Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/562 Esas
KARAR NO : 2020/392

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/05/2016
KARAR TARİHİ : 15/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile müvekkili …’nin kırtasiye ve büro malzemeleri sattığını, bunun için ihalelere girdiğini ve kurumların kırtasiye ihtiyaçlarını karşıladığını, davalının müvekkiline malzeme tedarik edebileceğini bildirmesi üzerine aralarında sözlü olarak anlaştıklarını, bunun üzerine müvekkilinin davalıya mal temin ettiğini ve müvekkilince davalıya ödeme yapılmaya başlandığını, anlaşılan iş kapsamında asıl borçlusu davacı şirket, kefilleri diğer davalılar olan 10/09/2015 düzenleme tarihli senetlerin teminat olarak davalıya verildiğini, davalının malzemeleri göndermediği gibi senetleri … 8. İcra Müdürlüğü’nün … Esas ve … 35. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyaları ile müvekkilleri aleyhinde icra takibine geçtiğini, takiplerin kesinleştiğini ve hacizlerin yapıldığını, takipte haksız olan davalının sebepsiz zenginleştiğini beyan ile müvekkillerinin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davalıya fazladan ödenen 18.000 TL nin iadesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, müvekkilinin dava dilekçesinde anılan işle iştigal etmediğini, müvekkilinin alım satım işi ile uğraştığını ve 5 adet fatura karşılığı davacılara mal tedarik ettiğini, davacının faturaların ödenmesine karşılık müvekkilinin 2 adet çek verdiğini, çeklerde ödeme yasağı olduğundan davacıya iade edildiğini ve bunun karşılığında davacıdan 4 adet senet alındığını, senet borçlarının ödenmemesi üzerine davacılar aleyhinde icra takibine geçildiğini, senetlere yönelik borca ve imzaya itiraz olmadığını, davacının müvekkiline ödediği 10.000 TL nin senetlere değil cari hesap alacağına istinaden yapıldığını, müvekkilinin takipler haricinde davacılardan halen cari hesap alacağı da olduğunu, protokol yapılması bakımından davacılarla çok kez görüşüldüğünü ancak ciddi bir teklif yapılmadığından anlaşmaya varılmadığını beyan ile davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Dava, taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında verilen çek ve senetlere dayanılarak yapılan icra takibinden borçlu olmadığının tespiti ve ödenmiş olan paranın tahsili istemine ilişkindir.
… 35. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası celp edilmiş, tetkikinden; dosyamız davalısının davacıları aleyhinde, 30/11/2015 vadeli 30.000 TL bedelli, 30/12/2015 vadeli 30.000 TL bedelli ve 15/01/2016 vadeli 15.000 TL bedelli 3 adet senet yönünden, 75.000,00 TL asıl alacak 750,82 TL işlemiş faiz ve 225,00 TL komisyon olmak üzere toplam 75.975,82 TL nın tahsili bakımından 25/01/2016 tarihinde takibe geçtiği görülmüştür.
… 8. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası celp edilmiş, tetkikinden; dosyamız davalısının davacıları aleyhinde 30/10/2015 vadeli 30.000 TL bedelli 1 adet senet yönünden 30.000,00 TL asıl alacak, 155,34 TL işlemiş faiz ve 90,00 TL komisyon olmak üzere toplam 30.245,34 TL nın tahsili bakımından 17/11/2015 tarihinde takibe geçtiği görülmüştür.
Mahkememizce taraf delilleri toplanmış, tarafların ticari defter ve kayıtları ve tüm dosya kapsamı ile icra takip dosyaları üzerinde mali müşavir bilirkişi vasıtası ile inceleme yapılmasına karar verilmiş olmakla, dosyamız resen tayin edilen Mali Müşavir Bilirkişi …’e tevdi edilmiş, bilirkişi; davalı firmanın 71.348,52 TL si davacı Yarencan şirketi ve 36.750,00 TL si davacı …’dan olmak üzere toplam 108.098,52 TL alacaklandığını, … tarafından 36.750 TL lik fatura borcunun ödendiğinin bildirildiğini, ancak buna istinaden her hangi bir ödeme belgesi sunulmadığını, davacının davalıya 57.100 TL ödeme yaptığına dair belge tespit edildiğini, 10.000 TL lik ödemeye ilişkin ise bir belge mevcut olmadığını, 22.500 TL bedelli çek yönünden davacı iddiasının mahkemece kabulü ve ödeme yapıldığının kabulü halinde senetlerden davacının 18.498,52 TL borçlu kalacağı, 86.501,52 TL için borçlu olmayacağı, 22.500 TL lik çekin iadesi hususunda davalı iddialarının kabul edilmesi halinde ise 40.998,52 TL borçlu kalacağı, dolayısı ile 64.001,48 TL borçlu olunmayacağının tespit edildiği, davacı şirketin 14.248,50 TL tutarlı faturayı 22.500 TL bedelli çek ile ödediği kabul edilir ise 8.000 TL tutarın davalıdan iadesini talep edebileceği sonucuna varılacağını, aksi durumda ise bu fatura bedeli kadar borçlu olacağının hesap edildiğini, davacı şirketin 23/02/2016 tarihinde 10.000 TL ödeme yapmış olması husunun kabulü durumunda kalan borcun 4.248,50 TL olduğunun hesap edileceğini, aksi takdirde 8.000 TL ve 10.000 TL nin iadesinin söz konusu olmayacağını 10/01/2018 tarihinde rapor etmiştir.
Aldırılan bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş ve itiraza uğramış olmakla, yerinde görülen itirazların değerlendirilmesi bakımından dosyamız ek inceleme yapılmak üzere yeniden bilirkişiye verilmiş, bilirkişi … ek raporunda; itirazların kök rapordaki tespitleri değiştirecek yeni bir husus ihtiva etmediğini, borç alacak durumunun incelenmesini değiştirecek yeni bir husu bulunmadığını, dava dışı … firmasına ilişkin değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğunu, davacını ödeme belgesini sunmadığını, kayıtların tamamlanması istenilmiş ise de tamamlanmadığını 19/04/2018 tarihinde rapor etmiştir.
Aldırılan ek raporunda tarafların itirazına uğraması nedeniyle dosyamız bu kez resen tayin edilen Mali Müşavir bilirkişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi; taraflar arasındaki ihtilafın davacının davalıya 75.000 TL tutarında senet vermesi ve davalının malları görmeden senetleri icraya koyarak davacı taraftan tahsil etmesine yönelik olduğunu, davalı tarafın incelemeye katılmadığını ve defterlerini ibraz etmediğini, davacının senetleri ödeme maksadı ile mi yoksa teminat olarak mı verdiği hususunun davacı tarafça ispatının gerektiğini, davalı tarafından kesilen 22.600 TL 34.500 TL lik faturaların aynı tutarlı çekler ile ilgili davacı tarafından ödendiği ve banka dekontlarında dosya kapsamında mevcut olduğunun görüldüğünü, davaya konu senetlerin incelemesine, senetlerin mal karşılığı verildiği, davacının söz konusu malları kendisine verilmediğini iddia ettiği, davalının ise genel olarak söz konusu senetleri kırtasiye malzemesi karşılığında değil verilen altın faturaları karşılığında iddia ettiği ve bir kısmı kendi firmasından kesilen ve bir kısmı da dava dışı … firmasından davacı şirkete kesilen faturalar karşılığında verilen çeklerin ödenmemesi üzerine çeklerin iade edilerek karşılığında davaya konu senetlerin alındığını iddia ettiği, davalının bu iddiaları mahkemece senet ihdas sebebinin değiştirilmesi olarak, kabul edilmesi halinde ispat külfetinin davalıya geçtiği, davacı tarafından doğrudan doğruya, davalı şirkete kesilen çek ve davalı şirket yetkilisine yapılan nakit tutarın;10.04.2015 tarihli … bank … şb. … nolu 22.500,00 TL’lik çek, davalı şirket yetkilisi … imzalı 23.02.2016 tarihli 10.000,00TL nakit ödeme makbuzu şeklinde olduğu, davacı tarafından taraflar arasındaki faturalar ve cari hesap ilişkisinin doğrudan doğruya yapılan ödeme toplamı 32.500,00TL olduğu, her ne kadar davacı kalan bakiye ödemeleri grup … Ltd. Şti. üzerinden yine davanın grup şirketi … Şti.’nin yaptığını ileri sürmüş ise kanaatince bu yapıldığı ileri sürülen ödemelerin … şirketi tarafından davacı şirkete kesilen faturalar sebebiyle ödendiği, bu kapsamda davalı şirket tarafından davacı şirkete ve yine davacı borçlu …’ın toplam kesilen fatura tutarının 108.098,52TL olduğu, ödenen bedelin 32.500,00TL düşüldüğünde davalı şirketin 75.598,52TL alacaklı olduğu, davacıların 32.500,00 TL borçlu olmadıkları ayrı ayrı icra takipleri dikkate alındığında … 35. İcra Müdürlüğü’nün … Esas dosyası sebebiyle açılan davada borçlunun bu miktar kadar borçlu olduğu (75.598,52TL)bu yüzden bu icra dosyası için icra takibin reddi gerektiği, davalının icra dosyasında talep ettiği işlemiş faiz talebinin ve komisyon giderinin uygun olduğu … 8. İcra Müdürlüğünün … sayılı ile de davacının kalan bakiye borç 598,05 TL için borçlu olduğu bakiye 29.401,95TL miktarında borçlu olmadığının tespiti gerektiği, dava dışı … şirketi tarafından kesilen faturalar ve davacı şirket tarafından … şirketi yönünden yapılan ödemeler değerlendirilmekte senedin ihdas sebebi ile ilgili yapmış olduğu beyanları tekrarlamakla, davalının söz konusu senetleri kendisi tarafından verilen mala yönelik olmadığı grup şirketi … tarafından davacı şirkete kesilen fatura olduğu iddiasıyla senedin ihdas nedenini talil etmiş yani düzenleme sebebini değiştirdiği, bu durumda ispat külfetinin yeniden yer değiştirdiği, söz konusu malların davacıya teslim edildiği ispatlama ve alacaklı olduğunu ispatlamakta olduğunu yönündeki görüşlerini takdiri mahkememize ait olmak üzere bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş ek rapor alınmasına karar verilmekle dosya yeniden mali müşavir bilirkişiye verilmiş, mali müşavir tarafından sunulan 02/03/2020 tarihli ek raporda; itirazlar değerlendirildiğinde, davacı tarafından ibraz edilen…bank … Şubesinin 25/06/2015 tarihli ödeme dekontunda bahsi geçen 56.500 TL’lik ödemenin değerlendirilmediği iddia edilmiş ise de kök raporun 6.sayfasında 56.500 TL’lik ödemelerin yapıldığını, dolayısıyla söz konusu hususun kök raporda değerlendirildiğini bu nedenle kök raporda raporun 10.sayfasında yazım hatası dışında kök raporu değiştirecek herhangi bir değişiklik bulunmadığını, raporun 10. sayfasındaki 4.18 maddesi, dava dışı … şirketi tarafından kesilen faturalar ve davacı şirket tarafından … şirketi yönünden yapılan ödemeler değerlendirilmekle, yukarıda senedin ihdas sebebi ile ilgili yapmış olduğu beyanları tekrarlamakla, davalının söz konusu senetleri kendisi tarafından verilen mala yönelik olmadığı grup şirketi … tarafından davacı şirkete kesilen fatura olduğu iddiasıyla senedin ihdas nedenini talil ettiği yani düzenleme sebebini değiştirdiği, bu durumda ispat külfetinin yeniden yer değiştirdiğini, söz konusu malların davacıya teslim edildiği ve alacaklı olduğu ispat külfetinin davacı alacaklıya geçtiği, davalı da düzenlenen senetler karşılığında mal verdiğini ispatlayamadığı, yönündeki görüş ve kanaatlerini takdiri mahkememize ait olmak üzere bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde,
Davanın icra takibine konu edilen kıymetli evraklardan ötürü borçlu olunmadığının tespiti ve borçlu olunmadığı halde ödenen meblağın istirdadı istemine ilişkin olduğu, davalının davacılar aleyhinde … 8. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası ve … 35.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyaları ile 30/11/2015 vadeli 30.000 TL bedelli, 30/12/2015 vadeli 30.000 TL bedelli,15/01/2016 vadeli 15.000 TL bedelli ve 30/10/2015 vadeli 30.000 TL bedelli senetler yönünden takibe geçtiği, davalının sunduğu mal ve hizmet karşılığı davacı şirkete 08/12/2014 tarihli 22.600,01 TL bedelli, 10/11/2014 tarihli 34.500,00 TL ve 27/02/2015 tarihli 14.248,50 TL ve davacı …’a 04/04/2014 tarih 36.750,00 TL bedelli fatura kestiği, davacının fatura bedellerinden fazla ödeme yaptığını, davalının takibe konu faturaların ise sözleşmenin teminatı olarak verildiğini iddia eder olduğu, davalının ise davacının ödemelerinin taraflar arasındaki cari hesap ilişkisinden kaynaklandığını, senetlerin ise teminat değil faturalara karşılık verildiğini ve ödenmemesi üzerine takibe konulduğunu savunduğu, mahkememizce taraf defterlerinin incelenmesi neticesinde davacılarca yapılan ödemelerin tetkik ve tespit edildiği, dosya içerisinde bulunan icra takibi dosyaları, taraf defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen bilirkişi raporlarından; taraflar arasında ticari ilişkinin olduğu, bu ticari ilişki kapsamında davalının davacılara 108.098,52 TL fatura kestiği, davacıların davalıya ödeme olarak tahsil edilen çek ve banka havale miktarı ile birlikte 67.100 TL ödeme yapmış olduğu, davacıların çek, banka havalesi ve verilen senetlerle davalıya 172.100 TL ödeme yaptığı, tahsil edilen çek bedeli ve banka havalesi ödemesi toplamı olan 67.100 TL’nin tahsil edilmiş olduğu, 105.000 TL tutarlı senetlerin … 8. İcra Müdürlüğünün ve 35. İcra Müdürlüğünün dosyalarında takibe konulmuş olduğu, davalı tarafından kesilen 108.098,52 TL tutarlı faturalar miktarı esas alınarak, bu miktar davacıların verdiği senet ve yaptıkları ödeme tutarı toplamı olan 172.100 TL’den düşüldüğünde davacıların yapılan iki takip dosyasındaki takibe konu senetlerden dolayı davalıya 64.061,48 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
HÜKÜM / Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacıların davasının KISMEN KABULÜNE, davacıların … 8. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası ve … 35.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyalarındaki takiplere konu senetlerden dolayı davalıya 64.001,48 TL borçlu olmadığının tespitine,
Şartları oluşmadığından kötü niyet tazminatı isteminin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 4.371,94 TL nispi karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 2.100,54 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 2.271,40 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 2.100,54 TL harç ile, yine davacı tarafından aşağıda dökümü yapılan 1.923,10 TL yargılama giderinden davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 1.000,66 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın kabul edilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.120,19 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 8.470,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/09/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”