliminin yapılacağı, CNC kesime giden malzemenin kesiminin ve tersaneye nakliyesinin davalı tarafça yapılacağının düzenlendiği, davacı kayıtlarına göre toplam 357425 kg çelik malzemenin 01/07/2016-27/09/2016 tarihleri arasında davalıya teslim edildiği görülmüş, davacı tarafça sacların 03/07/2016 tarihinde teslim edildiği iddia olunmuş ise de, 27/09/2016 tarihine kadar çeşitli malzemeleri davalıya temin ve teslim edildiği anlaşılıp, 03/07/2016 tarihinde sacların teslim edildiğine dair başkaca delili bulunmadığından, bu konudaki iddiasına itibar edilmemiştir.
Mahkememizce konusunda uzman mali müşavir, makine mühendisi ve gemi makine mühendisi bilirkişiler vasıtası ile dosya ve davacı deferleri üzerinde, taraflar arasındaki sözleşme konusu işin teslim şartları, teslimin sözleşmeye göre yapılıp yapılmadığı, sözleşme konusu işin teslim durumu itibariyle davacı yönünden cezai şart alacağı oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise dava tarihi itibariyle ne kadar olduğu hususlarında inceleme yaptırılmış, işin 119 gün gecikmeli olarak teslim edildiği, sözleşmeye göre günlük cezai şartın 5.000 TL olduğu, incelenen davacı kayıtlarına göre davacının davalıdan 595.000,00 TL cezai şart ve 562.778.42.-TL cari alacağının tahsilini talep edebileceği tespit ve rapor edilmiştir.
Taraflar arasında sözleşmeye dayalı ticari ilişkinin mevcut olduğu, sözleşme konusu işin 85 günlük sürede davalı tarafça tamamlanarak davacıya teslim edileceğinin kararlaştırıldığı, işin süresinde tamamlanmadığının, dosya kapsamında mevcut tespit raporu, ihtarname ve mail yazışmaları ile sabit olduğu, davalının işin durdurulduğuna ilişkin davacıya bildiriminde hakediş ödemelerinin yapılmaması nedeniyle işin durdurulduğunun ve işe ancak olumsuz şartlar giderildiğinde devam edileceği bildirilmiş ise de, davalı tarafça savunmada bulunulmamış, deliller sunulmamış olduğundan ve ayrıca sözleşme hükümlerine göre işin davacının edimlerini yerine getirmediğinden ötürü geciktiği yönünde, davalının bu iddiasından başka somut bilgi ve belge bulunmadığı, sözleşmeye göre sac ve profil malzemelerinin davacı tarafça temin edilerek davalıya tesliminden sonra, CNC kesime giden malzemenin kesiminin ve tersaneye nakliyesinin davalı tarafça yapılarak işe başlanacağının kararlaştırıldığı, davacı tarafça işin 03/07/2016 tarihinde başlayacağı iddia edilmiş ise de, davacı kayıtlarına göre bu tarihten sonra ve 27/09/2016 tarihine kadar davalıya malzeme temininde bulunduğu anlaşıldığından, işin bu süreden sonra başladığı ve dava tarihi itibariyle gecikmenin 112 gün olduğu kanaatine varılıp, işin süresine ilişkin hükümlerin sözleşmenin 1.maddesinde düzenlendiği ve geç teslim halinde her bir gün için 5.000 TL cezai şartın ödenmesinin hüküm altına alındığı anlaşılmakla, sözleşme hükümleri ve geç teslim süresi 112 gün kabul edilerek, yapılan hesaplama sonucunda geç kalınan güne ilişkin toplam cezai şartın 560.000,00 TL olduğu, ancak davalı defter ve kurumlar vergisi kayıtlarına göre bu miktar cezai şartın davalı şirketin mahvına neden olacağı kabul edilmiş ve 1/2 oranında indirim yapılması ve talep edilecek cezai şartın 280.000,00 TL olması gerektiği ancak talep 50.000 TL olduğundan, davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve taleple bağlılık ilkesi gereğince 50.000 TL nın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE, 50.000 TL nın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 3.415,50 ‬TL karar ve ilam harcından peşin harç ve ıslah harcı toplamı ‬853,88 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.561,62‬ TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan 853,88 TL peşin harcın davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan toplam 4.211,7‬0 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde bakiye avansın ilgilisine iadesine, dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede İSTİNAF YOLU açık olmak üzere karar verildi. 25/10/2022

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır