Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/72 Esas
KARAR NO : 2018/357

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/01/2016
KARAR TARİHİ : 27/03/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 22/01/2016 tarihli dava dilekçesinde; Müvekkili şirketin, distribütör ve davalı arasında 20.01.2012 imza tarihli Açık Satış Noktası Sözleşmesi imzalandığını, müvekkili şirketin ve bayi tarafından sözleşme uyarınca yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerin tamamını eksiksiz olarak yerine getirilmiş olmasına rağmen, karşı tarafın sözleşmeye aykırı olacak şekilde işletmeyi kapattığını, iş yerine yapılan keşif akabinin de ibraz edilen bilirkişi raporunda işletmenin kapalı olduğu ve sair hususların tespit ve rapor edildiğini, sözleşmenin 11. maddesi uyarınca müvekkili şirket tarafından davalının işyerinin işletilmesine katkıda bulunmak üzere toplam 25.000 TL katkı yapıldığını, sözleşmenin 16. maddesi müvekkili şirketin her türlü zarar haklı saklı kalmak kaydıyla, davalının sözleşme süresi içinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması ve sözleşme hükümlerinden birini ihlal etmesi halinde aldığı katkı payını ödemenin yapıldığı tarihten itibaren bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi ile birlikte geri ödeyeceğini ve ayrıca 25.000 USD cezai şart ödeyeceği hükmüne havi olduğunu,Davanın kabulüne, katkı bedeli olan 25.000 TL’nin ödeme tarihi olan 8.02.2012 tarihinden itibaren işleyecek bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi ile birlikte iadesi ile davalıdan alınarak müvekkili şirkete verilmesini,25.000 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunu’nun 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarınca Amerikan Dolarına Uygulanan 1 yıl vadeli en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, … 15. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. îş sayılı tespit talepleri kapsamında yapmış oldukları yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir.
Dava; taraflar arasındaki açık satış sözleşmesi hükümlerine uyulmaması nedeni ile ödenen katkı bedelinin ve cezai şartın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememizce, Dosyanın mali müşavir bilirkişi … ve pazarlama satış uzmanı bilirkişi …’a tevdi edilerek, taraf defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapıp, taraflar arasındaki satış sözleşmesi ve ticari ilişki kapsamında davacının davalıdan katkı payı ve cezai şart alacağı bulunup bulunmadığı, varsa miktarının n9e kadar olduğuna ilişkin rapor düzenlenmelerinin istenilmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 24/01/2018 tarihli raporda; Dosya, davacı tarafından sunulan kayıtlar, sözleşme gelen Vergi Dairesi yazı cevaplarının incelendiği, taraflar arasında yapılan sözleşme kapsamında davalının sözleşmeye aykırılığına ilişkin dosyaya sunulan tespit raporu ve diğer delillerin taktiri mahkemeye ait olmak üzere kayıtlar kapsamında 31.01.2015 tarihinden itibaren davalı ile olan ticari ilişkinin devam etmediği belirlenmiş olup, davacının davalı tarafından işyerinin kapatıldığına ilişkin tespit yaptırmış olup, davalının sözleşme süresi sonuna kadar satışlarını artırmak amacı ile Satış Faaliyetleri geliştirme Katkı Payı açıklamalı tanzim ettiği 25.000 TL’lik faturası karşılığında 13.02.2012 tarihinde ödenmiş olduğu tespit edilen 25.000 TL katkı payına ilişkin yapılan hesaplamalar ve 25.000 USD cezai şartın davalının iktisaden mahfına sebebiyet verip vermeyeceğine ilişkin dosya içersindeki 2014-2015 yıllarına ilişkin davalının mali durumuna ilişkin yapılan tespitleri sundukları bildirilmiştir.
Dosyada örneği bulunan açık satış noktası sözleşmesi örneğinden davacı ile davalı arasında, davacının bira ürünlerinin davalı tarafından sözleşmede yazılı yerde satışı konusunda anlaşmış oldukları, bu konuda ihtilaf bulunmadığı görülmüştür.
TTK 22.maddesinde tarafların cezai şart miktarını serbestçe tayin ve tespit edebilecekleri, esası kabul edilmiş olup ceza tutarı borçlunun taahhüdünden elde edeceği menfaate tecavüz etse bile cezanın indirilemeyeceği belirlenmiştir. Ancak, sözü edilen 22.madde ile BK.nun 182 son fıkrası hükmünün uygulanmayacağı beyan edilmiş ise de, TTK nun 1.maddesi gereğince bu kanun MK.nun ayrılmaz bir cüzü ve MK.nun 5.maddesi de bu kanunun ve BK.nun genel nitelikli hükümlerinin uygun düştüğü ölçüde tüm özel hukuk ilişkilerine uygulanacağı kabul edilmiş olup, akdin kurulmasına ilişkin BK’nun genel hükümleri cezai şart hakkında da uygulanır. BK.nun 26 maddesinin ilk fıkrası gereğince bir akdin mevzuu kanunun gösterdiği sınır dairesinde serbestçe tayin olunur. Bu fıkranın 2.fıkrasında da bu serbestinin sınırları gösterilmiş ve 27.maddede bu akdin gayrimümkün ve gayrimukik yahut ahlaka, adaba aykırı olursa o akdin batıl olacağı hükmü getirilmiştir. Sözleşmenin tarafları sözleşme özgürlüğü çerçevesinde sözleşmenin konusunu ve cezai şartın miktarını belirlemede özgür iseler de bu özgürlük sınırsız ve sonsuz değildir. BK.nun 26, 27 , 181.maddeleri bu özgürlüğün sınırını çizmiş olup, TTK 22.maddesi ile tacir olan şahsa ve akidine tanınmış olan sözleşme serbestisi içinde uygulama alanı bulmaktadır. Taraflar, cezanın miktarını tayin etmekte serbest iseler de BK.182 son maddesi hükmüne göre hakim, fahiş gördüğü cezaları resen tenkis etmekle yükümlüdür. Ceza koşulunun fahiş olup olmadığı, tarafların iktisadi durumu, özel olarak borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber borçlunun borcunu yerine getirmemiş olması nedeniyle, sağladığı menfaat, borçlunun kusur derecesi ve borca aykırı davranış ağırlığı ölçü alınarak tayin edilmeli, ceza şart miktarı, hak, adalet ve nesafet kurallarına uygun olarak tespit edilmelidir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, taraflar arasındaki sözleşmenin 11. ve 16.maddesinde, sözleşmenin işletici tarafından feshine neden olınması halinde şirketin işleticiye ödemiş olduğu katkı ve mali yardımları geri ödeyeceği ve şirkete 25.000 USD cezai şart ödeyeceği hükme bağlanmıştır.
Dosyada bulunan dekont ve fatura örneğinden davacının sözleşme kapsamında davalıya 25.000 TL ödeme yaptığı görülmüştür.
Davalının 2015 yılı vergi beyannamesi dosyaya celbedilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme, dekont ve fatura örneği ile davacı defterlerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen denetime açık rapordan, davalının davacı ile arasındaki sözleşme gereğince açık tutması gereken işletmeyi kapatmış olduğu, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerince davacının sözleşme kapsamında davalıya yapmış olduğu katkı payı ödemesini ve cezai şart alacağını talep edebileceği, bilirkişi raporu ve vergi beyannamesine göre davacının talep edebileceği katkı payı alacağının sözleşme süresinden kalan gün sayısına göre 5.094,65 TL olduğu, sözleşmede öngörülen cezai şart alacağının, davalının mavhına neden olacak miktarda olması nedeniyle sözleşmede öngörülen 25.000 USD cezai şartın 1/5 oranında 5.000 USD cezai şart alacağının davalıdan tahsili gerektiği sonucuna varılarak davacının davasının kısmen kabulüne, katkı payı olarak ödenmiş olan 5.094,65 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile, 5.000 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine göre uygulanacak faiz ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, katkı payı olarak ödenmiş olan 5.094,65 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile, 5.000 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine göre uygulanacak faiz ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen nispi harç olan 1.389,74 TL’nin, peşin alınan 1.728,55 TL harçtan mahsubu ile fazla harç olan 338,81 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 1.389,74 TL harç ile, yine davacı tarafından aşağıda dökümü yapılan 1.741,10 TL yargılama giderinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 348,39 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 2.441,36 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 27/03/2018

Katip …

Hakim …

Harç Beyanı
K.H.= 1.389,74 TL
P.H.= 1.728,55 TL
İ.H.= 338,81 TL

Davacı yargılama gideri
1.600,00 TL bilirkişi ücreti
141,10 TL posta gideri
1.741,10 TL Toplam yargılama gideri