Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/718 Esas
KARAR NO : 2022/115
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 26/12/2019
KARAR TARİHİ : 23/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 26/12/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davanın konusunun davacı müvekkil şirketin davalı şirketten satın aldığı ve … adresinde bulunan … Konut Projesinde kullandığı 2 adet Yoğuşmalı kazandaki ayıplara ilişkin olduğunu, açıklanan nedenle sözleşmenin ifa yeri olan … ilçesinin, mahkemenin yetki sınırları içerisinde kaldığını, davacı müvekkil şirket, davalı şirketten; … adresinde bulunan … Konut Ptojesinde kullanmak amacıyla …Yogşmalı Kazan 1000KW & Bar ve … Yoğuşmalı Kazan …6 Bar isimli ve ürün kodlu iki adet yoğuşmalı kazanın 27/06/2018 tarihli Sipariş Teyidi ve Satış Sözleşmesi ile satın aldığını, sözleşme kapsamında gerek kazanların bedelleri gerekse de kazanların kullanılmasına ilişkin yan ürünlerin bedelleri olarak toplam 96.760,00 TL bedelin belirlenmiş olduğunu, bedelin davalı şirkete iki çek ile ödendiğini, müvekkil şirketin, kazanlar devreye alınmadan önce … şirketinden talep edilen bir … tarafından kazan kurulumu ve ekipmanlarında bir sorun olup olmadığının tespitini talep ettiğini, 25/10/2016 tarihinde 150,00 TL karşılığında yapılan tespitle kazan kurulumu ve ekipmanlarda bir eksiklik olmadığı tespit edildiğini, … şirketi tarafından gönderilen devreye alım formu 15.11.2016 tarihinde doldurulduğunu, kazanların devreye alımının talep edildiğini, 17.11.2016 tarihinde servis sistemi devreye almak için projemize gelmiş olduğunu, gaz basıncı yeterli olmadığı için sistemi minimum kapasitede çalışır halde bıraktıklarını, teknik servisin 17.11.2016 tarihli yazısında bulunduğu üzere, gaz basıncı normalde döndüğünde haber verilmesi istendiğini, akabinde sistem devreye alındığını, 24.05.2017 tarihli servis Taporunda bulunduğu üzere, … tip kazanın alev duman borularından 1 adet boruda kaynakta çatlama olduğu tespit edildiğini, 25,05,2017 tarihli teknik servis raporunda, kaçağın kaynak müdahalesi ile giderildiği belirtildiğini, ancak sorunların bitmediğini, 21.02.2018 tarihli servis formunda 21.02.2018 tarihli teknik servis raporunda bulunduğu üzere, …. tip kazanın açıldığını, kazan içinde yabancı maddeler görüldüğü tespit edildiğini, sorunlara müdahale edildiği ancak sonuç alınamadığını, boru ve ayna değişimi gerektiğinin rapora işlendiğini, kazanların sorun çıkarmaya devam ettiğini, 14.05.2018 tarihli teknik servis raporunda görüleceği üzere, … tip kazanda 12 adet kaçak olduğu, kaynakla müdahale yapıldığı, kaynak yapıldıkça diğer borularda su kaçağı görüldüğü, kazanda 3 adet kaçağın kaynak yoluyla giderildiğinin rapor edildiğini, buradaki sorunların kullanıcı mı üretici mi kaynaklı olduğu hususunda taraflar arasında anlaşma sağlanamadığını, müvekkil şirketin tamir bedellerini teknik servis raporuna itiraz kaydı düşerek apartman sakinlerinin mağdur olmaması adına ödediğini, bu süreçlerde ürünün garanti kapsamında olduğunun belirtilmesi gerektiğini, daha sonra müvekkil tarafça 06.06.2018 tarihli … 57. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bu sorunların, … şirketine bildirildiğini, sorunlu ürünlerin sorunsuz yenileri ile değiştirilmesinin talep edildiğini, … şirketinin cevabi ihtarnamesi olan 13.06.2018 tarihli … 31. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarname ile … şirketi taleplerimizi kabul etmediğini bildirdiğini, devam eden süreçte müvekkil şirketçe … Makina Mühendisleri Odası’ndan makina mühendisi … tarafından hazırlanan 05/11/2018 tarihli raporun alındığını, raporda sorunun kazanların devreye alınmasında kullanılan su ve boru kaynaklarının yapılma şekli olduğu tespit edilerek sorunun üretici ve dolayısıyla … şirketi kaynaklı olduğunun tespit olduğunu, davacı müvekkil şirket tarafından … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Değişik İş numaralı dosyası kapsamında uyuşmazlık konusuna ilişkin bilirkişi tespiti yapıldığını,… 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Değişik İş numaralı dosyası kapsamında görüleceği üzere; davalı şirket tarafından üretilip davacı müvekkil şirkete ait binaya monte edilen iki adet sıcak su kazanının tamamen imalat hatalı olduğu, her iki kazanın da sağlam yenisiyle değiştirilmesinin gerektiği, kazanlardaki su sızdırma probleminin kullanılan suyun şartlandırılmasıyla bir ilgisinin olmadığının tespit edildiğini, anılan … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Değişik İş numaralı tespit dosyası kapsamında tarafımızca yapılan başvurma ve bilirkişi masraflarının, 314,00 TL harç ve 724,00 TL gider avansı olmak Üzere toplam 1038,00 TL’nin, huzurdaki dava neticesinde davalıdan alınarak müvekkile verilmesini talep etiklerini, davaya konu kazanların ayıplı olması ve kış mevsimi geldiğinde ayıplı kazanların kullanıldıkları binanın ısıtmasını sağlayamaması sebebiyle davacı müvekkil şirketin, konut sahiplerine karşı taşıdığı yükümlülüğü yerine getirmek amacıyla … tip kazanın tadilatını, bedelini davalı şirkete ödemek mecburiyetinde kalarak yaptırmak zorunda kaldığını, tadilatın her ne kadar tamamen davalı şirketin imalat hatasından kaynaklansa dahi hayatın olağan akışı gereği konut sahiplerinin ısınma sorunu yaşamamaları için bedeli davalı müvekkil şirket tarafından karşılanarak yaptırıldığını, ancak yapılan ödemenin hiçbir şekilde kazanlardaki ayıbın olmadığını veya ayıbın davalı şirketten kaynaklanmadığını kabul etmediklerini, yapılan ödemenin tamamen, davacı müvekkil şirketin yapmış olduğu konut projesindeki sakinlerin mağdur olmamaları için yapıldığını, tadilat bedelinin huzurdaki dava kapsamında davalı şirketten talep edildiğini, yapılan tadilat gereği davacı müvekkil şirketin davalı şirkete 53.100,00 TL tutarında ödeme yaptığını, davalı şirket ile yapılan şifahi görüşmelerden de sonuç alınamaması üzerine davacı müvekkil tarafından davalı şirketten 27/06/2018 tarihinde 96.760,00 TL bedel ile satın alınan ve ayıplı oldukları tespit edildiğini,… 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ….Değişik İş Numaralı tespit dosyası kapsamında yapılan toplam 1038,00 TL başvuru ve tespit masrafının, huzurdaki davanın kabulü halinde taraflarına verilmesine, ayıplı … Yoğuşmalı Kazan 1000KW 6 Bar kazanın 03.01.2019 tarihli 53.100,00 TL tutarındaki, tarafımızdan haksız olarak alınan tadilat bedelinin ödeme tarihi olan fatura tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte taraflarına iadesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin 11/02/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının talebinin ve davanın zamanaşımına uğradığını, malın garanti süresinin 2 yıl olduğunun tarafların kabulünde olduğunu, davacının ayıba kaşı tekeffül hükümlerine dayandığını, garanti süresi geçtiğinden talebin garanti kapsamında değerlendirilemeyeceğini, dava konusu kazanların teslimi 07.09.2016 tarihi olduğunu, kazanların 17.11.2016 ve 21.11.2016 tarihinde yerlerine konulduğunu, müvekkilin sadece devreye aldığını, bu tarihte çalışır halde devreye alındığını, çeşitli arızalar ve onarımlar yapıldığını, tümünde sorunun kaynağının hatalı kullanım ve doğru suyun kullanılmaması olduğu tespiti ile davacının onayı alınarak garanti kapsamında tamiratlar yapıldığını, belli bir dönem sonunda tamirat ücretli olarak yapılarak müşteriye hizmet verildiğini, daha sonra firma hem tamirat parası hem de ürünün değişimi talebi ile işbu davayı 26.12.2019 tarihinde açıldığını, davacının bakım ve tamirler sürerken kazanlarda ayıp ( eksiklik ) bulunduğunu belirterek bir iddia ve istekte bulunmadığını, aracın durumunu bildiği halde, bakım ve tamirler yaptırmak suretiyle durumu geçiştirdiğini, ayıp ihbarında bulunmadığını, kazanlarda gizli ayıp bulunduğunu da ileri sürmediğini, dava konusu olayda, hilenin koşullarının varlığı ayıbın hile ile gizlenmiş olduğunun kanıtlanamamış olduğunu, istemler gizli ayıptan kaynaklanmış olsa bile malın alıcıya teslimi tarihinden itibaren 2 yıllık zamanaşımı süresi içinde ileri sürülmesi gerektiğini, davacının hem tamir parasını faizi ile istemesi hem de ayıpsız mal ile değişim talep etmesi hakkın kötüye kullanımı ve talebin aşılması anlamında olduğunu, ayıplı bir mal ile karşılaşılmış ise ve tamir edilmesi seçimlik hakkı kullanılmış ise artık bu talepten dönülüp misli ile değişim talebinde bulunulamayacağını, seçimlik hak kullanıldığını, bu hakkın tek kez kullanmakla tükendiğini, … yoğuşmalı kazan davacının açık rıza ve muvafakati ile ilk tamiri garanti ve müşteri memnuniyeti dahilinde bila-bedel yapıldığını ancak ikinci tamirin ise teknik raporlarla davacıya izah edilerek davacı tarafından parası ödenerek tamir edildiğini, kazanın şu an ve halen sorunsuz çalıştığını, alınan ve dava edilen ikinci kazan modeli olan … Yoğuşmalı kazan için ise tamir işlemi talebi ile bila-bedel garanti kapsamında onarım yapıldığını, hiçbir sorun ile karşılaşmadan şu an ve halen çalıştığını, dava edilen … lik ikinci kazan için ortada bir sorun olmadığını, kazanın çalıştığını, davaya konu, 1 adet … ve 1 adet … tipi yoğuşmalı sıcak su kazanı, … nolu sipariş kapsamında 2016 yılında …Şti. vasıtası ile satın alındığını, 2 adet yoğuşmalı sıcak su kazanı 07.09.2016 tarihinde sevk edilerek …Ltd. Şti. tarafından yapıldığını, sıcak su kazanları ile birlikte TR C tipi yoğuşmalı sıcak su kazanı montaj, işletme ve bakım talimatı kitapçık halinde verildiğini, kitapçıkta ilgili sıcak su kazanlarının montaj ve kullanımı ile ilgili tüm bilgilerin detaylı olarak verildiğini, kitapçığın 38 ve 39. sayfalarında …standardına göre sıcak su kazanlarında kullanılacak limit su değerleri tablolar halinde verilmiş olduğunu, bu değerlerin sağlanması montaj, test ve kullanımını yapana ait olduğunu, sıcak su kazanları 17 ve 21 Kasım 2016 tarihlerinde yapılan servis çalışmalarımız ile devreye alındığını, 24.05.2017 tarihinde … tipi yoğuşmalı sıcak su kazanında 1 adet duman borusunun ön ayna kaynak birleşim bölgesinde sızdırma görüldüğünü, 25.05.2017 tarihinde firmamızca kaynaklı müdahale edilerek giderildiğini, Aralık 2017’ de … tipi yoğuşmalı sıcak su kazanından su sızması şikayeti üzerine 23.12.2017 tarihinde servis ekibi gönderilerek 4 adet duman borusunun ön ayna bölgesine kaynaklı müdahale yapıldığını, Şubat 2018’ de …tipi yoğuşmalı sıcak su kazanından tekrar arıza şikayeti gelmesi üzerine 21.02.2018 tarihinde gönderilen servis ekiplerince ilgili arızada etken olacak olumsuzlukların tespiti için daha detaylı etüt yapılmasına karar verildiğini, bu çerçevede ön ayna tarafından pencere açılarak su tarafı yüzeylerde çökelti malzeme birikimi kontrolü yapıldığını, malzeme birikimi olduğu görüldüğünü, sıcak su kazanı içinden ve besleme suyundan analiz edilmek üzere numune alınarak …Laboratuvarına gönderildiğini, sıcak su kazanlarındaki fiili su basıncının, 5,8 bar, kapalı genleşme tankı gaz tarafı basıncının 4,0 bar ve sistemin su yüksekliği basıncının 3,0 bar olduğu tespit edilerek bu değerlerin birbiri ile uyumsuz olduğu, aslında sıcak su kazanlarında 3,5 bar mertebelerinde basınç olacak şekilde çalışılmasının uygun olacağı bilgisi Teknik Servis Belgesinde paylaşıldığını, 14.03.2018 tarihinde … Site Yönetimine 21.02.2018 tarihinde yapılan servis çalışması, alınan su numunelerine ait … Laboratuvarının 02.03.2018 tarih ve 2018/0819 sayılı Analiz Raporu değerleri, kazan su basıncı, kapalı genleşme tankı gaz tarafı basıncı ve ısıtma sistemi statik su yüksekliği arasındaki teknik uyumu anlatan detaylı bilgilendirme e-mail ile gönderildiğini, ilgili e-mailimizde mevcut şartlarda sıcak su kazanlarının kullanımının uygun olmadığı, benzer arızaların tekrarlayacağı ve en kısa zamanda ısıtma sisteminde iyileştirici tedbirlerin alınması önemle belirtildiğini, 21.02.2018 tarihli servisimiz su tarafı yüzeylerde çökelti malzeme görülmesi, 02.03.2018 tarihli …. Laboratuvarı Analiz Raporunda su değerlerinin uygun olmaması ve bunların tamamen kullanımdan kaynaklanan olumsuzluklar olduğu çok net iken müşteri memnuniyeti prensibi dahilinde bedelsiz servis uygulaması yapıldığının da belirtildiğini, 06.03.2018 tarihinde firmamızca … Site Yönetiminden …’ ya söz konusu sıcak su kazanlarının mevcut durumu, su tarafı yüzeylerde birikim yapan çökelti malzemenin bertaraf edilmesi için su kimyası konusunda uzman firmaya kimyasal yıkama yaptırmaları, bunun yapılmaması halinde benzer arızaların yaşanacağı kesin bir ifade ile belirtildiğini, bundan sonraki süreçte yapılacak kaynaklı uygulamamızın garanti harici ücretli olacağını, her kazan için kaynaklı müdahale ücretinin 120 € / kazan + KDV, boru değişimi gerekmesi halinde 140 € / adet + KDV olacağının bildirildiğini, 26.03.2018 tarihinde …şler Şefi Sn. …’ ün e-maili ile ücretin kabul edildiğini, acil olarak kaynaklı işlem yapılması talebi geldiğini, bu talep üzerine 30.03.2018 tarihinde ekip gönderildiğini, … tipi sıcak su kazanında 10 adet boru ayna kaynağına, …tipi sıcak su kazanında 5 adet boru ayna kaynağına müdahale edildiğini, fakat sızdırmazlığın temin edilemediğini, bu servis çalışmasında sıcak su kazanlarını yüksek basınca karşı koruyan emniyet ventillerinin açma basınçlarının 6,3 bar olması gerekir iken 9 bar olarak uygun olmadığı tespit edildiğini, Teknik Servis Belgesinde belirtildiğini, 26.03.2018 tarihli e-maildeki fiyat teklifi onayına rağmen müvekkil şirketce faturalandırma yapılmadığını, 02.04.2018 tarihli e-mailimiz ile 30.03.2018 tarihinde yapılan servis çalışmamızdaki tespitlerimiz ve firmamızın teknik değerlendirmeleri detaylı olarak … ve c.c’ deki diğer …. ilgililerine iletildiğini, acil olarak mutlaka kimyasal yıkama yaptırılması, kimyasal yıkama işleminin geciktirilmesi ve tam olarak yapılamaması halinde ayna + boru değişimi yapılmasının zorunlu olacağının belirtildiğini, aradan geçen süreçte Site Yönetiminden müvekkil firmaya geri dönüş olmaması üzerine 02.05.2018 tarihinde …’ ye e-mail ile kimyasal yıkama uygulamasının zaman geçirilmeden yapılması uyarısı yapıldığını, karşı tarafın, Site Yönetiminden … tarafından, 09.05.2018 tarihinde sıcak su kazanlarından birine kimyasal yıkama işlemi yaptırıldığı ve bu kazana kaynaklı müdahale yapılması için firmamız davet edildiğini, bu davet üzerine 14.05.2018 tarihinde servis ekibi gönderildiğini, servis ekibince …tipi sıcak su kazanında 12 adet duman borusu ayna birleşim kaynağına müdahale edildiğini, sızdırmazlık temin edilmediğini,…tipi sıcak su kazanında 3 adet duman borusu ayna birleşim kaynağına müdahale edildiğini, sızdırmazlık temin edildiğini,15.05.2018 tarihli e-mail ile Sn. …’ ya 14.05.2018 tarihinde yapılan servis çalışmasının detay bilgisinin, e-mail ile iletildiğini, 2 adet sıcak su kazanına kaynaklı uygulama yapılmasına rağmen sadece 1 kazan servis bedeli olan 120 € + KDV’ nin fatura edileceği belirtildiğini, konu ile ilgili olarak müvekkil firma tarafından düzenlenen… tarih ve … nolu fatura, 21.05.2018 tarihli yazı ile kabul edilmediğini, müvekkil firmanın 28.05.2018 tarihli e-mailimiz ile ilgili fatura iadesinin kabul edildiğinin karşı tarafa bildirildiğini, … firmasının, …tipi yoğuşmalı sıcak su kazanı ile ilgili olarak ön ayna, arka ayna ve 3. Geçiş duman borularının temin ve değişimine ait 26.12.2018 tarihli fiyat teklifimize e-mail yazışmaları ile onay verildiğini, bu onay çerçevesinde gerekli malzemelerin … fabrikasında hazırlanması ve …’a sevkinin sağlandığını, sorumlu mühendisin İstanbul dışı görevi bahane edilerek ilgili çalışma 18.02.2019 tarihinde başlandığını, 25.02.2019 tarihinde tamamlanarak çalışır durumda teslim edildiğini, bununla ilgili olarak … nolu sipariş açıldığını 26.02.2019 tarihli 45.000 TL + KDV tutarında faturalandırma yapıldığını ve ödemesinin de … tarafından yapıldığını, sorun ve çözümü konusunda anlaşma sağlandığını, gerekli yedek parça alınması ve servis işlemi yaptırılmadan hemen önce bu tespitin yaptırıldığını, anlaşma yapılarak kazanların işler hale getirtildiğini, 2 adet … tipi yoğuşmalı sıcak su kazanında devam eden su sızdırma arızalarının nedenlerini araştırmak üzere 21.02.2018 tarihli serviste, Site Yetkilileri nezaretinde tespit edilen su tarafı yüzeylerde çökelti malzeme birikimi, alınan su numunelerin sonuç raporları, uygulanan basınç değeri ile kapalı genleşme tankları gaz tarafı basıncı ve statik su yüksekliği uyumsuzluğu, emniyet ventilleri açma basınç değerlerinin yanlış seçilmesi konuları, ilgili kazanlarının mahalline montajını yapan ve kullanımını sağlayan davacının sorumluluğunda olduğunu, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
… 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin…D.iş sayılı dosya aslının mahkememize gönderildiği ve dosya içerisine eklendiği görüldü.
Mahkememiz 30/11/2020 tarihli ara kararı gereğince; Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenerek öncelikle makinelerin bulunduğu yerde yerinde inceleme yapılmak suretiyle makineların ayıplı olup olmadığı, gizli ayıp olup olmadığı, varsa ayıpların ve arızaların neler olduğu, ayıp nedeniyle uğranılan zararın tespiti, ayıp nedeniyle seçimlik haklardan ayıpsız benzeriyle değiştirilmesi veya ücretsiz onarılması hakları açısından somut olaya hangisinin uygun olacağının teknik ve mali yönden tespit edilmesi, davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı varsa miktarının nelerden ibaret ve ne kadar olduğu konusunda rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişi Makine Mühendisi … ve Mali Müşavir …’in 15/06/2021 tarihli raporunda özetle; Dava konusu olan …ve … yoğuşmalı kazanların arızalarının, kazanın duman borularının aynası üzerine olan bağlantısını sağlayan kaynak dikişlerindeki çatlakların/gözeneklerinden kaynaklandığı, kaynak dikişlerindeki çatlakların/gözeneklerin imalatı esnasında kaynaklı imalatı ve tasarım hatasının neden olduğu, kazanların ayıplı olduğu, bu kazan arızalarının kullanılması sonrası ortaya çıktığından kazanların gizli ayıplı olduğu, … ve … Yoğuşmalı Kazanların tadilatını davalı … Şirketinin yaptığı ve bu tadilatlar için …”a kesilen faturalar incelendiğinde, bu tadilatların kazanların imalatı esnasında kaynaklı imalattan kaynaklı ve tasarım hatasından kaynaklı olan arızaları gidermek için yapıldığı, diğer deyişte bu yapılan tadilatların kazanlarının imalatı ve tasarım hatasından kaynaklı arızalar için olduğu, Davacının yukarıda teknik tespitte belirtilen gizli ayıp sebebiyle 53.100 TL’lik ödemeyi yaptığı halde sorunun giderilemediği, yine tespit masrafı olarak da 1.006,20 TL hesaplandığı görüş ve kanaatine varılmıştır.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe;
Dava;davacı taraf, davalı taraftan satın aldığı kazanların ayıplı olması sebebiyle uğradığı zararın tazmini ve kazanların ayıpsız benzeri ile değiştirilmesi, mümkün olmadığı takdirde ücretsiz onarımı yapılarak ayıbın giderilmesini talep etmiştir. Davalı taraf, zamanaşımı defi ileri sürmüş, kazanların birinin çalıştığını, kazanların sürekli ücretsiz olarak onarıldığını beyan ederek davanın reddinin gerektiğini savunmuştur.
Dosya kapsamından; davacı tarafın davalı şirketten … yoğuşmalı kazan … ve … yoğuşmalı kazan … BAR kazanları 27/06/2016 tarihinde satın aldığı, kazanların karşılığında davacı tarafından davalıya 96.760,00 TL ödeme yapıldığı, kazanların arızalanması üzerine davacı tarafından … 57. Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile kazanların ayıpsız benzeri ile değiştirilmesinin talep edildiği, davacı tarafından alınan TMMOB makine mühendisleri odasından … tarafından hazırlanan 05/11/2018 tarihli raporda, sorunun kazanların devreye alınmasında kullanılan su ve boru kaynaklarının yapılma şekli olduğunun tespit edildiği, … 4. ATM’nin … D.iş dosyasında, kazanlar üzerinde delil tespiti mahiyetinde inceleme yapıldığı, yapılan incelemede kazanların imalat hatası olduğu, her iki kazanın da yenisi ile değiştirilmesi gerektiğinin belirtildiği, davacı tarafından kazanların tadilatı için davalı tarafa 53.100,00 TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık; satış sözleşmesine konu kazanların ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise gizli ayıplı olup olmadığı, ayıbın davacının kusurlu kullanımından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, ayıp ihbarının süresinde olup olmadığı ve sonuç olarak dava konusu kazanların TBK m.227 kapsamında ayıpsız benzeri ile değiştirilip değiştirilmeyeceği konularına ilişkindir.
TMMOB makine mühendisleri odasından …tarafından tanzim edilen raporda; her iki kazanda da ön aynalarda boruların ve külhanın çevre kaynaklarında, ön ayna ana malzemesinde çatlakların olduğu, bunların yetkililerce tamir edildikleri ve sıkıntıların devam ettiği, mevcut halleriyle kazanların ön aynalarının durumu göz önünde bulundurulduğunda tamir işlemleriyle kesin bir çözüm getirilemeyeceği, çatlakların ve su sızıntıların devam etmesinin olası olduğu, ilk devreye alma işleminde sisteme verilen suyun arıtılmamış olması, yeni kurulmuş ve 5-6 ay çalışmış kazanlara olumsuz etkileri değerlendirildiğinde tek başına söz konusu problemlere yol açması ihtimalinin çok düşük olduğu belirtilmiştir.
Yargılama sırasında mahkememizce bilirkişiler aracılığıyla yerinde inceleme yaptırılmış olup, bilirkişiler tarafından tanzim edilen raporda; KAZAN 1 (… ), doğalgaz brülörlü sıcak su kazanı olduğu, kazanın problemsiz bir şekilde çalıştığı görülmüş, kazanın ön kapağı açılarak, ön aynası ve boruları kaynak dikiş yerleri incelenmiş, kaynak dikişlerinda herhangi bir – su sızıntısının olmadığı tespit edildiği, kazanın ön ayna ve 90 adet paslanmaz duman borularının keşif tarihine çok yakın bir tarihte (2020 yılının son aylarında) yenisiyle değiştirilmiş olduğunun belirlendiği ve sökülen eski ayna ve boruların depoda muhafaza edildiği, KAZAN 2 (…), doğalgaz brülörlü sıcak su kazanı olduğu, çalışır vaziyette olduğu görülmüş, inceleme için kazan durdurularak ön kapağı açıldığında, ayna üzerinde duman borularınının bağlandığı kaynaklı dikiş noktasındaki bir çatlaktan dışarıya fiskiye şeklinde sürekli su sızıntısının olduğu, verilen bilgiye ve tespitlere göre, kazanın aynasının ve 114 adet 3. duman borularının daha önce 18.02.2019 tarihinde değişiminin yapıldığı ve o günden beri ilk defa kaynak yeri çatlağı nedeniyle su sızıntısının meydana geldiğinin tespit edildiği, kazan dairesinde bu kazana ait değişim yapılan boru ve aynaların depolanmış şekilde muhafaza edildiği, kazanların her ikisinin kurulumundan itibaren (2016), özellikle kazanın 3. geçiş duman borularının ön ayna üzerindeki bağlantı noktaları olan kaynak dikişleri üzerinde çatlaklar oluşmasıyla su sızıntıların meydana geldiği, bu dikiş çatlakları kaynak yapılarak tamir edilmiş, ancak belirli süre sonra tekrar kaynak dikişleri üzerinde çatlaklar oluştuğu ve su sızıntısı problemi tekrarlı bir ortaya çıktığı, dava dosyasına sunulan servis tutanaklarından; 25/10/2016 tarihinde kazanda sorun olmadığına dair servis raporu düzenlendiği, 17/11/2016 tarihinde devreye alındığı, 24/05/2017 tarihinde …kazanında 1 adet boruda kaynakta çatlamanın tespit edildiği, 25/05/2017 tarihinde … kazanında 1 adet boruda kaçağın kaynakla müdahalesi ile giderildiğini, 23/12/2017 tarihinde … kazanında 4 adet duman borusunun ön ayna bölgesine kaynakla müdahale edildiği, 21/02/2018 tarihinde …tipi sıcak su kazanında meydana gelen arızada ön ayna tarafından pencere açılarak su tarafı yüzeylerde çözelti malzeme birikimi kontrolü yapıldığı, 30/03/2018 tarihinde … tipi sıcak su kazanında 10 adet boruda ayna kaynağına, … tipi sıcak su kazanında ise 5 adet boru ayna kaynağına müdahale edildiği ancak sızdırmazlık temin edilemediği, 09/05/2018 tarihinde sıcak su kazanlarından birine kimyasal yıkama işlemi yapıldığı, 14/05/2018 tarihinde… tipi sıcak su kazanında 12 adet duman borusu ayna birleşim kaynağına müdahale edildiği ve sızdırmazlığın temin edilmediği, … tipi sıcak su kazanında 3 adet duman borusu ayna birleşim kaynağına müdahale edildiği ve sızdırmazlık temin edildiği, 18/02/2019 tarihinde… tipi yoğuşmalı sıcak su kazanı ile ilgili olarak ön ayna, arka ayna ve 3. Geçiş duman borularının (114 adet) temin ve değişimi yapıldığı, 20/10/2020 tarihinde … tipi yoğuşmalı sıcak su kazanı ön ayna, arka ayna ve 3. Geçiş duman borularının (99 adet) temin ve değişiminin yapıldığı, kazanların tamiratına ilişkin davalı … Şirketi tarafından …’a kesilen 26.02.2019 tarih ve … sayılı faturada servis hizmeti … kazan tadilatı kdv dahil: 53.100 TL açıklaması bulunduğu, dava dosyasına sunulan belge ve bilgilerden bu faturanın dava konusu olan …kazanın tadilatı kapsamında kesilmiş olduğu, bu tadilatın … kazanın imalatı esnasında kaynaklı imalattan kaynak ve tasarım hatasından meydana geldiği, davacı vekilinin 24.12.2020 tarihli dilekçesi ile kazanlar üzerinde 25.11.2020 tarihinde tamamlanarak davalı … Şirketi tarafından …’a kesilen 21.09.2020 Tarih ve … sayılı faturada … ön kapak ateş butonu tadilatı : 4.620,55TL, … kazan tadilatı :48.216,91 TL açıklamasının bulunduğu, toplam: 52.837,46 * (%18 KDV) 9.510,74- 62.348,20 TL olduğu, dava dosyasına sunulan belge ve bilgilerden bu faturanın dava konusu olan…Yoğuşmalı kazanda ve … Yoğuşmalı Kazanda tadilatları kapsamında kesilmiş olduğu, bu tadilatların kazanların kaynaklı imalatı ve tasarım hatası ile alakalı olduğu, dava konusu olan … ve … yoğuşmalı kazanların arızalarının, kazanın duman borularının aynası üzerine olan bağlantısını sağlayan kaynak dikişlerindeki çatlakların/gözeneklerinden kaynaklandığı, kaynak dikişlerindeki çatlakların/gözeneklerin imalatı esnasında kaynaklı imalatı ve tasarım hatasının neden olduğu, kazanların ayıplı olduğu, bu kazan arızalarının kullanılması sonrası ortaya çıktığından kazanların gizli ayıplı olduğu, …ve … Yoğuşmalı Kazanların tadilatını davalı … şirketinin yaptığı ve bu tadilatlar için …’a kesilen faturalar incelendiğinde, bu tadilatların kazanların imalatı esnasında kaynaklı imalattan kaynaklı ve tasarım hatasından kaynaklı olan arızaları gidermek için yapıldığı, diğer deyişte bu yapılan tadilatların kazanlarının imalatı ve tasarım hatasından kaynaklı arızalar için olduğu, Davacının yukarıda teknik tespitte belirtilen gizli ayıp sebebiyle 53.100 TL’lik ödemeyi yaptığı halde sorunun giderilemediği, yine tespit masrafı olarak da 1.006,20 TL hesaplandığı, davacının gizli ayıp sebebiyle tamirat yaptırdığı halde sorunu gideremediği anlaşıldığından, ayıplı kazanlara ilişkin değerlendirmenin mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir.
Davalı taraf, kazanların 17/11/2016 ve 21/11/2016 tarihinde devreye alındığını, zamanaşımı süresinin 2 yıl olduğunu ve somut olayda 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu beyan ederek zamanaşımı nedeniyle davanın reddini talep etmiştir. TBK m.231’de; satıcı, daha uzun bir süre için üstlenmiş olmadıkça, satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya çıksa bile, satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrayacağı, alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde bildirdiği ayıptan doğan def’i hakkının bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan kalkmayacağı, satıcı, satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır kusurlu ise, iki yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamayacağı düzenlenmiştir.
Zamanaşımı açısından yapılan değerlendirmede; yargılama sırasında mahkememizce alınan teknik raporda, … 4. ATM’nin … D.iş dosyasından alınan raporda ve TMMOB makine mühendisleri odasından Doğan Özdemir tarafından hazırlanan raporda; dava konusu kazanların gizli ayıplı olduğu, ayıbın tamir ile giderilemediği anlaşılmakla, davalı satıcının ağır kusurlu olduğu sonucuna varılmış olup, TBK m.231 uyarınca davalı 2 yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamayacağından zamanaşımı definin reddine karar verilmiştir.
Davalı taraf, ayıpların süresinde ihbar edilmediğini beyan ederek yine davanın reddini talep etmiştir. TBK m.225’de ağır kusurlu olan satıcının, satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamayacağı belirtilmiştir. Somut olayda, yukarıda açıklandığı üzere davalı satıcı ağır kusurlu olduğundan ayıbın kendisine bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kurtulamaz. Kaldı ki davacı tarafından dava konusu kazanların bir çok defa servise götürüldüğü, serviste ayıpların tespit edildiği, tamirat ve onarım yapıldığı, taraflar arasında bu konuda görüşmeler yapıldığı, ayrıca davacının 06.06.2018 tarihli … 57. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ayıp ihbarında bulunarak dava konusu kazanların yenisi ile değiştirilmesini talep ettiği görülmekle, ayıp ihbarının süresinde yapıldığı açıktır.
TBK m.227’de satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcının satılanın ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini talep edebileceği, satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcının ancak sözleşmeden dönme veya satılanı ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabileceği, ayrıca alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı olduğu belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; servis kayıtları, … 4. ATM’nin … D.iş dosyasından alınan rapor, TMMOB makine mühendisleri odasından … tarafından hazırlanan rapor ve mahkememizce alınan rapor dikkate alındığında; dava konusu kazanların imalat kaynaklı ve tasarım hatası nedeniyle ayıplı olduğu, ayıpların gizli olduğu, davacının ayıpların giderilmesi için 53.100,00 TL tamirat bedeli ödediği halde ayıpları gideremediği, dava konusu kazanların yeniden aynı sorunları yaşaması ve arızaların tekrar devam etmesinin muhtemel olduğunun teknik raporlarda belirtildiği, davacının kazanlara karşılık 96.760,00 TL ödeme yaptığı dikkate alındığında davacının kazanların onarımı için 53.100,00 TL tamirat bedeli ödemesinin ayıpların satış bedeline çok yakın olduğunu gösterdiği anlaşılmakla, davacının TBK m.227 kapsamında dava konusu kazanların ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini talep edebileceği, yine TBK m.227 kapsamında davacının genel hükümlere göre uğradığı zararları talep edebileceği, somut olayda, davacının ayıplı kazanların davalı tarafından onarımlarına karşılık olarak ödediği 53.100,00 TL’yi, kazanların imalat hatası nedeniyle tamir edilmesi ve tamiratların davacının kullanımından kaynaklanmaması nedenleriyle davacının genel hükümler uyarınca 53.100,00 TL tamirat bedelini davalıdan talep edebileceği, davacı tarafından … 4. ATM’nin … D.iş sayılı dosyasında yapılan 314,00 TL harç ve 724,00 TL gider avansı olmak üzere toplam 1.038,00 TL masrafın HMK m.323/1-ç’de geçici hukuki koruma tedbirleri nedeniyle yapılan masraflar yargılama giderinden sayıldığından, davacının 1.038,00 TL’yi yargılama gideri olarak davalıdan talep edebileceği sonucuna varılarak davanın kabulüne, …yoğuşmalı kazan … ve … yoğuşmalı kazan … BAR kazanların birlikte ifa kuralı gereğince davacının davalıya teslimi ile davalı tarafından ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine ve davacıya teslim edilmesine, 53.100,00 TL tamir bedelinin dava tarihi itibariyle işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM / Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın KABULÜNE, … yoğuşmalı kazan … ve … yoğuşmalı kazan … BAR kazanların birlikte ifa kuralı gereğince davacının davalıya teslimi ile davalı tarafından ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine ve davacıya teslim edilmesine,
2-53.100,00 TL tamir bedelinin dava tarihi itibariyle işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 10.236,94 TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 924,55 TL peşin harç ile 1.642,52 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 2.567,07 TL’nin mahsubu ile bakiye 7.669,87 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 2.567,07 TL (peşin+tamamlama harcı) ile 44,40 TL başvurma harcı olmak üzere 2.611,47 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 2.002,00 TL yargılama gideri ile 1.038 TL (İstanbul 4. ATM 2019/62 D.iş sayılı dosyasında yapılan delil tespiti masrafları) olmak üzere toplam 3.040,00 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderleri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 18.186,70 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair; tarafların yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/02/2022
Katip … Hakim …
E-imzalıdır. E-imzalıdır.