Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/370 E. 2020/346 K. 09.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/370 Esas
KARAR NO : 2020/346

DAVA : Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 02/08/2013
KARAR TARİHİ : 09/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davası … 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/156 esas 2013/8 karar sayılı 06/08/2013 tarihli görevsizlik kararı üzerine dosya mahkememize tevzi edilmekle yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerin murisi olan …’nın 20.06.2013 tarihinde davalılardan … un maliki olduğu davalılardan … ve … velayeti altında olan … sürücüsü olduğu ve davalı … şirketinin ZMSS poliçesi ile sigortalı … plakalı aracın neden olduğu kazada vefat ettiğini kazada muris adına kayıtlı … plakalı aracın pert olduğunu ve araç için tazminatın sigorta şirketi tarafından ödendiğini ve davacılardan …’nin muteveffa eşi olduğunu diğer davacıların muteveffa çocukları olduğu ve bu ölüm nedeniyle davacıların maddi ve manevi yönden zarara uğradıkları muteveffanın desteğinden yoksun kaldıkları bu nedenle de davalı taraf araç sürücünün tam kusurlu olduğu ve fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile her bir davalı için şimdilik 1000 TL den 4000 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile her bir davacı için ayrı ayrı 50.000 TL manevi tazminatın maddi tazminat yönünden tüm davalılardan manevi tazminat yönünden davalı … haricindeki diğer davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu aracın uzun süre ve kira sözleşmesi ile kiralandığını, bu nedeniyle de kendilerine sorumluluğun düşmeyeceğini, uzun süreli kira akitlerine Yargıtay’ın bu yolda kararları bulunduğu belirtilerek kazaya karşılan aracın 10.06.2013 tarihinde …’e tamir için teslim edildiğini, … tarafından … e kesilen 20.06.2013 tarihinde araç kiralama faturasında da anlaşıldığı gibi bu tarihte aracın …’te olduğunun açık göstergesi olduğunu, bu kişinin olayın akabinde alınan jandarma ifadesinde aracın kendisinden şirket adına aldığını ve günlük olarak kiraya verdiğini belirttiği böylece … plakalı aracın …’e uzun süreli kiralanmasında dolayı kendisine sorumluluk düşmeyeceği sorumluğu var ise bu kişinin … adlı kişi olduğu kendileri yönünden davanın reddi gerektiği savunarak yargılama masrafları ve vekalet ücretininde davacılar tarafına yükletilmesini istemiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile dosyaya celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyası üzerinden tanzim olunan 28/02/2020 tarihli rapor dosyamız arasına alınmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları ile dosyaya celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin …Talimat sayılı dosyası üzerinden tanzim olunan 05/03/2020 tarihli rapor dosyamız arasına alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi tazinat istemine ilişkindir.
Mahkememizin 2013/392 E. 2014/127 K. Sayılı ilamı davalı … ‘ın uzun süreli kiralama iddiası ile sorumluluğunun bulunmadığını beyan ederek temyiz etmesi davacıların ise manevi tazminatın miktarının az olduğunu belirterek temyiz etmesi neticesinde davanın diğer davalılar yönünden kesinleştiği ve davanın davacılar ile davalı … yönünden manevi tazminat davası olarak devam ettiği anlaşılmıştır
Yargıtay bozma ilamında; “her ne kadar sunulan belgelerin ölümlü kazanın meydana geldiği aynı gün itibariyle düzenlenmiş olması ve bu tür belgelerin her an düzenlenme şansına sahip belgelerden oluşu gerekçesiyle davalı …’ün aracını kiraya verdiği kişi olduğunu iddia ettiği … tarafından …’e kesilen 20.06.2013 tarihli düzenlenen faturaya itibar edilmeyerek davalı …’ün işletenlik sıfatının devredilmediğine karar verilmişse de davacı kazadan 20 gün öncesi 31.05.2013 tarihli noterden düzenlenen kiralama yetkisini içerir vekaletname ibraz etmiştir. Davalı … aracını … şirketine kiraya verdiğini iddia etmektedir.
Bu durumda 31.05.2013 tarihli noterden düzenlenen kiralama yetkisini içerir vekaletname ve karakoldaki ifadeler de dikkate alınarak aracın teslim edilip edilmediği, araç üzerinde fiili hakimiyeti ve ekonomik yararlanması bulunup bulunmadığı, kira sözleşmesinin ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairelerine bildirilip bildirilmediği, gerektiğinde dava dışı şirketin HMK 195 ve 221. Maddeleri gereğince dava dışı şirketin ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği araştırılarak, işleten sıfatının olup olmadığı tespit edilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, işletenlik sıfatının devredilmediğine ilişkin yazılı gerekçeyle davalı …’ün savunmasına itibar edilmeden eksik inceleme ile karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.” denilmiştir.
Mahkememizce bozma ilamına uyularak gerekli incelemeler yapılmıştır. Davalı tarafa uzun süreli kiralama iddiasına ilişkin tüm delilleri sunması istenildikten sonra …bank … Şubesine yazılan müzekkereye verilen cevabi yazıda … plaka sayılı aracın 1 yıllık sözleşme ile araç kiralama bedeline karşılık … veya bir başkasına kiralandığına ilişkin kaydın kendilerinde olmadığı bildirildiği, 26/02/2019 tarihli … Vergi Dairesi Başkanlığı cevabi yazısına göre dava konusu araçla ilgili düzenlenen trafik para cezalarının aracın üzerinde kayıtlı bulunduğu ve dava konusu araca ait bu cezaların davalı … tarafından ödendiğinin bildirildiği, 15/01/2020 tarihli … Vergi Dairesi Müdürlüğü cevabi yazısına göre aracın davalı … adına tescilli olduğu dava dışı … ile herhangi bir bağ kurulamadığı, … tarafından … araçla ilgili olarak verilen bir beyanname dilekçe dekont ve makbuzun bulunmadığının bildirildiği bozma ilamına uygun olarak davacı tarafından sunulan belgeler ile mahkememizce bozma ilamına göre toplanan deliller çerçevesinde uzun süreli kiralama ilişkisinin bulunup bulunmadığına dair mali bilirkişi marifetiyle inceleme yapılması için … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine yazılan talimat neticesinde dosyaya sunulan mali bilirkişi raporunda dava dışı …’in vergi dairesindeki dosyasında kendisinden herhangi bir defter istenildiğine dair kaydın bulunmadığı, hakkında vergi incelemesi yapılmadığı defterlerinin vergi dairesinde bulunmadığı rapor edilerek uzun süreli kiralama ilişkisine ilişkin tespitin mahkememizce yapılan araştırmada bulunamadığı tespit edildiğinden davalı …’un işleten sıfatıyla manevi tazminattan sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı tarafça dosyaya sunulan kira sözleşmeleri incelendiğinde çoğunda aracın çıkış tarihlerinin belirtildiği ancak dönüş tarihlerinin bulunmadığı bazılarında ise başka araçlara ilişkin sözleşmelerin sunulduğu yine davalının mahkememize hitaben vermiş olduğu 02/04/2014 tarihli beyan dilekçesinde aracın 10/06/2013 tarihli 30 seri nolu tamir faturası ile …’e teslim edildiğini aynı tarihli kesilen … seri numaralı araç kiralama bedeli faturasının da bunun kanıtının olduğunu beyan etmesine rağmen bu kiralamaların yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere resmi kurumlara bildiriminin yapılmadığı …’in … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1 nolu talimat celsesinde ticari defterlerinin vergi dairesinde olduğunu belirtmesine rağmen bu kayıtların vergi dairesinde de bulunmadığı mali bilirkişi tarafından tespit edildiğinden ve talimat dosyasına …’in sunduğu kiralama sözleşmelerinin bazılarının kaza tarihi öncesine ait olduğu ve çoğunda aracın dönüş tarihlerinin bulunmadığı dolayısıyla uzun süreli kiralama iddialarının dosya kapsamında ispatlanamadığı anlaşılmıştır.
Davalı …’un 01/03/2019 tarihli … İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün sosyal ekonomik durum tespitine ilişkin tutanağa göre 2 adet tekel büfesinden toplamda 5000 TL gelirinin olduğu eski eşinden 500 TL ek gelirinin olduğu üzerine kayıtlı 2011 model … marka aracının bulunduğu, 22/02/2019 tarihli … SGK cevabi yazısına göre herhangi bir yaşlılık aylığı, ölüm aylığı ve iş kazası aylığı almadığının belirtildiği, ekindeki hizmet dökümü incelendiğinde en son 2009/1-2. aylarına ait aylık 2558,40 TL üzerinden ek göstergenin gösterildiği davacıların murisi emekli olduğu dosyaya sunulan işletme tescil belgesine göre 100 adet arı kolonisinin bulunarak arıcılık yaptığı … Ziraat Odası kayıtlarına göre arıcılık faaliyetinin kayıtlandığı emekli olduğu davacıların murisin eşi ve çocukları olması nedeniyle manevi elem ve ızdıraplarının fazla olduğu davalı işleten …’ün aracını kullanan sürücülerin kaza tespit tutanağına göre tam kusurlu olduklarını da dikkate alınması ile davacılar yararına takdiren ayrı ayrı 20.000’er TL olmak üzere toplam 80.000 TL manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği kanaatine varılarak davacının manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile her bir davacı için ayrı ayrı 20.000 TL olmak üzere 80.000 TL manevi tazminatın davalı …’dan dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ ile her bir davacı için ayrı ayrı 20.000 TL olmak üzere 80.000 TL manevi tazminatın davalı …’dan dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 5.464,80 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 696,77 TL harçtan mahsubu ile bakiye 4.768,03 TL harcın davalı …’dan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 696,77 TL peşin harcın davalı …’dan tahsil edilerek davacı taraflara verilmesine,
4-Davacılar tarafından yapılan; posta, tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücretinden oluşan toplam 836,60 TL yargılama giderinden davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 334,64 TL yargılama giderinin davalı …’dan tahsil edilerek davacı taraflara verilmesine,
Bakiye kısmın davacıların üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacılar duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 11.200 TL vekalet ücretinin davalı …’dan tahsil edilerek davacılara verilmesine,
7-Davalı … duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT. gereğince 11.200 TL vekalet ücretinin davacılardan tahsil edilerek davalı … tarafına verilmesine,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca yargıtay yolu açık olmak üzere karar verildi. 09/09/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”