Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/139 E. 2021/898 K. 25.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/139 Esas
KARAR NO : 2021/898

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/03/2019
KARAR TARİHİ : 25/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 15/03/2019 tarihli dilekçesinden özetle; müvekkili şirketin 1975’ten bu yana Türkiye’nin en saygın siyah çay ve bitki çayı üreticisi ve dağıtıcılarından birisi olarak faaliyet gösterdiklerini, Türkiye’yi uluslararası pazarda pazarda da başarıyla temsil eden ve Uluslararası Üstün Lezzet Ödülü’ne sahip olan müvekkili şirketin yenilikçi, yüksek değerli marka ve ürünler ile sürdürülebilir karlılığı sağlayan ve paydaşlarına değer katan uluslararası bir çay şirketi olmayı kendisine misyon edindiğini, müvekkili şirket ile davalı arasında 07/05/2018 başlangıç ve 07/05/2019 sona erme tarihili Genel Hizmet Sözleşmesi akdedilmiş olup, sözleşme ve ekleri uyarınca davalı’nın sözleşme de belirlenen miktarlarda ürünü müvekkili şirkete tedarik etmek, bu hizmetler karşılığında İş Tanımı ve Detayları ‘nda yer alan ödemelerin kendisine yapılacağı hususunda anlaşıldığını, taraflarca müvekkili şirketin, sözleşmenin EK1-5.4 Avans Ödemesi başlığı altında belirlenen ödeme planına göre toplamda 350.000-TL avans ödemesi yapmasının kararlaştırıldığı buna karşılık çayı teslim almak ve teslim zamanını belirlemek üzere müvekkili şirkete tek taraflı yetki tanındığını, müvekkili şirketin ilgili madde hükmü uyarınca 350.000-TL. Tutarında avans ödemesini aynı maddede belirtilen ödeme planına uygun olarak eksiksiz bir şekilde gerçekleştirdiğini, müvekkili şirket tarafından sözleşmenin imzalandığı tarihten bu yana sözleşmeye uygun olarak ödenen avans karşılığı çayı teslim almak üzere karşı tarafa bildirimde bulunulmuşsa ve bu yükümlülük sözlü olarak defalarca kez hatırlatılmasına rağmen davalı tarafından cevaben sözlü olarak yükümlülüğün yerine getirilemeyeceğini bildirdiğini ve bu güne kadar da herhangi bir mal teslimi sağlanmadığını, müvekkili şirket ve davalı şirket yetkili … arasında gerçekleşen e posta yazışmasından görüleceğini , müvekkili şirket yetkilisinin 28 Eylül 2018 tarihinde gönderdiği e postada karşı taraftan sözleşmenin şartlarının yerine getirilmesini talep ettiğini ve 350.000-TL lik avans ödemesi karşılığını ne zaman alabileceklerini sorduğunu, aynı gün içinde karşı taraf yetkilisinden gelen mailde Aralık sonu sözünü verdiğini, ancak bu yazışmalar sonrasında sözlü olarak avans ödemesi karşılığında çay teslimatı yapamayacağını veya bu tutarı iade edemeyeceğini bildirdiğini, fazlaya ilişkin talep ve haklarının saklı kalmak koşuluyla itirazın iptaline haksız ve kötü niyetli olan davalı aleyhine %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi ve tensip zaptı tebliğ edilmiş olup, davalı vekilinin cevap dilekçesinde; davalı şirkete usulüne uygun tebligat yapılmadığını, müvekkili şirketin tasfiye halinde olduğunu, şirketin tasfiye memuru olarak … yetkili olarak atandığını, Gerek yasa gerekse Yargıtay kararları gereğince tebligatların tasfiye memuruna tebliği gerektiğini, davacı şirketle müvekkili şirket yetkililerinin 2018 yılı Mart ayında görüşmelere başlandığını davacı şirketin siyah çay sektöründe atılımlar yapacağı, bu alanda büyümeyi hedeflediği, müvekkili şirketin de bu oluşumda olmasını arzu ettiklerini, uzun vade de şirkete müdür atayıp çalıştırabileceklerini, kendi şirket isimlerini ve tabelalarını da kullanabileceklerini ifade etmeleri üzerine müvekkili şirketin davacının vaatlerine güvenilerek, 19/04/2018 tarihinde kurulduğunu, davacı şirketin yönlendirmesi ve denetimi altında davalı şirketin çay fabrikasında gerekli makine yatırım, revizyonları yapıldığını davacının talep ettiği ekipmanların kurulduğunu, personel alt yapısı oluşturulduğunu ve üretim yapılması için tüm hazırlıkların yapıldığını, müvekkili şirketin Nisan 2018 başından Haziran 2018 ayına kadar personel maaşları, sgk , kdv alınan yaş tutarları , kömür ve diğer hazırlıklar için 974.000,00-TL. Harcama yaptığını, müvekkili şirketin davacının taahütlerini yerine getirmemesi sebebiyle 9.000.000,00-TL. Ciro ve buna bağlı karlılık beklentisinden dolayı da uğradığı zararı da ayrı bir hesaplama konusu olduğunu, davacı yanının müvekkili şirkete 350.000,00-TL avans kullandırdığını 357.000,00-TL lik de mal alımı ödemesi ile toplam 707.000,00-TL ödeme yaptığını müvekkilinin üretim faaliyetlerinden doğan 974.000,00-TL -707.000,00-TL =267.000,00-TL zararı bulunduğunu, müvekkiline usulüne uygun tebligat yapılmadığından tebliğ tarihinin öğrenme tarihi olan 27/05/2019 tarihi olarak kabulü ile haksız ve dayanaksız davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… 18. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası getirilmiş, yapılan incelemesinde; Davacı tarafından davalı aleyhine toplam 377.406,85-TL üzerinden ilamsız icra takibinin yapıldığı davalının yasal süresi içinde ödeme emrine itiraz ettiği takibin durduğu görülmüştür.
Davalı tarafından icra dairesinin yetkisine itiraz edilmiş isede; taraflar arasında akdedilmiş bulunan sözleşmenin 11. Maddesinde ihtilaf halinde İstanbul İcra Müdürlüğü ve Mahkemeleri yetkili kılındığından HMK nun 17. Maddesi uyarınca yetki itirazının reddine karar verilerek açık yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce taraflar arasında akdedilen Sözleşme, sözleşmenin eki niteliğindeki EK-1, EK-1.4 madde, EK-1. ve 5. maddesinde çay teslimatı yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa ne miktar yapıldığı, davacının talep edebileceği avans iadesi olup olmadığı, varsa miktarının ne olduğunun tespiti konusunda resen seçilecek 1 Mali Müşavir Bilirkişi vasıtası ile davacının 2018-2019 yılı ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi yönünde … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine (Ticaret Mahkemesi sıfatı ile) talimat yazılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi tarafından ibraz edilen talimat raporundan özetle; davacı şirket yetkilileri ile her türlü haberleşme mekanizmaları kullanılarak yapılan görüşmelerde elde edilen belgelerde tespit edilen hususlar ve dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; davacı şirketin muhasebe kayıtlarını e-defter sistemi ile usulüne uygun tutmuş olduğu, 2018-2019 yılları ticari defterlerin onay beratlarını kanuni sürelerinde aldıkları, ayrıca 2018-2019 yılları envanter defterlerini kanuni süresinde tasdik ettirdiği, davalı şirket ile ticari ilişkisi olduğu saptanmış olup, bu ilişki nedeniyle davalı şirket muhasebe kayıtlarına göre, 30/10/2018 takip tarihi itibariyle davacının davalıdan, 350.000,00 TL. alacaklı olduğu saptandığından, davacının davalı aleyhine, … 18.İcra Müdürlüğü … E.Sayılı dosyasından yürüttüğü icra takibine yönelik davalı itirazının 350.000,00 TL. asıl alacak ve 568,75 TL. işlemiş faiz üzerinden iptalinin gerektiği sonucuna ulaşıldığını, bildirmiştir.
Mahkememizce davalının bilirkişi raporuna yapmış olduğu itirazların değerlendirilmesi davalı şirkete ait ticari defter ve kayıtlar incelenerek davalı tarafından davacıya ne kadarlık çay teslimi yapıldığı, davacı tarafından teslim almış olduğu çaylardan ne kadarının iade edildiği, davacının delil olarak sunduğu çay analiz raporları da değerlendirilmek sureti ile davalı tarafından teslim edilen çayın kalite standartlarına uygun olup olmadığının tespiti konusunda dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi tarafından ibraz edilen 29/04/2021 tarihli raporda; Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden sonra Davalı’dan çay teslim alındığı, kalite kontrolünden geçirildiği, Sözleşme de belirlenen standartların altında olduğu gerekçesiyle ürünlerin teslim alınmadığı, Davalı … Şirket yetkililerinin analiz yapılan laboratuvara davet edilerek sonuçlar ve olması gereken kalitenin kendileriyle bizzat laboratuvarda paylaşııldığı, beklenen kalite konusunda uzlaşıldığı, davalı tarafından bu paylaşımdan sonra yeniden bir çay teslimatı yapıldığı, bunların içinden kalite standartlarına uygun olan 25.531 kg çayın teslim alındığı ve karşılığında da 386.028,72-TL tutarında fatura kesildiği, esasen bu çay teslimatının 350.000-TL avans ödemesinden mahsup edilebilecek iken Davalı firmanın üretime devam edebilmesi için bu ürünlerin karşılığında ayrıca ödeme yapıldığı, Ancak dava konusu 350.000-TL’lik avans karşılığında bu tutara tekabül eden ürün (yaklaşık 23.148 kg’lık ürün) bakiye olarak kaldığı, bunlara ilişkin ürün teslimi yapılmadığının 350.000-TL’lik avans karşılığı çay teslimatının “Aralık sonu” sözü verildiği Ancak, sonrasında herhangi bir sonuca ulaşılamadığının belirtildiği, davalı şirketin ticari defterlerinde; davacı adına tanzim ettiği toplam 386.028,72 TL tutarındaki 2 adet faturayı (07/06/2016 Tarih ve … nolu 222.626,88 TL tutarlı ve 08/06/2018 T. ve … nolu 4163,401,84 TL tutarlı) davacı şirketin borcuna kaydettikten sonra, … TL …yevmiye nolu maddede yapılan 386.028,72 TL tutarlı virman kaydı neticesinde davacı şirketin borcunun kalmadığının görüldüğünü, ayrıca davalının işbu defter kayıtlarında, takip dayanağı (toplam 350.000,00-TL tutarındaki) avans alacağının defterlerinde kayıtlı olmadığının da görüldüğünü, davacının 386.028,72 TL tutarında yaptığı nakit ödemenin 1.378,67-TL nin davalı şirket kasasına ödendiği, 384.650,05-TL nin de davalı şirketten alacaklı durumunda olan davacı şirkete satış yapmış olan … İmalatı alacağından mahsup edildiği, böylece davalı şirketin … Firmasına olan 384.650,05-TL tutarındaki borcunun davacı şirket tarafından yapılan bu ödemeden mahsup edildiği, davacı şirketin yapmış olduğu bu ödemenin hangi belgeye istinaden yapıldığı, yani alacağın temliki veya borcun nakli gibi hangi işleme dayandığının anlaşılamadığı, davacı şirketin talimat yoluyla incelenen ticari defterlerinde davalı şirket adına banka kanalı ile yapmış olduğu ödemelere ait banka dekontlarının mevcut olduğu, banka kanalı ile yapılan ödeme miktarın 736.028,72-TL olduğu bu miktarın davalının defterlerinde de kayıtlı olduğu, davalı şirket tarafından davacı adına 386.028,72-TL tutarında iki adet fatura tanzim edildiği, davacının yapmış olduğu ödemelerden bu fatura bedelinin mahsup edilmesi sonucunda davacının davalıdan 350.000,00-TL alacaklı bulunduğu, … 15. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile, davalının takip öncesi dönemde temerrüde düşürüldüğü; işbu ihtarnamenin davalıya 22/10/2018 tarihinde tebliğ edildiği ve bu ihtarnamede alacağın ödenmesi için davalıya tebliğ tarihinden itibaren 5 gün süre verildiği göz önüne alındığında, davalının 26/10/2018 itibariyle temerrüde düşmüş olacağı ve davalıdan 27/10/2018 tarihinden itibaren faiz talep edilebileceği, bu haliyle, taraflar tacir olup, alacak da borçlunun ticari işletmesi ile ilgili olduğundan, Mahkemece sabit görülecek asıl alacak miktarına 27/10/2018 tarihinden itibaren 3095 …nun 2/2.maddesi uyarınca ticari faiz işletilebileceği, TCMB verilerine göre takip tarihi itibariyle talep edilebilecek ticari (avans) faiz oranının talep gibi 9.219,50 olduğu, dolayısıyla, takip tarihi itibariyle borç/alacak tutarının,mahkemece belirlenecek asıl alacak tutarına, 27/10/2018 tarihinden takip tarihine (30/10/2018) kadar olan dönem için (3 günlük) hesaplanacak ticari (avans) faiz tutarının eklenmesiyle bulunan toplam tutar olarak kabul edilebileceği ; Taraflarınca yapılan incelemede tespit edilen 350.000,00 TL. asıl alacağın mahkemece kabul edilmesi halinde, takip öncesi dönem için işlemiş faizin de 560,96 TL olarak talep edilebileceği bildirilmiştir.
Taraflar arasında 07/05/2018 tarihinde yürürlüğe giren ve 07/05/2019 tarihinde sona erecek hizmet sözleşmesi akdedilmiş olup, sözleşmenin 4. Maddesinde; …, işbu Sözleşme kapsamında alacağı hizmetler karşılığında “İş Tanımı va Detayları“nda yer alacak olan ödemeleri yapacağı, bu Ödemelerin davalı şirketin düzenleyerek …’a tevdi edeceği faturalar karşılığında ve faturaların …’a tevdi tarihinden itibaren yine “İş Talimatı ve Detayları”nda belirtilen ödeme planına Uygun olarak şirket adına mevcut bulunan banka hesabına yapılacağı, Şirketin, …’nın ayrıca talep etmesi halinde sözleşme kapsamında Para transferlerinin yapılabilmesi için sadece …’nın kullanacağı bir banka hesabı açarak, detay bilgisini …’a bilahare bildireceği, Şirket, …’nın talep etmesi üzerine bu hesaba ilişkin dökümlerin, talep edildikten sonra en geç 2 gün içinde …’a tevdi edileceğini kabul ettiği, Davalı şirketin bu Sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmek için belirtilen bedel dışında …’dan her ne ad altında olursa olsun başka bir bedel ve artış talep edemeyeceği, Sözleşmenin 13. Maddesinde; ayrıca imzalanması şartı ile sözleşmenin eki niteliğindeki Ek 1 İş tanımı ve Detayları, Ek 2 Tedarikçiler için Temel İlkeler, Ek 3 İş Yönetimi Etiği Kodu, Ek 4 şirket imza sirküleri, Ek 5 Analiz Planının sözleşmenin ayrılmaz bir parçasını teşkil ettiği, Sözleşmenin Eki niteliğindeki Ek-1 ‘in 1. Maddesinde ; ürünün nevileri davalı Şirketin günlük üretimden çıkan birinci tasnif Çayların Taraflarca önceden belirlenmiş ve mutabakata varılmış Sözleşmenin Ek-1 2. Maddesindeki Kalite kısmında belirtilen Siyah Çay Kalite Standartlarına göre taraflarca belirlemiş; nevi adları altında ayrı ayrı alınmasını sağlayacak ve bu çayı belirtilen koşullara Uygun olarak ambalajlayacaktır, (Bundan böyle, ayrı adları olan tüm neviler, “Çay” veya “Ürün” veya “Ürünler” olarak Anılacaktır) Ek-1 2.2 Maddesinde ürünün miktarı davalı şirketin 2018 Çay sezonunda Üretilmiş olmak Şartıyla toplam 500 Kg. Ürünün 1. Sürgünde 135 Kg., 2. Sürgünde 205 Kg, 3. Sürgün de 160 kg. belirtilen Miktarlarda ürünü …’a tedarik edeceği, miktarlarda yaşanacak %20’lik değişikliklerin taraflarca kabul edileceği, ek bir anlaşmaya gerek duyulmayacağı sözleşmenin EK-1 5. Maddesinde; …’ın yaş çay hasat zamanı başladığında şirketin rekabetçi koşullarda yaş çay alımını desteklemek amacıyla 07 Mayıs 2018 Pazartesi 150.000,00-TL, 10 Mayıs 2018 Perşembe 100.000,00-TL ,15 Mayıs 2018 Salı 100.000,00-TL, Olmak üzere toplam 350.000-TL avans ödemesinin davalı şirket adına mevcut bulunan banka hesabına yapılacağı, sözleşmenin Ek-1.7. Maddesinde …’ın her hangi bir zaman içinde şirket tarafından teslim edilen ürünün sözleşme şartlarına uygun olmadığını tespit etmesi durumunda ürünleri şirkete iade edeceği, sözleşme şartlarına uygun olmayan ürün iadesinden doğan tüm masrafların şirkete fatura edileceği düzenleme konusu yapılmıştır.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin Ek-1 Maddesinin 5. Kısmı uyarınca; davalıya 350.000,00-TL avans ödemesi yapılmıştır, yapılan avans ödemesi karşılığında davalı tarafından sözleşmede belirtilen şekilde 25.531 kg çay teslimi yapılmıştır. Teslim edilen çay karşılığı davalı tarafından 2 adet fatura düzenlenmiş, bu faturaların karşılığı olan 386.028,72-TL de davacı tarafından davalıya ödenmiştir. Sözleşmenin Ek-1.7 maddesinde davalı tarafından teslim edilen ürünlerin sözleşme şartlarına uygun olmadığının tespit edilmesi durumunda ürünlerin şirkete iade edileceğinin düzenlendiği, davalıdan alınan çayların kalite kontrolünden geçirildiği, davalı Agent şirket yetkililerinin analiz yapılan Laboratuvara davet edilerek sonuçlar ve olması gereken kalitenin davalı şirket ile paylaşıldığı, bu analiz sonuçlarına göre davalı şirketten 25.531 kg. Çay teslim alınarak bedelinin ödendiği, davacı tarafından avans ödemesi ile birlikte davalıya 736.028,72-TL lik banka havalesi ile ödeme yapıldığı, bu ödemenin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davalının bankalar hesabında ise bu ödemelerin kayıtlı olmadığı, davacının yapmış olduğu 736.028,72-TL lik ödemeden teslim almış olduğu çaylar için düzenlenen 2 adet fatura bedeli olan 386.028,72-TL nin düşümü sonucunda davacının davalıdan 350.000-TL alacaklı bulunduğu, davalı şirketin ticari defterlerinde dava dışı … Firmasının 384.650,05-TL alacağının davacı şirket tarafından yapılan ödemeden mahsup edildiği tespit edilmiş ise de davacı şirketin yapmış olduğu ödemeden … Firmasının davalıdan olan alacağının mahsubuna ilişkin her hangi bir belgenin bulunmadığı, bu mahsup işleminin neye istinaden yapıldığının tespit edilemediği, davalının ticari defterlerinde buna ilişkin her hangi bir kaydın bulunmadığı, davacının davalıdan 350.000-TL alacaklı olduğu … 15. Not nin … tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalının temerrüte düşürüldüğü ihtarnamede verilen 5 günlük süre sonu olan 27/10/2018 tarihinden takip tarihine kadar işlemiş faizin 560,96-TL olduğu hüküm vermeye elverişli denetime açık bilirkişi raporu ile anlaşıldığından; Davanın kısmen kabulüne, itirazın kısmen iptaline, takibin 350.560,96-TL üzerinden devamına, asıl alacak 350.000,00-TL ye takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davalı tarafından taraflarca belirlenebilir likit alacak miktarına itiraz edildiğinden %20 tazminatın davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Davanın kısmen kabulüne, itirazın kısmen iptaline, takibin 350.560,96-TL üzerinden devamına, asıl alacak 350.000,00-TL ye takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, %20 tazminatın davalıdan tahsiline,
2-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 70.112,19-TL %20 tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Harçlar yasası uyarınca belirlenen 23.946,82-TL karar harcından, peşin alınan 4.558,14-TL harç ile icra veznesine yatırılan 1.887,03-TL olmak üzere toplam 6.445,17-TL harcın mahsubu ile bakiye 17.501,65-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 6.445,17-TL harç ile aşağıda dökümü yapılan 2.633-TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 2.422,30-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 32.989,27-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davanın reddedilen kısmı üzerinden hesaplanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 25/11/2021

Başkan …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Katip …
E-imzalıdır.

Harç Beyanı
K.H.=23.946,82-TL
P.H.= 6.445,17.-TL
B.H= 17.501,65-TL
Davacı yargılama gideri
2.300- TL bilirkişi ücreti
333 TL tebligat gideri
2.633- TL Toplam yargılama gideri

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.