Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/621 Esas
KARAR NO : 2019/348

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 30/03/2012
KARAR TARİHİ : 04/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının davacıya, … 8. Noterliğinden … yevmiye no … tarihli bir ihtarname gönderdiğini ve ihtarnamede davalı ile dava dışı … A Ş. arasında Genel Kredi Sözleşmesinin imzalandığı, davacının sözleşmeyi müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığı, … A Ş,ye …, …, …, …, … referans no ile kullandırılan kredilerin 09.01.2012 tarihi ile kat edildiğini 2.825.720,48 TL’nin 1 gün içinde ödenmesinin istediğini, davacının da buna karşılık … 15. Noterligi’nden … yevmiye nolu, … tarihli ihtarname göndererek birinci ihtarnameye itiraz ettiği ve birinci ihtarnamenin dayanağı belgeleri davalıdan talep ettiğini, bunun üzerine davalının da davacıya … 8. Noterliğinden … yevmi nolu, … tarihli ikinci ihtarname göndererek davalı ile dava dışı … arasında genel kredi sözleşmesi imzalandığını, davacının bu sözleşmeye müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imza attığı 09.01.2012 tarihi ile davacının 520.565,19 USD borçlu olduğunu ve muaccel hale gelen bu borcun 1 gün içinde ödenmesini istediğini, davacının da ikinci ihtarnameye karşılık … 15. Noterliğinin … yevmiye no, … tarihli ihtarnamesi ile itiraz ederek yine ihtarnamelerin dayanağı belgelerin suretini talep ettiğini, ancak bu zamana kadar bu belgelerin sunulmadığını, davacının, söz konusu ihtarnamelerin gönderilmesinden sonra davalı ile irtibata geçerek talep edilen alacağın ödenmesinin teklif edildiğini, bu teklifin davalıca değerlendirmeye alınmasına karşılık ihtarnamelerde talep edilen alacağı ileri sürerek davalıya başka işler için verilen hizmetlere ilişkin fatura bedellerini ödemekten imtina ettiğini ve bu sebeple davacının diğer bankalar ile olan ilişkilerinde olumsuzluklar yaşandığı ve ticari itibarının etkilendiğini, davacının daha fazla icra tehdidi altında kalmamak için 14.03.2012 tarihinde davalıya yazılı başvuruda bulunarak talep alacağın tüm ferileriyle hesaplanarak ödeme yapılacak banka bilgileri ile 15.03.2012 tarihi mesai bitimine kadar bildirilmesinin talep edildiği, davalının da bunun üzerine 15.03.2012 tarihi 4.146.126,62 TL’nin ödenmesi gerektiğini bildirdiğini, davacının da davalı tarafından icra takibi başlatılmaması için davalının nezdindeki hesaba depo edilen ve davalı tarafından bu hesaptan tahsil edilen 100.000 USD’nin bu hesaplamadan düşülmediğini bildirdiğini, davalıca yapılan yeni hesapların 16.03.2012 tarihli yazı ile 3.949.119,13’nin ödenmesi gerektiğini, tüm bunların sonucunda davacının … 15. Noterliğinin … yevmiye nolu … tarihli ihtarnamesi ile 3.949.119,13 TL’nin ihtirazi kayıt ile ödeneceğini ve 3.949.119,13 TL + 100.000 USD’nin iadesi ve tahsili için yasal yollara başvurulacağı bildirilerek ödendiğini ve davalı tarafın da ödemeyi 16.03.2012’de hesaptan tahsil ettiğini, ancak davacının davalı ile dava dışı … A.Ş arasında imzalanan tüm genel kredi sözleşmelerine kefil olmadığını, sadece 500.000 USD bedelli genel kredi sözleşmesine ve daha sonra bu sözleşme altında yapılan limit artırımına kefil olduğunu, davacının kefil olduğu genel kredi sözleşmesinin de Servus’tan edindiği bilgiye göre ödenerek kapandığını, bu sebeple davalı ile … arasında daha sonraki yıllarda yapılan yeni genel kredi sözleşmelerinde imza veya kefil olmadığını, ayrıca davalı ile her yıl yapılan mutabakatlarda da davalı tarafından davacının herhangi kefaletinin veya riskinin bulunmadığının bildirildiğinin, …’un birinci ihtarname ile aynı sıralarda iflas korumasına girmiş olması nedeniyle davalının alacağının tahsil etme kaygısı ile hareket ederek haksız olarak davacının sorumluluğuna gidildiğini, zira kefilin kefil olmadığı başka sözleşme sorumlu olamayacağını, kefil olunan genel kredi sözleşmesi kapatılmışsa kefalet devam ediyor olsa dahi kefilden talep edilebilecek herhangi bir alacağın olmadığını, Yargıtay 19, Hukuk E 1993/6032 E, 1994/5547 K, 1.6.1994 tarihli kararında da tüm genel kredi sözleşmelerinin birleştirilmek suretiyle tamamının tek bir alacak olarak istenmesinin hukuken mümkün olmadığının belirtildiğini, bu sebeple davacının bilgisi ve onayı olmadan başka kredi sözleşmelerini de kefalet kapsamına alacak şekilde ihya edilmesinin hukuken mümkün olmadığını, ayrıca davalı tarafından yapılan hesaplamada faizinin yanlış hesaplandığını, davacıdan BSMW talep edilememesi nedeniyle hatalı olduğunu; tüm bunların sonucunda 4.132.369,13 TL için davalıya borçlu olunmadığının tespiti ile bu meblağın ödeme tarihi olan 16.3.2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili banka ile dava dışı … A.Ş arasında 500.000 USD’lik kredi genel sözleşmesi imzalandığını, 1.500.000 USD’lik limit artırımı yapılması nedeniyle toplam 2.000.000 USD’lik kredi genel sözleşmesinin dava dışı … A.Ş ile müvekkili banka arasında imzalandığını, davacı firmanın da bu sözleşmeyi müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığını, kredi borcunun ödenmemesi üzerine sözleşmenin müvekkili bankaya vermiş olduğu yetkiye istinaden kesilerek dava dışı borçlulara ve davacıya ihtarname ile ihtar edildiğini, müvekkili banka ile davacı firma arasında imzalanan kredi genel sözleşmesinin süresiz sözleşmelerden olduğundan davacı firmanın kredi işlemlerinde sorumluluğunu devam ettirmek istememesi halinde ödeme ile son bulan kredi işlemine müteakip TTK’nun 20/3 maddesindeki şekil koşuluna uygun olarak münasip bir yazılı belge ile müvekkili bankaya ihbarda bulunarak yeniden kredi işlemleri yönünden kefaletinin bulunmayacağını bildirmesi gerektiğini, ayrıca bu bildiriminin de müvekkili tarafından kabul edilmesi gerektiğini, davacının bu şekilde bir bildirimde bulunmadığını, bu nedenle kredi işlemlerinden dolayı kefaleti ve sorumluluğunun devam ettiğini belirterek, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya üzerinden Prof. Dr. … ve bankacı … marifetiyle inceleme yaptırılmış, 30.04.2013 tarihli bankacı bilirkişi tarafından ibraz edilen raporda, davacı borçlu 16.03.2012 borç ödeme tarihi itibariyle alacaklı bankaya toplam 3.742.214,09 TL borcu bulunduğu, bankaca 3.349.119,13 TL borç hesaplandığı ve davacı tarafından borcun ödendiği bildirilmiştir.
Prof. Dr. … tarafından sunulan ayrık raporda; davacının haklı olup olmadığının sadece gönderilen ihtarnamelere göre tespit edilemeyeceğini, davalı bankanın dava dışı asıl kredilerinin borçlarına ilişkin hesap ekstresi ve banka kayıtlarını sunması gerektiğini ve bu kayıtlara göre hangi krediyi hangi genel kredi sözleşmesine referans göstererek kullandırtığını kanıtlaması gerektiğini, davacı şirketin kefil olduğu 2.000.000 USD’lik 3 adet daha genel kredi sözleşmesinin mevcut olduğunu, davacı şirketin sadece USD cinsi genel kredi sözleşmesine kefil olduğu, davalı bankanın TL cinsi genel kredi sözleşmelerinin de bulunduğu, bunların birbirinden ayrılmasını gerektiğini bildirmiştir.
Bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi açısından yeniden bilirkişi heyeti oluşturularak rapor alınmış, bilirkişiler raporlarında; nakit krediler yönünden tespitlerine göre davacı müşterek borçlu ve müteselsil kefilin imzalamış olduğu 2,000.000,00 USD’lik genel Kredi Sözleşmelerinden dolayı; … 8. Noterliği’nin … tarih … yevmiye no.lu ihtarnamesi ile talep edilen ve … 8. Noterliği … tarih ve … yev. no.lu ikinci ihtarnamesi ile talep edilen, 09.01.2012 tarihi itibariyle 520.565,19 USD = Karşılığı banka satış kuru 1,91 üzerinden 994.279,52 TL’lik krediler ve risklerinden sorumlu tutulamayacağı kanaatine varıldığında toplam 2.049,056,69 TL’nin istirdatının gerekebileceğini bildirmiştir.
Davacının ve davalının bilirkişi raporuna karşı yapmış oldukları itirazlarının değerlendirilmesi açısından bilirkişilerden ek rapor alınmış, bilirkişiler ek raporlarında; 30.10.2013 tarihli kök bilirkişi raporunda yapılan tespitler sonucunda; davacı ve davalı vekillerinin yapmış oldukları itiraz ve karşı beyanları, yapılan tespitler muvacehesinde 30.10.2013 tarihli kök bilirkişi raporunda varılan sonuç ve kanaatini değiştirir nitelikte görülmediğini bildirmişlerdir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulü ile davacının davalıya 2.049.056,69 TL borçlu olmadığının tespitine, 2.049.056,69 TL ödeme tarihi olan 16.03.2012 tarihinden itibaren işlenecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar davacı ve davalı vekillerince temyiz edilmiş, Yargıtay 19.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2014/13671 Esas, 2015/10996 Esas sayılı bozma ilamında; ” … Davalı yan, alacağın kaynağı olarak dosyaya 9 adet genel kredi sözleşmesi ibraz etmiştir. Dosya içerisinde yer alan davacı banka ile dava dışı şirket arasında imzalanan genel kredi sözleşmelerinden; 23.08.2004 tarihli genel kredi sözleşmesinde davacının müşterek müteselsil kefalet imzası bulunmakta ise de, 21.10.2009, 21.10.2009, 10.05.2010, 26.05.2010, 16.07.2010, 25.08.2010, 21.04.2010 ve 14.07.2011 tarihli genel kredi sözleşmelerinde davacının müşterek müteselsil kefalet imzası bulunmamaktadır.
Hükme esas alınan 30.10.2013 tarihli bilirkişi heyeti kök ve 14.02.2014 tarihli ek raporlarında; davalının 23.08.2004 tarihli genel kredi sözleşmesinden sonraki ilk genel kredi sözleşmesinin 21.10.2009 tarihli olduğu, anılan tarihe kadar 09.08.2006-09.02.2007 tarihleri arasında dava dışı şirketin toplam 1.181.662,56 USD kredi kullandığı, ancak bu kredilerin açılış kapanışlarını içerir ticari defter kayıtlarıyla örtüşerek hesap ekstrelerinin sunulmadığı gibi bankaca da belirtilmediği, ancak kredi ilişkisinin devam ettiği, takip hesaplarına aktarılmadığı, bu nedenle kredilerin zamanında karşılandığı kanaatinin oluştuğu belirtilmiştir. Taraf vekilleri anılan bilirkişi raporlarına gerekçelerini de belirtmek suretiyle itiraz etmiştir.
davacı banka kayıtları üzerinde inceleme yaptırılmak suretiyle konusunda uzman yeni bir bilirkişi heyetinden davalının dava dışı şirketten kredi alacağı bulunup bulunmadığı, kredi alacağı var ise, bu alacağın hangi genel kredi sözleşmesinden kaynaklandığı ve davacının kefaletinin bulunup bulunmadığı hususlarında taraf vekillerinin önceki raporlara itirazlarını da karşılayacak şekilde rapor alınıp sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme yapıldığı..” bildirilmiştir.
Mahkememizce Yargıtay 19.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2014/13671 Esas, 2015/10996 Esas sayılı bozma ilamına uyularak yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce bozma ilamı kapsamında davacı banka kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş olup, ibraz edilen 25/04/2018 tarihli raporda: Dava dışı … Hiz. A.Ş’nin 16.03.2012 ödeme tarihi itibariyle, davalı bankaya olan borç toplamı (akreditif kredi borcu dahil) 2.717.597.36 TL olarak hesaplandığı, buna karşın davalı bankaca davacı şirketten, 23.01.2012 tarihinde tahsil edilen 183.250.- TL dışında 16.03.2012 tarihinde ilave olarak 3.949.119.13 TL daha tahsilat yaptığı, davacı şirketin, kefaleti nedeniyle tüm kredi borçlarından sorumlu olduğu kabul edilmesi halinde dahi tahsilatların mahsubundan sonra davacıdan 23.932.41 TL fazla tahsilat yapıldığının hesaplandığı, Davacı şirketin müteselsil kefil olarak imzalamış olduğu kredi sözleşme tarihleri dikkate alınarak; 23.01.2012 tarihinde tahsil edilen 183.250.- TL’nın da mahsubuyla, 16.03.2012 tarihi itibariyle sorumlu olduğu borç tutarı 1.711.109.80 TL olup, aynı tarihte 3.949.119.13 TL tahsilat yapılmış olduğundan, davacıdan fazladan tahsil edilen istirdata esas tutar 2.238.009.33 TL olarak hesaplandığı, Davacı şirketin fazladan ödediği 2.238.009.33 TL asıl alacak tutarı için, 16.03.2012 tarihinden itibaren °/o 17.75 ve değişen oranlarda avans faizi talep edebileceği bildirilmiştir.
Mahkememizce taraf vekillerinin bilirkişi raporuna yapmış oldukları itirazların değerlendirilmesi açısından bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, ibraz edilen 09/01/2019 tarihli ek raporda; bilirkişiler kök rapordaki görüşlerinde bir değişiklik bulunmadığını bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; davalı bankanın … Şubesi tarafından dava dışı … A.Ş ye akreditif rotatif kredili ticari mevduat hesabı, teminat mektubu kredisi kullandırılmış, … nolu rotatif krediden ilk kez 15/07/2011 tarihinde 289.000,00 TL kullandırıldığı, krediye mahsuben tahsilat sağlanamaığı, 3 ayda bir yapılan faiz tahakkukları sonucu kredi borcunun 30/12/2011 tarihi itibariyle 289.587,06 TL olduğu, aynı tutar üzerinden 05/01/2012 tarihinde takip hesaplarına aktarıldığı, bu kredinin davacının kefili olduğu 28/03/2004 ve 08/09/2004 tarihli kredi sözleşme tarihlerinden sonra düzenlenen sözleşmeler kapsamında kullandırıldığı, bu sebeple davacı şirketin oluşan kredi borcundan sorumlu olduğu, kat ihtarına konu kredili ticari mevduat hesabına ilişkin hesabın 17/03/2010 tarihinde açıldığı, ilk kredi kullandırımının 18/03/2010 tarihinde 49.956,40 TL ile yapıldığı, hesabın 09/01/2012 tarihli borç bakiyesinin 622.794,39 TL olduğu, kredili ticari mevduat hesabının davacının kefili olduğu, 28/03/2004 ve 08/09/2004 tarihli kredi söleşmelerinden sonraki tarihlerde düzenlenen kredi sözleşmeleri kapsamında kullandırılmış olduğundan bu krediden davacının herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, akreditif kredilerin 1.255.454,18 TL davacı şirketten yapılan tahsilatla kapatılmış, akreditif belgesi 29/06/2011 tarihinde düzenlendiği, davacının kefil olduğu 28/03/2004 ve 08/09/2004 tarihli kredi sözleşme tarihlerinden sonra düzenlenen sözleşmeler kapsamında kredi kullandırılmış olduğundan bu krediden davacının sorumlu olmadığı, davacıya USD cinsinden nakit olarak kullandırılan bir kredinin söz konusu olmadığı, dava dışı şirkete gayrinakdi bir kredi olan vadeli akreditif kredisi kullandırıldığı ( 757878.60 USD) bu kredinin TL karşılığı olan 1.432.383,55 TL’nin 1.255.454,18 TL davacı şirketten yapılan tahsilatla kapatıldığı, …, …, … nolu TL rotatif kredilerinde, davacının kefalet imzalarının bulunduğu 23/08/2004 tarihli asıl ve 08/09/2004 tarihli limit arttırımı yaptırılan toplam 2.000.000 USD’lik kredi sözleşmeleri kapsamında kullandırıldığı, sözleşmenin USD cinsinden imzalanmış olmasının TL bazında kredi kullandırılmasına engel olmadığı, aynı şekilde TL bazında düzenlenen kredi sözleşmesinde istinaden USD bazında kredi kullandırılmasının mümkün olduğu, davalı banka tarafından rotatif krediler toplamına %15 oranında akdi faiz de kredi kullandırılmış, ayrıca %0,50 komisyon alındığı, temerrüt tarihine kadar bu faiz oranı üzerinden hesaplama yapılması gerektiği, davacı ve dava dışı şirkete hesap katına ilişkin ihtarnamenin tebliğ tarihi itibariyle dava dışı borçlu … A.Ş’nin 18/01/2012 tarihinde, davacı şirketin ise 16/01/2012 tarihinde temerrüde düştüğü, 16/01/2012 temerrüt tarihine kadar akdi faiz tahsilatın yapıldığı 16/03/2012 tarihinde kadar da temerrüt faizi uygulanması gerektiği, takipteki krediler için volör uygulaması yapılmasının doğru olmadığı, bu sebeple 19/03/2012 tarihine kadar temerrüt faizi uygulanması talebinin yerinde bulunmadığı, dava dışı … A.Ş nin 16/03/2012 ödeme tarihi itibariyle davalı bankaya olan borcunun 2.717.597,36 TL olduğu, davacı şirketin müteselsil kefil olarak imzalamış olduğu kredi sözleşme tarihleri dikkate alınarak davalı bankaca davacı şirketten 23/01/2012 tarihinde tahsil edilen 183.250 TL’nin mahsubu ile , 16/03/2012 tarihi itibariyle sorumlu olduğu borç tutarının 1.711.109,80 TL olduğu, aynı tarihte 3.949.119,13 TL tahsilat yapılmış olduğu, davacıdan fazladan tahsil edilen tutarın 2.238.009,33 TL olduğu hüküm vermeye elverişli denetime açık kök ve ek bilirkişi raporu ile anlaşıldığından; Davanın kısmen kabulüne, 2.238.009,33 TL’nin 16/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Davanın kısmen kabulüne, 2.238.009,33 TL’nin 16/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 152.878,41 TL nispi karar ve ilam harcından başlangıçta yatırılan 61.365,70 TL peşin harçtan mahsubu ile 91.512,71 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 61.365,70 TL harç ile, yine davacı tarafından yapılan bozmadan önce 3.188,00 TL , bozmadan sonra 2.615,00 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 5.803,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul edilen kısma tekabül eden 3.133,62 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından bozmadan önce 21,00 TL, bozmadan sonra 98 TL olmak üzere toplam 119,00 TL yargılama giderinin davanın red edilen kısma tekabül eden 54,74 TL yargılama giderinin davacıdan tahsiline, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince davanın kabul edilen miktarı üzerinden hesaplanan 83.770,14 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince davanın red edilen miktarı üzerinden hesaplanan 78.615,40 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
7-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, talep halinde ve karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 15 günlük sürede Yargıtay yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.04/04/2019

Başkan

Üye

Üye

Katip

Harç beyanı :
Karar harcı : 152.878,41 TL
P.Harç : 61.365,70 TL
—————————————
Bakiye harç :91.512,71 TL

Davacı gideri
Bozmadan önce:
Bilirkişi ücreti :3.000 TL
Tebligat gideri :188 TL
Toplam : 3.188 TL

Bozmadan sonra:
Bilirkişi ücreti : 2.150 TL
Tebligat gideri : 465,00 TL
Toplam : 2. 615 TL

Davacı gideri genel toplam: 5.803,00 TL

Davalı gideri
Bozmadan önce
Tebligat gideri : 21,00 TL
Bozmadan sonra : 98,00 TL
Toplam : 119,00 TL