Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1160 E. 2018/1074 K. 31.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1160 Esas
KARAR NO : 2018/1074

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 28/12/2017
KARAR TARİHİ : 31/10/2018

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında 10/06/2016 tarihinde acentelik sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında müvekkilinin acentecilik görevini sürdürürken davalı tarafından yapılan haksız fesih sebebiyle müvekkilinin haketmiş olduğu komisyon ücretlerinin ödenmediğini, alacağın tahsili amacıyla … 4. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden takibe geçildiğini, davalının itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, davalının haksız itirazının iptali ile takibin devamını, % 20 oranında icra inkar tazminatı ile yargılama masrafları ve vekalet ücretininde davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin muhatabının davacı değil … Hiz. Olduğunu, bu kapsamda davacının acentecilik sözleşmesinde bir sıfatının bulunmadığını, dava konusu 10/06/2016 tarihli acentecilik sözleşmesine davacının aykırı davranarak farklı bir hayat ve emeklilik şirketi acenteciliği yapması neticesinde feshedilmiş olduğunu, davacının müvekkilinden bir alacağının bulunmadığını, bu kapsamda müvekkili hakkında açılan haksız takip ve davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretininde davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Mahkememizce dava konusu celp edilen … 4. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu adına komisyon alacağına ilişkin olarak 5.857,12 TL asıl alacak ile 439,80 TL işlemiş faizden oluşan toplam 6.296,92 TL bedelin tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlattığı, davalının süresinde borca, faize ve ferilerine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğu ve süresinde huzurdaki davanın açıldığı tespit edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla dosya bilirkişiler Mali Müşavir … ile Sigortacı … tarafından dosyaya tanzim olunan 13/09/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafından incelemeye yasal ticari defter ve belgelerin ibraz edilmediği, davalı tarafından ibraz edilen 2016 ve 2017 yıllarına ait yasal ticari defterlerin incelenmesinde; davacı tarafından talep edilen 31/10/2016 tarihli, 5575 numaralı, 810,00 TL bedelli, 30/11/2016 tarihli, 7920 numaralı, 776,25 TL bedelli, 31/12/2016 tarihli 8080 numaralı, 708,75 TL bedelli, 31/01/2017 tarihli, 9776 numaralı, 712,38 TL bedelli, 28/02/2017 tarihli, 133311 numaralı, 748,61 TL bedelli, 31/03/2017 tarihli, 135072 numaralı, 676,15 TL bedelli, 30/04/2017 tarihli, 136465 numaralı, 677,05 TL bedelli, 30/06/2017 tarihli, 138822 numaralı, 629,57 TL bedelli, 31/07/2017 tarihli, 140425 numaralı, 118,36 TL bedelli olmak üzere toplam 5.857,12 TL’nin talep edildiğini, talep edilen miktarın davalının defterleriyle uyumlu olduğu, uyuşmazlığın acentecilik sözleşmesinin feshi sebebiyle ödenip ödenemeyeceğine ilişkin olduğu, sigorta komisyon giderlerinden olan taraflar arasında 10/06/2016 tarihli sözleşme imzalandığı, acentelik sözleşmesinin davalı, … 3 Noterliğinin … tarih ve … yevmiye no.lu ihtarname ile sözleşmenin 10.maddesindeki rekabet yasağına ilişkin düzenlenen ve davacı tarafından peşinen kabul edilen sebeple haklı nedenle fesih edildiğinin beyan edilmiş olduğu, taraflar arasında imzalan Sözleşmenin 9.4 maddesi aynen” her ne sebep olursa olsun acente sözleşmesi fesih olur ise acente nin satmış olduğu, yürürlüğe en son giren bireysel emeklilik sözleşmesinin üzerine dört yıl eklenir ve ilgili süre sonunda acente nin teminatı serbest bırakılır. bu süre zarfında acente cari hesabına tahakkuk eden komisyon alacakları acente ye ödenmez. süre bitiminde acente cari hesabı alacak bakiyesi verir ise, acente ye ödeme gerçekleştirir. borç vermesi halinde ise acente den ilgili tutar talep edilir. acente söz konusu borcu kapatmaz ise şirket,acenta teminatına başvurabilir.” şeklinde hükmün düzenlendiği, taraflar arasında imzalanan Ek protokolün 2.1.4 maddesinde “ Sözleşmelerin mahsuplaşma süresi 4 yıldır.Tanzim tarihindenitibaren Ölüm veya maluliyet hali hariç (emeklilik hali de dahil) 4 yıl süre ile yürürlükte olmayan sözleşmelerden komisyon iadesi alınacaktır. ” şeklinde hükmün düzenlendiği, 4 yıl süre ile yürürlükte olmayan başkaca sözleşme olmadığı, davacının, sözleşmesi 08.12.2016 tarihinde fesih edilmiş olmakla sözleşmenin 9.4. maddesi gereği eklenen 4 yıl sonra, mahsuplaşma tarihi 8.12.2020 olacağı, yine ek sözleşmenin 4.2. Maddesinde; sözleşmenin sistemden 48 aydan önce ayrılması ya da başka bir şirkete aktarımı yoluyla ayrılması durumunda sistemde kaldığı süre oranında mahsuplaşma yapılması esasına dayanarak aşağıdaki hesaplama mantığına göre sözleşme bazında ayrılma/aktanm yapıldığı ayda uygulanır. Bu uygulama başlangıç fonu komisyonu için de geçerli olacağı, sözleşmelerin mahsuplaşma süresi 4 yıl olduğu, tanzim tarihinden itibaren ölüm ve maluliyet hali hariç (emeklilik hali dahil) 4 yıl süre ili yürürlükte olmayan sözleşmelerden komisyon iadesi alınacağı, ödenen toplam komisyonla ilgili sözleşme için verilmiş olan düzenli katkı payı, ek katkı payları ve başlangıç fonu komisyon tutarlarını ifade ettiği, komisyon iade tutarı = (ödenen toplam komisyon_TDO için geri alman komisyon) x Komisyon iade oranı şeklinde olduğu, söz konusu madde hükmü ve işlemlerin yine 4 yıl ile bağlı olduğu kesinlik kazandığı, bu nedenle davacının talep etmiş olduğu komisyonların, bu dönem sonucuna göre işlem yapılacağı, her iki taraf lehine aynı işlem yapılabileceği, davalı, … Şirketi, … 3.noterliğinin … tarih ve … yevmiye no.lu azilnameyi davacıya … adresine kendi imzasına 12.12.2016 tarihinde tebliğ edildiği, taraflar arasında imzalanan acentelik sözleşmesinin l0. Maddesinde rekabet yasağına ilişkin “Acente Bu sözleşmenin imzalanmasından itibaren ve sözleşmenin yürürlükte olduğu sürece, ŞİRKET in ön ve yazılı iznini almaksızın doğrudan doğruya veya dolaylı olarak başka bir hayat ve bireysel emeklilik şirketi nin Acenteliğini veya vekilliğini yapamaz. Başka bir Hayat ve Bireysel Emeklilik Şirketine iş temin edemez ve başka bir hayat ve Bireysel Emeklilik şirketlerine iş temin eden ortaklıklara dahil olamaz. Temin edeceği bütün hayat ve Bireysel Emeklilik işlerini yalnız şirket ile yapmayı taahüt eder. bu yasağın ihlali halinde acente, şirketin uğrayacağı maddi ve manevi zararı gidermekle yükümlü olacağını peşinen kabul, beyan ve taahhüt eder” şeklinde hüküm düzenlendiği, yine 12. maddesinde; “acente, acenteliği hudutları dâhilinde gerek şirket in gerek şirket in diğer istihsal elemanlarının portföylerine dahil olan bütün hayat, ferdi kaza sigortalan ve bireysel emeklilik işlerini haksız rekabet suretiyle alamayacağını taahhüt eder. acente, bu taahhüdüne aykırı hareket ettiği takdirde, bu şekilde aldığı işler üzerinden hiçbir komisyon talebine hakkı olmaz ve şirket bu işleri eski portföyüne iade edebilir. şirket de acente nin portföyüne dâhil işlerin sözleşeme hükümlerine göre bu portföyde muhafaza edileceğini beyan eder.” şeklinde hüküm düzenlendiği, davacı, davalının iddia ettiği başka bir Hayat sigortasının acenteliğini yaptığı iddiası, davacının kabulündedir.
Sonuç olarak; davacının Acentelik Sözleşmesinin, feshi, Ana sözleşmenin 10. ve 12. Maddelerine göre yapıldığı, davacı, ayrı Vakıf emeklilik işlemlerini de tüm acentelerin yaptığı gibi, kendisinin de yaptığını kabul ettiği, davacının, icra takibinde bulunduğu 5.857,12 TL yine taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 9.4 maddesine göre fesihten sonra, ilave edilen 4 yıl sonra, mahsuplaşma işlemi yapılacağından, davacının, sözleşmesi 08.12.2016 tarihinde fesih edilmiş olmakla eklenen 4 yıl sonra, mahsuplaşma tarihi 08.12.2020 olacağı, her iki tarafın borç ve alacakları bu süre sonuna kadar baki olduğu, bu aşamada yapılacak bir işlem olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; taraflar arasındaki 10/06/2016 başlangıç tarihli acentecilik sözleşmesi kapsamında davacı tarafça takibe dayanak 31/10/2016 – 31/07/2017 tarihlerini kapsar 9 adet istihsal komisyonu bedelinin icra takibine konulması üzerine davalı borçlu tarafından yeni şirket unvanına ve alacaklı sıfatına, borca, faiz ve ferilerine itiraz üzerine açılan itirazın iptali davadır.
Dosya kapsamına alınan 11/09/2018 tarihli sigorta uzmanı ve mali müşavir heyet raporunda davalı şirket tarafından düzenlenen sigorta komisyon gider belgesinde davacı lehine 5.857,12 TL alacak tespit edildiği, davacının talep ettiği miktarla belirlenen bu miktarın uyumlu olduğu anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık acentecilik sözleşmesinin feshi sebebiyle komisyon bedellerinin davalıdan talep edilip edilmeyeceği noktasındadır. Davalı taraf … 3. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile taraflar arasındaki sözleşmenin 10. Maddesi gereğince rekabet yasağına ilişkin düzenleme gereğince sözleşmeyi feshetmiştir. Sözleşmenin 9.4 maddesi ile 2.1.4 maddesi hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirme neticesinde davacının sözleşmeyi 08/12/2016 tarihinde feshetmiş olması nedeniyle sözleşmenin 9.4 maddesi gereğince fesihten itibaren mahsuplaşma tarihinin 08/12/2020 yılı olacağı anlaşılmıştır. Yine ek sözleşmenin 4.2 maddesi gereğince sözleşmelerin mahsuplaşma süresinin 4 yıl olduğu, tanzim tarihinden itibaren ölüm ve maluliyet hali hariç 4 yıl süre ile yürürlükte olmayan sözleşmelerden komisyon iadesinin alınacağı hükme bağlanmış olmakla yapılacak bu işlemlere 4 yıl ile bağlı olduğu anlaşılmakla davacının talep ettiği komisyonların bu hükümlere göre değerlendirileceği anlaşılmıştır. Taraflar arasında düzenlenen acentecilik sözleşmesinin 10. ve 12. Maddelerinde rekabet yasağının düzenlendiği, davacı tarafça davalı şirketin iddia ettiği başka bir hayat sigortasını acenteliğinin yapıldığının kabul edildiği anlaşılmış olmakla birlikte sözleşmenin 9.4 maddesine göre fesihten sonra (fesih haksız olsa dahi) ilave edilen 4 yıl sonra mahsuplaşma işlemi yapılacağından fesih tarihine eklenen 4 yıl neticesinde mahsuplaşma tarihinin 08/12/2020 tarihi olacağı anlaşılmakla koşulları oluşmayan davacının komisyon bedeli talebinin davalıdan tahsiline ilişkin davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 35,90 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 107,54 TL harçtan mahsubu ile bakiye 71,64 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraflar duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı taraflara verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 14,00 TL yargılama masrafının davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 31/10/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır “Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”