Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1054 Esas
KARAR NO : 2021/767

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/04/2017
KARAR TARİHİ : 19/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davası İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/484 esas sayılı dosyası üzerinden verilen 05/09/2017 tarihli yetkisizlik kararı üzerine dosya mahkememize tevzii edilmekle dosyanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin uluslararası alanda taşımacılık sektörüyle uğraşmakta olduğunu, bu sektörde çok müşterisi ve acentası bulunduğunu, 01/12/2016 tarihli navlun sözleşmesi gereğince, …-… plakalı araçla … taşıma işleri için anlaşma yapıldığını, kullanılacak yol güzergahı … ve transit süresinin 18-20 gün olarak belirlendiğini, taşıma konusu malların sözleşme tarihinde davalı şirkete teslim edildiğini, yüklenilen sorumlulukların yerine getirildiğini, davalı şirkete ait araç sözleşme gereği … yol güzergahını kullanması gerekirken … yol güzergahını kullandığını ve yükün 35 gün gecikmeli olarak Kazakistan’a ulaşmasına neden olduğunu, davalı şirketin sözleşmeye aykırı davranması ve kötü niyetli olmasından dolayı 35 günlük bir gecikme ile malların yerine ulaştığını, davalı şirketin sözleşmeye aykırı davranmasından dolayıs, müvekkili şirket ile uzun zamandır ticari ilişkisi olan … şirketi arasındaki güvenin kaybolmasına ve ticari ilişkilerinin bitmesine neden olduğunu, maddi zararın yanında manevi zararın oluşmasına yol açtığını beyan ederek şimdilim cezai şart bedeli olan 5400 Euro’nun 100 Euro’sunun, rücu edilen kısım için 1855 USD ‘un 100 USD doların dava tarihinden itibaren uygulanacak yasal faiziyle beraber müvekkiline ödenmesine, davalı şirketin sözleşmeye aykırı davranmasından dolayı müvekkili şirket ile uzun zamandır ticari ilişkisi olan … şirketi arasındaki güvenin kabolması ve ticari ilişkilerinin bitmesi nedeniyle 30.000 TL manevi tazminata hükmedilmesine, davacı tarafın uğradığı munzam zararın şimdilik 100 TL nin dava tarihinden itibaren uygulanacak yasal faiziyle beraber müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dayandığı sözleşmenin 18. Maddesinde ihtilaf halinde İstanbul Mahkemelerinin yetkili olacağının belirtildiğini, HMK ‘nun 17. Maddesinde, davanın sadece sözleşmeyle belirlenen mahkemelerde açılacağının belirtildiğini, bu nedenle İstanbul Anadolu Mahkemelerinin yetkisiz olduğunu beyan ederek davacı 05/05/2017 tarihinde verilen kesin süreye rağmen eksik harcı yatırmadığından öncelikle davanın açılmamış sayılmasına, Anadolu Mahkemelerinin yetkisine itirazlarının kabulü ile dosyanın talep halinde yetkili İstanbul Mahkemelerine gönderilmesine, hakdüşürücü süre, zamanaşımı definin kabulü ile davanın reddine, taşıma ilişkisinden doğan asli edimi olan döeme yükümlülüğünü yerine getirmediği halde haksız, kötüniyetli olarak borçtan kurtulmak kasdıyla açılan hukuka aykırı, ispatlanamayan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla mali müşavir ile taşıma uzmanı bilirkişi heyetine tevdii edilen dosyaya 04/05/2018 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle;
MALİ İNCELEME VE TESPİTLER:
Davacı … A.Ş.’nin Ticari Defter ve Kayıtları:
Davacı taraf, Sayın Mahkemenin belirlediği 08.03.2018 tarihinde saat 14.00’de yapılan incelmeye katılmamış, ticari defter ve kayıtlarını incelemeye sunmuştur.
Davalı … Ltd. Şti.’nin Ticari Defter ve Kayıtları:
Davalı şirket, ticari defterlerini incelemeye ibraz etmiş olup, ticari defterlerine ilişkin tasdik bilgileri raporda ayrıntılı olarak dökümü yapılmıştır.
Davalı şirket, 2016 yılına ait Defteri Kebir, Envanter defterini ibraz etmiştir. Yevmiye Defteri ise ibraz edilmemiştir. 2017yılına ait Yevmiye Defteri, Defteri Kebir ve Envanter defterleri ibraz edilmiştir. Davalının ibraz ettiği ticari defterleri, Türk Ticaret Kanunu ilgili hükümlerine uygun olarak süresinde tasdik ettirilmiştir. Davalının ticari defterlerinin lehine delil olması Mahkemenizin takdirindedir.
Davalının 2016 yılı sonunda Envanter defterinde davacı taraf 120.01.G09 kod no.lu hesapta 15.836,40 TL borçlu olarak yer almaktadır. Aynı şekilde, 2017 yılı yevmiye defteri açılış maddesinde de davalı taraf, 120.01.G09 kod no.lu hesapta 15.836,40 TL borç olarak yer almaktadır. Ticari defter kayıtlarına göre; davalı, davacıdan 15.836,40 TL alacaklıdır.
DOSYAYA SUNULAN DELİLLERİN İNCELEMESİ:
Davacı … ile davalı … Ltd. Şti. arasında düzenlenen Taşıma Sözleşmesi’nin incelenmesi:
Davacı ile davalı arasında 01.12.2016 tarihli ve 2016.12.025 Referans No.lu Taşıma Sözleşmesi düzenlenmiştir. Sözleşmede yalnızca davalı … Ltd. Şti.’nin imza ve kaşesi bulunmakta olup, davacı tarafın imzası bulunmaktadır. Sözleşmedeki başlıca düzenlemeler aşağıdadır:
Yükleme tarihi: 02.12.2016
Araç Plakaları: …/… LBu bilgilerin yanında el yazısı ile–… ve … notu bulunmaktadır. Ancak bu notun kimin tarafından (imzadan önce mi, sonra mı) eklendiği belirsizdir.
Yol Süresi: 18-20 gün ( yanında el yazısı ile FORCE MAJOR HARİÇ ibaresi yer almaktadır.)
Gidilecek Yol Güzergahını Bildiriniz: Bu bölüm boş bırakılmıştır.
Sözleşmenin arka sayfasında davacı … tarafından davalıya yazılmış 21 maddelik bir bildirim yer almaktadır. Bildirimin sonunda davalı … Ltd. Şti.’nin kaşe ve imzası yer almaktadır. Bu bildirimdeki bazı maddeler aşağıdadır:
1:Yükleme anında ve taşıma esnasında meydana gelen veya gelebilecek olan gecikme ve aksaklıklar anında bizlere yazılı olarak belgeleriyle birlikte bildirilmelidir ki, gecikme ve aksaklıklara müdahale edip problemi çözüp taşımanın düzenli yapılmasına yardımcı olalım, aksi durumda bekleme ve gecikmeler ile ilgili talepleriniz nazar-ı itibara alınmaz. Tüm sorumluluk ve gecikmeden dolayı firmamıza gelecek her türlü ücret firmanıza rücu edilip firmanızdan tahsil edilir.
4:Transit süresi 9-10 gündür (günlerin üzeri çizilmiş), transit sürenin aşılması durumunda gecikilen gün başına taşıyan günlük 150 EURO ceza ödemeyi kabul eder. (yanında el yazısı ile 18-20 gündür yazılmış).
Davacı … Şti.’nin Davalı … Şti.’ne düzenlediği Faturalar ve İhtarname:
Davacı taraf, … tarihli ve … Sıra No.lu “… Taşıması Anlaşmamızın 4. Maddesinde belirtilen yol süresi aşılmasından dolayı oluşan reklamasyon” açıklamalı Miktarı 36 gün, Birim Fiyatı 150 EURO, Tutarı 5.400 EURO olan faturayı düzenlemiş ve davalıya göndermiştir. Davalı faturayı kabul etmeyerek iade etmiştir.
Davacı taraf, … tarihli ve … Sıra No.lu “… Taşıması Yurtdışı Reklamasyon Yansıtma Bedeli” açıklamalı Miktarı 1, Birim Fiyatı 1.455 USD, Tutarı 1.455 USD olan faturayı düzenlemiş ve davalıya göndermiştir. Davalı faturayı kabul etmeyerek iade etmiştir.
Ardından davacı taraf, … tarihinde … 21. Noterliğinden … yevmiye no.lu İhtarnameyi düzenleyerek bu iki faturadan olan alacağının 3 iş gününde ödenmesini talep etmiştir.
Davalı … Şti.’nin düzenlediği Tahsilat Makbuzu:
Davalı taraf, şoförü … tarafından 27.01.2017 tarihinde davacının acentesinden alınan 400 USD için 08.02.2017 tarihli, … no.lu Tahsilat Makbuzunu düzenleyerek davacı tarafa göndermiştir.
… Tarafından düzenlenerek Davacı … Şti.’ne Gönderilen Fatura:
Taşıma konusu malların alıcısı … şirketi, malların geç tesliminden dolayı, davacı tarafa 11 no.lu, 26.01.2017 tarihli 1.855 USD bedelli ceza faturası düzenlenmiştir.
Taşımaya Konu Mallara İlişkin CMR Taşıma Senedi:
Bu belge üzerinde yer alan bilgilere göre; mallar 02.12.2016 tarihinde İstanbul’dan yola çıkmış ve 26.01.2017 tarihinde Almaty’e ulaşmıştır.
Sonuç olarak; taraflar arasında CMR hükümlerine tabi, uluslar arası eşya taşıması bakımından akdi ilişkinin sabit olduğu, CMR hükümlerine göre gecikme söz konusu olduğu ve davacının gecikilen her gün için 150,00 EURO üzerinden hesaplanmak üzere cezai şart alacağına hak kazandığı, davacı şirketin, davaya konu olayda davalıdan 5.400 EURO gecikme cezası ve 400,00 USD davalı için sürücüye ödenen bedel gözetilerek her iki kalem alacağı dava ve talep etmekte haklı olduğu, davacının şimdilik 5.400 EURO’dan 100 EURO’yu talep ettiği; 400 USD’den 100 USD’yi talep ettiği, faiz talebinin dava tarihinden itibaren yönletildiği gözetilerek, faiz hesabına yer olmadığı, davacının hesaplanan gecikme cezası ve 400 USD zarar dışında; munzam zarar talebine ilişkin dosyada herhangi bir destekleyici belge bulunmadığı ve gecikme zararının dosyada sabit olmadığı, davacının talep ettiği 30.000,00 TL manevi tazminat ve munzam zarar tazmini taleplerinin mahkemenin takdirinde olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; taraflar arasında düzenelenen 01/12/2016 tarihli navlun sözleşmesi gereğince davalının yükü gecikmeli olarak sözleşmeye aykırı bir şekilde geç teslimi nedeniyle cezai şart bedeli, munzam zararın giderilmesine dönük maddi ve manevi tazminat davasıdır.
araflar arasında taşıma sözleşmesi yapıldığı, bu sözleşme ile … arasında 18-20 gün içinde teslim edilmesi gereken malların gecikmeli olarak 26.01.2017 tarihinde davacının alıcısına (acentesine) teslim edildiği, davalının şoförünün davacının alıcısından 400 USD tahsil ettiği, malların gecikmeli teslim edilmesine ilişkin davalı tarafından herhangi bir engelleyici (force majör) sebebi gösteren belge sunulmadığı, davacı tarafın acentesi (alıcısı) tarafından davacıya bu gecikme nedeniyle 1.855 USD tutarında ceza faturası düzenlendiği, davacı tarafın bu sebeple davalıya 1.455 USD ceza artı 400 USD üzerinden fatura düzenleyerek …’den gelen ceza faturasını ve ödemeyi yansıttığı, ayrıca 36 günlük gecikme için sözleşmenin 4. maddesine istinaden 5.400 EURO tutarında fatura düzenlediği anlaşılmıştır.
Somut olayda, taşıma sözleşmesi CMR hükümlerine tabidir. CMR m. 19 gereği kararlaştırılan sürenin aşılması halinde gecikme söz konusu olmaktadır. Somut olayda, taşıyıcı 18-20 günde taşıma taahhüt etmiş; böylece en geç 22.12.2016 günü malı varma yerinde davacının acentesine teslimi taahhüt etmiştir. Bu tarihten çok sonra yük 26.01.2017 tarihinde alıcısına – acenteye teslim edilebilmiştir. 36 gün gecikme söz konusudur.
CMR m. 23/5 gereği taşıyıcının gecikme zararlarından sorumluluğu bir navlun miktarı ile sınırlı olup; ayrıca sorumluluğun doğması için CMR m. 17 gereğince bir zararın olması gerekir. Buna karşın; taşıyıcının sorumluluğunu artıran genişleten sözleşme yapmak serbesttir. Somut olayda, davalının gecikme halinde her gecikilen gün için 150,00 EURO cezai şart ödemesi taahhüdü geçerli bir taahhüttür. Davacı, davalının gecikmesinden olası zararları karşılamak ve bunu karşılayacak miktar olarak kararlaştırdıkları her gecikilen gün için 150,00 EURO bedeli talep etme hakkını CMR hükümlerine uygun ve davalının kaşe ve imzası ile teyit ettiği sözleşmenin 4. Maddesi gereğince hak etmektedir.
Burada, güzergah tayini, güzergahın yolculuk süresini uzatması hususları, davalı taşıyıcının özeni kapsamında sorumluluğunu gerektirmektedir. Gürcistan veya Ukrayan hattını tercih etmek davalının sorumluluğundadır. Davalı taraf, gecikmenin kaza v.s. gibi nedenlerden olduğunu bildirmiş olmasına rağmen bu beyanlarını ispat edecek belgeleri dosyaya sunmamıştır. Gecikilen toplam 36 gün üzerinden gecikme bedeli olan 5.400 EURO, taraflar arasındaki sözleşmeye uygundur. Davalı bu bedeli, gecikmekle ödeme yükümlülüğü altına girmiştir. Ayrıca zararın ispatı gerekmez.
Taşıma konusu malları teslim alan … tarafından davacıya düzenlenen 1.855,00 USD ceza bedelinin (1.455 USD’lik kısmı davacıya yansıtma bedeli olarak fatura edilmiş, 400 USD’lik kısmı davalının şoförüne ödenmiştir.) davacı tarafından fatura edilerek davalıdan istenmiş olması yerindedir. Davacının 400,00 USD sürücü ödemesi dışında uğradığı zarar dosyada sabit değildir. Yine, acente tarafından düzenlenen 1.455,00 USD bedelli fatura içeriği de davacının zararı olarak değerlendirilemez. Zira davacı ile acentesi arasındaki iç ilişki gereği bu fatura düzenlenmiş olup davacının kendi lehine hesaplanan 5.400,00 EURO cezai şart ödemesi içinde kalacaktır. Bu çerçevede kararlaştırılan cezai şart bedeli dışında davacının talep edebileceği 400,00 USD zarar sabit olup; dosyada davacının gecikme kaynaklı cezai şartla karşılanmayan düzeyde bir zararı olduğuna dair herhangi bir delil sunulmamıştır.
Taraflar arasında CMR hükümlerine tabi, uluslar arası eşya taşıması bakımından akdi ilişkinin bulunduğu davacı tarafça ispat edilememiştir. Şöyle ki davalı tarafça sözleşmedeki imza inkar edilmiş olup ispat yükü kendisinde olan davacı tarafça taşıma sözleşmesi aslı dosyaya sunulmadığından sözleşmedeki imzanın davalıya ait olup olmadığı tespit edilmemiş, davalı şirket adına sözleşmeye imza attığı iddia edilen …’nın davalı şirket çalışanı olduğu SGK kaydından anlaşılmış ise de dosyaya sunulan vekaletname içeriğinden dava dışı çalışanın taşıma sözleşmesi yapmaya ilişkin olarak bir yetkisinin bulunmadığı anlaşılmakla taraflar arasında taşıma sözleşmesi yapıldığı hususu davacı tarafça ispatlanamadığından içerik itibariyle ayrıntılı ve irdeleyici olan bilirkişi raporunda tespit edilen miktarlardan davalı şirketin sorumlu olmadığı kanaatine varılmakla maddi tazminat davasının ve yine taşıma ilişkisini ispat eden taşıma sözleşmesi nedeniyle davalının sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmakla taşıma ilişkisi nedeniyle manevi zarara dair açılan manevi tazminat davasının reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının maddi ve manevi tazminat davalarının ayrı ayrı REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 31,40 TL + 495,98 TL tamamlama harcından oluşan toplam 527,38‬ TL harçtan mahsubu ile bakiye 468,08 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen maddi tazminat dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 851,90 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
6-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen manevi tazminat dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK. 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.19/10/2021

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır”

Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”