Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/409 Esas
KARAR NO : 2021/507

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/06/2013
KARAR TARİHİ : 15/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … adresinde faaliyette bulunduğunu, 09/05/2013 tarihinde hırsızlık meydana geldiğini, müvekkili şirketin faaliyette bulunduğu şirketler tarafından keşide edilerek verilen çeklerinde kasadan çalındığını, bu nedenle … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası üzerinden çek iptali davası açıldığını, müvekkili şirket tarafından … A.Ş. tarafından çek keşide çek keşidecisi … A.Ş. nezdinde hacze gidildiğini, müvekkilinin haciz baskısı sebebiyle dosya borcunu ödemek zorunda kaldığını, müvekkilinin grup şirketlerinden olan ve aynı merkezde faaliyet gösteren … Ltd. Şti.’nin sahte kaşe ve imzası kullanılarak takip konusu çekte davalı … ile … tarafından çeklerin ciro edilmiş olduğunu, müvekkilinin usulsüz işlemlerden dolayı mağdur olduğunu, müvekkilinin dava konusu çekin konu edildiği … 9. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden haciz baskısı neticesinde yatırılan paranın müvekkiline ödenmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretininde davalı taraflara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar … ile …’e usulüne uygun olarak yapılan tebligata rağmen davaya cevap vermediği gibi duruşmalara da bu davalı yanlardan gelen olmamıştır.
Davalı …Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu çekte davacının cirosunun bulunmadığını, bu nedenle alacaklı olduğunun ticari defter ve kayıtları ile ispat edilmesi gerektiğini, müvekkilinin iyiniyetli yetkili hamil olduğunu, müvekkilinin faktoring yönetmeliğine uygun olarak iktisap ettiğini, takip konusu çekin müvekkilinin müşterisi olan …’ün çeki …Tic. Ltd. Şti.’den ciro yoluyla aldığını, müvekkilinin çekteki cirantaların ticari ilişkilerini incelemekle yükümlü olmadığını savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Davaya müdahil olan … Ltd. Şti. vekili beyan dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı şirketin iştigal konusu, imza yetkilisi, ortaklık yapısı ve faaliyette bulunduğu yer konusunda organik bağın bulunduğunu, dava konusu çeke ilişkin çek bodrosunun dava dışı şirket tarafından verildiğini, şirket kayıtlarının incelenmesi neticesinde olayın kesinlik kazanacağını savunarak davaya müdahil olarak kabüle karar verilmesini beyan etmiştir.
Mahkememizce dava konusu … 9. İcra Müdürlüğünün …esas sayılı dosyasının celp edilip incelenmesinde; takibin davalı … tarafından borçlular … Ltd. Şti., … A.Ş., … ile … adına 16/06/2013 tanzim tarihli, 16/06/2013 vade tarihli 25.000,00 TL bedelli çeke ilişkin asıl alacak bedeli ile 47,09 TL işlemiş faiz, 2.500,00 TL % 10 tazminatı, 75,00 TL % 0,30 komisyon bedeli, 313,05 TL masraf ve vekalet ücretinden oluşan toplam 27. 935,14 TL bedelin tahsili amacıyla takip başlatıldığı, dosyaya yapılan itiraz kapsamında … 21. İcra Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, itirazın kabulü ile … 9. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden … Şti. hakkında başlatılan takibin durdurulmasına yönelik karar verilmiştir.
Mahkememizce dava konusu … 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının celp edilip incelenmesi neticesinde; dava konusu çekin iptaline ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizin 2013/200 esas 2018/638 karar sayılı 01/06/2018 tarihli mahkeme ilamında; davacının davasının kabulü ile 25.106,85 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine dair karar verilmiştir.
Davalı … vekili 15/08/2018 havale tarihli dilekçesi ile davacı vekilinin 06/09/2018 havale tarihli dilekçesi ile mahkeme kararını istinaf ettikleri anlaşıldı.
İstanbul BAM 14. Hukuk Dairesinin 2018/2021 esas, 2020/604 karar sayılı 18/06/2020 tarihli ilamı ile mahkememizin istinafa konu kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
İstinaf ilamı kapsamında yeniden mahkememizce alınan esas numarası alan dosyada tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla grafolog bilirkişiye tevdii edilen dosyaya 24/02/2021 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle; inceleme konusu …Bankası … Şubesine ait, 16.06.2013 keşide tarihli, … seri nolu, 25.000 TL’lik çekin arka yüzünde feri müdahil şirket …Tic. Ltd. Şti.’ne atfen atılmış imzanın mevcut mukayese imzalarına kıyasla söz konusu şirket yetkilisi …’ın eli ürünü olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacı iş yerinde 09/05/2013 tarihinde hırsızlık sonucu çalınan ve davacının meşru hamili olduğunu iddia ettiği dava konusu çekin diğer çeklerle birlikte çek zayi davasına konu iken ve bu davanın … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası üzerinden çekin yargılaması sürerken dava konusu çekin Faktoring şirketince bu dosyaya sunulması ve çekin … 9. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasına konu yapılması sonucunda icra dosyasına çek bedelinin keşidecisi tarafından ödenmesi sonucunda bu ödemenin davalı … şirketinden tahsiline ve çekin davalılardan istirdatına dair açılan davadır.
Dava, TTK’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdadı davasıdır.
Dava konusu çekin incelenmesinde, keşidecinin … AŞ, lehtarın … Şti, ilk cirantanın … Ltd. Şti. , ikinci cirantanın …-…, üçüncü cirantanın … şirketi olduğu görülmektedir..
Müşteki davacı şirket yetkilisi …’ın şikayeti üzerine, davalıların da aralarında bulunduğu bazı şüpheliler hakkında kilitlenmek suretiyle muhafaza hakkında eşya hakkında hırsızlık, iş yerini dokunmazlığı ihlal suçlamalarıyla soruşturma açıldığı, ek kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar verildiği, 17.04.2014 tarihinde şüphelisinin faili meçhul olduğu belirtilerek daimi ara kararı verilmiştir.
Davacının aktif husumet ehliyetinin denetlenmesi noktasında dosya içerisinde davacının lehtar …’den dava konusu çekle birlikte dört adet çeki aldığına ilişkin çek tahsilat makbuzunu dosyaya sunduğu görülmekle dava konusu çekin lehdarı ve ilk cirantası …’in asli müdahil sıfatının bulunduğu ve … ile davacı şirketin ticari defterlerinin bilirkişi tarafından incelenerek ticari ilişkilerinin varlığı her türlü tereddütten uzak şekilde ortaya konmakla davacının aktif dava ehliyeti bulunduğu tespit edilmiştir.
Dosya kapsamında, … tarafından keşide edilen irsaliyeli fatura mevcuttur. Söz konusu faturanın incelenmesinde, söz konusu fatura üzerinde … Şti.’nin imza ve kaşesi bulunduğu ve faturanın borçlusunun … olduğu anlaşılmaktadır. Bu faturadan doğan alacağın 25.000,00 TL’lik kısmının 14.05.2013 tarihinde …’e devir ve temlik edilmiştir. Dosya içerisinde kambiyo senedi teslim bordrosu olmakla … ve … arasında faktoring ve temlik sözleşmesi de mevcuttur.
TTK’nın 792. maddesine göre; “Çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddesine göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çek geri vermekle hükümlüdür.” 6361 sayılı Yasa’nın 9/2 maddesi hükmü ve yukarıda sözü edilen yönetmeliğin 8. maddesi, faktoring şirketlerine, kambiyo senetlerine dayalı olsa bile temlike konu alacağın bir mal veya hizmet satışından doğduğunu fatura ile tevsik etme ve kambiyo senedi ile faturanın uyumlu olduğunu araştırma yükümlülüğünü yüklemiş, TTK’nın 790. maddesi ise ciro silsilinde dış görünüş itibari ile kopukluk olup olmadığını inceleme yükümlülüğünü yüklemiştir. Faktoring şirketlerine bunların dışında daha fazla yükümlülük yükleyen bir mevzuat hükmü bulunmamakta olduğundan davalı … şirketinin faktoring ilişkisi çerçevesinde alacağını tevsik eder fatura ve belgelerle çeki iktisap etmiş olduğu anlaşılmıştır. Çek kimin uhdesindeyse ancak çekin ondan istirdatına karar verilebileceği dikkate alındığında çek keşideci … şirketinde olduğundan davalılar yönünden çekin istirdatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı … yönünden çekin istirdatı talebinin değerlendirilmesinde son yetkili hamil davalı … şirketinin ciranta davacının imzasının kendisine ait olup olmadığını bilmesi beklenemeyeceğinden ayrıca ceza soruşturmasında alınan beyanlar sonucunda daimi arama kararı verildiği gözetildiğinde davalı hamil faktoring şirketinin ağır kusurlu ve kötü niyetli olup olmadığı hususunun dosya kapsamında ispat edilemediği, bu hususun tanıkla da ispatı mümkün olmadığından davalı … şirketinin ağır kusurlu ve kötü niyetli olmadığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında alınan grafolog bilirkişi raporuna göre, çekteki imzanın lehtar … Ltd. Şti. yetkilisinin eli ürünü olmadığı tespit edilmiş olup bu hususun kendisinden sonraki ciranta olan … Ltd. Şti tarafından bilinebileceği ve bu şirketin kötü niyetli olduğu 18/09/2020 tarihli savcılık … iddianame nolu iddianame ile de …yetkilisi …’ın çekin alınışını ispat edemediği anlaşılmakla birlikte davacı vekili tarafından istinaf dilekçesinde çek bedelinin tahsilinin son yetkili hamil davalı … şirketinden talep edilmesi nedeniyle yukarıda açıklanan gerekçelerle de faktoring şirketinin ağır kusurlu ve kötü niyetli olduğu ispat edilemediğinden çek bedelinin iadesi davasının davalı … yönünden reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Çekin istirdatı davasının tüm davalılar yönünden REDDİNE,
2-Çek bedelinin iadesi davasının davalı … yönünden REDDİNE,
3-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 853,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 794,60‬ TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalılar tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı …Ş. tarafı duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 4.080 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı …Ş. tarafına verilmesine,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı … vekillerinin yüzlerine karşı diğer davalıların yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK. 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/06/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”