Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/715 E. 2019/818 K. 18.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/715 Esas
KARAR NO : 2019/818

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 01/08/2018
KARAR TARİHİ : 18/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesi özetle; davalı şirkete Kasko Sigortası ile sigortalı … A.Ş.’nin malik ve işleteni olduğu … plakalı aracın 05/06/2018 tarihinde çift taraflı kaza neticesinde hasarlandığını, meydana gelen kaza neticesinde … plakalı araçta KDV dahil 3.847,22 TL tutarında hasar meydana geldiğini, ancak davalı şirket tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığını, hasar alan parçaların tespiti için ekspertiz raporu alınmanın zorunlu kalındığını ve bu rapor için 250,00 TL ekspertiz ücreti ödendiğini, davalı şirkete hasar bedelinin ve alacağın temliki sözleşmesine uygun olarak 25/06/2018 tarihinde başvuru yapıldığını ancak davalının 05/07/2018 tarihinde temerrüde düştüğünü beyan ederak fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydı ile 100,00 TL hasar bedelinin ve 250,00 TL ekspertiz ücretinin davalı şirketin temerrüte düştüğü 05/07/2018 tarihi itibariyle yasal faiz ile tahsiline, yargılama gider ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak tensip zaptı ve dava dilekçesinin tebliğ edildiği ancak davalının mahkememize herhangi bir cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
Davalı …Ş.’ye yazılan müzekkereye cevap verildiği anlaşıldı.
Mahkememizce toplanan deliller ışığında ilgili dosyanın Makina Mühendisi …’e tevdii edilmiş olup, bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu 21/05/2019 tarihli bilirkişi raporunda; kusur yönünden inceleme ve değerlendirme; 05.06.2018 tarihinde meydana gelen trafik kazasında eksper tarafından 12.06.2018 tarihinde yapılan ihbar sonucu SBM’de … kaza ihbar numarası ile kaydı gerçekleştirilerek 12.06.2018 tarihinde ilk kez işlem gören olayda; dava konusu … plakalı kamyonet sürücüsü …’in %100 oranında kusurlu olduğu görüşü üzerinde … Sigorta A.Ş. şerhine rağmen … ve … Sigorta A.Ş.’nden oluşan komisyon üyeleri tarafından 19.06.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildiğini, Hazine Müsteşarlığı’nın 2007/27 sayılı Genelgesi ile, 2918 sayılı KTK 81. maddesine işlerlik kazandırmak amacı ile yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında, taraflara anlaşma hakkı sağlayan bir yöntem oluşturulduğu, bu yönteme göre, 01.04.2008 tarihinden itibaren Trafik Kanunu’na uymak koşuluyla kazaya karışan kişiler aralarında anlaşarak “Trafik Kazası Tespit Tutanağı” yerine geçecek anlaşma tutanağını düzenleyebilecekleri, bu kapsamda herhangi bir yaralanma ve ölümle sonuçlanmayan olayla ilgili olarak kazaya karışan sürücüler arasında tanzim olunup imzaları ile tasdik altına alınan “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağı”’nda; … plaka numaralı kamyonetin sürücüsü …’in, “… sokaktan … 1. caddesine sola dönerken köşe başına park eden aracın görüşü kapatması sonucu gelen aracı görmedim çarptım” şeklinde, … plaka numaralı otomobilin sürücüsü …’ün, “… 1. caddede aşağı doğru inerken … sokaktan çıkan araç ben durduğum halde çıkan araç bana vurdu” şeklinde yazılı beyanda bulundukları, çizilen “Kroki”de, yol, hava, zemin, geometri, trafik işaret levhaları vb.. detaylar belirtilmediği için belli olmamakla birlikte cadde ve sokak yolunun kesişmelerinden oluşan (T) tipi kontrolsuz kavşak kesiminde sokak yolundan sola manevra ile cadde yoluna katılmak isteyen kamyonetin ön sol kesimleri ile solundan cadde yolunu takiben gelen otomobilin ön sağ kesimleri ile çarpıştıkları, cadde yolunun kenarında park halinde bir taşıtın olduğunun resmedildiği, olay sonrasına ait fotoğraflamalarda da meskun mahalde vaktin gündüz, hava ve görüşün açık, yolun asfalt kaplama, yüzeyin kuru olduğunun, cadde yolunun sağ kenarında park halinde mavi renkli açık kasa kamyonetin bulunduğu görüldüğünü,sürücülerin yeterli sürücü belgelerine haiz olduğu, alkol durumları bilinmemekle birlikte tutanakta birbirlerinden alkol şüphesi duyduklarına, şikayetçi olduklarına dair herhangi bir iz, delil, beyan, dosya kapsamında da ölçüm sonucunun bulunmadığını, Olay anını gösteren araç içi-dışı kamera görüntülerinin, görgü tanıklarının beyanlarının bulunmadığı, dolayısıyla olayda etkili olabilecek başkaca unsurların bilinmediği, olay yerine sürücüler tarafından birbirlerine 90 derece dik doğrultuda düz gelindiği, sürücülerin genel trafiğin bünyesinde değişik kaza risk ve tehlikeleri nedeniyle dikkatlerini daha çok yoğunlaştırmaları, müteyakkız davranarak yola ve çevrelerine gereken dikkat ve özeni göstermeleri, kendileri ile trafikte bulunan diğer sürücü, yolcu ve yayaların can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürmemek adına tedbirli ve kontrollü ilerlemeleri, genel trafiği tehlikeye düşürecek hareketlerden sakınmaları, hızlarını, yolun ve trafiğin icap ve şartlarına göre her an tedbir alabilecekleri şekilde ayarlamaları, özen gereği olası kaza tehlikesini savuşturmak adına etkili fren veya direksiyon manevrası gibi önleyici etkili tedbirleri zamanında almaları, manevra ve doğrultu değiştirmeden önce başlarını çevirerek çevrelerini gereği gibi etkin şekilde kontrol etmeleri, yaklaşmakta olan taşıt trafiğini, hız ve mesafelerini dikkate almaları, uygun ve tehlikesiz an ile emniyetle duramayacak mesafede yaklaşmış taşıtların geçmelerini beklemeleri, kavşak noktalarına yakın mesafede yaklaşan sürücüler açısından görüş alanlarının kısıtlanmaması ve trafik güvenliğini tehlikeye düşürmemek adına araçlarını park etmemeleri gerektiği, normal şartlar altında müteyakkız, dikkatli ve tedbirli davranış sergileyen sürücüler tarafından gündüz vakti, hava ve görüşün açık olduğu, görüşe engel bir durumun bulunmadığı düz yolda yol kenarında park halindeki kamyonet nedeniyle görüşün kısmen engellendiği yani tehlikelerin eşit olduğu şartlarda karayolunda çevrelerini ve yolu gereği gibi etkin şekilde kontrol edememeleri, tehlikeleri ön görememeleri, tedbirli ve dikkatli davranamamaları için olumsuz bir neden bulunmadığı, beyanları dikkate alındığında sürücü …’ün durduğu, ancak sürücü …’in kamyoneti ile duran otomobilin üzerine doğru ilerlemesine devam ederek çarptığı, bilindiği üzere T.C.K. 22/2 maddesinde; “taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesi” şeklinde tanımlandığı, meydana gelen trafik kazası, dikkatli, tedbirli ve özenli davranılması halinde önlenebilir nitelikte olduğunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda; karayolu-trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlar, trafik-yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleri, şerit-taşıtların bir dizi halinde güvenle seyredebilmeleri için taşıt yolunun ayrılmış bir bölümü, taşıt yolu (kaplama)-karayolunun genel olarak taşıt trafiğince kullanılan kısım, trafik-yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleri, karayolu-trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlar, kavşak-iki veya daha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesi ile oluşan ortak alan, anayol-ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin, bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayolu, tali yol-genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından, bağlandığı yoldan daha az önemde olan yol, geçiş hakkı-yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanmak sırasındaki öncelik hakkı, yaya yolu (yaya kaldırımı)-karayolunun, taşıt yolu kenarı ile gerçek veya tüzelkişilere ait mülkler arasında kalan ve yalnız yayaların kullanımına ayrılmış olan kısmı olarak tarif edildiği (K.T.K. Mad. 3), gabari, araçların yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçüler olup karayollarında trafiğe çıkarılacak araçlarda yüklü ve yüksüz olarak uyulacak boyutlar için azami genişliğin 2,55 metre olarak belirlendiği (K.T.Y. Mad. 128), tehlikeli bölgenin, kişilerin sağlık ve güvenlik yönünden riske maruz kalabileceği, ekipmanında veya çevresinde bulunan bölge, maruz kişinin ise tamamen veya kısmen tehlikeli bölgede bulunan kişi, açık tehlikenin ise mevcut durumda normal davranışta bile her an kazaya açık olan durumlar, olası tehlikenin ise güvenli görünen durumda davranış, durum ve pozisyonun değişmesi ile kaza olasılığı olan durumlar olduğu, hadisenin meydana geliş şekline göre; cadde yolunun kenarında ve kavşak noktasında yarısı yaya tahsis edilen kaldırım, diğer yarısı kaplama üzerinde park halinde bulunan plakası belirsiz taşıtın kapladığı alan yanından diğer taşıtların geçişlerine engel teşkil etmemekle birlikte yaklaşan sürücülerin görüş alanını kısmen de olsa kapatarak olumsuz etkilediği, trafik güvenliğini tehlikeye düşürdüğünü, Karayolları Trafik Kanununda ve Yönetmelikte yazılı kayıt ve şartlar dışında ve aksine bir işaret bulunmadıkça yerleşim yeri içinde kamyonetler ve otomobiller için azami hız sınırının 50 km/saat olduğu (K.T.Y. Mad. 100), hız tahdidini belirleyen aksine bir işaret bulunmayan yerleşim birimleri içinden veya civarından geçen şehir dışı karayollarının bu kesimlerinde, can ve mal güvenliği açısından, karşıdan karşıya geçişler bir fiziki engelle yasaklanmış veya alt ve üst geçitlerle belirlenmiş ise ve hız yapmak yaya ve taşıt trafiği açısından bir engel teşkil etmiyorsa, taşıt sürücüleri yol ve trafik durumunu dikkate alarak yönetmeliğin kendilerine tayin etmiş olduğu azami hız sınırları içerisinde seyredebilecekleri (K.T.Y. Mad. 101), meskun mahal olay yerinde kaldırım ve (T) tipi üç yönlü kavşak bulunduğu, karşıdan karşıya geçişlerin fiziksel bir engelle yasaklanmadığı, a kural olarak sürücülerin hızlarını kullandıkları aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak, kavşak yaklaşımlarında yavaşlamak zorunda oldukları, fren dinamiğinde reaksiyon zamanı, bir şeyin ya da tehlikenin görülüp anlaşılması ile ona karşı etkilenme, yani gerekli tedbiri almaya başlama arasında geçen süre yani sürücünün fren yapmasına neden olan engeli görmesi ile ayağını fren pedalı üzerine koyması arasında geçen süre olduğu, bu sürenin içinde algılama, ne olduğunu fark etme, karar verme, ayağı gaz pedalından fren pedalına geçirme süreleri bulunduğu ve sürücünün yeteneklerine, o andaki fizyolojik ve psikolojik durumlarına, şahıslara özgü karakteristikler ile dış etkenlerin çeşitlerine bağlı olarak en az 0,3 ve en çok 1,7 saniye sınırları arasında değişmekte ise de, ortalama olarak 0,5-0,6 saniye kabul edildiği, fren reaksiyon zamanı ise, bir tehlike anında, şoförün fren pedalına basmasından aracın fren sisteminin etki göstermeye başlamasına kadar geçen süre olduğu, mekanik ve hidrolik frenlerde ortalama 0,1-0,2 saniye ve havalı frenlerde ise 0,2-0,6 saniye olduğu, toplam reaksiyon zamanı ise, sürücü ve fren reaksiyon zamanlarının toplamı olup tehlike halinde ortalama 0,75 saniye olduğu, araçların, yapım ve kullanma bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uymasının, esasları yönetmelikte belirtilen şekilde ve tarzda teknik şartlara uygun durumda bulundurulmasının zorunlu olduğu (K.T.K. Mad. 29,30), hadisenin meydana geliş şekline ve sonuçlarına göre; kazaya karışan sürücülerin çarpışma noktasında durdukları, meskun mahal şartlarına uygun bir hızla ilerledikleri, otomobil sürücüsü …’ün zamanında fren tedbiri uygulayarak durmasına rağmen kamyonet sürücüsü …’in tedbir uygulamadan kontrolsuz ilerlemesine devam ettiğini, karayollarında hangi yolun ana yol ve tali yol olduğu cadde, sokak isimlerine veya geometrik boyutlarına göre değil, yollardan geçen taşıt sayısı sıklığına göre uzmanlarca belirlenip ve işaret levhaları ile sürücülerin bilgilendirildiği, kavşak katılımındaki yollar ana yol-tali yol olarak belirlenmemiş ise; kullanılan “Kontrolsüz Kavşak İşaret Levhası”, ileride genel geçiş önceliği kuralının yürürlükte olduğu, diğer bir ifadeyle sağdan gelmekte olan araçların ilk geçiş hakkına sahip olduğu ve hızın düşürülmesi gerektiği kontrolsüz kavşakları bildirmek için kullanıldığı, yön levhalarından yararlanmak suretiyle kavşak hakkında bilgi verme olanağının da göz önünde bulundurulması gerektiği, yani kavşak yaklaşımında, bir kavşak öncesi yön levhası kullanılmış ise ayrıca bu işaret levhasının kullanımına gerek bulunmadığı, ayrıca kontrolsüz kavşak levhasının, 60 km/saat işletme hızlarından düşük mahallerde kavşağa kadar olan görüş mesafesinin 125 metre olarak sağlanması durumunda kullanılmayabileceği, ana yol boyunca belirli noktalara bilgilendirme tabelası konduğu gibi, kavşak katılımındaki yollar ana yol-tali yol olarak belirlenmiş ise; kullanılan “Ana Yol-Tali Yol Kavşaklarının İşaret Levhaları”, bir tali yol kavşağına yaklaşılmakta olduğunu, bu işaretin kullanıldığı yoldaki trafiğin ilk geçiş hakkına sahip bulunduğunu ve tali yoldan yaklaşmakta olan sürücülerin ana yola girmeden önce yol vermelerinin veya durmalarının gerekli olduğunu bildirdiği, bu işaret levhalarının kullanıldığı kavşaklarda, tali yoldaki araç sürücüleri için “YOL VER” veya “DUR” işaret levhalarından uygun olanının konulduğu, sürücülerin seyir halinde olduğu yollarda söz konusu trafik levhalarından herhangi birinin bulunmadığı, T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/18093 E., 2016/4335 K., 06.04.2016 tarihli ilamının; “… mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise ana yol tali yol ayrımı üzerinde durulmayarak kusur dağılımı yapılmıştır. Bu durumda mahkemece İ.T.Ü. Karayolları Kürsüsü veya Karayolları Genel Müdürlüğü Fen Heyeti gibi kurumlardan seçilecek uzman bilirkişi kurulundan öncelikle … Büyükşehir Belediyesinden mahkemeye gönderilen cevabi yazılar, yolların kullanış şekli ve genişlikleri göz önünde bulundurularak hangi yolun ana yol hangi yolun tali yol olduğunun tespiti yapılarak kusur dağılımına ilişkin gerekçeli rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli görülmemiştir” şeklinde olduğu, uydu ve yer görüntülerine göre kazanın meydana geldiği yollar ile (T) tipi üç yönlü kavşağın yapısı incelendiğinde; yolların eşdeğer nitelikte yollar olmadıkları, sürücü …’ün seyir halinde olduğu bölünmemiş, iki yönlü … caddesi yolunun … caddesi ile … caddesi arasını bağlayan yaklaşık 800 metre uzunluğunda anayol vasfında olduğu, sürücü …’in ilerlediği … sokak yolunun ise …. sokak ve … caddesini bağlayan yaklaşık 100 metre uzunluğunda tali yol vasfında olduğu, bu yoldan gelen sürücülerin cadde yoluna sola ve sağa manevra ile çıkmak durumunda olduğu, sorumlu ilgili belediye tarafından yollar üzerinde ve kavşak noktalarında herhangi bir işaret levhası konumlandırılmamasına, kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirtilmemiş olmasına rağmen yol yapılarının eşdeğer nitelikte olmadıklarına dair maddi olguyu değiştirmediği, otomobil sürücüsü …’ün sağından çıkan ve önünü kapatarak seyir emniyeti ile can ve mal güvenliğini tehlikeye düşüren otomobil sürücüsü …’e nazaran ilk geçiş hakkına sahip olduğu, kavşaklarda geçiş önceliğine uymamanın ise asli kusur sayılan hallerden olduğu (K.T.K. Mad. 84/h), kavşak kesimine yavaş, kontrollü ve tedbirli yaklaşılarak gözle basit bir yol kontrolü yapılması halinde önlenebilir nitelikteki hadisenin meydana geliş şekline göre; sürücü …’in yönetimindeki kamyonet ile ana yolu ve sol tarafını gereği gibi etkin şekilde kontrol etmeden kontrolsüz, dikkatsiz, tedbirsiz ve özensiz çıkış yapması, solundan anayolu takiben yaklaşmış ve durmuş durumdaki otomobili ve görüşünü engelleyen park halindeki taşıtı dikkate almaması, çıkış için daha uygun anı beklememesi, kontrolsüz ilerleyerek geçiş hakkı önceliğine uymamasının asli derecede, yasak olmasına rağmen aracını kavşak noktasına yakın mesafede park ederek sürücülerin görüş alanını olumsuz etkileyen sürücünün özensiz davranışının tali derecede etkili olduğu, otomobil sürücüsü …’ün olayda etkili hatalı, kural dışı davranışı bulunmadığını, karayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlamak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemlerin 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu (K.T.K.) ve alınacak tedbirler ile ilgili olarak, gerekli görülen ve bunların uygulanmasına ait esas ve usullerin Karayolları Trafik Yönetmeliği (K.T.Y.) ile belirlendiği, buna göre; sürücülerin, trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen kural, yasak ve zorunluluk veya yükümlülüklere uymak (K.T.K. Mad. 47/d), sola dönüşlerde dönüş sırasında, karşıdan gelen ve emniyetle durdurulamayacak kadar kavşağa yaklaşmış olan taşıtların geçmesini beklemek, geniş kavisle dönüş yapmak (K.T.K. Mad. 53/b), dönüş yapan sürücüler, doğru geçmekte olan araçlara geçiş hakkını vermek (K.T.Y. Mad. 109/b), kavşağa yaklaştıklarında, kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli olmak, geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek, dikkatli ve kontrollü geçiş yapmak, trafik zabıtası veya trafik işaret levhası veya ışıklı trafik işaret cihazları bulunmayan kavşaklarda tali yoldan anayola çıkan sürücüler anayoldan gelen araçlara ilk geçiş hakkını vermek (K.T.K. Mad. 57/a,b) zorunda olduğu, park yapmış taşıtlar arasından çıkarken, duraklarken veya park yaparken taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmalarının yasak olduğu (K.T.K. Mad. 67/a), araç sürücülerinin trafik kazalarında, kavşaklarda geçiş önceliğine uymama hallerinde asli kusurlu sayıldığı (K.T.K. Mad. 84/h), olayda aksine davranarak yönetimindeki … plaka numaralı kamyonet ile tali yol vasfındaki … sokak yolundan anayol vasfındaki … caddesi yoluna sola manevra ile çıkmadan önce kavşak girişinde frenle durup solundan gelen taşıt trafiğini gereği gibi etkin şekilde kontrol etmeyen, görüşünü engelleyen park halindeki taşıtı dikkate almayan, tehlikeleri ön görmeyen, solundan cadde yolunun sağ şeridini takiben yaklaşmış ve durmuş durumdaki otomobilin geçişini beklemeyen, geçiş hakkını engelleyen, çıkış için uygun anı kollamayan, kontrolsüz ilerlemesine devam ederek ön sol kesimleri ile duran otomobilin üzerine yönelerek çarpan, kontrolsüz, dikkatsiz, özensiz ve tedbirsiz davrandığı mütalaa edilen sürücü …’in önlenebilir nitelikteki olayın meydana gelmesinde %80 (yüzde seksen) oranında kusurlu olduğunu, sürücülerin, trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen kural, yasak ve zorunluluk veya yükümlülüklere uymak (K.T.K. Mad. 47/d), kavşaklara yaklaşırken hızlarını azaltmak (K.T.K. Mad. 52/a), kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli olmak (K.T.K. Mad. 57/a) zorunda oldukları, olayda yönetimindeki … plaka numaralı otomobil ile sağından ve solundan bağlanan tali yol vasfındaki sokak yollarından gelen diğer sürücülere nazaran geçiş hakkına sahip olduğu anayol vasfındaki Davutpaşa caddesi yolunu takiben meskun mahal şartlarına uygun bir hızla düz seyir halinde iken tehlikeyi ön görüp sağından çıkan otomobili fark ettiğinde zamanında etkili fren tedbiri uygulayarak durmasına rağmen sağından çıkan dikkatsiz ve tedbirsiz sürücünü sadmesine maruz kaldığı anlaşılan, olayda etkili herhangi bir etkili rolü, kural dışı davranışı ve kazaya engele olabilmek adına alabileceği başkaca tedbir bulunmadığı mütalaa edilen sürücü …’e atfı kabil kusur bulunmadığını, Karayolları Trafik Kanunu’nda; durma-her türlü trafik zorunlulukları nedeni ile aracın durdurulması, duraklama-trafik zorunlulukları dışında araçların, insan indirmek ve bindirmek, eşya yüklemek, boşaltmak veya beklemek amacı ile kısa bir süre için durdurulması, park etme-araçların, durma ve duraklaması gereken haller dışında bırakılması olarak tanımlandığı (K.T.K. Mad. 3), görevli kişilerce, verilen dur emrinde, sesli, işaretli dur emrinde veya kırmızı ışıklı, işaret levhalarına uyularak veya önündeki araçların durması ve arıza halleri gibi her türlü trafik mecburiyeti nedeni ile durdurulması hallerinin “Durma” olduğu (K.T.Y. Mad. 111), durma halleri dışında yolcu indirip bindirmek, yük yüklemek veya boşaltmak veya beklemek amacı ile araçların kısa süreler içinde durdurulmasının “Duraklama” olduğu, duraklama, bekleme amacı ile yapılırsa, bunun süresinin en çok 5 dakika olduğu ve bu sürenin geçirilmesinin park etme sayıldığı (K.T.Y. Mad. 112), park etmenin, araçların durma ve duraklama halleri dışında, genelde uzun süreli olarak bekletilmek üzere bırakılması olduğu, aracın çalışır durumda olması veya içinde insan bulunmasının park etme amacını değiştirmediği (K.T.Y. Mad. 114), kavşaklar, tüneller, rampalar, köprüler ve bağlantı yollarında ve buralara, yerleşim birimleri içinde beş metre mesafede (K.T.K. Mad. 60), taşıt yolu üzerinde, duraklamanın yasaklandığı yerlerde, park etmenin trafik işaretleri ile yasaklandığı yerlerde,… park etmenin (K.T.K. Mad. 61), taşıt yolu üzerinde; duraklamanın yasaklandığının bir trafik işareti ile belirtilmiş olduğu yerlerde, kavşaklar, tüneller, köprüler ve bağlantı yollarında ve buralara, yerleşim birimleri içinde 5 metre ve yerleşim birimleri dışında 100 metre mesafede duraklamanın (K.T.Y. Mad 113), araçların, gösterilen yerlerde ve hallerde, duraklamanın yasak olduğu yerlerde, park etmenin trafik işareti ile yasaklandığı yerlerde, geçiş yolları önünde ve üzerinde, kamunun faydalandığı, herkesin araçları ile girip çıkabildiği park, bahçe, garaj, sinema ve benzeri her çeşit tesisin, fabrika, atölye, iş hanı ve benzeri işyerlerinin, okul, hastane ve benzerlerinin giriş çıkış kapılarının her iki yönünden 5 metrelik mesafe içinde, taşıt yolu üzerinde, yayaların geçişine engel olmayacak şekilde ayrılmış, işaretlerle belirlenmiş ve il ve ilçe trafik komisyonunca karara bağlanmış olmak şartıyla, geniş ve uygun durumdaki yaya yollarında bulunan park yerleri dışındaki yaya yollarında park edilmesinin (K.T.Y. Mad. 115), sürücülerin karayollarında, kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kişilere zarar verecek şekilde, özel amaçlarla keyfi veya kasıtlı davranışlarda bulunmak suretiyle yaya veya araç trafiğinin seyir emniyetini ihlal etmek veya tehlikeye düşürmek suretiyle tedbirsiz ve saygısız davranışlarda bulunmalarının (K.T.Y. Mad. 145/e) yasak olduğu, sürücülerin trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen kural, yasak ve zorunluluk veya yükümlülüklere uymak (K.T.K. Mad. 47/d) zorunda olduğu, olayda aksine davranarak yönetimindeki plakası belirsiz taşıtı arıza, kaza vb. zorunlu haller dışında keyfen yerleşim yeri içi mahalde cadde yolunun sağ kenarında kısmen de yayalara tahsis edilmiş yaya kaldırımına çıkarak ve kavşak giriş-çıkış noktasına çok yakın mesafede yasak yere park eden, kavşak noktasında ilerleyen ve çıkış yapan sürücülerin görüş alanını kapatarak birbirlerini görmelerini olumsuz etkileyen, trafik can ve mal güvenliğini tehlikeye düşüren, tedbirsiz ve özensiz davrandığı mütalaa edilen kimliği belirsiz sürücünün olayın meydana gelmesinde %20 (yüzde yirmi) oranında etkili ve kusurlu olduğu, tramer komisyon kusur değerlendirmesinin uygun olmadığı görüş ve kanaatini bildirmiştir. Hasar yönünden inceleme ve değerlendirmede; ava konusu … plakalı otomobil için … tarafından düzenlenen kaza tarihini de kapsar şekilde 14.01.2018-14.01.2019 vadeli … numaralı “Genişletilmiş Kasko Filo Sigorta Poliçesi” sözleşmesi incelendiğinde; aracın doğrudan uğrayacağı maddi zararların teminat altına alındığı, akü, lastik, egzoz, periyodik bakım parçaları, baskı balata ve diskler dışında eskime payı indirimi uygulanmayacağı, hasar tespitinin görevli eksper tarafından yapılmasının esas olduğu, eksper tarafından tespit edilen hasar tutarına kadar taşıtın onarımının yaptırılacağı veya tutarın nakden ödeneceği, taşıt üzerindeki mevcut parçaların evsafında parça kullanılabileceği, hasarlı parçaların onarımının ileceği, hasarlı parçaların onarımının yapılamadığı durumlarda orijinal yedek parçanın … Sigorta tarafından tedarik edilebileceği, onarımın yapılacağı servis/tamirhane seçiminde sigortalının serbest olduğu, isterse anlaşmalı servisleri de kullanabileceği, sigorta ettiren ve sigortalının bu sözleşmeden doğan hasarlar için eksper atama hakkı bulunduğunu, davacı taraf vekilinin talebine esas aldığı ve Eksper … tarafından hazırlanan 08.06.2018 tarihli “Ekspertiz Raporu”nda; değiştirilmesi gereken hasarlı parça ve malzemeler arasında iskontosuz 387,86 TL bedel ile; ön tampon sabitleme grubu (27,14 TL), ön tampon sol tutucu (15,92 TL), sol far (344,80 TL) bulunduğu, kaporta için 170,00 TL/saat, boya için 190,00 TL/saat verileri ile uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında iskontosuz 2.872,50 TL bedel ile; araç hazırlık (34,00 TL), kaporta sökme takma (ön sol çamurluk 119,00 TL, ön sağ plastik tekerlek yuvası 34,00 TL, radyatör ızgarası 34,00 TL, ön tampon hava kanalı 51,00 TL, ön plaka 25,50 TL, ön spoyler çıtası 68,00 TL, ön amblem 85,00 TL, motor kaput kilidi 59,50 TL, ön tampon sol tutucu 17,00 TL, ön sol cam kriko 8,50 TL, ön sol kapı folyosu 8,50 TL), kaporta onarım (ön sol çamurluk 170,00 TL, ön tampon 340,00 TL, ön sol şasi kolu 340,00 TL, ön sol kapı 170,00 TL, ön kaput 190,00 TL), boya (1.016,50 TL-ön tampon 57,00 TL, ön sol çamurluk 237,00 TL, ön sol kapı 351,50 TL, ön sol şasi kolu 66,50 TL, 2 kat boya 304,00 TL), elektrik (sağ far 17,00 TL, far ayarı 34,00 TL), döşeme-kilit (ön sol kapı 51,00 TL), diğer (190,00 TL) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 3.260,36 TL, KDV dahil 3.847,22 TL olduğunun belirtildiğini, onarımı gerçekleştiren … Tic. Ltd. Şti. tarafından … adına düzenlenen 12.06.2018 tarih ve … numaralı “Fatura”da; değiştirildiği belirtilen hasarlı parça ve malzemeler arasında ön tampon sabitleme grubu 27,14 TL, ön sol tampon tespit braketi 15,92 TL, sol far 344,80 TL, uygulandığı belirtilen onarım ve montaj işçilikleri arasında kaporta (1.866,00 TL-onarım, sökme-takma, elektrik, trim, celet), boya (1.016,60 TL-malzeme dahil) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 3.260,36 TL, KDV dahil 3.847,22 TL olduğunun belirtildiğini, …’nin bünyesinde açtığı … numaralı hasar dosyasında görevlendirilen Eksper … tarafından hazırlanan 04.07.2018 tarihli “Kasko Kesin Ekspertiz Raporu”nda; dosyanın parça tedariğine uygun olduğu, otomobilin 11.06.2018 tarihinde … Organize Sanayi Bölgesi … Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren anlaşmasız-yetkisiz … Tic. Ltd. Şti.’nde incelendiği, değiştirilmesi gereken hasarlı parça ve malzemeler arasında 829,19 TL iken %34-281,92 TL iskontolu 547,27 TL bedel ile; sol ön çamurluk (484,39 TL), sol far (344,80 TL) bulunduğu, uygulanması gereken onarım ve montaj işçilikleri arasında iskontosuz 660,00 TL bedel ile; kaporta değişim (sol ön çamurluk 90,00 TL), kaporta sökme-takma (ön tampon 90,00 TL), kaporta onarım (ön tampon 60,00 TL), boya (340,00 TL-sol ön çamurluk 170,00 TL, ön tampon 170,00 TL), elektrik (80,00 TL-sol ön çamurluk) bulunduğu, toplam onarım bedelinin KDV hariç 1.207,27 TL, KDV dahil 1.424,57 TL olduğu, muallak hasarın 4.213,78 TL, onarım süresinin 5 iş günü olduğu, servis ile işçilik konusunda anlaşılamadığı, evrakların taraflarına iletilmediği, onarım takibi yapılmadan kesin raporun düzenlendiğinin belirtildiğini, 02.08.2018 tarihli müzekkereye cevaben … tarafından hazırlanan yazıda özetle; davacıya herhangi bir ödeme yapılmadığının belirtildiğini, tramer ortamında hasar ile ilgili kayıtlı herhangi bir ekspertiz raporu bulunmadığı, farklı sigorta eksperleri tarafından aynı hasar için farklı onarım bedelleri belirlendiği, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 2013/7 sayılı “Motorlu Araç Sigortaları Hasar İhbarlarının Yapılması ve Değerlendirilmesi Prosedürüne İlişkin Genelge”nin 10. maddesi; “… eksperler arasında ihtilaf olması durumunda uyuşmazlık derhal sistem üzerinden merkeze iletilir. Bu durumda merkez tarafından 3. bir eksper elektronik ortamda tesadüfi olarak tayin edilir. Hasar hakkında münhasıran 3. eksper tarafından rapor hazırlanır” şeklinde olduğu, dosya münderecatında ise üçüncü bir raporun mevcut olmadığını, … tarafından Tofaş-Fiat markasında geçerli parça tedarikçi sözleşmesi ile anlaşmalı servisler için geçerli ATU veya ASU sözleşmesinin sunulmadığı, iskonto oranlarının bilinmediğini, yapılan sorgulamasında onarımı gerçekleştiren firmanın ve “TS8516 Tamir ve Bakım Servisleri” standardında hizmet verdiğine dair “TSE-HYB Hizmet Yeterlilik Belgesi”ne haiz olmadığını, kamyonetin onarım öncesi hasarlı parçalarının nitelikleri ile onarım sonrası kullanılan parçaların niteliklerini belirten herhangi bir teknik rapor veya tespit bulunmadığı, ekspertiz raporlarında da bahsedilmediği, onarımda kullanılan parçanın vasıflarının belirlenebilmesi için parçalar üzerinde bulunan kodlama ile işaretlemelerden yetkili servis ortamında teknik inceleme yapılması gerektiği, SBM tarafından bilgilerin gizli olduğu gerekçesi ile eksperleri haricindeki sektör dışı bilirkişilere şifre tahsis edilmediğinden tramer ortamında kamyonetin şasi ve motor numarası ile kaza geçmişi sorgulaması yapılmasının mümkün olamadığı, maliki şirketin vergi kimlik numarası ile yapılan kısıtlı sorgulamasında dava konusu 05.06.2018 tarihli kazasından önceki dönemde 24.02.2016, 20.04.2016, 04.01.2017, 26.08.2017 tarihli olmak üzere toplamda 5 adet kaza kaydı bulunduğunun görüldüğü, bu kazaları incelendiğinde; 24.02.2016 tarihli birinci kazasında; SBM’de … kaza ihbar numarası ile işlem gördüğü, saat 18:40 sıralarında … ili, .. ilçesi, … semti, … Sanayi Sitesi’nde seyir halinde iken sağ yan kesimlerine geri manevra ile gelen … plakalı aracın çarptığı, kasko sigortacısı …’nin açtığı … numaralı hasar dosyasında Eksper … tarafından 17.03.2016 tarihli ekspertiz raporu hazırlandığı, 29.02.2016 tarihinde …’de incelendiği, 41.143 km’de, piyasa bedelinin 43.000,00 TL, onarım süresinin 7 gün olduğu, 243,55 TL’sı parça, 1.200,00 TL’sı işçilik (3 kalem kaporta 600,00 TL, 3 kalem boya 500,00 TL, 2 kalem döşeme-kilit 100,00 TL) olmak üzere onarım bedelinin KDV hariç 1.443,55 TL olduğu, sağ ön kapı, sağ arka kapı vb. sağ yan kesimlerinden hasarlandığını, 20.04.2016 tarihli ikinci kazasında; SBM’de … kaza ihbar numarası ile işlem gördüğü, saat 17:25 sıralarında … ili, … ilçesi, … semti, … mahallesi, … sokakta seyir halinde iken anayol açıktı esnada ön kesimleri ile solundan gelen … plakalı aracın sağ yan kesimlerine çarptığı, kasko sigortacısı …’nin açtığı … numaralı hasar dosyasında Eksper … tarafından 09.05.2016 tarihli ekspertiz raporu hazırlandığı, 21.04.2016 tarihinde…’de incelendiği, 46.574 km’de, piyasa bedelinin 43.000,00 TL, onarım süresinin 8 gün olduğu, 531,80 TL’sı parça (ön tampon, sağ far), 1.110,00 TL’sı işçilik (5 kalem kaporta 550,00 TL, 2 kalem boya 320,00 TL, 1 kalem elektrik 40,00 TL, 1 kalem diğer 100,00 TL) olmak üzere onarım bedelinin KDV hariç 1.641,80 TL olduğu, ön kesimlerinden hasarlandığını, 04.01.2017 tarihli üçüncü kazasında; SBM’de … kaza ihbar numarası ile işlem gördüğü, saat 18:00 sıralarında … ili, … ilçesi, … Sanayi Sitesi’nde park ettiği esnada sağ yan ön kesimlerine geri manevra ile gelen… plakalı aracın çarptığı, ekspertiz raporu bulunmadığını, 26.08.2017 tarihli dördüncü kazasında; SBM’de … kaza ihbar numarası ile işlem gördüğü, saat 15:30 sıralarında … ili, … ilçesi, … mahallesinde 538. sokak yolunda seyir halinde iken 512. ve 546. sokak yollarının kesişmesinden oluşan (+) tipi dört yönlü kavşak kesimine geldiğinde sol yan ön kesimlerine solundan gelen … plakalı aracın çarptığı, sol ön çamurluk, sol ön kapı, sol ön lastik kesimlerinden hasarlandığı, ekspertiz raporu bulunmadığını, dava konusu 05.06.2017 tarihli beşinci kazasında; daha önce 20.04.2016 ve 26.08.2017 tarihli kazalarında benzer şekilde ön ve sol yan kesimlerinden hasarlanmasına rağmen dosya muhteviyatında hasarlanan parçaların orijinal vasıfta olmadıklarına, işlem gören komponentlerin daha önce kalitesiz işlem gördüğüne dair veri, tespit bulunmadığı, dolayısıyla onarımın orijinal parça değişimi ve kaliteli işçilik uygulaması ile gerçekleştirilmesinde bir sakınca bulunmadığını, hasar ve onarım fotoğrafları incelendiğinde; kamyonetin dijital odometresine göre 104.622 km’de olduğu, hasarın esasen sol yan ön kesiminde etkili olduğu, temas eden yüzeylerin katılığına ve yakın civarda bulunan komponentlerin yapısal ve malzeme özellikli davranışlarına bağlı olarak ön tamponun sol bağlantı braketlerinden ayrıldığı, sol far bağlantısının kırıldığı, motor kaputu ucunun, ön sol çamurluk ön ve arka ile sol ön kapı ön kısımlarının ezildiği, bu yönüyle oluşan hasarın kaza ile uyumlu, oluşması beklenen ve muhtemel hasarlardan olduğu, ön tampon, sol ön çamurluk, sol ön kapı aksamlarının macunlanarak boyanıp onarıldığı, sol ön kapı döşemesinin söküldüğü, sol ön farın yenisi ile değiştirildiği, ancak davacı tarafın esas aldığı ekspertiz raporunda ön sol şasi kolunda onarım işlemi gerçekleştirilmediği, bahsi geçen işlemin esasen sol ön far yuvasının basit cellette düzeneği ile doğrultma işlemi olduğunun görüldüğünü, parça kodları ve bedellerinin esasen piyasada sıkça tercih edilen, üretici firmalardan elde edilen güncel verilerle donatılmış GT Motive, Audatex, DAT vb. yazılımı veya sigorta şirketlerinin kendi geliştirdikleri parça tedarik yazılımları (Oto Analiz vb.) kullanarak sistem üzerinde güncel sorgulama yapılarak belirlendiği, bu ve diğer alternatif yöntemlerle yapılan araştırmalar sonucunda ekspertiz raporlarında ve faturada belirtilen parça bedellerinin orijnal vasıfta parçalara ait olduğu, yan sanayi, eşdeğer veya çıkma-sökme-taşıma hasarlı parçaya ait olmadığı, örnek vermek gerekirse günümüzde ve olay tarihinde orijinal vasıftaön tampon sabitleme grubunun 36,07 TL-27,14 TL, ön tampon sol braketin 21.16 TL-15,92 TL, sol farın 429,30 TL-344,80 TL, ön sol çamurluğun 613,86 TL-484,39 TL bedel ile temin edilebildiği, Sigorta şirketlerinin hasar durumunda parçaların vasıflarını orijinal olsalar dahi onarımı mümkün değilse eşdeğer veya ömrünü tamamlamış araçlarda elde edilen parçalar ile öncelikli değiştirme hakkına sahip olduklarını belirttikleri, parçaların muadili, parça tedarik ve anlaşmalı servis sözleşmeleri bulunmasa dahi parçalarda ve işçiliklerde anormal düzeylerde (%30-%75) iskonto uygulayabildiklerinin gözlendiği, Türkiye şartlarında anahtar teslim onarım adı altında farklı farklı bedeller ile onarımlar mümkün ise de önemli olan hususun kullanılan parça ve uygulanan işçilik kalitesi olduğu, yetkili servis, özel servis, yedek parça tedarikçileri ile internet ortamında yapılan araştırmalar neticesinde logolu orijinal vasıftaki parça bedelleri ile eşdeğer parça ile arasında yaklaşık %30, logosuz yan sanayi parça ile arasında %50-%80 civarında farklar bulunabildiği, anahtar teslim onarımlarda genellikle maliyeti düşürmek amacıyla yan sanayi veya çıkma parçalar tercih edildiği, sigorta şirketlerinin hasar onarımında orijinal parça yerine sertifikalı eşdeğer parça ve logosuz orijinal parça kullanılması halinde yedek parça maliyetlerini %17 düşürecekleri, Türkiye genelinde 68.500 hasar onarım servisi bulunduğu, bunlardan sadece 129’unun TSE belgesine haiz olduğunun saptandığı, Yargıtay içtihatlarına uygun şekilde hasar durumunda araçların kaza öncesi durumuna en yakın şekilde onarılmaları gerektiği, teknik olarak onarımların orijinaline yakın, ilim, fen ve sanat kaidelerine uygun şekilde gerçekleştirilmesi, kural olarak ve hakkaniyet çerçevesinde değer kayıplarına veya kıymet kazanma gibi sebepsiz zenginleşmeye mahal vermemek için parça orijinal ise orijinali ile, taşıma hasarlı ise taşıma hasarlı, eşdeğer ise eşdeğeri ile, yan sanayi ise yan sanayi ile, çıkma ise çıkma parçalar ile değiştirilmesi gerektiği, normal şartlar altında markadan markaya göre değişmekle birlikte orijinal yedek parçalarda %5-15, işçilikte %5-10 seviyeleri sektörde çok sık rastlanan, kabul gören, uygulanan, normal ve makul iskonto oranları olduğunu, • Sigortacılık mevzuatı eşdeğer parça kullanımına izin verirken, kullanılan parçaların araç değerinde düşüşe yol açacak yan sanayi parçalar olmasını da açık bir şekilde yasaklandığı, bir motorlu taşıtın yedek parçalarının yaklaşık %20’si bizzat taşıt üreticisi tarafından üretilmekte, geri kalan %80’lik bölüm ise üretici firmanın anlaşmalı olduğu parça üreticileri tarafından sağlandığı, söz konusu %80’lik bölüm için taşıt üreticilerinin tedarikçilerinden belli sertifikalar talep ettiği, bir motorlu taşıtta kullanılan yedek parçalar orijinal yedek parça (OEM), eşdeğer parça (OEP), yan sanayi düşük kalite parça (AUP) ve çıkma-sökme parçalar olmak üzere 4 ana kategoride sınıflandırabildiği, yedek parçaların eşdeğerliğin sağlanabilmesi için; eşdeğer parçayı üreten, parçanın motorlu taşıt aracının parçaları ile eşdeğer kalitede olduğunu belgelendirmesi gerektiği, bu belge ile üretilen parçanın eşdeğerliliği iddiasının kanıtlanmış olduğu ve ispat yükünün aksini iddia edenlere devredildiği, ayrıca söz konusu kalite kontrol kuruluşlarının uluslararası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş olduklarının Türk Akreditasyon Kurumu’ndan (TURKAK) teyidi şartı arandığını, • T.C. Danıştay 15. Dairesi’nin 2015/5277 Esas, E:2015/6111 sayı ve 04.10.2016 tarihli kararı ile; ZMS Genel Şartları’nın çıkma-sökme parça dahil bazı maddelerinin yürütmesinin durdurulmasına tebliğinden itibaren 7 gün içinde İdari Dava Daireleri Kurulu’na itiraz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildiği, karara davacı vekilleri ile davalı Başbakanlık ve Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı vekillerinin itiraz etmeleri üzerine T.C. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 2017/176 İtiraz ve 23.02.2017 tarihli oyçokluğu ile karar ile; … değişim önceliğini eşdeğer parça veya ömrünü tamamlamış araçlar mevzuatı kapsamındaki araçlardan elde edilen orijinal parçaya veren düzenlemede hukuka uyarlık bulunmadığı, aksi halde hasar gören aracın model yılından itibaren 3 yıl geçmiş olsa da, herhangi bir nedenle hasar tarihinden önce orijinali ile değiştirilmiş olan parçanın, eşdeğer veya ömrünü tamamlamış araçlar mevzuatı kapsamındaki araçlardan elde edilen orijinal parçayla değiştirilmesi sonucunu doğuracağı,…, söz konusu düzenlemelerle, hasar gören araçların model yılına göre 3 yılı geçip geçmediği kriterine göre hasarlı parçanın, orijinal, eşdeğer veya ömrünü tamamlamış araçlar mevzuatı kapsamındaki araçlardan elde edilen orijinal parça ile değişim önceliği düzenlendiği, itiraza konu Daire kararında belirtildiği gibi hasarlı parçaların her hal ve şartta mağdur olanın rızası haricinde orijinal olmayan haricinde parça kullanılmaması, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortasının zorunlu bir sigorta olması, diğer bir deyişle sigorta firmalarının poliçe düzenlemekten imtina edemeyeceği bir sigorta türü olması nedeniyle mağdur olanın sigorta firmaları aleyhine sebepsiz zenginleşmesine sebebiyet vereceğinin açık olduğu,… belirtildiği, dolayısıyla eşdeğer parçanın kullanılabilmesi için de kalite kriterlerinin sağlandığının eksiksiz ispat edilmesi ve trafik sigorta sözleşmelerinin tarafı olmayan 3. kişi konumundaki mağdur araç sahiplerinin onayının alınması gerektiğini, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu tarafından yayınlanan tavsiye niteliğindeki “Fiyat Tarifesi”nde azami işçilik ücretlerinin KDV dahil; oto boya malzeme dahil 133,00 TL/saat-200,00 TL/saat (ön çamurluk 1,77 saat, ön tampon veya arka tampon 1,77 saat, arka çamurluk 2,52 saat, ön kaput iç-dış 3,54 saat, ön kaput dış 3,05 saat, ön veya arka kapı iç-dış 2,52 saat, ön veya arka kapı dış 2,52 saat, ön panel veya arka panel 2,03 saat, bagaj kapağı 2,03 saat, orta kapı direği 1,28 saat, arka panel havuzu 1,77 saat, komple tavan 4,03 saat, motor içi 3,54 saat, komple bagaj içi 3,05 saat, marşpiye 1,50 saat, ayna kapağı 0,60 saat, kapı kolu 0,3 saat, …), kaporta 139,00 TL/saat-210,00 TL/saat (ön çamurluk-az hasar 1,19 saat-orta hasar 1,44 saat-yeni montaj 0,97 saat, arka çamurluk-az hasar 1,91 saat-orta hasar 2,88 saat-yeni montaj 3,35 saat, ön veya arka kapı-az hasar 0,97 saat-orta hasar 1,44 saat-kapı sacı yeni montaj 1,69 saat-komple kapı yeni montaj 1,19 saat, marşpiye-az hasar 1,19 saat-orta hasar için 2,12 saat-yeni montaj 2,38 saat, tavan-az hasar 2,88 saat-orta hasar için 4,25 saat-yeni montaj 4,25 saat, tampon sökme-takma 1,19 saat, motor kaputu-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 0,97 saat, ön veya arka panel-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 1,91 saat, bagaj kapağı-az hasar 1,44 saat-orta hasar 2,38 saat-yeni montaj 0,76 saat, arka panel havuz sacı-az hasar 1,44 saat-orta hasar için 1,91 saat-yeni montaj 1,91 saat, orta direk-az hasar 1,44 saat-orta hasar 1,91 saat-yeni montaj 2,38 saat, şase kolu tek taraf-az hasar 1,44 saat-orta hasar 1,91 saat-yeni montaj 1,91 saat, …), mekanik 147,00 TL/saat-220,00 TL/saat (komple motor sökme-takma 3,20 saat, şanzıman sökme-takma 1,60 saat, komple ön takım sökme takma 2,28 TL, taşıyıcı-amortisör-salıncak montaj 1,36 saat, direksiyon kutusu değişim 1,36 saat, arka alt takım işçiliği 2,04 saat, radyatör sökme-takma 0,92 saat, turbo sökme-takma 1,36 saat, aks ve rulman değişimi 0,68 saat, otomatik şanzıman sökme-takma 2,04 saat, klima radyatörü sökme-takma 0,68 saat, turbo radyatörü sökme-takma 0,55 saat, diagnostik test cihazı ile arıza tespiti 150,00 TL, triger seti değişimi 1,82 saat, …), elektrik/trim 100,00 TL/saat-150,00 TL/saat (klima kompresörü sökme-takma 1,35 saat, airbag sökme takma adet 2,65 saat, komple elektrik tesisatı sökme-takma 6,70 saat, motor iç elektrik tesisat 2,65 saat, arka tesisat sökme-takma 1,35 saat, torpido sökme-takma 6 saat, sigorta kutusu değişimi 1,65 saat, tek taraf ön far veya stop değişim 0,53 saat, tek emniyet kemeri sökme-takma 0,65 saat, tek emniyet kemeri toka değişimi 0,65 saat, airbag aktivasyon programlama 105,00 TL-155,00 TL, klima boruları sökme-takma 1,35 saat, klima gaz dolumu 160,00 TL-240,00 TL, ön cam-arka cam değişim 2 saat, kapı cam değişim 1,35 saat, tavan döşeme sökme-takma 2 saat, komple döşeme sökme-takma 4,70 saat, rot balans 150,00 TL/saat-200,00 TL/saat (rot ayarı 2 saat, komple balans ayarı 1,45 saat, 4×4 komple rot-balan ayarı 250,00 TL, far ayarı 50,00 TL, sis ayarı 50,00 TL …) şeklinde olduğu, üst sınıf, orta sınıf araç taşıt segmentine göre değişebildiği, aracın boyasının opak, metalik veya sedefli olmasına göre değişmekle birlikte her parçada 2-3 kat boya uygulandığı, büyüklüklerine göre her parça için 150 gr-500 gr seviyesinde boya malzemesi harcandığı, vernik, vernik sertleştirici uygulandığı, yan parçalar için 150,00 TL-250,00 TL, yatay parçalar için 200,00 TL-300,00 TL, tamponlar için 150,00 TL-250,00 TL malzeme dahil işçilik bedellerinin söz konusu olduğu, marka ve segmentlerine göre değişmekle birlikte yetkili servis ortamında genellikle kaporta ve mekanik işçiliklerde KDV hariç 10-12 birim-1 saat-130,00-140,00-300,00 TL/saat, boya işçiliklerinde 140,00-200,00-300,00 TL/saat şeklinde ortalama ücretler uygulanabildiğinin bilindiği, özel tamirhaneler gibi rekabetçi piyasada ise daha düşük bedellerin söz konusu olduğu ve uygulandığı, davacı tarafın talebine esas aldığı ekspertiz raporu ile buna göre düzenlenen onarım faturasında belirtilen parça niteliklerinin kaza ve hasar ile örtüştüğü, ancak işçilik nitelik ve bedellerinin kısmen örtüştüğü, uygun olmadığı, … tarafından görevlendirilen eksper tarafından düzenlenen raporun ise hem parça hem de işçilikler bakımından hasar ile uyumlu olmadığı, buna göre; değiştirilmesi gereken hasarlı parça ve malzemelerin; sol far (344,80 TL), ön tampon sol braket (15,92 TL), ön tampon sabitleme gurubu (27,14 TL) olmak üzere; isontosuz 387,86 TL olduğu, %10 iskontolu KDV hariç 349,07 TL olduğu, uygulanması gereken onarım ve montaj işçiliklerin; kaporta sökme-takma (300,00 TL-ön sol çamurluk 100,00 TL, ön tampon ve aksesuarları 200,00 TL), kaporta onarım (1.000,00 TL-ön tampon 200,00 TL, ön sol çamurluk 200,00 TL, ön sol kapı 200,00 TL, ön kaput 200,00 TL, cellette 200,00 TL), boya (700,00 TL-ön tampon 200,00 TL, ön sol çamurluk 250,00 TL, ön sol kapı 250,00 TL), elektrik (50,00 TL-sol far 25,00 TL, far ayarı 25,00 TL), döşeme-kilit (50,00 TL-ön sol kapı) olmak üzere; İskontosuz 2.100,00 TL olduğu, %5 iskontolu 1.995,00 TL olduğu, orijinal vasıfta yedek parça kullanılarak yetkili servis haricinde serbest piyasada fen ve sanat kaidelerine uygun şekilde kadri maruf, haddi layık toplam onarım bedelinin; iskontosuz KDV hariç 2.487,86 TL, KDV dahil 2.935,67 TL olduğu, iskontolu KDV hariç 2.344,07 TL, KDV dahil 2.766,00 TL olduğunu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacı şirketin dava dışı şirketle imzalamış olduğu hasar bedeli tazminatına ilişkin alacağın temliki sözleşmesi gereğince 05/06/2018 tarihinde meydana gelen çift taraflı trafik kazasında aracın onarımı nedeniyle uğranılan zarar nedeniyle temlik alınan hasar bedelinin davalı kasko sigortasını yapan sigorta şirketinden tahsiline ilişkin davadır.
Dosya kapsamında alınan 20/05/2019 tarihli hükme elverişli makine bilirkişi raporuna göre, … plaka numaralı kamyonetin sürücüsü …’in %80 oranında asli kusurlu olduğu, park halindeki plakası belirsiz taşıtın kimliği meçhul sürücüsünün %20 oranında tali kusurlu olduğu, … plaka numaralı otomobilin sürücüsü …’ün kusursuz olduğu, davacı şirkete temlik veren dava dışı … A.Ş.’ne ait … plaka numaralı otomobilin yetkili servis harici özel tamirhane istasyonlarında kadri maruf haddi layık iskontosuz KDV dahil hasar bedelinin 2.935,67 TL olduğu anlaşılmakla davacının dava öncesi eksper vasıtasıyla hasar miktarını belirleyerek dava açmış olduğundan açılan davanın kısmi dava olduğu kanaatine varıldığından davalı … şirketine başvuru tarihinden itibaren 8 iş günü sonrası davalı … şirketinin temerrüte düştüğü dikkate alınarak hasara sebebiyet veren aracın kullanım amacının hususi olduğu gözetilerek davanın kabulü ile 2.935,67 TL’nin 100,00 TL’sine 06/07/2018 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek ve 2.835,67 TL’sine ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Her ne kadar sehven kısa kararda İstinaf yolu açık olmak üzere karar verilmiş ise de davanın miktarı itibariyle kesin olduğu anlaşılmakla iş bu husus bu tutanakta düzeltilmiştir.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile 2.935,67 TL’nin 100,00 TL’sine 06/07/2018 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek ve 2.835,67 TL’sine ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 200,53 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL + 49,00 TL ıslah oluşan toplam 84,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 115,63 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 84,90 TL harç, 765,90 TL posta, tebligat, müzekkere, bilirkişi ücretlerinden oluşan 850,80 TL ile ekspertiz ücreti 250,00 TL’den olmak üzere toplam 1.100,80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda davanın miktarı itibariyle KESİN olmak üzere karar verildi. 18/09/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸