Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/518 E. 2022/121 K. 23.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/518 Esas
KARAR NO : 2022/121

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/08/2019
KARAR TARİHİ : 23/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 20/08/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkil ile davalı abone arasında 31.05.2016 tarihli Elektrik Enerjisi Satış Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca müvekkil şirket nezdinde davalı işyerine 4501319 abone numarasıyla indirimli elektrik enerjisi tedarik edildiğini, davalı abonenin ibraz ettiği vergi levhasına istinaden “…” adresinde mukim işyerine elektrik enerjisi tahsis edilmiş olup taraflara arasındaki ticari uygulama protokolünün 2. maddesinde de bu husus ”Abone Tarifi Grubu ve Gerilimi : Ticarethane” olarak belirtildiğini, müvekkil şirket ile davalı abonenin tacir olması nedeniyle akdedilen sözleşmenin 8. maddesinde sözleşmeden doğacak ihtilaflarda İstanbul Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili/görevli kabul edildiğini, dava ile talep edilen kalemlerin, 01.10.2018 tarihli faturalardan kaynaklanan 1.089,14 TL asıl alacak, 130,69 TL icra cezai şart ile 16,34 TL gecikme zammının davalı tarafça ödenmemiş … ve …, …, … numaralı faturalar için … 20. İcra Müdürlüğü … E. ve … 35. İcra Müdürlüğü… E. Sayılı dosyaları ile icra takibi başlatıldığını, ikiden fazla dönem faturalarının süresi içerisinde ödenmemesi sebebi ile abonelik sözleşmesinin feshedildiğini, davalı abonenin icra takibine sebebiyet vermesi halinde talep edilebilecek tutarın da belirlendiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7.2 maddesi gereğince herhangi iki faturanın son ödeme tarihinden önce ödenmemesi veya teminat bedelinde eksiklik olması halinde müvekkil şirkete sözleşme fesih hakkı tanındığını, davalı taraf ve müvekkil şirket arasındaki sözleşmenin feshedildiğini, davalı/borçlunun sözleşme süresi içerisinde 7.2 maddeye aykırı olarak sözleşmenin feshine neden olması sebebi ile tahakkuk ettirilen sözleşmeyi cezai şart tutarının tahsili için … 35. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra dosyasıyla ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalı/borçlunun kendisine tebliğ edilen ödeme emrine karşı, söz konusu takibe borcu olmadığı gerekçesi ile itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiğini, davalının itirazı üzerine İstanbul Arabuluculuk Bürosu 2019/6634 dosya numarası ile arabuluculuk başvurusu yapıldığını, arabuluculuk süreci anlaşamama ile sonuçlandığını, bu nedenle davanın kabulüyle davalı/borçlunun takibe yapmış olduğu yetki ve esas hakkındaki itirazlarının iptaline ve … 35. İcra Müdürlüğü … E. Sayılı icra dosyası üzerinden takibin devamına, davalı/borçlu aleyhine takip konusu alacağın %40’ından aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak tebligat gönderildiği, cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür.
Mahkememizce celp edilen … 35. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasında; davacı/alacaklının 1.236,17 TL’nin tahsiline ilişkin icra takibine geçtiği, davalı 13/11/2018 tarihli dilekçesi ile takibe, borca, faize ve borcun tüm ferilerine itirazı üzerine takibin durduğu görülmüştür.
Mahkememiz 13/11/2020 tarihli ara karar gereği; Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, tarafların ticari defter ve kayıtları, sözleşme, faturalar ve dosya incelenerek taraflar arasındaki ticari ilişkinin ve alacak borç durumunun tespitinin yapılması, sözleşme hükümleri değerlendirilerek dava konusu faturalardan dolayı davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı varsa miktarının nelerden ibaret ve ne kadar olduğu konusunda rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişiler Mali Müşavir … ve Elektrik Mühendisi …’nın 15/01/2021 tarihli raporunda özetle; a) Dava Konusu Faturaların Niteliği ;Dava konusu faturalar, davalıva satılan elektrik enerjisinin karşılığı değildir. Bu faturalar; çezai şart, içra cezası ve bunların faizine ilişkin salt (mullak) çeza niteliğindedir. b) Davacının Davalıdan Cezai Şart Talep Edip Edemeyeceği :Sözleşmenin 7.2. Maddesinde; “Davacının, sözleşmenin 7.1. Maddesinde anılan cezai şartı uygulama hakkı vardır” denilmektedir. Ancak, atıf yapılarak sözleşmenin 7.2. Maddesinde sayılan ihlal hükümlerine sözleşmenin 7.1. Maddesinde anılan cezai şart uygulanamaz. Çünkü, sözleşmenin 7.1. Maddesindeki cezai şart, yalnız ve yalnız, sözleşme bitiş larihinden önce sözleşmenin abone tarafından fesih edilmesi veya sözleşme içerisinde başka bir tedarikçi tarafında talep edilmesi durumlarında söz konusudur. Davalı, sözleşmeyi feshetmemiş, sözleşme içerisinde başka bir tedarikçi tarafından lalep edilmemiştir. Bu nedenle, davacı şirket, davalıdan 1.089,14 TL cezai şart bedelini talep edemeyecektir. e) Davacı Şirketin Davalıdan İcra Cezası Talep Edip Edemeyeceği :Davacı, cezai şartın *412’si olan 130,69 TI. fera cezası olarak tahakkuk ettirmiştir. Ancak, yukarıda açıklandığı üzere davalıya cezalj şart tahakkuk etlirilmediğinden icra cezası da söz konusu değildir. Dolayısıyla, davacı, davalıdan 130,60 TL icra cezası talep edemeyecektir. d) Davaçı Şirketin Davalıdan Gecikme Zammı Talep Edip Edemeyeceği: Davacı, 16,34 TL gecikme zammı tahakkuk ettirmiştir. Ancak, yukarıda açıklandığı üzere davalıya cezai şart ve icra cezası tahakkuk ettirilemeyeceğinden gecikme zammı işletilemez. Bu nedenle, davacı şirket, davalıdan 16,34 TL gecikme zamımı talep edemeyecektir. Davacı …A.Ş.’nin, icra takibine konu olan faturalar nedeniyle davalı …’dan alacağının bulunmadığı kanaatine varılmıştır. e) Nihai Hukuki Takdir Sayın Yüce Mahkemenin Olduğuna Göre: davacı şirketin; cezai şart, icra cezası, gecikme zammını talep edemeyeceği, Mahkemenin davacı şirketin talep ettiği icra takibindeki cezai şartı (1.089,14 TL), icra cezasını (130,69 TL), gecikme zammını (16,34 TL) davalıdan alınıp davacı şirkete verilmesini takdir ve hükmederse davacı şirketin icra takip tarihi itibariyle alacağı 1.236,17 TL olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememiz 21/04/2021 tarihli ara karar gereği; Dosyanın önceki bilirkişilere tevdi ile davacı tarafından düzenlenen faturaların sözleşme maddelerine uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği, diğer faturalar ile karşılaştırma yapılarak cezai şart faturasının sözleşmenin 7.1 maddesine uygun olarak hesaplanıp hesaplanmadığı tespit edilerek davacının da itirazlarının da karşılanmak suretiyle ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişiler Mali Müşavir … ve Elektrik Mühendisi …’nın 14/06/2021 tarihli raporunda özetle; Davacı şirket ile davalı arasında yapılan 31.05.2016 tarihli elektrik enerjisi satış sözleşmesinin 7.2. Maddesindeki; “Abonenin, herhangi bir faturasını son ödeme tarihinden önce kısmen veya tamamen ödememiş olması halinde Tedarikçinin aboneyi portföyden çıkarma hakkı vardır” hükmü gereğince taraflar arasındaki sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmiştir. Sözleşmenin 7.2. Maddesinin devamındaki deşmenin feshedilmesi halinde madde 7.1.de anılan cezai şartı uygulama hakkı vardır” hükmünü dayanarak davalıya cezai şart, cezai şartın %12’si tutarında icra cezası Ve gecikme zammı tahakkuk ettirmiştir. Ancak, sözleşmenin 7.1. Maddesindeki cezai şart, yalnız ve yalnız sözleşme bitiş tarihinden önce sözleşmenin davalı tarafından feshedilmesi durumunda söz konusudur. Sözleşmeyi davacı şirket feshetmiştir. Davalının, sözleşmeyi feshetmesi söz konusu değildir. Cezai şart uygulanamaz. Atıf yapılarak sözleşmenin 7.2. Maddesinde sayılan ihlal hükümlerine sözleşmenin 7.1. Maddesinde anılan cezai şart uygulanamaz. Sözleşmenin 7.1. ve 7.2. Maddelerindeki cezaya ilişkin hükümler birbiriyle çelişmektedir. Sözleşmenin 7.1. Maddesindeki cezai şart, izleşmenin davalı tarafından feshedilmesi halinde söz konusudur. Sözleşmenin 7.2. Maddesindeki ihlal hükümleri ise tamamen farklıdır. Bundan dolayı, sözleşmenin 7.2. Maddesindeki ihlallere atıf yapılarak, sözleşmenin 7.1. Maddesindeki cezai şartın uygulanması mümkün değildir. Taraflar arasındaki sözleşmenin 7.1. Maddesi; “Sözleşmede anılan hallerin dışında sözleşme, süresi içerisinde abone tarafından feshedilemez. Sözleşme bitiş tarihinden önceleşmenin abone tarafından feshedilmesi veya başka bir tedarikçi tarafından talep edilmesi halinde abone son on iki fafura dönemi içerisinde ödemede yükümlü olduğu en yüksek iki ayın fatura toplamı kadar cezai şartı tedarikçiye ödemeyi kabul eder” şeklinde düzenlenmiştir. Eğer sözleşmenin 7.1. Maddesi; “Sözleşmede anılan hallerin dışında sözleşme süresi içerisinde abone tarafından feshedilemez. Sözleşme bitiş tarihinden önce sözleşmenin abone tarafından feshedilmesi veya başka bir tedarikçi tarafından talep edilmesi halinde veya Madde 7.2.’nin her hangi bir hükmünü ihlal etmesi halinde abone son on iki fatura dönemi içerisinde ödemede yükümlü olduğu en yüksek iki ayın fatura toplamı kadar cezai şartı – tedarikç, kabul eder” şeklinde yani koyu punto ilaveli olarak düzenlenmiş olsaydı davacı şirket cezai şart, icra cezası ve gecikme zammı tahakkuk ettirebilecekti. Ancak, mevcut sözleşmeye göre, davacı şirket, davalıdan cezai şart, cezai şartın %12 olarak hesaplanan icra cezası ve gecikme zammı talep edemeyecektir. Davacı şirketin itirazlarında, kök rapordaki görüşlerimizi değiştirecek herhangi bir hususun olmadığına ilişkin görüş ve kanaatine varılmıştır.
Mahkememiz 05/07/2021 tarihli ara karar gereği; önceki bilirkişilere tevdi ile davacı tarafından düzenlenen faturaların sözleşme maddelerine uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği, diğer faturalar ile karşılaştırma yapılarak cezai şart faturasının sözleşmenin 7.1 maddesine uygun olarak hesaplanıp hesaplanmadığı tespit edilerek davacının da itirazlarının da karşılanmak suretiyle ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, Bilirkişiler Mali Müşavir …ve Elektrik Mühendisi …’nın 21/09/2021 tarihli raporunda özetle; 05.07.2021 tarihli kararı gereğince, hukuki ve teknik görüşten ari olarak davacı tarafından tanzim edilen cezai şart faturası, icra cezası ve gecikme cezası sözleşmenin 7.1. ve 4.2. maddelerinde belirtilen hesaplama yöntemlerine uygun olduğu tespit edilmiş olup, Davacı şirketin talep ettiği cezai şart 1.089,14 TL Cezai şartın gecikme zammı 16,34 TL, Davacı şirketin talep ettiği icra cezası 130,69TL , Davacı şirketin talep ettiği toplam bedel 1.236,17 TL olduğu ve daha önce hazırlanan kök rapor, ek rapordaki görüş ve kanaatlerinde değişiklik olmadığı kaanatine varılmıştır.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe;
Dava; Ticari nitelikteki elektrik abone sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemiyle başlatılan … 35. İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı icra takibine karşı yapılan itirazın iptaline ilişkindir.
Dosya kapsamından, taraflar arasında elektrik tedarikine ilişkin sözleşme akdedildiği, sözleşme kapsamında davacının elektrik tedariki sağlama, davalının da buna karşılık bedel ödeme borcunu üstlendiğini, sözleşmenin tarihinin 31.05.2016, tedarik başlangıcının 01.07.2017 ve süresinin 1 yıl olduğu, davalının ikiden fazla dönem için faturaları ödememesi nedeniyle davacı tarafından abonelik sözleşmesinin feshedildiği, dava konusu alacakların sözleşmenin 7.2 maddesi uyarınca davalı tarafından sözleşmenin feshine sebep olunması nedeniyle cezai şart alacağına ilişkin olduğu, dava konusu faturaların elektrik enerjisine ilişkin olmadığı, sözleşme kapsamında cezai şart, icra cezası ve faize ilişkin ceza niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında tedarik başlangıcı 01.07.2017 olan 31.05.2016 tarihli bir yıllık ticarethane grubundan elektrik enerjisi satış sözleşmesi imzalanmıştır. Davalı, faturaları son ödeme tarihlerine kadar ödemeyerek, sözleşmenin 4.3. Maddesini ihlal etmiştir. Çünkü, sözleşmenin 4.3, Maddesinde; “Tanzim edilmiş bir faturada belirtilen son ödeme tarihinden beş iş günü geçmiş olmasına rağmen fatura bedelinin tam olurak ödenmemiş olması halinde, herhangi bir ihbar, ihtar ve önele gerek olmaksızın tedarikçi süzleşmeyi tek taraflı fesih hakkına sahiptir” hükmü vardır. Sözü geçen sözleşmenin 7.2. maddesindeki “Abonenin, sözleşmenin herhangi bir hükmünü ihlal etmesi halinde, Tedarikçinin aboneyi portföyden çıkurma hakkı vardır” hükmü gereğince de sözleşmeyi feshederek davalıyı portföyünden çıkartması sözleşmeye uygundur. Sözleşmenin 7.2. Maddesi; “Abonenin sözleşmenin herhangi bir hükmünü ihlal etmesi veya mevzuat hükümlerine uymaması, sözleşme boyunca herhangi bir faturasını son ödeme tarihinden önce kısmen veya tamamen ödememiş olması veya madde 4. ve 6.’da belirtilen koşulları sözleşme tarihinden 10 iş günü geçmiş olmasına rağmen sağlamamış olması halinde tedarikçinin aboneyi portföyünden çıkarması aynı abonelik için başka bir şirket ile sözleşme imzalaması veya abonenin bilgisi dahilinde tedarikçi değişiklik talebinde bulunulması halinde sözleşmeyi sözleşmeden doğun her türlü sair hakları saklı kalmak üzere fatura alacakları ile birlikte sözleşmenin madde 7.1de anılan cezai şartı ve madde 6.8.de anılan iadelerin ödenmesini talep etme ve borçlara ait gecikme zammı madde 4.2. de belirtilen oranda uygulama hakkı vardır ve bu sözleşme ile abone bunu kabul ettiğini beyan eder” şeklindedir. Yukarıdaki sözleşme hükmüne göre davacının, sözleşmeyi feshi ve davalıyı portföyden çıkartması sözleşmeye uygun olduğundan, davalıdan cezai şart, icra cezası ve gecikme cezası talep edebileceği sonucuna varılmıştır. Bilirkişi raporunda; sözleşmenin 7.1. maddesindeki cezai şartın sadece sözleşme bitiş tarihinden önce sözleşmenin abone tarafından fesih edilmesi veya sözleşme içcrisinde başka bir tedarikçi tarafında talep edilmesi durumlarında söz konusu olacağı ve somut olaya uygulanamayacağı belirtilmişse de sözleşmenin 7.2. maddesinde; “Davacının, sözleşmenin 7.1. maddesinde anılan cezai şart uygulama hakkı vardır” denildiği, burada sözleşmenin 7.1 maddesindeki cezai şartın hesaplanma yöntemi ve miktarının uygulanacağının belirtildiği, sözleşmenin 7.2 maddesindeki sebeplerin varlığında 7.1’e göre hesaplanan cezai şartın talep edilebileceği ve bu durumda 7.1’de belirtilen sebeplerin aranmasının gerekmediği sonucuna varılmıştır.
Yargılama sırasında bilirkişiden alınan ikinci ek raporda; sözleşmenin 7.1. maddesinde; “Sözleşme bitiş tarihinden önce sözleşmenin abone tarafından feshedilmesi veya başka bir tedarikçi tarafından talep edilmesi halinde abone son on iki fatura dönemi içerisinde ödemede yükümlü olduğu en yüksek iki ayın fatura toplamı kadar cezai şartı tedarikçiye ödemeyi kabul eder” şeklinde düzenlendiği, bu hükümde, cezai şartın; abonenin son on iki fatura dönemi içerisinde ödemede yükümlü olduğu en yüksek iki ayın fatura toplamı kadar olacağı belirtildiği, davalının, son on iki fatura dönemi içerisinde ödemede yükümlü olduğu en yüksek faturasından biri 12.03.2018 tarihli 516,07 TL (KDV Hariç), diğeri 05.04.2018 tarihli 573,07 TL (KDV Hariç) fatura olduğu, sözleşmenin 7.1 maddesinde belirtilen cezai şart hesaplama yöntemine göre sözü geçen fatura bedellerinin toplamı olan 516,07 TL*573,07 TL- 1.089,14 TL olarak hesaplandığı, sözleşmenin 4.2. Maddesi; “Sözleşme hükümleri ve/veya borçtan dolayı icra takibine sebebiyet vermesi halinde ödenmeyen her faturanın 9612 hukuki icra cezası olarak aboneden talep edilecektir ” şeklinde düzenlendiği, davalı, davacı şirketin tahakkuk ettirdiği 1.089,14 TL cezai şartı ödemeyerek icra takibine sebebiyet verdiğinden sözleşmenin 4.1. Maddesi gereğince; %12 icra cezası 1089,14 TLx0,12=130,69 TL olarak hesaplandığı, sözleşmenin 4.2. Maddesi; “Fatura tutarı beş işgünü içerisinde ödenmediği takdirde ödenmeyen fatura tutarına aylık %5 gecikme zammını hesaplayarak aboneden tahsil edecektir” şeklinde düzenlendiği, davalı, davacı şirketin tahakkuk ettirdiği 1.089,14 TL cezai şartı ödemeyerek icra takibine sebebiyet verdiğinden sözleşmenin 4.1. Maddesi gereğince; faturanın son ödeme tarihi olan 08.10.2018 tarihinden icra takip tarihi olan 17.10.2018 tarihine kadar 9 günlük gecikme zammı aylık %5 oranıyla16,34 TL olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davalının sözleşme dönemi içerisinde iki dönemden fazla elektrik faturalarını ödemeyerek davacı tarafından sözleşmenin feshedilmesine sebep olduğu, davalının sözleşmeye aykırı davrandığı ve sözleşme maddelerini ihlal ettiği, davacı tarafından sözleşmenin feshedildiği ve davalı abonenin portföyden çıkarıldığı, davacının sözleşmenin 7.2, 7.1, ve 4.2 maddeleri uyarınca davacının cezai şart, icra ceza bedeli ve gecikme ceza bedeli talep edileceği sonucuna varılarak bilirkişi ikinci ek raporundaki hesaplamalar doğrultusunda davanın kabulüne, itirazın iptaline, takibin 1.236,17 TL üzerinden devamına, takip tarihinden itibaren asıl alacak 1.089,14 TL ‘ye aylık %5 oranında, 130,69 TL’ye yıllık %9 oranını aşmamak üzere yasal faiz oranından temerrüt faiz uygulanmasına, alacak sözleşme kapsamında likit ve belirlenebilir olduğundan kabul edilen alacağın %20 si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM / Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın KABULÜNE, itirazın İPTALİNE, takibin 1.236,17 TL üzerinden devamına, takip tarihinden itibaren asıl alacak 1.089,14 TL ‘ye aylık %5 oranında, 130,69 TL’ye yıllık %9 oranını aşmamak üzere yasal faiz oranından temerrüt faiz uygulanmasına,
2-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 247,23 TL icra inkar tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 84,44 TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 44,40 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 40,04 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL peşin harç ile 44,40 TL başvurma harcı olmak üzere 88,80 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.867,40 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderleri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.236,17 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair; Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, malvarlığına ilişkin davalarda 6763 sayılı kanununun 41. maddesi ile değişik 6100 sayılı HMK md. 341/2. maddesi gereğince dava miktarı veya değeri 8.000,00 TL’lik kesinlik sınırında kaldığından KESİN olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.. 23/02/2022

Katip …
E-imzalıdır.

Hakim …
E-imzalıdır.