Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1036 E. 2020/526 K. 07.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1036 Esas
KARAR NO : 2020/526

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/10/2016
KARAR TARİHİ : 07/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkil şirket ile davalı … arasında 08.04.2011 tarihli bayilik sözleşmesi akdedildiğini,işbu sözleşmenin 4. maddesi uyarınca … ili … ilçesi abone bayisi olduğunu, davalı taraf ile davacı müvekkil şirket arasında akdedilmiş olan sözleşmenin ödeme başlıklı 6.4. maddesinde belirtildiğini, başbayii tarafından faturalar tanzim edilerek davalı tarafa tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf dava dışı baş bayiye ödemesini yapmayarak temerrüde düştüğünü, cari hesapta 81.292,87 TL borcu olduğunu, … 13. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına ödemesinin yaptığını, 71.292,87 TL borcu kaldığını, davalının haksız itirazının iptali ile takibin devamını, % 20 oranında icra inkar tazminatı ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle; davacı şirket ile 08.04.2011 tarihinde sözleşme imzalandığını, 15.03.2011 tarihinde gazete gönderilerek dağıtım işinin fiilen başladığını, 28.02.2016 tarihinde sona erdiğini, sözleşmeye göre ödemelerinin yapmış olduğunu, sözleşmeden sonra ilk 3 ay içinde toplanan ücretlerin başbayi …’a aktarıldığını, başbayinin davacı şirkete ödemeleri göndermediğinin sonradan öğrendiğini, durumun davacı şirkete bildirildiğini, bunun üzerinde davacının kurduğu pos cihazı ve banka kanalıyla kendilerine ödediğini, sonrasında uyarılara rağmen abone sayısından fazla gönderilen gazete ücretlerinin talep etmeye başladıklarını, bunun kabul etmemelerine rağmen sözleşmenin 5.1 md aykırı olarak davacı şirketin bu işleme devam etmiş olduğunu, fazla gazeteler için iade faturası da kestirmediğini, abone harici gönderilen fazla gazetelerin olması ve bu husus müvekkilin tüm uyarılarına rağmen sürekli devam etmiştir. Hakkaniyet kurlarına aykırı davranıldığını, … 13. İcra Müdürylüğünün … esas sayılı dosyada mevcut 10.000 TL senet bedelinin de borcundan düşülmediğini, abonelikleri iptal eden abonelere ilişkin sistemden düşüm yaptırmadıkları için abone sayısının yüksek kaldığını, sözlü olarak komisyonunun % 45 e çıkartıldığını savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Mahkememizce dava konusu celp edilen … 13. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı hakkında cari hesap alacağının tahsili amacıyla toplam 71.292,87 TL bedelin tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalının borca, faize ve ferilerine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğu, süresinde de huzurdaki davanın açıldığı tespit edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla Mali Müşavir bilirkişiye tevdii edilen dosyaya 08/05/2018 tarihinde tanzim olunan raporda özetle; davalı ticari defter, belge ve kayıtlarının incelenmesi neticesinde eksik ürün teslimine veya ödemeye dair bilgi, belge, kayıt tespiti söz konusu olması halinde davacı kayıtlarına göre cari bakiyesi 69.167,87 TL’den düşülerek kalan tutarın, aksi takdirde davacının davalıdan söz konusu cari bakiye olan 69.169,87 TL tutarında asıl alacağının olabileceği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında yeniden değerlendirilmesi amacıyla yeni Mali Müşavir bilirkişiye tevdii edilen dosyaya 14/11/2018 tarihinde tanzim olunan raporda özetle; davacı şirketin 2015 ve 2016 yıllarına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu görülmüştür. HMK 222./2 maddesi kapsamındaki koşulları taşıdığı belirlenmiştir. 2016 yılına ait kayıtları incelendiğinde, Davacı tarafından sunulan ödeme raporları uyarınca 2016 yılı açılışında 2015 yılından devreden 75.464,02 TL davalı borcu mevcut olduğu, vadelerine göre faturalardan tahsil edilecek tutarların borç ve yapılan ödemelerin davalının alacağı olarak girilmesi neticesinde en son mart 2016 vadeli faturalara ilişkin kayıt neticesinde 81.292,81 TL davalı borcu olduğu mevcuttur.
Yine davacı tarafından sunulan 120 0121 000 Alıcılar hesabı altında mevcut … kodlu … hesabında 120-320 hesaplardan mahsuplaşmalar sonucu 13.06.2016 takip tarihinde 81.292,87 davalı borcu olduğu mevcuttur.
Davacı tarafından 01.07.2016 tarihinde kayıtlarda görülen 81.297,87 TL davalı borcunun 128 Şüpheli alacaklar hesabına virman edildiği, 11.07.2016 tarihinde “… 13 İcra … E. icra” açıklamalı 11.325,00 TL tutarın ve 31.07.2016 tarihinde 800 TL tutarın 128 Şüpheli Alacaklar hesabına virman edildiği, hesaplarda 31.07.2016 tarihi itibariyle 69.167,87 TL davalı borcu mevcut olduğu görülmüştür.
Davacı tarafından 13.06.2016 tarihinde hesaplarda mevcut 81.292,87 TL davalı borcuna ilişkin aşağıdaki şekilde 2 adet takip talebinde bulunmuştur. … sayılı (davaya konu olmayan) 10.000 TL senet bedeline ilişkin olduğu, … E.sayılı (dava konusu) 71.292,87 TL cari hesap alacağına ilişkin takip talebinde bulunduğu mevcuttur.
Takip tarihinde belirlenen Mahkemenize konu 71.292,87 TL tutardaki kısım dışında 10.000 TL tutar daha davacı kayıtlarında davalıdan alacak mevcut olduğu, takip sonrası 11.07.2016 ve 31.07.2016 tarihlerinde 10.000 TL tutarlı diğer takip dosyasına ilişkin masraf, faiz ile birlikte tahsilat mevcut olduğu Mahkemenize konu alacak için yapılan takip ile ilgili herhangi bir tahsilat kaydı mevcut olmadığı dava tarihinde mahkemenize konu 71.292,87 TL takip alacağının devam ettiği hususu belirlenmiştir.
Sözleşme :
Taraflar arasında 08.04.2011 tarihinde … bölgesine ilişkin “… Yayınları ve diğer yayınların ilavelerinin ve promosyonlarının bayi tarafından kararlaştırılan il/ilçelerde abonelere dağıtımının yapılarak ,abonelik bedellerinin tahsil edilmesi, yeni abonelikler tesis edilmesi ve sair hususlara ilişkin 1 yıl süreli sözleşme akdedildiği,sözleşme bitiminden en az bir ay önce yazılı olarak fesih bildirim yapılmadığı takdirde sözleşmenin 1 yıl daha kendiliğinde uzayacağı, sözleşmenin 14 Delil Anlaşması maddesinde …’nın defter ve kayıtlarının kesin, bağlayıcı delil sayılacağı hususları ve diğer hususlar mevcuttur.
Sonuç olarak; taraflar arasında akdedilen sözleşme kapsamında mevcut ticari ilişkide davacının sunulan usulüne uygun tutulan ticari kayıtlarında davalının takibe konu edilen 71.292,87 TL borcunun kayıtlı olduğu tespit edildiği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları ile celp edilen delillerin dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla … 1. Asliye Hukuk Mahkemesine yazılan talimat kapsamında Mali Müşavir bilirkişi aracılığıla alınan 22/10/2019 tarihli raporda özetle; takdiri mahkemeye ait olmak üzere davalı ticari defter, belge ve kayıtların incelenmesi sonucunda 125 belge karşılığı 103.588,23 TL’lik mal alışının olduğu, davalı tüm yıllara ait işletme defteri tutmuş olması nedeniyle işletme defterinin yapısı gereği alış fatura bedellerinin ödemesinin yapılıp yapılamadığı defter kayıtlarında tespit etmek mümkün olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi neticesinde tarafların beyan ve itirazlarının dosya kapsamında değerlendirilmesi amacıyla 14/11/2018 tarihli kök raporu hazırlayan Mali Müşavir bilirkişiye tevdii edilen dosyaya 26/03/2020 tarihinde tanzim olunan ek raporda özetle; ek rapora konu davalının kasa evrakında sunmuş oldukları incelenmiş ve yukarıdaki tespitler kapsamında davalının borçlu olduğunu tespit edilen tutarı azaltıcı bir husus bulunmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; davacı şirketin bayilik sözleşmesine istinaden cari hesap alacağını … 13. İcra Müdürülüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden başlattığı icra takibine davalı borçlunun borca, faize ve ferilerine itirazı üzerine açılan itirazının iptali davasıdır.
Dosya kapsamına sunulan 14/11/2018 tarihli hükme elverişli mali bilirkişi raporuna göre, davacı ticari defter ve kayıtlarının sahibi lehine delil vasfında olduğu ve bu kayıtlara göre davacının davalıdan 71.292,87 TL alacağının bulunduğu tespit edilmiştir.
Davalı taraf her ne kadar göreve itiraz etmiş ise de dosya kapsamına sunulan vergi levhası, ticari kayıtlar dikkate alındığında taraflar arasındaki bayiilik sözleşmesine göre Uşak baş bayii olduğu gözetildiğinde davalının tacir olduğu kanaatine varılmakla görev itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Yine tarafların tacir olması nedeniyle geçerli bir yetki sözleşmesi bulunduğundan ve davacı şirket para alacağını icra takibine konu ettiğinden davacı şirket adresi itibariyle İstanbul İcra Müdürlüğü’nün ve İstanbul Mahkemelerinin yetkili oldukları anlaşılmakla davalının yetki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizin 5 nolu celsesi 2 nolu ara kararı gereğince, davalı vekilinin 14/11/2018 tarihli mali bilirkişi raporuna rapora itirazının kabulü ile cevap dilekçesinde delil olarak belirttiği ancak dosyaya sunmadığı deliller ile cevap dilekçesinin deliller kısmında belirtmiş olduğu 3 nolu delil olarak belirttiği ödeme belgelerini, 4 nolu delil olarak bildirdiği Başbayii … ya da sonradan Başbayii olan kişi ya da şirkete ait tebliğe yarayışlı adres ve iletişim bilgilerini, 6 nolu delilinde bildirmiş olduğu ilgili bankaların hangi bankalar olduğu, gönderenin ve alıcının hesap numaraları ile ilgili ödeme dekontlarının ekstrelerinin celbi için ilgili bilgilerin, 7 nolu delilinde belirtmiş olduğu İş Bankasına ait pos cihazına ilişkin ödemelerin ve hesap eksterelerinin celbi için ilgili pos cihazına ait hesap numarasının ve İş bankasının hangi şubesinden bu pos cihazı ile ilgili işlem yapıldığı hususlarının tebliğten itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde dosyaya bildirilmesine aksi takdirde mevcut dosya kapsamında karar verileceği hususunun ihtarına, bu hususta davalı vekiline muhtura çıkarılmasına, 3 nolu ara karar gereğince de 2 nolu ara karar yerine getirilince kalem tarafından davalının delil listesinde bildirdiği 4 nolu delilindeki Başbayiilere meşruhatlı tebligat çıkartılarak ticari defter ve kayıtlarını sunması için meşruhatlı davetiye çıkartılmasına, ilgili bildirilen bankalara müzekkere yazılarak ödemelere ilişkin dekont ve ekstrelerin istenilmesine, 6 nolu delil ve 7 nolu delil uyarınca ilgili pos cihazına ait bildirilen hesap numarası ve İş Bankası Şubesi pos cihazına ilişkin ödemelere ilişkin belgelerin istenilmesine karar verilmiştir.
Davacı vekilinin ara karar uyarıca sunduğu 15/04/2019 tarihli beyan dilekçesinden sonra, … Bankası …. Şubesinden yapılan ödeme dekontlarının dosyaya gönderildiği, davacı tarafça bildirilen şirkete ait pos cihazının bulunmadığı … Bankası tarafından düzenlenen 21/05/2019 ve 04/09/2019 tarihli müzekkereler ile mahkememize bildirilmiştir.
Yine davalı tarafın baş bayii olarak bildirdiği dava dışı ..’ın ve … Ltd. Şti.’nin ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için … Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmış olup talimat mahkemesince bu şirketlere ihtaratlı tebligat yapılmasına rağmen ticari defterler dosyaya sunulmamış olup mali bilirkişi raporuna göre davalının bu şirketlerden 125 belge karşılığı 103.588,23 TL mal alışının olduğu, davalının işletme defteri tutması nedeniyle fatura bedellerinin ödenip ödenmediğinin tespit edilemediği rapor edilmiştir.
Dosya kapsamındaki yukarıda belirtilen banka kayıtları ve talimat raporundaki tüm belgeler irdelenerek hazırlanan hükme elverişli son bilirkişi raporunda davacının davalıdan 71.292,87 TL alacağının bulunduğu maddi vakıasını değiştirecek bir yazılı belgenin ya da ödeme belgesinin davalı tarafça dosyaya sunulmaması nedeniyle davalı tarafın ödeme olgusunu ispat edemediği kanaatine varılarak davanın kabulü ile takibin 71.292,87 TL üzerinden devamına, 71.292,87 TL’ye takip tarihinden itibaren % 10,50 ve değişen oranlarda avans faizi işletilmesine, alacak likid ve belirlenebilir olduğundan kabul edilen alacak miktarı üzerinden hesaplanan % 20 oranındaki 14.258,57 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile takibin 71.292,87 TL üzerinden devamına, 71.292,87 TL’ye takip tarihinden itibaren % 10,50 ve değişen oranlarda avans faizi işletilmesine, % 20 oranındaki 14.258,57 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 4.870,02 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 861,05 TL harçtan mahsubu ile bakiye 4.008,97 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 861,05 TL peşin harcın davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; posta, tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücretinden oluşan toplam 2.692,55‬ TL yargılama giderinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca hesap olunan 10.068,07 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 07/10/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”