Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/411 E. 2021/923 K. 07.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/411 Esas
KARAR NO : 2021/923

DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım), İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/08/2020
KARAR TARİHİ : 07/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım), İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA:
Davacı vekili dava dilekçesi ile müvekkili …’in dava dışı …’in babası olduğunu, aralarındaki ticari ilişki sebebi ile müvekkilce oğluna çek teslim edilmiş iken çekin … tarafından ciro edilmeden kaybolduğunu, kaybolan çeke ilişkin şikayetin … Polis Merkezi Amirliğinden … tarihinde gerçekleştirildiğini, … Cumhuriyet Başsavcılığı … soruşturma numaralı dosya üzerinde soruşturma devam ettiğini, aynı tarihte … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde … E. Numaralı dosya ile Kıymetli Evrakın İptali davası ikame edilmiş, …’de ilgili çekin kaybolduğuna ilişkin ilanın 3 kez yaptırıldığını, müvekkili … 19. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasından haricen haberdar olduğunu, hali hazırda ödeme emrinin müvekkiline tebliğ edilmediğini, müvekkilinin takibi durdurabilmek için menfi tespit davası açmada hukuki yararı bulunduğunu, müvekkilinin ve …’in davalıları tanımadığını, aralarında şahsi bir borç ilişkisi olmadığını, bu sebeple ciro zincirinde ilk ciranta olarak gözüken … isimli firmanın ticari defterlerinin mahkemenizde celbini müvekkilinle aralarında bir ticari ilişki de bulunup bulunmadığı yönündeki tetkikinin yapılması gerektiğini beyan ile … 19. İcra Müdürlüğü … Esas Sayılı icra takibinin teminat karşılığında durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, müvekkilinin davalılara herhangi bir borcu bulunmadığının tespitine ve takibin müvekkilim açısından iptaline, davalıların %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevabında, müvekkili alacaklı tarafından, davacı borçlu … ile diğer davalı borçlular …, … aleyhine … Bank A.Ş., … Şubesi’ne ait 30.10.2019 keşide tarihli, … çek numaralı ve 15.000,00 TL bedelli çek bedelinin tahsili amacı ile … 19. İcra Müdürlüğü’nün… E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığını, hukuk ve usule uygun olarak davacı/ borçlu …’in kendisine ödeme emri ve senet sureti tebliğ edildiğini, itiraz gerçekleştirilmeden takibin kesinleştiğini, menfi tespit talebine konu icra takibinin usule uygun olarak kesinleştiğini, müvekkili …’ın haklı alacağını tahsil amacı ile davacı tarafından hamiline tanzim edilen … Bank A.Ş. … Şubesi’ne ait … keşide tarihli, … çek numaralı ve 15.000,00 TL bedelli çek … 19. İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosyasına konu edildiğini, avacının yanın icra dosyası ile ilgili kendisine herhangi bir tebligat yapılmadığını, icra dosyasından haricen haberdar olduğu iddiasının gerçeği yansıtmadığını, davacı … tarafından dava konusu çek hamiline olarak düzenlendiğini, baba ile oğul arasında ticari ilişki nedeniyle çekin dava dışı …’e verildiği ancak …’in elinde kaybolduğu belirtiltiğini, sonrasında ise davacı ile ciranta …Tic Ltd. Şti. arasındaki ticari ilişkinin araştırılması istendiğini, hal böyle iken davacının beyanlarında çelişkinin olduğunu, ayrıca müvekkili … ile diğer davalı … arasında ticari ilişki kurulduğunu, hamiline düzenlenmiş çekin …’den ciro yoluyla teslim alındığını, bu nedenle müvekkilinin iyi niyetli meşru hamil sıfatını taşıdığını, müvekkili …’ın yetkili hamil olmadığının, çekin kötüniyetle iktisap edildiğinin ispatının davacı taraf üzerinde olduğunu, davacı yan tarafından kıymetli evrakın iptali için gerçekleştirilen davada çek hakkında dava dışı … tarafından ödeme yasağı talep edilmişse de … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında bu taleplerinin reddine karar verildiğini, dava konusu çekin, … tarafından hamiline düzenlenmiş ve imza altına alınmış olduğunu, her ne kadar davacı taraf takibin durdurulmasını talep etse de kanunun açık hükmü gereği teminat yatırmadığı sürece talebinin kabulunun mümkün olmadığını, teminat yatırılsa dahi davacı yanın, müvekkilinin haklı alacağının tahsilini engellemek için huzurdaki davayı ikame ettiğini açık olduğundan tedbir talebinin reddinin gerektiğini, teminat bedelinin eksik tutarda yatırıldığını, bu nedenle ihtiyati tedbir kararının uygulanmasının mümkün olmadığını, öncelikle 28/09/2020 tarihinde tesis edilen ihtiyati tedbir kararının evrak üzerinden incelenerek kaldırılmasını, nihayetinde davanın reddine, davacı yanın alacağın % 20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava dilekçesi diğer davalılara da usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş, savunmada bulunmadıkları görülmüştür.
BİRLEŞEN DAVADA:
Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili davacının hamili bulunduğu … Bank A.Ş. … Şubesi/…; 30.10.2019 keşide tarihli, … Çek Numaralı, 15.000,00 TL tutarlı, çek kaybolmuş/çalındığını, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Numarasıyla açılan Kıymetli Evrak İptali konulu dava kapsamında, çeki elinde bulundurduğunu beyan eden …’a çek istirdat davası açılması için 09.10.2020 tarihli duruşmada müvekkiline iki hafta süre verildiğini, davalı …’ın elinde bulunan … nolu çekin istirdadını, söz konusu çekin aslı … 19. İcra Müdürlüğünün … Esas numaralı dosyada bulunduğunu, söz konusu çekin takibe konu edilmesi sebebiyle … 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. Nolu Menfi Tespit davası açıldığını, davanın kabulü ile yapılacak yargılama sonucunda çekin istirdadını, aksi halde çek meblağının çeklerin ibraz tarihinden, kabul edilmezse … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan … e. numaralı davanın ikame tarihinden, kabul edemeyecek olur ise … 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin … e. numaralı davanın ikame tarihinden, bu da kabul edemeyecek olur ise işbu davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle;Davaya konu, … Bank A.Ş … Şubesi … çek no.lu 30.10.2019 Keşide tarihli 15.000,00-TL tutarlı çek müvekkili tarafından düzgün ciro silsilesi içerisinde teslim alındığını, Söz konusu çek davacı … tarafından rızası dışında elinden çıktığı ve kaybolduğu iddiasıyla … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…E. Sayılı dosyasında çek iptal davası açıldığını, dava konusu çek yasal süresi içerisinde bankaya ibraz edildiğini, karşılığının bulunmaması sebebi ile çek müvekkili tarafından … 19. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, Akabinde müvekkili tarafından söz konusu davanın davacısı … tarafından 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının çek iptali davası açıldığını, söz konusu davaya müdahil olmak ve çek aslının elinde bulunduğunu bildirmek ve davanın reddi için dosyasına gerekli beyanlar sunulduğunu, davaya konu olan çekin icra takibine konulmasından dolayı halihazırda … tarafından … 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açılmış olmasına rağmen davacı tarafça huzurdaki dava ikame edildiğini, haksız ve kötü niyetli davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Esas dava, … 19 İcra Müdürlüğünün… esas sayılı takip dosyasında, takibe konu çekte dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Birleşen dava, rıza dışında elden çıkan çekin istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkememizce … 19. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası celp edilmiş, incelenmesinde; dosyamız davalılarından …’ın …, … şirketi ve … aleyhinde … Bank … Şubesi muhataplı … seri numaralı, 30/10/2019 keşide tarihli, 15.000 TL bedelli çeke istinaden 15.000 TL asılı alacak, 1.500,00 TL çek tazminatı, 45,00 TL komisyon ve 851,87 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 17.396,87 TL nın tahsili bakımından 16/03/2020 tarihinde icra takibine geçtiği görülmüştür.
Mahkememizce esas davada davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabul edilmekle, … 19. İcra Müdürlüğü’ne … Esas sayılı dosyasına, davacı-takip borçlusu tarafından yatırılan paranın alacaklıya ödenmemesi bakımından 28/09/2020 tarihinde tedbir kararı verilmiştir.
… 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının, mahkememiz dosyası ile birleşen dosyaya celp edildiği anlaşılmakla, incelenmesinde, birleşen dosya davacısı … tarafından açılan hasımsız-çek iptali davası olduğu, mahkemesince yapılan yargılama neticesinde … tarihinde…keşide tarihli … seri numaralı çek yönünden istirdat davası açılmış olduğundan, karar verilmesine yer olmadığına; … seri numaralı çek yönünden ise husumet yokluğundan davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
Mahkememizce … CBS nın … Soruşturma sayılı dosyasının bir örneği celp edilmiş, incelenmesinde, soruşturmanın konusunun …’in çantasının ve çantasının içindeki 2 adet imzalı çekin çalınmasına ilişkin olduğu, 29/05/2019 tarihinde savcılığın kayıp eşyaları bulmak gibi bir görevinin bulunmadığı, müştekiye ait eşyaları uhdesinde tutan herhangi bir şahsın tespit edilemediği, soruşturmayı gerektirecek herhangi bir delile de ulaşılamadığından kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği görülmüştür.
Mahkememizce dosyanın Mali Müşavir Bilirkişi …’ya verilerek, taraf defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapıp, davaya konu çekin taraf defter ve belgelerinde yer alıp almadığı, keşidecesi …, cirantaları …, …, … ve … olan hamiline çekin, taraflar arasında ticari bir ilişkiye konu olup olmadığı, olmuş ise bu ticari ilişkinin taraf defter ve belgelerinde yer alıp almadığı ve çekin taraflar arasında ne şekilde el değiştirdiğine dair rapor düzenlemelerinin istenilmesine karar verilmiş olmakla dosyamız bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi Davacı ve davalı tacir olmadıkları gerekçesi ile bilirkişiye ticari defter sunmadıkları, diğer takip borçluları Dava dışı… Tic.Ltd.Şti ve diğer dava dışı … inceleme günü ticari defterlerini sunmadıkları, dava konusu çeki davalı alacaklıya keşide eden …’nin ticari defterini sunmadığı, davacı … tarafından hamiline düzenlenen çekte ilk ciranta (lehtar) dava dışı …Tic.Ltd.şti olarak yer aldığı ve dava dışı … şirketinin çeki diğer dava dışı …’ne ciro ettiği, dava dışı …’in çeki yine dava dışı …’ye ciro ettiği ve dava dışı … tarafından, davalı …’a ciro yolu ile geçtiği, ciro silsilesinde herhangi bir kopukluğa rastlanmadığı, Yargıtay uygulamalarında çalıntı çekin menfi tespit/istirdat davalarında talebinin haklı görülmesi için, vermiş olduğu kararlarında, çek üzerindeki ciro silsilesi ve çeki kötü niyetle iktisap edildiği veya iktisabında ağır kusuru bulunduğu takdirde istirdadın/menfi tespit olabileceğini yeterli gördüğü ve bu yeterli görülmedikçe kiymetli evrakın “kamu itimadına mazhar olma” özelliğini ortadan kaldıracağı gerekçesi ile istirdada karar veren bir çok yerel mahkeme kararını bozduğundan, (YD. 11.HD.17.12.2018 T. E: 2018/5363 K: 2018/7977- YD.11. HD. E. 2012/3668 K. 2013/36897. 28.2.2013- BAM. 12. HD. 2018/950 E-2019/427 K: 28.03.2019) davalının dava konusu çeki iktisabında haklı olmadığı ve haksız yere elinde bulundurduğunun davacı tarafından ispat edilmesi gerekeceğinden, davalının TTK m.792 uyarınca çek iktisaplarında ağır kusurlu olduğuna dair takdirin mahkemeye ait olduğunu 01.09.2021 tarihinde rapor etmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Esas dava, … 19. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasında takibe dayanak … Bank … Şubesi muhataplı … seri numaralı, … keşide tarihli, 15.000 TL bedelli çekten dolayı davalılara borçlu olunmadığının tespiti; birleşen davanın ise esas dava konusu çekin davalıdan istirdadı istemine ilişkindir.
… 19. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında, dosyamız davalılarından …’ın esas dava davacısı ve davalıları aleyhinde … Bank … Şubesi muhataplı … seri numaralı, 30/10/2019 keşide tarihli, 15.000 TL bedelli çeke istinaden toplam 17.396,87 TL nın tahsili bakımından kambiyo senetlerine mahsus takip yoluna başvurmuştur.
Dava ve takip konusu çek suretinin incelenmesinde, … Bank … Şubesinden verilme olduğu, … seri, … ıban numaralı olduğu, 30/10/2019 keşide tarihli 15.000 TL bedelli olduğu, keşidecesinin … olduğu, cirantalarının sırasıyla …, …, …, … ve … şirketi olduğu, davacının çekteki imzaya ve yazıya bir itirazının bulunmadığı, çeke istinaden … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan iptali istemli davada 07/05/2019 tarihinde yasal ilanların yaptırıldığı, bu dava dosyası kapsamında yapılan araştırma neticesinde çekin …bank A.Ş …. Şubesine takas için ibraz edildiği ve hesapta yeterli karşılığı olmayan-karşılıksız çek kaydının alındığı, …’ın çeki elinde bulundurduğundan bahisle katılma talebinde bulunması üzerine davacıya istirdat davası açmasının ihtar edildiği ve mahkememiz dosyası ile birleştirilen dava dosyasında davacının davalı aleyhinde istirdat davası açtığı görülmüştür.
Dava konusu esas dava davacısının keşidecisi olduğu, birleşen dava davacısı uhdesindeyken çanta içinde unutulmak sureti ile kaybolan dava konusu çek ve onunla birlikte yazılmamış halde bulunan … seri numaralı çek, para vd. kaybolmasına ilişkin yapılan soruşturma kapsamında, müştekiye ait eşyaları uhdesinde tutan herhangi bir şahsın tespit edilemediğinden ve soruşturmayı gerektirecek herhangi bir delile de ulaşılamadığından kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Mahkememizce taraf defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak, davaya konu çekin taraf defter ve belgelerinde yer alıp almadığı, keşidecesi ile cirantalar arasında ticari ilişki olup olmadığı, olmuş ise bu ticari ilişkinin taraf defter ve belgelerinde yer alıp almadığı ve çekin taraflar arasında ne şekilde el değiştirdiği hususlarında inceleme yaptırılmasına karar verilmiş ise de, inceleme günü ve defter ibrazına ilişkin ihtara rağmen ticari defter ve kayıtlar sunulmadığından incelemenin yaptırılamamış, esas ve birleşen dosya davacıları ile davalı …’ın tacir olmadıklarından defterleri sunmadıklarını beyan etmişlerdir.
Dava konusu edilen … Bank … Şubesi muhataplı … seri numaralı, 30/10/2019 keşide tarihli, 15.000 TL bedelli çekin kesidecisi … tarafından babası …’e aralarındaki ticari ilişki sebebi ile teslim edildiği, cirantaların tanınmadığı, çekin … elinde iken henüz ciro edilmeden kaybolduğundan bahisle, esas davada anılan çekten ötürü borçlu olunmadığının, birleşen dava dosyasında çekin istirdadı ile çek bedelinin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesinin talep edildiği, ticari defter ve kayıtlar ibraz edilmediğinden, çekin keşidecesi …’den davalı cirantaların eline ne şekilde geçtiği, taraflar arasında ticari ilişkinin olup olmadığı hususların tespitinin mümkün olmadığı, çekin yasal şekil şartlarını taşıdığı, ciro silsilesinin olmadığı, çekin davacıların rızası dışında ellerinden çıktığı ve davalılar ile aralarında ticari ilişkinin mevcut olmadığı iddiasının ispatlanamadığı, davalıların dava konusu çeki iktisap da kötü niyetli olduklarının ispatlanamadığı, davacıların davalarını ispatlayamadıkları anlaşılmakla, esas ve birleşen davaların reddi gerektiği kanaatine varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-ASIL DAVADA:
Davacının davasının REDDİNE,
Kötü niyet tazminatı isteminin reddine,
-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 297,10 TL harçtan mahsubu ile fazla harç olan 237,8‬0 TL nın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
-Davalılar … ve … duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek bu davalılara verilmesine,
2-Teminatın HMK 392/2. maddesindeki şartlar oluştuğunda iadesine,
3-BİRLEŞEN DAVADA:
Davacının davasının REDDİNE,
-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 256,17 TL harçtan mahsubu ile fazla harç olan 196,87‬ TL nın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
4-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
dair davacı vekilinin, davalı … ve davalı … vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede İSTİNAF YOLU açık olmak üzere karar verildi. 07/12/2021

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”