Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/292 E. 2021/151 K. 25.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/292 Esas
KARAR NO : 2021/151

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 23/06/2020
KARAR TARİHİ : 25/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili sunmuş olduğu 23/06/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili … A.Ş’nin … ve …’a ait bir şirket olduğunu, ayrıca … ve babası …’ın halka açık bir anonim şirket olan … A.Ş’nin %62 oranında pay sahibi olup şirketin hakim hissedarları ve kurucuları olduğunu, müvekkili şirkete TTK uyarınca özenli ve hesap verme ilkelerine uygun bilgi verilmediğini, davalı şirket yönetim kurulu başkanı …’in şirket hesaplarına gelen tüm bedelleri derhal damadı …’ün ilişkili olduğu … A.Ş (yeni unvanı … Tic A.Ş ) banka hesaplarına aktarmakta olup, … ve davalı şirket arasında herhangi bir mal ve hizmet alışverişi bulunmamasına rağmen davalı şirket hesaplarının muvazaalı işlemlerle boşaltıldığını, müvekkili tarafından öğrenilmek istenilen esas bilgilerin davalı şirket malvarlığının hangi sebepler ile azaltıldığına dair gerekçeler ve bunlara ilişkin belgeler olduğunu ancak davalı şirket tarafından bu sorulara ilişkin verilen yanıtlar son derece yüzeysel ve kaçamak olduğunu, davalı şirket tarafından yetersiz bilgilendirme yapılmasının sebebinin muvazaalı işlemleri gizleme amacını taşıdığını bildirerek; davalı şirket tarafından keşide edilen … 49.Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile verilen cevapların TTK.nın 437.maddesinin 2.fıkrasında belirtilen nitelikleri taşımadığının tespiti ile davanın kabulüne, müvekkili tarafından yöneltilen yazılı sorulara TTK. 437 kapsamında özenli ve hesap verme ilkelerine uygun cevaplar verilmesine ve şirket defter ve kayıtlarının incelenmesi hususunda bilgi alma ve inceleme yetkisi verilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, tensip zaptı, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş olup, davalı vekili tarafından sunulan 28/08/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; TTK.madde 437’de düzenlenen bilgi alma ve inceleme hakkı davası eda davası niteliğinde olup, eda davacı açılabilecği durumlarda tespit davası açılamayacağından ve davacının tespite yönelik taleplerinde hukuki yarar bulunmadığı, davacı …Ş’nin huzurdaki davayı inceleme hakkı talebiyle açması için TTK madde 437 de öngörülen dava şartının gerçekleşmemiş olduğunu, davacının ileri sürdüğü iddiaların soyut, mesnetsiz ve gerçek dışı olup, davacının iddiasını ispatla yükümlü olmasına karşın, iddialarını ispatlamaya yönelik hiçbir delil sunmadığını, davacı şirket ve yetkilileri … ve …’ın huzurdaki davayı kötü niyetli olarak ikamet ettiğini, bilgi alma ve inceleme talepleri iyiniyetli bir istem olmadığını, bu kişilerin çıkarlarının müvekkili şirket menfaati ile açıkça çatıştığını, davacı …Ş yetkilileri … ve … ‘ın müvekkil …A.Ş’yi geçmişe yönelik muvazaalı olarak borçlandırarak zarara uğratmaları dolayısıyla hali hazırda ağır ceza mahkemesinde yargılandıklarını, müvekkili şirket davacı … yetkilileri … ve …’ın bilgi alma hakkına dayalı olarak yönelttiği tüm sorulara zaten yeterli ve hesap verme ilkesine uygun bir şekilde cevap verdiğini, basiretli olarak yönetilen müvekkil şirketin iç işlerine ilişkin hakkında ceza yargılaması olan ve sürekli şirket aleyhine çalışan kişilere bilgi vermesi müvekkili şirket yönetiminin özen borcuna aykırılık teşkil edeceğini bildirerek; haksız ve hukuka aykırı ve kötü niyetle ikame edilen iş bu davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce dosyanın mali müşavir bilirkişi ile hukukçu bilirkişiye tevdi ile davalı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar ve dosya incelenmek suretiyle davacının davalı şirket genel kurulunda sorduğu sorulara karşı davalı şirket tarafından … 49.Noterliğinin … numaralı ihtarnamesi ile verilen cevapların yeterli olup olmadığı, bilgi edinme hakkının kullanılmasının davalı şirketin ticari sırlarının açıklanmasına yol açıp açmayacağı, verilen cevapların TTK 437/2 maddesindeki düzenlemeye uygun olup olmadığının tespiti açısından rapor düzenlenilmesine, davalıya inceleme gün ve saatinde ticari defter ve kayıtlarını Mahkememizde hazır etmesi yönünde ihtarlı davetiye çıkartılmasına, hazır edilmediği takdirde bu delile dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtar edilmesine karar verilmiş olup, davalı şirkete çıkartılan ihtarlı davetiyeye rağmen inceleme gün ve saatinde davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarını Mahkememizde hazır etmediği görülmüştür.
TTK 437/1.maddesinde; finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kar dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançosunun bir suretini isteyebileceği, 2. maddesinde pay sahibinin genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebileceği, bilgi verme yükümünun, 200.madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsayacağı, Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olması gerektiği, Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verileceği, Bu halde yönetim kurulunun bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamayacağı, 3.maddesinde, bilgi verilmesini sadece istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği durumlarda reddedilebileceği, 4.maddesinde, şirketin ticari defterleri ve yazışmalarının pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekeceği, İzin alındığı takdirde incelemenin bir uzman aracılığıyla da yapılabileceği, 5.maddesinde, bilgi alma ve inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibinin reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabileceği, başvurunun basit yargılama usulüne göre inceleneceği ve Mahkeme kararının bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebileceği, Mahkeme kararınında kesin olduğu düzenleme konusu yapılmıştır.
Davacı davalı …Ş de pay sahibi olup, 29/02/2020 tarihinde gerçekleştirilen davalı şirkete ait 2017ve 2018 yıllarına ilişkin olağan genel kurul toplantısında gündemin 8.maddesi ile ilgili olarak 2018 yılı faaliyet raporunun müzakeresi sırasında … A.Ş temsilcisi Selim Sayılgan yazılı soru önergesi sunarak 3 adet sorusu olduğunu belirttiği, gündemin 10.maddesi ile ilgili olarak da … A.Ş temsilcisi …’ın soruları olduğunu belirterek yazılı sorularını toplantı başkanlığına ilettiği, yönetim kurulu başkanı …de söz alarak yazılı sorulara karşı SPK’nın kurumsal yönetim ilkeleri gereğince 15 gün içinde cevap verileceğini bildirdiği genel kurul toplantı tutanağından görülmüştür.
Davacı gündemin 8.maddesi ile ilgili olarak … 24.İcra Müdürlüğünün …E.sayılı dosyası ile; …Şirketi tarafından … 24.İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyası ile 9.123.701,03 TL bedelli … A.Ş aleyhine takip başlatıldığını, bu takibin kesinleştirildiğini, … alınan mal ve hizmetlere ilişkin fatura irsaliye bulunup bulunmadığı, …veya damadı …arasında bir ilişki olup olmadığının … adının … olarak değiştirildiği, bahsi geçen şirketin iştiraki veya ortaklının bulunduğu bir şirket olup olmadığı, … A.Ş ye ait … ve … Otellerinde …(… A.Şx) ye ait post cihazlarının kullanıldığı, post cihazlarının kullanılması ve bu surette şirket gelirinin doğrudan …A.Ş ye aktarılmasının hangi amaç ve gerekçe ile yatırdığı, … A.Ş yönetim kurulu başkanı … in 26/05/2018 tarihinde vermiş olduğu talimat ile şirket hesaplarına giren paraların doğrudan … A.Ş’ye transfer edilmesinin hangi amaç ve hangi gerekçe ile yapıldığı, anılan para transferlerinin bir borca istinaden mi yapıldığı, …A.Ş den alınan mal, hizmet olup olmadığı, fatura irsaliye bulunup bulunmadığı, gündemin 10.maddesine ilişkin olarak da; bu dönem içerisinde finansal tablolarda bağımsız denetim raporlarında ve faaliyet raporlarında belirtilen teminatlar haricinde şirketin veya bağlı ortaklıkların vermiş olduğu kefalet , aval, rehin, teminat, ipotek, şerh ve bunlarla sınırlı olmamak üzere herhangi bir teminat mevcut olup olmadığına ilişkin sorulara cevap verilmesi talep edilmiştir.
Davalı şirket tarafından … 19 Noterliğinin …tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacının 29/02/2020 tarihli olağan genel kurul toplantısında sorduğu sorulara ilişkin cevap verilmiş, gündemin 8.maddesine ilişkin olarak; … A.Ş ile …A.Ş (…) 01/03/2018 tarihli pazarlama tedarik reklam çerçeve sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme kapsamında … A.Ş ye ait otellerin pazarlama ve satış işlemlerin mal ve hizmet tedarik satın alma işlemleri borç tasfiye işlemlerinin bu şirket tarafından yapıldığı, …A.Ş nin … veya damadı … ile ilişkili bir şirket olmadığı, şirket yönetimine geçilen 2017 Eylül ayından itibaren önceki yöneticiler …ile …’ın şirketi borca batık hale getirdiğinin tespit edildiği, bu nedenle ticari olarak alınan kararların şirket menfaatine uygun olduğu, işin gereği olarak iki şirket arasında cari hesap ilişkisi bulunduğunu, bu işlemlerin tamamının da resmi hesaplarda kayıtlı bulunduğu,… A.Ş ye ait … otellerinde … A.Ş ye ait post cihazlarının kullanılmasının iki şirket arasında imzalanan sözleşmeye dayalı olduğunu, tüm hesap akışının resmi ve cari hesap kayıtları doğrultusunda takip dahilinde bulunduğu, herhangi bir menfaat ve hak ihlalinin söz konusu olmadığı, … 24 İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyası ile yapılan icra takibinin kambiyo senedine dayalı borcun ödenmemesi nedeniyle başlatıldığını, söz konusu borç ortadan kalktığından takip alacaklısı tarafından takipten feragat edilerek dosyanın kapatıldığını, gündemin 10.maddesine ilişkin olarak; 2017 yılının Eylül ayına kadar … A.Ş nin yönetiminde …ve …’ın bulunduğu, bu döneme ilişkin olan soruları … ve …’ın cevaplaması gerektiği, 2017 yılı Eylül ayından sonraki dönemde ise şirketin finansal tablolarında bağımsız denetim raporlarında ve faaliyet raporlarında belirtilen teminatlar haricinde kefalet, aval, rehin, teminat, ipotek , şerh ve bunlarla sınırlı olmak üzere herhangi bir teminatın mevcut olmadığı, … ve …yönetimde bulunan bağlı ortaklıklardan tam ve doğru bilgi belge alınamadığından belirtilen teminatlar haricinde şirketin bağlı ortaklarının kefalet, aval, rehin, teminat, ipotek , şerh ve bunlarla sınırlı olmak üzere herhangi bir teminat verilip verilmediğinin bilinmediği, … A.Ş ile yapılan sözleşme kapsamında işlemlerin yürütüldüğü, bu şirketin … ve damadı ile ilişkisi bulunmadığı, post cihazlarının şirket sözleşmesi kapsamında iki otelde yer aldığı, icra takibine ilişkin de takipten feragat edilerek dosyanın kapatıldığına yönelik cevapların verildiği görülmüştür.
Davacı, TTK.nun 437.maddesi kapsamında davalı tarafından sorularının yanıtlanmadığını, verilen cevapların yüzeysel ve kaçamak olduğunu, yetersiz bilgilendirme yapılmasının sebebinin muvazaalı işlemleri gizleme amacı taşıdığını bildirerek TTK.nun 437.maddesi kapsamında özenli ve hesap verme ilkelerine uygun cevap verilmesinin ve şirket defter ve kayıtlarının incelenmesi hususunda taraflarına bilgi alma ve inceleme yetkisi verilmesini talep etmiştir.
TTK.nun 437.maddesi uyarınca 29/02/2020 tarihinde gerçekleşen genel kurul toplantısında davacının bilgi alma hakkını kullandığı, davalı şirket tarafından 13/03/2020 tarihli ihtarname ile davacının sorularına cevap verildiği, TTK.nun 437/5 maddesinde; bilgi alma ve inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibinin reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurabileceğinin düzenlendiği, davacının kendisine cevap verilmesinden itibaren 3 aylık süre geçtikten sonra davasını açtığı, 3 aylık sürenin makul süre olarak kabul edilebileceği sonucuna varılarak davanın süresi içerisinde açıldığı kabul edilmiştir.
Davacının … 24.İcra Müdürlüğünün …E.sayılı dosyasının kesinleştirilmesine ilişkin olarak sormuş olduğu soru … 26 Asliye Hukuk Mahkemesinin … E.sayılı dosyasında yargılama konusu yapıldığı, … 26 Asliye Hukuk Mahkemesinin … E.sayılı yapılan incelemesinden anlaşılmıştır. Yine …A.Ş’ye ait otellerde … (….A.Ş) ye ait post cihazlarının kullanılması, … A.Ş (…) ile …veya damadı … arasında ilişki olup olmadığı, holdingin paralarının bu şirkete geçirilip geçirilmediği, …’in finansal tabloları ve faaliyet raporlarında belirtilen teminatlar haricinde başka ipotek ve şerhler bulunup bulunmadığına ilişkin sorulara yönelik de … 16 Asliye Ticaret Mahkemesinin … E.sayılı dosyasında … A.Ş’nin bir kısım paydaşları tarafından TTK.nun 531 maddesine dayalı olarak haklı nedenlerle şirketin feshi istemine yönelik açılan davada yapılan bilirkişi incelemesinde değerlendirmeye tabi tutulduğu, bu davada davacının bu sorularına neden olan olayların gerçekleşip gerçekleşmediğide değerlendirilmek sureti ile şirketin feshi için haklı nedenlerin oluşup oluşmadığının tespit edileceği, davacı …Ş’nin yöneticileri olan … ve …’ın …A.Ş ile yönetim kurulu başkanı …arasında … C.Başsavcılığında yürütülen soruşturmalar , ağır ceza mahkemelerinde davalar, hukuk mahkemelerinde devam eden birçok davanın bulunduğu, davacının bilgi alma hakkına yönelik sorularının bu davalarda irdeleneceği, davacı şirketin davalı şirket de %62 oranında pay sahibi ve hakim hissedar olduğu dikkate alındığında gerek ceza mahkemelerinde gerek Hukuk Mahkemelerinde devam eden yargılamaları takip edebileceği ve sonuçlarından haberdar olabileceği anlaşıldığından mahkememizce davacının bilgi alma ve inceleme hakkının kullanmasının gerekip gerekmediği yolunda dosya üzerinden inceleme yapılmasına yönelik ara karar oluşturulmuş ise davalı şirketin incelemeye defter ibraz etmemesi ve davalı şirket defterleri üzerinde yapılacak bilirkişi incelemesinin yargılamaya bir yarar sağlamayacağı sonucuna varılarak bilirkişi incelemesi yapılması ara kararından vazgeçilmiştir.
Tüm dosya kapsamının ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; Davacının 29/02/2020 tarihli olağan genel kurul toplantısında sormuş olduğu sorulara davalı şirket tarafından … 19 Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile cevap verildiği, davacının sormuş olduğu soruların … 16 Asliye Ticaret Mahkemesindeki … E.sayılı dosyasındaki şirketin feshi istemli davada … 26 Asliye Hukuk Mahkemesinin …E.sayılı dosyasında yargılama konusu yapıldığı anlaşıldığından davacının bilgi alma ve inceleme hakkını kullanmakta hukuki menfaati olmadığı sonucuna varılarak davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen karar harcı olan 59,30 TL’nin, peşin alınan 54,40 TL harçtan mahsubu ile eksik harç olan 4,90 TL harcın tahsil kabiliyeti bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yokluğunda KESİN OLARAK oybirliği ile karar verildi. 25/02/2021

Başkan …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Üye …
E-İMZALI
Katip …
E-İMZALI

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.