Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/592 E. 2020/351 K. 09.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/592 Esas
KARAR NO : 2020/351

DAVA : Menfi Tespit (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/06/2018
KARAR TARİHİ : 09/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı banka tarafından müvekkili aleyhine 21/11/2015 tanzim tarihli, 26.000 TL bedelli çek binaen … 22. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden kambiyo takibi başlattığını, çeke dayalı takiplerde çek sorumluluk bedeli dışında kalan bedel üzerinden takip yapılabileceğini, takibe konu çekin 24.800 TL bedelinin karşılıksız kaldığını, çekin karşılığı bulunan 1.200 TL bedellik kısmınında takibe ilave edilerek talep edildiğini, bu bedelin … A.Ş. Tarafından ödenmesi gerektiğini, bu kapsamda 1.200 TL bedelden müvekkilinin borçlu olmadığınnı tespiti ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı borçlu tarafından keşide edilen 21/11/2015 tanzim tarihli …banka ait … seri numaralı çekten dolayı … 22. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasından kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takibe geçildiğini, davacı tarafından huzurdaki davanın ikame edilmesinin hukuka uygun olmadığını, davacı borçlunun 1.200 TL bedelin karşılığının olduğunu belirtmiş ise de gerçeği yansıtmadığını, müvekkiline karşı yapılan bir ödemenin olmadığını, çek bedelinin tamamının karşılıksız olduğunu savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretininde davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Mahkememizce dava konusu celp edilen … 22. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı alacaklı tarafından davacı borçlu hakkında … A.Ş.’e ait 21/11/2015 tanzim tarihli, … seri numaralı 26.000 TL bedelli çek bedelinin tahsiline ilişkin 26.000 TL çek bedeli, 3.748,34 TL faiz, 2.600 TL tazminat, 78,00 TL komisyon bedeli olmak üzere toplam 232.426,34 TL bedelin tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacı tarafın takibe konu çekin karşılıksız kalan kısmının takibe konulması gerektiği iddiasıyla açmış olduğu menfi tespit davasıdır.
Uyuşmazlık; borçlu tarafından düzenlenen 21/11/2015 tarihli çekten ötürü … 22. İcra Müdürlüğünün … Esas Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takibe ilişkin 26.000 TL alacak miktarının 1.200 TL si bakımından davacı borçlu tarafından borçlu olunmadığına ilişkin açılan menfi tespit davasından ibarettir.
Menfi tespit davası hukuki niteliği bakımından bir tespit davası olup takipten önce açılabileceği gibi takipten sonra da açılabilir. İİK. m. 72/3 kapsamında takipten sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.
Çekin karşılıksız çıkması durumunda muhatap bankanın sorumluluğu Çek Kanunu m.3/2 kapsamında “Karşılıksızdır’” işlemi, muhatap bankanın hamile ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanmayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır. Yine aynı kanunun 3. fıkrasında bankanın sorumlu olduğu çek yaprak bedelleri miktarları açıklanmıştır.
Borçlar Kanunu m. 77 ve devamında sebepsiz zenginleşme hükümleri düzenlenmiş olup sebepsiz zenginleşme borçlar hukuku kapsamında borç doğuran bir kaynaktır. Buna göre; “Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, özellikle zenginleşmenin geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş ya da sona ermiş bir sebebe dayanması durumunda doğmuş olur.” hükmü mevcuttur.
Somut olaya bakıldığında; davacı 26.000 TL çek bedeli olan alacak miktarı için çek yaprak bedeli olan 1200 TL bakımından borcunun bulunmadığını iddia etmiş ise de çekin takas bank aracılığıyla ibraz edildiği daha sonra muhatap Banka’ya başvurularak çek yaprak bedelinin muhatap bankadan hamil tarafından talep edilmediği anlaşılmakla davacı borçlunun 26.000 TL asıl alacak bakımından sorumluluğunun devam ettiği, mükerrer bir talep söz konusu olmadığından sebepsiz zenginleşme açısından bir tarafın mal varlığında artış diğer tarafın mal varlığın da azalma söz konusu olmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 54,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 18,50 TL harcın davacıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 1.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı miktar itibariyle KESİN olmak üzere karar verildi. 09/09/2020

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”