Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/180 Esas
KARAR NO : 2019/558

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 23/02/2018
KARAR TARİHİ : 22/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 17/07/2014 tarihinde nakliye ve paketleme hizmetleri çerçeve sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında müvekkilinin Almanya’dan sipariş ettiği yedek parça ve ekipmanın …’dan…’a nakliye edilmesi konusunda taraflar arasında anlaşıldığını, ancak malın nakliye sırasında kaybolduğunu, sorumluluğun taşıyıcıda olduğunu, ancak davalının kabul etmediğini, zarar bedelinin tahsili amacıyla … 20. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden takip başlatıldığını, davalının borcunun bulunmadığından bahisle itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, davalının haksız itirazının iptali ile takibin devamını, %20 oranında icra inkâr tazminatı ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu ihtilaf konusu taşınan malın brüt 17 kg olduğu, Almanya’da ara taşımacı şirket tarafından malın göndericisinden teslim alınarak Almanya’da bulunan … depoya teslim edilmemiş ve Türkiye’deki malın alıcısına teslim olunmadığını, müvekkili tarafından davacıya CMR hükümleri uyarınca azami sorumluluk bedeli zarar bedeli teklif edilmiş ise de davacı tarafın kabul etmediğini, bu kapsamda müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafıları ile vekalet ücretininde davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Mahkememizce dava konusu celp edilen … 20. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu hakkında zarar bedelinin tahsiline ilişkin 2.025,00 Eur asıl alacak bedeli ile 24,41 Eur faizden oluşan toplam 2.049,41 Eur bedelin tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalının borca, faize ve ferilerine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğu, süresinde de huzurdaki davanın açıldığı tespit edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla Mali Müşavir … ile Taşıma Uzmanı …’e tevdii edilen dosyaya 15/02/2019 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafından ibraz edilen yasal ticari defterlerin incelenmesinde; davacı şirketin 2017 yılında E.DEFTER uygulamasına geçtiği, T.C. Maliye Bakanlığının (1) Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliğine göre; Gerçek ve Tüzel kişiler için “Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçecektir.” hükmü bulunmaktadır. Berat yükleme süresi, ilgili olduğu ayın takip eden üçüncü ayın son gününe kadar olduğundan, bu süreler içerisinde yapılan hesap döneminin ilk ayına ait berat yüklemeleri açılış onayı yerine geçecektir. Aynı tebliğe göre, Gerçek ve Tüzel kişiler için “Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin son ayının beratının alınması kapanış onayı yerine geçecektir.” Hükmü bulunmaktadır. Buna göre davacı şirketin 2017 yılına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu, HMK 222./2 maddesi kapsamındaki koşullarını taşımaktadır.
Davalı tarafından ibraz edilen yasal ticari defterlerin incelenmesinde; 2017 yılında E.DEFTER uygulamasına geçtiği, T.C. Maliye Bakanlığının (1) Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliğine göre; Gerçek ve Tüzel kişiler için “Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçecektir.” hükmü bulunmaktadır. Berat yükleme süresi, ilgili olduğu ayın takip eden üçüncü ayın son gününe kadar olduğundan, bu süreler içerisinde yapılan hesap döneminin ilk ayına ait berat yüklemeleri açılış onayı yerine geçecektir. Aynı tebliğe göre, Gerçek ve Tüzel kişiler için “Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin son ayının beratının alınması kapanış onayı yerine geçecektir.” Hükmü bulunmaktadır. Buna göre davalı şirketin 2017 yılına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu, HMK 222./2 maddesi kapsamındaki koşulları taşımaktadır.
Davacı tarafından sunulan … Ltd.Şti. hesabına ait kayıtlar uyarınca, davalının tanzim ettiği nakliye faturalarının davalı alacağı ve davacı ödemelerinin davalı borcu olarak girilmesi neticesinde Temmuz 2017 tarihi itibariyle döviz bazlı olarak borç alacak mevcut olmadığı, davacının 28.08.2017 tarihinde tanzim ettiği 2.025 Euro tutarındaki faturasını “… YEDEK PARÇA BEDELİ YA” açıklaması ile 8.311,82 TL davalı borcu olarak kayıtlara alındığı, 26.10.2017 tarihinde fatura iade kaydı 31.10.2017 tarihinde IST-28971 FT. istinaden iade açıklaması ile borçlandırıcı kayıt ve 09.11.2017 tarihinde iade bedeli olarak kayıtlara alındığı mevcuttur.
Davalı tarafından sunulan 120 01 21 388 … hesabı incelendiğinde, davalının tanzim etmiş olduğu faturaların ve davacı ödemelerinin kayıtlara alındığı, yine davacının tanzim ettiği 8.311,82 TL tutarındaki faturasının 01.09.2017 tarihinde davacı alacağı olarak kaydedildiği, davalının aynı tutarlı iade faturasının 26.10.2017 tarihinde borç kaydedildiği, yine davacının 31.10.2017 tarihli faturasının davacı alacağı olarak kayıtlandığı ve en son 09.11.2017 tarihinde tanzim ettiği faturanın borç kaydı girilmesi neticesinde cari hesapta davacı borç alacak kaydı olmadığı mevcuttur.
Taraf kayıtlarının incelenmesi neticesinde; davacı ve davalı kayıtlarında önceki ticari ilişkiye ilişkin borç alacak mevcut olmadığı, davacı tarafından malın tazminine ilişkin tanzim ettiği 2.025 Euro (8.311,82 TL) 2 adet faturasının ve davalının aynı tutarlı 2 adet iade faturasının her iki taraf kaydında mevcut olduğu, … ile … arasında … kaşe ve imzasına havi sözleşme akdedildiği ,… Hizmet Alan , … Hizmet veren olarak mevcut olduğu, sözleşmenin 5.6 maddesi “HİZMET VEREN yükü paketleyerek teslim aldığı andan itibaren teslim edinceye kadar, yükün tamamen ve kısmen kaybından,vuku bulacak her türlü zarar, ziyan ve hasarından, yükün korunması ve taşınmasından, doğru istiflenmesinden, yem güvenliği ve düzenliğinin sağlanmasından, çevre kirliliği ve insan sağlığının korunması konusundaki kurallara uyulması ve 5977 sayılı bio güvenlik kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak paketlenmesi ve nakliyesinden sorumludur. Hizmet verenin yükü üçüncü şahıs veya tüzel kişilere taşıtması, araçlarını devretmesi, paketleme ve nakliye süresine uymaması, yükleme ve istifi elverişli şekilde yapmaması, sözleşmeye herhangi bir şekilde aykırı davranılması, suç teşkil eden fiillere teşebbüs veya bu fiillerin icrası halinde oluşacak tüm zararlar ile hizmet alanın müşterilerine karşı oluşabilecek tüm yükümlülüklerinden sorumlu olacaktır. Hizmet veren yukarıda sayılan durumların ortaya çıkması halinde hizmet alana derhal haber verecek ve yükü hasarlı ve /veya eksikte olsa, hizmet alan yada hizmet alanın bildirdiği kişi ve yere teslim edecektir.” şeklindedir.
… tarafından …’a keşide edilen … 9. Noterliğinin… tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi; “Taşıma konusu mal tarafınızca … sipariş kodu ile teslim alınmış olmasına rağmen bugüne kadar müvekkil şirkete teslim edilmemiştir. Şirketinizle yapılan yazışmalarda malın nakliyesi esnasında kaybolduğunu bildirmeniz üzerine mal bedelinin şirketinize yansıtılması için düzenlenen faturaları kabul etmeyerek, iade faturası kestiğinizden, ziya edilen mal bedelinin tarafınızca ödenmesi ve müvekkil şirket nezdinde doğmuş zararın tazmini için iş bu ihtarı keşide etme zorunluluğu doğduğu, şirketiniz tarafından taşınması sırasında kaybolan yedek parça bedeli 2.025,00 Euro’yu işbu ihtarın tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde ödemenizi, aksi takdirde mal bedeli ve malın tarafımıza teslim edilememesi nedeni ile doğan zararlarımızın tazmini için hakkınızda dava açılacağını, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin de tarafınıza yükletileceğini bilvekale ihtar ederiz.” şeklindedir. Bu ihtarname 25/11/2017 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Taraflar arasındaki mail yazışmaları rapor içeriğinde yer almaktadır.
Taşıma Süreci Değerlendirmesinde; taraflar arasında süregelen ticari ilişkide, davacıya ait yüklerin davalı tarafından uluslar arası taşıması hususunda çerçeve sözleşme mevcuttur. Buna göre, davalı taşıma sürecinde vereceği zarardan “yürürlükte mevzuat gereği” sorumluluk altındadır. Davalının sorumluluğu mevzuat gereği olduğu sözleşmede yazılı olup, mevzuatta yer alan sorumluluk daha ağırlaştırılmış değildir. Taşınan yük CMR hükümlerine göre taşınırken zayi olmuş, parsiyel yüktür. CMR m.17 gereği, taşıma sürecinde malın zayi olması halinde, davalı taşıyıcı sorumludur. Ancak bu sorumluluk CMR m.23 hükümlerine göre hesaplanacak tazminat miktarı ile sınırlıdır. Zira kayıp olan yük 80x22x22 ebatlarında bürüt 17 kg olup, gerçekleşen zarar 2.025,00 EURO (Türkiye satış fiyatı gözetilerek) ise de; birim bürüt kg başına davalının sorumluluğu 8,33 SDR ile sınırlıdır. Buna göre 17kg x 8,33 SDR= 141,61 SDR miktarı ile sınırlı sorumluluk esastır. CMR m.29 gereği sınırlı sorumluluktan yararlanmaması için davalının ağır kusurlu-kasıt veya kasta eşdeğer kusur ile zarar vermesi hususunun davacı yanca ispatı gerektiği, hüküm tarihinde … internet adresinde SDR/TL kuru gözetilerek 141,61 SDR karşılığı TL karşılığı EURO miktarında tazminattan sorumlu olacağı, örnek teşkil etmesi bakımından işbu rapor tanzimi tarihinde davacının talep edebileceği miktar; 1 SDR=7,3348 TL hesabı ile 141,61 SDR x 7,3348 TL = 1.038,68 TL karşılığı, 1 TL= 5,9788 TL kurundan 1.038,68/5,9788= 173,73 EURO miktarı olduğu, davacının zayi-kayıp mal bedeli için talep edebileceği miktar 141,61 SDR karşılığı EURO kadar olacağı, davacının CMR m.27 gereği yıllık %5 CMR temerrüt faizi talep etmesi mümkündür.
Sonuç olarak; davacının kayıtlarına aldığı 8.311,82 TL tutarındaki faturanın 01.09.2017 tarihinde davacı alacağı olarak kaydedildiği, bunun 2.025,00 euro kıymetinde satın aldığı ve teslim edilmeyen kayıp-zayi malın bedeli olarak kayıtlara alındığı, davacının alacak iddiasının CMR m.17/1 gereği taşıma sürecinde zayi olan mal bedelinden kaynaklı tazminat alacağı olduğu, kusur-zarar-tazminat ve sorumluluk bakımından yargılamayı gerektirdiği, davacının uğradığı emtia zararı her ne kadar 2.025,00 EURO ise de CMR m.23 gereği davalının sorumluluğunun brüt birim kg başına 8,33 SDR karşılığından fazla olamayacağı, CMR m. 29 hükmünde ağır kusur iddiası ve olgularının dosyada tespit edilmediği, hüküm tarihi kurlarından 141,61 SDR karşılığı euro miktarı üzerinden tazminata hükmedilebileceği, hükmedilecek tazminata euro talebi de gözetilerek, temerrüt ihtarı tarihinden (23.11.2017) yıllık %5 faiz hesaplanabileceği yönünde görüş blidirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; taraflar arasındaki taşıma sözleşmesi nedeni ile yedek parça ekipmanının Hannoverden Lüleburgaza nakliye edilmesi hususunda anlaşılmasına rağmen taşıma konusu malın davalı borçlu şirkete teslim edilmesine rağmen, malın taşıma sırasında kaybolduğu iddiası ile doğan zararın icra takibine konu edilmesi sonrasında davalı şirketin borca, faize ve ferilerine itirazı üzerine açılan itirazın iptali davasıdır.
Davacı ve davalı kayıtlarında, önceki ticari ilişkiye ilişkin borç alacak kaydının mevcut olmadığı, davacı tarafın malın tazminine ilişkin tanzim ettiği 2.025 Euro (8.311,82 TL) 2 adet faturasının ve davalının aynı tutarlı 2 adet iade faturasının her iki taraf kaydında mevcut olduğu, … ile … arasında … kaşe ve imzasına havi sözleşme akdedildiği, … Gıda’nın “hizmet alan” ve …’un “hizmet veren” olarak sözleşmede yer aldığı görülmüştür. Sözleşmenin 5.6 maddesi gereğince, davacı … Gıda tarafından davalı …’a keşide edilen … 9. Noterliğinin … tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinde kaybolan davaya konu yedek parça bedelinin talep edildiği, ihtarnamenin 25/11/2017 tarihinde davalıya tebliğ edildiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki ticari ilişkide, davacıya ait yüklerin davalı tarafından uluslararası taşınması hususunda çerçeve sözleşmenin mevcut olduğu, buna göre davalının taşıma sürecinde vereceği zarardan “yürürlükteki mevzuat gereği” sorumluluk altında olacağı ve davalının sorumluluğunun mevzuat gereği olması nedeniyle sözleşmede yazılı olan sorumluluğun mevzuatta yer alan sorumluluktan daha ağır olmadığı teknik lojistik ve taşıma uzmanı raporundan anlaşılmıştır.
Taşınan yükün CMR hükümlerine göre taşınırken zayi olmuş, parsiyel yük olduğu, CMR m. 17 gereği, taşıma sürecinde malın zayi olması halinde, davalı taşıyıcının sorumlu olacağı, ancak bu sorumluluğun CMR m. 23 hükümlerine göre hesaplanacak tazminat miktarı ile sınırlı olacağı, kayıp olan yükün 80x22x22 ebatlarında brüt 17 kg olduğu, gerçekleşen zarar 2.025,00 EURO (Türkiye satış fiyatı gözetilerek) ise de birim brüt kg başına davalının sorumluluğunun 8,33 SDR ile sınırlı olduğu, buna göre 17 kg x 8,33 SDR= 141,61 SDR miktarı ile sınırlı sorumluluk esas olacağı, CMR m. 29 gereği sınırlı sorumluluktan davalının yararlanmaması için ağır kusurlu-kasıtlı veya kasta eşdeğer kusur ile zarar vermesi gerekeceği ancak davacı tarafça davalının bu tür bir kusurunun veya kastının ispat edilemediği, hüküm tarihinde … internet adresinde SDR/TL kuru gözetilerek 141,61 SDR karşılığı TL karşılığı EURO miktarında davalının tazminattan sorumlu olacağı, rapor tanzimi tarihinde davacının talep edebileceği miktarın; 1 SDR=7,3348 TL hesabı ile 141,61 SDR x 7,3348 TL = 1.038,68 TL karşılığı, 1 TL= 5,9788 TL kurundan 1.038,68/5,9788= 173,73 EURO olduğu, davacının zayi-kayıp mal bedeli için talep edebileceği miktarın 141,61 SDR karşılığı EURO kadar olacağı, davacının CMR m. 27 gereği yıllık %5 CMR temerrüt faizi talep edebileceği teknik bilirkişi raporundan anlaşılmış olup karar tarihine en yakın tarih olarak dosyanın incelendiği 20/05/2019 tarihinde 1 SDR’nin 8,3356 TL olduğu, 8,3356 TL X 141,61 SDR=1.180,40 TL’ye tekabül ettiği EURO=6,76 TL olarak hesap yapıldığında 1.180/6,76 TL=174,61 Euro davacı alacağı olacağı kanaatine varılarak davanın kısmen kabulü ile takibin 174,61 EURO üzerinden devamına, 174,61 EURO’ya takip tarihinden itibaren davacının yıllık %5 faiz talebini aşmamak üzere 3095 sayılı kanunun 4-a maddesi gereğince faiz işletilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacının icra inkar tazminatının talep konusunun yargılamayı gerektirmesi sebebiyle reddine, davalının kötü niyet tazminatı talebinin davacının yargılama konusu alacağı kısmen talep etmekte haklı olduğu anlaşıldığından reddine karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile takibin 174,61 EURO üzerinden devamına, 174,61 EURO’ya takip tarihinden itibaren davacının yıllık %5 faiz talebini aşmamak üzere 3095 sayılı kanunun 4-a maddesi gereğince faiz işletilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacının icra inkar tazminatının talep konusunun yargılamayı gerektirmesi sebebiyle reddine, davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 80,63 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 113,74 TL harçtan mahsubu ile bakiye 33,11 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,63 TL peşin harcın davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan posta, tebligat, müzekkere, bilirkişi ücretinden oluşan toplam 1.359,50 TL yargılama giderinden davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 169,26 TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
Bakiye kısmın davacının üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 1.180,40 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
7-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK. 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 22/05/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”