Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1118 Esas
KARAR NO : 2021/370

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/11/2016
KARAR TARİHİ : 29/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen 14/11/2021 havale tarihli dava dilekçesinden özetle; davalı ile müvekkili şirket arasında 22/10/2009 tarihli acentelik sözleşmesi imzalandığını, aynı tarihli … 18. Noterliğinin … yevmiye numaralı vekaletnamesi ile davalının müvekkili şirket adına poliçe tanzimine ve prim tahsiline yetkili acente olarak görev yaptığını, davalı …’ın ise borçlu acentenin borçlarının teminatını teşkil etmek üzere … Tapu Sicil Müdürlüğünün … tarihli … yevmiye numaralı ipotek akdi ile …, …aya … Mah. Kain … ada , 3 Parselde kayıtlı 1. Kat 6 bağımsız bölüm nolu mesken niteliğindeki gayrimenkulü 116.000-TL bedelle 1. Derecede müvekkili şirket lehine ipotek tesis edildiğini, acentenin müvekkili şirket nam ve hesabına tahsil ettiği sigorta poliçe primlerini müvekkili şirkete intikal ettirmediğini, davalı acentenin 31/05/2016 tarihi itibariyle 557.150,27-TL. Borcu bulunduğunu, borçlu acentenin borçlarını ödememesi üzerine … 15. Noterliğinin …tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edildiğini, iş bu ihtarnamede borcun ödenmesi aksi halde ipoteğin paraya çevrilme yolu ile takibe başlayacağının her iki davalı borçluya da ihtar edildiğini, borcun ödenmemesi üzerine … 10. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla, ipotekle temin edilmeyecek kısmı için … 31. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından ilamsız icra yoluyla takip başlatıldığını, borçluların itirazları üzerine takiplerin durdurulduğunu, tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile her iki dosyada itirazların iptalini, her iki dosya açısından davalının takip konusu alacağın %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili tarafından verilen 08/12/2016 Tarihli cevap dilekçesinden özetle; Müvekkili … Ltd. Şti nin …. Eski acentesi olduğunu, muhtelif yıllara ilişkin ZMM poliçeleri tanzim edilirken araç sınıflarının yanlış girildiğini, bu yanlışlık sebebiyle TTK 1439 vd. Maddeleri gereğince yasal prosedüre uymadan tek taraflı zeyilnameler düzenleyerek kaydederek müvekkilinin borçlandırıldığını, müvekkillerinin primlerini ödemediğinden bahisle sözleşmenin fesih edilerek teminatın paraya çevirmek istediklerini,… Ltd. Şti’nin davacı nam ve hesabına tahsil edip ödemediği tek kuruş poliçe prim borcu olmadığını, yasalara aykırı olarak sigortalının bilgisi ve katılımı olmadan, tek taraflı olarak tanzim edilen zeyilnamelerin geçersiz olduğunu, zeyilname prim hesaplamalarının açıkça aleyhine olacak şekilde yanlış ve fahiş hesaplandığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacının zeyilnamelerin geçerli olduğunu ve davacı prim alacaklarını ödemediği düşünülse bile davacının zeyilname prim hesaplama yönteminin yanlış açıkça müvekkilinin aleyhine olacak şekilde görüldüğünü, tanzim edilen zeyilnamelerdeki primler, zeyilname tarihinden poliçe bitim tarihine kadar kalan aylar için belirlenmesi gerekeceğini geriye yönelik olarak poliçe başlangıç tarihinden bitim tarihine kadar 1 yıl için belirlendiğini, bu sebep ile hesaplamaların doğru yapılabilmesi için Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğüne zeyilname talep ettiklerini bildirerek davanın reddine, %20’den aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, masraf ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
… 31 İcra müd nün … e sayılı dosyası getirtilmiş yapılan incelemesinde … Sigorta tarafından …Hiz. Ltd adına 557.890,79-TL. 8.345,43-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 566.236,22-TL üzerinden ilamsız icra takibinin tahsilde tekerrür oluşturmamak üzere acentelik sözleşmesine dayalı olarak yapıldığı, borçlu … Ltd şirketinin yasal süresi içinde itiraz ederek icra takibinin durdurmuş olduğu görülmüştür.
… 10. İcra müd nün …e sayılı icra dosyası getirtilmiş yapılan incelemesinde … aleyhine … ve …Ltd şirketi aleyhine 116.000,00-TL üzerinden ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapıldığı, borçluların yasal süresi içinde borca ve icra dairesinin yetkisine itiraz ederek takibi durdurdukları görülmüştür.
Taraflar arasında akdedilen acentelik sözleşmesinde ve ipotek akit tablosunda ihtilaf halinde İstanbul Mahkemeleri ve icra daireleri yetkili kılınmış olup, sözleşmenin fesh edilmesi ile birlikte yetki sözleşmesinin fesh edilmediği, sözleşmenin feshinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda yine sözleşme şartlarının değerlendirilmesi gerektiği anlaşıldığından davalının icra dairesinin ve Mahkememizin yetkisine yapmış olduğu yetki itirazının reddine karar verilerek açık yargılamaya devam olunmuştur.
Davalının ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi açısından … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, ibraz edilen 27/07/2017 tarihli talimat raporunda; davalı şirket kayıtlarında zeyilname poliçeleri de dahil olmak üzere acenta olarak düzenlenen poliçeler de dahil hiçbir poliçenin kayıtlara alınmadığı, müşterileri borçlandırılmamış ve davacının alacaklandırılmadığı, davalının kayıtlarında davacı şirket ile ilgili bir cari hesap kaydına rastlanılmadığı davalının kayıtlarında sigorta acenteliği faaliyetleri nedeni ile sadece 3 aylık dönemler halinde poliçelerden acente payının gelirlere kayıt edildiği ve kasaya tahsil gösterildiği, davalı şirket yetkilisi ve mali müşavirin inceleme sırasında davacı ile olan işlemlere dair cari hesabın bilgisayar sisteminde yer aldığı, bu sistemde hem cari hesabın hemde tüm poliçelerin tahsilatların ödemelerin görüldüğünün belirtildiği ekranın kapatılması nedeni ile cari hesap dökümlerinin ancak davacı tarafından dosyaya sunulabileceğinin belirtildiği bildirilmiştir.
Mahkememizce davacının ticari defterlerindeki kayıtların incelenmesi için resen bilirkişi atanmış 16/03/2018 Tarihli bilirkişi raporunda; Davacı … ile davalı arasında münakit 22/10/2009 tarihli Acentelik Sözleşmesini Acentenin prim borçlarını zamanında ödememesi nedeniyle feshedilerek davalının Acentelik yetkisinin kaldırılmış olduğunu, incelenen davacı şirkete ait 2009-2016 yılı ticari defterlerinin TTK. Ve HMK 222. hükümlerine göre usulüne uygun tutulmuş ve kendi lehine delil olma özelliğine sahip olduğunu, davacı yanın davalı yandan takip tarihi itibariyle toplam 557.263,39-TL. Olduğu hususunun şirket kayıtlarından tespit edildiğini, davacı yanın tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile icra takip tarihi itibariyle asıl alacak ve icra takip tarihinden itibaren işlemiş faiz talep edebileceğini, tarafların inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin mahkeme taktirinde olduğunu bildirmişlerdir.
Davalının bilirkişi raporuna yapmış olduğu itirazlar, dosyaya ibraz edilen zeyilnameler ve poliçelerin değerlendirilmesi sureti ile davacının alacaklı olup olmadığının tespiti açısından bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş bilirkişiler 03/09/2019 tarihli ek bilirkişi raporunda; zeyilnamelerin incelenmesi sonucunda araç grubu bölümünde değişiklik olduğu ilk poliçede kamyon olarak tanzim edilen poliçelerin çekici olarak otomobil olarak tanzim edilen poliçelerin kamyonet , minibüs ,özel amaçlı taşıt olarak 18-30 koltuklu otobüsün 31 ve üstü koltuklu otobüs olarak, kamyonetin kamyonet olarak değiştirildiği, sigorta sözleşmesinin oluşturulması aşamasında tüm taraflar açısından ortak noktanın iyi niyet olduğu, müşteri acenta, sigortacı arasındaki bu ilişkide karşı tarafa gerçek olmayan bilgi verilmesini karşı tarafın yanıltılması ve gerçekte istemediği bir sözleşmeye girmesinin sağlanması gerçek olmayan bilgilere dayalı sözleşmenin bağıtlanmasının iyi niyet prensibinin ihlali olduğunu, sigortacılık kanunun 12 . Hükmüne göre sigorta tarifelerinin sigorta şirketleri tarafından serbestçe belirleneceği, ilgili tarifeler dikkate alınarak taahhuk ettirilen farklar ile ilgili bir uygunsuzluk tespit edilemediği, davalı acentanın taraflar arasında akdedilen acentelik sözleşmesi kapsamında sigorta şirketi nam ve hesabına ve sigortacılının menfaatini öncelikle gözeterek işlem yapması gerektiğinin kabul edildiği, idari tasarruf ile sigorta sözleşmesi hükümlerinde değişiklik yapılacağı 12/10/2015 -12/10/2015 tarihinden sonra iade edilen prim toplamının 31.841,65-TL olduğu, Taraflar arasında geçerli Acentelik Sözleşmenin 4. Maddesinde Acente eksik veya hatalı işlemlerinden, yetkisi olmaksızın veya yetkisini aşarak yaptığı sözleşme ve işlemlerden TTK 108 md. göre bizzat sorumlu olacağı, bu nedenle şirketi uğrayacağı zararları karşılamak zorunda olduğu açıklıkla belirtilmiş olup, davacı … kuruluşu derdest davada kapsamında yükümlülüklerine aykırı olarak bir kısım kamyon vesair araçları özel araç statüsünde poliçeleştirerek prim kaybına davalı acentenin sebebiyet verdiğini ileriye sürdüğünden davalı yanın yeni heyetten yeni bir rapor alınması taleplerinin mahkeme takdirinde olduğunu bildirmişlerdir.
Ek raporda net kalan borç miktarının 557.051,31-TL olarak bildirildiği, kök raporda ise toplam borç miktarının 557.263,39-TL olarak bildirildiği kök ve ek rapor daki mevcut borç miktarı için oluşan miktarın neden kaynaklandığının bilirkişiler tarafından ek raporda belirtilmediği anlaşılmakla; bu çelişkinin giderilmesi ve davalının rapora yapmış olduğu itirazların değerlendirilmesi açısından bilirkişilerden 2.ek raporun alınması ve bilirkişilerin ek raporlarında … 10 İcra Müdürlüğünün …E. Ve … 31 İcra müdürlüğünün … E. Sayılı dosyalarına göre ayrı ayrı alacağı belirlemelerine karar verilmiş bilirkişiler tarafından ibraz edilen 30/06/2020 tarihli 2. Ek raporda; Davacı yanın her iki takip dosyası itibariyle davalı yandan toplam 557.263,39-TL. Alacaklı olduğu, … 10. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takipte 116.000-TL. İpotek tutarının konu edildiği, … 31. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosyasında 116.000-TL. İpotek bedelinin düşümü neticesinde kalan 441.263,39-TL. Asıl alacak ve 5.966,12-TL. Faiz talep edilebileceğinin hesaplandığını bildirmişlerdir.
Mahkememizce Kök ve ek raporların hüküm vermeye elverişli olmaması, bir kısım kamyon vs araçların özel araç statüsünde poliçeleştirilerek davalı acentanın prim kaybına sebebiyet verip vermediğinin bilirkişilerce tam olarak açıklanamadığı anlaşıldığından, mahkememizce yeni bir heyet oluşturularak davalının yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, prim kaybına sebebiyet verip vermediğinin tespiti açısından yeniden inceleme yapılmasına karar verilmiş olup; Bilirkişiler tarafından ibraz edilen 11/03/2021 Tarihli bilirkişi raporunda; Trafik poliçesi tanzim edilirken sigortalının kişisel bilgileri ve aracın ruhsat bilgileri üzerinden sisteme gerekli veriler girilmek suretiyle poliçe oluşturulduğu, ruhsattaki bilgiden farklı bir bilgi girişini mevcut sigorta sistemlerinin kabul etmediği, ruhsatta yazılı olan araç grubundan farklı bir araç grubu araç tipinin girilmesi halinde istenen poliçenin gerçekleşmediği, dolayısıyla somut uyuşmazlıkta dava konusu poliçelerin ruhsatta belirtilen araç tipinden farklı bir araç grubu olarak girilebilmesinin davalı acentenin kullandığı bilgisayar sistemi açısından ayrı bir tartışma konusu olduğu, davalı acentenin yanlış araç grubu ile düzenlemiş olduğu poliçelere istinaden davacı … şirketi tarafından EGM sorgulaması sonucunda tespit edilen 101 adet poliçe için dava konusu zeyilnamelerin düzenlendiği, davacı şirketin sistem kayıtlarına göre bu zeyilnamelerin toplam prim tutarının 588.373,56-TL. Olduğu, ve 28/06/2016 takip tarihi itibariyle 557.150,37-TL. Tutarında davalı acentenin borçlandırıldığı, yapılan bu işlemin sigorta tekniği ve mevzuatı kapsamında uygun olduğu, bununla birlikte sigorta mevzuatı doğrultusunda düzenlenen bu zeyilnamelerin ilgili sigortalılara ulaştırılması ve acentenin de bilgilendirmesi gerektiği, davalı … şirketinin ilgili birimler arasındaki yazışmalarda söz konusu zeyilnamelerin kargo ile sigortalılara gönderildiği ve bunlara ilişkin olarak davalı acentenin de bilgilendirildiğinin belirtildiği, ancak zeyilnamelerin gönderilme tarihi ve kargo bilgilerine, belgelerin eski tarihli olması e-mail değişikliği yapılmış olması nedeniyle yazışmaların birçoğuna ulaşılamadığı beyan edilmiş olduğu, zeyilnamelerin sigortalılara ulaştırıldığı yönündeki beyanların ispata muhtaç olduğu, bu konudaki nihai değerlendirmenin mahkeme takdirinde olduğunu bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı ve delillerin değerlendirilmesi sonucunda; Taraflar arasında 22/10/2009 tarihinde Acentelik sözleşmesi akdedilmiş sözleşmenin 4. Maddesinde acentenin şirket vekili sıfatı ile acentelik sözleşmesi hükümlerine göre faaliyet alanına giren bölgede yapacağı tüm işlemlerde sigorta şirketinin protokol, genelge, talimat ve tarifelerine şartsız uymak zorunda olduğunu acentanın eksik veya hatalı işlemlerde yetkisi olmaksızın yetkisini aşarak yaptığı sözleşme ve işlemlerinden TTK 108. Maddesine göre bizzat sorumlu olduğu sigorta şirketinin uğrayacağı zararları karşılamak zorunda olduğu, 25. Maddesinde sözleşmenin 08/01/2015 tarihinden itibaren iki yıl süre ile yapıldığı taraflardan her birinin 3 ay evvel noter aracılığı ile yada iadeli taahhütlü mektup ile bildirmek kaydı ile sözleşmeyi her zaman fesih edebileceğinin düzenleme konusu yapılmıştır.
… 15. Noterliğinin.. tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacı … şirketi tarafından davalının acenta vekaletnamesi azledilmiş ve tüm acentelik sözleşmesi ve eklerinin fesh edildiği bildirilmiş, … 15 noterliğinin … tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile de 557.150,37-TL borcun 10 gün içinde ödenmesi aksi takdirde ipotek bedelinin paraya çevrilmesi yoluyla takibe başlanılacağı davacı acentaya bildirilmiştir.
Davalılardan … adına kayıtlı … ili, … İlçesi, … mahallesi, 6933 ada, 3 parselde kain taşınmaz … Şti nin acentelik münasebetinden kaynaklanan doğmuş ve doğabilecek borçlarının teminatını teşkil etmek üzre davacı … şirketi lehine 116.000,00-TL bedel ile ipotek edilmiştir. Yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda; ipotek borcu ile ilgili olarak her hangi bir ödemenin davacı … şirketine yapılmadığı tespit edilmiştir.
Davalı acenta tarafından düzenlenen 135 adet trafik sigorta poliçesinin araç tipinin sisteme yanlış girilmesi sonrasında sigorta şirketi tarafından EGM sorgulaması yapılarak poliçe vadeleri içerisinde poliçelere ek zeyilnameler düzenlendiği, 135 adet zeyilnamenin 15 adetinin sigortalının adresinin yetersiz olması 15 adetinin iptal edilmiş olması ve 4 adetinin ise araç grup kodu değişikliği zeyilnamesi olmayan poliçeler olması sebebi ile de toplam 34 adet zeyilnameler için sigortalılara bildirim yapılmadığı, 101 adet zeyilname ile ilgili olarak sigortalılara iadeli taahhütlü mektup ile bildirim yapıldığı, davacı … şirketinin zeyilnamelerden dolayı 28/06/2016 takip tarihi itibariyle davalı acenteden 577.150,37-TL tutarında alacaklı olduğu, davalı acentenin borçlandırılmasının sigorta mevzuatına ve tekniğine uygun olduğu, toplam borç miktarı olan 557.150,37-TL den ipotek limiti olan 116.000,00-TL nin düşümü sonucunda davacının ilamsız icra takibine konu edebileceği alacak miktarının 441.150,37-TL olduğu, davacı tarafından 29/06/2016 tarihli ihtarname ile acentelik sözleşmesinden kaynaklanan 557.150,37-TL nin 10 gün içerisinde ödenmesinin talep edildiği, 10 günlük mehil müddetinin 10/07/2016 tarihinde dolduğu davalının bu tarih itibariyle temerrüde düştüğü, 26/08/2016 tarihine kadar 47 günlük faiz alacağının 6.047,02TLolduğu (441.150,37-TL X10.50/100=46.320,78/360=128.66X47=6.047,02-TL) olduğu, hüküm vermeye elverişli denetime açık son bilirkişi raporu ile anlaşıldığından; Davanın kısmen kabulüne, … 10 İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyasındaki itirazın iptaline, takibin asıl alacak , faiz ve ferilerinin toplamının ipotek limiti olan 116.000,00 TL’yi aşmamak koşuluyla devamına, … 31.İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyasındaki ilamsız icra takibi açısından; tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla itirazın kısmen iptaline, takibin 441.150,37 TL asıl alacak, 6.047,02 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 447.197,39 TL üzerinden devamına, asıl alacak 441.150,37 TL’ye takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, taraflarca belirlenebilir likit alacak miktarına itiraz edildiğinden %20 tazminatın davalılardan tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulüne, … 10 İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyasındaki itirazın iptaline, takibin asıl alacak , faiz ve ferilerinin toplamının ipotek limiti olan 116.000,00-TL’yi aşmamak koşuluyla devamına,
2-… 31.İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyasında tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla itirazın kısmen iptaline, takibin 441.150,37 TL asıl alacak, 6.047,02 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 447.197,39 TL üzerinden devamına, asıl alacak 441.150,37 TL’ye takip tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Kabul edilen alacak miktarı üzerinden hesap edilen ilamsız icra takibi açısından 89.439,47-TL ve ipotekli takip açısından 23.200TL olmak üzere toplam 112.639,47-TL %20 tazminatın davalılardan (Davalı … 23.200,00-TL den sorumlu olmak kaydıyla) tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 38.058,94-TL nispi karar ve ilam harcının, başlangıçta yatırılan 8.097,19-TL peşin harç ile icra veznesine yatırılan 580,00-TL olmak üzere toplam 8.677,19‬-TL harcın mahsubu ile eksik harç olan 29.381,75‬-TL harcın davalılardan ( davalı … 7.345,43-TL den sorumlu olmak kaydıyla) tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan toplam 8.677,19-TL harç (davalı … 2.169,29-TL den sorumlu olmak kaydıyla) ile yine davacı tarafından yapılan toplam 4.057,00-TL yargılama giderinin davanın kabul edilen kısmına tekabül eden 3.354,19-TL’sinin davalılardan (davalı … dan 838,54-TL den sorumlu olmak kaydıyla) alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılar tarafından yargılama gideri yapılmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanan 44.907,52 -TL nispi vekalet ücretinin davalılardan( Davalılardan … 11.226,88-TL den sorumlu olmak kaydıyla) alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalılardan … Ltd Şirketi hakkında … 31 İcra müdürlüğü’nün … e sayılı dosyası üzerinden yapılan ilamsız icra takibine ilişkin itirazın iptali davası kısmen kabul edildiğinden reddedilen kısım açısından davalı … Ltd Şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince davanın red edilen kısmı üzerinden hesaplanan 14.465,74-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
9-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341. maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.29/04/2021

Başkan …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Üye …
E-imzalıdır.
Katip …
E-imzalıdır.

Bu belge 5070 sayılı kanun kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.