Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/828 Esas
KARAR NO : 2019/817

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/09/2018
KARAR TARİHİ : 18/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; genel yetki kuralları gereği İstanbul Mahkemeleri’nin yetkili olduğunu, taraflar arasında tüketici ilişkisi olmadığını, Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin görevli hale geldiğini, davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığını, davalı şirkete sigortalı … plakalı aracın 22.05.2018 tarihinde …’a ait … plakalı araca %100 kusurla çarparak hasarlanmasına sebebiyet verdiğini, davalının hasarın tamamından ve değer kaybından poliçe limitleri dahilinde sorumlu olduğunu, kazanın akabinde atanan eksper tarafından tamir bedelinin KDV dahil 3.492,80 TL tespit edildiğini, davalı şirket tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığını, KDV tutarının tamamından sorumlu olduğunu, davalının anlaşmalı ya da yetkili servisleri arasında yapılan anlaşmalara göre iskonto uygulamasının davacı sigortalıyı bağlamadığını, araçta değer kaybı oluştuğunu, hasarsız ve onarılmış hali ile tespit edilen rayiç değeri arasındaki farkın tespitinin yapılması gerektiğini, ilgili Yargıtay ilamlarına atıflar yapıldığını, değer kaybının ZMM poliçesi kapsamında olduğunu, eksper için 250,00 TL ödendiği ve makul giderlerin faydasız kalmış olsalar dahi sigortacı tarafından ödenmesi gerektiğini, davalı … şirketine 19.07.2018 tarihinde başvuru yapıldığını, herhangi bir ödeme yapılmadığını, 29.07.2018 tarihinde temerrüde düştüğünü, …’ın davalı … şirketinden alacağını müvekkili şirkete alacağın temliki yoluyla devrettiği diğer hususlarla birlikte belirtilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 200,00 TL hasar bedeli ile 50,00 TL değer kaybı bedeli ile 250,00 TL ekspertiz ücretinin poliçe limitleri dahilinde 29.07.2018 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı temlik alana 31.07.2018 tarihinde 2.304,95 TL değer kaybı tazminatı ile dava dışı temlik edene 12.09.2018 tarihinde 1.900,00 TL araç hasarı ödemesi yapıldığını, sigortacının sigortalısının kusur onarına isabet eden zarardan poliçe limiti dahilinde sorumlu olduğunu, değişen parçalardan dolayı oluşan kıymet kazanma ve hasarlı parçaların hurda değerinin tazminattan düşülmesi gerektiğini, aracın rayiç değeri ile sovtaj değerinin tespit edilmesini, hasar miktarı ile karşılaştırılarak hangi tutar düşük ise onun esas alınması gerektiğini, müvekkili şirketin ancak dava tarihinden yasal faiz ile sorumlu tutulabileceğini savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla Makina Mühendisi …’e tevdii edilen dosyaya 28/05/2019 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle;
KUSUR YÖNÜNDEN İNCELEME ve DEĞERLENDİRME:
Dosya münderecatında bulunan belgelerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda; 22.05.2018 tarihinde meydana gelen trafik kazasında eksper tarafından 04.06.2018 tarihinde yapılan ihbar sonucu SBM’de … kaza ihbar numarası ile kaydı gerçekleştirilerek 04.06.2018 tarihinde ilk kez işlem gören olayda; ilgili sigorta şirketlerinin mutabakata varamaması nedeniyle komisyon oybirliği ile 23.12.2016 tarihinde … plakalı çekici sürücüsü …’ün %100 oranında kusurlu olduğuna karar verildiği, tramer kusur incelemelerinde tramerde görev yapan sigorta eksperleri tarafından kaza senaryo kitapçığı esas alınmakta, kusur oranları %0, %50 ve %100 üzerinden izafe edilmekte, ara kusur oranları kullanılmamakta olup sigorta şirketleri tarafından itibar gösterilse de ceza ve hukuk yargılamalarında itibar görmediği, Hazine Müsteşarlığı’nın 2007/27 sayılı Genelgesi ile, 2918 sayılı KTK 81. maddesine işlerlik kazandırmak amacı ile yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında, taraflara anlaşma hakkı sağlayan bir yöntem oluşturulduğu, bu yönteme göre, 01.04.2008 tarihinden itibaren Trafik Kanunu’na uymak koşuluyla kazaya karışan kişiler aralarında anlaşarak “Trafik Kazası Tespit Tutanağı” yerine geçecek anlaşma tutanağını düzenleyebilecekleri, bu kapsamda herhangi bir yaralanma ve ölümle sonuçlanmayan olayla ilgili olarak kazaya karışan sürücüler arasında tanzim olunup imzaları ile tasdik altına alınan “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağı”’nda; … plaka numaralı çekicinin sürücüsü …’ün, “Ben sol şeritten ana yoldan gelirken sağ tarafımdan iki şeridin birleştiği yerde aracımın kör noktası olan yere aşırı yanaşma oldu, sol taraftan temas oldu, bilindiği gibi büyük aracın sağ tarafı kör noktasıdır” şeklinde, … plaka numaralı otomobilin sürücüsü …’ın, “Yol birleşiminin bitiminden sonra şerit ihlali yapmadan yolumda ilerlerken … plakalı araç benim kullandığım aracın arka sol çamurluğuna vurmuştur” şeklinde yazılı beyanda bulundukları, çizilen “Kroki”de, yol, hava, zemin, geometri, trafik işaret levhaları vb.. detaylar belirtilmediği için belli olmamakla birlikte dört şeritli yolun sağdan ikinci şeridinde bulunan otomobilin sol yan arka kesimleri ile solundaki çekicinin sağ yan ön kesimlerinin temas ettiklerinin resmedildiği, olay sonrasına ait fotoğraflamalardan vaktin gündüz, hava ve görüşün açık olduğu, otomobilin şeridinde nizami bulunduğu, çekicinin ise muhtemelen sağındaki şeride yönelmek istediği için otomobilin şeridine yakın mesafe yaklaşmış olduğunun görüldüğü, sürücülerin yeterli sürücü belgelerine haiz olduğu, alkol durumları bilinmemekle birlikte tutanakta birbirlerinden alkol şüphesi duyduklarına, şikâyetçi olduklarına dair herhangi bir iz, delil, beyan, dosya kapsamında da ölçüm sonucu dosyada mevcut değildir.
Olay anını gösteren araç içi-dışı kamera görüntüleri, dışarıdan görgü tanıklarının beyanlarının bulunmadığı, dolayısıyla olayda etkili olabilecek başkaca unsurların bilinmediği, gündüz vakti olay yerine çekici sürücüsü tarafından sağa düşük direksiyon sapma açılı doğrultu değiştirme manevrası ile gelindiği, istikametine göre sağında seyir halinde bulunan otomobilin aniden ve beklenmedik şekilde çıkması gibi bir durumun söz konusu olmadığı, sürücü …’ün çekicinin teknik özelliklerini de dikkate alarak uygun sapma açılı direksiyon manevrası ve zamanında fren tedbiri uygulayarak aradaki güvenli mesafeyi koruması ve olası kaza tehlikesini savuşturması mümkün iken dağınık dikkatle, dalgın, çevresini gereği gibi etkin şekilde kontrol etmeden seyir halinde olduğu, bilindiği üzere T.C.K. 22/2 maddesinde; “taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesi” şeklinde tanımlandığı, dikkatli, tedbirli ve kontrollü davranılması durumunda olayın önlenebilir nitelikte olduğu, sürücülerin bir bütün olarak trafik kurallarına uymalarının mecburi, kurallara uyan sürücülerin de kazaya sebep olma oranlarının oldukça düşük olduğu, değişen veya beliren şartlar karşısında gösterecekleri tavırların ve davranış şekillerinin diğer bir sürücü tarafından tahmin edilmesi güç olduğundan trafik kurallarının tümü bir bütünlük arz ettiği, özellikle trafik içinde diğer bir sürücünün yolun durumuna göre uygun zamanda ve biçimde olayları algılayıp, yorumlayarak tehlikeleri zamanında fark etmesi ve ona göre davranışını sergileyebilmesi için geliştirildiği, değişik kaza risk ve tehlikeleri bünyesinde barındıran karayolu trafiğinde kaza tehlikelerini öngörerek dikkatlerini yoğunlaştırmaları, müteyakkız olmaları, doğrultu değiştirmeden önce taşıt trafiğini gereği gibi kontrol etmeleri, uygun anı beklemeleri gerektiği, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından 09.11.1999 tarihli 23871 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Motorlu Araçların Dikiz Aynalarıyla İlgili Yönetmelik (71/127/AT); 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun değişik 29. maddesine dayanılarak hazırlanmış olup amacı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu araçların dikiz aynalarına AT Aksam Tip Onayı Belgesi ve bunların takılması ile ilgili AT Araç Tip Onayı Belgesi verilmesine ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemek olduğu, Yönetmelikte; Sınıf (I) tipi iç dikiz aynaları için görüş sahası, sürücünün, aracın boyuna düşey orta düzleminde merkezlenmiş ve sürücünün oküler noktalarının 60 m gerisinden ufuk çizgisine doğru yatay olarak genişleyen yolun en az 20 m genişliğindeki düz yatay kısmını görebileceği gibi, Sınıf (II ve III) ana dış dikiz aynalarında; yolun sağından sürülen araçlar için sol dış dikiz aynasında görüş sahası, sürücünün, aracın boyuna düşey orta düzlemine paralel olan ve solda en dış noktasından geçen düzlem ile sınırlanan ve sürücünün oküler noktalarının 10 m gerisinden yatay olarak ufka uzanan, yolun en az 2,50 m genişliğindeki düz yatay kısmını görebileceği gibi, yolun sağından sürülen araçlar için sağ dış dikiz aynasında görüş sahası, sürücünün, aracın boyuna düşey orta düzlemine paralel olan ve solda en dış noktasından geçen düzlem ile sınırlanan ve sürücünün oküler noktalarının 20 m gerisinden yatay olarak ufka uzanan, yolun en az 4 m genişliğindeki düz yatay kısmını görebileceği gibi olması (Mad. 5.1, 5.3), Geniş açılı dış dikiz aynalarının (Sınıf IV) görüş sahası, sürücünün, aracın boyuna düşey orta düzlemine paralel olan ve solda en dış noktasından (sağdan sürülen araçlar için) ya da sağda en dış noktasından (soldan sürülen araçlar için) geçen düzlem ile sınırlanan ve sürücünün oküler noktalarının en az 15 ila 25 m gerisine uzanan, yolun en az 3,5 m genişliğindeki düz yatay kısmını görebileceği gibi olması, ek olarak, yol, sürücüye, sürücünün oküler noktalarından geçen dik düzlemin 3 m arkasındaki noktadan 12,5 m’lik genişlikte görülebilir olması, Yakınlık dış dikiz aynasının (Sınıf V) görüş sahası, sürücünün, aşağıda belirtilen düşey düzlemlerle sınırlanmış, aracın yan tarafı boyunca yolun düz yatay kısmını görebileceği gibi olması gerektiği, araçların, esasları yönetmelikte belirtilen şekilde ve tarzda teknik şartlara uygun durumda bulundurulmasının zorunlu olduğu (K.T.K. Mad. 29,30), sürücü … yönetimindeki … plakalı çekicinin seri üretimi yapılan, tip onay sertifikalarına sahip, gerekli ve yeterli ulusal ve uluslararası standardizasyona ve donanıma haiz bir taşıt olduğu, olay sonrasına ait fotoğraflamalardan yan görüş aynaları bulunduğu, ayrıca kapı alt kesiminde camlı alan bulunabileceği, sağa şerit değiştirme manevrası nedeniyle esasen iki şeridi işgal ettiği, otomobilin kendi şeridi içerisinde düz konumda olduğu, dolayısıyla çekici sürücüsünün otomobilin üzerine doğru yönelen taşıt olduğu, otomobilin sol yan arka kesimlerindeki hasarın arka kapı kesimlerinden başlayarak arkaya doğru ilerlediği, temas sonrası da ilerlemeye devam edildiği, taşıtlarda bulunan iki yan ayna düzgün ayarlansa dahi bazı durumlarda kör noktalar kalabileceği gerçeğinden hareketle, görüşün kısmen engellendiği durumlarda başın çevrilerek çevrenin kontrol edilmesi, dikkatli, tedbirli ve kontrollü doğrultu değiştirilmesi, girilecek şeritte seyir halinde olan araçların geçişlerine izin verilmesi, aradaki emniyet mesafesinin korunması, trafik can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürülmemesi gerektiği, araç sürücülerinin trafik kazalarında; doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma hallerinde asli kusurlu sayıldıkları (K.T.K. Mad. 84/f), hadisenin meydana geliş şekline göre; çekici sürücü …’ün sağa doğrultu değiştirme manevrası sırasında yolu gereği gibi etkin şekilde kontrol etmemesi, tehlikeleri ve taşıtının boyutlarını ön görmemesi, sağ yan ön tarafında aynı istikamette seyir halinde olan otomobili dikkate almayarak üzerine doğru yönelerek çarpması etkilidir.
Karayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlamak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemler 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu (K.T.K.) ve alınacak tedbirler ile ilgili olarak, gerekli görülen ve bunların uygulanmasına ait esas ve usulleri belirleyen Karayolları Trafik Yönetmeliği (K.T.Y.) ile belirlenmiştir. Buna göre sürücülerin, şerit değiştirmeden önce gireceği şeritte sürülen araçların emniyetle geçişini beklemek, işaret vermeden trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmemek (K.T.K. Mad. 46/b,c), trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen kural, yasak ve zorunluluk veya yükümlülüklere uymak (K.T.K. Mad. 47/d) zorunda olduğu, işaret vermeden şerit değiştirmeleri, taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmalarının yasak olduğu (K.T.K. Mad. 56/a, 67/a), işaret verilmeden önce, iç ve dış aynalardan ve gerekli hallerde sürücünün başını çevirip bakması suretiyle ön, arka ve yanlarda trafik durumunun kontrol edileceği (K.T.Y. Mad. 137/a), araç sürücüleri trafik kazalarında; doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapma hallerinde asli kusurlu sayıldığı (K.T.K. Mad. 84/f), olayda aksine davranarak sevk ve idaresindeki … plaka sayılı çekici ile yoğun trafikte seyir halinde iken sağına yönelmeden önce tehlikeleri öngörerek yan görüş aynalarından etkin şekilde yararlanarak veya başını çevirerek sağ yan tarafını gereği gibi kontrol etmeyen, uygun anı beklemeyen, hızını ve direksiyon sapma açısını ayarlamayan, taşıtın teknik özelliklerini ve boyutları ile sağ yan ön tarafında düz ilerlemekte olan yakın mesafedeki otomobili dikkate almayan, üzerine doğru kontrolsüz yönelerek çarpan, kaza tehlikesini savuşturmak adına zamanında etkili fren veya uygun direksiyon manevrası tedbiri uygulayamayan, dikkatsiz, kontrolsüz, tedbirsiz ve özensiz davrandığı mütalaa edilen sürücü …’ın olayın meydana gelmesinde %100 oranında tamamen kusurlu olduğu, olayda sevk ve idaresindeki … plaka sayılı otomobil ile şeridinde nizami düz seyir halinde iken sol yan arka tarafından üzerine doğru doğrultu değiştiren dikkatsiz sürücünün kontrolsüz manevrası sonucu sadmesine maruz kalan, olayda etkili rolü veya hatalı bir davranışı ile kazaya engel olabilmek adına alabileceği herhangi bir tedbir bulunmadığı mütalaa edilen sürücü …’a olayın meydana gelmesinde atfı kabil kusur bulunmadığı, tramer komisyon değerlendirmesinin uygundur.
HASAR YÖNÜNDEN İNCELEME ve DEĞERLENDİRME:
Hasar ile ilgili mevcut belgeler incelendiğinde; davacı taraf vekilinin talebine esas aldığı ve Eksper … tarafından hazırlanan 10.06.2018 tarihli “Ekspertiz Raporu”nda; parça değişimine gerek bulunmadığı, 200,00 TL/saat verisi ile uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında 2.960,00 TL bedel ile; kaporta sökme takma (340,00 TL-arka tekerlek 40,00 TL, sol arka davlumbaz 40,00 TL, stop lambaları 40,00 TL, tampon 80,00 TL, sol jant-lastik değiştirme 60,00 TL, arka tampon spoyler 80,00 TL), kaporta onarım (1.400,00 TL-sol yan parça 900,00 TL, sol arka kapı 200,00 TL, sol arka tekerlek yuvası 300,00 TL), boya (1.220,00 TL-sol yan parça 220,00 TL, sol arka kapı 220,00 TL, arka tampon 220,00 TL, 4 adet park sensörü 80,00 TL, sol arka tekerlek yuvası 60,00 TL, boya metal hazırlık 380,00 TL, boya plastik hazırlık 40,00 TL), diğer (80,00 TL-düz işçilik) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 2.960,00 TL, KDV dahil 3.492,80 TL olduğunun belirtildiği, onarımı gerçekleştiren ve davacı şirketin çalıştığı firmalardan olan, … Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren … Ltd. Şti. tarafından … Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen 22.06.2018 tarih ve … numaralı “Fatura”da; boya malzeme ve boya işçiliği 1.220,00 TL, araç onarım bedeli 1.740,00 TL olmak üzere toplam onarım bedelinin KDV hariç 2.960,00 TL, KDV dahil 3.492,80 TL olduğunun belirtildiği, tramer ortamında ise hasarı kendisine ihbar edilmesi üzerine … Sigorta A.Ş. tarafından açılan … sayılı hasar dosyası kapsamında hazırlatılan iki adet ekspertiz raporunun kayıtlıdır.
Eksper … tarafından hazırlanan 24.07.2018 tarihli “Ekspertiz Raporu”nda; otomobilin 23.07.2018 tarihinde anlaşmasız-yetkisiz … Otomotiv’de incelendiği, 103.039 km’de, piyasa bedelinin 36.000,00 TL, onarım süresinin 5 gün olduğu, parça değişimine gerek duyulmadığı, uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında 1.640,00 TL bedel ile; ayrıntıları belirtilmeyen 3 kalem kaporta (850,00 TL), 3 kalem boya (660,00 TL), 2 kalem elektrik (80,00 TL), 1 kalem döşeme-kilit (50,00 TL) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 1.640,00 TL olduğu belirtilmiştir.
Eksper … tarafından hazırlanan 14.08.2018 tarihli “Ekspertiz Raporu”nda; otomobilin 02.08.2018 tarihinde anlaşmasız-yetkisiz … Otomotiv’de incelendiği, 103.039 km’de, onarım süresinin 7 gün olduğu, parça değişimine gerek duyulmadığı, uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında 1.900,00 TL bedel ile; ayrıntıları belirtilmeyen 3 kalem kaporta (940,00 TL), 3 kalem boya (770,00 TL), 2 kalem elektrik (110,00 TL), 1 kalem döşeme-kilit (80,00 TL) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 1.900,00 TL olduğunun belirtildiği, farklı sigorta eksperleri tarafından aynı hasar için farklı onarım bedelleri belirlendiği, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 2013/7 sayılı “Motorlu Araç Sigortaları Hasar İhbarlarının Yapılması ve Değerlendirilmesi Prosedürüne İlişkin Genelge”nin 10. maddesi; “… eksperler arasında ihtilaf olması durumunda uyuşmazlık derhal sistem üzerinden merkeze iletilir. Bu durumda merkez tarafından 3. bir eksper elektronik ortamda tesadüfi olarak tayin edilir. Hasar hakkında münhasıran 3. eksper tarafından rapor hazırlanır” şeklinde olduğu, dosya muhteviyatında bir adet, tramer muhteviyatında iki adet rapor olmak üzere toplam 3 adet eksper raporu bulunduğu, onarımı gerçekleştiren … Ltd. Şti.’nin “TS8516 Tamir ve Bakım Servisleri” standardında hizmet verdiğine dair “TSE-HYB Hizmet Yeterlilik Belgesi”ne haiz olmadığı, … Sigorta A.Ş.’nin anlaşmalı onarım yerleri listesinde yer almadığı, … markasının yetkili servisi olmadığı, özel tamirhane istasyonu olduğu, … Sigorta A.Ş. tarafından … markasında geçerli anlaşmalı yetkili-yetkisiz servis istasyonları için geçerli ATU veya ASU sözleşmesinin sunulmadığı, iskonto oranlarının bilinmediği, normal şartlar altında markadan markaya göre değişmekle birlikte orijinal yedek parçalarda %5-15, işçilikte %5-10 seviyeleri sektörde çok sık rastlanan, kabul gören, uygulanan, normal ve makul iskonto oranları olduğu, hasar ve onarım fotoğrafları incelendiğinde görülebildiği kadarıyla; otomobilin dijital odometresine göre 103.039 km’de olduğu, hasarın esasen sol yan arka kesiminde etkili olduğu, temas eden yüzeylerin katılığına ve yakın civarda bulunan komponentlerin yapısal ve malzeme özellikli davranışlarına bağlı olarak kısmen sol arka kapı, sol arka çamurluk ve arka tampon gibi komponentlerinden sürtme, ezilme, çökme vb. şeklinde değişik derecelerde deformasyona uğradıkları, bu yönüyle oluşan hasarın kaza ile uyumlu, oluşması beklenen ve muhtemel hasarlardan olduğu, ekspertiz raporunda onarım yazılan sol arka tekerlek yuvasında herhangi bir hasar izi ve emaresi ile onarım aksiyonu görülmemiştir.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu tarafından yayınlanan tavsiye niteliğindeki “Fiyat Tarifesi”nde azami işçilik ücretlerinin KDV dahil; oto boya malzeme dahil 133,00 TL/saat-200,00 TL/saat (ön çamurluk 1,77 saat, ön tampon veya arka tampon 1,77 saat, arka çamurluk 2,52 saat, ön kaput iç-dış 3,54 saat, ön kaput dış 3,05 saat, ön veya arka kapı iç-dış 2,52 saat, ön veya arka kapı dış 2,52 saat, ön panel veya arka panel 2,03 saat, bagaj kapağı 2,03 saat, orta kapı direği 1,28 saat, arka panel havuzu 1,77 saat, komple tavan 4,03 saat, motor içi 3,54 saat, komple bagaj içi 3,05 saat, marşpiye 1,50 saat, ayna kapağı 0,60 saat, kapı kolu 0,3 saat, …), kaporta 139,00 TL/saat-210,00 TL/saat (ön çamurluk-az hasar 1,19 saat-orta hasar 1,44 saat-yeni montaj 0,97 saat, arka çamurluk-az hasar 1,91 saat-orta hasar 2,88 saat-yeni montaj 3,35 saat, ön veya arka kapı-az hasar 0,97 saat-orta hasar 1,44 saat-kapı sacı yeni montaj 1,69 saat-komple kapı yeni montaj 1,19 saat, marşpiye-az hasar 1,19 saat-orta hasar için 2,12 saat-yeni montaj 2,38 saat, tavan-az hasar 2,88 saat-orta hasar için 4,25 saat-yeni montaj 4,25 saat, tampon sökme-takma 1,19 saat, motor kaputu-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 0,97 saat, ön veya arka panel-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 1,91 saat, bagaj kapağı-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 0,76 saat, arka panel havuz sacı-az hasar 1,44 saat-orta hasar için 1,91 saat-yeni montaj 1,91 saat, orta direk-az hasar 1,44 saat-orta hasar 1,91 saat-yeni montaj 2,38 saat, şase kolu tek taraf-az hasar 1,44 saat-orta hasar 1,91 saat-yeni montaj 1,91 saat, …), mekanik 147,00 TL/saat-220,00 TL/saat (komple motor sökme-takma 3,20 saat, şanzıman sökme-takma 1,60 saat, komple ön takım sökme takma 2,28 TL, taşıyıcı-amortisör-salıncak montaj 1,36 saat, direksiyon kutusu değişim 1,36 saat, arka alt takım işçiliği 2,04 saat, radyatör sökme-takma 0,92 saat, turbo sökme-takma 1,36 saat, aks ve rulman değişimi 0,68 saat, otomatik şanzıman sökme-takma 2,04 saat, klima radyatörü sökme-takma 0,68 saat, turbo radyatörü sökme-takma 0,55 saat, diagnostik test cihazı ile arıza tespiti 150,00 TL, triger seti değişimi 1,82 saat, …), elektrik/trim 100,00 TL/saat-150,00 TL/saat (klima kompresörü sökme-takma 1,35 saat, airbag sökme takma adet 2,65 saat, komple elektrik tesisatı sökme-takma 6,70 saat, motor iç elektrik tesisat 2,65 saat, arka tesisat sökme-takma 1,35 saat, torpido sökme-takma 6 saat, sigorta kutusu değişimi 1,65 saat, tek taraf ön far veya stop değişim 0,53 saat, tek emniyet kemeri sökme-takma 0,65 saat, tek emniyet kemeri toka değişimi 0,65 saat, airbag aktivasyon programlama 105,00 TL-155,00 TL, klima boruları sökme-takma 1,35 saat, klima gaz dolumu 160,00 TL-240,00 TL, ön cam-arka cam değişim 2 saat, kapı cam değişim 1,35 saat, tavan döşeme sökme-takma 2 saat, komple döşeme sökme-takma 4,70 saat, rot balans 150,00 TL/saat-200,00 TL/saat (rot ayarı 2 saat, komple balans ayarı 1,45 saat, 4×4 komple rot-balan ayarı 250,00 TL, far ayarı 50,00 TL, sis ayarı 50,00 TL …) şeklinde olduğu, üst sınıf, orta sınıf araç taşıt segmentine göre değişebildiği, aracın boyasının opak, metalik veya sedefli olmasına göre değişmekle birlikte her parçada 2-3 kat boya uygulandığı, büyüklüklerine göre her parça için 150 gr-500 gr seviyesinde boya malzemesi harcandığı, vernik, vernik sertleştirici uygulandığı, yan parçalar için 150,00 TL-250,00 TL, yatay parçalar için 200,00 TL-300,00 TL, tamponlar için 150,00 TL-250,00 TL malzeme dahil işçilik bedellerinin söz konusu olduğu, marka ve segmentlerine göre değişmekle birlikte yetkili servis ortamında genellikle kaporta ve mekanik işçiliklerde KDV hariç 10-12 birim-1 saat-130,00-140,00-300,00 TL/saat, boya işçiliklerinde 140,00-200,00-300,00 TL/saat şeklinde ortalama ücretler uygulanabildiğinin bilindiği, özel tamirhaneler gibi rekabetçi piyasada ise daha düşük bedellerin söz konusu olduğu ve uygulandığı, davacı tarafın talebine esas aldığı ekspertiz raporu ile bu rapora göre düzenlenen onarım faturasında belirtilen parça ve işçilik niteliklerinin kaza ve hasar ile kısmen örtüştüğü, bazı işçiliklere yansıtılan ücretlendirmelerin kullanılan yazılımın (Audatex) algoritmasından kaynaklandığı, bazı işçilik bedellerinin uygun bazılarının ise piyasa rayicinin üzerinde olduğu, davalı tarafın ödemesine esas aldığı ekspertiz raporunun ise kaza ve hasar ile daha çok örtüştüğü, işçilik bedellerinin yetkili servisi haricindeki özel servis piyasa rayicine çoğunlukla daha uygun olduklarının gözlendiği, mevcut verilere ve yukarıdaki incelemeye göre hasarlı parça ve malzeme değişimi gerekmediği, uygulanması gereken onarım ve montaj işçiliklerin; kaporta sökme-takma (180,00 TL-arka tampon 100,00 TL, sol arka çamurluk davlumbazı 80,00 TL), kaporta onarım (950,00 TL-sol arka çamurluk 600,00 TL, sol arka kapı 150,00 TL, arka tampon 200,00 TL), boya (malzeme ve hazırlık dahil-850,00 TL-sol arka çamurluk 300,00 TL, sol arka kapı 250,00 TL, arka tampon (park sensörleri dahil) 300,00 TL), elektrik (110,00 TL-arka tampon ve park sensörü tesisatı 60,00 TL, stop lambaları 50,00 TL), olmak üzere haricinde serbest piyasada fen ve sanat kaidelerine uygun şekilde kadri maruf, haddi layık toplam onarım bedelinin KDV hariç 2.090,00 TL, KDV dahil 2.466,20 TL olduğu, onarım bedeli ile ilgili olarak davalı …Ş. tarafından otomobilin maliki …’a 12.09.2018 tarihinde yapılan 1.900,00 TL tutarındaki ödemenin tenzili ile talep edilebilir bakiye onarım bedeli zararının KDV dahil (2.466,20 TL-1.900,00 TL=) 566,20 TL olduğu, iskonto ve KDV hususunun Muhterem Mahkemenin takdirleri olduğu, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2014/15938 E., 2014/13033 K. ve 30.09.2014 tarihli ilamının özetle; “… motorlu aracın işletilmesi sırasında meydana gelen zararlardan dolayı sorumluluk zarar görenin uğradığı gerçek zararla sınırlıdır. Başka bir deyişle 818 sayılı B.K.nun 42. maddesi uyarınca (6102 Sayılı Kanun 50. md.) motorlu aracın neden olduğu zarar sebebiyle meydana gelen gerçek zarar giderilmelidir. Gerçek zarar, zarar gören şeyin eski haline getirilmesi için gereken onarım ve işçilik giderlerini kapsar. Somut olayda, hükme esas Adli Tıp Kurumu raporunda davacıya ait aracın onarımının hesaplanmasında orijinal parçalar yanında eşdeğer parçaların da esas alındığı anlaşılmaktadır. Gerçek zarar ancak aracın onarımında tamamen orijinal parçalar kullanılmak suretiyle sağlanır. Bu durumda mahkemece Adli Tıp Kurumu raporunda orijinal parça kullanılarak hesaplanan gerçek hasar miktarının doğru olduğunun kabulü gerekir. Mahkemece, orijinal parça hesabına göre belirlenen miktar hükme esas alınması gerekirken yan sanayi yedek parça hesabına göre hüküm verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir …” şeklinde, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/14700 E., 2016/4229 K. ve 04.04.2016 tarihli ilamının özetle; “… hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı sigortalıya ait araçta davalı … şirketinin anlaşmalı olduğu servisin yedek parça ve işçilik bedellerinde %10 iskonto uygulandığından bahisle iskontolu ve KDV hariç 8.587,80 TL tutarında hasar tespit edilmiş ve mahkemece iskontolu ve KDV hariç 8.587,80 TL hasar tazminatına hükmedilmiştir. 6762 sayılı TTK’nın 1283. maddesi hükmü uyarında, sigortacı sigorta ettiren veya sigortadan yararlananın uğradığı gerçek zararı tazminle yükümlü olup mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda hasar bedeli tespit edilirken davalı … şirketiyle servis arasında yapılan anlaşma gereği olduğu belirtilen %10 iskonto esas alınarak yedek parça ve işçilik bedellerinin rayiç değerinde indirim uygulanması doğru değildir …” şeklinde, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2014/9038 E., 2014/9078 K. ve 05.06.2014 tarihli ilamının özetle; “… sigortacı, … tazmin borcunu yerine getirirken gerçek zararı ödemekle yükümlü olduğundan, aracın onarımı yapılsın yada yapılmasın onarıma ilişkin fatura olsun yada olmasın hasar bedeli üzerinden hesaplanan KDV’yi de (3065 sayılı KDV Kanunu uyarınca) zarar görene ödemek zorundadır …” şeklinde, … Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nin 2017/549 E., 2017/1673 K. ve 04.07.2017 tarihli kararının özetle; “… Yargıtay 17 HD’nin yerleşmiş içtihatlarında belirtildiği üzere gerçek zarardan sorumlu olan sigortanın anlaşmalı yada yetkili servislerle arasında yaptığı anlaşmalara göre iskonto uygulamasına imkan bulunmadığı gözetilmeden parça ücretleri üzerinde yapılan %30 iskontoya göre hasar miktarının belirlenmesi ve yapılan bu hesaplamaya göre davalı sigortanın dava tarihinden önce ödemede bulunması nedeniyle bakiye alacak bulunmadığı gerekçesiyle bu kalem yönünden talebin reddedilmesi hatalıdır …” şeklindedir.
DEĞER KAYBI YÖNÜNDEN İNCELEME ve DEĞERLENDİRME:
Dosya münderecatında bulunan belgelerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda; hasarın kısmen sol arka kapı gibi cıvatalı sökülebilir takılabilir dış kaporta, sol arka çamurluk gibi kaynaklı dış kaporta, arka tampon gibi polikarbon komponentlerinden ezilme, çökme, sürtme vb. değişik derecelerde deformasyona uğradığı, hasarın bünyesinde 4.000-5.000 adet kaynak noktası bulunan kaynaklı güvenlik kafesinin yapısını ve rijitliğini oluşturan önemli parçalarından olan direklere, taban sacına, şasi kollarına vb. sirayet etmediği, dış kaporta aksamlarına boya işlemi uygulanarak fonksiyon ve estetik açıdan giderilebilir ölçüde olmasına rağmen özellikle uygulanan mekanik işlem, macunlama, zımparalama ve boya işlemleri sonucunda fabrikasyon özellikleri, orijinal mukavemet, homojen boya kalınlık değeri dağılımı, ton ve işçilik kalitesi, korozyon direnci, gönye sağlanamayacağından üzerinde değer kaybı oluşturacağı, kaliteli-garantili işçilik uygulansa dahi ikinci el piyasada satılacağı zaman pazarlık konusu ve imtina edilerek piyasa değerini hasarsız emsallerine göre kaybedeceği, dolayısıyla daha düşük fiyata satılması ve rağbet görmesinin beklenen muhtemel bir durum olduğu,
SBM tarafından bilgilerin gizli olduğu gerekçesi ile eksperleri haricindeki sektör dışı bilirkişilere şifre tahsis edilmediğinden tramer ortamında otomobilin şasi ve motor numarası ile kaza geçmişi sorgulaması yapılmasının mümkün olamadığı, 17.09.2018 tarihli müzekkereye cevaben Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tarafından hazırlanan 24.09.2018 tarihli yazı eklerinin yeterli olmadığı, …’ın malikliğinden önceki yaklaşık 4 yıllık süreç hakkında bilgi ve veri bulunmadığı, malikliği döneminde kimlik numarası ile yapılan kısıtlı sorgulamasında ise dava konusu 22.05.2018 tarihli kazasından başka kaza kaydı bulunmadığının görüldüğü, dosya muhteviyatında da aksini gösteren herhangi bir belge bulunmadığından ve sunulması halinde yeniden değerlendirilmek üzere şimdilik ilk kazası olduğunun, hasarlanan aksamlarının daha önce herhangi bir onarım-boya vb. işlem görmeyerek fabrikasyon orijinal vasıflarını koruduklarının kabulü gerektiği,
Davacı şirkete temlik eden …’a ait … plaka sayılı taşıtın; … marka, … Tipt. … tipinde, 2013 model, Gri renkli, 08.01.2014 ilk tescil ve trafiğe çıkış, … adına 24.11.2017 tescil tarihli, olay günü 103.039 km’de ve yaklaşık 4 yıl 5 ay yaşında, günde ortalama yaklaşık 66 km (103.039 km/1595 gün) yol kat edilen, aynı trend ile kullanılmaya devam edilmesi halinde günümüzde yaklaşık 130.000 km (66 kmx1961 gün) seviyelerinde olacağı değerlendirilen, 1598 cc hacimli, 77 kW gücünde, dizel yakıtlı içten yanmalı motora ve esasen elektronik olarak otomatikleştirilmiş hem manul hem otomatik kullanıma izin veren çift kavramalı vites kutusu düzeneğine haiz hususi otomobil olup olay tarihine dönük net ve sağlıklı şekilde ikinci el rayiç bedel araştırması yapılabilecek veri tabanının günümüzde mevcut olmamasına rağmen otomotiv sektöründe ekonomik şartların değişmediği şartlarda günümüz verilerinin kullanılabileceği, dava konusu kazanın meydana geldiği 22.05.2018 tarihinde geçerli olan 2018 yılı Mayıs ayı listesine göre (153-1011 marka-tip kod numaralı) MTV’ne esas kasko değerinin 92.678,00 TL, günümüz 2019 yılı Mayıs ayı listesine göre ise yükselerek 116.185,00 TL olduğu, kamuya açık internet sitelerinde hasarsız (boyasız-değişensiz) oldukları beyan edilen emsallerinin ikinci el piyasa değerinin ilgili filtrelemeler ile (2013 model, 120.000 km-140.000 km aralığı vb.) pazarlığa açık şekilde asgari 97.500,00 TL-azami 122.000,00 TL aralığında, en düşük ve en yüksek değerler elendiğinde 100.000,00 TL-109.000,00 TL aralığında değiştiği, ortalama alındığında 104.500,00 TL olduğu, segmentine göre makul düzeyde pazarlık payı dikkate alınarak indirim uygulandığında rağbet göreceği peşin rayiç bedelinin günümüzde 103.000,00 TL civarında olduğu, dolayısıyla daha yüksek olan kasko değeri ile daha düşük olan ortalama rayiç değeri arasında yaklaşık %11,34 nispi oran bulunduğu, ikinci el araba ilanlarında ilan sahiplerinin pazarlık payı bırakarak piyasa değerinin biraz üzerinde rakamlar verebildikleri, ilanlarda marka, tip, model yılı ve kilometresine muadil olan taşıtların fiyatlarını gören diğer araç sahiplerinin bu rakamları baz alarak piyasanın gerçeklikten bir parça uzaklaşarak biraz yükselebileceği, bazen de tam tersi durumların söz konusu olabileceği, nakit-likit paraya ihtiyacı olan ve acilen aracını satmak isteyen bir araç sahibinin değerinin çok altında bir rakamla ilan verebileceği, etik olmamasına rağmen bazen web sayfasının ziyaretçi sayısını arttırmak için gerçek fiyatının çok altında bir rakamla verilen bir ilanın kısa sürede yayılarak internet kullanıcıları arasında paylaşılıp söz konusu web sayfasının ziyaret trafiği arttırılarak arama motorundaki sıralamasının yükseltilebileceği, bu nedenle artan veri sayısı ile ortalamanın alınmasının söz konusu sakıncaları minimize ettiği, taşıtların sektörde pazarlanabilirlik özelliklerine göre değişmekle birlikte … plakalı numaralı otomobili hasarsız diğer emsallerine nazaran üst segmente yaklaştıran, öne çıkaran veya alt segmente yaklaştıran ayırıcı belirgin değişik bir özelliği bulunmamakla birlikte belli bir negatif ve pozitif band aralığı içerisinde pazarlanabilmesinin mümkün olduğu gerçeğinden hareketle kaza tarihinde rağbet göreceği peşin ikinci el değerinin 100.000,00 TL civarında kabulünün uygun göründüğü,
Ayrıca ilanlar tek tek incelendiğinde; ağrı hasar kayıtlılarının 78.000,00 TL-85.000,00 TL, 3 parça değişenli-20.000,00 TL hasar kayıtlısının 83.000,00 TL-11.000 TL hasar kayıtlısının 91.500,00 TL, tavan hariç boyalı-6.500,00 TL hasar kayıtlısının 85.000,00 TL, 1 parça değişen-1 parça lokal boyalı-6.114,00 TL hasar kayıtlısının 89.750,00 TL, 4 parça boyalı-10.000,00 TL hasar kayıtlısının 92.000,00 TL, 3 parça boyalı-800,00 TL hasar kayıtlısının 93.500,00 TL, 2 parça boyalısının 94.000,00 TL, 6 parça boyalı-11.000,00 TL hasar kayıtlısının 95.500,00 TL, 2 parça işlemli-2.293,00 TL hasar kayıtlısının 96.000,00 TL, 4 parça boyalı-4.800,00 TL hasar kayıtlısının 96.500,00 TL bedel üzerinden pazarlı açık şekilde satışa sunulduklarının gözlendiği,
Sektörde değer kaybı raporlarında ZMS Genel Şartlar ekinde bulunan ve SED İcra komitesi tarafından sigorta eksperlerine yönelik hazırlanan değer kaybı hesaplama yöntemi ile ayrıca yetkili acentalarından veya galerilerden şifahen alınan hasarsız ve onarılmış haldeki piyasa rayiç değer araştırma yönteminin çok sık, Almanya kökenli ve farklı esaslara (rayiç değer, onarım bedeli, yaş, piyasa araştırma vb.) dayalı değişik modeller (başlıca Merkantil, Ruhkopf-Sahm, Halbgewachs, Hamburg, Bremen, Heintges, BVSK gibi) nadiren kullanılmakta olduğu, farklı farklı değer kayıpları telaffuz edilebildiği, değer kayıplarının aracın içinde bulunduğu segmentine, rayiç değerine ve fabrikasyon özelliğini kaybetmesine bağlı olarak onarım bedellerinin üzerinde çıktığı durumların da söz konusu olabildiği, değer kayıplarının rayiç değer ve hasar bölgeleri ile doğrudan ilgili ve teknik hususlar olduğu, 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren, ancak yasal dayanağı bulunmadığı ve  yasal dayanağının bulunmadığının kanun koyucu tarafından fark edilmesi üzerine bu yasal boşluğun giderilmesi amacıyla 14.04.2016 tarihinde kabul edilerek 26.04.2016 tarih ve 29695 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yayım tarihinden itibaren yürürlüğe giren 6704 sayılı (Torba) kanun ile birlikte 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90, 92, 97 ve 99. gibi dört maddesinde önemli değişikliğe gidilerek 3. madde ile KTK’nun 90. maddesinin “MADDE 90-Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır” şeklinde değiştirildiği,
K.T.K. 95. maddesinin ise; “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez. Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir” şeklinde olduğu,
Davalı …Ş. tarafından … plaka numaralı çekici için düzenlenen … numaralı ZMS (Trafik) Sigortası poliçesinin tanzim tarihinin 02.03.2018, kaza tarihinin 22.05.2018 olduğu, yeni genel şartların yürürlüğe girdiği 01.06.2015 tarihinden sonrasına ait olduğu, mini onarım ile giderilebilen basit kaporta, plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme akşamı hasarlarının teminat dışı kalan hallerden olduğu,
YARGITAY yerleşik içtihatlarının ise (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2015/6777 E., 2015/14003 K., 14.12.2015, tarihli ilamı; “… eksik inceleme ve hüküm kurmaya elverişli olmayan bilirkişi raporuna göre karar verilemez. Bu durumda mahkemece, rapor düzenleyen makine mühendisi bilirkişiden ek rapor alınması; ya da araç değer kaybı konusunda hesap yapmaya ehil, İ.T.Ü. ve Karayolları Genel Müdürlüğü fen heyeti gibi kurum veya kuruluşlardan seçilecek hasar konularında uzman bilirkişi (makina mühendisi) veya bilirkişi kurulundan … rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. …”, 2016/8413 E-2017/2167 K-28.02.2017, 2016/7288 E-2017/533 K-25.01.2017, 2016/6676 E-2016/947 K-19.09.2016, 2016/3830 E-2016/6857 K-06.06.2016, 2016/3290 E-2016/6163 K-23.05.2016, 2016/1799 E-2016/6151 K-23.05.2016, 2016/1741 E-2016/5631 K-09.05.2016, 2016/743 E-2016/5277 K-02.05.2016, 2015/18390 E-2016/4603 K-12.04.2016, 2015/18700 E-2016/4193 K-04.04.2016, 2014/15955 E-2014/13034 K-30.09.2014,…,Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2013/11360 E-2014/12431 K-12.05.2014,…) değer kayıplarının İ.T.Ü. veya K.G.M. Fen Heyeti tarafından incelenmesi ve aracın modeli, markası, kaza tarihindeki yaşı, kilometresi vs. gibi hususlar göz önünde bulundurularak kaza tarihi itibariyle serbest piyasadaki 2. el piyasa rayiç değeri (hasarsız haliyle) ile aracın hasarı onarıldıktan sonraki haline göre serbest piyasadaki 2. el piyasa değeri arasındaki fark (aradaki farkın değer kaybı olarak kabul edilmesi) yöntemi ile belirlenmesi yönünde olduğu,
Türkiye şartlarında araştırmanın yapılabileceği sektörün, oto alım satım ticareti ile uğraşan, belli bir kar elde etme amacıyla faaliyet gösteren, doğal olarak daha ucuza alıp daha pahalıya satma içgüdüsüyle hareket eden yetkili bayiler, oto galeriler olup teknik hususlardan ziyade hasar onarım bedelinin önem arz ettiği, pazarlığa çok açık olduğu, ispata ve denetime muhtaç olduğu, teknik açıdan daha ziyade psikolojik etkenlerin rol oynadığının tecrübe edildiği, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2013/3815 E., 2013/9854 K. ve 24.06.2013 tarihli ilamının “ … Hasar sebebiyle davacının aracında meydana gelen değer kaybının tespiti için galericiden rapor alınarak tazminata hükmedilmişse de alınan rapor yetersiz olup hükme esas alınamaz. Mahkemece aracın hasar dosyası istenerek hasar gören parçaların değerlendirilmesi, aracın hasarsız haldeki rayiç değeriyle kazadan sonraki rayiç değeri belirlenerek aracın kaza sebebiyle uğradığı değer kaybının tespit edilmesi için uzman bilirkişiden rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve incelemeyle karar verilmesi isabetli olmamıştır” şeklinde olduğu,
Aracın özellikleri de dikkate alınarak kurumsal yapısı nedeniyle … markasının Türkiye genel distribütörü olan … Tic. A.Ş.’nin ikinci el birimi olan değişik … şubeleri arasından seçilen (… …-…-(110.000,00 TL – 106.000,00 TL=) 4.000,00 TL, …-…-(105.000,00 TL-102.000,00 TL=) 3.000,00 TL, …-…-(105.000,00 TL-102.000,00 TL=) 3.000,00 TL, … Oto-…-(108.000,00 TL-105.000,00 TL=) 3.000,00 TL) ile aracın genel durumu, uğranan hasarın derecesi ve uygulanan somut onarımın mahiyeti gereği gibi teknik olarak izah edilerek yapılan görüşmeler ve piyasa araştırması sonucunda hasarsız ikinci el piyasa değerinin ortalama 107.000,00 TL, onarım sonrası ikinci el piyasa değeri ortalama 103.750,00 TL, aralarındaki fark olan değer kaybının ortalama 3.250,00 TL olarak belirlendiği, Sayın Mahkeme tarafından gerekli görülmesi halinde yazılacak müzekkereler ile de değer kaybının ayrıca öğrenilebilir nitelikte olduğu, değer kaybı zararı ile ilgili olarak davalı …Ş. tarafından davacı … Tic. Ltd. Şti.’ne 31.07.2018 tarihinde yapılan 2.304,95 TL tutarındaki ödemenin tenzili ile talep edilebilir bakiye değer kaybı zararının (3.250,00 TL-2.304,95 TL=) 945,05 TL olduğu, 2018 yılı Ekspertiz Ücret Tarifesi’ne göre ekspertiz ücretinin; binek, hafif ticari ve motosikletler için KDV, ekspertiz için yapılan ulaşım, konaklama, ve diğer giderler hariç 181,17 TL’den az ve 805,18 TL’den fazla olmamak üzere tespit edilen hasar tutarının %1,5’i olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacının aracında meydana gelen değer kaybı bedeli ile hasar bedelinin tazminine ilişkin davadır.
Dava konusu kazanın 22.05.2018 günü saat 19:00 sıralarında sürücü …’ün sevk ve idaresindeki,… A.Ş. adına tescilli, davalı …Ş. tarafından 02.03.2018-01.06.2018 tarihleri arasında geçerli olmak üzere … numaralı ZMS (Trafik) Sigortası poliçesi ile maddi zararlarda araç başına azami 36.000,00 TL poliçe limiti ile teminat altına alınan … plaka numaralı, … marka, … tipinde, 1999 model, Sarı renkli ticari çekici ile … ili, … ilçesi, … Sanayi Bölgesi, Ziya Gökalp mahallesinde bölünmüş, tek yönlü, 4 şeritli … Bulvarı yolunun soldan ikinci şeridinde seyir halinde iken şeridini terk etmeye başlayarak sağındaki şeride doğru yönelerek girdiği esnada sağ yan ön kesimleri ile sağında ve kendi şeridi içerisinde nizami düz seyir halinde olan sürücü …’ın sevk ve idaresindeki, davacı … Tic. Ltd. Şti.’ne temlik veren … adına tescilli, … plaka numaralı, … marka, … Tipt. … tipinde, 2013 model, Gri renkli hususi otomobilin sol yan arka kesimlerine çarpması neticesinde meydana geldiği anlaşılmıştır.
Davacı şirkete temlik eden …’a ait … plaka sayılı taşıtın; … marka, … tipinde, 2013 model, Gri renkli, 08.01.2014 ilk tescil ve trafiğe çıkış, … adına 24.11.2017 tescil tarihli, olay günü 103.039 km’de ve yaklaşık 4 yıl 5 ay yaşında, günde ortalama yaklaşık 66 km olduğu, kazanın meydana gelmesinde … plakalı çekicinin sürücüsü …’ün %100 oranında kusurlu olduğu, ZMS (Trafik) sigortacısı davalı …Ş.’nin aynı oranda ve azami 36.000,00 TL poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olduğu, … plakalı otomobil sürücüsü …’a atfı kabil bir kusurunun bulunmadığı, davacı … Ltd. Şti.’ne temlik veren …’a ait … plaka numaralı otomobilin yetkili servis haricinde serbest piyasada fen ve sanat kaidelerine uygun şekilde kadri maruf olduğu, onarım bedelinin KDV dahil 2.466,20 TL olduğu, davalı …Ş. tarafından yapılan 1.900,00 TL tutarındaki ödemenin tenzili ile bakiye onarım bedelinin 566,20 TL olduğu, davacı … Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne temlik veren …’a ait … plaka numaralı otomobil üzerinde meydana gelen değer kaybı zararının Yargıtay içtihatlarına göre 3.250,00 TL olduğu, davalı …Ş. tarafından yapılan 2.304,95 TL tutarındaki ödemenin tenzili ile bakiye değer kaybı zararının 945,05 TL olduğu hükme elverişli bilirkişi raporundan anlaşılmış olup davalı … şirketine başvuru tarihinden itibaren 8 iş günü sonrası temerrütün oluştuğu dikkate alınarak dava tarihinden önce eksper vasıtasıyla rapor alınarak bedelin belirlenerek kısmi dava açıldığı dikkate alınarak davanın kabulü ile 566,20 TL hasar bedelinin 200,00 TL’sine 31/07/2018 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek ve 366,20 TL’sine ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 945,05 TL değer kaybı bedelinin dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Her ne kadar sehven kısa kararda kararın istinaf yoluna tabi olduğu yazılmış ise de davanın miktarı itibariyle kesin olduğu anlaşılmakla bu husus iş bu tutanakta düzeltilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 566,20 TL hasar bedelinin 200,00 TL’sine 31/07/2018 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek ve 366,20 TL’sine ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-945,05 TL değer kaybı bedelinin dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 103,23 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL + 22,00 TL ıslah harcından oluşan toplam 57,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 45,33 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL peşin harç, 22,00 TL ıslah harcı, 250,00 TL ekspertiz ücreti ile 951,90 TL posta, tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücretlerinden oluşan toplam 1.259,80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 1.511,25 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda miktar itibariyle KESİN olmak üzere karar verildi. 18/09/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”