Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/944 E. 2019/134 K. 19.02.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/944 Esas
KARAR NO : 2019/134

DAVA : Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/09/2016
KARAR TARİHİ : 19/02/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 21/09/2016 tarihli dava dilekçesinde; Müvekkili firma ile davalı bankanın kredi sözleşmesi imzaladığını, dövize endeksli 3 ayrı kredi projesinin belirlendiğini, bu projelerden en değerlisinin yatırım amaçlı alman arsanın kredisi olup, 38 ay vadeli olduğunu, müvekkili firmanın, söz konusu ipotekli arsasını satmak istediğinde, davalı banka tarafından ipoteğin ancak tüm borcun (kar paylan dahil) hesaba yatırıldığı takdirde fek edileceğini belirtildiğini, müvekkili firmanın, kar payları dahil olmak üzere tüm kredi borcunu davalı banka hesabına yatırmak zorunda kaldığını, 38 ay vadeli kredi borcunun 15. taksit ödemesinde işbu borcun tamamının banka hesabına yatırıldığını, akabinde ipotek fek işleminin gerçekleştiğini, davalı bankadan fazla yatan paradan iade edilmesi gereken bedelin talep edildiğini, davalı bankanın hesaplama dahi yapmadığını, söz konusu ödemenin uzun süre banka hesabında kaldığını, davalı bankanın işbu tutardan kar payı dahi elde ettiğini, müvekkili firmanın ciddi anlamda sıkıntı yaşadığını, iadenin 11.08.2016 tarihli yazı ile talep edildiğini, yazı tarihinden sonra 19.08.2016 tarihinde kredi hesabının kapatılma işlemlerinin yapıldığını, bu kapama nedeniyle müvekkiline biraz ödeme yapılacağı belirtildiğini, daha sonra ise müvekkili firma hesabından çok ciddi rakamları “…” adı ile kesinti yapan bankanın müvekkili firmanın ciddi zarara uğramasına yol açtığını, davalı bankanın gerek yasa, gerek sözleşmede de olmayan şekilde “…” adı altında ciddi kesintiler yaptığını, bu hususun bilirkişi vasıtasıyla hesaplanarak müvekkiline iadesi gereken tutarın belirlenmesi ve tahsilinin talep edildiğini bildirerek fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla yasal dayanağı olmayan, haksız ve hukuka aykırı bir şekilde müvekkilinden tahsil edilen şimdilik 1.000 TL bedelin bilirkişi vasıtasıyla tespit edilerek, işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalı bankadan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava değeri, 16.03.2018 tarihinde davacı vekili tarafından 197.475,67 TL olarak ıslah edilmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde; Davacının ticari bir şirket olmakla, tüm iş ve işlemleri ticari faaliyet kapsamında olduğunu, davacı ile müvekkili banka arasında genel kredi sözleşmeleri akdedildiğini ve bu sözleşmeler çerçevesinde ticari finansmanlar kullandırıldığını, uyuşmazlık konusu olay değerlendirilirken davacı tacirin ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiği, akdettiği sözleşme şartları ile bağlı olduğu, aşırı ücret veya ceza kararlaştırılmış olduğu iddiasıyla ücret veya sözleşme cezasının indirilmesini mahkemeden isteyemeyeceği hususları gözden kaçırılmaması gerektiğini, müvekkili bankanın TBK. 21. md. mucibince yükümlülüklerini yerine getirdiğini, sözleşme içeriği hakkında sözleşme öncesi bilgilendirme formu ve genel işlem koşulları kabul yazısı ile davalıya imkan tanındığını, kredinin kural olarak belli bir vade üzerinden kullandırıldığını, genel kredi sözleşmesinin “kredinin geri ödenmesi, vadeden önce ödeme ve kredinin erken kapatılması” başlıklı bölümüne göre “müşteri anapara ile buna kar payı, vergi harç, resim, fon, masraf ve sair maliyetlerin eklenmesi suretiyle doğacak tüm borçlarını belirlenecek vade ve miktarlar ve banka kayıtlarına göre geri ödeyecektir.” imzalanan sözleşmede açıkça “müşteri mutabık kalınan ya da bankanın ücret, komisyon listelerinde yer alan erken ödeme/kapama ücret, komisyon ve sair ferilerini derhal ve tamamen bankaya ödemeyi kabul ve taahhüt eder” hükmü bulunduğunu, Yargıtay’ın verdiği kararlarında tacirin erken kapama komisyonu ve bu komisyon tutarına uygulanan vergi ve diğer ücretlerin iadesini isteyemeyeceğinin belirtildiğini davacının 11.08.2016 tarihli dilekçesinden feragat ettiğini, davacının dilekçesini geri çektiğini, 19.08.2016 ve takip eden 22.08.2016 tarihinde 8000, 700 ve 701 nolu projelerin erken kapatılması talebinde bulunduğunu, işbu talebine istinaden gerekli hesaplamaların yapıldığını, erken ödeme nedeniyle alınacak ücret/komisyon ve sair bedelleri davacıya bildirildiğini ve tarafların karşılıklı mutabakatı ile uygulandığını, diğer bankalardan gelen cevaplarda sadece asgari oranların bildirildiğini savunarak haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, müvekkili bankadan döviz üzerinden kullandırılan ticari kredilerin erken kapatılması sebebiyle alınan ücret/komisyon listesinin veya uygulamalarının sorulmasına, mahkemece emsal uygulamalar değerlendirilecekse, ilgili bankalara tekrar müzekkere yazılarak döviz üzerinden kullandırılan ticari kredilerin erken kapatılması sebebiyle alınan ücret/komisyonların azami hadlerinin istenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; davacının davalı bankadan genel kredi sözleşmesi kapsamında kullandığı krediyi erken kapaması nedeniyle tahsil edilen erken kapama cezası ve kar payı bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememizce, dosyanın bankacı bilirkişi …’a verilerek dosyaya sunulan belgeler ve gerektiğinde davalı banka kayıtlarında inceleme yaparak genel kredi sözleşmesi kapsamında kredinin erken kapanması nedeniyle davacıdan erken kapama cezası ve kar payı tahsilatı yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise ne kadar yapıldığı ve mevcut bankacılık uygulaması gereğince yapılması gereken miktarın ne kadar olduğuna ilişkin rapor düzenlemesinin istenilmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 19.02.2018 tarihli kök raporda; Yapılan incelemede, davalı banka tarafından erken kapama nedeniyle davacı şirketten %5.31 oranında 101.310.61 USD erken kapama kar payı olmak üzere toplamda 122.163.77 USD tahsil ettiğinin hesaplandığı, … Bankası ve … Bankası tarafından dosyaya, erken kapama halinde %2 oranında komisyon tahsil edildiği bildirilmiş olup, bu oran üzerinden davacıdan alınması gereken BSMV dahil erken kapama kar payı tutarı 55.883.42 USD olarak hesaplandığı, bu durumda davacıdan fazla tahsil edilen miktarın 122.163,77 USD (Tahsil edilen erken kapama kar payı), 55.883,42 USD (tahsil edilmesi gereken kar payı), 66.280,35 USD (Fazla tahsil edilen kar payı), 2,9794 TL (Kur), 197.475,67 TL (Dava tarihindeki TL Karşılığı) olarak bildirilmiştir.
Mahkememizce, dosyanın önceki bilirkişi …’a verilerek, dosyaya celbedilen banka cevaplarına göre ek rapor düzenlenmesinin istenmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 07.01.2019 tarihli ek raporda; davalı bankanın iade edeceği miktarın 26.184.55 USD olarak hesaplandığı, hesaplanan tutarın, TCMB döviz satış kurundan dava tarihindeki TL karşılığı olarak 26.184,55 USD, 2,9794 TL kur bedeli olmak üzere, 78.014,25 TL karşılığı olduğu bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacı davasında davalı banka ile Genel Kredi Sözleşmesi yaptığını, davalı bankadan kullanılan kredilerin erken kapatılması nedeni ile davalı bankanın kendilerinden haksız olarak yüksek oranda erken kapama cezası tahsil ettiğini, kendilerinden tahsil edilen erken kapama cezasının tahsilini talep etmiştir. Dosya içerisinde bulunan Genel Kredi Sözleşmesi örneği, hesap döküm özeti ve ödeme kayıtlarından davacının davalı bankadan GKS kapsamında krediler kullandığı, bu kredilerin erken kapatılması nedeni ile davacıdan erken kapama cezası tahsil edilmiş olduğu görülmüştür. Dava dışı bankalara müzekkere yazılarak USD cinsinden proje finansman kredilerinin erken kapatılması halinde uygulanan erken kapama ceza oranlarının bildirilmesi istenilmiş, dava dışı bankaların bu yöndeki oranları dosyaya celp edilmiştir.
Dosya, bankacı bilirkişiye verilip rapor aldırılmış, düzenlenen kök raporda; davacının davalı bankadan kullandığı krediyi erken kapaması nedeni ile davalı bankanın davacıdan erken kapama cezası tahsil ettiği, bu cezayı %5,31 oran uygulandığı, bu oran itibarıyla davacıdan erken kapama kar payı olmak üzere toplamda 122.163,77 USD tahsilat yapıldığını, … Bankası ve … Bankası tarafından erken kapamalarda %2 oranında komisyon tahsil edildiğini, bu oran üzerinden tahsilat yapıldığında BSMV dahil davacıdan tahsil edilmesi gereken miktarın 55.883,42 USD olarak hesaplandığını, bu hesaplama itibarıyla davacıdan 66.288,35 USD fazla tahsilat yapıldığını, tahsilat tarihi kur oranı itibarıyla davacıdan 197.475,67 TL fazla tahsilat yapıldığının rapor edildiği görülmüş, mahkememizce diğer bankalara da müzekkereler yazılıp erken kapamalarda uygulanan erken kapama ceza oranları celp edilmiş, dosya bilirkişiye verilmiş ve aldırılan ek raporda seçenekli olarak …bank tarafından uygulanan %10 oranın hesaplamaya dahil edilip edilmemesi şeklinde hesaplama yapıldığı görülmüş, mahkememizce tüm bankaların bu tür kredilerde uyguladığı oranların ortalaması üzerinden erken kapama cezası alınması gerektiği sonucuna varılarak bilirkişi tarafından en yüksek ve en düşük tüm bankaların uyguladığı erken kapama ceza oranları dahil edilerek alınan ortalama üzerinden yapılan hesaplama esas alınmış, bu hesaplamaya göre davacıdan erken kapama cezası olarak %4 oranında erken kapama cezası alınması gerektiği sonucuna varılmış, bu oran üzerinden yapılan hesaplamada davacının davalı bankadan kullandığı kredilerde kendisinden tahsil edilen erken kapama cezası oranlarında kendisinden 26.184,55 USD fazla erken kapama cezası tahsil edildiği, bu tahsilatın yapıldığı tarihteki döviz kuruna göre davacıdan 78.014,25 TL fazla tahsilat yapıldığı, davacının fazla yapılan bu tahsilatı davalıdan talep edebileceği sonucuna varılmış, düzenlenen bilirkişi raporunun dosyadaki deliller ile uyumlu, denetime açık olması nedeni ile bilirkişi raporundaki tüm bankaların oranları dahil edilerek ortalama oran üzerinden tespit edilen %4 oran esas alınarak yapılan hesaplama esas alınmış ve davacının davasının kısmen kabulüne, 78.014,25 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, 78.014,25 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 5.329,15 TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 29,20 TL peşin ve 3.355,30 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 3.384,50 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.944,65 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 3.384,50 TL harç ile, yine davacı tarafından aşağıda dökümü yapılan 998,10 TL yargılama giderinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 394,35 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 8.931,57 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 12.306,91 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.19/02/2019

Katip …

Hakim …

Harç Beyanı
K.H.= 5.329,15 TL
P.H.= 3.384,50 TL
B.H.= 1.944,65 TL

Davacı yargılama gideri
750,00 TL bilirkişi ücreti
248,10 TL posta gideri
998,10 TL Toplam yargılama gideri