Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/135 E. 2019/733 K. 09.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/116 Esas
KARAR NO : 2019/740

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/02/2013
KARAR TARİHİ : 11/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan 14/02/2013 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; … İli, … İlçesi, … Mah. … Mevkii, 240 pafta, 2920 Ada, 3 parselde inşaa edilmekte olan yapılarn kaba inşaat işlerinin yapımı için 30/07/2012 tarihli sözleşme imzalandığını, davalı şirketin kaba inşaat işlerinin yapımı için yüklenci olarak üstlendiğini, işin süresinin sözleşmeye göre 112 gün olup, buna göre bitim tarihinin 19/11/2012 olduğunu, ancak yüklecinin bu tarihe kadar üstlendiği işleri bitiremediğini, bunun üzerine davalı ile yapılmış olan sözleşmenin davacı tarafça feshedildiğini, yarım işlerin tamamlanması için yeni yükleniciler ile sözleşme yapılmak zorunda kaldıklarını, davalının sözleşmeye aykırı uygulamaları sebebiyle doğan zararların, davalıya sözleşme gereği uygulanan cezaların sözleşmenin feshi sebebiyle uğranılan zararların ve davalı hesabına çeşitli kurumlara yapılan ödeme toplamı olan şimdilik 340.026, 66 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı vekili tarafından sunulan 29/03/2013 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın edimlerini tam olarak ve süresinde yerine getirmediğini, bu nedenle müvekkili şirket tarafından davacı hakkında alacak ve mahrum kalınan kar kaybı nedeniyle … 42 Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile dava açtıklarını, davacı tarafın edimlerini tam olarak zamanında yerine getirmiş olsa idi müvekkilinin yaptığı işte hiçbir gecikmenin yaşanmayacağını, … 42 Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında tarafların aynı olup, aynı sözleşmeye istinaden açılan dava bulunduğunu, her iki davanın birlikte görülmesinin konunun aydınlanması bakımından uygun olacağını bildirerek; bu dosyanın … 42 Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… 50. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama sonucunda aralarındaki hukuki ve fiili irtibat sebebiyle dosyanın … 42 Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmekte olan … Esas sayılı dosya ile birleştirilmesine 25/06/2013 tarihinde karar verilmiştir.
… 42. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile yargılama devam ederken, … 42. Asliye Ticaret Mahkemesinin kapatılması ile beraber dosya … 5. Asliye Ticaret mahkemesine devredilmiş, yargılamaya … 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası üzerinden devam olunmuştur.
… 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında asıl davada davacı … tarafından davalı …Ş. (eski ünvanı : … San. A.Ş.) aleyhine 30/07/2012 tarihli eser sözleşmesi kapsamında tüm yükümlülükler yerine geldiği halde… A.Ş.’nin (eski ünvanı : … A.Ş.) yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesinden dolayı alacak davası açıldığı, bu dosya ile birleştirilen … 18. ATM’nin … Esas sayılı davasında da davacı … tarafından davalı …Ş. (eski ünvanı : … A.Ş.) aleyhine İnanlar’ın sözleşme kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmemesinden alacak ve mahrum kalınan kar kaybına ilişkin dava açıldığı, asıl dava ile birleşen … 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin ve … 50. Asliye Ticaret Mahkemesinin dosyalarının yargılamalarının birlikte yürütüldüğü, 25/06/2013 tarihli oturumda birleşen … 50. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında davacı olan … A.Ş. (eski ünvanı : … A.Ş.) tarafından dava takip edilmediğinden HMK 150 maddesi uyarınca birleşen dosyanın yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına, dosyanın yasal süresi içerisinde yenilenmesi durumunda bu dosyadan tefriki ile ayrı bir esasa kaydedilerek yeni esas üzerinden yargılamaya devam olunmasına, dosyanın yasal süre içerisinde yenilenmemesi durumunda bu dosya üzerinden ek karar yazılarak açılmamış sayılmasına karar verildiği, davacının davasını 28/02/2019 havale tarihli dilekçesi ile dosyanın yenilenmesini talep ettiği, yenileme talebinin kabulü ile tefrik edilen dosya ele alınarak mahkememizin 2019/116 Esas sayılı sırasına kaydedilerek bu esas üzerinden yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizin asıl dava olan 2014/371 Esas sayılı dosyamız üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, ibraz edilen 26/06/2015 tarihli raporda: taraflar arasında akdedilen 30/07/2012 tarihli eser sözleşmesinde işin bitim süresinin 112 takvim günü ve bitiş tarihinin 19/11/2012 olarak belirlendiği, 10/12/2012 tarihinde dava konusu mahalde yapılan tespit sonucu hazırlanan 11/01/2013 tarihli bilirkişi raporunda 10/12/2012 tarihi itibariyle davacının işi tamamlamadığının tespit edildiği, 30/11/2012 tarihi itibariyle de işi tamamlanmaması sebebiyle davalı firma tarafından sözleşmenin feshedildiği, davacının sözleşmede belirlenen kesin vade içerisinde en geç 19/11/2012 tarihi itibariyle işi bitirip iş sahibine teslim etmesi gerekirken verilen süre içerisinde işi bitiremediği, işin zamanında bitirilmemesinin iş sahibinden kaynaklanan gecikmelerden ortaya çıktığı ileri sürülmüş ise de; davacı tarafından davalıya gönderilen ihtarnamelerde kendisine ilave süre verilmesi talebi bulunmadığı gibi davalı iş sahibinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle sözleşmeyi fesih yetkisini de kullanmadığı, 30/11/2012 tarihi itibariyle dahi işi bitme noktasına getiremediği, sözleşme ile iş bedelinin 800.899,53 +KDV olarak belirlendiği, davalının toplamda en fazla 494.640,42 TL’lik iş yaptığının tespit raporu ile anlaşıldığını, yaklaşık işin %60’lık kısmının tamamlanabildiği, iş sahibinin sözleşmeyi haklı bir şekilde sona erdirmiş olduğu, davacının iş sahibinin yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesinden ve arızalardan dolayı maliyet farkı talep etmesinin mümkün olmadığı, iddia edilen gecikmelerin yaşandığının hukuken geçerli delillerle ispat edilemediği gibi gecikmelere rağmen teslim tarihi itibariyle işi belirli bir noktaya getirmiş bulunsa veya iş sahibinden bu hususları gerekçe göstererek ilave süre talep etmiş olsa veya özellikle de iddia ettiği süre içerisinde işi tamamlayabilecek durumda bulunduğunu hukuken geçerli deliller aracılığı ile ortaya koyamadığı,bu durumda maliyet farklarını talep etmesinin mümkün olmadığı, asıl dava yönünden işin gecikmesi dolayısıyla davacının herhangi bir alacağının bulunmadığı, birleşen İstanbul Kapatılan 50 ATM dosyası kapsamında iş sahibinin yarım bırakılan işi başkasına tamamlatma ve bu sebeple ortaya çıkan ek maliyet tutarını yükleniciden talep etme hak ve yetkisine sahip olduğu, ancak bunun için ek maliyet farkının ortaya çıktığı hususunun hukuken kabul edilebilir deliller aracılığı ile ispat etmesi gerektiği, ek maliyet farkının söz konusu işin yüklenici tarafından yapılsaydı ona ödenmesi gerekecek miktar ile işin fiilen başkasına yaptırılması neticesinde başka müteahhite ödenmiş meblağ arasında fark çıkması ihtimalinin de gündeme geleceği, iş sahibinin hatalı yapılan işlerin düzeltilmesi için başkalarına ödediği meblağ tamamını talep edebileceği, Birleşen … 18 ATM dosyasında teminat amacıyla çekin muhattaba verildiğini, çekin kambiyo senedi vasfına sahip olmadığı, ve teminat vasfı ortadan kalkmayan çekin tek başına icra takibine konu edilmesinin de mümkün olmadığı, davacı yükleniciye iade edilmesinde iş sahibi açısından herhangi bir sakıncanın bulunmadığı bildirilmiştir.
Davacı ve davalı vekillerinin bilirkişi raporuna yapmış oldukları itirazların değerlendirilmesi, birleşen 18 ATM nin … E. Sayılı dosyasındaki taleplerin kök raporda incelenmediği, bu taleplerin değerlendirilmesi ve birleşen 50 ATM’nin dosyasında davacı alacağı olarak belirlenen rakama nasıl ulaşıldığının açık olmadığı, hangi alacak kaleminin neden kabul, neden reddedildiğinin açıklanmadığı anlaşıldığından dosya içerisindeki emailler , tanık beyanları ve dosyaya sunulan fatularda değerlendirilmek suretiyle bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, ibraz edilen 22/02/2017 tarihli ek raporda; asıl davada; sözleşme iş sahibi tarafından haklı nedenle feshedildiğinden maliyet farkı bedelinin talep edilemeyeceği, birleşen … 18 ATM’nin … E.sayılı dosyasında yüklenici…’ün ve iş sahibi …’ın ticari kayıtlarında yapılan inceleme sonucunda 4 nolu hakedişten sonra yapılan imalatların tespit raporu esas alınarak 118.508,12 TL KDV hariç tutar olarak değerlendirildiği, davacının kayıtlarında KDV dahil 139.038,08 TL’lik tutarda fatura edildiği, bu faturanın davalı kayıtlarında da yer aldığı, sözleşme yüklenici …’ün kendi kusuru ile sona erdirilmiş olsa dahi sona erme tarihine kadar yapmış olduğu işlerin bedelini iş sahibi …’dan talep edilebileceği, fesih anına kadar gerçekleştirilen imalatlarla ilgili bir alacak söz konusu ise onun talep edilmesinin mümkün olduğu, dosya yapılan incelemeler sonucunda davacı yüklenici …’ün 4 numaralı hakedişin düzenlenmesinden sonra ve sözleşmenin feshedilmesinden önceki zaman dilimi içerisinde bir takım imalatlar gerçekleştirdiği, bu imalatlara ilişkin fatura düzenleyerek davalı … İnşaat’a gönderdiği, iş sahibinin de bu faturaları kayıtlarına alarak herhangi bir şekilde itiraz etmediği, 4.hakedişten sonra sözleşmenin fesih tarihine kadar davacı tarafından yapılan iş bedelinin 279.421,38 TL olduğu, buna ilişkin düzenlenen faturanın dava ve davalı kayıtlarında yer aldığı, davalı kayıtlarında davacıya tanzim edilen 626.472,91 TL tutarındaki fatura alacağından bu miktarın düşüldüğü, davacının 279.421,38 TL’nin isteyebileceği, davalı iş sahibinin beyanları doğrultusunda 80.000,00 TL’lik teminat çekinin …’e iade edildiği tespit edildiğinden bu talebin konusuz kaldığı, birleşen … Kapatılan 50 ATM’nin dosyasında iş sahibi talepleri ile ilgili olarak davacı yüklenicinin temerrüdü sebebiyle sözleşme ilişkisi sona erdirilmiş olduğundan sözleşme ayakta ve geçerliymiş gibi sözleşmenin ayakta kalması ihtimalinde talep edilebilecek meblağların ödenmesini talep etme hak ve yetkisini iş sahibinin sahip olmadığı, sona erdirilen sözleşmede gerek vinç ve gerekse hidrolik beton dağıtıcısı kiralarının müteahhit tarafından karşılanmasının kararlaştırıldığı, söz konusu masrafların sözleşme bedeli kapsamında kaldığı, iş sahibinin eksik kalan işleri yaptırırken kararlaştırılacağı bedeli bu durumu dikkate alarak belirlemesi gerektiği, bu tutarların imalat bedeli içerisinde yeni müteahhit tarafından karşılanmasını sağlamak zorunda olduğu, iş sahibi …’ın talep edebileceği alacak miktarının 203.251,75 TL olduğu bildirilmiştir.
Davacı ve davalının rapora yapmış oldukları itirazları değerlendirilmesi davalı karşı davacının çekin teminat çeki olmadığını, avans ödemelerine karşı alındığı ve cari hesaptan düştüğünü bildirdiği görüldüğünden tarafların 2013 ve 2014 yılı ticari defter ve kayıtları da incelenmek sureti ile bilirkişi incelemesi yapılmasına , Çekin avans ödemesi karşılığı olarak alınıp alınmadığı, icradan yapılan bu tahsilatın taraf kayıtlarında ne şekilde yer aldığının tespiti açısından sadece mali müşavir …’den ek rapor alınmasına karar verilmiş, ibraz edilen 19/09/2018 tarihli ek raporda; dava konusu edilen çekin teminat çeki olarak iş sahibi davalı … şirketine verildiğinin taraflarca kabul edildiği, çekle ilgili tarafların 2012 tarihli kayıtlarında herhangi bir giriş çıkış , ödeme hususunun yer almadığı, davacının 2013 yılı kayıtlarında çek bedelinin icra dairesine yatırılması açıklaması ile davalıya borç kaydedildiği, 10/10/2013 tarihinde ve 11/10/2013 tarinde 50.000 +30.000 TL’lik davalıyı alacaklandırıcı kayıt ile icra dairesinden iade edilen çek bedeli açıklaması ile yıl sonundaki bakiyenin 31/12/2013 tarihi itibariyle 01/01/2013 tarihli bakiye ile aynı şekilde 279.421,38 TL olarak hesaplandığı, söz konusu çekin davacı kayıtlarında borç alacak kaydı neticesinde taraflar arasındaki hesaplamayı değiştirecek mahiyette yer almadığı, bu sebeple önceki raporlarından iade edilmiş olarak değerlendirildiği, itirazlar kapsamında bu kaydın yüklenici davalı … tarafından 2013 yılında takibe konu edilmesi sebebiyle kayıtlara alındığı,davacının söz konusu çeki icra mahkemesinin kararının bozulması neticesinde 2014 yılında davalının da beyan ettiği şekilde ödemek durumunda kaldığı, iade edilmeyen çekin davalı … tarafından 2014 yılında tahsil edildiği, tahsil edilen miktarın davacının alacağına dahil edilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Taraflar arasında 30/07/2012 tarihli eser sözleşmesi akdedilmiş, davacı iş sahibi …’ın … projesi kapsamındaki kaba inşaat işlerinin yapımını yükümlenmiştir. Sözleşmenin 3.1 maddesinde işin süresinin 112 takvim günü, iş bitim tarihinin 19/11/2012 işin bitim tarihinin kesin olduğu, yüklenicinin işin bitim tarihinden en az işin süresi kadar önce iş sahasına giderek iş yerini teslim almak ve işyeri teslim belgesini imzalamak zorunda olduğu, süresinde işyerinin teslim alınmaması, işyeri teslim belgesinin imzalanmamasının tüm sorumluluğunun yükleniciye ait olduğu, sürenin hesaplanmasında işin bitim tarihi ve bitim tarihinden öne doğru işin yapımı için sözleşmede kararlaştırılan sürenin esas alınacağı, yüklenicinin sözleşme kapsamındaki işleri iş programına uygun olarak belirtilen tarihe kadar kusursuz ve noksansız şekilde tamamlayarak iş sahibine teslim etmek zorunda olduğu, 3.5 maddesinde sürenin uzatılmasını icap ettiren hadiselerin vukuu tarihinden itibaren en geç 5 gün içinde iş sahibine müracaat ederek bu hadiselerin tahsilat ve neticelerini iş süresinin ne kadar uzatılmasının icap ettiğinin yazı ile bildirilmesinin şart olduğu, iş sahibinin yüklenici tarafından yazılı süre uzatım talebinin kabul etmeme hakkının saklı olduğu, bu durumda yüklenicinin iş bu sözleşme hükümleri çerçevesinde süresinde yükümlülüklerini yerine getirmek ile mükellef olduğu, sözleşmenin 4.1 maddesinde; iş bedelinin 800.991,53 TL +KDV olduğu, 4.7 maddesinde sözleşme konusu işin yapımında kullanılacak vincin teminin, masraflarının ve vinç operatörü masraflarının yükleniciye ait olduğu, kaba inşaat imalat süresi boyunca yüklenici firmanın kule vincini diğer firmalarla paylaşarak kullanacağı, 15.1 maddesinde; sözleşme konusu iş ile ilgili bilumum malzeme, alet , edavat, adavınlık, makine, yardımcı malzemenin yüklenici tarafından temin edileceği, sözleşmenin eki olan genel idari şartnamenin 1.7 maddesinde; çalışan bütün cihazların sorumluluğunun teslim edene kadar yüklenciye ait olduğu, 5.2 maddesinde; yüklenicinin trafodan itibaren kendi kısmına ait tesisatta gerekli her türlü emniyet ve koruma tedbirini almakla yükümlü olduğu, bu tesisatın sorumluluğunun kendisine ait olduğu düzenleme konusu yapılmıştır.
… 3.Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası getirtilmiş yapılan incelemesinde; davacı … Şti tarafından tespit tarihine kadar yapılan işlerin bedelinin ne olduğunun hesaplanmasının istendiği, 30/01/2013 tarihli bilirkişi tespit raporunda A,B ve C bloktan oluşan halen kaba inşaatı devam etmekte olan gayrimenkul ile ilgili olarak taraflar arasında sözleşme yapıldığı, sözleşme gereği dosyasında bulunan 4 nolu hakedişten sonra tespiti yapılan işlerin sözleşme fiyatları ile toplam bedelinin 118.508, 12 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
… 3.sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası getirtilmiş, yapılan incelemesinde; davalı … San A.Ş açısından yapılan işlerdeki eksik işlerin tespiti istenmiş, ibraz edilen 11/01/2013 tarihli bilirkişi tespit raporunda; binanın 2.bodrum kat, bodrum kat ve zemin katın betonarmesinin tamamlandığı, tamamlandığı, Yine 17 normal kat olarak yükselecek yapının +25,30 kotundaki 7. Normal kat tabiiye betonun dökülmüş olduğu,1.normal katta binanın doğu ve güney yönlerindeki (2605×815)+(970×29,15) ölçülerindeki konut inşaatı alanı ile 2.normal kat seviyesinde binanın güney cephesindeki (900×1255) ölçülerindeki konut inşaat alanlarının yapılı olmadığı, Binanın +5,00 kotu seviyesinde ve doğu cephesindeki betonarme parapet duvarın yapılmadığı,… vinçin kurulu olduğu C-D,3′-4′ aksları arası tabiiye betonunun temelden itibaren 3 tabliyede (-3,50;+0,00;+5,00 kotlarında) dökülmemiş olduğu,Ayrıca yapının muhtelif bölümlerinde beton dökümü esnasında yeterli vibratör kullanamamasından kaynaklanan çeşitli hataların gözlemlenmiş olduğu,İnşaat mahalline tespit için 16.12.2012 günü ikinci kez gidildiğinde, zemin kat market kısmındaki kalıp iskelelerinin sökülmekte olduğu bildirilmiştir.
Her iki tespit raporunda da tespit tarihi itibariyle yüklenici tarafından işin tamamlanmadığı belirlenmiştir. Taraflar arasında akdedilen 30/07/2012 tarihli sözleşmede işin bitiş tarihi kesin vadeye bağlanmış olup 19/11/2012 tarihi iş bitiş tarihi olarak belirlenmiştir. 11/01/2013 tarihli davacı yüklenicinin yaptırmış olduğu, bilirkişi tespit raporuna göre davacının işi 10/12/2012 tarihi itibariyle tamamlamadığı anlaşılmıştır. Davalı firma … 25.Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile işin bitim tarihi olan 19/11/2012 tarihine kadar yetişmesinin mümkün görünmediğini, işin süresinde tamamlanması için gerekli araç ve ekipmanların 3 gün içinde sahaya getirtilmesi, işçi ücretlerinin ödenmesinde hassasiyet gösterilmesini davacı yükleniciye ihtar etmiştir. Davacı yüklenici … 22 Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ekipman ve malzemelerin inşaat sahasında olduğunu, müvekkili firmaya tam zamanında ödeme yapıldığı iddiasının gerçek dışı olduğunun bir seferliğine kalfaya ödemesi için verilen paranın işçilere ödeme yapılmaması nedeniyle işçilerin paralarını alamadığını sözleşmeye göre Temmuz ve Ağustos aylarının hak edişlerinde eksik ödeme olduğunu, beton temininden gecikmenin 20 gün, demir tedariki nedeniyle 10 gün , pazar günleri normal izin alınması gerekirken alınmaması nedeniyle 4-5 gün, elektrik enerjisinin temin edilmemesi nedeniyle 8 günlük aksamaya davalı işverenin sebebiyet verdiğini bildirmiş, … 20 Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile gecikmelerden kaynaklanan maliyet artışından dolayı 126.296,04 TL’nin 3 gün içinde ödenmesini talep etmiştir.
… 25 Noterliğinin … tarih … numaralı ihtarnamesi ile davalı işveren işin yapım süresinin sonuna gelindiği halde işin bitirilmemesi, verilecek ilave sürede de işin bitirilmesinin imkansız olması sebebiyle sözleşmeyi feshettiğini, davacı yükleniciye ihtar etmiştir.
Taraflar arasında akdedilen eser sözleşmesinde işin bitirilme tarihi 19/11/2012 tarihi olarak belirlenmesine rağmen iş bitirilip sahibine teslim edilmemiş iş sahibi … İnşaat A.Ş. tarafından 02/10/2012 tarihli ihtarname ile yüklenici uyarılmış ve işin zamanında bitirilmesi için gerekli tedbirlerin alınması ihtar edilmiş olmasına rağmen davacı yüklenici ifayı zamanında gerçekleştirememiştir. Davacı yüklenici tarafından işin devamı esnasında iş sahibinden kaynaklanan sebeplerle gecikmeler ortaya çıktığı iddia edilmiş ise de; davacı yüklenici tarafından davalıya gönderilen ihtarnamelerde bu iddia ileri sürülmemiş, kendisine ilave süre verilmesi talebinde bulunulmamıştır. Dosya içerisine delil olarak sunulan 04/10/2012 tarihli E-mail işveren … İnşaatın 02/10/2012 tarihli işin süresinde bitirilmesi talebine yönelik ihtarnamesinden sonra davacı tarafından davalı şirkete gönderilmiş olup, işin hava muhalefetleri haricinde hazırlanan iş programına göre işin 15 Şubat tarihi itibariyle bitirilebileceği bildirilmiş, davalı tarafından çekilen 05/10/2012 tarihli ihtarnamede; işin bitirilmesi için davacıdan herhangi bir ek süre talebinde bulunulmamıştır. Sözleşmenin 3.5.maddesinde sürenin uzatılmasını icap ettiren hadiselerin vukuunda yüklenicinin bu hadiselerin vukuu tarihinden itibaren 5 iş günü içinde iş sahibine müracaat ederek bu hadiselerin neticelerini iş süresinin ne kadar uzatılmasını yazı ile bildirmesinin şart olduğu, iş sahibinin yüklenici tarafından yapılan yazılı süre uzatım talebinin kabul etmeme hakkının saklı olduğu, bu durumda yüklenicinin iş bu sözleşme hükümleri çerçevesinde süresinde yükümlülüklerini yerine getirmekle mükellef olduğu düzenleme konusu yapılmış olduğundan davalının sözleşmenin uzatılması isteğinin kabul etmeme hakkının davacıda olduğu, sözleşmenin feshedildiği 30/11/2012 tarihi itibariyle dahi işin bitme noktasına getirilemediği, davalının 800.899,53 + KDV tutarındaki iş bedelinden ancak 494.640,42 TL’lik kısmına tekabül eden işi yaptığı, sözleşmenin teslim süresi üzerinden 11 gün geçtikten sonra yapılan tespite göre işin yaklaşık %60’ının tamamlanabildiği, bu durumda yüklenicinin imalat borcunu zamanında ifa etmediği, temerrüde düştüğü, gecikmenin iş sahibinden kaynaklandığı yönündeki iddiasının doğruluğunu ispatlayacak herhangi bir delilin sunulmadığı, sözleşmenin iş sahibi davacı tarafından haklı nedenle feshedildiği anlaşıldığından davalının asıl davada gecikmelerden ve arızalardan kaynaklanan maliyet farkı bedelini talep edemeyeceği sonucuna varılarak 2014/371 Esas, 2019/36 sayılı 24/01/2019 tarihli karar ile asıl davanın reddine karar verilmiştir.
Birleşen … 18 ATM’nin … Esas sayılı dosyasında yüklenici … İnşaat nakit teminat kesintisi olarak müvekkilinde kesilmiş bulunan 40.140,62 TL alacak ile teminat olmak üzere davalıya verilen 80.000 TL lik çekin iadesini, 4 nolu hak edişten sonra yapılan imalatların bedelini, davalının kusuru ve temerrüdü nedeniyle sözleşme feshedilmiş olduğundan müvekkilinin uğradığı zararların tahsilini talep etmiştir.
Tarafların ticari defter ve kayıtlarında yapılan inceleme sonucunda 4 nolu hak edişten sonra yapılan imalat bedelinin davacı tarafından 118.508,12 TL KDV hariç tutar olarak değerlendirildiği, davacının kayıtlarında KDV dahil bu bedelin 139.038,08 TL olarak yer aldığı, davacının düzenlemiş olduğu bu faturanın davalı iş veren İnanlar İnşaatın ticari defterinde de 139.038,08 TL olarak kayıtlı olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme bu dosya davacısı yüklenici … İnşaat kusuru sebebiyle haklı nedenle feshedildiğinden davacı tarafından haklı nedenle feshedilen sözleşmeden kaynaklı uğranılan zararlar açısından herhangi bir talepte bulunamayacağından davacının sözleşmenin feshi dolayısıyla uğradığı zararlara yönelik talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı … inşaatın sözleşmenin sona erme tarihine kadar yapmış olduğu işlerin bedelini iş sahibinden talep edebilir. Davacının 4 numaralı hak edişin düzenlenmesinden sonra sözleşmenin feshedilmesine kadar gerçekleştirmiş olduğu imalatlara ilişkin 139.038,08 TL’lik fatura düzenlediği, bu faturanın iş sahibi davalı tarafından kayıtlarına ticari defterlerine kaydedildiği, fatura bedeline herhangi bir itirazın da olmadığı , bu miktar yönünden taraf kayıtları arasında herhangi bir ihtilafın bulunmadığı, davacının kayıtlarında davalıdan 4 nolu hakedişten sonraki işlerin fatura edilmesinden kaynaklı 279.421,38 TL tutarında alacağın mevcut olduğunu, bu alacağın davalı … kayıtlarında da yer aldığı, ancak … tarafından davacıya tanzim edilen 626.472,91 TL tutarındaki faturanın 279.421,38 TL’lik davacı alacağından düşülmesinden sonra davalı …’ın kendi kayıtlarında 347.051,53 TL alacaklı gözüktüğü, bu durumda davacının 4.hak edişten sonra fesih tarihine kadar yaptığı imalatlara ilişkin bedelin hem davacının hem davalının kayıtlarında 279.421,38 TL olarak yer aldığı, davacının bu bedeli davalıdan talep edebileceği bu bedel yönünden davacının davalıyı dava tarihinden itibaren temerrüde düşürmediği, dava tarihi itibariyle faiz talep edebileceği, davacının bu talebine yönelik belirsiz alacak davası açtığı, 20/11/2018 tarihli dilekçesi ile talebini 416.127,53 TL’ye yükselttiği, davalı tarafından zamanaşımı itirazında bulunulmuş ise de; davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı, alacağın belirlenebilir olduğu durumda talebin arttırılabileceği anlaşıldığından davacının zamanaşımı itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı …’ın davalı …Ş.’ye sözleşme kapsamında 80.000,00 TL’lik teminat çeki verdiği, tarafların kabulünde olup, davacı 80.000 TL’lik teminat çekinin iade edilmediğini, davalı tarafından icra takibine konu edildiğini, çek bedelinin icra dosyasına 136.706,00 TL olarak yatırıldığını, bu bedelin iadesini talep etmiş, davalı da 80.000 TL’lik teminat çekinin davacıya iade edildiğini savunmuştur.
Davalı tarafından çekin iade edildiğine yönelik olarak sunulan 10/08/2012 tarihli davacı tarafından imzalanarak davalı iş veren … İnşaat’a gönderilen yazı içeriğinde 30/07/2012 tarihinde imzalanan yapım sözleşmesine istinaden İnanlar İnşaat’a verilmiş olan …bank … Şubesine 318018 numaralı 80.000 TL’lik teminat çekinin 60 gün içerisinde aynı tutarda 80.000 TL tutarında banka teminat mektubu ile değiştirileceğinin bildirildiği, bu belgede 80.000 TL tutarındaki teminat çekinin davacıya iade edildiğine yönelik davalının beyanını ve imzasını taşıyan herhangi bir ibarenin olmadığı görülmüştür. 80.000 TL’lik çekin ticari defterlerde ne şekilde kaydedildiği yolunda yaptırılan ek inceleme sonucunda ibraz edilen raporda: davacının 2012 yılı kayıtlarında 31/12/2012 yıl sonu itibariyle 279.421,38 TL davalıdan alacaklı gözüktüğü, davalının kendi kayıtlarında 01/01/2013 tarihi itibariyle davacıya 379.421,38 TL borçlu gözüktüğü, 26/02/2013 tarihli çek bedelinin icra dairesine yatırılması açıklaması ile davalıya borç kaydedildiği, daha sonra 10/10/2013 tarihinde ve 11/10/2013 tarihinde 50.000+ 30000 TL’lik davalıyı alacaklandırıcı icra dairesinde iade edilen çek bedeli açıklaması ile yıl sonundaki bakiyenin 31/12/2013 tarihi itibariyle 01/01/2013 tarihli bakiye ile aynı şekilde 279.421,38 TL olarak hesabın 2014 yılına devrettiği, söz konusu çekin davacı kayıtlarında borç alacak kaydı neticesinde taraflar arasındaki hesaplamayı değiştirecek mahiyette yer almadığı, bu nedenle iade edilmiş olarak değerlendirildiği, ancak davalı tarafından 2013 yılında takibe konu edilmesi sebebiyle kayıtlara alındığı, davacının söz konusu çeki icra takibine konu edilmesi sebebiyle 2014 yılında ödemek durumunda kaldığı, iade edilmeyen çekin davalı tarafından 2014 yılında tahsil edildiği tespit edildiğinden davalının teminat çekini davacıya iade etmediği, çek bedelinin davacı tarafından icra dosyasına 11/03/2014 tarihinde 117.100,00 TL, 15/09/2014 tarihinde 19.606,15 TL olarak ödendiği, davacının bu bedeli talep edebileceği fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 80.000 TL bedelli çekin iadesini talep ettiği, yargılama sırasında çek bedelinin ödendiği, davalının davacının ödediği bedelin istirdadın talep edebileceği, davalının zamanaşımı savunmasının yerinde olmadığı gerekçesi ile mahkememizin … Esas sayılı asıl davası ile birleşen … 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında 2019/36 sayılı 24/01/2019 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne teminat çeki bedeli olan 136.706,00 TL’nin 117.100 TL’sine 11/03/2014, 19.606,15 TL’sine 15/09/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Asıl dava ile birleşen … 50. ATM’nin … Esas sayılı dosyasında (tefrik ile mahkememizin … Esas sayılı dosyası) davacı …Ş., davalı şirketin kaba inşaat işlerini yüklenici olarak yüklendiğini, iş süresinin sözleşmeye göre 112 gün olduğunu, bitim tarihinin 19/11/2012 olmasına rağmen işlerin bitirilmediğini, sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini, sözleşmenin feshi sebebiyle uğramış oldukları zararların tahsilini talep etmiştir.
İşin bitirilme tarihi 19/11/2012 tarihi olarak belirlenmesine rağmen iş bitirilip sahibine teslim edilmemiş iş sahibi … İnşaat A.Ş. tarafından 02/10/2012 tarihli ihtarname ile yüklenici uyarılmış ve işin zamanında bitirilmesi için gerekli tedbirlerin alınması ihtar edilmiş olmasına rağmen davacı yüklenici ifayı zamanında gerçekleştirememiştir. Davacı tarafından işin zamanında bitirilmemesi sebebiyle sözleşme haklı nedenle feshedilmiş olduğundan, davacı talepleri ile ilgili olarak davalı yüklenicinin temerrüdü sebebiyle sözleşme ilişkisi sona erdirilmiş olduğundan sözleşme ayakta ve geçerliymiş gibi sözleşmenin ayakta kalması ihtimalinde talep edilebilecek meblağların ödenmesini talep etme hak ve yetkisine iş sahibinin sahip olmadığı, sona erdirilen sözleşmede gerek vinç ve gerekse hidrolik beton dağıtıcısı kiralarının müteahhit tarafından karşılanmasının kararlaştırıldığı, söz konusu masrafların sözleşme bedeli kapsamında kaldığı, iş sahibinin eksik kalan işleri yaptırırken kararlaştırılacağı bedeli bu durumu dikkate alarak belirlemesi gerektiği, kural olarak iş sahibi, yarım bırakılan işi başkasına tamamlatma ve bu sebeple ortaya çıkan ek maliyet farkını yükleniciden talep etme hak ve yetkisine sahiptir. Ancak bunun için ek maliyet farkının ortaya çıktığı hususunun hukuken kabul edilebilir deliller aracılığı ile ispat edilmesi gerektiği, ek maliyet farkı, söz konusu iş yüklenici tarafından yapılsaydı ona ödenmesi gerekecek miktar ile, işin fiilen başkasına yaptırılması neticesinde başka müteahhide ödenmiş meblağ arasında fark çıkması ihtimalinde gündeme geleceği, temerrüt sebebiyle sözleşmeyi sonlandırmış bulunan iş sahibinin “gecikme cezası” olarak kararlaştırılan meblağın ödenmesini talep edemeyeceğidir. Zira sözleşmede “gecikme cezası” olarak kararlaştırılan meblağın aslında “ifaya eklenen cezai şart” niteliği taşıdığı ve talep edilebilmesi için sözleşmenin ortadan kaldırılmamış olması gerekir. Sözleşme temerrüt sebebiyle sonlandırılmış olduğu ve bu nitelikteki cezai şart da asıl sözleşmeye bağlı bir fer’i hak niteliği taşıdığı için, söz konusu gecikme cezasının talep edilmesi mümkün olamadığı, iş sahibi, hatalı yapılan işlerin düzeltilmesi için başkalarına ödediği meblağın tamamını talep edebileceği, bu miktarın 203.251,73 TL olduğu hüküm vermeye elverişli denetime açık bilirkişi kök ve ek raporu ile anlaşıldığından, 203.251,73 TL’nin davacı tarafından çekilen 17/01/2013 tarihli ihtarnamede verilen 3 günlük sürenin dolması ile temerrüte düştüğü 20/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, 203.251,73 TL’nin 20/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 13.884,12 TL nispi karar ve ilam harcının başlangıçta yatırılan 5.806,85 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 8.077,27 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 5.806,85 TL harç ile, yine davacı tarafından yapılan 512,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısma tekabül eden 306,02 TL sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 18.145,06 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince davanın reddedilen edilen kısmı üzerinden hesaplanan 13.691,92 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 11/07/2019

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

HARÇ BEYANI
13.884,12 TL K.H.
5.806,85 TL P.H.
8.077,27 TL B.İ.H.

DAVACI YARGILAMA GİDERİ
392,00 TL B.KİŞİ
120,00 TL POSTA
512,00 TL TOPLAM YARGILAMA GİDERİ