Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/630 Esas
KARAR NO : 2021/707

DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 17/06/2014
KARAR TARİHİ : 05/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile taraflar arasında … adresindeki taşınmaz üzerine kurulu bulunan akaryakıt istasyonunda müvekkili şirket ait ürünlerin mühhasıran satılması amacıyla 22/09/2005 ve 18/09/2010 tarihleri arasında geçerli olmak üzere akaryakıt bayilik sözleşmesi akdedildiğini, 22/09/2005 tarihli ariyet sözleşmesi ekinde bulunan menkullerin davalıya teslim edildiğini, 08/01/2014 tarihli ihtarname ile sözeşmenin feshedildiğini, ancak demirbaşların iade edilmediğini, bayilik ilişkisinin sona ermesi sebebiyle kullanıamayacak süreye takabül eden kısmının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi kapsamında … 39. Asliye Ticaret Mahkemesinde dava açtıklarını beyan ile öncelikle akaryakıt istasyonunda ariyet sözleşmesinde belirtilen demirbaşların bulunup bulunmadığı, kullanılıp kullanılmadığı, tedbiren makine ve ekipmanların müvekkiline teslimini, nihayetinde sözleşmede yer alan malzemelerin müvekkiline iadesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş ise de, herhangi bir savunmada bulunmadığı görülmüştür.
Dava, taraflar arasındaki akaryakıt bayilik sözleşmesi kapsamında, sözleşme süresince kullanımı için verilen malzemenin iadesi veya bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Dosya kapsamında bulunan bayilik sözleşmesi örneğinden, taraflar arasında … adresindeki akaryakıt istasyonunda davalının davacıya ait ürünleri satması amacı ile akaryakıt bayilik sözleşmesi yapılmış olduğu, ayrıca bu sözleşme kapsamında aynı tarihli ariyet sözleşmesi düzenlenmiş olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamındaki … 17. Noterliğince düzenlenen ihtarname örneğinden davacının davalıya aralarındaki bayilik sözleşmesinin ve kira sözleşmesinin haklı olarak feshedildiğinden, uhdelerinde bulunan demirbaş malzemelerin iadesi yönünde davalıya ihtar çekmiş olduğu görülmüştür.
Davalı davacı ile aralarında … 39. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyasında aynı konuda dava olduğunu bildirmiş, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayısını alan dosya getirtilmiş, yapılan incelemesinde bu davada kira bedeline ilişkin talep bakımından görevsizlik kararı verilmiş olduğu, mahkememizdeki davanın ise akaryakıt bayilik sözleşmesi kapsamında kullanım için verilen malzeme veya bedellerinin iadesi istemine ilişkin olduğu görülmüştür.
Dosyamız tüm dosya kapsamı üzerinde inceleme yapılmak üzere mali müşavir bilirkişiler Akaryakıt Sektör Uzmanı … ve Makina Yüksek Mühendisi … a tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti, davacı tarafça davalıya teslim edilen malzemelerden sökülmesi iade edilmesi mümkün olan ariyetlerin ekonomik değerinin teknik değerlendirmeye göre 17.352 TL, sektörel değerlendirmeye göre ise yaklaşık 40.000 TL olduğunu, ancak davacı tarafından talep edilen 50.000 TL nin takdirinin mahkemeye ait olduğunu 24/07/2014 tarihinde rapor etmişlerdir.
Teknik incelemeden sonra dosyamız bu kere mali müşavir bilirkişi …’ya tevdi edilmiş, bilirkişi; davacının talep ettiği ariyetlerin istasyon kurulum aşamasındaki toplam değerinin 91.812,92 TL olarak davacının defterlerinde kayıtlı olduğunu, bu meblağa 80.007,42 TL amortisman uygulandığını, fesih tarihi itibariyle ticari defterlerde kayıtlı dava konusu olarak davalıdan azami 24.574,51 TL talebinin olabileceğini ve yapılan tespitte ise 11.805,50 TL güncel değer bulunduğunu, 11.805,50 TL sine 13/02/2014 temerrüt başlangıcı ile 17/06/2014 dava tarihine kadar 471,25 TL işlemiş faiz talep edebileceği ve dava tarihinden itibaren ise 3095 Sayılı Yasa gereği yıllık % 11,75 oranından başlayacak değişen oranlarda faiz uygulanması gerekeceğini 03/11/2015 tarihinde rapor etmiştir.
Bilirkişi heyeti 17/07/2016 tarihli ortak raporlarında, davacının 11.805,50 TL ariyet konusu alacağına, 13/02/2014 temerrüt başlangıcı ile 17/06/2014 dava tarihine kadar 471,25 TL işlemiş faiz talep edebileceği ve dava tarihinden itibaren ise 3095 Sayılı Yasa gereği yıllık % 11,75 oranından başlayacak değişen oranlarda faiz uygulanması gerekeceğini tarihinde rapor etmişlerdir.
Dosya kapsamındaki bayilik sözleşmesi ve ariyet sözleşmesinden, taraflar arasında akaryakıt bayiliği ve bu kapsamda ariyet sözleşmesi bulunduğuna ilişkin bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Taraflar arasındaki ariyet sözleşmesinin 4. Maddesinde sözleşme kapsamında teslim edilecek demirbaş malzemelerin iade edileceği, iade edilmediği takdirde o andaki piyasa değerinin 1/4 ünün cezai şart olarak ariyet alanın kabul ve taahhütte bulunduğunun hükme bağlanmış olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamında akaryakıt sektör ve makine mühendisi bilirkişiden aldırılan 24/07/2014 tarihli bilirkişi raporunda ariyet sözleşmesi konusu malların değerinin 40.000 TL olduğu yönünde rapor düzenlenmiş ise de, mahkememizce oluşturulan bilirkişi kurulunca aldırılan 17/07/2016 tarihli raporda defter ve kayıtlardaki değerleri üzerinden yapılan incelemede ariyet konusu malların değerinin 11.805,50 TL olduğu tespit edilmiş olması bu raporun kayıtlara dayalı ve denetime açık olması nedeni ile bu rapora itibar edilmiştir.
Taraf defter ve kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda, ariyet sözleşmesi konusu olan ve davalıya teslim edilen malzemelerin davacı defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu, mahkememizce aldırılan 17/07/2016 aldırılan bilirkişi raporunda tespit edildiği şekilde, davacı tarafından teslim edilen malzeme bedelinin ticari defterleri üzerinden değerinin 11.805,50 TL olduğunun tespit edilmiş olması, davacının davalıya ihtar çekerek temerrüde düşürmüş olması nedeni ile davacının davasının kısmen kabulüne karar verilerek 11.805,50 TL nin temerrüt tarihi olan 13/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar davacı tarafça istinaf edilmekle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/2535 Esas 2019/2220 karar sayılı 21/10/2019 tarihli ilamı ile davacı vekilinin sonuç isteminin öncelikle sözleşmeye konu malzemelerin müvekkiline geri verilmesi, mümkün olmadığından değerinin tahsili yönünde olmasına karşın mahkemenin bu yönde değerlendirme yapmadığı gerekçesi ile kaldırılmıştır.
Dava dosyası mahkememizin 2019/630 Esas sırasına kaydedilmekle yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce dosyanın önceki bilirkişi kuruluna günsüz olarak verilip, dava tarihi itibariyle ariyet konusu malların değerinin tespitine yönelik rapor düzenlemelerinin istenilmesine karar verilmiş, dosyamız bilirkişi heyetine tevdi edilmekle,bilirkişiler 16/06/2021 tarihli raporlarında; davalı şirkette bulunan mülkiyeti davacı şirkete ait ariyetlerin dava tarihi olan 17/06/2014 itibari ile toplam rayiç değerinin 17.352,00 TL olduğu kanaatine varıldığını rapor etmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Davanın, bayilik sözleşmenin feshi nedeni ile sözleşme gereği davacı tarafça davalıya teslim edilen ürünlerin aynen iadesi, olmadığı takdirde bedelin tahsili talebine ilişkin olduğu, bayilik sözleşmesi ve ariyet sözleşmesinin varlığı hususunda bir uyuşmazlık bulunmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 4. maddesinde sözleşme kapsamında teslim edilecek demirbaş malzemelerin iade edileceğinin, iade edilmek ise o andaki piyasa değeri ile 1/4 cezai şartın ödeneceğinin düzenlenmiş olduğu, ariyet sözleşmesi konusu olan ve davalıya teslim edilen malzemelerin davacı defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu, davacının 22.01.2014 tarihli ihtarname ile sözleşmeyi fesh ettiği ve tebliğden itibaren 15 gün içinde ariyetlerin iadesinin veya bedellerinin ödenmesinin de fesihname ile ihtar edildiği, ihtarnamenin davalının sözleşme ile bildirilen adresine çıkarılan ihtarnamenin tebliğ edilemediğinin noterden celbi sağlanan tebliğ şerhlerinden anlaşılmış olmakla, adres bildirme zorunluluğunu yerine getirmeyen davalıya fesih ihtarının ve sözleşme kapsamında teslim edilen ariyetlerin iadesi, olmaz ise bedelinin 15 günlük sürede ödenmesine yönelik ihtarın tebliğ edildiğinin ve bildirilen hususların ihtar edildiğinin kabulünün gerektiği, aldırılan bilirkişi raporlarıyla sözleşme kapsamında ariyet olarak verilen demirbaş malzemelerin davalıda mevcut olduğunun tespit edilmiş olması, davacı vekilinin öncelikli istemlerinin ariyet konusu demirbaş malzemenin iadesini talep ettiklerini beyan etmiş olması nedeni ile davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiş, … A.Ş tarafından davalıya teslim edilen, kurumsal giydirme malzemeleri,… kit dalgıç pompa … pompa, … kesintisiz güç kaynağı, Digital hava su saati ünitesi, Tank ve pompa otomasyon sistemi; Otobil otomasyon sistemi ; … hp hava kompresörü ; Smart kiosk malzemelerinin söküm ve nakliye masrafları davalıya ait olmak üzere davalıdan alınarak aynen davacıya iadesine karar verilmekle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE, … A.Ş kurumsal giydirme malzemeleri (Fiyat panosu, giriş-çıkış okları, kanopi/kolon giydirme malzemeleri) (Bakaç seri no:.. Sıra no: …, no:Al Sıra no: …, no:… Sıra no: …, no:… Sıra no: …) ; … kit dalgıç pompa (Saben Seri no:…, Sıra no: ….); … pompa (… seri no: …, Sıra Na: …); … kesintisiz güç kaynağı(Kore seri no:.., sıra no: …); Digital hava su saati ünitesi (Tora seri ma: …, Sıra no: …) ; Tank ve pompa otomasyon sistemi; Otobil otomasyon sistemi ; … jeneratör 70 kVA (… seri no: …, Sıra no: …); … hava kompresörü ; Smart kiosk malzemelerinin söküm ve nakliye masrafları davalıya ait olmak üzere davalıdan alınarak aynen davacıya iadesine,
2-Aynen iadenin mümkün olmaması halinde değerinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 3.415,00 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 853,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.561,60 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 853,90 TL peşin harcın davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 3.898,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 7.300,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede İSTİNAF YOLU açık olmak üzere karar verildi. 05/10/2021

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”