Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/91 Esas
KARAR NO : 2018/126

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 27/01/2016
KARAR TARİHİ : 01/02/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen 27/01/2016 tarihli dava dilekçesinde özetle; … Sanayi Bölgesi 122-1 parselde yer alan Gıda Ürünleri Fabrikası İnşaatı Projesi’nin çelik konstrüksiyon imalat ve montaj işinin yapımı için yüklenici olarak müvekkili şirket ile davalı arasında 08.08.2014 tarihli sözleşme akdedildiğini, sözleşme ile imalatların uygulama projesinde gösterildiği şekil ile sözleşme eklerine, yasal yükümlülüklerine uygun mahiyette birim fiyat ile yapılması işinin üstlenildiğini, davalının hem imalat projelerini hem de inşaat sahasında yer teslimini geciktirmesi nedeni ile müvekkili şirketin yaşadığı maddi kayıpların bugüne kadar yapılan yazılı ve sözlü taleplere rağmen davalı tarafça karşılanmadığını, dava kapsamında maddi kayıplara konu olarak sadece montaj işçilik, ekipman ve genel giderlerleri belirttiklerini, bunların dışında davalının hem imalat projelerini hem de inşaat sahasında yer teslimini geciktirmesi kaynaklı işin uzamasından ötürü … Proje Grubu’nun ve Fabrikasının kapasite kaybı yaşaması ve …’in alamadığı veya eş zamanlı yürüttüğü diğer bütün projelerine olumsuz etkileri olduğunu, …’in projeler hazır olmadığı için projenin tamamı için ham madde satın almayı gerçekleştirememesi sebebiyle artan malzeme fiyatlarından olumsuz etkilenmesi, şantiye maddi kayıpları başta olmak üzere geciken hakediş fatura kesin kabul onayları ile birlikte müvekkilinin üstlenmek zorunda kaldığı bütün finansal maliyetlerin bütün yasal faizleri ile birlikte hesaplanarak bilhare talep edileceğini, bu kalemlere ilişkin haklarını saklı tuttuklarını,Davalının sözleşmede edimlerini yerine getirmemesinden ötürü, müvekkili tarafından bu davada talep edilen artan montaj işçilik ve ekipman bedelleri ile şantiye genel giderleri kaynaklı maddi kayıplarının talep edildiğini, sözleşme kapsamı işlerin geçici kabul işleminin 15.10.2015 tarihi itibari ile yapıldığını ve 16.12.2015 tarihinde yayınlandığını, müvekkilinin planlanandan 12 ay daha fazla şantiyede bulunmak zorunda kaldığını, idari kadro, personel, vinç, İSG giderlerine bağlı olarak montaj maliyetlerinin arttığını, tüm genel giderlerinin devam ettiğini, uzun süreler fabrikasında kapasite ayırmak durumunda kaldığını ve zarar gördüğünü,08.08.2014 tarihli sözleşmenin süresinin 4 ay olduğunu, müvekkilinin tüm planlarını şantiyenin 2014 aralık ayı ortasında tamamlanarak teslim edilmesi doğrultusunda yaptığını, işin uzaması nedeni ile teknik personelin ayrıldığını, personel değişiklikleri olduğunu, idari personel sirkülasyonun normal kabul edilemeyecek seviyelere vardığını, projelerin zamanında teslim edilmediğini, davalının karar değişikliğinden kaynaklanan revizyon nedeni ile süreç boyunca uzamalara neden olduğunu, davalı tarafından sağlanması gereken cephe taşıyıcı konstrüksiyonları, yangın merdivenleri ve dış merdivenlere ait statik projelerin işlerin hızlandırılabilmesi için sorumlulukları kapsamında olmamasına rağmen kendi çabaları ile hazırlandığını, davalı tarafından cephe panel yüksekliğinin belirlenememesi nedeni ile parapet yüksekliğine bağlı cephe işlerinin durduğunu, yangın merdivenlerine 09.02.2015 tarihinde onay geldiğini ve imal edildiğini, şantiyede temellerin hazır olmaması nedeni ile montajına başlanamadığını, 21.04.2015 tarihli yazışmadan bu hususun görülebileceğini, işin başında yapılan tüm birim fiyat belirlemesinin davalının verdiği hedef tarih doğrultusunda ikincil işlerin ağır tonajlı yapısal çelik işleri ile birlikte yürütülmesi senaryosu üzerine kurulduğunu, mekanik köprü projelerinin 8 ay gecikme ile benzer şekilde C02 köprüsü projelerinin 9 ay gecikme ile gerçekleştiğini, değişen mevsimsel şartların maliyet artışına etkidiğini, işgücünün maliyet artışına etkidiğini, montaj sahasının zamanında teslim edilmemesi nedeni ile maliyet attışına etkidiğini ifade ederek müvekkili şirketin 1. 368.369,29TL zararının sözleşmenin bitim tarihi olan 08.12.2014 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde; Sözleşmenin 6.ve 7. maddeleri gereği birim fiyatlarla yapılan iş için ilave bir ödeme yapılamayacağını, sözleşmenin 15/i maddesinde projelerin tesliminde gecikme olması halinde yüklenicinin hiçbir itiraz öne süremeyeceğini, 16. maddede yüklenicinin iş sahası ile ilgili yeterli bilgi sahibi olduğunu, 21.maddede mücbir süreler dışında süre uzatımı verilip verilmemesinin İşverenin takdirinde olduğunu, 12.maddede ise erişim yolları ile ilgili açıklamaların yapıldığını, işin devamı sırasında davacının bir bildirimde bulunmadığını, davacının yaptığı hatalı imalatların işin uzamasına neden olduğunu, sahada yeterli sayıda işçi bulundurulmadığını, davacının dava dilekçesinde yer verdiği hesaplama tablosunda özellikle talep edilen Genel Gider kaleminin ne şekilde hesaplandığının anlaşılamadığını, talep edilen miktarın fahiş olduğunu, davacının yan parselde bulunan … AŞ için yapılan iş içinde aynı montaj ekibini kullandığını, aynı sebeplerle … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. sayılı dosyasında … AŞ’den montaj işçiliği talebinde bulunduğunu, mükerrer talepte bulunduğunu ifade ederek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmasına karar verilerek yerinde keşfen inceleme yapılıp davacının hatalı imalat yapıp yapmadığı, hatalı imalatların onarılıp onarılmadığı onarıldı ise onarım süresinin sözleşmenin uzamasına sebep olup olamayacağı, olduysa bu sürenin ne kadar olabileceği, olumsuz hava koşullarının meteorlojiden gelen raporlarda gözetilerek işin bitirilmesine engel olup olmayacağı, olumsuz hava koşullarından dolayı işin bitirilmesinin ne miktar uzayabileceğinin tespiti açısından rapor düzenlenilmesi talep edilmiş,keşfen inceleme sonucu talimat mahkemesine verilen 16/01/2017 tarihli raporda;yüklenicinin kendisine işveren tarafından verilecek projelere göre imalat ve montaj yapmak zorunda olduğu, ancak işin bitirilmesi gereken tarihe kadar (08/12/2014) projelerin %43,61 inin teslim edilebildiğini, projelerin %100 tesliminin Kasım 2015 tarihinde gerçekleştiğini, burada yaklaşık 1 yıl geciktirme söz konusu olduğunu, üzerine çelik konstrüksiyon montajı yapılacak olan betonarme yapılar yapılıp teslim edilmeden montaj yapılamayacağını,taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 13.maddesi kapsamında iş programının dosyaya sunulmadığını, 14.madde kapsamında projelerin CD içerisinde teslim belgesi ile yükleniciye verilebilir ibaresi mevcut olmasına rağmen dosyada bu belgenin olmadığı, projelerin Eylül 2014 ile Aralık2015 tarihleri arasında yükleniciye teslim edildiği, sözleşmenin 70b 7.maddesinde çelik projelerinin sözleşmenin ekleri arasında sayıldığı, sözleşmenin 21.maddesinde sürenin sözleşmenin imzalanması tarihinden itibaren 4 ay olduğu, bu süre içerisinde işin geçici kabule hazır hale getirileceği, 34.maddesinde de açıklanan şartlar dahilinde sürenin uzatılabileceği, davacı tarafından delil olarak sunulan 21 nolu ekte yer alan geçici kabul tutanağına göre 15/10/2015 tarihinde geçici kabul gezisinin yapıldığı, noksan hatalı ve kusurlu işlerin tespitinin, tamamlanması için süre verildiği, verilen süre içerisinde noksan hatalı ve kusurlu işlerin tamamlandığı, yapılan işlerde bir kusura rastlanmaması sebebiyle 11/12/2015 tarihinde geçici kabul tutanağının tanzim edildiğini, keşif sırasında tespit edilen hatalı ve kusurlu imalatların sözleşme süresi içerisinde gerçekleşmediği, işin bitirilmesinden sonra davalı ve davacıların tespit etmiş oldukları hatalı ve kusurlu işlerin 15/10/2015-11/12/2015 tarihleri arasında tamamlandığı, kusurları giderildiği, inceleme sırasında tespiti yapılan hatalı ve kusurlu imalatların 11/12/2015 tarihinden sonra gerçekleşen hadiselerden kaynaklandığı, kesin kabul süresi içerisinde yüklenici tarafından giderilmesi gerektiği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kabulleri ve tip sözleşmelere göre Kırklareli İlinde hava muhalefetinden kaynaklı çalışılamayacak sürenin 31/ Aralık-15 Mart tarihleri arasında olduğu, bu tarihleri arasında harçlı imalatların yapılamayacağının kabul edildiği, bu imalatların dışındaki imalatların çalışanlara ve çalışma şartlarına yönelik gerekli önlemler alınarak yapılabileceği, dosyada yer alan meteoroloji raporlarında işin süresine etki edebilecek olan herhangi bir meteorolojik hadiseye rastlanmadığı bildirilmiştir.
Mahkememizce tarafların ticari defterlerinin incelenmesi, talimat raporu,sözleşme maddeleri değerlendirilmek suretiyle yer tesliminin ve proje tesliminin geç yapılıp yapılmadığı, davacının hatalı iş yapıp yapmadığı ve davacının alacaklı olup olmadığı ve varsa miktarının tespiti açısından dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, ibraz edilen 22/12/2017 tarihli raporda: Yer tesliminin ve proje tesliminin geç yapılıp yapılmadığı hususu ile ilgili olarak; Sözleşmenin l0.a maddesinde, Yüklenicinin sözleşmenin yapıldığı tarihten sonra 3 gün içinde yeri teslim almaya ve yer tesliminden itibaren iş programına göre işe başlamaya mecbur olduğu, Madde 14.a’da ihale eki olan projelerin İşveren tarafından hazırlatıldığını, işlerin ön veya kesin projeleri, şartnameler ve diğer belgelerle birlikte sözleşmenin imzalanması sırasında cd içerisinde teslim belgesi karşılığı Yükleniciye verileceği, Madde 14.b’de Yüklenici kendisine teslim edilen Uygulama Projeleri’nin dışında işin yürütülmesi için gerekebilecek bütün ek proje, detay ile bunlara ilişkin hesapları, masrafları kendisine ait olmak üzere hazırlayacağı ve proje müellifine onaylatacağı,Madde 70.b’de sözleşmenin eklerini oluşturan belgelerin sıralandığı vii. sırasında “çelik projeler” yer aldığının öngörüldüğünü, Sözleşme ve dosya kapsamında yapılan incelemeye göre; işin yer teslimi ile ilgili taraflar arasında bir ihtilaf olmadığı, ancak sözleşmede belirlenen iş süresinin uzadığı, uzama sebepleri arasında davalı tarafından cephe panel yüksekliğinin belirlenememesi nedeni ile cephe işlerinin durudurulduğuna dair 05.09.2014 tarihli e-posta yazışması (davacı delil listesi ek-5), mevsim şartları nedeni ile betonarme yapıları çevreleyen zemin koşullarının bozulması (davacı delil listesi ekindeki fotoğraflar), mekanik köprü üzerinde istenen yürüme yolu ile ilgili temellerin hazır olmayışı ve şantiyede montaja hazır olduğu anlaşılan dış merdivelere ait fotoğraflar, davalı tarafından 23.08.2014 tarihli eposta ile (davacı delil listesi ek-13 ve 14) betonarme işlerin bitiş tarihlerine ilişkin hususlar bakımından davalının gecikmeye sebep verildiği, bunun yanında davalı vekilinin 29.03.2016 tarihli dilekçesi ekinde sunmuş olduğu fotoğraflardan yapılan hatalı ve ayıplı imalatlar nedeni ile işin uzadığı, bunun yanında davalının proje yönetimi konusunda yetkilendirdiği anlaşılan … AŞ’nin 21.04.2015 tarihli yazısı ile davacının onaya sunmadığı projeler olduğu anlaşıldığı,her iki tarafın da işin gecikmesi ile sorumlu oldukları kanaatine varıldığını, davacının hatalı iş yapıp yapmadığının tespiti ile ilgili olarak; … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Talimat dosyasına sunulan 16.01.2017 tarihli bilirkişi tespit raporunda; mahallinde yapılan incelemede Mekanik köprü üzerinde çelik konstrüksiyon parçaların birleşiminde kullanılan bazı civata ve somunların sıkılmamış olduğu, çelik konstrüksiyon elemanlarının yer yer kabarmış veya dökülmüş olduğu, bu ayıpların sözleşme süresi içinde olan hadiseler olmadığı, 11.12.2015 tarihinden sonra oluştuğu ve sözleşme süresi ile alakalı olmadığı tespiti yapıldığı, işin 11.12.2015 tarihli tarafların imzasını taşıyan Geçici Kabul Tutanağında, 15.10.2015 tarihinde yapılan geçici kabul gezisinde tespit edilen eksiklikler … AŞ tarafından giderildiği hususu da dikkate alındığında 16.01.2017 tarihli raporundaki tespit edilen ayıplar yönünden yapılan tespitlere h iştirak edildiğini,bu nedenle sonradan mahallinde tespit edilen hususların işin teslim süresi ile ilgisinin olmadığı, ancak; yukarıda 1.maddede açıklandığı üzere davalı vekilinin 29.03.2016 tarihli dilekçesi ekinde sunmuş olduğu fotoğraflardan sözleşme konusu imalatlarda yapılan bir kısım hatalı ve ayıplı imalatlar nedeni ile de işin süresinin uzadığı kanaatine varıldığını, İşin uzaması ile ilgili tarafların müterafik kusurlarının olduğu, davalı tarafın sorumluluğunun % 70, davacının ise % 30 oranında olduğu takdir edildiği, Sözleşmenin 7.a maddesinde sözleşme konusu işin birim fiyat usulüyle yapılacağı, herhangi bir ad altında ilave ödeme yapılmayacağı, sözleşme eki olarak verilen projelere göre yapılacak işin toplam bedelinin birim fiyatlarla 6.077.418,69 + kdv olduğu, madde 7.c’de Yüklenicinin yapılacak işin niteliğini, mahiyetini, türünü, yerel koşulları, sözleşme ve ayrılmaz birer parçası olan eklerini, tamamen incelediğini, anladığını ve bu çerçevede toplam bedeli oluşturan fiyatlara hiç bir itiraz ve talepte bulunmaksızın üstlendiğini kabul etmesi, ayrıca sözleşmenin 15.i.maddesinde, İş için gerekli olan projelerle diğer teknik belgelerin Yükleniciye tesliminde gecikme olması veya uygulanmak üzere Yüklenciye verilen proje ve teknik belgelerde, yeni proje veya belge hazırlanmasını gerektirecek ve dolayısıyla zamana ihtiyaç gösterecek şekilde değişiklik yapılması hallerinde Yüklenicinin hiçbir itiraz öne süremeyeceği, madde 16.a’da Yüklenici iş sahasının çevresel iklim etkileri konusunda yeterli bilgi sahibi olduğu, sözleşme bedeli oluşturulurken bu bilgilerin fiyatlara yansıtıldığını kabul ve taahhüt ettiği, madde 2l.a’da işin süresinin sözleşme tarihinden itibaren 4 ay olduğu,madde 21.e’de mücbir sebepler ve/veya İşveren’in sebep olduğu hallerden dolayı sorumluluğu Yüklenici’ye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi halinde, durumun İşverence incelenerek işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre işin bir kısmına veya tamamına ait süre uzatılabilir dendiği, mücbir sebep halleri hariç diğer koşullarda süre uzatımı verip vermenin İşverenin takdirinde olduğu, Yüklencinin bundan dolayı hiçbir hak ve talepte bulunamayacağı , Madde 27’de Yüklenicinin sözleşme süresinde varsa uzatılan süre içinde sözleşmenin tamamen ifasına kadar birim fiyatların değiştirilmesi ve artırılması talebinde bulunamayacağı, eskalasyon uygulanmayacağı, İşverence onaylanmış bir süre uzatımı olsa dahi bu süreye eskalasyon uygulanmayacağı hususları ile Geçici Kabul Tutanağının ihtirazı kayıt öne sürülmeden imzalandığı da dikkate alındığında davacının tazminat taleplerinin yerinde olmadığı, kanaatine varıldığı, Davacının bildirdiği zararlar ile ilgili dosyada tarafların imzaladıkları hak edişlerin, Yüklenici Genel Giderleri altındaki tutarların, yüklenici ekipman giderleri ile ilgili belgeler olmaması nedeni ile değerlendirme yapılamadığı Mahkemece, yukarıda takdir edilen kusur oranına göre tazminata hükmedilmesi halinde ise, hukuki tavsif ve değerlendirmesi neticesinde sözleşme ,davalı savunması ve teknik tespitler kapsamında davacının bildirdiği zararın malen hesaplanması değerlendirildiğinde, yine nihai takdir Mahkemeye ait olmak üzere ticari defter kayıtları kapsamında yapılan incelemeler ve zarar ile ilgili yapılan tespitler neticesinde davacının ilave katlandığı giderler ile ilgili yukarıdaki şekilde 340.918,63 TL tutar hesaplandığı bildirilmiştir.
… 4 ATM’nin … E.sayılı dosyası getirtilmiş yapılan incelemesinde; dosyamız davacısı … Çelik tarafından … İlaç San A.Ş ye karşı taraflar arasında akdedilen eser sözleşmesi kapsamında yer tesliminin ve imalat projelerinin geciktirilmesinden dolayı kaynaklanan zararların talep edildiği, yargılamasının halen derdest olduğu, davacı tarafından Mahkememiz dosyasındaki gerekçelerle dava dışı … İlaç San ve A.Ş şirketine tazminat davası açılmış olduğu görülmüştür.
… 9 ATM’nin … E.sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda 2018/39 Karar sayılı 22/01/2018 tarihli ilam ile dosyanın Mahkememiz dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği, … 9 ATM’nin … E.sayılı dosyasında davacı taraflar arasında akdedilen çelik konsüktrisyon yapım işine yönelik 08/08/2014 tarihli sözleşme kapsamında vermiş olduğu …bank … Şubesine ait 607.741,87 TL bedelli teminat mektubunun iadesini talep etmiş olup, Mahkememiz dosyasında ise; yer tesliminin ve projelerin geç teslimi sebebi ile işin uzamasından kaynaklanan tazminatlarını talep etmiş olup her iki davada taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşmenin farklı maddelerinin irdelenmesi gerekeceğinden … 9 ATM’nin … E. Sayılı dosyasının mahkememiz dosyasından tefriki ile ayrı bir esasa kaydına karar vermek gerekmiştir.
Davacı ile davalı arasında … Gıda Ürünleri Fabrikasının çelik konstrüksiyon yapım işleri imalatının yapılması konusunda 08/08/2014 tarihli eser sözleşmesi akdedildiği, davacının yüklenici, davalının ise işveren olduğu, sözleşmenin 7/e maddesinde; yüklenicinin üstlenmiş olduğu işle ilgili olarak iş kalemi tarifelerinde eksik görülecek malzeme, sarf malzeme, makine, ekipman, araç gereç, vs. hususları teklif hazırlarken kontrol etmek ve ehil bir yüklenici olarak maliyet hesaplarında dikkate almakla sorumlu olduğu, uygulama sırasında bu gibi sebeplerle maliyet artışı talebinde bulunamayacağı, bu gibi maliyetlerin iş kalemi tarifelerinde yazılmasa bile içeriğinde olduğunun yüklenici tarafından peşinen kabul edildiği, 7/b maddesinde, işin yüklenici tarafından teklif edilen birim fiyat ile toplam 6.077.418,69 TL + KDV bedel üzerinden yapılacağı, 10/a maddesinde; yüklenicinin sözleşmenin yapıldığı tarihten sonra 3 gün içinde yeri teslim almaya ve yer tesliminden itibaren iş programına göre işe başlamaya mecbur olduğu, 14.maddesinde; ihalede dökümanı olan projelerin işveren tarafından hazırlatıldığı, işlerin ön veya kesin projeleri şartnameler ve diğer belgeler ile birlikte sözleşmenin imzalanması sırasında CD içerisinde teslim belgesi karşılığı yükleniciye verileceği, yüklenicinin kendisine teslim edilen uygulama projeleri dışında işin yürütülmesi için gerekebilecek bütün ek proje detay ile bunlara ilişkin hesapları, masrafları kendisine ait olmak üzere hazırlayacağı ve proje müeliflerine onaylatacağı, 15/i maddesinde; iş için gerekli olan projelerle diğer teknik belgelerin yükleniciye tesliminde gecikme olması veya uygulanmak üzere yükleniciye verilen proje ve teknik belgelerde yeni proje veya belge hazırlanmasını gerektirecek ve dolayısıyla zamana ihtiyaç gösterecek şekilde değişiklik yapılması halinde yüklenicinin hiçbir itiraz öne süremeyeceği, 21/a maddesinde; yüklenicinin sözleşme kapsamındaki işleri sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 4 ay içinde geçici kabule hazır hale getireceği, b maddesinde; hava, yol , resmi tatil günleri vs.hususları dikkate alarak sözleşme kapsamındaki işleri ifa etmeyi bu sebeplerle ek süre talep etmemeyi yüklenicinin kabul beyan ve taahhüt ettiği, e maddesinde; sözleşmenin 34/c maddesinde belirtilen mücbir sebepler veya işverenin sebep olduğu hallerden dolayı sorumluluğu yükleniciye ait olmayan gecikmelerin meydana gelmesi halinde işverence işi engelleyici sebeplere ve yapılacak işin niteliğine göre işin bir kısmına veya tamamına ait bir sürenin uzatılabileceği, mücbir sebep halleri hariç diğer koşullarda süre uzatımı verip vermemenin işverenin takdirinde olduğu, yüklenicinin bundan dolayı hiçbir hak ve talepte bulunamayacağı, h maddesinde; işin tamamlanması için sözleşmede tespit edilen tarih veya süre haricinde başkaca kayıt bulunmayan işlerde havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmayan devresi ile resmi tatil günleri göz önünde bulundurularak iş bitim tarihi veya süresi belirlenmiş sayılacağından yüklenicinin çalışmadığı bugünleri öne sürerek süre uzatılması talebinde bulunamayacağı, süre uzatımlarında yapılacak işin özelliğine göre çalışılamayacak günler dikkate alınarak verilecek sürenin belirlenebileceği, 27/b maddesinde; yüklenicinin işin mahiyetini kanun ve şartları ehil sıfatı ile tetkik ve tahkik ederek bunlar hakkında tam bilgi sahibi olduğu, itirazı bulunmadığı, gelecekte fiyat farkı ve istekte bulunmadan işi sözleşme ve ekleri hükümleri dahilinde sözleşme birim fiyatlarıyla ve sözleşme ekinde verilen iş programındaki süreler içinde ifa ve ikmal edeceğini kabul beyan ve taahhüt ettiği, c maddesinde; sözleşme birim fiyatlarında hiçbir şart ve surette eskalasyon uygulanmayacağı, d maddesinde; işverence onaylanmış bir süre uzatımı olsa dahi, bu süreye eskalasyon uygulanmayacağı, 34/d maddesinde; işin muhtelif kısımlarının veya tümünün ilerlemesinde veya ikmalinde yükleniciye göre süre uzatımı gerektiren hallerde yüklenicinin süre uzatım talebini olayı takip eden 7 gün içerisinde işverene yazı ile bildirmesi halinde süre uzatım talebi ve verilecek sürenin işveren tarafından değerlendirileceği, c maddesinde sayılan mücbir sebep halleri hariç süre uzatımı verip vermemenin işverenin takdirinde olduğu, yüklenicinin bundan dolayı hiçbir hak ve talepte bulunamayacağı, g maddesinde; yüklenicinin kendisine hangi nedenlerle olursa olsun süre uzatımı verilmesi nedeniyle sözleşme bedelinde artış, fiyat farkı veya eskalasyon talebinde bulunamayacağı, h maddesinde; onaylı iş programına göre işverenin yükleniciye yer teslimi, proje tesliminde gecikmiş olması durumunda işverenin ilave süre taleplerini değerlendirerek gerekli hallerde süre uzatımı vereceği düzenleme konusu yapılmıştır.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 10/a maddesine göre sözleşmenin imzalanmasından sonra 3 gün içerisinde yüklenici yer teslimi almaya ve yer tesliminden itibaren işe başlamaya mecburdur. Ancak dosyada davacının yer teslimini ne zaman aldığı ve ne zaman işe başladığına dair herhangi bir teslim tutanağı bulunmamaktadır. Yaptırılan bilirkişi incelemeleri sonucunda tespit edildiği üzere davacının çelik konstrüksiyon montajlarını yapabilmesi için montaj yapılacak olan alana ait betonarme yapı ve temellerin hazır olması gerekmektedir. Yüklenici firma tarafından yer teslimi sırasında betonarme imalatlarında tamamlanmış olması gerekmektedir. Sözleşmenin 13.maddesi kapsamında belirlenen iş programı taraflarca dosyaya sunulmamış, 14.madde de sözleşmenin imzalanması sonucunda projelerin CD içerisinde teslim belgesi ile yükleniciye verileceği kararlaştırılmış olmasına rağmen dosyaya böyle bir teslim belgesi de sunulmamıştır. Tarafların dosyaya sunmuş oldukları delillerin bilirkişilerce incelenmesi sonucunda; uygulama projelerinin Eylül 2014 ile Aralık 2015 tarihleri arasında davacıya teslim edildiği sonucuna varılmıştır.
Sözleşmede belirlenen iş süresinin uzadığı, uzama sebeplerinin davalı tarafından cephe panel yüksekliğinin belirlenememesi, cephe işleminin durdurulması, mevsim şartları nedeniyle betonarme yapıları çevreleyen zemin koşullarının bozulması, mekanik köprü üzerinde istenen yürüme yolu ile ilgili temellerin hazır olmayışından kaaynaklandığı davacı tarafından ileri sürülmüş, bu iddia doğrultusunda sunulan e-mailler ve fotoğrafların değerlendirilmesi ve mahallinde yapılan keşif sonucunda, bilirkişilerce; betonarme işleminin bitiş tarihlerine ilişkin sürenin uzamasına ve gecikmeye davalının sebep olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Davalı taraf, işin uzamasına davacının hatalı ve ayıplı imalatlarının neden olduğunu savunmuştur. Taraflar arasında düzenlenmiş olan 11/12/2015 tarihli geçici kabul tutanağına göre taraflarca 15/10/2015 tarihinde geçici kabul gezisi yapıldığı, noksan, hatalı ve kusurlu işlerin tespit edildiği ve tamamlanması için davacıya süre verildiği, verilen süre sonunda noksan hatalı ve kusurlu işlerin davacı tarafından tamamlandığı, 11/12/2015 tarihinde de taraflarca geçici kabul tutanağının tanzim edildiği, kesin kabul süresi içerisinde yüklenici tarafından giderilen bir kısım hatalı ve ayıplı imalatlar nedeniyle de işin süresinin uzadığı, işin süresinin uzamasında davacı ve davalının müterafik kusurlu olduğu, davalı tarafın sorumluluğunun %70, davacının ise %30 oranında bulunduğu bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.
Her ne kadar işin uzamasında davacı ve davalı müterafik kusurlu olarak bulunmuşlar ve davacı işin uzamasından kaynaklı olan fazladan yapmış olduğu masrafları talep etmiş ise de; sözleşmenin 7/a maddesinde iş bedelinin birim fiyatlarla 6.077.418,69 TL +KDV olarak kararlaştırıldığı, davacı yüklenicinin işin niteliğini, mahiyetini, türünü , yerel koşulları bilerek toplam bedeli kabul ettiği, bu bedeli oluşturan fiyatlara hiçbir itiraz ve talepte bulunamayacağına dair sözleşme maddesini kabul ederek işi üstlendiği, sözleşmenin 15/i maddesinde; iş için gerekli olan projelerle diğer teknik belgelerin yükleniciye tesliminde gecikme olması veya uygulanmak üzere yükleniciye verilen proje ve teknik belgelerde yeni proje veya belge hazırlanmasını gerektirecek ve dolayısıyla zamana ihtiyaç gösterecek şekilde değişiklik yapılması hallerinde yüklenicinin hiçbir itiraz öne sürmeyeceğinin belirlendiği, sözleşmenin 21.maddesine göre; işin uzatılmasının mücbir sebep halleri hariç işverenin takdirinde olduğu, meteorolojik raporların incelenmesi sonucunda; işin süresine etki edebilecek olan herhangi bir meteorolojik hadiseye rastlanmadığı, sözleşmenin 27.maddesi kapsamında; davacı yüklenicinin sözleşme süresi içerisinde uzatılan süre var ise; sözleşmenin tamamen ifasına kadar birim fiyatların değiştirilmesi ve arttırılması talebinde bulunamayacağı, hiçbir şart ve surette eskalasyon yapılmasını isteyemeyeceği, işverence onaylanmış bir süre uzatımı olsa dahi bu süreye eskalasyon uygulanmayacağının kararlaştırıldığı, taraflar arasında 11/12/2015 tarihli geçici kabul tutanağının imzalandığı, geçici kabul tutanağının imzalanması sırasında davacının işin uzamasından kaynaklı olarak alacaklı bulunduğu yönünde herhangi bir itirazi kayıt öne sürmeksizin geçici kabul tutanağını imzaladığı, sözleşmenin 34/g maddesi hükmüne göre de yüklenicinin kendisine hangi nedenle olursa olsun süre uzatımı verilmesi nedeniyle sözleşme bedelinde artış, fiyat farkı ve eskalasyon talebinde bulunamayacağının düzenlenmiş olduğu, 23/11/2017 bilirkişi raporu ve 16/01/2017 tarihli talimat raporundan anlaşıldığından; davacının sözleşmenin 27-34/g maddeleri kapsamında işin uzamasından dolayı tazminat talep edemeyeceği, geçici kabul tutanağı da itirazi kayıt öne sürmeden imzalamış olması sebebi ile açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle
1-Davanın reddine,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen karar harcı olan 35,90 TL’nin, peşin alınan 23.359,57 TL harçtan mahsubu ile bakiye 23.293,67 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 64.932,97 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 22 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341.maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 01/02/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

HARÇ BEYANI
K.H: 35,90 TL
P.H: 23.329,57 TL
İ.H: 23.293,67 TL

Davalı yargılama gideri: 22,00 TL