Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/717 Esas
KARAR NO : 2019/816

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 01/08/2018
KARAR TARİHİ : 18/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; genel yetki kuralları ve yerleşik Yargıtay içtihatları gereği İstanbul Mahkemelerinin yetkili olduğunu, aracın ticari araç kategorisinde yer alması sebebiyle Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli hale geldiğini, davanın kasko sigorta şirketinden olan alacak hakkının müvekkiline temlik edilmesi neticesinde ortaya çıktığını, davalı şirkete kasko poliçesi ile sigortalı …’na ait … plakalı aracın 14.05.2018 tarihinde karıştığı kaza neticesinde hasarlandığını, kasko sigortacının sigortalının kastı dışında kusurları ile meydana gelen zararlardan sorumlu olduğunu, araçta KDV dahil 8.895,08 TL hasar meydana geldiği, KDV dahil hasarın tamamından sorumlu olduğunu, anlaşmalı ya da yetkili servisleri arasında yapılan anlaşmalara göre iskonto uygulanmasının sigortalıyı bağlamadığını, ilgili Yargıtay ilamlarına atıflar yapıldığını, hasar bedelinin tespiti için alınan ekspertiz raporu için 250,00 TL ödendiğini, makul giderlerin faydasız kalmış olsalar bile ödenmek zorunda olduğunu, davalı … şirketine 25.06.2018 tarihinde başvuru yapıldığından ödemenin yapmadığını, davalının 05.07.2018 tarihinde temerrüde düştüğünü belirtilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 250,00 TL hasar bedelinin ve 250,00 TL ekspertiz ücretinin 05.07.2018 temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun olarak yapılan tebligata rağmen davaya cevap vermediği gibi duruşmalara davalı yandan gelen olmamıştır.
Davacının iddiaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla Makina Mühendisi …’e tevdii edilen dosyaya 28/05/2019 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle;
KUSUR YÖNÜNDEN İNCELEME ve DEĞERLENDİRME :
Dosya münderecatında bulunan belgelerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda; 14.05.2018 tarihinde meydana gelen trafik kazasında eksper tarafından 16.05.2018 tarihinde yapılan ihbar sonucu SBM’de … kaza ihbar numarası ile kaydı gerçekleştirilerek 17.05.2018 tarihinde ilk kez işlem gören olayda; … plaka numaralı kamyonet sürücüsü …’ın %100 oranında kusurlu olduğu görüşü üzerinde …, … Sigorta A.Ş. ve … Sigorta A.Ş.’nin 21.05.2018 tarihinde mutabakata vardıkları,
Hazine Müsteşarlığı’nın 2007/27 sayılı Genelgesi ile, 2918 sayılı KTK 81. maddesine işlerlik kazandırmak amacı ile yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında, taraflara anlaşma hakkı sağlayan bir yöntem oluşturulduğu, bu yönteme göre, 01.04.2008 tarihinden itibaren Trafik Kanunu’na uymak koşuluyla kazaya karışan kişiler aralarında anlaşarak “Trafik Kazası Tespit Tutanağı” yerine geçecek anlaşma tutanağını düzenleyebilecekleri, bu kapsamda herhangi bir yaralanma ve ölümle sonuçlanmayan olayla ilgili olarak kazaya karışan sürücüler arasında tanzim olunup imzaları ile tasdik altına alınan “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağı”’nda; geri istikamette manevra halindeki … plaka numaralı kamyonetin sürücüsü …’ın, “… mahallesi … caddesinde bulunan işyerinin önünde park halinde bulunan … plakalı araçla geri geri gelirken arkada bulunan … plakalı araca ön kısmına çarptım” şeklinde, park halindeki … plaka numaralı kamyonetin sürücüsü …’nun, “… mahallesi … cad. park halinde bulunan … plakalı aracıma geri geri gelen … plakalı araç aracımın ön kısmına çarptı, aracımın ön kısmında hasar meydana geldi” şeklinde yazılı beyanda bulundukları, çizilen “Kroki”de, yol, hava, zemin, geometri, trafik işaret levhaları vb.. detaylar belirtilmediği için belli olmamakla birlikte yolun sol kenarında park halindeki kamyonetin ön kesimlerine önünde geri gelen diğer kamyonetin arka kesimleri ile çarptığının resmedildiği, olay sonrasına ait fotoğraflamalarda da meskun mahalde vaktin gündüz, hava ve görüşün açık, yolun asfalt kaplama, yüzeyin kuru olduğu, geri manevra halindeki kamyonetin muhtemelen arka basamak kesimleri ile arkasında bulunan kamyonetin ön ızgara kesimlerine çarptığının görüldüğü,
Sürücülerin yeterli (B) sınıfı sürücü belgelerine haiz olduğu, alkol durumları bilinmemekle birlikte tutanakta birbirlerinden alkol şüphesi duyduklarına, şikâyetçi olduklarına dair herhangi bir iz, delil, beyan, dosya kapsamında da ölçüm sonucunun bulunmadığı,
Hadisenin; 14.05.2018-Pazartesi günü saat 13:30 sıralarında sürücü …’ın sevk ve idaresindeki, … adına tescilli, dava dışı … Sigorta A.Ş. tarafından 10.05.2018-10.05.2019 tarihleri arasında geçerli olmak üzere … numaralı ZMS (Trafik) Sigortası poliçesi ile maddi zararlarda araç başına azami 36.000,00 TL poliçe limiti ile teminat altına alınmış, … plaka numaralı, … marka, … tipinde, 2009 model, beyaz renkli ticari kamyonet ile … ili, … ilçesi, … mahallesi, … caddesi yolunun sol kenarında bulunduğu park halinden çıkmak amacıyla geri manevra ile ilerlediği esnada arka kesimleri ile arkasında park halinde bulunan, davacı …’ne temlik veren sürücü … tarafından park edilmiş, kendi adına tescilli, davalı …Ş. tarafından 11.05.2018- 11.05.2019 tarihleri arasında geçerli olmak üzere … numaralı kırmızı kasko sigorta poliçesi ile teminat altına alınmış, … plaka numaralı, … marka, … tipinde, 2017 model, siyah renkli hususi kamyonetin ön kesimlerine çarpması şeklinde vuku bulduğu ve maddi hasar ile sonuçlandığı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda (K.T.K.); trafik-yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleri, karayolu-trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlar olarak tarif edildiği (K.T.K. Mad. 3), olay anını gösteren araç içi-dışı kamera görüntüleri, dışarıdan görgü tanıklarının beyanlarının bulunmadığı, dolayısıyla olayda etkili olabilecek başkaca unsurların bilinmediği, gündüz vakti olay yerine sürücü … tarafından geri manevra ile düz gelindiği, hareketlenmeden önce ve manevra sırasında arkasını ve çevresini gereği gibi kontrol etmediği, gerekirse gözcü yardımı almadığı, dikkatli, tedbirli ve kontrollü davranılması durumunda olayın önlenebilir nitelikte olduğu, manevraları düzenleyen genel şartlara uymama halinin asli kusur sayılan hallerden olduğu, karayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlamak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemler 2918 sayılı KTK ve alınacak tedbirler ile ilgili olarak, gerekli görülen ve bunların uygulanmasına ait esas ve usulleri belirleyen Karayolları Trafik Yönetmeliği ile belirlendiği, bunlara göre;
Sürücülerin, trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen kural, yasak ve zorunluluk veya yükümlülüklere uymak (K.T.K. Mad. 47/d), park yapmış taşıtlar arasından çıkarken, duraklarken veya park yaparken, taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmaları, izin verilen hallerde manevraları yaparken karayolunu kullananlar için tehlike veya engel yaratmamak zorunda oldukları, Yönetmelikte belirtilen şartlar dışında geriye dönmek veya geriye gitmenin yasak olduğu (K.T.K. Mad. 67/a,b), tek yönlü duraklama veya park manevrası dışında geri gitmeleri, iki aracın emniyetle geçemeyeceği kadar dar olan iki yönlü yol kesimlerinde karşılaşma ve geçiş kolaylığı sağlama dışında geri gitmeleri, daha geniş yollarda geriye giderken manevra dışında şerit değiştirmeleri, trafiği yoğun olan yollarda geriye dönmelerinin yasak olduğu, uygun durumdaki yollarda geri dönüşlerin diğer araçların gelişleri engellenmeden ve yolu kullananlar için tehlike yaratmayacak şekilde en az manevra ile dönülerek yapılacağı, ancak, kamyon, otobüs, çekici, römork veya yarı römorklu bir aracın geri manevrası, sürücünün görüşüne açık alanda emniyetle sağlanamıyor ise, tehlikesizce geriye hareket edebilmeleri ve uyarılmaları için bir gözcü bulundurmalarının mecburi olduğu, park etmiş araçlar arasından çıkarken, geri giderken ve bunlara benzer hallerde karayolunu kullananlar için tehlike ve engel yaratmamaları, geri gitme, geri dönüş, duraklanan veya park edilen yerlerden çıkış manevraları sırasında yavaş ve dikkatli hareket etmelerinin, duraklanan ve park edilen yerden çıkılırken araçların etrafını kontrol etmelerinin mecburi olduğu (K.T.Y. Mad. 137/b), araç sürücülerinin trafik kazalarında; park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu dışında kurallara uygun olarak park edilmiş araçlara çarpma, manevraları düzenleyen genel şartlara uymama hallerinde asli kusurlu sayıldıkları (K.T.K. Mad. 84/j,l), olayda aksine davranarak sevk ve idaresindeki … plaka sayılı kapalı kasa kamyonet ile bulunduğu park halinden çıkmak amacıyla geri manevra ile ilerlemeden önce arkasını gereği gibi kontrol etmeyen, tehlikeleri ön görmeyen, görüş aynalarını gereği gibi kullanmayan, gerekirse gözcü yardımı almayan, yola gereken dikkati vermeyerek arka kesimleri ile arkasında park halinde olan kamyonetin üzerine kontrolsüz yönelip çarpan, zamanında fren tedbiri uygulayamayan, dalgın, dikkatsiz tedbirsiz, kontrolsuz ve özensiz davrandığı mütalaa edilen sürücü …’ın %100 (yüzde yüz) oranında tamamen kusurlu olduğu,
Olayda yönetimindeki … plaka numaralı kamyoneti cadde yolunun sol kenarına park ettikten sonra önünde park halinde iken çıkmak isteyen diğer kamyonet sürücüsünün yakın mesafede üzerine geri manevra ile kontrolsuz yönelerek sadmesine maruz kaldığı anlaşılan, mahalde park yasağı olduğuna dair veri bulunmayan, bulunsa dahi otomobilin bulunduğu yerden kaldırılmasını ve trafik para cezasını gerektiren ayrı bir husus olan, trafik seyir güvenliğini tehlikeye düşürmesi söz konusu olmayan, kazaya engel olabilmek adına alabileceği herhangi bir tedbir, olayda etkili rolü bulunmadığı mütalaa edilen sürücü …’na atfı kabil kusur bulunmadığı tramer kusur değerlendirmesinin uygun olduğu tespit edilmiştir.
HASAR YÖNÜNDEN İNCELEME ve DEĞERLENDİRME :
Hasar ile ilgili mevcut belgeler incelendiğinde; dava konusu … plakalı otomobil için … tarafından düzenlenen kaza tarihini de kapsar şekilde 11.05.2018-11.05.2019 vadeli … numaralı “Kırmızı Kasko Sigorta Poliçesi” sözleşmesi incelendiğinde; aracın gerek hareket gerek durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketli bir cismin çarpması gibi kazaların teminat altına alındığı, hasarlı parçaların onarımının yapılamadığı durumlarda orijinal yedek parçanın tebliğe uygun olarak … tarafından tedarik edilebileceği, sigortalının onarımı Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen ölçütleri karşılayan servislerde yaptırmada serbest olduğu, sigortacı tarafından tavsiye edilen anlaşmalı servisler dışında yapılması hainde hasar ödemesinin sigortalıya yapılacağı, poliçe genel ve özel şartlar çerçevesinde … tarafından atanan eksperin belirlediği hasar tutarına göre tazminat ödemesi yapılacağı, ödenecek tazminat tutarı ile onarım servisi tarafından talep edilen hasar tutarında fark bulunması halinde fark tutarının sigortalı tarafından karşılanacağı, sigorta ettiren veya sigortalının sözleşmeden doğan hasarlar için eksper atama hakkı bulunduğu, Davacı tarafın talebine esas aldığı ve Eksper … tarafından hazırlanan 22.05.2018 tarihli “Ekspertiz Raporu”nda; değiştirilmesi gereken hasarlı parça ve malzemeler arasında iskontosuz 4.120,20 TL bedel ile; 4 litre antifiriz (80,00 TL), radyatör sağ havalandırma bakaliti (44,93 TL), ön panel bağlantı sacı (157,14 TL), ön panel (1.288,60 TL), sağ far (758,56 TL), sol far (758,56 TL), ön amblem (171,14 TL), ön panjur (456,56 TL), radyatör alt hortum (404,71 TL) bulunduğu, uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında iskontosuz 3.418,00 TL bedel ile; 170,00 TL/saat, 190,00 TL/saat verileri ile kaporta sökme-takma (680,00 TL-ön tampon spoyler 17,00 TL; ön tampon sağ başlık 34,00 TL, ön tampon travers 17,00 TL, ön sol tekerlek dönme yuvası 17,00 TL, ön davlumbaz 34,00 TL, radyatör ızgara 34,00 TL, ön sağ tekerlek yuvası 17,00 TL, ön kilit taşıyıcı 272,00 TL, ön kilit taşıyıcı değişim 153,00 TL, hava yönlendirici 17,00 TL, soğutma suyu hortumu 51,00 TL, tekerlek 17,00 TL), kaporta onarım (2.060,00 TL-ön tampon 255,00 TL, ön tampon taşıyıcı 255,00 TL, ön sol çamurluk 250,00 TL, ön sağ çamurluk 250,00 TL, ön kısım gönye ayarı 350,00 TL, sağ podya sacı 350,00 TL, sol podya sacı 350,00 TL, boya (627,00 TL-ön tampon 247,00 TL, ön çapraz taşıyıcı 38,00 TL, metal boya hazırlık 304,00 TL, plastik boya hazırlık 38,00 TL), elektrik (51,00 TL-sol ve sağ sis farı ile ayar), diğer (1.500,00 TL) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 7.538,20 TL, KDV dahil 8.895,08 TL olduğunun belirtildiği,
Onarımı gerçekleştiren …Tic. Ltd. Şti. tarafından … adına düzenlenen 26.05.2018 tarih ve … numaralı “Fatura”da; değiştirildiği belirtilen hasarlı parça ve malzemeler arasında 4.120,20 TL bedel ile; 4 litre antifiriz (80,00 TL), radyatör sağ havalandırma bakaliti (44,93 TL), ön panel bağlantı sacı (157,14 TL), ön panel (1.288,60 TL), sağ far (758,56 TL), sol far (758,56 TL), ön amblem (171,14 TL), ön panjur (456,56 TL), radyatör alt hortum (404,71 TL) bulunduğu, uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında iskontosuz 3.418,00 TL bedel ile; ayrıntıları belirtilmeyen kaporta (2.791,00 TL), boya (627,00 TL) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 7.538,20 TL, KDV dahil 8.895,08 TL olduğunun belirtildiği,
Davalı …Ş. tarafından açılan 15003781 sayılı hasar dosyası kapsamında görevlendirilen Eksper … tarafından hazırlanan 15.05.2018 tarihli “Kasko Ön Ekspertiz Raporu” ile 22.06.2018 tarihli “Kasko Kesin Ekspertiz Raporu”nda; … Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren anlaşmasız-yetkisiz … servisine gidilerek araç sorulduğunda aracın gösterilmediği, mail ile gelen resim ve fatura ile evrak üzerinden ekspertiz yapıldığı, olay yeri resimlerinde tarih-saat kontrolu yapılamadığı, poliçe ve hasar tarihi arasında 3 gün bulunduğu, onarım süresinin 7 iş günü, piyasa değerinin 90.620,00 TL olduğu, değiştirilmesi gereken hasarlı parça ve malzemeler arasında 4.181,04 TL iken %19-33-38-1.195,45 TL iskontolu 2.985,59 TL bedel ile; antifiriz (80,00 TL), radyatör sağ havalandırma bakaliti (%38-46,76 TL), ön panel bağlantı sacı (%38-163,55 TL), ön panel (%33-1.341,20 TL), sağ far (%19-758,56 TL), sol far (%19-758,56 TL), ön amblem (%38-171,14 TL), ön panjur (%33-456,56 TL), radyatör alt hortum (%38-404,71 TL) bulunduğu, uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında 1.590,00 TL bedel ile; kaporta değişim (150,00 TL-ön panel), kaporta onarım (600,00 TL-ön tampon 100,00 TL, sol ön çamurluk 250,00 TL, sağ ön çamurluk 250,00 TL, boya (540,00 TL-ön tampon 180,00 TL, sol ön çamurluk 180,00 TL, sağ ön çamurluk 180,00 TL), mekanik (200,00 TL-ön panel), elektrik (100,00 TL-ön tampon) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 4.575,59 TL, KDV dahil 5.399,19 TL olduğunun belirtildiği,
… Araştırma’dan … tarafından hazırlanan “Hasar Araştırma Raporu”nda; karşı araç sürücüsü … ile yapılan görüşmede … Toptancısı çıkışında aracı ile geri geri çıkarken arka kısmı ile park halinde bulunan aracın ön kısmına çarptığını beyan ettiği, işyeri sahiplerinin olayı doğruladıkları, işyerinin kamerası bulunmadığı, sigortalı araç sahibinin cep telefonu dökümü incelendiğinde kaza tarihinde saat 09:00 sıralarında görüştüğü, ayrıca daha önce de defalarca, kaza tarihinden önce 05.05.2018 tarihinde görüştüğünün tespit edildiği, anlaşmalı tutanağa da tamircinin cep telefonunun yazıldığı, olay yerinde çekilen fotoğrafların tarihinin belirsiz olduğu, cep telefonu dökümanının beyanı ile uyumlu olmadığı, sorulduğunda sigortalının bu durumu açıklayamadığı, kazanın tutanakta belirtildiği tarih ve şekilde meydana gelmediği,
… tarafından hazırlanan yazılı beyanda; olay yerinden tamirci …’i aradığını, kendisinin olay yerine geldiğini, tutanak tutulduğunu, fotoğraf çekildiğini, aracı Nehir Oto’da yaptırdığını, fotoğrafları sildiğini, beyanının doğru olduğunu beyan ettiği, …’na hitaben hazırlanan 25.06.2018 tarihli yazıda özetle; yapılan tetkik ve araştırmalar sonucunda meydana gelen hasarın beyan ile uyumlu olmaması nedeniyle tazminat talebinin karşılanamayacağının belirtildiği, 02.08.2018 tarihli müzekkereye cevaben hazırlanan bila tarihli yazıda özetle; davacıya ödeme yapılmadığının belirtildiği,
Farklı sigorta eksperleri tarafından aynı hasar için farklı onarım bedelleri belirlendiği, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 2013/7 sayılı “Motorlu Araç Sigortaları Hasar İhbarlarının Yapılması ve Değerlendirilmesi Prosedürüne İlişkin Genelge”nin 10. maddesi; “… eksperler arasında ihtilaf olması durumunda uyuşmazlık derhal sistem üzerinden merkeze iletilir. Bu durumda merkez tarafından 3. bir eksper elektronik ortamda tesadüfi olarak tayin edilir. Hasar hakkında münhasıran 3. eksper tarafından rapor hazırlanır” şeklinde olduğu, dosya münderecatında ise üçüncü bir raporun mevcut olmadığı,
Onarımı gerçekleştiren … Ltd. Şti.’nin davacı şirket ile çalışan firmalardan biri olduğu, “… Tamir ve Bakım Servisleri” standardında hizmet verdiğine dair “TSE-HYB Hizmet Yeterlilik Belgesi”ne haiz olmadığı, …’nin anlaşmalı onarım yerleri listesinde yer almadığı, Volkswagen markasının yetkili servisi olmadığı, özel tamirhane istasyonu olduğu,
… tarafından Volkswagen markasında geçerli anlaşmalı yetkili-yetkisiz servis istasyonları için geçerli ATU veya ASU sözleşmesinin sunulmadığı, iskonto oranlarının bilinmediği, normal şartlar altında markadan markaya göre değişmekle birlikte orijinal yedek parçalarda %5-15, işçilikte %5-10 seviyeleri sektörde çok sık rastlanan, kabul gören, uygulanan, normal ve makul iskonto oranları olduğu,
Kamyonetin onarım öncesi hasarlı parçalarının nitelikleri ile onarım sonrası kullanılan parçaların niteliklerini belirten herhangi bir teknik rapor veya tespit bulunmadığı, ekspertiz raporlarında da bahsedilmediği, onarımda kullanılan parçanın vasıflarının belirlenebilmesi için parçalar üzerinde bulunan kodlama ile işaretlemelerden yetkili servis ortamında teknik inceleme yapılması gerektiği, SBM tarafından bilgilerin gizli olduğu gerekçesi ile eksperleri haricindeki sektör dışı bilirkişilere şifre tahsis edilmediğinden tramer ortamında kamyonetin şasi ve motor numarası ile kaza geçmişi sorgulaması yapılmasının mümkün olamadığı, maliki …’nun kimlik numarası ile yapılan kısıtlı sorgulamasında dava konusu 14.05.2018 tarihli kazasından başka kaza kaydı bulunmadığının görüldüğü, dosya muhteviyatında hasarlanan parçaların orijinal vasıfta olmadıklarına, işlem gören komponentlerin daha önce kalitesiz işlem gördüğüne dair veri, tespit bulunmadığı, dolayısıyla onarımın orijinal parça değişimi ve kaliteli işçilik uygulaması ile gerçekleştirilmesinde bir sakınca bulunmadığı,
Hasar ve onarım fotoğrafları incelendiğinde; kamyonetin dijital odometresine göre 5.793 km’de olduğu, hasarın esasen ön kesiminde etkili olduğu, çarpan kamyonetin arka basamak ve koruma demirinin ön ızgara bölümüne denk düştüğü, temas eden yüzeylerin katılığına ve yakın civarda bulunan komponentlerin yapısal ve malzeme özellikli davranışlarına bağlı olarak ön tampon, ön ızgara, sol ve sağ ön çamurluk uçları, sol-sağ far braketleri, ön panel komponentlerinin ezilme, çökme, kırılma, kopma vb. değişik derecelerde deformasyona uğradıkları, oluşan hasarın kaza ile uyumlu, oluşması beklenen ve muhtemel hasarlardan olduğu,
Parça kodları ve bedellerinin esasen piyasada sıkça tercih edilen, üretici firmalardan elde edilen güncel verilerle donatılmış GT Motive, Audatex, DAT vb. yazılımı veya sigorta şirketlerinin kendi geliştirdikleri parça tedarik yazılımları (Oto Analiz vb.) kullanarak sistem üzerinde güncel sorgulama yapılarak belirlendiği, bu ve diğer alternatif yöntemlerle yapılan araştırmalar sonucunda ekspertiz raporlarında ve faturada belirtilen parça bedellerinin orijinal vasıfta parçalara ait olduğu, yan sanayi, eşdeğer veya çıkma-sökme-taşıma hasarlı parçaya ait olmadığı, örnek vermek gerekirse günümüzde ve olay tarihinde orijinal vasıftaön panjurun 638,78 TL-451,74 TL, ön amblemin 239,17 TL-169,31 TL, sol farın 1.080,33 TL-750,61 TL, sağ farın 1.080,33 TL-750,61 TL, ön kilit taşıyıcının 1.889,95 TL-1.274,98 TL, kilit taşıyıcı orta desteğin 223,26 TL-155,54 TL, sağ hava kanalının 64,39 TL-44,40 TL, radyatör su hortumunun 588,96 TL-400,40 TL bedel ile temin edilebildiği,
Sigorta şirketlerinin hasar durumunda parçaların vasıflarını orijinal olsalar dahi onarımı mümkün değilse eşdeğer veya ömrünü tamamlamış araçlarda elde edilen parçalar ile öncelikli değiştirme hakkına sahip olduklarını belirttikleri, parçaların muadili, parça tedarik ve anlaşmalı servis sözleşmeleri bulunmasa dahi parçalarda ve işçiliklerde anormal düzeylerde (%30-%75) iskonto uygulayabildiklerinin gözlendiği, Türkiye şartlarında anahtar teslim onarım adı altında farklı farklı bedeller ile onarımlar mümkün ise de önemli olan hususun kullanılan parça ve uygulanan işçilik kalitesi olduğu, yetkili servis, özel servis, yedek parça tedarikçileri ile internet ortamında yapılan araştırmalar neticesinde logolu orijinal vasıftaki parça bedelleri ile eşdeğer parça ile arasında yaklaşık %30, logosuz yan sanayi parça ile arasında %50-%80 civarında farklar bulunabildiği, anahtar teslim onarımlarda genellikle maliyeti düşürmek amacıyla yan sanayi veya çıkma parçalar tercih edildiği, sigorta şirketlerinin hasar onarımında orijinal parça yerine sertifikalı eşdeğer parça ve logosuz orijinal parça kullanılması halinde yedek parça maliyetlerini %17 düşürecekleri, Türkiye genelinde 68.500 hasar onarım servisi bulunduğu, bunlardan sadece 129’unun TSE belgesine haiz olduğunun saptandığı, Yargıtay içtihatlarına uygun şekilde hasar durumunda araçların kaza öncesi durumuna en yakın şekilde onarılmaları gerektiği, teknik olarak onarımların orijinaline yakın, ilim, fen ve sanat kaidelerine uygun şekilde gerçekleştirilmesi, kural olarak ve hakkaniyet çerçevesinde değer kayıplarına veya kıymet kazanma gibi sebepsiz zenginleşmeye mahal vermemek için parça orijinal ise orijinali ile, taşıma hasarlı ise taşıma hasarlı, eşdeğer ise eşdeğeri ile, yan sanayi ise yan sanayi ile, çıkma ise çıkma parçalar ile değiştirilmesi gerektiği,
Sigortacılık mevzuatı eşdeğer parça kullanımına izin verirken, kullanılan parçaların araç değerinde düşüşe yol açacak yan sanayi parçalar olmasını da açık bir şekilde yasaklandığı, bir motorlu taşıtın yedek parçalarının yaklaşık %20’si bizzat taşıt üreticisi tarafından üretilmekte, geri kalan %80’lik bölüm ise üretici firmanın anlaşmalı olduğu parça üreticileri tarafından sağlandığı, söz konusu %80’lik bölüm için taşıt üreticilerinin tedarikçilerinden belli sertifikalar talep ettiği, bir motorlu taşıtta kullanılan yedek parçalar orijinal yedek parça (OEM), eşdeğer parça (OEP), yan sanayi düşük kalite parça (AUP) ve çıkma-sökme parçalar olmak üzere 4 ana kategoride sınıflandırabildiği, yedek parçaların eşdeğerliğin sağlanabilmesi için; eşdeğer parçayı üreten, parçanın motorlu taşıt aracının parçaları ile eşdeğer kalitede olduğunu belgelendirmesi gerektiği, bu belge ile üretilen parçanın eşdeğerliliği iddiasının kanıtlanmış olduğu ve ispat yükünün aksini iddia edenlere devredildiği, ayrıca söz konusu kalite kontrol kuruluşlarının uluslararası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş olduklarının Türk Akreditasyon Kurumu’ndan (TURKAK) teyidi şartı arandığı, T.C. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 2017/176 İtiraz ve 23.02.2017 tarihli oyçokluğu ile karar ile; … itiraza konu Daire kararında belirtildiği gibi hasarlı parçaların her hal ve şartta mağdur olanın rızası haricinde orijinal olmayan haricinde parça kullanılmaması, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortasının zorunlu bir sigorta olması, diğer bir deyişle sigorta firmalarının poliçe düzenlemekten imtina edemeyeceği bir sigorta türü olması nedeniyle mağdur olanın sigorta firmaları aleyhine sebepsiz zenginleşmesine sebebiyet vereceğinin açık olduğu,… belirtildiği, dolayısıyla eşdeğer parçanın kullanılabilmesi için de kalite kriterlerinin sağlandığının eksiksiz ispat edilmesi ve araç sahiplerinin onayının alınması gerektiği,
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu tarafından yayınlanan tavsiye niteliğindeki “Fiyat Tarifesi”nde azami işçilik ücretlerinin KDV dahil; oto boya malzeme dahil 133,00 TL/saat-200,00 TL/saat (ön çamurluk 1,77 saat, ön tampon veya arka tampon 1,77 saat, arka çamurluk 2,52 saat, ön kaput iç-dış 3,54 saat, ön kaput dış 3,05 saat, ön veya arka kapı iç-dış 2,52 saat, ön veya arka kapı dış 2,52 saat, ön panel veya arka panel 2,03 saat, bagaj kapağı 2,03 saat, orta kapı direği 1,28 saat, arka panel havuzu 1,77 saat, komple tavan 4,03 saat, motor içi 3,54 saat, komple bagaj içi 3,05 saat, marşpiye 1,50 saat, ayna kapağı 0,60 saat, kapı kolu 0,3 saat, …), kaporta 139,00 TL/saat-210,00 TL/saat (ön çamurluk-az hasar 1,19 saat-orta hasar 1,44 saat-yeni montaj 0,97 saat, arka çamurluk-az hasar 1,91 saat-orta hasar 2,88 saat-yeni montaj 3,35 saat, ön veya arka kapı-az hasar 0,97 saat-orta hasar 1,44 saat-kapı sacı yeni montaj 1,69 saat-komple kapı yeni montaj 1,19 saat, marşpiye-az hasar 1,19 saat-orta hasar için 2,12 saat-yeni montaj 2,38 saat, tavan-az hasar 2,88 saat-orta hasar için 4,25 saat-yeni montaj 4,25 saat, tampon sökme-takma 1,19 saat, motor kaputu-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 0,97 saat, ön veya arka panel-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 1,91 saat, bagaj kapağı-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 0,76 saat, arka panel havuz sacı-az hasar 1,44 saat-orta hasar için 1,91 saat-yeni montaj 1,91 saat, orta direk-az hasar 1,44 saat-orta hasar 1,91 saat-yeni montaj 2,38 saat, şase kolu tek taraf-az hasar 1,44 saat-orta hasar 1,91 saat-yeni montaj 1,91 saat, …), mekanik 147,00 TL/saat-220,00 TL/saat (komple motor sökme-takma 3,20 saat, şanzıman sökme-takma 1,60 saat, komple ön takım sökme takma 2,28 TL, taşıyıcı-amortisör-salıncak montaj 1,36 saat, direksiyon kutusu değişim 1,36 saat, arka alt takım işçiliği 2,04 saat, radyatör sökme-takma 0,92 saat, turbo sökme-takma 1,36 saat, aks ve rulman değişimi 0,68 saat, otomatik şanzıman sökme-takma 2,04 saat, klima radyatörü sökme-takma 0,68 saat, turbo radyatörü sökme-takma 0,55 saat, diagnostik test cihazı ile arıza tespiti 150,00 TL, triger seti değişimi 1,82 saat, …), elektrik/trim 100,00 TL/saat-150,00 TL/saat (klima kompresörü sökme-takma 1,35 saat, airbag sökme takma adet 2,65 saat, komple elektrik tesisatı sökme-takma 6,70 saat, motor iç elektrik tesisat 2,65 saat, arka tesisat sökme-takma 1,35 saat, torpido sökme-takma 6 saat, sigorta kutusu değişimi 1,65 saat, tek taraf ön far veya stop değişim 0,53 saat, tek emniyet kemeri sökme-takma 0,65 saat, tek emniyet kemeri toka değişimi 0,65 saat, airbag aktivasyon programlama 105,00 TL-155,00 TL, klima boruları sökme-takma 1,35 saat, klima gaz dolumu 160,00 TL-240,00 TL, ön cam-arka cam değişim 2 saat, kapı cam değişim 1,35 saat, tavan döşeme sökme-takma 2 saat, komple döşeme sökme-takma 4,70 saat, rot balans 150,00 TL/saat-200,00 TL/saat (rot ayarı 2 saat, komple balans ayarı 1,45 saat, 4×4 komple rot-balan ayarı 250,00 TL, far ayarı 50,00 TL, sis ayarı 50,00 TL …) şeklinde olduğu, üst sınıf, orta sınıf araç taşıt segmentine göre değişebildiği, aracın boyasının opak, metalik veya sedefli olmasına göre değişmekle birlikte her parçada 2-3 kat boya uygulandığı, büyüklüklerine göre her parça için 150 gr-500 gr seviyesinde boya malzemesi harcandığı, vernik, vernik sertleştirici uygulandığı, yan parçalar için 150,00 TL-250,00 TL, yatay parçalar için 200,00 TL-300,00 TL, tamponlar için 150,00 TL-250,00 TL malzeme dahil işçilik bedellerinin söz konusu olduğu, marka ve segmentlerine göre değişmekle birlikte yetkili servis ortamında genellikle kaporta ve mekanik işçiliklerde KDV hariç 10-12 birim-1 saat-130,00-140,00-300,00 TL/saat, boya işçiliklerinde 140,00-200,00-300,00 TL/saat şeklinde ortalama ücretler uygulanabildiğinin bilindiği, özel tamirhaneler gibi rekabetçi piyasada ise daha düşük bedellerin söz konusu olduğu ve uygulandığı,
Davacı tarafın talebine esas aldığı ekspertiz raporu ile buna göre düzenlenen onarım faturasında belirtilen parça niteliklerinin kaza ve hasar ile örtüştüğü, işçiliklerin ise örtüşmediği, sol ve sağ podya saclarında herhangi bir hasar izi ve emaresi ile onarım aksiyonu görülmediği, kullanılan Audatex yazılımının algoritması nedeniyle küçük işçiliklere ücretler yansıtıldığı, diğer işçilik adı altındaki işçiliklerin açıklanmadığı, bedellerinin piyasa rayicine kısmen uygun olduğu, ekspertiz raporu ile onarım faturasının uygun olmadığı, … tarafından görevlendirilen eksper tarafından düzenlenen raporun ise parçalara uygulanan anormal iskonto oranları nedeniyle uygun olmadığı, işçilik nitelikleri ve bedelleri bakımından kısmen uyumlu olduğunun gözlendiği, mevcut verilere ve yukarıdaki incelemeye göre;
Değiştirilmesi gereken hasarlı parça ve malzemelerin; radyatör sağ havalandırma bakaliti (44,93 TL), ön panel bağlantı sacı (157,14 TL), ön panel (1.288,60 TL), sağ far (758,56 TL), sol far (758,56 TL), ön amblem (171,14 TL), ön panjur (456,56 TL), radyatör alt hortum (404,71 TL), 4 litre antifiriz (80,00 TL) olmak üzere KDV hariçiskontosuz 4.120,20 TL, %10 iskontolu 3.708,18 TL olduğu, uygulanması gereken onarım ve montaj işçiliklerin; kaporta sökme-takma (500,00 TL-ön panel 200,00 TL, kilit taşıyıcı 150,00 TL, ön tampon, spoyler ve ızgara grubu 150,00 TL), kaporta onarım (700,00 TL-ön tampon 150,00 TL, sol ön çamurluk 250,00 TL, sağ ön çamurluk 250,00 TL, ön tampon demiri 50,00 TL), boya (malzeme ve hazırlık dahil 540,00 TL-ön tampon 180,00 TL, sol ön çamurluk 180,00 TL, sağ ön çamurluk 180,00 TL), mekanik (30,00 TL -su hortumu 15,00 TL, hava kanalı 15,00 TL), elektrik (130,00 TL-ön tampon tesisatı 40,00 TL, sol far 30,00 TL, sağ far 30,00 TL, far ayarı 30,00 TL) olmak üzere KDV hariçiskontosuz 1.900,00 TL, %5 iskontolu 1.805,00 TL olduğu, orijinal vasıfta yedek parça kullanılarak yetkili servis haricinde serbest piyasada fen ve sanat kaidelerine uygun şekilde kadri maruf, haddi layık toplam onarım bedelinin, iskontosuz KDV hariç 6.020,20 TL, KDV dahil 7.103,83 TL olduğu, iskontolu KDV hariç 5.513,18 TL, KDV dahil 6.505,55 TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; konuların davacı tarafın 14/05/2018 tarihinde meydana gelen çift taraflı trafik kazasında aracın onarımı nedeniyle ödemiş olduğu hasar bedelinin davalı kasko sigortacı şirketinden tahsiline ilişkin davadır.
Y. 17. HD. 04/04/2016 T. 2015/14700 E. 2016/4229 K. Sayılı ilamı; “…hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı sigortalıya ait araçta davalı … şirketinin anlaşmalı olduğu servisin yedek parça ve işçilik bedellerinde %10 iskonto uyguladığından bahisle iskontolu ve KDV hariç 8.587,80 TL tutarında hasar tespit edilmiş ve mahkemece iskontolu ve KDV hariç 8.587,80 TL hasar tazminatına hükmedilmiştir.
6762 sayılı TTK’nın 1283. maddesi hükmü uyarınca, sigortacı, sigorta ettiren veya sigortadan yararlananın uğradığı gerçek zararı tazminle yükümlü olup mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, hasar bedeli tespit edilirken davalı … şirketiyle servis arasında yapılan anlaşma gereği olduğu belirtilen %10 iskonto esas alınarak yedek parça ve işçilik bedellerinin rayiç değerinde indirim uygulanması doğru değildir.
3065 sayılı KDV Kanunu’nun 1. maddesine göre Türkiye’de yapılan sınai, ticari, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyet çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabidir. Davacının aracına verilen zararı gidermek için gerekli onarım, parça ve işçilik hizmeti de anılan yasa gereğince KDV’ye tabidir. Bu nedenle davacı lehine KDV dahil edilerek hasar tazminatına hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.” şeklindedir.
Dava konusu kazanın 14.05.2018 günü saat 13:30 sıralarında sürücü …’ın sevk ve idaresindeki, … adına tescilli, dava dışı … Sigorta A.Ş. tarafından 11.05.2018-11.05.2019 tarihleri arasında geçerli olmak üzere … numaralı ZMS (Trafik) Sigortası poliçesi ile maddi zararlarda araç başına azami 36.000,00 TL poliçe limiti ile teminat altına alınan … plakalı, … marka, … tipinde, 2009 model, beyaz renkli ticari kamyonet ile … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi yolunun sol kenarında bulunduğu park halinden çıkmak amacıyla geri manevra ile ilerlediği esnada arka kesimleri ile arkasında park halinde bulunan, davacı …’ne temlik veren sürücü … tarafından park edilen ve kendi adına tescilli, davalı …Ş. tarafından 11.05.2018 – 11.05.2019 tarihleri arasını kapsayan … numaralı kırmızı kasko sigorta poliçesi ile teminat altına alınan … plakalı, … marka, … tipinde, 2017 model, siyah renkli hususi kamyonetin ön kesimlerine çarpması neticesinde meydana geldiği, kazanın meydana gelmesinde … plakalı kamyonet sürücüsü …’ın %100 oranında kusurlu olduğu, park halindeki … plakalı kamyonetin sürücüsü …’nun kusursuz olduğu, davacı şirkete temlik veren …’na ait … plaka numaralı otomobilin yetkili servis harici özel tamirhane istasyonlarında fen ve sanat kaidelerine uygun şekilde kadri maruf haddi layık iskontosuz KDV dahil 7.103,83 TL bedel ile onarımının mümkün olduğu hükme elverişli teknik bilirkişi raporundaki tespitler ve yukarıda değinilen Yargıtay içtihadı ışığında anlaşılmıştır. Yine davacının davadan önce eksperden rapor almak suretiyle iş bu davayı açtığı gözetildiğinde davadan önce miktarın belli olduğu, bu sebeple açılan davanın kısmi dava olduğu, dava açılmadan önce davalı … şirketine başvuru tarihinden 8 iş günü sonrasında davalı … şirketinin temerrüde düştüğü ve davaya konu aracın ruhsat kaydında kullanım amacının hususi olduğundan yasal faize hükmedilmesi gerektiği dikkate alınarak davanın kabulü ile 7.103,83 TL’nin 250,00 TL’sine 06/07/2018 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek ve 6.853,00 TL’sine ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 7.103,83 TL’nin 250,00 TL’sine 06/07/2018 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek ve 6.853,00 TL’sine ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 485,26 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL + 118,00 TL ıslah harcından oluşan toplam 153,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 331,36 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL peşin harç, 118,00 TL ıslah harcı, 250,00 TL ekspertiz ücreti ile 751,90 TL posta, tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücretlerinden oluşan toplam 1.155,80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK. 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 18/09/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”