Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/980 Esas
KARAR NO : 2019/1033

DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/10/2016
KARAR TARİHİ : 22/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı bankanın … şubesinin… hesap numaralı müşterisi olduğunu, kullandırılan kredilerden dolayı haksız ve hukuka aykırı olarak komisyon ve dosya masrafı adı altında bir kısım tahsilatların yapıldığını, bu bedellerin müvekkiline iade gerektiğini, bu kapsamda fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL bedelin faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile yargılama masrafları ve vekalet ücretininde davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 03/05/2016 tarihide taraflar arasında yapılan genel kredi sözleşmesi kapsamında davacıya 1.000.000 TL bedelli kredi limiti açıldığını, bu kapsamda ticari kredi kullandırıldığını, bu nedenle tüketicinin korunması kanunları hükümleri uygulanamayacağını, müvekkilinin 6098 sayılı TBK.’nın 21. Maddesi kapsamında üzerine düşen edimleri yerine getirdiğini, tahsil edilen ücretlerin mevzuata uygun olduğunu, davacının sözleşme içeriğinden haberdar olduğundan taleplerinin haksız olduğunu savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla Bankacı …’e tevdii edilen dosyaya 13/08/2018 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle; davacı … ile davacı … Bankası A.Ş arasında genel kredi sözleşmesi imzalanmış, bu sözleşmeye istinaden davalı bankadan dav ıcı … tarafından 04.09.2015 tarihinde 49.000,00 TL araç binek 2.el, 22.09.2015 tarihinde 47.635,00 TL araç binek 2.el, 03.05.2016 tarihinde 500.000,00 TL işyeri 2 el, 27.07.2016 tarihinde 50.000,00 TL araç binek 2.el kredi olmak üzere 4 adet kredi kullanıldığı, 04.09.2015 Tarihinde 49.000,00 TL Araç Binek 2.El Kredi Proj geri ödeme Planı Formuna göre davacı …, davalı bankaya 49.000,00 TL kredisini geri ödeme planında 36 ay içinde 1.778,56 TL taksitle halinde Toplam 64.027,92 TL taksit tutarı ve tahsis ücreti olarak 257,25 TL olmak üzere toplam 64.285,17 TL Maliyetle ödeyeceğini ödeme planını formuru imzaladığı ve davalı banka tarafından davacı …’a Sözleşme Öncesi Bilgi Formunda tahsis ücreti Anaparanın %0,5 olduğu bir defa da alınacağı bilgisi verildiği görülmüştür.
22.09.2015 tarihinde 47.635,00 TL Araç Binek 2.E1 Kredi Proj Geri Ödeme Planı Formuna Göre; davacı …, davalı bankaya 47.635,00 TL kredisini geri ödeme planında 36 ay içinde 1.741,04 TL taksitle halinde toplam 62.677,29 TL taksit tutan ve tahsis ücreti olarak 262,50 TL olmak üzere toplam 62.939,79 TL Maliyetle ödeyeceğini ödeme planını formunu imzaladığı ve davalı banka tarafından davacı …’a Sözleşme Öncesi Bilgi Formunda tahsis ücreti Anaparanın %0,5 olduğu bir defa da alınacağı bilgisi verildiği, … tarafından Sözleşme öncesi Bilgi Formun imzalandığı görülmüştür.
03.05.2016 Tarihinde 500.000,00 TL İşyeri 2 El Kredi Proj Geri Ödeme Planı Formuna Göre; davacı …, davalı bankaya 500.000,00 TL kredisini geri ödeme planında 60 ay içinde 13.012,12 TL taksitle halinde Toplam 780.728,07 TL taksit tutarı ve tahsis ücreti olarak 15.750,00 TL olmak üzere toplan 796.478,07 TL Maliyetle ödeyeceğini ödeme planını formunu imzaladığı ve daval banka tarafından davacı …’a Sözleşme Öncesi Bilgi Formunda tahsi: ücreti Anaparanın %0,5 olduğu bir Defa da alınacağı bilgisi verildiği, … tarafından Sözleşme Öncesi Bilgi Formunu imzamıştır.
27.07.2016 Tarihinde 50.000,00 TL Araç Binek 2.E1 Kredi Proj Geri Ödeme Planı Formuna Göre; davacı …, davalı bankaya 50.000,00 TL kredisini geri ödeme planında 24 ay içinde 2.485,78 TL taksitle halinde Toplam 59.658,75 TL taksit tutarı ve tahsis ücreti olarak 262,50 TL olmak üzere toplam 59.921,25 TL Maliyetle ödeyeceğini ödeme planını formunu imzaladığı ve davalı banka tarafından davacı …’a Sözleşme Öncesi Bilgi Formunda tahsis ücreti Anaparanın %0,5 olduğu bir Defa da alınacağı bilgisi verildiği, … Tarafından Sözleşme Öncesi Bilgi Formun imzalanmıştır.
Genel kredi sözleşmesi 23.2.1. Maddesi: Komisyon oranlan işbu sözleşmenin eki olan belgelerde (geri ödeme planı, müracaat formu vs.) yazılı olarak serbestçe belirlenip, uygulanabilecektir, denmektedir. Genel kredi sözleşmesi 23.2.4. Maddesi: Belirli devreler (aylık/üç aylık, yıllık vb.) halinde ödenmesi gereken komisyonlar ilgili devre başlarında peşin olarak, diğer komisyonlar ise doğdukları anda ödenecektir. Komisyonlar gereği ödenmesi gerekecek vergi, harç, resim, fon ve sair yükümlülükler Müşteriye ait olup, bunl ır doğdukları anda masrafları ile birlikte derhal Bankaya ödenecektir.
Genel kredi sözleşmesi 24.1.1. Maddesi: Bu Sözleşmeye istinaden Banka i e Müşteri arasındaki asli ve/veya feri tüm alacak, borç, ilişkilere ait olarak, ilgili mevzuat gereği doğacak ve ödenmesi gerekebilecek her türlü vergi, resim, har fon, masraf ve sair mali yükümlülükler ile bunlara gelecek zamlar, bunların cezaları, gecikme hallerindeki ferileri Müşteriye ait olacaktır.
Genel kredi sözleşmesi 33.5 Haddesi: 33.5. genel işlem koşulu kullanıldığı uyarısı ve bilgilendirme bu Sözleşme, Bankanın önceden tel: başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümlerinden ibaret, gene işlem koşullan içermektedir. Bu nedenle işbu sözleşmenin imzalanmasından Önci incelemesi ve bilgi edinmesi amacıyla Müşteri ve Kefil tetkikine sunulmuş (http://…, tr/sozlesmeler ve bilgiformlar.aspx) adresinde yeı alan açıklamalarla Müşterinin ve Kefilin bilgilendirilmesi sağlanmış; buna mukabil Müşterinin ve Kefilin Bankaya gönderdiği yazıda yeterli bilgi ediniidiği ve Müşterinin ve Kefilin genel İşlem koşullan kullanılmasını kabul ettiği anlaşılmış olup, Sözleşme bu suretle imzalanmıştır.
Davacı … İle Davalı … Bankası A.Ş Arasında Genel İşlem Koşullan Kullanılmasını Kabul Beyanı davacı … tarafından imzalandığı, bu beyannameye göre; ‘‘…tr/sozIesmeler ve bilgi … adresinde bir örneği bulunan sözleşme öncesi bilgi formu ile yine aynı sitede yer alan Genel Kredi Sözleşmesi tarafımızca ayrıntılı olarak incelenmiş; aynca Bankanızca yapılan bilgilendirmede de genel işlem koşullan ve kullanımı hakkında yeterli bilgi edinilmiş; sözleşmedeki genel işlem koşullarının içerinin öğrenilmesi için de tarafımıza zaman ve imkân sağlanmıştır. Bankanız ile akdedeceğimiz Genel Kredi Sözleşmesinde, aleyhimize olsa dahi genel işlem koşullan kullanılmasını geri dönülemeyecek şekilde kabul ve beyan ederiz.
TTK madde 20- (1) Tacir olan veya olmayan bir kişiye, ticari işletmesiyle ilgili bir İş veya hizmet görmüş olan tacir, uygun bir ücret İsteyebilir. Aynca, tacir, verdiği avanslar ve yaptığı giderler için, ödeme tarihinden itibaren faize hak kazanır denmektedir.
Yapılan İncelemede Davacının, Davalı Bankaya ödemiş olduğu 07.09.2015 Tarihinde 257,25 TL, 07.10.2015 tarihinde 262,50 TL, 04.05.2016 tarihinde 225,00 TL, 06.05.2016 tarihinde 15.750,00 TL, 26.07.2016 Tarihinde 262,50 TL, 27,07.2016 tarihinde 262,50 TL olmak üzere toplam 17.019,75 TL’nı davalıdan talep etmiş, davacının talebinin TTK.’nın 20. Maddesi, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2014/1111 K ve davalı ile imzalamış olduğu Genel Kredi sözleşmesine göre yerinde olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında yeniden değerlendirilmesi amacıyla dosya yeni bir bankacı …’a tevdii edilen dosyaya 05/12/2018 tarihinde tanzim olunan bilirkişi raporunda özetle; kredi Sözleşmesinden önce bilgilendirme “Sözleşme öncesi Bilgi Formu” davacı … tarafından davalı bankanın … Şubesinden 49.000,00 TL kredi talebinde bulunması üzerine, davalı bankanın da 04.09.2015 tarihînde “Sözleşme Öncesi Bilsi Formu” başlıklı belge ile TBK nun 21. maddesinde yer alan; “karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşularının sözleşmenin kapsamına girmesi sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip bunların içeriğini öğrenme imkanı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağladır“ hükmüne uygun olarak davalıya bildirimde bulunmuş olduğu davacı …’un de 03.05.2016 tarihli yazılı beyanı genel işlem koşullan hakkında bankanın kendisini bilgilendirmiş olduğunu, banka ile akdedeceği Genel Kredi Sözleşmesinde aleyhine de olsa genel işlem koşullan kullanılmasını gayrikabilirücu kabul ettiğini beyan ettiği görülmüştür.
Ayrıca davalı banka tarafından davacı … Proje Kredi Geri Ödeme Planı sunduğu, işbu planda .bankanın tahsil edeceği faiz oranı ve kredinin %Ü,5 nisbetinde 262,50 TL kredi tahsis Ücreti tahsil edileceği üçüncü kişilere yaptınlacak ekspertiz ücretlerinin de borçluya yansıtılacağının borçluya bildirilmiş olduğu, dosyadaki Müşteri Bilgilendirme Formu ile Kredi Geri ödeme Planlarına ilişkin belgelerden anlaşılmaktadır.
Aynı şekilde kullandırılan diğer krediler; 22.09.22015 tarihli 47.635,00 TL, 03.05.2016 tarihli 500.000,00 TL, 27.07.2016 tarihli 50.000,00 TL için bankaca hazırlanan ” Sözleşme Öncesi Bilgi formunu borçluya imza mukabili teslim ettiği, müşteriyi bilgilendirdiği, borçlunun da bildirimdeki hüküm ve esaslara itirazda bulunmadığı tespit edildikten sonra Genel Kredi Sözleşmesi imza edilerek 4 dilim halinde krediler kullandırılmıştır.
Sözleşme öncesi Bilgi Formu isimli belgede, bankaca önceden düzenlenen Genel Kredi Sözleşmesi ’nin imzalanmasından önce açıklamalann ve uyanlann borçlu tarafından iyi okunması, bankanın tek taraflı yetki kullanabileceği, aleyhlerine hükümle doğurabilecek hükümlerin bulunduğu, üzerinde tartışılması, eklenmesi ya da çıkartılmasını istedikleri hükümlerin banka yetkilileri ile müzakere edilmesi mutabık kalman Sözleşme Metninin İmza edilmesi gerektiği yazılı olarak belirtilmiştir. Bilgilendirme Formlarım teslim alan … tarafından davacı bankaya herhangi bildirim ve itirazda bulunulmadığından dolayı Genel Kredi Sözleşmesinin tarafların mutabakatı ile imza edilmiş olduğu sabittir.
Davacı bankanın … Şubesinin … isimli borçluya açacağı kredilere karşılık olarak Sözleşme Öncesi Bilgi Forma belgesi imza edildikten sonra 03.05.2016 tarihinde 1.000,000,00 TL tutarında Genel Kredi Sözleşmesi tanzim ve imza edilmiştir.
Krediye uygulanacak kar payı ve temerrüt cezası (Akdi Faiz ve temerrüt faizi) oranı Sözleşmenin 3.maddesinde belirlenmiş olup,buna göre,bankanın yasalar çerçevesinde belirlediği oranda akdi ikiz,kar payı ,fon,komisyon ve faizler üzerinden ödenecek gider vergileri davalılara ait olacağı, Aynı maddeye göre,banka,mttşterilerine ihbarda bulunmaksızın faiz oranlarını arttırma yetkisine sahip olduğu, Müşterinin bu konuda hiçbir itirazda bulunmayacağı kabul ve taahhüt edilmiştir.
Sözleşmenin 9.4.maddesinde .bankanın uygulamakta komisyonların, vergi ve masrafların borçlu tarafından ödeneceği, madde 31.3 de İhtilaf halinde banka kayıtlan kesin delil teşkil edeceği kabul edilmiştir.
Davacı bankaca müşterilere açılacak kredilerin, Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu, Faiz Kararnameleri, Bankalar Kanunu’tıa ilişkin Karşılıklar Kararnamesi ile Tek Düzen hesap Planına ilişkin hükümlerine uygun kuliandınltnası gerekmektedir. Her ne kadar, taraflar arasında akid serbestisi bulunmakta ise de kredinin yasal düzenlemelere uygun olarak kuilandınlması kaydıyla akid serbestisinden istifade edilebilmesi mümkündür.
Davacı banka kayıtlan ile mübrez belgeler hesap ekstreleri ve geri ödeme planlan üzerinden yaptığım incelemede, sözleşmenin imzalanmasından evvel davalı banka tarafından borçlu müşterinin TBK.’nun 21. maddesi uyannca uyarıldığı ve bilgilendirildiği, Sözleşme öncesi Bilgilendirme Form’undaki bilgilere davacının itirazı ve karşı teklifinde bulunmadığı tespit edilmiştir. Bankanın yapmış olduğu uyan ve bilgilendirmeden sonra taraflar arasında 1.000.000 TL tutannda Genel Kredi Sözleşmesinin imza edilmiş olduğu görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanmış olan “Genel Kredi Sözleşmesinin” 3. Maddesinde de faiz, komisyon ve sair kredi ücretleri hakkında ayrıntılı düzenlemeye yer verilmiştir. “Banka, komisyon masraf ve bunlara ilişkin mali yükümlülükleri müşteriden nakden tahsil edebileceği gibi bu sözleşmeye dayanılarak açılmış kredi hesaplanndan dilediği herhangi birine borç kaydedebilir,
Her türlü komisyon ve masraflarla bunlara ilişkin mali yükümlülük müşterinin hesaplarına borç yazıldığı takdirde bu meblağlar da anaparaya eklenmek suretiyle bu madde esaslarına göre faiz ve mali yükümlülüğe tabi tutulacaktır.
Müşteriye ihbarda bulunmaksızın Banka, iş bu sözleşme gereğince açılacak kredi ve hesaplar ile birlikte diğer her türlü kredi ve teminatlara yetkili merciler tarafından tespit olunan ve sonradan değiştirilecek olan azami hadleri geçmemek kaydıyla, Bankanın tayin edeceği oranlarda faiz ve komisyon uygulayacaktır. Müşterinin bu hususta, ileride hiçbir itiraz ve şikayet hakkı olmayacaktır. Mevzuata uygun hesaplanacak her türlü faiz, komisyon, masraflar ile maliyükümlülükler peşin olarak nakden veya hesaben müşteriden tahsil edilecektir. Alınan faiz, komisyon ve mali yükümlülükler hiçbir sebeple müşteriye iade edilmeyecektir.
Davalı banka davacı yana 4 dilim halinde krediler olarak kullandırılmıştır. Bu hususta taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Krediye tahakkuk ettirilecek, faiz, ücret .komisyon, masraf ve gider vergisi ve Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi ve sair gider karşılıkları hususunda Sözleşme öncesi Bilgilendirme Formu’nda açıklamalara yer verilmiştir. Bankanın tahsil edeceği faiz ve ücreüer ile her ne nam altında olursa olsun masraf ve komisyonların .yetkili merciilerce ilan edilecek veya verilecek yetki çerçevesinde bankaca serbestçe belirlenecek nisbetler üzerinden Ödeneceği, krediye üçer aylık dönemlerde bileşik usulde faiz tahakkuk ettirileceği kabul ve taahhüt edilmiştir.
Genel Kredi Sözleşmesinde (Md 2) Bankanın tahsil edeceği faiz ve ücretler ile her ne nam altında olursa olsun masraf ve komisyonların .yetkili merciilerce ilan edilecek veya verilecek yetki çerçevesinde bankaca serbestçe belirlenecek nisbetler üzerinden ödeneceği, krediye üçer aylık dönemlerde bileşik usulde faiz tahakkuk ettirileceği her iki tarafın serbest iradeleri ile kabul ve taahhüt edilmiştir. Her iki taraf da tacir olup, ticari fâaliyetleriyle ilgili olarak tedbirli ve basiretli iş adamı gibi hareket etmek, kendilerinden beklenen Özeni göstermek yükümü altındadırlar.
Yetkili merciler tarafından bankaya tanınan yetki çerçevesinde, faiz ve komisyon oranlarının Banka tarafından veya Banka ile Müşteri arasında serbestçe tayin edilmesi kararlaştırıldığı hallerde Banka, bu Sözleşme ile açüğı ve açacağı her türlü kredi ve hesaplara ve teminatlara, Müşteri’ye herhangi bir ihbarda bulunmaksızın, bu konulardaki kararname hükümleri çerçevesinde, serbestçe saptayacağı oranlarda anapara faizi, temerrüt faizi masraf, ücret ve (muhabir, akreditif, teminat mektubu, aval-kabul komisyonları, senet ve çek tahsili, havale v.s dahil) her türlü komisyonu uygulayacak ve bunların gider vergileri İle birlikle Müşteri’nin cari hesabına borç yazacaktır. Müşteri bu hususlarda dahi hiçbir iddia ve itirazda bulunmayacağım peşinen kabul ve beyan eder. Müşteri hesabına borç yazılan faiz, vergiler ve fonların ve her çeşit ücret, komisyon, ekspertiz, muhafaza ücretleri ve sair komisyon ve masruflan ve bunİann da gider vergilerini, kredi limiti müsait dahi olsa Bankaya derhal ve nakden Ödemekle yükümlüdür.
Bankacılık mevzuatına göre, bankalar, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’ndan İzin almak suretiyle , adıgeçen Kurumun denetimi altında faaliyetlerini sürdürmek zorundadırlar. Bankaların kabul ettikleri mevduata ödeyecekleri faizler ile verecekleri krediler karşılığında kredi müşterilerinden tahsil edecekleri faiz ve ücretler özel yasa olan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda ayrıntılı olarak yer almaktadır.
5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 144. maddesinden aldığı yetkiye istinaden Bakanlar Kunılunun 22.11,2006 tarih ve 26354 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 16.10.2006 tarih 2006/11188 sayılı Kararının “Diğer menfâatler” Başlıklı 4. maddesi “Bankaların kredi işlemlerinden sağlayacakları faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ile azami miktar ya da oranlan ve bunların kısmen yada tamamen serbest bırakılmasının
Merkez Bankası tarafından yayımlanacak tebliğlerle düzenlenir “ hükmü ile tahsil olunacak masrafların nitelikleri ile azami miktar ya da oranlan ve bunların kısmen yada tamamen serbest bırakılmasının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanacak tebliğlerle düzenlenmesi öngörülmüştür. Anılan maddede, Bakanlar Kurulunun ,bankaların faiz. dışında tahsil edecekleri masraf, ücret ve komisyonları tespit etmeye, bunları serbest bırakmaya veya bu yetkilerini Merkez Bankasına devretmeye yetkili kılınmış iken, Bakanlar Kurulu da aldığı kararla bankalarca alınacak ve verilecek faizler ile ücretleri belirleme yetkisini Merkez Bankasına devretmiştir.
Merkez Bankası da, hükümetin kendisine verdiği yetkiye istinaden 09.12.2006 tarih ve 26371 sayılı Resmi Gazetede yayımladığı 2006/1 sayılı Tebliğine göre, bankaların, mevduata verecekleri faizler ve kredilerden tahsil edecekleri faizler dışında müşterilerinden tahsil edecekleri ücret, masraf ve komisyonları serbestçe tayin etme hususunda bankaları yetkili kıldığını, böylece ücret ve komisyonların serbest bırakılmış olduğunu, bankaların tespit ve ilan edecekleri faiz ve Ücret ve komisyonları Merkez Bankasına bildirmeleri gerektiğini açıklamıştır.
Kredi faiz oranlan ve sağlanacak diğer menfaatler MADDE 4 – (1) Bankalarca, reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranlan ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırlan serbestçe belirlenir.
Bildirme ve ilan MADDE 6 – (1) Bankalarca serbestçe belirlenen mevduat ve kredi işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranlan ile katılma hesaplannda uygulanacak kâr ve zarara katılma azami oranlan uygulamaya konulmadan önce Merkez Bankası İdare Merkezince tespit edilecek esaslar çerçevesinde Merkez Bankasına bildirilir. (2) Bankalar, Merkez Bankasına bildirdikleri azami oranlan aşmamak kaydıyla, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacaklar faiz oranlanm ve katılma hesaplarında uygulayacaktan kâr ve zarara katılma oranlanm vadelerine göre tüm şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan eder ve bu oranlan internet sitelerinde yayımlar.
Bankalar Kanunun 144.maddesinm verdiği yetkiye istinaden bankalarca uygulanacak faiz ve ücretlerin bankalarca serbestçe belirleneceği esası yürürlükte olup, bu hüküm çerçevesinde, davalı banka da kredilerden tahsil edeceği faiz ve ücretler ile komisyonlan ve sair gideri karşılıklarının ve mevduat uygulayacağı faiz oranlanm yasal hükümler uyarınca Merkez Bankasına bildirmiştir.
Merkez Bankasına yapılan bildirim yamsıra faiz ücretlere ilişkin listenin banka şubelerinde görünen mahalde banka müşterilerine duyurulmuş ve Banka’mn internet sitesinde yayımlanmıştır. Ayrıca, taraflar arasında Genel Kredi Sözleşmesi imza edilmeden evvel davacı müşterinin Sözleşme öncesi Bilgilendirme Formu ve Kredi Geri Ödeme Planlan ile bilgilendirilmiş olduğu,bu bildirime karşı itirazda bulunmayan davacının 03.05.2016 tarihli beyanı ile banka ile akdedeceği kredi sözleşmesinde TBK’nın 21. maddesindeki genel işlem koşullarının kullanılmasını gayrikabilîrücu kabul ve ikrar ettiği görülmüştür. Bu nedenle davalı bankanın kredi tahsis ücreti, ipotek ekspertiz ücreti tahsil etmesi Bankacılık Kanunu’nun 144 .maddesi çerçevesinde uygulamaya konulan Bakanlar Kurulu Kararı ile Merkez Bankasının Tebliğine, Sözleşme Öncesi Bilgilendirme ve Mutabakat Formu” ile taraflar arasındaki Genel Kredi Sözleşmesi’ne ayrıca halen devam etmekte olan bankacılık usul ve teamüllerine uygun bulunmaktadır.
Bilindiği Özere, bankalar fînansal kuruluş olarak hükümetten aldıkları imtiyaza binaen mevduat sahiplerinden mevduat adı altında topladıkları kaynakların yamsara Merkez Bankası, bankalararası para piyasası, banka sistemi ve uluslararası bankalardan sendikasyon kredileri ,döviz depolan ve menkul kıymet ihracı v.s gibi çok çeşitli kaynaklardan feiz ödemek suretiyle sağladıklan fonları, faiz karşılığında kredi olarak plase etmek suretiyle para kazanan mali ticari kurumlardır. Bankalar, mevduat kabulü kredi kullandıranı akreditif açma, uluslararası ödemeler dia vale, vesaik tahsili,senet tahsili gibi çok sayıda bankacılık hizmetini İcra ederken faiz ve ücret ödemesi ve diğer işletme giderleri gibi belirli kaynak maliyetine katlanmaktadırlar. Bunun yanısıra, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Merkez Bankası’nm yasal düzenlemeleri gereğince disponibilite, mevduat munzam karşılığı, kur riski ve likidite riski v.s gibi çok sayıda rasyoya uygun bir bilanço tanzim etmek .yetkili otoritenin zorunlu kıldığı ek yükümlülüklere uymak zorundadırlar. Bankalar, topladıktan fonların tamamını kullanma imkanına sahip değildirler. Bütün bu düzenlemeler, hankalann ek maliyet unsurlandır. Bankalar .disponibilite ve munzam karşılık ve döviz veya kur riskinin gerektirdiği maliyetlere uygun bir mali bünyeye ve likiditeye sahip olmak bankacılığın temel İlkelerinden olan emniyet, seyyaliyet ve karlılık ilkelerine göre plasmanlarda bulunmak, bankacılık için belirlenen rasyolara uygun hareket etmekle yükümlüdürler.
Yasal düzenlemeler gereği olarak, Bankalar, yükümlülükleri ile varlıkları arasında öngörülen rasyolara uygun bilanço ve kar/zarar yapısına sahip olmak, kaynaklarla krediler arasında likiditeyi bozmayacak bir mali bünyeye sahip olmak zorundadırlar. Bu yükümlülüklerin ihlali, gelir-gider dengesinin kurulamaması ve neticede mali bünyenin bozulması gibi durumların ortaya çıkması halinde, bankalar, mevduat toplama ve bankacılık işlemlerinde bulunma imtiyaz ve lisansının edilerek bankacılık sisteminden çıkartılma gibi son derece ağır müeyyidelere maruzdurlar. Bu nedenle bankaların ,hem yasal yükümlülükleri yerine getirmeleri, hem de bilanço ve gelir-gider hesaplan arasındaki dengelerin korunması ve taahhütlerin yerine getirilebilmesi için, müşterilerine kullandırdıkları kredilerden faiz ve komisyon tahsil etmeleri, keza her türlü bankacılık hizmeti karşılığında da ücret ve komisyon tahsil etmeleri sundukları bankacılık hizmetinin ve tacir olmanın gereğidir.
Bankalar, kutlandırmış olduktan kredilerden sadece faiz tahsil etmemektedirler. Bankaların faiz maliyeti direkt maliyeti ifade ederken, iâiz dışında, kira,,personel, enerji, yazılım .kırtasiye, araştırma ve geliştirme v.s gibi çok sayıda endirekt maliyetle karşı karşıyadırlar. Ödünç para verme işlerine mtlterafık olarak faiz dışında komisyon, ücret ve yaptıktan gider karşılıklanm aynen müşteriden tahsil etmektedirler. Bankacılık Kanunu’nun 144.maddesi de bu maksatla yürürlüktedir. Bu durumu dikkate almak zorunda olan tacirlerin de bankacılık hizmetlerinden yararlanırken, kredi kullanırken kredinin faiz dışındaki ücret ve komisyonlar dahil olacak şekilde maliyet hesabı yapmaları tacir olmanın gereğidir. Bankanın declare ettiği kredi faiz oram sadece faize İlişkin çıplak maliyettir. Basiretli tacirin, faiz dışında ücret komisyon gibi diğer eklentileri de maliyet hesabına katmaları gerekir.
Davacı yan, dava dilekçesinde Banka tarafından hazırlanan tek taraflı sözleşme bir tip sözleşme olarak kabul edilerek müvekkilden tahsil edilen ücretlerin genel işlem şartlarına aykırı olarak talep edildiğini ve sözleşmeye yazılmasının da geçersiz olduğunu ileri sürmek suretiyle davalı bankadan kullanmış olduğu kredi hesabından tahsil edilen kredi tahsis ücreti, ekspertiz ücretinin İadesini talep etmektedir. Davacı yan kredinin kullandırıldığı gün bankanın hesaba tahakkuk ettirdiği kredi tahsisi, ekspertiz ücretlerine itirazda bulunmayarak krediyi kullanmıştır. Bu İtibarla, başlangıçta itirazda bulunmadan krediyi kullanmış olan davacı yanın bankanın tahsil ettiği ücret ve komisyonların iadesini talep etmesi, “herkes haklarırı kullanırken ve borçlarınım eda ederken dürüstlük kuralına uygun davranmalı” ikesine uygun düşmemektedir.
Öte yandan davacının ileri sürdüğü TBK nun 21. maddesi ve devamında düzenlenen genel işlem koşullarına ilişkin hükümler, davalı Banka tarafından borçluya bildirilmiş oldugu,bu nedenle anılan hükme aykırılık bulunmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında yeniden değerlendirilmesi amacıyla dosya yeniden bankacı …’a tevdii edilmesi neticesinde 01/04/2019 tarihinde tanzim olunan ek raporda özetle; davacı … davalı bankadan talep ettiği kredilerle ilgili olarak davalı bankaca TBK nun 20 ve devamı maddeleri uyarınca Genel İşlem Koşulları çerçevesinde hazırlanmış olan “Sözleşme Öncesi Ön Bilgilendirme Formları” ile “Proje Geri Ödeme Planı Formu” başlıklı belgeleri imzalamış olduğu, nitekim 03.05.2016 tanzim tarihli 1.000.000 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesinin 33.5 Genel işlem koşulu kullanıldığı uyarısı ve bilgilendirme başlıklı maddesinin … tarafından imzalaması ile tekemmül etmiş olduğu dosyada mübrez belge ile sabittir.
Sözleşme Öncesi Ön Bilgilendirme Formları ile kredi Geri Ödeme Planı Formları incelendiğinde 49.000 TL, 47.635 TL, 50.000 TL taşıt alım kredileri ile 500.000 TL’lik işyeri alım kredisinde bankaca tahsil edilecek kredi tahsis ücret tutarları,ekspertiz ücreti ve tahakkuk ettirilecek faiz oranları açık olarak yazılmış durumdadır. Sadece ticari işyeri alımına yönelik uzun vadeli 500.000 TL’lik kredide % 3 oranında kredi tahsis ücreti uygulanmış iken, diğer taşıt kredilerinde ise % 0,5 oranında kredi tahsis ücreti uygulanmış olduğu, kısa vadeli 2. el taşıt kredilerinde % 0,5 oranında daha düşük oranda tahsis ücreti alınırken, uzun vadeli 2.el işyeri kredi vadesinin 60 ay olmasından dolayı yüksek oranda kredi tahsis ücreti alınmış olduğu görülmüştür.
Bankacılık uygulamasında kısa vadeli kredi maliyetinin uzun vadeli kredilere nazaran daha düşük olmasının nedeni banka kaynağının kısa sürede dönecek olasıyla ilişkilidir. Bankacılık uygulamasında vade uzadıkça kredi maliyeti yükselmektedir.
Genel Kredi Sözleşmesindeki faiz ve ücretler ilişkin hükümlerin uygulanması bakımından Genel İşlem Koşulları uyarınca düzenlenen belgelerde ,davacının kullanacağı kredilerden tahsil edilecek faiz,ücret,masraf ve kredi tahsis ücretleri rakamlar halinde belirtilmiş ve davacı tarafın ise “Ön Bilgilendirme Formu” ile “genel kredi sözleşmelerini” genel işlem koşulları bakımından incelediğini, kabul ettiğini beyan ederek imza altına alınmış olduğu çekişmesizdir. Davacı vekili Bilirkişi Raporunda ,davaya konu kredi sözleşmesinin TBK md 21 ve devamı maddeleri yönünden gerçek manada değerlendirilmediğini ileri sürmekte ise de ,kredilendirme işlemlerinde genel işlem koşullarına aykırılık olduğu yönünde davacının ileri sürdüğü hususlar Mahkemenin takdirindedir.
Öte yandan davacı vekili, “özellikle 500.000 TL lık krediye ilişkin 15.750,00 TL tutarında komisyon alınacağı ve bu komisyon bedelinin müvekkil tarafından kabul edildiğine yönelik herhangi bir kayıt yoktur.” şeklindeki beyanı davacı yanın 03.05.2016 tarihli imzasını taşıyan “Proje Geri Ödeme Planı Formu” ile “Sözleşmede genel işlem koşulu kullanılmasının kabulü “başlıklı ıslak imzalı kabul beyanına uygun düşmemektedir. Ticari işyeri alımına yönelik 500.000 TL lık “Proje Geri Ödeme Planı Formunda “davacının imzasını taşıyan 03.05.2016 tarihli kayıt olduğu görülmektedir.
Kredi tahsisi için kullanılacak istihbarat, mali tahlil, ekspertiz hizmeti, sigorta hizmetleri karşılığı olarak kredi dosyası oluşturulmasını takiben ,davacının satın almayı düşündüğü işyeri üzerinde Bankaca … Danışmanlık A.Ş.’ye ekspertiz yaptırılmıştır. Davalı banka, ekspertiz şirketinden satın aldığı ekspertiz hizmeti karşılığı olarak adıgeçen Şirkete 08.02.2016 tarih ve 7075 sayılı faturaya istinaden 26.623,60 TL ekspertiz hizmet bedeli ödemiştir.
Davacı vekilinin itiraz dilekçesinde; davalı bankanın müvekkilinden tahsil ettiği ücretlerin diğer bankalarca tahsil edilen ücret uygulamaları ile karşılaştırılarak değerlendirilmesi de talep edilmiştir. Talep edilen değerlendirmenin yapılabilmesi için ,sayın Mahkemenin diğer bankalara yazacağı müzekkerelerden sonra, bankaların somut uygulama örneklerinin dava dosyasına girmesinden sonra mümkündür. Dava dosyasındaki mübrez belgeler arasında diğer bankalardan dava dosyasına celbedilmiş diğer bankaların emsal uygulama ücretlerine dair somut örnekler bulunmadığından değerlendirmeye imkan bulunmamaktadır.
5411 sayılı Bankacılık Kanununda müeyyide altına alınmış olan ve bankanın faaliyet alanına giren tüm işlemleri banka ve müşteri sırrı kapsamındadır. Bankaların faaliyetlerine ilişkin belge ve bilgilere Kanun’un açıkça yetkili kıldığı merciler dışında kimsenin ulaşması .bankadan bilgi ve belge talebinde bulunması hukuken mümkün değildir. Bu nedenle davacının talebinin icrası bakımından, yargı organı dışında diğer banka uygulamalarına bilirkişi sıfatıyla erişim olanağı bulunmamaktadır. Bu kapsamda dosyaya sunulan bilirkişi … tarafından tanzim edilen rapordaki görüşlere de katılmak suretiyle, hazırlanan kök rapordaki görüş ve kanaat dışında herhangi bir görüş yada kanaat bildirilmemiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davalı bankanın kullandırmış olduğu kredilerden yapılan haksız kesintilerin iadesine ilişkin davadır.
Dosyamız kapsamında alınan ve yukarıda ayrıntılı dökümü yapılan hükme elverişli 02/11/2017 tarihli raporda, davacının, davalı bankaya ödemiş olduğu 07.09.2015 tarihinde 257,25 TL, 07.10.2015 tarihinde 262,50 TL, 04.05.2016 tarihinde 225,00 TL, 06.05.2016 tarihinde 15.750 TL, 26.07.2016 tarihinde 262,50 TL, 27.07.2016 tarihinde 262,50 TL olmak üzere toplam 17.019,75 TL’yi davalıdan talep ettiği, davacının talebinin TTK. 20. maddesi ve davacının davalı ile imzalamış olduğu Genel Kredi sözleşmesine göre iade talebinin yerinde olmadığı belirtilmiştir.
Yine itiraz üzerine alınan 05/12/2018 tarihli bankacı bilirkişi raporunda, Bankacılık Kanunu’nun 144. maddesi çerçevesinde uygulamaya konulan Bakanlar Kurulu Kararı ile Merkez Bankasının Tebliği, Sözleşme Öncesi Bilgilendirme ve Mutabakat Formu” ve Kredi Geri Ödeme Planlan ve taraflar arasındaki Genel Kredi Sözleşmesinde ayrıntılı şekilde yer alan hükümler ile bankacılık usul ve teamüllerine göre, davalı bankanın davacıya kullandırmış olduğu krediden faiz (kar payı) dışında tahsil etmiş olduğu kredi tahsis ücreti ile ekspertiz ücretini davacı yanın TBK nun 21. maddesine dayanarak iadesini talep etmesinin mümkün olmadığı, davalı banka uygulamasının Bankacılık Kanunu ile Genel Kredi Sözleşmesine uygun olduğu, banka uygulamasında TBK nun 21. maddesi ve devamında düzenlenen genel işlem koşullarına aykırılık bulunmadığı yönündeki görüşüne mahkememizce de itibar edilmiştir.
Yine itiraz üzerine alınan 01/04/2019 tarihli aynı bilirkişiye ait yukarıda ayrıntılı dökümü yapılan bilirkişi raporunda, tarafların tüm itirazlarının irdelenerek değerlendirilerek kök raporda ve ek raporda herhangi bir görüş değişikliğine gidilemeyeceği yönündeki görüş bildirmiştir.
Dosya kapsamında alınan ve yukarıda ayrıntılı dökümleri yapılan bilirkişi raporlarına göre taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre ve bankacılık mevzuatına göre davacının krediler nedeniyle haksız kesinti yapıldığı iddiasının yerinde olmadığı kanaatine varılarak davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Her ne kadar kısa kararda itiraz yolu olarak kararın istinafa tabi olduğu belirtilmiş ise de davanın miktarı itibariyle kesin olduğu anlaşılmakla kısa karardaki bu hüküm düzeltilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 44,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 29,20 TL harçtan mahsubu ile bakiye 15,20 TL harcın davacıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı tarafa verilmesine,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı miktar itibariyle KESİN olmak üzere karar verildi. 22/10/2019

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”