Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/172 Esas
KARAR NO : 2019/905

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 21/02/2017
KARAR TARİHİ : 02/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesi özetle; müvekkili şirketin iş yerinde 30/11/2016 tarihinde silahlı soygun olayı gerçekleştiğini, soyguncuların güvenlik görevlisini etkisiz hale getirip dava konusu çek de dahil olmak üzere toplam 68 adet müşteri çekini, yine müvekkili şirkete ait 600 yaprak civarında boş çeki ve 328.000,00 TL nakit para ve 25.000 EURO tutarındaki dövizi çaldıklarını, çalınan boş çekler hakkında ödeme yasağı kararı verildiğini, davalının dava konusu çeki haksız olarak elinde bulundurduğunu, davalı şirketin dava konusu çek için … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı aldığını ve … 21. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibine koyduğunu, icra baskısı üzerine dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’nin ödeme yaptığını, müvekkilinin zarara uğramaması için takibin ve dosyaya yatırılan paranın davalıya ödenmemesini konusunda tedbir talep ettiğini, dava konusu çekin istirdadı ile müvekkiline iadesine, icra dosyasına yatırılan paranın davalı tarafa ödenmesi halinde çek bedelinin çekin keşide tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak tensip zaptı ve dava dilekçesinin tebliğ edildiği görülmekle, davalı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesi özetle; davanın menfi tespit davası olduğunu ve nispi harca tabi olduğunu, müvekkilinin çekin iktisabında kötü niyet ve ağır kusuru bulunmadığını, davacının müvekkili şirkete var olmayan sorumluluklar yükleterek ispat külfetinen kurtulmaya çalıştığını, sorunun çözümünün çeki çaldıran davacının mı yoksa çalıntı çeki iyi niyetle bilmeden iktisab etmiş olan müvekkilinin menfaatinin korunacağı noktasının önemli olduğunu bildirmekle davanın reddine, yargılama gider ve vekalet ücretinin davacı yan üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
Mahkememizce celp edilen … 21. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; Davalı/alacaklının 5.628,00 TL asıl alacak, 12,12 TL vadelerden itibaren değişen oranlarda işlemiş avans faizi, 562,80 TL %10 çek tazminatı, 87,70 TL ihtiyati haciz mah. Masrafı, 440,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti, 16,88 TL %0,3 TTK’ya göre komisyon bedeli olmak üzere toplam 6.747,50 TL’nin davacı ve dava dışı diğerlerinden tahsilini talep ettiği görüldü.
Mahkememizce … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasının dosyamız arasına alındığı görüldü.
Mahkememizce … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının uyap üzerinden celp edildiği görüldü.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla bilirkişi mali müşavir …’e tevdii edilmiş olup, bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu 28/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda; Mali inceleme ve tespitler: “Davacı …Tic. Ltd. Şti.’nin Ticari Defter ve Kayıtları: Davacı şirket, 2016 yılı ticari defterlerini Türk Ticaret Kanunu ilgili hükümlerine uygun olarak tutmuştur. Davacı … Ltd. Şti.,… Şubesi … seri no.lu 30.01.2017 vadeli 5.628,00 TL tutarındaki dava konusu çeki, 10.10.2016 tarihli Tahsilat Makbuzu ile (bu makbuzda dava konusu çek dışında 4 adet çek bulunmaktadır.) cari hesap şeklinde çalıştığı müşterisi … Ltd. Şti.’nden almıştır. Davacı şirket, bu çeki 120.03.001 kod numarası ile hesaplarında kayıtlı olan müşterisi … Ltd. Şti.’nin cari hesabına 10.10.2016 tarihinde … no.lu muhasebe fişi ile kayıtlarına almıştır. Bu işlem 10.10.2016 tarihinde … no.lu yevmiye maddesinde 101 Alınan Çekler hesabında muhasebeleştirilmiştir. 31.12.2016 tarihi itibariyle dava konusu çek 101 Alınan Çekler hesabında yer almaktadır. Dava konusu çek; … Ltd. Şti. (Keşideci) tarafından düzenlenmiş, … Bankası … Şubesi … no.lu, keşide tarihi 30.01.2017 olan, 5.628,00 TL tutarındadır. Çekin Lehdarı, … Ltd. Şti.’dir. Çekin arka yüzünde birden çok ciro işlemi yer almaktadır. İlk olarak lehdar … Tic. Ltd. Şti. tarafından ciro edilmiştir. Cironun tarihi yazılmamıştır. Ardından … Tic. Ltd. Şti. tarafından ciro edilmiştir. Cironun tarihi yazılmamıştır. Davacı taraf, …Tic. Ltd. Şti.’nin sahte belge kullanmaktan vergi idaresi tarafından sakıncalı firmalar koduna alındığını beyan etmiştir. Daha sonra … Tic. Ltd. Şti. tarafından ciro edilmiştir. Cironun tarihi yazılmamıştır. Son ciro ise… Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılarak Faktoring Sözleşmesi kapsamında Davalı … A.Ş.’ye teslim edilmiştir. Bu işlemler sürerken dava konusu çek davacı şirketin ticari defter kayıtlarında yer almaya devam etmektedir. Davacı şirket, bu çeki çaldırmış olduğundan, herhangi bir firmaya ciro etmediğinden kayıtlarından çıkaramamıştır. Bu nedenle çekin arka yüzünde davacı …’in cirosu bulunmamaktadır. Davacının kayıtlarında bulunan çekin, …Tic. Ltd. Şti.’ne nasıl geçtiği şüphelidir. Çekin davacı tarafından … Tic. Ltd. Şti.’ne devredildiğine ilişkin cirosu bulunmamaktadır. Davalı tarafın inceleme günü olan 08.05.2018 tarihindeki gelmediğini, ticari defter ve belgelerini ibraz etmeiğini bildirmekle sonuç olarak; Davacı … Ltd. Şti., ticari defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmiştir. Davacı şirketin 2016 yılı ticari defterlerini Türk Ticaret Kanunu ilgili hükümlerine uygun olarak tutmuştur. Davalı … A.Ş., Sayın Mahkemenizin belirlediği tarihte incelemeye katılmamış ve ticari defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmemiştir. Davacı şirketin, işyerinde 30.11.2016 tarihinde silahlı soygun olayı yaşanmıştır. Soygunda, dava konusu çek de dahil toplam 68 adet Müşteri çeki, yine davacı şirkete ait 600 yaprak civarında boş çek ve 328.000 TL nakit para ile 25.000 EURO tutarındaki döviz çalınmıştır. Davacı şirketin başvurusu üzerine dava konusu çek için … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası ile 06.12.2016 tarihinde tensiben Ödeme Yasağı Kararı verilmiştir. Davalı … A.Ş., … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’ndeki Çek İptali talepli davaya, dava konusu çekle ilgili olarak müdahale talebinde bulunmuştur. Davacı şirket, dava konusu çeki, müşterisi … Ltd. Şti.’nden cari hesabına karşılık olarak 10.10.2016 tarihinde teslim almış ve ticari defterlerine kaydetmiştir. 31.12.2016 tarihi itibariyle dava konusu çek davacının ticari defterlerinde 101 Alınan Çekler hesabında yer almaktadır. Davacı şirketin dava konusu çeki …Tic. Ltd. Şti.’ne devrettiğine ilişkin bir ciro bulunmamaktadır. Davacının ticari defter kayıtlarına göre dava konusu çekin son yetkili hamili davacı … Ltd. Şti.’dir. Çalınan dava konusu çekin arka yüzünde tarihsiz cirolar yer almaktadır. Çekin üzerindeki lehdarın cirosundan sonra …Tic. Ltd. Şti.’nin cirosu yer almakta olup, davacı taraf bu şirketin 01.01.2013 tarihinden itibaren muhteviyatı sahte fatura ve belge düzenleme nedeniyle vergi dairesince KOD olarak tabir edilen listeye alındığını, ayrıca söz konusu şirket hakkında vergi dairesince yaklaşık 1 yıl önce re’sen terk işlemi yapılarak kapatılmasının sağlandığını beyan etmiştir. Davalı … A.Ş. ile dava dışı … Tic. Ltd. Şti. arasında 28.07.2016 tarihinde Faktoring Sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmeye istinaden dava dışı … Tic. Ltd. Şti. tarafından,dava konusu çek … A.Ş.’ye devir ve teslim edilmiştir. Ek olarak …Tic. Ltd. Şti.’nin … Tekstil Aksesuar San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne düzenlemiş olduğu 28.11.2016 tarihli, … no.lu faturası sunulmuştur. Dava konusu çeki … Tic. Ltd. Şti. ciro ederek … Tic. Ltd. Şti.’ne devretmiştir. 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na göre, davalı şirket, bir faktoring işlemi için gerekli ve uygun fatura karşılığında faktoring işlemi yapmıştır. Çekin vade sonunda ödenmemiş olması üzerine davalı … A.Ş., … 21. İcra Müdürlüğü’nde … E. Sayılı dosya ile icra takibi başlatmıştır. İcra takibindeki borçlulardan … Tic. Ltd. Şti. 13.02.2017 tarihinde …bank İnternet Bankacılığı yoluyla 6.323,60 TL’yi İhtirazi Kayıtla Teminat olarak … 21. İcra Müdürlüğü … E. Sayılı dosyasına yatırarak haciz işlemini durdurmuştur. İcra dosyasına yatırılan tutarın davalı tarafından çekilmesi durumunda, davacının asıl alacağı 5.628,00 TL’dir. Çekin keşide tarihi olan 30.01.2017 tarihinden itibaren işleyecek Reeskont Avans Faiz Oranı, 31.12.2016 tarihli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tebliği ile yıllık % 9,75 olarak belirlenmiş olan oran olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Davacı ve davalı vekillerinin itiraz beyan dilekçelerinin incelenmesi neticesinde dava dışı …Şti.’nin ticari defter ve kayıtlarının incelenerek ek rapor alınması için dosyanın mali müşavir …’e tevdii edildiği, bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu 05/08/2019 tarihli bilirkişi raporunda;Dava dışı …Tci.ltd.Şti. Ticari Defterleri;Dava dışı şirketin sunulan 2016 yılı ticari defterlerinin 6102 SY 64.md.sinin 3.fıkrası son cümlesi kapsamında 06 Haziran 2013 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 28669 ile yapılan değişikliğin 15/a md.si kapsamında tasdiklerinin süresi içersinde yapıldığı, HMK 222./2 maddesi kapsamındaki koşulları taşıdığı belirlendiğini, Davaya konu çekin alınışına ilişkin kayıtların; Davaya konu 5.628,00 TL tutarındaki çekin taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında 04.10.2016 tarihinde … şirketinden alındığı, çek alınışının 250 nolu yevmiye kaydı ile kayıtlandığını, Davaya konu çekin alındığı … firmasına ilişkin kayıtlarda; … firması kayıtlarında … firmasına ilişkin 320.01.103 hesabına kaydedildiği, taraflar arasındaki ticari ilişkinin … firması tarafından 09.08.2016 tarihinde tanzim etmiş olduğu fatura ile başladığı,… firması faturaları ve … çek ve nakit ödemeleri ile ticari ilişkinin devam ettiği, davaya konu 5.628,00 TL tutarındaki çekin 04.10.2016 tarihinde … firmasının … firmasına olan 761.169,18 TL borca karşılık verilen çeklerden birisi olduğu, çek veriliş tarihinden sonra da ticari ilişkinin devam ettiği görüldüğünü, … şirketi ile davacı şirket arasındaki ticari ilişkiye ilişkinin, taraflar arasındaki 2016 yılından öncesinden devam eden ticari ilişkinin mevcut olduğu, ve davaya konu 5.628,00 TL tutarındaki çekin 10.10.2016 tarihinde … firmasına olan 372.450,54 TL tutarındaki alacağına ilişkin verilen çeklerden birisi olduğu , taraflar arasındaki kayıtların bu tarihten sonra da devam ettiğini, Mali incelemeler neticesinde; dava dışı şirketin yevmiye defterlerinde yapılan inceleme ayrıntıları yukarıdaki şekilde olup, Davaya konu edilen 5.628,00 TL tutarındaki çekin; … tarafından süregelen ticari ilişki kapsamında … firmasına olan borcuna karşılık 04.10.2016 tarihinde verildiği, … firması tarafından süregelen ticari ilişki kapsamında davacıya olan borcuna karşılık 10.10.2016 tarihinde davacı … firmasına verildiği, hususlarının kayıtlı olduğu görülmüştür. Dosyada alınan önceki bilirkişi raporunda da aynı tespitler, dava konusu çekin davacı şirket kayıtlarına 10.10.2016 tarihinde girişinin yapıldığı ve çekin 2016 yıl sonunda 101 alınan çekler hesabında mevcut olduğunun tespit edildiği, herhangi bir firmaya kayıtlarından çıkmadığının tespit edildiği mevcut olduğunu bildirmekle görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; … bankasına ait … seri nolu 30/01/2017 keşide tarihli 5.628 TL bedelli çekin istirdadı, çek davalı tarafından tahsil edilmiş ise çek bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin istirdat davasıdır.
Davacı şirketin iş yerinde 30/11/2016 tarihinde hırsızlık yapılması nedeniyle dava konusu çekin de içinde bulunduğu toplam 68 adet müşteri çekini çaldırdıklarını iddia ederek çekin istirdatını veya bedelinin istirdatını talep etmiştir.
Dava konusu çek incelendiğinde; keşidecinin … Ltd. Şti, lehtarının dava dışı … Ltd. Şti olduğu, birinci cirantanın …Ltd. Şti, ikinci cirantanın … Ltd. Şti, üçüncü cirantanın … Ltd. Şti ve son yetkili hamilin davalı … şirketi olduğu anlaşılmıştır. Çekin 30/01/2017 tarihinde süresinde ibraz edilmesi sonucunda banka tarafından 09/12/2017 tarihinde ödeme yasağı nedeniyle bir işlem yapılamadığına dair şerh düşüldüğü anlaşılmıştır.
Dava konusu çekin iptali için … 3 ATM 2016//1077 E. 2017/958 K. Sayılı dosyasında çalınan çek hakkında 09/12/2019 tarihinde ödeme yasağı kararı verildiği ve 24/11/2017 tarihinde süresinde istirdat davası açıldığından karar verilmesine yer olmadığına ve ödeme yasağının devamına karar verilmiştir.
Yargılama sırasında hırsızlık olayının akibeti … CBS’den sorulmuş olup soruşturmanın halen derdest olduğu bildirilmiştir.
Dava konusu çek için … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.iş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı alınarak … 21. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibine konulduğu bunun üzerine çekteki lehtar dava dışı… İth. İhr. Aks. Teks. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin icra dosyasına ödeme yaptığı, alacaklı davalı vekilinin talebi üzerine borcun ödenmesi nedeniyle çekin lehtar dava dışı … Ltd. Şti’ne teslim edildiği anlaşılmıştır.
Davacının davaya konu çeki … firmasından aldığı ticari kayıtlardan tespit edilmiş olup 04.10.2016 tarihinde … firmasının çekte cirosu bulunan … firmasından aldığı sunulanlarda mevcut mezkür çeki davacı firmaya 10.10.2016 tarihinde aralarındaki tespit edilen ticari ilişki kapsamında verdiğinin kayıtlandığı hususları belirlenmiştir.
Davacı …Şti., … Şubesi … seri no.lu 30.01.2017 vadeli 5.628,00 TL tutarındaki dava konusu çeki, 10.10.2016 tarihli Tahsilat Makbuzu ile cari hesap şeklinde çalıştığı müşterisi … Ltd. Şti.’nden almıştır. Davacı şirket, bu çeki 120.03.001 kod numarası ile hesaplarında kayıtlı olan müşterisi … Ltd. Şti.’nin cari hesabına 10.10.2016 tarihinde … no.lu muhasebe fişi ile kayıtlarına almıştır. Bu işlem 10.10.2016 tarihinde … no.lu yevmiye maddesinde 101 Alınan Çekler hesabında muhasebeleştirilmiştir. 31.12.2016 tarihi itibariyle dava konusu çekin 101 Alınan Çekler hesabında yer aldığı teknik mali bilirkişi raporlarından anlaşılmıştır
Davacının ticari kayıtlarında davaya konu çekin … Giyim firmasından süregelen ticari ilişki kapsamında alındığı mali bilirkişi raporlarından tespit edilmiş ise de … Ltd. Şti’nin de çekte cirosunun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ticaret sicil kayıtlarından yapılan sorgulama da ise ciranta …Ltd. Şti ile dava dışı … Ltd. Şti’nin farklı şirketler olduğu anlaşılmıştır.
Ek mali bilirkişi raporunda dava dışı … Ltd. Şti’nin sahibine lehine delil vasfında olan defter ve kayıtları incelenmiştir. Bu teknik mali rapora göre, dava dışı şirketin yevmiye defterlerinde yapılan inceleme neticesinde davaya konu edilen 5.628,00 TL tutarındaki çekin, ciranta … tarafından süregelen ticari ilişki kapsamında … firmasına olan borcuna karşılık 04.10.2016 tarihinde verildiği, … firması tarafından da süregelen ticari ilişki kapsamında davacıya olan borcuna karşılık 10.10.2016 tarihinde davacı … firmasına verildiği kayıtlarda tespit edilmiştir.
Davalı faktoring şirketinin 28.07.2016 tarihli factoring sözleşmesi ile müşterisi olan ciranta … firmasının kendisinden önceki ciranta … firmasına 28.11.2016 tarihli tanzim ettiği faturaya dayalı çekin alınışıyla ilgili işlemlerin 08.12.2016 tarihli olduğu ve kayıtlandığı ve Factoring firması tarafından factöre edilen tutarın 08.12.2016 tarihinde müşterisine ödemesinin yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosyada alınan kök ve ek bilirkişi raporunda, dava konusu çekin davacı şirket kayıtlarına 10.10.2016 tarihinde girişinin yapıldığı ve çekin 2016 yıl sonunda 101 alınan çekler hesabında mevcut olduğunun tespit edildiği, herhangi bir firmaya kayıtlarından çıkmadığı tespit edilmiştir. Davalı factoring firmasının ciro silsilesine göre 6. son ciro olan müşterisinden önceki 5. cirantaya tanzim edilen faturaya istinaden factoring işlemine konu edilen çekte fatura tanzim edilen 5. ciranta … firmasından önce, keşideci imzası ile birlikte 4 cironun mevcut olduğu, davacının çeki aldığı … firmasının çeki 2. Ciranta olan … firmasından aldığı kayıtlardan tespit edilmiştir. Ancak faktöring şirketinin son yetkili hamil olduğu usulüne uygun ve geçerli bir faktoring sözleşmesi çerçevesinde alacağını tevsik edici faturaya dayalı işlem yapmış olması nedeniyle çekin davacı ciranta tarafından çaldırıldığını bilemeyeceği kaldı ki dosya kapsamındaki bilgilerden çek hakkında 09/12/2019 tarihinde ödeme yasağı kararı verildiği, ciranta … firmasına 28.11.2016 tarihli tanzim ettiği faturaya dayalı çekin alınışıyla ilgili işlemlerin 08.12.2016 tarihli olduğu ve kayıtlandığı ve Factoring firması tarafından factöre edilen tutarın 08.12.2016 tarihinde müşterisine ödemesinin yapıldığı anlaşılmakla 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na göre, davalı şirket, bir faktoring işlemi için gerekli ve uygun fatura karşılığında faktoring işlemi yapıldığından 6361 s.y.’nın 9/3. maddesi kapsamında dosyadaki delil durumuna gore davalı factoring şirketinin kambiyo senedini iktisab ederken bile bile borçlunun zararına hareket ettiği ispatlanamadığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 44,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 96,12 TL harçtan mahsubu ile bakiye 51,72 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
5-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
7-Karar kesinleştiğinde … 21. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının ilgili müdürlüğe iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 02/10/2019

Katip
¸

Hakim
¸