Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/573 Esas
KARAR NO : 2020/695

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 18/05/2016
KARAR TARİHİ : 18/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirketten elektrik enerjisi satın aldığını, davalı tarafından tahakkuk ettirilen faturalarda hukuka aykırı olarak K/K (Kayıp/Kaçak), PSH, PSH Sayaç okuma, %2 TRT Payı, İletim Sistemi Kullanım, Dağıtım bedellerinin tahsil edildiğini, 10 yıl geriye yönelik söz konusu bedeller ve bu bedeller üzerinden hesaplanan KDV’nin, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 3.000 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren hesap edilecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, fatura Ödeme tarihinden itibaren Merkez Bankasının kısa vadeli krediler için uyguladığı avans faizi oranında temerrüt faizi işletilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 13/10/2020 havale tarihli beyan dilekçesi ile dava değerini 421.955,25 TL bedele yükselterek harcını yatırdığı anlaşıldı.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava talep konusu açıkça faturalarda belirli olması hasebiyle HMK’nın ilgili maddeleri uyarınca belirsiz alacak davası açılamayacağını, davacının zaman aşımına uğradığını, davacının iddia ettiği bedellerinin taraflar arasında yapılmış sözleşme hükümlerine aykırılık teşkil ettiğini, faturaların EPDK ve sözleşme hükümlerine göre hazırlandığını, davalı şirketin elektrik faturalarına yansıttığı bedellerin tamamının mevzuata ve düzenlemelere uygun olduğunu bu doğrultuda mevzuatın emrettiği şekilde yerine getirildiğini, lisans sahibi şirketlerin tarifeleri uygulayıp uygulamama ve kayıp kaçak bedelini tahsil etmeme gibi bir inisiyatifi bulunmadığını, huzurdaki davada davacı şirketin elektriği davalı şirketten kendi ticarethanesinde mal ve hizmet üretmek üzere satm almakta olduğunu 6502 sayılı kanun anlamında tüketici olmadığını, davacı tarafından dava konusu alacak için faizin dava tarihi itibarıyla işlemesi gerektiğini savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla Elektrik Mühendisi bilirkişiye tevdii edilen dosyaya 07/05/2018 tarihinde tanzim olunan raporda özetle; 6719 sayılı kanunla değiştirilen 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 17. Maddesinde “PSH, Dağıtım, İletim, Sayaç Okuma ve K/K (Kurulca belirlenen Hedef oranlarını geçmemek şartıyla) bedellerinin tarifelerde yer alarak tüketicilere yansıtılacağı” ve yine 6719 sayılı kanunun Geçici 20. Maddesinde ; PSH, Dağıtım, İletim, Sayaç Okuma ve K/K bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan davalar hakkında 17.Madde hükümlerinin uygulanacağı yani kanunda yapılan değişikliklerin geriye doğru da uygulanacağı hükmü yer aldığından, PSH, Dağıtım, İletim ve Sayaç Okuma bedellerinin davacıya iadesinin söz konusu olmadığı, gerçekleşen K/K oranları, EPDK tarafından belirlenen hedef K/K oranlarını geçtiğinden, davalı … Ticaret A.Ş.’nin 364.672,59 TL K/K bedelini davacı …Tic. A.Ş’ne iade etmesi gerektiği, davacının dava tarihinden önce faiz talebi bulunmadığından ödeme tarihlerinden dava tarihine kadar faiz işletilmesinin söz konusu olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında yeniden değerlendirilmesi amacıyla kök raporu hazırlayan farklı bir Elektrik Mühendisi ile mali müşavir bilirkişi heyetine tevdii edilen dosyaya 19/02/2019 tarihinde tanzim olunan raporda özetle; 6719 sayılı kanun çerçevesinde davacının dağıtım, iletim, Psh ve Psh sayaç okuma bedellerini geri alamayacağı görülmektedir. Ancak, kayıp kaçak açısından yukarıda yapılan hesaplamalar ve tespitler neticesinde davalı tedarikçi … Elektrik şirketinin, bölgeden sorumlu dağıtım şirketinin fatura düzenleme şekli dışında kayıp kaçağı enerji bedeli içine dahil ettiğinden ve bu şekilde EPDK kararlarında fatura düzenleme yöntemi bulunmadığından, davalı tarafın mükerrer tahsilat yaptığı tespit edilmiştir. Benzer şekilde dosyada bulunan 07.05.2018 tarihli bilirkişi raporunda da benzer inceleme yapılmış fakat bu raporda tabloda görülen 156.796,61 TL. kayıp kaçak bedelinin de davacıya geri verilebileceği şeklinde görüş bildirimiştir. Bilirkişi heyetimizin görüşüne göre, kayıp kaçak 6719 sayılı kanun ile dağıtım şirketlerinin gelirlerinden sayılmış ancak hedef kayıp kaçak oranı aşıldığında aşılan miktarın ise yine davacıya geri verilemeyeceği, dağıtım şirketinin performans ve kârından düşüleceği belirtilmiştir. Raporda ayrıntılı açıklandığı şekliyle hedef kayıp kaçağı aşan miktar ancak dağıtım şirketi tarafından heaplanabilir. Faturalardaki bilgilerle bunu hesaplamanın bir yöntemi yoktur. Fatura bilgileri sadece kayıp kaçağın yüksek oranda tahsil edildiği hakkında fikir verebilir. Bu durumda 156.796,61 TL. meblağın davacıya geri ödenemeyeceği, ancak davacıdan mükerrer tahsil edilen bedel 128.893,06 + (22.855,18 – 12.543,73) = 139.204,51 TL.‘nin davacıya geri ödenebileceği görüş ve kanaatine varılmıştır. Mahkemenin uygun görmesi durumunda bu bedele %18 KDV ilave edilmelidir. Çünkü KDV içinde de mükerrer yapılan tahsilat vardır. Bunun bedeli de 25.056,82 TL’dir. Davacı tarafın geri iadesini talep edebileceği toplam bedel 164.261,33 TL olarak hesaplandığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında yeniden değerlendirilmesi amacıyla kök raporu hazırlayan iki ayrı kök raporu hazırlayan bilirkişi heyetine tevdii edilen dosyaya 04/10/2019 tarihinde tanzim olunan ek raporda özetle; mahkeme ara kararında dosyada iki farklı görüşte rapor olduğundan dolayı Elektrik Mühendisi …, Dr. Elektrik Mühendisi … ve mali müşavir …’in bir arada bulunduğu taraf itirazlarının karşılandığı ve faiz hesabının yapıldığı bilirkişi heyet raporu talep etmektedir.
Ayrıntıları rapor içinde verildiği şekliyle hedef kayıp kaçak oranlarının aşıldığı miktar var ise, bu miktarın ancak EPDK’nın 2012, 2013, 2014 ve 2015 seneleri için gerçekleşmiş ve % ‘ye çevrilmiş kayıp kaçak oranlarının bilinmesiyle hesaplanabileceği, bu değerlerin dosyada olmadığı, dosyada mevcut faturalardaki birim fiyatların tüm Türkiye için geçerli olduğu, ancak davacının Bedaş bölgesinde bulunduğundan bu bölgenin gerçekleşmiş kayıp kaçak oranlarının bilinmesi gerektiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla tüm Türkiye genelindeki kayıp kaçak oranının yüksek olduğu bilindiğinden, faturalardaki birim fiyatlarla yapılacak bir hesaplamanın her halükârda … bölgesindeki kayıp kaçak oranlarını aşacağı görülmektedir.
Ayrıntıları kök raporda içinde verildiği şekliyle yeni kanunla birlikte kayıp kaçak, dağıtım faaliyeti içine dahil edildiğinden tüketicilere geri ödenmeyeceği Anayasa Mahkemesi’nin kararında görülmektedir. Bu durumda 156.796,61 TL. meblağın davacıya geri ödenemeyeceği, ancak davacıdan mükerrer tahsil edilen bedel 128.893,06 + (22.855,18 – 12.543,73) = 139.204,51 TL‘nin davacıya geri ödenebileceği görüş ve kanaatine varılmıştır. Sayın Mahkeme’nin uygun görmesi durumunda bu bedele %18 KDV ilave edilmelidir. Çünkü KDV içinde de mükerrer yapılan tahsilat vardır. Bunun bedeli de 25.056,82 TL’dir. Davacı tarafın geri iadesini talep edebileceği toplam bedel 164.261,33 TL hesaplanmıştır.
Yeni kanunda 21 adet olan dağıtım bölgeleri ayrı ayrı düşünüldüğünde, hedef kayıp kaçak oranlarının aşıldığı bölgeden sorumlu dağıtım şirketine EPDK tarafından ceza kesileceği anlaşılmakta ancak hedef oranı aşan miktar kadar tüketicilere geri ödemeye yapılacağına dair bir karar alınmadığı görülmektedir. EPDK, … ve diğer dağıtım şirketlerinden her sene gerçekleşmiş kayıp kaçak oranlarını alarak o sene için öngörülen hedef kayıp kaçak oranı ile mukayese ederek dağıtım şirketinin performansını belirlemektedir. EPDK tarafından hedef kayıp kaçak oranlarının aşılması durumunda dağıtım şirketine ceza kesileceği söylenmekte ise de, şimdiye kadar hangi dağıtım şirketinin ne kadar ceza ödendiği bilinmemektedir.
Mahkememize 3 kişilik bilirkişi heyeti tarafından dosyaya sunulan 04/10/2019 tarihli bilirkişi raporuna karşı yine 04/10/2019 tarihinde ayrık raporunu sunan elektrik mühendisi bilirkişi raporunda özetle; Davacıya İade Edilecek K/K Bedellerinin Hesaplanması:
…, K/K bedelinin gömülü olduğu EPDK Tarifesinin; “Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları, Tek Terimli, Tek Zamanlı, Ticarethane grubuna” uygulanacak enerji satış fiyatından indirim yapmıştır. İndirim K/K bedelinin gömülü olduğu birim fiyattan yapıldığından K/K bedeli mükerrer olarak faturaya yansımıştır. Ayrıca, hem K/K, hem de mükerrer K/K bedelinin EF, TRT Payı, BTV’ye %8, KDV’ye %18 yansıması vardır.
Faturalara yansıtılarak davacıdan tahsil edilen K/K bedelleri ; {(K/K bedeli)+(K/K bedeli -K/K bedeli x indirim oranı)}\1,08×1,18 formülü ile hesaplanmıştır. İndirim oranı= [(Gömülü fiyat-indirimli fiyat)/Gömülü fiyat]xl00 formülü ile hesaplanmıştır.
Mahkemenin 19.06.2019 tarihli ara kararı gereğince davalı şirket 2012 yılına ait 12 adet faturayı dosyaya sunduğundan bu faturalar da iade edilecek K/K bedellerine ilave edilmiştir.
Hesaplama yöntemi için bir örnek; Kasım’2013 faturası ile davacıdan tahsil edilen K/K bedeli= {2.958,63TL+(2.958,63TL- 2.958,63 TLx0,19)}xl,08×1,18= 6.824,57 TL’dir. (Bu fiyata %8 fon yansımaları ve KDV dahildir.) Diğer faturalar için de benzer hesaplar yapılmış olup davacıdan tahsil edilen toplam K/K bedelleri raporda ayrıntılı olarak dökümü yapılmıştır.
EPDK Ulusal Tarifelerinde; “Çıplak Perakende Elektrik Enerji Birim Fiyatı” ve bunun yanında “Kayıp/Kaçak Birim Fiyatı” yer almakta vc her ikisi birden tüketicilerden tahsil edilmektedir. Bundan dolayı, Kayıp/Kaçak Birim Fiyatı, Çıplak Perakende Elektrik Enerji Birim Fiyatına bölündüğünde fatura dönemindeki gerçekleşen Kayıp/Kaçak oranı ortaya çıkmaktadır. Tarifelerin EPDK tarafından belirlenmesi, fiyat eşitleme mekanizması ile Kayıp/Kaçak ve çıplak perakende elektrik enerji birim fiyatlarının abone grupları bazında eşitlenmesi bu gerçeği değiştirmez. Burada tüketicilere somut olarak uygulanan Kayıp/Kaçak oram ve bunun sonucu olarak da tüketicilerden tahsil edilen somut bir Kayıp/Kaçak bedeli söz konusudur. Bundan dolayı dava konusu fatura dönemlerinde gerçekleşen Kayıp/Kaçak oranlarının, faturalarda yer alan Kayıp/Kaçak birim fiyatının, çıplak perakende elektrik enerji birim fiyatına bölünmesiyle hesaplanması doğru olup, gerçeğin kendisidir.
Davacıya İade Edilmesi Gereken K/K Bedelleri:
Gerçekleşen K/K oranları, EPDK hedef K/K oranlarını geçtiğinden 6719 sayılı kanunla değiştirilen 6446 sayılı kanunun 17. Maddesi ve yine 6719 sayılı kanunun Geçici 20. Maddesine göre, davacının 421.955,25 TL K/K bedelini davacıya iade etmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak; davaya konu fatura dönemlerinde, davalı …Ticaret A.Ş. ilişkin gerçekleşmiş Kayıp/Kaçak oranları, hedef oranlarını geçmiştir.
Dolayısıyla, davacı …A.Ş., 6446 sayılı kanununun 17.6.ç. ve 6719 sayılı kanunun Geçici 20. Maddesine göre davalı … A.Ş.’den Kayıp/Kaçak bedellerini talep edebilecektir.
Kayıp/Kaçak oranları, EPDK hedef Kayıp/Kaçak oranlarını geçtiğinden, davalı … A.Ş.’nin 421.955,25 TL Kayıp/Kaçak bedelini davacı…Ticaret A.Ş’ne İade etmesi gerekmektedir.
Bilirkişi raporunun usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında yeniden değerlendirilmesi amacıyla üçlü bilirkişi heyetine tevdii edilen dosyaya 19/06/2020 tarihinde tanzim olunan raporda özetle;
Kayıp/Kacak Bedellerinin İadesine İlişkin Kanun Maddeleri;
6719 sayılı kanunla değiştirilen 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanıınu’nun 17.6.Ç. Maddesindeki; Kayıp/Kaçak oranları, EPDK hedef oranlarım geçmemek şartıyla Kayıp/Kaçak bedellerinin tarifelerde yer alarak tüketicilere yansıtılacağı_ve yine 6719 sayılı kanunun Geçici 20. Maddesindeki; “Sözü geçen bedellerle ilgili olarak açılmış olan davalar hakkında 17. Madde hükümleri yani kanunda yapılan değişikliklerin geriye doğru da uygulanacağı” hükümleri yer almıştır.
Kayıp/Kaçak Oranlarının EPDK Hedef Oranlarını Geçip Gecmedi&i Hususui:
Davaya konu fatura dönemlerinde, davacı …Ticaret A.Ş.’ne ilişkin gerçekleşmiş Kayıp/Kaçak oranlan, EPDK hedef oranlarını geçmiştir. Bundan dolayı, davacı 6446 sayılı kanununun 17.6.Ç. ve 6719 sayılı kanunun Geçici 20. Maddesine göre davalı şirketten Kayıp/Kaçak bedellerini talep edebilecektir.
Davacının Talep Edebileceği Kayıp/Kacak Bedelleri;
Davacı …Tic. A.Ş,’nİn, davalı … Ticaret A.Ş.’den talep edebileceği Kayıp/Kaçak bedeli 421.955,25 TL’dir.
Davacının Faiz Talebi ;
Davalı şirketin, davacıya iade edeceği Kayıp/Kaçak bedellerinin tahsil tarihlerinden dava tarihine kadar işlemiş faizler 80.068,07 TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacı tarafça davalı şirket tarafından kesilen kayıp kaçak bedeli, TRT payı, perakende satış hizmet bedeli, PSH sayaç okuma bedeli, iletim sistemi, dağıtım bedeli ve hukuka aykırı olarak faturaya eklenmiş diğer kalemlerde belirtilen bedeller üzerinden hesaplanan KDV’nin haksız ve hukuka aykırı olduğu iddiasıyla fatura ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemli alacak davasıdır.
6719 Sayılı Kanunla değiştirdiği 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 17.6.ç. Maddesi Kayıp/Kaçak bedellerinin EPDK tarafından belirlenen hedef oranlarım geçmemek şartıyla tarifelerde yer alarak tüketicilere yansıtılacağı hükmünü koymuştur. Kanunda yapılan bu değişiklikle, gerçekleşen Kayıp/Kaçak oranları, hedef oranlarını geçtiğinde Kayıp/Kaçak bedellerinin tüketicilerden tahsil edilemeyecektir. Kanun koyucu bununla da yetinmemiş ve 6719 sayılı kanunun Geçici 20. Maddesine açılmış olan davalar hakkında 17. Madde hükümlerinin uygulanacağı hükmünü koymuştur. Yani önceden tahsil edilenlerin de Kayıp/Kaçak oranları, hedef oranlarını aştıysa tüketicilere iade edileceği hüküm altına alınmıştır. Dava konusu olayda gerçekleşen Kayıp/Kaçak oranları, hedef oranlarını geçtiğinden Kayıp/Kaçak bedellerinin davacıya iadesi gerekmektedir.
Davaya konu fatura dönemlerinde, davacı … Ticaret A.Ş.’ye ilişkin gerçekleşmiş Kayıp/Kaçak oranlarının EPDK hedef oranlarını geçtiği, bundan dolayı davacı 6446 Sayılı Kanununun 17.6.Ç. ve 6719 sayılı kanunun Geçici 20. maddesine göre davalı şirketten Kayıp/Kaçak bedellerini talep edebilecektir. Hükme elverişli 19/08/2020 tarihli elektrikçi bilirkişi Adanan Urgancı tarafından fazladan tahsil edilen faturalar üzerinden EPDK hedef oranlarının aşıldığı tespitine mahkememizce katılınmıştır. Diğer bilirkişilerin de tespit ettiği üzere dosyada başkaca da davalı elektrik şirketinin sorumlu olduğu bölgedeki kayıp oranlarına ilişkin EPDK tarafından düzenlenmiş bir rapor olmadığından bu ayrıksı rapordaki ve son rapordaki miktara mahkememizce itibar edilmiş olup davacı …Tic. A.Ş,’nin davalı … Ticaret A.Ş.’den talep edebileceği kayıp/kaçak bedelinin 421.955,25 TL olduğu anlaşılmakla davanın kabulü ile 421.955,25 TL kayıp kaçak bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 421.955,25 TL kayıp kaçak bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 28.823,76 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 51,24 TL + 7.154,71 TL ıslah harcından oluşan toplam 7.205,95 TL harçtan mahsubu ile bakiye 21.617,81‬ TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 51,24 TL peşin harç ile 7.154,71 TL ıslah harcından oluşan toplam 7.205,95 TL harcın davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; posta, tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücretinden oluşan toplam 6.125,90 TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 37.986,87 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 18/11/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”